장음표시 사용
2쪽
s aequos iudices turearum ut ita duum hac prouincia est urit , pino non Muturus m nes Nime ἐ
4쪽
GNOMENTO PHILOPONI IN QVATUOR PRIMOs
. ARisTOTELIS DE NATURALI A UIC vLΤ Α T I ON E L in Ros, Dinotationes colloquiispublice Lectionibus Ammonu ' - ε. Erinxi, cum qui illam addubitationibus 'UM DUAE sunt apud Aristotele Philosophis partes.vnai Gar eonte lata ual, altera activa,contemplativae sumamum itudiu Aristoteles praesertim adhibuit. Hac enim rerum natinam, qua costam cognostinaus. Rurius cum contempla. uuam tres paries coetumn naturalem disciplinain Icilicet S rerum diuinarum Eentiam,ac mathematicem , circa naturalem duciplinam, tum quia animo naturael nostrae cognatior est tum etiam quod multi ante Aristotelem in theologia.idest diui Tum rerum cogniti onem,mathematicenio sinamopere laoborarunt, qui non ita icientiae de natura inuigilarunt Aristote -οῦ S- ς. --ς ν uini est. Unde coplures naturales libros etiam ' remit, o mustates em librorum suorum iuxta rerum sere omnium diuisionem diuisit aediseo,verum ut hoc indicem non ab rein nobis factum erit, si eorum quae res naturales' consequuntur diuisionem &distributionem explicabimus.Nam hoc modo percipiemus Ariam telis libros pro rerumnaturalium secvomacordine diuisos fuisse. Quocirca aliqualunt suae omni acommuniter consequuntur, aliqua vero quae nonnullis rebus peculiaria sunt. Rursus eorum quae sigillatim aliqua cosequuntur,alia tempiternis pecularia existur alia vero his quae tui interit uim obnoxia iunt,sigillaum tribuuntur.Ite eorum quae insunt rebus Orotuit ruerit uim subactis alia peculiaria sunt hiS quae supra terram oriuntur,alia vero Quae ex terra prodeunt in eam nascuntur Quorum praeterea alia in animatis rebus propria sunt alia vero animatis.Rursus coruQμα animauSintiant alia quidem sensibilibus propria sunt alia aut insensib libus.Is ergo liber in quo scribunt iii explicaturar ab Aristotele qrime Lixerim turalibus oti coni muniter misit praeiens opus est.Et his innuo declarantur sem ii et
tum propria est liber decinloat in libro degenei oneries si serie riti, qtis oriae intra in subdalisconuinctimini. Prae eremque videntur in sublime tractamur ea quae insunt xssius aecipue quae Ita per terram apparent ea quae metallis propria sunt,in his etiam comprehenditur quartus liber metheororum qui omnibus de his quae assequuturinanimata disierit. Neruomnium librorum de an alibiud plantis:m quibuta dehisque cosequuturinanini arare insensista a tiis Ausuntuta de plinissimctb: Q, in quo a aute disseritur de his quae alatis&ioisibilibus mutuintomi de Mali libri ac histori Veru eorum querialia cosequiitur alia eosequuturanimalia velut uniuersi actoo,alia vero pambus eoru tribuuntur. De iis ergo quae coiequuntur salia ut tota isseritur in nouem libris de historia animalium de his augem quae par esinasorum consequutur in libris de partibus animalvi,ac in his qui de stacessu animalia inscribunit,& alia quae de bom α vigilia de vita ta mortem id genus adeoni lationem de aialibus contendunt Δ pertinet. remo sunt libri de anima. Huiusmodi ervo est v niuersum Aristo Vider sitelis de natura negotium. Praesens aut e libri but diximus est de his ouae comuniter o rex na
omnibus potissimum comunia ateria, ma,locus,tempus, si motus.Quorum quatuor inprimis quaru voluminibus explicat doceti, in reliquas vero quatuor de motu agit. Uarius est sermo de mom,quem etiam multa consequutur 6 comitans.Vnde saepe solet uniuer H Ilum opus de motu inscribere appellare , quonia dicit in his de motu diximus.idest in libro de natur' audi partis nomine uniuersum opus nominans. Praeterea cii apud quosdam phialosophos vacuum Sinfinitum omnes res naturales consequerentur.N Democntus tradidit nanes res naturales atho s.cqbusdam insectilibus d vacuo stare. ara oras praeterea
infinita sima in unoquom esse asseruit,quaq& Democritus insectilia sui tuta esse statu,ntadcirco uoteles inquario huius opens labroostendit nullo pacto vacuum inepos . Sis.. G2 Ioa Graim λ
5쪽
militer demonstrant infinitum actu totum v simul haheristatuim non pom, sed Blu adesis
molestate Spamum succelsione. Sunt enim in uniuerso huiuimodi nonnulla quae quo acti amuniuersitatem consistere nequeunt,t d partium ope ac successione lubsisturivi dici'ira
subsistere adessem diem non quia tota simul adsit, sed quia eius pars aliqua semo succedit. deetia modo Iuda adem dicimus,ct no simul totus subsistit,lsed sia ps verbi grita pugnae G.
Me intero stasin aut luciae ψeli agenus aliorum subsistit,quo etiam pacio infinitum .esse demonstrato ,ον - nuod quidem parum ens est , partim* non enti Uerum quoad univcrsitate eius illud prorsus rei pati & confutat partibus autem adesse nihil vetat,quandoquidem res particulares cum continuo semperi generentur in infinitum abeant Ecd de priuatione non nihil etiam dispuorabitur.Quod ipsa quoip res naturales licet non omnes sed eas solum quae ortui in emui subiiciuntur, quandoquidem haec suapte narura partim aliquando forma,partimi priuata , ne participem consequi videtur.Totidem ualde his quae consequuntur naturalia Siputata traciatam habeantur. Reliquum est ut ea quae in omnibus huius luscepti operis voluminisbus aguntur breuiter ex cantur. Id primo itam libro refellit v eterum opiniones de principiis
de disserit de sorma de materia. In secundo autem de forma disiputat ac de materia. , erum ut in Ι o disputat de forma ita in iecundo de materia disseritur, quoniam in Primo magis
i V ' ' φ A,materi, q de is a sic etiam in lecundo magis deisma quam de mai id AEgit Ueinde in tertio agit de motu & infinito,in quarto aute de loco,tempore, ta v acuo, in reliquis autem quatuor de motu.ac de omnibus illis quae consequuntur monim. Nimirum Sipiae Aris. quando v ult hos libros indicare citarem ita inquit.Quoniam nobis dimi est in libris de motu.C U M circa omnes doctrinas quarum simi principia,uel causae, i elementa ex horum perceptione cognitio fiat alis scientia.
Consuetudo Aristotelis est a comunibus quihusia dignitatibus librorum trusiuracere,quo pata laneo: in Iibro mctaphisices a commi quodam cocessis incaepit, quonia inquit omnes homines natura stire desiderant,cuius rei inditia est ipsa sensuum dilectio. idem in libro de dentonstratione iacit ubi inqui omnis doctrinadcomnis distiplina ex prae stenti cognition fitildem quom in libris de mori .Omnis ars disciplinam similiter actio,dc praelectio quoddabona prosequi videtur.Hoc igitur modo etia in hoc libro a quadam comuni dipnitate mitium faciti a dignitas huiuimodioninis siclina quae haber principia,vel caulas,vel eleminata copraestienditur principiis causis,n elemens cognitis cu igitur rerum naturalium principia causae de elemeta sint ne profecto ipsa cognoscemus.quum principia ipsorum,caulas, elea meritaberceperimus.Sedi lis est torus sisti rarus. Scientiae de natura lunt principia cauta αelementa omnis scienssa cuius quidem iunt darincipia ves causae vel clementa copraehenditur principiis causis & clementis cognitis.itaiu sciensia de natura copraehendetur suis pspectas principiis causis de elementis. Toriis iram syllis us talis existi Veni ipse breuitali Udinus cum ponat maiorem propositione dicentem. nis Rientia cuiusquidem sum principia ves caulaeves lementa c5praenendit principiis causis di elementis cognitis minore omisit hae videsicet Scientiae de natura sunt principia cavis N elementa, omittit etia conclusione,& omnit dut 'id quod ex conclusione sequii Nam conclusio erat. Ita v scietia de natura copraehenditur principiis perspectis. Hoc autem est c5seques cu scientia de natura c5γαhenditur principiis cognitis quod quidem ex syllogismo cocludebatur di ea quae ad principia scietiae nanualis attinet enitendum est prius determinare.Hunc igitur in modum Arist. syllo sinu efficit. Teophωstus a utem totum syllogismum in suo libro de natura explicauit ac solavo &institutione quadam digna existimans hanc minorem propositione ipsam posuit. Scienae de natura sunt principia cauis Selemeta. Et qrii haec non Pspicua clara habes,eandem igitur hune inmodu prohat .Et inat res naturales ves corpora sunt,ues in corporibus sunt costitutae, ut vires momenta
seu inclinatiori s aptitudinesve ct id genus.Sed ola corpora & ea quae in corporibus sunt i5stituta sopositasunt.Na ut corpora coposita sint psipicuum est.Sed quod vires & quaec ιν alia quae sunt in corporibus subiectis costituta, c5posita sint arm ola se ae simpliciter 5: spes quae in subiecto sunt probat qa constat genere&differentia. Deinde m diffinitione simplicia sint, cit ipsa des nitio no existat sed in sola animi notitia e lationem versae & est verutamen cum ipta res quae definiuntur subsistunt,cu subiecto consinciuntur.m actu visio aspectus rid evsolum ipsa vis cernendi sed cum ipso visuo ipsa species sensibilis multomagis re naturales phi losophi ut naturales ac existentes res eadem contemplantes insubiecto ima speculatur. Nam
rarumdefinito ut dicta in sola cognitione,α animiai praebensione cdsistit,qua ratione nem
6쪽
P R I Μ v seorum ideo te Aristoteles voluit,quod naturales sermae a corporibus abiunciae separataeo nos sistunt sed illas.fideas in tenui animi conceptionc cile voluit,alioquin hata non distarent ocdissenent a formis corporuiti. Jueadmodum igitur α hoc propria ratione simplex est dico scilicet ipsa mnadi cito attamen quoad tui exilientiam iubi O ta, quocirca reliquum corpus quod existit non est silmplex sea Q a dc maIeria copolitum,sic eria ae carensi brmis quae tuis subiectis hamni,dicendu est quoniam si PNPriar One illas cotemplabimur lunt protecto simplices,tamen quit illas speculabimur ut exilitant,ac mulunt, ide cum corpore eam subiectocosiderabimusa ita non simplices tum sed copositae,si ergo rcsnaturales vel corpora sunt vel in corpore firmant dc consistunt quae iunt naturalia coposita,igitur Omncs reS naturales positae sunt,oia autem coposita habent principia,cautas cic clemeni Hoc modo ita. minore propositionem probauit,cui cum addat propolitionem maior Comne quod habet principia caulas αclementa copraehenditur cognitas principiis,hunc in modum cocludit,igit ris naturales cognoscuntur psipectis principiis ac cogniti ed principia rerima cium seX esie Plato asserint. materia, m mi serma causam effectricem existarem, insiralem cic hiate.Et vocat materiam oricipium in ' τε quippe qui ea appellat matrem receptaculii dc almcem,larnia autem appellat pricipium quo 'in
quonia ipsa est uniuscuiust rei id quod informat dc in&imado distinguit,re non est ipia male asses ema quae una eademinummum est uiam quosv efficiti vocat principium aquo,instru mentale per quod. Exemplare ad quod.sinalem denim propter quod.Sed horum sex principio rum tria sidem concausas vocat,tria vero causas. Na causam effectrice finalem de exemplarem causas nuci at,cum sint seiunciae dc veluti tuarii actionum principes ac dnvivIateria v ero, rniam de in alem causam appellat cocausas propterea quod no sunt suaru actionum dnae. Plato igitur u scisa sex millesse rerum principia,at Arist.quatuor solum statuit. materia.tomaa. tesseculaecausam S finalem, qppe qui instiaria ac exemplare caulari ut naturalis philosophus fomisit quadoquidem Mihil ad exemplar alicuius natura emciat Na cum quatita sit . ita de no cos Vitio minimem cognoscat veluti mens ista,qcqd producit sine cognitionis ope procreat. ita sis philosophus naturalis qui natura ac illius opacissimul vitriculari debet,mcrito no com cinorat causam insitaria dc exemplarem.Verunin ali putatio de natura potest aliqn comentatione rerim diuinarum ti actari ut Plato in timeo facit,uba de causis quae a rebus naturalibus alienae seis Parataeis idisserit,pariter comentatio de rebus diuinis Potest explicari medio opem rerum naturalia cognitionis queadmodu Arist. in libris metaphisices naturalium rerum auxilio diuina docet.Talis ergo piis eum.cdico qui cum de coordinatis S costi ruentibus causis rem naturalium disputat,exeplari causa ob antedicta rationem no indigebit, ne sysibi illa opus erat. Ite nec causa insuaria huic instituto est necessaria,si Oem coiter de ossius causis naturalibus ac praestatissimis sermonem faciat.Na si de aliquo naturali instro dicere ad philosophum speciaret velut medicis de corporibus humanis trinare accidit,potuisset asserere naturae instim esse Brsitan coplexionem vel calorem naturale corporibus inditum,ves aliquid simile Na his propria opanastura efficit, sed quonia ipsas mixtionum coplexionuue,dc principalium elementope caulas inadasat explorati erito causam instraria prataeimisit, quoniamsi ius organi instito subsidiopticipalia elemeta costituit sed nullo medio milia munitaue mox ex materia dc Qrma ipa Poea materia vocat Arist. principia ex quo,ssimi secundu quod quonia r ipsam res χrmant distinguuturo nomen suscipiunt. Efficientem cam unde motus principiu, finalem vero Ppter quod Ot Plato nucupat merum Aristan cotextu vel principia dc maias dicit ide significando gemi dinatione ver F,ut principia dc causas vocet efiicientem cam dc finalem, de elemetareliqua duo aliter,uidemateria αλ anuncupet et principiumcditer praedicas de ossius,quadoquide ipse videas si Piloi ubio unaquam causam assellare principium,quod qdem etia facit principio narrationis cum dicitiNecesse est una vel plura principia esse ubi de principiis naturalibus loquis . Rursus alias inq&Quod V uic oporteat principia esse corraria pspicuu est,quo in loco de materia deforisma loquii. Ite paulopost cude ipia materia dc Brma dicat agitis sic inqt.Unum inc principia . s. materia de altes cuius ratio serma. Causa autem de finali de efficiente pratas ac, sic reliqua duo vid. nismateria dcismaelementa vocans. Adiecit prazerea quin sunt principia) Quonia no Quaevis plicio, ' scietia vel disciplina docinnam propriis utitur principiis, sed quaeda sunt,quae diuersarum scien d Certe ea tiarum princi a tremet accomodant qualis est dialectica quae ora scientias ingredis omnesm sibi usuiee postulatiNam speculationes moedecinae eiusde propriis utens principiis nititur periclitaturi ostendere.Et mathematicas mathematicis perationi, coceptionibust, ac alias similiter templationes cuiusli peculiaribus cossa principiis demonstraretatendit. lpiaitam disciplim Ioan.Gram. A ii Dis
7쪽
LIBER diale stica cum peςuliaribus principiis n5 potiatur,sed alienis utan1r hunc in modum circa subiectas res agit de uersat .Huiuimodi tererethorices etiam est,quae cum aliaR scientias utatur principiis iuum quot institutu,ac propositum probat Psuadet p. idcirco rhetorices cosimilis diale, vidὸ silai, eticae dici ibi et quod utrem eodem modo uersans circa eadem. Methodus autem est udam has plicisi in bitus qui uiam praestat cum ratione cuil, qui ad aliquas artes scientias* capescendas alum adsint histati Cum circa Oes dominas,quaFlunt principia uel causae uel elemeta ex hope pceptionera met , cognitio fiat attici enua. Dixinura pauloante illum cumaiore syllogismi propositioncm ponat, minorem dc coclusione omittere.Statim ital in prooemio propositio maior elucet. Quocirca ut T clarius exploratiust intelligamus quid dicitur,oportet demere illa coniunmine cita uel quonia Sc hoc modo cotextum legeresarca ora doctrinas quaF sunt praepia,uel causa, uel elementa ex hos pceptione cognitio fit arm scietia.Hoc enim modo propositio uniuersalis apertior clariori habP. Vel hoc modo legamus circa ora methodos quaR sunt principia uel causae uel elee menta cognoscere sciret accidit eoF perceptione, deinde accipientes illam Guictione cu uesqtii extrinsecus addamus minori Ppositioni,quoniam ioc de naturalium rem sunt principia occauiae ocelementa,igit res naturales cognoscemus cognitis principiis ipsase causis pct elemen-Iae implu tis.deinde reliqua conclusione quae priore sequis legamus patet ius de ea quae ad principia naturalis sicietiaec tacaetera Haec iram de costructione contextus.Orca uero u a comitio.& sciena leu cognoscere oc scire nolunt ide significare,sed pro cognitione aut cognoscere uolut intculio simplice cognitione sine demostratione,& pro scienti avel scire cimitione cu demostrat oneintelligunt.Alii aute acci piunt haecide significare verbis geminatis, cuius rei Plato quot testis est qui cognitione pro exactissima, dc scientifica cognitione adducit quia uide in phedone sic ait.Na cognoscere idest accepta scientia retinere nec amisisse.Deinde dicit, quape sunt principia, vel causae vel elementa.Si enim hanc disiungedi particulam vel acceperimus ut disiungit color v niuersaliorcp fiet ac pluribus scientiis ipsa a positio accomodabit .Quonia no solum naturales scientiae sed etia rationales ac intellectuales , cipia,& causas habet, licet elementa n6 teneant. At si ea particula ves pro hac copuladi S acceperimus sermo rauom in solis scientiis naturalibus locii habebit ut dicamus. Mye principia,& causae,& elemeta.Naesemeta sunt rene earum Quae eopositae sunt idem dico copositas,dc naturales,quonia elementu est id quod costituit rem,& fit coposili pars.U e non eo modo pars quo sunt propriae partes similares ossiciales seu instrumerariae,quadosidem hae propria in corpore locu propriam circus inptionem &aetione ossi mhabeant,ac unaquael ipCaya aliqua panem copositi certa occupet. Atqui elementa uniueritatos tam totis copositis singulis* adeo minutissimis partibus sese inuehunt,ac recipitans, ut nullum sit pars ne p punctum ut ita dixerim,corporis quae elementu rio capiat. Postremo nomen principii uniuersali' est qm drde materia Brina efficiente fine ac reliqs causa vero & elemetu magis particularia sunt.Causanam de duob dicis principiis,quae ab effectibus separata sunt videIicet de causa finali, iniciente ac de instrumetaria re ex lariClementu aut e tribuitur his pricipiis quae sunt r e constitiaetia,& intrinseca lam salico de materiae ,.quae etiamnr ipsius esset spartes.ueFn5 existime mel emetaee partes veluti eae, quae dissimilares ac similares appellane ita pies sunt velut eae,q c5plet,&coficiat ire substatia.Quo aut disserat pars ab es ero dirim'.
TUNC enim arbitramur unamquami rem cognos re. m causas prima prius
piat prima, dc usq; ad elementa cognoscimus.
v a. sad Prima principia nquit, α causas,vei ut a maxime primis inicipiis incipiamus S ita predendo expositio, quousi adpropinqssima Pueniamus quod si hoc fecerim ruc diligeter exactaem v nuquod nem et L cognoscemus, quad de S illi' maxime prima pricipia edia 13xima,&costituetia mpiemus, quod qde his verbis ondit. Et v sm ad elementa. Eteni eausa efficies repe naturalia proxima ipsa dico scilicet natura es ipsa m c5stituit,& elemerum et . est P totam re ipsam recepta ac digesta est. Vel cu dicit prima intestigeda sunt prima uniuscuius p rei pricipia.Quod qde significare videturca dicat tuc enim unaquami rem in oscemus.Na cognoscemus ea quae fiat in sublime ac costituun ficum eope maxime prima pricipia,ut sunt eope quae fiut in sublime principia cNnouerimus quia tale materiam ac talem forma atm talecausam effficientem talem finalem hnt.Na pric ma materia prorsus cognoscere no est simpliciter ut eape rerum quae in sublime eosistunt principia percipere, sed simpliciter corporum quum istam uniuscuiusqr rei principia haec iniciens di finale propria peculiariam cognoscinius de peruenimus usi ad ipsarum elementorum cognitiori .appello eduidem . propria illarum elementa materiam 5 so gituricreuera uniuscuius vrei exactam certamis cognitionem consequemur de habebimus . Paterm fata
8쪽
PATE T aera quae ad vitalis sinuae pricipia attinet eniteduce prius dcterminare.
unus Aristotelenuum cinuteret conclusioncnHyllogismi quae fine crat, Rhurrcs natura
principiis, Gmequcias conclusi Unc ni PD. uisit Quod cui Fus naturalibus determinare agerct, quai cs ipsis nauuales cognoiccie volucrint.
N ATUR A nobis insita est uia ut ex notioribus nobis magi anianifestis ad notiora magi. I manifesta naturae prolici canMI.Non enim eadem sunt nobiS nota & si ii .pli. r. Quapropter hoc modo naccesse est in hisce quae naturae inlinus manilalla iunt noma uero nouora ad ea qua aptatiora magiiq; nota natura hint princi . davit aviciunobis Primo nota ac manis mauucita.
Cum dictum sit in superiorepi ooemii parte scieram de natura nos aliter assequi no posse ciuiac oscentes illius principia.Na inquiu res naturales hiltprincipia aut caulas a ut ei. mcniacis icientia doctrinam Iins causas vel principia vel elementa coprchcnait Principiis coi nitis tripolientia vult erremota cognoscendi pricipia. -estitam Aristo.duisse in libro A A . Vide sumnaonstratione uos esse modos cognitionis scientifica: primus olleIi dcmostrai uiass.m,
volunt. Hi aute cotrarias dumoci' inter ieanectioncs hiat,quonia dcmostrativus ex primis pota Oributa natura ostendit posteriora praeceptorius autem,cu sit de ipse aliquo modo demostrativus iuxta secundas rinula, dem5 ' ς' strationis exposterioribus natura priora dimostrat,quem et Masgri coiecturam demonstra. noneap at, ceu siqscernem manu dicati e ibi adesse. Nais exposterios natura priusDbauit quo eva docendi modo in quibusda utimur quoties nobis non est facultas vitai veriore dcmon oe ac potis re,quod sane fit,quia tape reF natura hoc modo se habcicu vel pricipaliora no vel si ea habet sinit in nobis occultiora ae manus manifesta, quo pacto S ipse in voluisset Tmderem libri de coelo qualis quael esset lunae figura ex luminibus ipsius varios Elis albe ulcepcis 6 rbauit ipsam esse orbiculare ac rotunda vi ipsa apparet bis comicularis bis me ma,bis viris gibbosa S i et plena, at huiuimodi lumina aliae figurae qua ronidae tributui inecra no postunt quo igis in loco coiectura signoqi ex luminibus,quae iunt posteriora naturaenum eius demostrauit,et natura prior est.Sed veriore demisne hoc modo debebat ostedere lunae figura luna est quilae essentiae tuis est rotota, qtii non potestine aliqd corpus sempiternu in orbiculare sit postea vero ex hoc sia lunae corpus est orbiculare & rotundit ostendendum' est oportere orio luna ita illuminari ait lumea te suis vicibus recipere. Hoc enim eri rectus ciuium ac verius cosequens. Si qde ex moribus natura probans posteriora, sed uim nobis diis lucidiora magiso manifesta iunii iusiunae lumina qua sint figura deli statia eius meritora notioribus ignouora savit. lde etia iacit cit uniuersalsoragenera docet quoia descriptiones f definitiones tradens ipsa ex posterioribus natura docet aut i materia indicat olum forma rii negatione quae quonia non lint ipsimet priora necesse est de his doctrinae iacere instituere ui exsterior us natura in ins trunc proponis nobis principioF rerum naturalira e pnnio.F. e 1 tene est ut altero hope modos ipsam oscamus.Sed prior modus esse neqt quonias volueriis mus ex principiis semp principia ondere ac Ibare' modo reR probatio abibit in infinitu semper ab his pricipiis quae demostrans alia diuersal inqrentes.Reliquu ergo est ut secudo deniso ponis modo ad capestenda docendam repe principia utamur ait ex his quae sunt naturae post crio A in 'et rarae cognitione veniamus.Na inquiq-pnaturan ra&aptiora nobis posteriora Afri ιοαναα minus manifesta, dc ea q apud nospriora de magis mantina liint natu posteriora re istinotiora. Quapropter inqtoponet nos ex nouoribus nobis prioribus*,naturae aure posteriori se unotioribu doctrinae initiu iacere. Haec autem insit confusa sunt,na haec nobis sunt notiora'
ure talibus exordiu doctrinae sumeisu est haec igiἶ quit hoc in loco ANGO utant hic otiotia pacto Arist, in quit uniuersalia esse nanam posteriora re ignotiora nobis vero priora boniaeora5 alibi contrarium ostendat scilicet uniuersalium cognitionem strapte natura nobis do. Vidi '' iteriorem aduenire ignotiorem*.Nam solius scientiae est uniuersalia complecti sed scientia in ramis posterius halas eam ' postremo sere eos inmur. Ire quaerunt quae Aricvocat uniueris Mia hoc in loco.RM ira ita in illii hic vocasse uniuersale ipsum particulare quod odem ut iri
9쪽
LIBER autem est indefi nituni indistinctamin. O uid enim aliud est particulare quam singulare indefi
- Initum quod pluribus potest compitere. Hoc igitur paniculate tum quia indefinitum est, tumeliam q uia coissum merito vocavit v niuersale vocavit illud inquam v niuersale quoniam pir Pp ribus cogruere potest cum singulare uni soli Ggruat,vocavit etiam confulum quoniam inde
finite tia indistincte competit his quibus competit. Q uo fit,ut cognoscentes uniuersiliata singu contii cum iacia claram distinctami principiorum ac rerum halbeamus cognationem. Nam quando dininus Socrates animal est vel homo est definitam distinctamcd hominis de animalis naturam nahemus, atqui quum singularia cognoscimus per particulareseu quando dicimus aliquod a inalest vel aliquis homo,ut cum aliquod animale nus vel hominem intuemur, indat tincte contui et cognoscimus. quoniam quodam animal potest esse homo equus&caeterorum animalium unumquodqi. Eodem etiam modo aliquis homo potest esse Plato Alcibiades vel asia quis alter. Prima igitur nobis est confusorum cognitio. Nam Socratem cu eminus ipse v ideam illam prius cognosco aliquod animal esse.& hac ratione ipsius cognitio qua animal est, cotusa habetur,siquidem quodam animal quodi is aliorum animalium esse queat. Deinde cum Prinpi us accesserit quem dicam esse aliquem hominem,hac rursus ratione si ab aliis animalibus leparetur c5surana nihil minus habeo illius cognitionem quippe aliquis homo aliorum hominum quicunm este queat.Quaprimum tamen huic cognitioni cosuta peculiares Socratis prosprietates adiunxero mox eius examsi mam certissimam v cognitionem assequar. Hoc loporro inqt dc pueri sacere solent.Qui primu cii cognitione parentum patrum v cofuiam h f. eos non velut patres agnoscurit sed V t holes.quocirca 5coes patres existimat, stea vero cureus quo aetatis ire assuescunt patras mores peculiariam alauertere illa distincta ei' cognitione linus illa a caeteris horius discernunt. Uepe a alia interpretatione adducunt.Naaiunt,ut propriuu niuersalis coceptum struemus Scendum est nae Aric illud appellasse uniuersalequod est in multis. uoniam uniuersalium aliud est ante multa nobis norum,sed sero appreheditur,aliud est in multis de posterioribus quod nobis aduenit cognoscitiar postquam periecte inrelictu Gratione potimur,quado scilicet possumus ex particularibus quadam naturam ipsis comunem sale abstrahere. Atqui de illo quod est ante multa uniuertae disserere ad theologum magis spectat, de illo quod est posteri genus posterius* abstrahitur ad dialecticum spectat agere. NUur autem philosopho Agrint de illo agere quod ita multis esse dicitur. Hoc igitur at ut Aristotdς' in praej entia dicere nobis esse prius de notius at v corusum dici. Nam cum alio eminus ymio intuemur primo illum per uniuersalia coista p cognostimus, quoniam illuci prius percipimus esse corpus sinipliciter delae alatare stea homine,atqvii quale corpus quale aiat qualislli 'sit nodum perspeximus. Ego tame secundainterpretationem nem Aristotelis doctrinae ne vipsi rerum naturae cosonare affirmo.Primum exempla,quae ipsi proseriis nec generis quod est x tuis ci in multis iunt,sed parricolariso indefiniti.Quid enim aliud est genus in multis quam cogreMtio particularium vide licet pdicatum quod comuniter de omnibus praedicatur, arum quum id PQ. io in eminus passim* accedit dixero animal esse vel hominem hoc sane n5 existimo esse cogregatis gemis uri Particularium vel animal.quod de omnibus particularibus praedicatur,sed opinor illuderest vide se sinpa lare quod est proxime sub specie ordinatum,qd quidem est indefinitum quonia nescios Pliou ferre isententiam queo quale sit eorum singularium quae sub specie collocaruet propter id etiam particulare dico aliquod animal 5 no singulare quoniam cum sit indefinitum potest pluribus singularibus competere S hac ratione illis uniue salius esse. Ingulare quum definis tum sit .rio potest cuidam alteri cogruere. pateticulare autem quoniam indeisitu illimitatumve
est potest plurihus copetere. primo igitur ut dicebaj ex la quae illi asserui n5 indicat significat*genus qd est in multis. Deinde genus qa est in multis & si naturae inparticulari posterius est R
iis oti otii natura id stitAd ipsa efficit .at ipsa nulla uniuersale efficit, scd solusingularia in quo Seesiduae, ex collectione particularia uniuersalia cosistunt posterius est nobis cognitione , quapropter μομφ-ης - ignotius erit. Nam in primis singularia percipimus,siquidena sensum his prius occurrat,&ba primum suscipiat .primo nam per sensum operamur dc agimus einde intellectus ravom coli allens particularia sensu cognita .horum omnium c regationem, vel simpliciter , vel omnib Gmunem genus vocat, quapropter cognitio generis quod est in multis nobis posterior est ob id i notior sicili iis nam acorontius singularia percipimus. Qua uniuersalia. Praeterrane. ipsa interpretatio ex iis Arist accomodarico uenirem potest quonia puer quamqua omnese virum velut patrem agnoscat attame uniuersalis cognitionem no habet,sed particultas de in
statu, Nam cum ipse no teneat distinctas singillaris figuras,quas principio viati obtinet' cuti
10쪽
P. R I M v I in hominu accomoetat,quod quidcin etiam nos praeuelaiendo diximus quoniam quadO aliquid Passim accedens vidistin ,, tanimal cognolcinaus illud,& no visenus. cicinius enmi iserum unum aliqui dee sed velut indefinitum silagulare, quod quidem eii particulare, Prorius ita siec finda expositio incongrua cotextui est.quaobrem intelligamus uniuersale lecanali Primam exapositioneni ipium particulare quod lane eo quod eit indefiniui. comitum S uniuersale merit Odic:tur. Nam genus no est cotulum, quoniam quado animal dico lai e definiui substatiam, CAtra latita side ins nitis v et de uno diceretur no magis vel minns aialis substatia cognoiceretur,quu au tem dico aliquod animal quonia animus cognitioi no statum nobis fert aialis cognitionem v e
metiam quadam differentiam exhibet quae eidem inest S separat idem ab aliis. ex si aliqua dii serentia eidem addita no sit quoniam hoc proprium est singulari. Quocirca cosui una est ec indistinctii. item idem est vidicebam naturae postemus quonia particulare ex singularibus trahiaturat' coponitur,quadoquidem est quaeda comunis vox, quae potest cibus lingularibus proprie couenire. Cum igitur hoc modo uniuersalia 6ccosusa sint nobis notiora ct mora necessarui est in disiputatione sermonem de principiis a costi sis comunioribus Sindistinctis exordiu lumere. At siquis diceret comuniora S totasti nobis no solum notiora & priora esse sed citia natur ae, quippe quae opificium optaue ex comunioribus semper & indistinctis incipiat,ceu cu v ult Soscratem Plucere ipsius corporis simpliciter prius suscipit rati ones,quod quidecoe non modo couenit animatis sed etia inanimans, quapropter cofusam est. Na quantu ad corporis opificium, non costat quale sit illud corpus quod ipsa inspicit&procreat, deinde procedes illud magis distinguitae determinat S ita animal effcit quod quidem adhue indifinitum &cdius est, similiter secundum eandem rationem hunc holem producit, Spostremo adiungit eas differenuas quae sunt magis propriaes facit singularia ceu Socratem , Alcibiadem, ergo quae sunt naturae priora ,hata muniora &Gfusa itant,quocirca & notiora eidem taquam proximiora & propinquiora. Atqui si quidam res debunt dicetes ipsam naturam intentionem habere producendi singillaria &ho causa in primis comunes rationes procreare aggredi,absurdum proscistoc st, cois, quoniaci cognitio nostra intentionem cognoscedi singularia habet, cuius rei causa utitur a prin sum οὐ opto quada via ex comunioribus. Nos igitur hanc dubinationem ibi uentes dicimus natura udi m ainuqiram comuniora &cosiasa sed initoresngularia & determinata facere. No eni ut nos quod oz. Nisonicius existens passmm accedensanirniates asto corpus esse postumus dicere hoc aliquod bona eum
corpus esse aiat .ves inanimam,aut equinum vel humanu, cum cuiusda corporis nullo pascloimpedias ipsa phantasia ad aliqd hope duci, ita etia natura cum Socrate primo emcit, tale cor 2:ζam pus prius procreat quod queat lapidi vel equo conueniret certe nequasi immo necu cuiusvis r ,ω -- hominum illud corpus quod proaeat potest congruere, sed istum Socrati. Similiter etiam
animal hominem unatura emit quae ad Socratem tantum attinent. unde naturasolum parti.
calaria cit. Nam S si cumprima procreat quae materiae rationem continent, afteissa post v illa de secundum illud cum eam conuenimus quatenus etiam nos ab his quae magis materia ita sunt initium rapimus, tamen ab ea sumus alieni ato dissentimus quatenus ea quidem ab his rebus incipiat quae sunt magis particulares quae deinde collectione singularium facit u niuersale,rios autem cotra ab uniuersalioribus incipietes ad ea quae magis sunt particularia promoscimur,d si semper natura emcit determinata.ex his tame colla fiunt iuxta eum modii quem diximus, a quibus nos postea iacietes principium ad distinista predimus quapropter & si lupestius intentione praedictorum diximus aededum one repetamus tamen. Proponitur ecuidem . nobis res naturales cognoscere naturales videlicet quae existuntαsubsistunt. Haec auic ira sunt uis ii, sin via quoniam nulla uniuersalec uniuscp per se subsistit nem enim habet corpus simi recollectio citer quod risi sit hic lapis vel hoc lignu.Item nec sinpliciter animal qdno sit equus ut fiauus, vel beli' aut hic homo praeterea natur: si efficit uniuersale neo illud cognoscit quonia quod m,' tamνcit illud producit sic rectra quod Nucit illud item cognoscit.at ipsa solum particularia procreat, di erit. haec iram sola comprehendit quoniam si uniuersale cognosceret proscillo illud emceret. Quo niam ergo nobis. Ppositum est res naturales,quae subsistunt cognoscere cognoscis aure quodaca cognitis principiis ergo res naturales quae subsistunt cognoscimus Ppria uniuscuius' co Th misti, oscctes,at quiano est cuiusuis pricipiomprimonalia inuenire prici pia oportet exposteriori, si inplia snatura nobis autem prioribus,ac notioribus recurrere ad principio' cognitione.Sed poste. MikΦμος riora naturae nobis aurem priora.& notiora.sunt ipsa Giora ta ea quaepluridus competiit, quae sitia sanirespectu magis peculiaria &distinistorum pricipiorum.quadoquidem colores at
indistincis imaginationes a lasse primu occurrat, de Uueniat,postea ero ex his ad magis