Elementa theologiae practicae ad usum studiosae juventutis. Tomus primus quartus .. Complectens Tractatus de sacramentis

541쪽

338 ' De Sacramento intr-οnsi. Nota II. ex eodem D. N. Ioc. cit. ad x. Ωmd rempus determinatum , non es fotam quando petitur, sed quando timetur

ex aliquibus fgnis periculum ad quod' mitandum ordinatuν debiti redditis nistunc reddatur . Hinc si unus conjugum Prudenter alteri imminere incontinentiae periculum timeat, nisi congrediantur, ad nunc actum tenetur, petitione alterius non

exspectata. ' - - iu. II. Quibus is easibus non peneatur coniux debitum reddere petenti 'R. In multis casibus, &'praecipue r. si ei constet alterum conjugem adulteriosuisse' coinquinatum; quia' frangenti fidem fides merito non servatur a Si exigens non si sui eo os r ut si in amentia, vel furore petat , cum non petatur, humano' modo : item fi si ebrius rimen ad vi am da pollutionis pericula , & alia- mala; reddere per accidens conjux adstringituP, 3. Si ex redditione proximum sithlit vitM, aut gravis morbi periculum: ut si sinjuxpetens, morbo lahoret . unde vitae , aut gravis infirmitatis periculum: reddenti timeatur. Nam ordo tam naturae quam caritatis exigit , ut unu'uisque' proprio bono prius , quam alieno consulat , vel etiam communi, nisi, forte commune bonum pericliterin . Pari ratione nec leproso conjugi tenetur coniux reddere, si adsit contagionis periculum , qua in re medico-

542쪽

C. III. De Impedimentis Matrimonii. 339rum judicio Vero . Iepe. Q. Extra de Conjussi Leprosorum . cap. Pervenit, & cv. Quuniam, praecipit etiam sub anathematis comminatione , ut , conjugi leprossi debitum non negetur , id cintelligendum . ait E ius , cessante conta- igioniis periculo . Mikic enim . horror , Vei .metus' non debet a reddendo debito . Coniugem revocare . Idem judicium de imorbo, quem Galli hispanicum , Hispani

Cetervm ad evitandam contagionem'. prolis nasciturae, non oportet concubitum .c a leproso , , vel leprosa conjuse. Vitari. quia ut recte docet D. Nom s3ῖ. Lepro c*m si malum perpetuum , mondebo ideo lenosus ab usu conjugii Ampli' i eiter repedit, ne proles nascitura ιepra iusim, . ciaturi, quia melius est WAmsc nassci, quam omnino non nasci. q. Si saepe niniis peta

tur, ut a tela paus illud reddendo sit im- Par, ut docet D. Tbtan suret. q. an . .r' i

3. dicens : si aliquis reddatur impotens ad debitum solisndum: ex causa ex matria , monio sequuta , puta. cum prius reddidit , est impotens ad . debitum vendum ulterius , iam Hier idtin dic., de . marito non habet jus retendi . u Vero ista culpa, E. G. pollutipnibus redden- .do debito impar evaderet, gravi jnjustitia.

Peccato obstringeretur: imo nec licitis dis impotentes se. reddere jure valent hon-

543쪽

34o M sareamento Mare monsi. . Iuses ad debitum reddendum . Quare suammia austeritate vitae ita corpus altet e tenuaret, ut impar reddendo debitiam ev deret, δι scienter hoc facint, Peccaret co tra justitiam: sicuti qui eleemosynas er gando impotens redderet ad deestat creditoribus solvenda. Porio debitum negari non potest ob devotionem , -- comm nionem intentam, fi absolute, exigatur. neque ob paupertatem , seu inerum inuru tiplicandae prolis, quam parentes difficile

alere possent. Sic communiter ia, .

R. In his , nempe r. cum quis m ratem cereitudinem ρ habeat de onullitate matrimonii ; cum nullo potiatur iure, rac'pula evidens esset B catio, quae tunia uam licet, cum sit intrinsece Cum quis coatraxerit cum dubior de v liditate matris nil, ne se exponat peric lo sornicationis . tenetur tamen risere, Si altera pars in bona fide consistat ne negando , ius alienum invadat : si vero uterque mala fide contraxerit . neuter ne Petere, nec reddere potest. Si autem co tracto bona fide utriusque matrimonio , insurgat alteri dubitatio de ejus validitate, tenetur is veritatem diligenti inquisitione perquirere, & interea ten ris reddere, non Vero Petere potest. 3. Cum quis cele- brato matrimonio , culpabiliter consangui

neam

544쪽

nearn alterius sonjugis in primo , vel se

indo gradu, incestuma consummata Om, mixtione cognoverit . a petendi jure excidit ob, contractam. cum conjuM , assinit tem , ex cap. 4.3c IO. De eo qus cosnmit et compartii vero reddere tenetur , cum s jure non debeat quis sine sua.culpa privaris; ut ait binoς. 6. eodem ti- tuis et i nitit uterque i coniux cum alterius

consa alias, comniercium habuerit , vel altet de con se alterius; cum in his C sibus neutra pars sit innocens . Si vero uterque conjux ea dolosa . & staudulenta intentione cum amnibus suis coeulam ha--etrii ut alterum ci jugem cietato destinis daret . teneretur de tum alteri petenti resederes in Nent salman is abique quia

frause, minii patrocinari debet, .nec Potrix quis sex fraudeo immunitatem a contracto . . nere repstriam. solus ille consummatus

- cinus privat j jure petendi debiti, qui λ m is fuerit, non vero mem materialis, . , vinoalpatus. Utincisi multu per 'im a . solumam, i qmst mi mi a dicitur, a peccato excustoso a cod'nguineo sit 'iri incestu se sit cognita si cum ipsa int tali mu culpa careat ,. non est sux mustari i poena det ax,& ideu iure perendi debiti non . expoliatura jure ecclesiastico::, si vera ex metu gra Iconsenserit in copulam, jure petendi privatur, ut Probabilius docent multi . An

545쪽

3 2 De Sacramento Matrἰmon ἰ. vero sicut violentia , ita etiam ignora tia excuset ab incurrenda hac petendi debuti privatione , dicendum, quod i si sit ignorantia secti, cum quis F. G. ignoret illam

esse suae conjugis consanguineam communiter , teste Concina, docent non privari jure petendi; cum haec poena, Me. Privatio ex eas. de eo qui cognomis cap. Si vir , de Cognati spiris. rilli multantur, qui scienter delinquunt . , Si V sit ignorantia juris , cum Rempe .con jux scit talem mulierem , aut virum eia, consanguineum alterius , & ignorat lege positiya prohiberi talem concubitum, Saia. manticen es cum aliis docens etiam nonii privari Oh eamdem rationem, quod, -- pe jus Ecelesiasticum hanc, poenam imp .nit scienter peccanti hus . Si ignoret tetuitum. Poenam adnexam , tunc privari subdunt,

Cum ignorantia' poenae non . excuset a pompna. 4. Qui extra necessitatis casum pro .lem ex legitima uxore susceptam hapti Vit, aut ex baptismo scienter Hiscepit , aut in Confirmatione tenuit, cum in his casibus contraxerit cognationem spiritualem cum prolis matre: quae cognatio licet non dirimat matrimonium jam contra lum, privat tamen jure petendi, licet reddere teneatur . I. Cum quis vovit castitatem, sive ante, sive post matrimonium ex cap. r. de Conmss. Conium tenetur tamen redde in re nisi compars in votum consenserit, illud

546쪽

lud appr9bando, non tantum permittendo: quia conjux approbans votum compartis, cedit iuri suo . Qui vero post matrim nium consummatum vovit Religionem , aut sacros ordines, potest petere , & reddere ; quia non vovit castitatem , sed statum cui adnexa est castitas: sed advenie

te conjugis morte, tenetur votum servare. I. - Q. IV. suando non liceat reddere δε-

bitum petenti PR. I. Quoties petitio debiti est mortalis ob circumstantiam assicientem copulam ipsam, ita ut ob eam reddatur graviter allicita, tunc non licet reddere e &iisii reddat, gravi obstringitur peccato . Hinc si petaturi in loco sacro, etiam juxta multos. cum adsit necessitas , vel publico, vel cum; periculo abortus, aut effusionis extra. vas naturale, vel impediendo generationem, - aut cum periculo gravis detrimenti prolis, vel mortis alterutrius conjugis , graviteri peccat reddens et cum redditis sit formalis cooperatio ad actum Naviter illicitum. R. II. Quoties petitio debiti est mo talis ob circumstantiam versantem ex Pam te personae perentis, quando E. G. petens - sit voto castuatis obstricius, in hoc variant Doctores. Alii asserunt eme mortale redde re : alii contra cum S. Antonina, Concina adstipulante, docent, quod si petens averti nequeat, alter reddendo non peccet , imo ad reddendum teneatur; quia petens Per

547쪽

ut injuste ' petatur L nec reddens cooperatur Peccato, cum det operam actui imis uiciato, nempe copulae . Consiliendum tameti comIrarii, quκ votum non emisit , ut duris

praevidet debitum a .mvento petendiam , apsa praeveniendo petat, & sic extra. bitationis aleam utrisque licita erit copi v. V- sua nam coniuges '...

Nota I. Certum est actum conjugalem, usumque matrimonii, modo imitime & debite fiat, rem esse bonam, ac licitam. in Nam cum conjugium siti divina & nat rati line institutum , . cui divinitus ratis adjuncta est sacramenti : consequens is proprium ejus actum, modo leg4tiisele --ceatur , bonum ac uicitum esse ν ut tenenti Catholici omnes contra inniciae dode ites omnem concubitum d cum uxore I e fornicationem, ut testatur

minus. veniale. Et ratio priorix di est , . tunc refertur actus ille in eum finem 'lia quem divinitus, atque a. natura matrimo nium

548쪽

niam uesinatur hocce pacto, coniugalis actus ex latur per bonum prolis . Ratio fiasterioris est ν quia dum unis iste habetur reddendi debiti caussa, exercetur actus iustitiae, quo alteri quod suum est , redditur: hocce modo excusatur actus iste per. bonum justitiae , su fidei conjugalis in Nota 1ΙL propiationem damnatam ab Innoc. M. Opus.coniugii ob solam volu

ptatem exercitum, omni prorsus. eares culpa,

aci veniali defectu . . Quae . propositio , ait Concina , damnata est ob illam vocem δε-

bruta, non homines o rem

rur ob solam voluptatem: Quod si vo luptas haec dirigat ad prolis generationem, omni

Prorsus cuIpa: vacat, cum hoc casu vol Pres ut medium. ordinatum ad finem. His tris Mustifarie posse .graviter peccare conia juge iis usu: eoniugii . ti: Ratione affectus inordia re; ut cum qxus ita intemperanter

utatur- conjuge , ut intra assectus conjugalis caneeIlos inon. se contineat , paratus etiam

cum alia no'. conjuge , aut cum eadem , quamvis conjUx non' sit , libidinem suam explere. a. Ratione loci ubi copula exercetur; si enim ha tur in loco sacro, est sacrilegium, etiam juxta multos stante necessitate: si in loco publico, erit scand lum. 3. Ratione damni tum ipsis conjugibus affuturo , ut quando quis per usum veneris immoderatum notabiliter suae, aut

549쪽

346. . De Sa eramento Matrimon l. conjugis sanitati nocead οῦ tum: ipse 'proli . Hinc accedere ad uxorem gravidam, si icum trahat periculum perdendi conceptum situm, quamvis nondum animatum', mintale est . Verum sublato hoc seri lo, non eri . mortalς. Congredi vero cum muliere, quae menstruum patitur, ubi id cohcipiemidae proli, vel matri valde dificiat, grave peccatum est : at si nihil ψde detrimenti Vel mater, vel proles patiatur , ' docent Auctores leve esse peccatum . . Ratione n i , ubi ob naturale Vas non servetur , vel dispersio seminis ,

contingat , grave . scelus, est, sic, copulam. bere . . . Remoto autem hoc Periculo , .

immutatio situs, Sc- ordinis naturalis , ivato tamen debito vase , si fiat , a erationabili necessitate, est pi catum. tantum veniale; cum sit eversio seditus naturalis in modo tantum accidentaIi , cum ex ea non impeditur generatio. Si habeatur diactante necessitate, mi erit peccatum Perse loquendo. Sunt & alii casus, in quibus possunt gravi obstringi peccato coniuges, copulam inter se habentes , M, qui , unecessitas occvreerit, consulantur Theolqgrimmalis cordati & saniores Tractatore : sat enim per nos Prata hiberunt. 1 D.

550쪽

- , Tractarus de Sacramentis in genere'.

' I; eis Baptismus octa . Prop. II. Sacramenta a Chrso Domino m. I liui a , simi neeesaria ad salute' ne . usitate tum praecepti, tum meano M-