장음표시 사용
231쪽
Voniam Iudaei omniu relimorum hominum parerit istimarumque artium vetustissimi Inuentores e literiit rab eorum synagogis exordiri placuiti Nam consultus olim respondit Apollor ChalVeis p vera est imita brais. ipsis ι ces*mιuηνfere pura Dernum cym mente coliam regem, Deum . Vel ut Iumnus Philosephus & Matur in oratione contra gentes refert: '
Deo instituta est , qua Dei mysteria expianerentur; quare lingua sancta vocatur.
DE LITE IS. ETs variae admodum pugnantesque delit
rarum inuentione inter historiarum scriptores opiniones sunt,dum alii Aegyptios,alij. Phoenices, nonnulli etiam Graecos earum In uentores fuisse pertinaciter defendunt: acet rimet inuicem insectantur, tamen Dishus Diqiti Corale
232쪽
&Eusebius ex eamm tum appellatione, tum iis L m
figura Hebraeos inuenisse probant am quod Plinius de Assyriis,Herodotus historiarum pater,& Lucanus poeta de Phoenicibus scriptum fibra.i. reliquerunt,hoc de Iudaeis intelligi oportere,
Eusebius eleganter verisiimeque demonstra- nam Mais uitiquam veteres scriptores Phenicaea appetitarunt,atque in Syria semper collocarunt.yoria has Iudaei cliu ante diluuium habuerunt. quemadmodum panim ex libro Enoch,pa tim etiam duabus illis columnis', de quibus mox disie mus,non obscisὸ colligitur ,& DL ' pud B. Augustinum pulchra quidem hac de re disputantur.inuiquam illae literae, quibus h die utuntur Iudaei,nouae sunt. ab Esdra post
cattiuitatem Babylonicam repertae hactenus enim eisdem characteribus Hebraei & Samaria tani utebantur,ut author est B. Hieronymus in Prologo RUum. arum literarum usum &potestatem explicat Eusebius lib. Io. cap.2. Praepar.Euangelicae.Quemadmodum Graec rum literarum mysteria interpretatur Vim
centius li. . speculi capἄs. Rupertus Tuicem sis lib. 3. de vi ria Verbi Dei, ca. s. Primo, inquit, liter e Hebraicae per Μoysen repertae N Hebres, traditae sunt. Secundo Graecae, quas Graecis Cadmus tradidit, quo temtore: dux Othoniel filiis Israel praeerat. Tertio loco trium linguarum principalium. iunior L tina lingua literas habere coepit, quas Carm&tism eri quo tempore populum Israel iudi-
sabat Lais. Et illae quidem iuniores Graecae &Ν 3 latinae -
233쪽
w3 ACADEMI A RIV ΜLatini luctae ob humanas res significandis eo pertae,quandoque ad diuinas res significandas gratia Dei sunt admissae. p imae autem , id est. Hebraicae ad significandas res diuinas repertae vel traditae sunt. Rurius cap.22. Quis denique alius, nisi ipse Deus signorum huiusmodi, lablicet literarum author ve inuentor existima. bituri te namque Moyses ipse testatui Dab que tibLait Dominus,duas tabesas lapideas legem i; ac mandata quae scripsi l. em cum discit,lbbiungendo ac mandata, non Utiquesertimoni: irum , sed legem decem praeceptorum vult intelligi.Et rursus scriptum est: Et reuersus elis Moses de monte , portans duas tabulas testimonij in manu scriptas ex traqueparte, di iactas opere Dei. criptura quoq; Dei scubpta erat in tabulis,& in Deuteronomio digellis rursusdecem mandati,. Haec, inquir,Vc ba locutus est i ominus, & lcripsit ea in du his tabulis lapideis, quas tradidit mihi Item de tabulis secundia, quas secit prioribus se,
Cumque dolassem,inquit, duas tabulas I pideas instar prioram, ascendi in montem ha-hus ea, in manibus,scripsitque in tabulis iuxta, id quod prius scripserati verba decem atem in Exodc Dedit quoque Moysi completis huiuscemodisermonibus in monte duas tabulas te
stimonii lapideas scriptas digito Dei.Et quidε Graecis.Cadmus, quotempore dux Othoniel ' - Si, lsrael Er. rat EtLausis literas tradidit
234쪽
Carmentis, quo tempore populum Israel i dicabat Iair. Sed hoc fieri potuit humana imdustria per initiationem scripturae prioris ,&diuini operis,ut iam non esset impossibile fieri in alia lingua quod homini per semetipsum
Deus ostenderat in una,scilicet Hebraica. Sue autem literae apud eosdem, scilicet Hebraeos numero viginti dure , S characteres quidem
immutati lunt,quia certum est , Esdram scrubam,legisque doctorem post captam Ieros lymam & instaurationem templi sub Zorob bel alias reperisse figura sed sono eodem per manent,quod vero mirum si elementorum s. guras,quas ipse Deus tradiderat, per propheta Esdram immutari voluit,que ipsum esse M lachiam accipimus , qui in ordine duodecim Prophetarum est nouissimus,cum ipsas quoq; tabulas,in quibus scriptura Dei literae sculptae suerant, quas nimirum non Moyses praecidit, sed Moysi ipse dedit frangi placuerit, & alias Moyses ipse secerit. Et libri . capite ultimo. Literas quoqueEstras sine characteres iste v teribus commodiores atque faciliores rep rit, & conscriptam legem populo tradens, &tunc scriba velox meruit nuncupari. , &nuncti in perpetuum scriba doctus eii in regno
-. Vsus scribendi per noras, peruetuitus est, quado Tyro Ciceronis libertus ipsi, notas re perisse sertur. Vocinturo; illa scripta furtiua,' quae artiticio quoda sitit Ee legi possint ab alio
235쪽
nisi ad quem scalpta fuerint. scribtaim nere Ia Caesas utebatur, teste Suetonio, &hodie frequentissimus est mi a non modo Principes, sed priuati quoq; peculiaribus N
iis & ripheris in scribendo utuntur. De qua lmateria pulchra & eru sta quaedam recenter annotasse video Petrum Gr-rium Tho-losmum lib.16 de rep. RA& .De literis sacerdotalibus & sisyo crucis, quo Aegyptii V- liebatur,narrat Rumnus in Ecclesiastica historia: Quod inter literas sMerdotales,quas imo τικαε Vocabant, Una suerit, signum Cruciae cuius interpretatio erat, vita aeterna. Qia'd maioribus accepissent,eam religionem,quam tunc habinant, duraturam donec veniret signum illud,in quo esset vita Postquam ergo. crucis dominicae signum . pridicabaturΑWyptii plurimi ex hac tradit, i. one maiorum veram religionem Christiana amplectebantur. Sicut in Aegypto susius d
m Mathemamu dissipli,si . . SEth filius Adami auctor fuit,ut rerum cae testium naturam homines perscrutarem risi .e ur,&in mirabili illo astiorum cursu inquir&- μ' do multum,Voluptatis gratia, mady poneres. ditiatum, inia in re ubi haud parum profecissent ,duas
πιαε.L . diuersitarum materiarum columnas cosseu
erunt.hac lateribus,si qui ni,ex lapidibus D illam,quae aquae resisteret.In Vtraque ea , qu summo labor'& industria inuenerant,adpysteros transnuiten, conscripssee. Praedixe-
236쪽
LI EAR I. 2o xat enim Adamus for Vt aliquando aqua aliquando ignis propter hominum precata omnia prorsus euerterenti Lapidem suo adhuc ara M-. tempore in Syria perdurasse scribit Iosephus. Iosep Latericiam vero diluuio perijsse verisimile AEMI.eRDeinde Enoch de reb.haturalibus,&An eis c. q. orum natura librum conscripsit,cuius mino Teri zde, ritatem Iudas Apostolus in epistola sua cano' εμ itu mmnica usurpat hactenus in Regia Aethiopum bibliotheca conseruatur,auto. Guilhelmo Po rφη-c-uia stello.De cuius libri authoritate pulchraquγdam apud Tertullianum, Hieronymum, Augustium edisseruntur. Post diluuium V m Noe filios suos & diuinarum & humanam . '' rerum scietiam domit,quare Berosus,& quidam Iudaeorum Rabini, omnium Gigantum ' , sipientissimum, & Mathesios peritisiimum fuisse latentur, qui per totum annum euent ra,vt prognostici nostri etiam coniiciunt,pis dicere potuerit. Multaq; rerum nax alium, qui a maioribus suis acceperat,mandauit lite- ,
. Tis, ne res tam necessariae propter memoriae imbecillitatem paulatim interirent: praest tim quae artem Geometricam concernebant,
. ux sciret quisque in suas orbis partes Colonias . deducere. oachi filius Chamus,maiorem re-- liquis ploriam parat ub&,Vt Vincetius pro- . hat Diuinae naturae particeps esse crederetur,. optimis artibus ad superstitiones Magicas a uti coepit. Nec satis ipsi fuit per se huiusmodi . turpitudinε exercere, Verum etiam in poste- ros Venenum insusurus ita enim perditi &ὶ - N3 arro.
237쪽
χoet A c A D E Μ A R v Μarrostes seia homines sunt in ut aeternam post se memoriam relinqueret, libros, & mrmina de Magia,& incantationibus conscriptit. Quae omnia Ninus Rex, ne qui per imprudentiam maximo reiputa malo imbiberent,prorsus aboleuit .Reliquos autem filios Noe, ut cerborem Theologiam, Astronomiam, Geome triam,&caeteras artes persecth disterent, augerent,atque tueretur, diutissime Dominus D us Vivere permisit .Porro Μusica γε Fabio intiliano omnium aliarum artiu propter Voluptatem antiquisiima putatur, Tubal fit, us Lamech reperisse creditur. VndeΜoses prirem canentium cithara & organo vocat. Sic Noachiposteri optimarum artium doctrina. Aegyptioru sacerdotibus &Gr ora philoi- phis fideliter quasi per manus tradiderin,que admod AEusebius in libris de euangelica prinparatione, Iustinus&Tertulan Apol. contra Fles elegatissime dem strint Α-h1 eas a xit &promouit. Multo persembus ab Ar gulis eruditus erat, quam ullus alius Clemes lib.3.recognit: Unde perspicitur,quomodo m. bis gubernator Deus, bonas artes in exordio, mundi in Ecclesia sita conseruari oluerit,&quam temere in praesens aqui laam reprehendantur eae liters,quibus morum,&humanitatis exempla , ipsaque religio homin stradita & dispertita sunt, quibusq; lablatis hi turpissimos errores prolabi, & in grauissima
238쪽
L I sR II. Do Iuris rudinia acruseribus. π Xtmius ille Theologus Μ oses, cu quo D ' us locul' est facie ad faciε ut homo amicus cum amico solet, primus omnium leges tulit, recte beateque vivendi normam praescripsi. Continet enim decem praeceptorum doctri- ,ria summam sapientiae diuinae,&velut coimpendio quodam: complectitur, quicquid i sum &costitutionum usque esse potest. re has leges partim propter vetuitatem &el gantiam partim etiam propter certitudinem, di maximum usum uberrimosque fructus praedicat Rabbi Moses. Meritoque Iudaei tam sancte eas coluerunt, ut quodvis discrimen a que ipsam adeo mortem,li tempus postularet. subire , quam vel unum Verbum contra eas admittere,ne dicam abiurare, mallent auth re Iosepho.Quomodo autem Μoses ad ferendum de religione, & ciuili administratione Ieμslinductus sit, & qua ratione in scribenda sit usus, studiosum lectorem ad libru I. Eus bii de demonstratione Euangelica breuitarit gratia remittimus. Vniuersa autem philoso. 'phia Mosis quadripartita esse a viris sapientissimis docetur ,quarum prima pars histori- , am complectitur, Λltera propriὸ legitima
. C raecis vocatur, quod de moribus pertractat, Tertia pertinet ad sacrificia, iasarta . ειολογικου dicitur Plato magnorum mysteriri, orum , Aristoteles Mo urina. appellauit ', ut scribit Clemes Alexandrinus. Quoties Verti .
239쪽
w4 Ac ADEMIA R V Mieni prauis et roribus peruenere conabantur, misit sacrarum legum authormus Veros res,& Prophetas, qui aduersus malorum hominum petulatiam propugnarent, restitu eren atque tuerentur,Elum,Heliseum, Es
iam.EZechielem.&c.Sicut in Mesesia Christivum; & veteris, & noui testamenti scriptura, a sanctissimis viri adiutore spiritu sancto,ad uersus hireticoru furore ita fortiter, & mo
dic defensa est,ut nec eam ipsam,nec veram. Be orthodoxam eius interpretationem,c6ue, lere Vlla ratione potuerint. i' De ingu M,ctearum Profecto,ausPr fessoribus. Iris litati e uisentinis.
' . CVm Moses sacris Iudaeorum Rempublia, cam leobus confirmasset, publica etiam Gymnasia, quae synagogo di bantur, inu duxi ubi is es publia Merentur, earund&
Dilariis is que Professoribus ordinariis secretioraq-num. a. .dam mysterii reliquit, ut lono rectius atque Rabbi -- syncerius quain vulgo opinantur,interpretari Iti . IIp. possenti si fideliter conseritarent maxi-rι- ο . 3-ς. praemijs,sin reuelarent grauissimis pcenis R assiciebantur: Synagogae vero praesectum Ar
iin Epistola adseruianum consulem, quae e t apud spartianum in vita Saturnini:Nullus, .. is qui ,nunc Alexandriae Iudaeorum archisy-
vietet,1 . ores, tum quia scriptam legem interpreta- .rentur,tumetian quia singula eorum verba
240쪽
ὲ ' L r a E R I. Los quibusdam conscriberentur, & de lege interrogati responderent. Beatus Augustinus libro
pella quia profestionem suana, nisi bellorum tempore impedirentur, diligentissime curabant.Quare Iosephus lib. .contra Appionemrcirca educationem, inquit, iuuentutis assiduε laboramus, legum custodiam & traditionem pictatis , Vitae totius necessarium opus iudicamus.Rursus libror. Moses iussit pueros literis erudiri propter leges, & nosse progenitoria actiones,Vt actus eorum imitentur, & cum legibus educati,neq; transgrediatur, neq; ignorationis cogitationem habere iudic&ur. o-
circa, discipulis suis liberaliter aIebantur, &post morte si periti & utiles extitissent, maX- imis honoribus afficiebantur. Quam si ipseruparti m diligentiam nostri proselsores,partim gratitudinem discipuli imitarcntur: longe aliter, atque nunc experimur in Academ ijsbonarum artium studia florerent. Verum ubi Legis doctores nimium sibi authoritatis usserpa rent,&singuli doctiores sanctioresq; reliquis dici & haberi vellet, in tres potissimum sectas diuisi sent, quorum nonnulli Pharisaei, quida Sadducaei, reliqui vero Esaei dicebantur,qui
cum nec effrenatam licentiam Sadducgorum,
nee Pharis,orum simulationem &hypocrisin serre possent, peculiares scholas ad lacum Aiphaltitem instituere, in quibus praeter leges 'sacras alias quoque liberales artes S profiteretur,&exercerent:praesertim eam philosophiae