장음표시 사용
91쪽
7 REGI Ausait ad tutelam praestantium virorum aduer
. . sus indomitae multitudinis insolentiam. Si aduersus populum, ut ait ille,hoc impexij g nus introductum est, eius certe populiana auctorem laudare non debes , qui nisi insanus esset , vltro seruitutis iugum sibi non imponeret. Non iam animaduertis, Buchanai quam solidum sit hoc disputationis tus principium,quam firmo nitare fundameto, cum tot regna non electione sed vel armis, vaela- . ag lio iure quartata reperiamus λ Quanquam au- L. tuli R. teni vi α armis initio parta fuere, ieetibus
omi eatis tamen retenta, & iure polieris tradita nemo testam. L. non intelligit iure,inquam,non popularium
suis agiorum,no Gabinia, vel Cassa lege t ai mpu. bellaria, sed agnationis atq; sanguinis, quamaab POp ilus nec abrogare , nec ex ea derogare ij quidquam potest.Est enim regia dignitast a 's,A' gi Enaturae donum, quod extra populico &postum. mercium porpetua regni consuetudo stabili L. vitiae uit. Nam reo mortuo proximus agnatusi xi ' statim suus regni h res existit,etiamsi minusi sius. de obita fuerint inaugurationis solennia. Sive ro hqrcs,ergo & dominus. ' Neque enim rest. lib.s. liud lisses quam dominum significat. Ae hsreditatem H S, ad propria Traian. bona venire dictitur.Et Plinius hoc genus
proinde principes cum regni l. I adeunt,haud secus ac sui hered
92쪽
Apo LOGIA 73 illi redes bona non ut aliena & speranda, sed L si pauo- ut sua semporque possessa capere dicit,eoque non adire hqreditatem , sed retinere viden- ,, tur,' ' quippe qui iure ipso, qui lege sint h
redes,ut nec a parentibus exhqredari, nec a LEa tia iis populo qudant, praesertim cum eiusmodi cap. Ray- regna sunt,quae nascendi lege,quae primogeniturae,quam vocant,iure contingunt. Ide- eodem tenim nec tolli,nec mutari potest,non tantum humanis, sed &sacrarum tabularum legibus 'liberorum natu maximo fraudem fieri veta- Deuter. tibus. Nam in principatibus, in regnis N iis qui imperiis tota lisreditas maximi natu legiti- li. . ea. c. macensetur qua priuari non potest, ' ne ex . causa quidem ingrati in patrem animi, Ut iu- nouissimqrisconsultoru doctissimi quique disputant. N ec enim a patre,sed a lege sanguinis, a c6 ad ea . suetudine regni hoc quicquid est beneficij ii N. de
accepit,quod nec donari, nec vendi, nec testamento relinqui potest. Ex quo apparet, Bald. aὁ suam ingeniosi falsarum tabularum artifices
fruerint illi, qui Henrici octaui regis Anglia sti . ti
testamentum, cum tot substitutionum gra- tur. Iasaddibus in suorum tisredum necem excogita- h d. iis, in lucem adferre non erubuerunt. Sed legat. l. nesciebant de regno testari non potuisse, quamuis eum heredom institueret,cui regnu eap. sis i- iure , beretur. Nec enim vi testamenti re- ficasti da
93쪽
7 REGI avspenedict. gnum adiri potuit, sed immutabili sangui-l0ςοςv x nis & agnationis lege. Ante hunc alicua- Moliri. iu multis annis Henricus quintus amnitatis specosuetud cie Carolum, qui post eius nominis septi- i. iiij mus Galliae sceptra moderatus est, vivos a gios3.nu tre,sed parum mentis compote, per Philip- pum Burgundionem,populumque Parisie' Molin. sem non exhaeredandum modo,sed proscri- ibidem. bendum curauerat. Nouo id exemplo i pies. cium & inaudito: sed Enail. Viatrix.causa deo placuis. Anglis enim propi numine fiasis iugatis,in legitima dominationem Carolus patri successit. Sed & hicno ita longo post tempore filium natu maioreny contumacem ac rebellcm regni spe submouere cogitauerat iacius locum minore subrogato. Consultus Romanus pontifex, eius rei mentionem auersatus est. Religioni habe bat pius ille vir,legi derogare tot populorum iudicio,tot saeculorum obseruatione recepis. Ianus Galeatius Mediolani regulus simulac fati diem instare sensit,grauiter hanc te P gem accusauit quod duorum liberorum a terius annos,alterius virtuti praeferre'cogerntur. lis enim in conspectu venire iussis, o duram, inquit legu, quae natalibus ac generepa, res haereditatis dispari sorte sciungis. Si gentiliiij iuris praerogativa tulisset, sapieti inius
94쪽
ille vir Insubris ditionem haud aetati, sed meritis adiudicasset. Quod si nec princeps, nec
populus spem nataliiij iuris ac regni agnato proximo regis eripere potest, quanto minus h reditate iam adita privabitὸ Neque enim iam haereditas es ,sed proprium adeuntis patrimonium,cuius ei pleno iure dominium acquiritur, ' non a patre, no a populo, sed a lege. Quod igitur vulgo dicimus, nunqua mori regem, absurdum videri non debet, cu uni vita perfuncto mox alius, haud expectato nec populi cosensu,nec procerit,ipso iure succedat, no vi patris hqres,sed ut legitimus populi moderator,ac regni tanqua alicuius latifundii,non optione,sed nascendi coditione
dominus. Quo fit, ut demortui facta praestare quantiauis magna iurisiuradi religiones ancita, nec aes alienum ab eo cossatum, nisi quid in rem suam & regni versum est, agnoscere teneatur. 3' Neque enim in QCcessione iuris nomina ventui defuncti. Eoque Ludoicus ille Gallorii regum optimus,&populi parens cum ab eo tormeia bellica rcpeteretur, Carolo eius nominis octauo commodata, iniuria secum agi,ac hqredem se non esse Caroli respondit. Rcete quide. Neque enim Caroli testamento, non edicto , non senatusconsul
to, picbisve scito , non alicuius liberalitati
cap. veri tatis. de iureiur.ext. cap.r
95쪽
dinis. C. quae stlog cosu. 33xan reb. D. de cost. princip.
acceptum, sed legis beneficio regnum ferte debebat.Sed quis, inquies, huius legislator
fuitλIdem certe,qui regnorum auctor, Deus, qui solus eam antiquare potest. Hoc tu si negas, vim tibi longae consuetudinis obiicio, qua nulla sanctior lex esse potest. ino d vel ex eo facillimum fuerit coniicere, quod ii cito consensu per desuetudinem scriptae
ges aboleantur. Hoc ius aequum diu maioribus nostris visum est,hoc omnium saeci lorum memoria iure vixerunt,cuidentem tilitatem adferre debes, ut nunc tandem ab . eo recedatur i 3 Siquidem minime mutanda sunt quae semper interpretationem certam habuerunt. i Tu vero non ita magni facis
hanc legem,ut in ea positam Scotiae fortuna arbitreris. Maiorum instituta c5tem his,qui bus hac lege quaestum est imperium.Regem enim,nescio quem, ranarum, ut est in fabi sis, nobis introducis,cui populus insultet, acidesultet. Nam usqueadeo libidini multitu dinis adstrictum reddis, ut comouere se non queat. Si creandi modo regis ei, & abdicandi facultatem concederes,tolerabilior vide rere,quam clim puniendum, S leonis instar, aut ursi tractandum insanienti populo corn-
-ittis, si quid in administrandi regni rati ne deliquerit.
96쪽
a CEd ut ad propositam re is& medici com- et oparationem sese nostra resse tat oratio,hic a disputationem istam abrumpemus , caeterata hui' instituti,quar Scotici regni propria sunt,li suo loco persecuturi. Nam satis hic animo it nostro factum est, errorem indicasse tuum,r vi non tantum initio regna parari, Verum a etiam multitudinis suffragio retineri, & ad, postcros transmitti putas. Ex iis porro quae: dicta sunt apparet tanta medici regisque disi
i similitudo,ut officio tantum & cura,non etia, iure,non potestate, de qua nostra omnis dis- et putatio est,ueniant inter se coparandi. Hger enim morbo profligando quem vult arcessite medicum populo:prssertim nostro,nascun- .ri turreges,haud optioni relinquuntur. Ageri nulla probabili ratione medicum arcere po- , test, quoties animo collibitum est suo: nulla 'i populo tam iusta potest cite causa, ut regem li, abdicare queat, arbitratu beneficioque suo :, minime constitutum. Vertim ne tibi durio-
i. res a quo videamur, demus initio reges po- . puli voluntate susceptos, suffragiis electos, . . , iudicio creatos,nec aliter ad regni curam a cessis B,qua medicos ad aegri. Imperitia me di gutaui.ε. dici culpae tribuitur, nedum sponte peccantis v cordia reprimitur. Sicut ςnim medico legi quit.
97쪽
8 PRO REGI Bus non debet imputari mortalitatis euentus,ait Vlpianus, 'ita quod per imperitiam cominia sit, imputarici debet. Nam praetextu hum
nae fragilitatis desidium decipientis in per culo homines non debet esse innoxium. In medico punit imperitia lex Aquilia, etiamsi dolus absit, etiamsi propensissimo studio cu' ret aegrum. i Nam si male secuit, si perperam medicamenta porrexit,suum Illi nihil patrocinatur officium.Quin & si bene secuit, si tamen curationem dereliquit,Caius culpae reucsse pronunciat. ' Regum flagitia quo det riora sunt exemplo,periculo maiora, F co se uerius tibi videntur esse coercenda. Recte quidem. Sed quis medicum erroris arguet3 Cuius ea de re cognitio erit Egriὶ minime vero, sed peritioribus accitis in c6silium me dicis,quor si iudicio culpa detegetur, magistratus sarcienda iniuria,noxam redimenda,
sagitium artis admissum iusto supplicio lue dum curabit.' At populum aegri similem es diesisti medici rege. Regis igitur deliina nec a populo disceptari, nec populi iudicio vii dicari debet. Siquide popul semper ςger est,
semper insanus,a cuius arbitratu sentcntiaq; pendθre nec fortis est viri,nec sapientis. S ed quoniam eius optioni permisimus reges, ut medicos aegri, per siquamur similitudinem.
98쪽
artis ignarii. ea conditione ac lege, ut se totuilli credat,nec arbitratui quidquam suo retineat iQ0id si m)dico tantam virtutis opinione conccperit, quid si tanta beneuolentia c6 plectatur,ut ei ac in cum omnem sui potest tem contulerit,atque ut impensi ollicij gra-itiam retulisse videatur,eo priuilegio gentem eius uniuersam honorarit,ut ex ea porro sibi
suisque medicos,quales sors obtulerit,adsic, scat Quid si suum suorsimque capita fortunasque diris implendς coditioni deuoueat3 Certe volenti nulla fit iniuria. 7 Licet enim qualibet contractui legem adiicer ed ut e initio volutatis est arbitriique no stri,ita post necessitate iuris constrictos & obligatos habet, Principio modii eius beneficij fin Em- quo praescribere potuisset, sed re ia non amplius integra,quod benisnitatis crat in p aestationes mutuas couerium est, Vt nec aegro
medicu mutare, nec medico liberii sit aegrudeserere. Atqui profecto costat his coditionibus atque legibus creatu cile rege, alioqui Creatum esse nego,sed vel armis, vel alio iure Costitutum. At cur ex Platone medici potius qua patrisfamilias, aut domini similitudine attulisto Na ille regem non mcdico tantum, Vcrumetia domino, patri familias,nauis gu-
99쪽
grammaticis , certas adhiberi posse regulas, vi q'asi leges, quarum definitionibus atque decretis Lligentur. Omitto istarum rerum idissimilitudinem a Stoico propositam, tibi T. forte notiorem quam mihi,tantum aio regi--ii ''bus nullam praescribi nec posse, nec debere legem,ut medicis & grammaticis, quae semper siti similis hominum genus perpetua necessitate costringat. Mortales enim sent hominum leges,ut est apud Liuium, & temporibus ipsis mutabiles. Nam & ciuitatibus sua fata sunt,ut lagi Seleuco nouam urbem c6denti respondeiunt, sicut & hominibus sin- , lis,nedum legibus,quarum imperia personis, locis, temporibus semper consentanea DPre. Hominum enim instituto constant,&utilitate diriguntur, ut non iniuria mensuris eas comparet Aristoteles, i quae non Vbique t. terrarum pares inueniuntur, sed maiores iis thie. Nic. in regionibus,ubi res emuntur:vbivenduntur,minores. Negotiorum enim varietas nopatitur vllam ferri legem perpetuam , constantem, &quae apud omnes homines idem
valeat fati necessitate solutam .Eoque bonus aεibsul. . ille iurisconsultus, omnem in iure dcfinitio- tur. nem periculosam esse refert, ' Parum enim esse,ut subuerti non possit. Leges enim pru' s. Ethie. dentiae sunt,non alicuius artis aut scientiae. Ninom.
100쪽
Haec uniuersarum rerum est,illa singularum: haec necessariarum, & codem modo semper habentium,illa mutabilium,quales sunt quae sub actionem cadui: illa praeceptionibus Ce tis ac legibus, haec experientia modo Continetur. Qeo sit,ut pueri geometrae quidem de grammatici facili negotio fiant, prudentes non fiant. Si quide vium id experientia mortalibus non praecepta pariunt, sed temporis longinquitas,& exercitatio. Aliud etiam harum rerum ex eo discrime apparet,quod qui gramaticae,Rhetoricae, Geometriar, vel M dicinς peritiam &artem assecutus cst,quauis
eam non eXerceat,tanae gramaticus cst, ora
tor,geometra, medic aut saltem esse potest, quoties id sibi in animum induxerit. Rex v ro nec Stoicus ille Diogenes erat,neC Plato, nec Aristoteles,qui tot regnoru ac rerupubl.
scita legesque percalluit. Neque enim vers mur hic in Platonicis idaris,nec Stoici disciplins seueritate regem metimur, sed hominu institutis de usu rerum id quod est quaerimus, non idquod esse debet. Communem vitae degendae consuetudinem intuemur,parado Xa refugimus, qualia de sapiente suo Stoici comminiscuntur, spledido verborum appa- , ratu ac lenocinio potius ostentandi sui quam lucritatis indagandae studio,magnifice vulgo