Institutionum iuris canonici communis & Neapolitani a Carolo Gagliardo sacrorum canonum interprete in Regio Gymnasio Neapolitano elucubratarum ... liber 1. 4.

발행: 1766년

분량: 642페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

Libra I. Tit. XXXI. De presbν teris e . mortis periculo, si presbyter abesset, per exomologesn cum ecclesia reconciliandi a): clericos inferiores & diaconissas em mmunicandi b , eosque in officio delinquentes eorripiendi e). Eleemosynas, obuentionesque ecclesiasticas itidem cur, bant , ut iussu episcopali pauperibus ' & capti uis fidelibus dispensarent Nunc episcopo & presbyteris diuina ritu sole inniori facientibus & mini lirantibus adsistunt ad minist .rium: cetera vero eis munia diaconatus non licet sine sp ' ciali mandato episcopi exercere. ' X. Nonnisi annos et 3 nati olim inter diaconos cooptabam

tur e). Sed Patribus Tridentinis placuit, ut ipsi non mino. res sint annis 2 3, hypodiaconi vero annis et a syb puta incaeptis. XI. An alios praeter diaconatum ordines Apostoli specia- aina statuerim , quum sacrae prorsus sileant Scripturae : omnia sereministeria ecclesiae etiam in seriora diaconos generali vocabulo ita dictos obiisse , quoadusque hNodiaconi, acoluthi

έgὶ , exorcisae sue .sectores , Osiarii propriis distincti sunt

Bominibus & gradibus, traditum accepimus a diuo Dionysio Areopagita. Hinc S. Ignatius i sine diaconis ecclesam non

e syn. Agath. Wrs , Caithagin. III ran. 4, Trullana ean. 4 , T letana iv eam ro apud Gratianum in ean. 3, & dist. 7, Zacharias in can. 'vis. dis. 78. Iustinian. Nov. i Σ3-ia, Clem. generalem de Mat. Er qualit. f Trid. in eap. nullus i a M. 23 de ref gὶ . idest junior ascia, pedissequus , famulus , comes mini stranς: non ut vulgus putat, ceraserarius. h , idest adiurator, metu religionis pereellens seu terrefaciens. s. Cyprianus ep. 6, alias 5ς; hodie etiam geritur, ait, ut per exorcisias Voce humosa er potestata diuina flagelleius ρο inatur o torqueatur diabolus . Ira naeus lib. λ ωρ. 37 , in illius nomine , qui vere illias diIcipuli ab ipso aemptentes gratiam . . . alii dismones exelud ut firmissime . Contestantur idipsu s. Iustium ποι. pag. 43, oti genes eoatra Celsum lib. et , Tertulli uus desectariιlo cap. 26, ceteri.

562쪽

Ins tutionum Iuris Canonici vocari, nullamque tunc esse scribit sa). Ministerium porro diaconi , ut genus in se contineos omnes implicite . species in seriorum ordinum , eos explicite propagauit pro necessaria diuini cultus dignitate, simul ac adoleuit ecclesia b). Itaque ab ipso ecclesiae initis , inquam cum Patribus Tridentinis e) , Iequentium ordinum nomina , atque uniuscuiusque e νum propria miniseria , subdiaconi filicet , acoluthi, exoris cistae, lectoris, ostiarii in usu fuisse cognoscuntur , quamuis

non pari gradu: nam subdiaconatus ad maiores Ordines a Pirribus, sanctis conciliis refertur , in quibus oe de aliis inferioribus frequentissme legimus.' XII. Multiplices sacri ministerii gradus diuina lex antiqua praesignauit, dum distribuit diuersa officia tribus familiis Gerson , Caath, 3c Merari filiorum Levi. Dominus enim iussit d , ut filii Aaron soli Arcam testamenti & vasa san-

Elnarii contrectarent , quae filii Levi non tangerent unquam , ne morerentur : sed inuoluta solummodo ea portarent progeniti familiae Caath, obtemperantes Eleazaro filio Aaron , ut ab eo singuli sua scirent onera; Gersonitae sub Ithamar sacerdote cortinas tabernaculi , tectum foederis , tentorium , omnia ad altare pertinenti- seniculos, & vasa ministerii; Meraritae tandem sub eiusdem sacerdotis potestate deserrent tabulas tabernaculi, vectes , columnas , bases cum paxillis& funibus suis. Externus qui ad ministrandum accessisset moreretur se . Ex iisdem Levi filiis alii cantores in domo ' Domini, alii custodes vestibulorum & ostiarii erant, aliis credita

ad portas e ausas, alii aliud prostri; ordinis operantur ; alii autem facerdotιbur

proponunt super altare sacrum panem , oe benedictionis ealicem . Consonant const. apost. lib. 8 eap. xi Euseb. de mar r. Palesin. cap. I. a S. Ignat. m. ad Trallian. num. 3.

quit propter paueitatem mini)irorum omnia inferiora ministeria Hiaeonibus committebantur. Nihilominus erant omnes praediela potestates , sed implieite in una diaconi potestate. Sed popea ampliatus es cultus ditiinus , oe eeelicta , qtrudimplieite habebat in uno ordine , explicite tradidit in disersis. . e Trid. in eap. rum aurem a ff.23 de δειν. Ord. d Numeris. .

563쪽

Liber I. Tit. XXXI. De pres Freris se. 537dita ministerii vasa vel utensilia sanctuarii vel panes propositionis. His addebantur Nathinaei sa) leuitarum subministri: & singuli stabant iuxta ordinem suum in ministerio b). Quid ita 8 inquam id solos Levi filios cuiuis ministerio

tabernaculi Deus ipse mancipauit, externos procul habuit omnino Z Vt clericos nimirum solos, in aeterni sacerdotis haer ditatem sine sanguinis respectu ab episcopis rite vocandos, sacerdotio & sacrificiis noui Testamenti famulaturos esse praemoneret. Quorsum Iot illorum antiquos gradus , ordinetque distinxit , nisi ut hos -nouos delinearet P Si typus virorumque diuinus, si veterum ordinum diuina certe institutio , si nouos omnes in se implicitos habet diaconorum ordo plane apostolicus e consequens est , ut a suis ecclesia primordiis ne dum maiores, sed minores quoque clericorum ordines ha- buerit , reipsa iam tunc distinctos , deinde magis ex interuallo nolnimbus, ritibusque propriis explicitos 0 . Cur non uni etiam, sed pluribus discipulorum , Petro speciatim , ScIoanni demandauit Christus Dominus , ut mensam in coen colo pararent d) Z Quia eos oportuit quidem , antequam sacerdotii acciperent potestatem, sacrum obire ministerium in coena sacratissima; ipsique Domino famulari thouum sacrimcium celebranti. Quemadmodum & eosdem omnes ministerio ejiciendi doemones exorcismis pridem iunctos iam esse constat se).

XIII. Disputant nihilominus in scholis ex noui Testa. menti Scripturarum silentio, Apostoli ne distinxerint in serio-

o' principes ad ministeria Dalearum Nathinaeos ducentos vinii. ini lauabant hostias; ligna eceis, & aquam deferebant ad sacrificia ; ut fatetur gl. in ean. cleros dis . at vir. Nathinaes . Eosque subdiaconis aequiparat S. Isidorus in

eis. eas. cleros.

e Vim Sacramenti ordinis in sacerdotio , & ministerio edisseram in

564쪽

318 Institutionum Iuris Canonici res diaconatu ordines , an posteriori aeuo ecclesia 3 Amsarias diaconus Metensis sa seculo IX , scribit eos Ordines tan- tu in , Me qa bus non pote it incruentum sacrificium rite celebrari , stilicet sine sacerdote & diacono , ab Apollolo Paullii denominatos; tum crescente ecclesia adiectos inferiores. Magistro Sententiarum b) inde seculo XII visa est talos diaconos primitiua ecclesia habui Re IIubdiaconos vero , oe apol urbes proce..dente tempore ecclesia sibi constituisse. Sed an ultra aeuum Apostolorum processerit tempus ecclesiasticae inlii tutionis, neuter eorum dixissse videtur. Cunctos tamen iamdictos ordines inferiores ab Apostolis initi tutos tenent, nonnullis id neganistibus , plerique Dinosum grauissimi 0 priscam traditionem secuti. Enim vero aeque hNodiaconos , acolurbos , exorcistas , Icflores recensent, atque d:aconos & presbteros SS. Cornelius ,

R Epiphanius d), item auctor vel vetustissimus constituti num & canonum a potiolorum se) , quique delitescunt sub nomine S. Ignatii s j , aliorumque Patrum prmitiuorum. Synodus hinc Tridentina ab ipse ecclestae initio , quod potius apostolico aeuo , quam suppari vel . proximo congruit, cuiusque ordinum inferiorum nomina, propriaque ministeria in Wufuisse cognouit. XIV NNOdiaconi munia in ecclesia latina sunt, sacra

a Amalarius qui δε eeelis seu divin. osse. libros quatuor iussa su-

douiei Pii edidit anno 83s lib. 1 cap. 6 haec habet. Notaudiam est eos Ordines , qui potissιmmn necessariι Iunt in ecclesia , Αρο iesum Patiliam denominasse , er eorum morae depinxisse, sine qκibus non potest rite immolatio altaris celeιrari, scilicet sine facerdote diacono . Ut sine retractatione sacerdos vigile Arca hostias , necessarius es distantis ad ministranda ea , qua necessaria sunt sacerdotio ceteri ordines his adiecti sunt. Crescente ecclesia ereuit officium e cistasitum, ut multitudini ecclesii subueniri posset , assiieiuntur inferiores in adiutorio ptat positorum. bi Petr. Lombard. feni. lib. 4 dist. 14. ςὶ Baron. ad ann. 49 num. 78 , Beslarmin. de elericιs lib. I cap. II, Sonet strat. in eo I. Antioch. dissere. 4 cap. 17 art. a, ceteri. d S. Corn. ep. ad S. Fabian. apud Euseb. Lb. 6 cap. 43 , & S. Epiphan. exposit. fid. num. 2I. e) clans . apost. lib. I cap. rt & lib. 8 eap. 16, item Apost. ean. 6 cf S. Isnat. F. ad Antiochenos num. I ε

565쪽

vasa , calicem videlicet ac patenam , panis holi iam , vinum& aquam ad sollemne sacrificium praeparare , pa as ite aquae guttas in calicem , simul ac diaconus vinum immiserit , abiundere ; epistolam canere ; diacono inseruire , eique euangelium canenti librum lustinere, tum calicem, patenamque ei. dem ipsi ad aram deserre ; linteum cor rate , & linteola calicis 3c purificationis abluere. Ritus vero Graecorum vix imdulgent hypodiaconis sacra vasa parare in mensa propositionis, quum ea ipsi inde ad aram transferre prohibeantur a). XV. Ex hoc inter alia uno discrimine pulchre arguitur podiaconatum a Graecis adhuc inter minores Ordines , a Latinis inter maiores & sacros bs accenseri . Alteram hac iis re disserentiam parit ecclesiasticus ccaelibatus . Graecis porro hypodiaconis fas est uxorem legitimo coniugio ducere , eamque habentibus ad sacerdotium tendere . Latinis nefas e): quum inferiores minorum ordinum clerici etiam Latini ad secularia vota probe redeant sq. . 'XVI. Non diuina sed humana ecclesiae lex antiquissima sacros altaris. ministros ab uxoribus abdicauit. Monogamos

quidem, quique filios haberent subditos , fidelesque , perinde

ad epilcopatum atque ad sacerdotium adsumi, apertis verbis

scribit Apostolus se) . Omnes Apostoli , uti S. Ambrosius

alfirmat , excepto Ioanne cra Patillo li) uxores habuerunt .

data Regni an. I74 cap. 3 art. a.

e) l. ad Timoth. cap. 3, ad Titum east. r. Consonat lex antiqua Leui- tici eo. II versi S. Ambros ad Hilar. in a ad Corinth. eap. l. g Clemens Alexandrinus fisomat. Iib. 3 exinde eoniicit uxorem diu Paullo suisse , quod ipse g.νmanam remporam sit alloeutus in ep. ad Philippens cap. 4 vers. 3. Et I ad Corinth. eo. ρ vers. 3 , quod potestatem haberet mulierem sororem cirramdiacendi ,-seut er te rei Aposeli fratres Domini σCephas . Scilicet ut eam sine earnali prorsus coniugio sustentaret de mercede prae 4stationis, ean. omnuis D dVi. gi,

566쪽

s6 o InstituiAn m Iuris Canon ei Verum a B. Hieronymo Q suisse dicuntur AposοΓ υA υἰν-gines vel post Apsolatum continentes. Apostolica vestigia inisgressi primitiuae ecclesiae episcopi plerique ad sacrum ministerium & sacerdotium non nisi coelibes. vel viduos vel suis ab uxoribus continentes deligere conlueueriine , quidam alicubi liberum coniugii usum in iacerdotio tolerare. origenes D eos tantum , qui se perpetuae deuouissent castitati; idoneos ad. sacerdotium pronunciauit. s. Epiphani c) qui adhuc, aut, in

matrimonio degit ae liberis dat operam , tametsi unius sit uxoris vir, nequaquam tameu ad diaconi , presbteri, episeopi , auxbpodiaconi ordinem admitti ἰ sed eum duntaxat , qui ab υnius uxoris consuetudine sese continuerit, aut ea si orbatus et quod in illis locis praecipue sit , ubi ecclesiastici canones accurate se nantur. Et sciens nonnullos aliquo in loco lacros tunc ministros procreandis liberis adhuc vacare, subdit non illud ex emnonis auctoritate fieri ἰ sed propter hominum ignauiam , qui rem ris temporibus negligenter agere, ac conuiuere solent ob nimiam

populi multitudinem : quum scilicet , qui ad eas se functiones applicent , non facile reperiuntur. S. Hieronymus episcopi ,

inquit , presbyteri, diaconi aut virgines eliguntur aut vidui aut certe post facerdotium in aeternum pudici . Ex hisce indubiis testimoniis liquet a primis ecclesiae seculis ad coelibatum obstrictos aeque presbyteros ac diaconos & hypodiaconos. Et quamuis ab auctoritate canonum vulgo Osolorum e) trad, tum accepimus, nec episcopo nec presbytero nec diacono licere J Hieronym. est. I . bl Orinen . in ιib. Numer. hom. 23 Certum est, ait, quia impeditur fa-GJesum indesinens iis . qui coniugalibus netessitatibus seruiunt. Vnde videtur mihi, quod illius est βIius offerre facr fAtim indesinens , qui indesinentior peris

petuae se deuotierit casitati. e I S. Epiph. hir. 59 Catharorum seu Nouatianoriim . Idemque Tepe tit in expost. Fidei cathol. cap. ai. Consonat Eusebius Caesareensis lιθ. I demonis str. euangel. cap. 9, & S. Gregorius Nyssenus de virlinit. cap. vlt. d) Hieron. Ar. υ. so ; tum lib. a uersus Vigilantium & Lb. I aduersus lovinianum cap. 19 , in ean. si laicus τ dist. 3 i. idem lentiunt permulti Patrum apud Gratianum dist. 27 , o 28 Der tot.

567쪽

cere uxorem suam respectit religionis abiicere ; turn ab asiis scriptoribus aliquot epit copos & sacerdotes una cum Uxoribus, filiisque suis martyrii coronam adeptos sa): tamen neutris eos in statu sacerdotii vel diaconatus iure coniustii vlos probant, sed solum subiisse onus alen ii uxores cum filiis ante sacram ordinationem progenitis b) , eatque ut domi haberent quasi non habentes. XVII. Prima synodus Nicaena quamuis torum coniugalem uniuersis ubique hup diaconis , d .iconis, presbyteris simul, ac episcopis prona fuisset generali sanct one prorsus interdicere: Paphnutio tamen inclyto AEgypti epit copo li immopere contradicente, satius duxit ab ea ferensa lege ab itinere , scuti tradunt Socrates , Sozomenus & Nicephortis c). Quoniam vero id ii superaddunt, uniuscuiusque voluntati tunc dimissum : graeca eorum fides hac in re merito sit specta videtur Bellarmino . Si enim Patres Nicaeni . sacris ministris generatim interdixerunt subintroductam habere mulierem ,

praeterquam matrem aut sororem aut amitam , nullo de

uxoribus prolato verbo d): potius omnem cum uxoribus familiaritatem, consuetudinemque stacite interdixisse, quam cujusque eam arbitrio post sacram ordinationem reliquisse videntur. XVIII. S. Leo M. seculo V iussit hypodiaconis , ceterisque superiorum ordinum , ut qui uxores haberent , essent tanquam non habentes , quique non haberent , nequaquam

ducere possent 0 . Sequenti seculo VI , placuit Iustiniano

a S. CIprianus m 3s , alias 4o tradit, quod Numidicus presbyter

martyrium sub Decio passus uxorem suam ea in perseeutione concrematam pro fide laetus adspexerit. Alias quoque episcoporum , sacerdotumque coniuges cum filiis suis in perseeutione Dioeletiani sanguinem pro Christi fide proflidisse, refert Eusebius lib. 8 hi ν. cap. 9. S. Epiphanius Dres. 4s num. I , Marci nem haereticum epistori filium sententia patris sui episeopi sanctit simi ob incestum fuisse ab eeelesia deiectum enarrat.

b . Quemadmodum & in circumducenda sorore Apostilli probe eensuit

Leo lX in ean. omnino Ir dis. 3i, de qua superius hoc eodem num. 16. e Apud Gratianum in ean. Nisana Ia diu. 3 .

d) syn. Nie. ean. interdixit is dist. 31. eb S. Leo ad Anastasium in eo. Omnium sacerdotum diss. 32.

568쪽

Imp. sacros firmare canones, dum sanxit , ut eligendus epuscopus nee superilitem uxorem , nec filios haberet, aut viis

duus esset unius & virginis sa) . Quinisexta synodus anno

69a clericis ante subdiaconatum indullit uxorem accipere b).X1X. Eadem Quini sexta seu Trullana Graecorum synodus pontificiis Legatis absentibus , pro canone traditum ab ecclesia Romana, quod negare nequibat, sane affirmauit , ut diaconatum vel sacerdotium adepturi profiterentur suisse uxoribus non amplius fore coniungendos : at legitima Graecorum coniugia post eosdem quoque ordines non dissoluere , sed ratam, liberamque coniugii conluetudinem illis maluit

retinere : praeterquam episcopis, quorum uxores post conseis crationem episcopalem superstites cogendas censuit vel mon,

sterium ingredi, vel ad gradum transire diaconisurum se) .

Isto primum scripto iure Graecis largitum omnibus, quod prisco more nonnullis speciatim indulgeri contra regulam consueuisse testatur S. Epiphanius d) . Verum communis iaGraecis 3c Latinis episcopis lex coelibatus fuit aevo - abhinc Iustinianaro, qua solutis adhuc ex Trullano decreto Graecis presbyteris, diaconisque obstringuntur Latini. XX. Graecorum imperium & Constantinopolis Patria charum usurpatio in plures utriusque Siciliae ecclesias graecam disciplinam interea inuexit . Eam isthinc depellere is duit Pelagius II , a quo Siculorum consuetudinem , ut sub diaconi suis licite miscerentur uxoribus, abrogatam tradit dia

uus Gregorius M. Petro subdiacono Siciliae b), & Leoni Catanensi episcopo la) rescribens: simul 3c iubens, ut subdiaco

nos a) Nou. ra 3 cap. I, O Noti. 6 eap. I. Eam principis eonstitutionem collaudauit Pelastius Papa in can. de Syracusana Ia dist. 18. b Can. δε quis eorum 7 dist. 4a, cap. a multis ρ de alat. σPal. c Trullan. Syn. Constantinop. an. 692 can. 23, & 48 , cuius decretam Sextae synodo minus probe inscribit Gratianus in ean. quoniam II dis-3I, d Ex antedictis niim. io. e) De qua superius rit. I num. 3. s Pelag. li in can. ante triennium I diu. 3 i. o Can. matrorum a dist. 31. Idemque S. Gregorius maxime commemdauit

569쪽

m,s ab uxoribus ante Pelagianam decretalem acceptis non

diuellerent epilcopi : sed non alios ipsi deinceps ordinarent , nisi qui se caste victuros palam sponderent. Neglectas processis temporum in nonnullis hujus praesertim regni ecclesiis constitutiones Pelagii, divique Gregorii Urbanus II in synodo. Me,

Platensi anno Iopo in nouare sategit, cauens ut nemo ad sacriam ordinem permittatur accedere , nisi aut virgo probatae castitatis aut coelebs qui usque ad subdiaconatum unicam virginem uxorem habuerit: sanxitque subdiaconos uxoribus utentes ossicio & beneficio fore suspensos, eorum conjuges seruituti Principum mancipandas, & episcopos in id consentientes interdictione officii coercendos faJ. XXI. Si quis autem dixerit clericos in sacris ordinibus eonstitutor , vel regulares castitatem solemniter professos posse

matrimonium contrahere, contractumque validum esse , non o

flante lege ecclesiastica , vel voto, anatbema sit ex canone Tr, dentino b). Alterna haec verba innuunt sacris initiatos lege. solum ecclesiastica , prosessos regulares voto ad coelibatum teneri: illi enim id palam vovere non adiguntur . '

XXII. Pensum diuini officii quotidianum qui non peragit

ex subdiaconis , diaconis & presbyteris, graue peccatum omissionis admittit. Praetereaque si beneficiarius erit, suos non facit fructus pro rata temporis, eosque pauperibus dare omnino debet, vel fabricae ecclesae ex duabus pontificiis sanctioni bus. Statuimus , in Lateranensi concilio ait Leo X, in quilisset habens beneficium cum tura vel sine cura , si post sex men- Tom.L. Bbbb , ses

dauit presbyterum , qai suam ex tempore accepti ordinis presbyteram , puta uxorem, uti sororem diligens quasi hostem eauit . cum eaque omnino penitus

iamiliaritatem abscidit, can. presbur 18 ead. digi. 32. Can. eos qui io, Ο can. nemo Ia dis. 32, D' cap. a multis ς δε arat. qualit. b Tris . y DL 14 de reforem. matre. In eeelesias iram Melibatus legem post Tridetvina comitia summis at irritis conatibus insurrexerunt Ger maniae Principes , in his Imperator , & Dux Bauatiae , postulantes a summo Pontifice pro laicis communionem sub utraque specie, & pro ecclesiasticis v1o

res, Praes. Tuanus lib. 36 bis.

570쪽

Ins itutionum Iur;s CoonPilas ab obtenis beneficio, diuinum officium non dixerit , legirLmo impedimento cessante, beneficiorum suorum fructus suos non faciat pro rata omissae recitationis incit, ct temporis sed eos tanquam iniuste pereeptos in fabricam huiusmodi benefici

'rum vel pauperum eleemosynas erogare teneatur. Si vero ultra

dictum tempus in simili negligentia contumaciter permanseris, legitima monitione praecedente, beneficio , ipso priuetur : eum propier incism detur beneficium. Intelligatur autem osseium omi rere, quoad hoc ut beneficio priuari possit , qηi per quindecim dies illud bis fallem non dixerit ; Deo tamen ultra praemissa de dicta omissone redditurus rationem . Vuae poena in habentibus plura beneficia rei ter abilis toties si , quoties contra facere conis uincantur faJ. Tum S. Pius V eiusmodi sanctionem declarans constituit, ut qui horas omnes canonicas uno vel pluriis bus diebus intermiserint, omnes beneficii seu beneficiorum suorum fructus, qui illi vel illis diebus responderenx, s quotidie diuiderentur; qui vero matutinum tantum , dimidiam; qui e raras omnes horas , aliam dimidiam ; qui harum singulas , sextam paretem fructuum eiusdem diei amittat: tamets aliquis

oro addictus non recitans omnibus horis eanonicis cum aliis

praesens adsit, fructusque oe diseributiones forte aliter 'assignoras fla praesentia iuxta flatura , consuetudinem , fundatioη- , mel alias Ibi tueri fecisse praetendat etiam praeter fumum oedistributionum amissionem. Item ille, qui primis sex mensibus officium non dixerit , nisi legitimum impedimentum ipsum exemfauerit; graue peccatum intelligar admissse; declarantes mas monia , praestimoniaci portiones , oe qualiacunque alia benefi-eia , etiam nullum omnino seruitium habentia obtinentes , eum praedictis pariter eonuenire. At quicunque pensionem , fructus, aut alias res ecclesiasticas ut clericus percipit , cum modo praedicto ad dicendum officium paruum B. Mariae Uirginis deremiamus obligarum , ' pensionum , fructuum , rerumque ipsarum omissoni obnoxium . XXIII.

SEARCH

MENU NAVIGATION