Eruditissimæ atq. vtiliss. quæstiones ad vniuersam Aristotelis Logicam p.f. Ioannis Sanchez Sedegno Ordinis prædicatorum ... Quibus controuersiæ omnes logicales, & quamplurimæ metaphysicales, quæ inter antiquos, recentioresque scriptores subortæ sunt

발행: 1611년

분량: 438페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

s statinis omnibus primis quid detur commune. . A Prima substantia datur, & non datur a parte

rei Quomolo utendatimsubitantia non esse in

Iubiecto D

Suditantia prima & seeunda dupliciter 38 in substaneia possit esse relatiuu secundum

Substatia ad quae refferatur,& quomodo. 37Substantia secunda st formaliter.secluuioperatione intellectus 393ubstantia prima quomodo consideratur a IoSubstantiae eoneeptus quomodo formetur ab

intellectu 38 substantiae quae sit ratio formalis syQuomodo substantia suscipiat magis & minus Se quomodo non s3 Prima di fecunda substantia non sintdri resso subsistere ineommunicabiliter quomodo diis singuatur a primosubstare Substas primum, &laesidii non dantur a par

substarean dleaturanalogice deprima x secunda substantia Minare aecidentibus ininsequitur substania

Cui singulari, & in qu m eausam repugnet sciri. σ3Subiectum debet supponi 333 De subiecto quid prseosnoscendumst 33

π vmi.dn quo eonsistat Lysv vniuoeom dissinitio quibus coueniat 4 Idem potest esse uniu cum &squiuOCum re petau diuersorum sva voeorum dissinitivan sit bona i altas maxime est mensura etivnum quomodo oppouatur multitudini ioci nam mi quomodo contrarietur a ες Uniuersale quid 3s Uniuersale quot conditiones exigat. 3 s4 vitium an sit habitus.

FINIS.

12쪽

ACUTISSIMAEc AESTIONES

ORDINIS PRAEDI CATORUM

Artium ,ac sacret Theologi et Prosessoris.

Paulo habentibus aIbedinem, sisutiadem praedicatur de illis praedicatione quinti praedieabit se omnis autem ea lis praedaemo uni voca est. Quod si dixeris, album esse univocum,& denominatiuum, sed tamen diuersis rationiabus et Contra, & sit. secundum argumentum: Nam e Hadem res n o potest esse analoga & vni- - ea, etiam secundum diuersas rati nor ergo n.e univoca Ecdenomin tiua . Antecedens patet, de probatur consectuentiat nam ita formaliter fleessentialiter differunt univoca, & d nominatiua, sicut univoca de analoga. Tertio. istae di finitiones sunt 4 gieae di finitiones et ergo debent terminari ad secundas in tentiones, & ill rum quidditatem explicare, thd:huiuia modi dissinitiones non possunt secum

dis intentionibus competere,nec ilI rum naturam explicarer ergo. Prima

consequεtia Probatur: nam obiectum logicae est a. intentio , ergo dissinitiologicalis illam debet di finire. Minor Λ vero

Etrum di nitiones unisocorum,

nuisumsint recte

signata T videtur, quod non, fleargumentor contra dis finitione univocorum s& probo esse male assi- at me Nam haec dis nitio conuenit alteri adi finitor ergo est nulla . Prob. ans ἔnam denominatiua formaliter,& e sentialiter distinguuntur ab uniuscis, ut patet ex eorum dissinitionibus, fletamen denominatura , ut sic. sunt uni uocat ergo. Probatut minor: Nain album est denominatiuum ab albedine, di tamen uni voce dicitur de suis inferioribus, de hoc & illii albo: quin imo album dicitur univoce de Petro

13쪽

ε Commentari j in Arist. Logicam.

'erct probatur: iram x.intentio non est simpliciter , Quod ei de ratione proin

rationem substantiae diuertam, alias Sexto . A eq imis a n4 coueniunt in ε .urgam erit aequivoca, Ec ita non poterit diffi- viis ratio ire: ergo rio possunt dissiniri.' niri. Nam solum, quae unicum habent Cosequentia probatur, quia quae e S- conceptum, fiue simpliciter siue secun niuntur, una ratione eroeat habere..dum quid, di finiri possunt. Et idem est sedans pr obatur; Gain ii aliqua,uraum dicendum de dissinitione analog me rationem eanis,sed haec non est earum, & denominatiuorum, quia istae nis latrabilis, e sydus ni nullam ratio dissinitiones, non possunt fecitndisin, 4e habent, ut a qui uoca iunt, eonimu-tentionibus adaptari. - ne millis, quia nequit intelligi quid

. . I m. Qii arto . Nullum datur di finitum sit haec ratio. . . , harum divinitionum: ergo sunt nullae . . Septimo ia Ariin. suit diminutus in ν.a Ium. a Probatur antecedens. Nam vel dissini. enumeradisis repraedieamentis; ergatur vox, vel res,vel utrumque, nullum male processit.Probatur an s. na reli horuine erg I. Quod non vox proba, quunttir analoga, quaeculuduntur tur: nam intentio Arissi eo tendit , ut recta linea praedi Cantentali, pPea qeseiamus, quas res in praedicamento non habent unitate simpliciterιergo.

qui uocor ulti . . Et in de non inatiuis 1 ptime esitradita. I sc coci .no aliter νώ etiam meminit vocum , cum dita ur, , proba ur , si aut horitate tali Philoso-- .lque ab aliquo nominis appellationem ph et explicatione eius Et illa parti- Meorῶ. habent solo differentia casi=ὲ tmuit hula, qui uoca die utur,denotatur nul non utrumque probatur i quia est la re sola esse pqui uoca, sed oportere trumque simul ens per acciden . ut aliquasqui uoca dicatur esse plures quod iuxta Aristoti sententiam di ει res,veI rones significatas eo denomia iniri nequit. ne . Na si una tm res, vel ro signific I uinto Aequiuora non habent no tur,no pol habere rationem aequiu men communmergo male di finiunxur eae rei. Additur illud verhu,dicuntur, qui uoca. Probatur antecedens; mn Reudum Caiet. xt intelligamus res a non est idem nomen canis secundum parte rei no esse aequuiocas, sed qua-- quod significat sydus cεleste, & se eun tenus nostris significantur vocibus, scuu quod significat cane marinum, er- ut stat sub illis. Et cu dr, quoru nomεRo. Probatur antecedens; Ratio & eL est eoe, nomen acci pitur pro voce fi-kiu ia constitutiva nominis est signi fi gnifieativa, no vidistiuguitur contra otio,sed no est una fiunificatio, ergo verbu.i . Periher. Ro vero cu dr,quod inec unum nomen, male ergo dicitur est diuersa,accipitur .p coceptu obi nom.en esse unum. Et confirmatur; na diluo, & no solii pro vera dissinitione non componit simpliciter propositim ex genere&driacostante. Substantia nem una,sed plureuergo non est fim- vero e udrro substatiae,aeeipitur pro Pliciter nomen de terminus. Et proba essentia: Et eu additur,secundum illud tur consequentia; quia eum nomen sit nome determinat ronem substantiae, Propositionis pars, ubi non constituia vino de quacunq; fiat sermo, sed de Cinariam tur una simplex propositio ex illo no illa,q significatur per tale nome. Nam sia A. dmine, men no est simpliciter nome aequivoca ratione,&quidditate nomi niιio . Mari pars. Antecedes pronaturina pro- ne significata diuersam debet habere; ωμονῶ respoutio aequivoca, non est una smpli- ut ranis aequi uoca est ad latrabilem, .anaaAω citer Ppositio, sed propositio plures, marin si, Se caeleste eane; quia ratio ea togu. quia non sgnificat unam veritatem nis diuersa eii in iIlis . An vero dimnia

14쪽

De Ante praedi ea mentis. Quaest. I. 3

niantur hie analogavius sunt medium

inis quoddam inter uninoea, & aequivoca, ι Gaas. Caietan censet hic diffiniri. Nam eum dicit squivoca esse, qu un nome est ςommune, & ratio secundum illud nomen est diuersa, acci pitur diuersa, vel pro diuersa simpliciter, vel pro diuersa secudum quid,& ita omnia an laga coprehendit, quae diuersam rationem habent saltim secundum quid . Nam Arist. intentio est explicarer rum naturas, quae in praedicamentis collocantur, & tractat de aequi uocis, quae ut sic non sunt in praedicamentis. Et quia nec analoga metaph. sunt, ut . . sic, in praedicamentis, ideo sub aequi- - . M uocis comprehendit. Qui auterv πο-ctoris. Iuerit asserere oppositum , bene potι quia solum de aequiuocis egit; ut patet; quia de diuerstate simpliciter loquitur in dissultione praedicta,quae solum aequi uocis conuenit. Verum i tellecta natura uni uocorum, & aequi uocorum, facile intelligitur analoeorum natura, quae media quaedam sunt. Et ita patet, quomodo etiam hac e de i one a pi sdicamentis excludatur . secunda erinci Dissinitionem uni-

- - - uocorum recte assignat Arithoi. Quae. - eoncl. etiam probatur explica do dissas με ' o nitionem eorum. Et haec conci . loqui ν -- turde intuocis uni uocatis, quae sunt res; nam univoea uni uocantia,qus nomina dicuntur, hic no dissuluntur. Et ex praedicta diis nitione manet etiam explicata haec A. conci . si ultimam particulam explicauerimus; quae est huiusmodi uod ratio sit eadem, de ad univocatione, requiritur, quod ratio

Jecundum illud nomen si eadem si plieiter et quia cum vni uocatio dicat

unitat Lm rationis, consequenter tenet se ex Parte perfectorum . Vnum enim perlectionem dicit;qua propter

. debet importare uni uc corum Inam

rationem simpliciter, quia ad malum conlii tuendum, & ad tollendam perfectionem quicuque sufficit defectus

. . Occurreus I bonum enim ex integra

causa, malum ex particulari defectu. .-. contingit. Haec autein identitas debetes lecudum rationem nominis; nam

. secundum esse non est necesse, quod sit identitast quia diuer stas secundum esse solum,facit aequi uocationem physicana , Et ratio eadem secundum no- vmen non coarctat ad rationem eande Lesseriti alam, siue accidetalem, sed sufficit, quod sit eadem ratio sue sit subitata alis, siue accidentalis. U.g. animal

univoce dr de homine, Se de equo quia. s quaeras,quid est equus, in quinitum animal, respondus, vivens sensibili Ieι8e idem de homine dices. Vnde ra- alio importata eadem est, licet perfecti oti modo habeat esse in homine. Et si quaeras,quid est Petrus, in quaatum accide tu aliter habet albedinem νdices, quod est accidentaliter disgregativum visus; de idem de Paulo inquantum accidentaliter habet albedinem. Et ita album uni uoce dicitur de Petro, Se Paulo ha tibus albedinem,

licet dicatur uni uoce accidentaliter, quia accidentaliter disgregat visun .

De hoc albo & de illo essentialiter diacitur, si cosideretur, quatenus habent albedinem . Vide Caiet. hic, optime hoc explicantem. Tertia conclusio ; De nominat hi o- 3 Cρη .rum diffinitio optime traditur ab Ari stot. R est se explicanda Denominatiua sunt res , quae ab aliquo nominis appellationem habent, solo differe tia casu. Id est, dcnominatiua sunt res,

ut album, sertis,grammaticus,quae ab

aliquo appellationem hλbent, ut ab albedine, a fortitudine, a grammatica; Nam albedo est forma denominas Mhomo subiectum , de album denomia natiuum . Et ista denominatiua diis

runt in nomine a forma denominante casu, id est,tei minatione. Nam albui& albedo conueniunt in trib primis literis,& terminatione die runt. Qua ratione virtus & o sciolum non sunt

denominatiua, quia non conuemunt

in principio nominis & in fine diti

runt . Et eadem ratione grammatica

mulier a grammatica scientia non dieitur denominatiue, ncc homo ab humanitate. Et de homine est etiam specialis ratio; quia homo non denominatur ab humanitate , nec sgnificat humanitatem per modii sibi adiacentis, sed est in illo per modum perseΛ a stantist .

15쪽

quid in

4 Commentarij in Arist. Logi eam . stantis ; ερ illud quod debet aliud de

nominare , vel debet esse accidens.

vel per modum aeridetis. Quare ista, annulus est aureus est denominatiua quia quavis denominatio sit ab auro, quod est substantia , significMur per

modum accidentis.& adia tentis, aeqν denominantis aliud. Caiet. dicit, quod

denomi irativum de Me esse aliud redenominata, quod debet meeuigi salistim formaliter, & loquendo de dei minatiuis quae sunt trulla simpliciter . 'Quarta conclusici. Istae iussinitiones conueniunt secundis latentionibus ire concreto, te ina sunt , quae diffiniantur principalieerire res quatenus substat ulis. Et probatur:Ni istie diffinitiones sat Inie pergo debet terminari ad secundas intentiones Cosequetia probatur,quia seeudae intentiones in concreto , ut supra visum fuit ἡ sunt biectum logicae: Et ad intelligendum, hamc conetasionem, est animaduere dum,quod uni voca, aequivoca , Scdenominatisa possime dupliciter acciapi Iogice Acmetaphysee. Logice accepta, sunt quaeda in relativis rationis j quae de formali dicunt secundam inis enet lovem non uniuersaIem,quae dicrear intentio volumi, di de materialinaturas , seu res k quibus conuenit illa intentio. Verbi gratia , Petrua & Pa Ius, fecundum quod hoc nomine , ho mo fgnificantur die rur univoeae uni uocata.& di eum de formali laevixdam intentionem, quae habet pro zer mino nomen significas Petrum Ee Pa Iunν, secundum quod hoc nomine, homo significantur , in osdine ad isIam rationem commvnrin, quam participant. Itaque rotum esse uni uoeorumos in ordine ad rationem eo minem. quam part rc paut aequali ter, quod est dicere, quod uni voca via uocata , ficunt voca mitroeatia sunt cm reum ua. Et eodem modo dicendumest de aequi uocis aequis nis. Et si dicari conrea σna i IIae sunt duae res; ergo non possun ab eadem intentione dei ominar ,

Fatur consequentiae quia se habet perumdum viam sobiecti reeipientis i Liam dis nominationem, de se eundae in tentio Nia aburacto cot-ωo vi P tioni denominandi, in concreto verisve quod, es essentialiter uni vocum, vel aequivocum Etsi rursus argumen . Obiem teris,intentio illa in concreto,non est id, quod habet illud nome commune Ee rationem substantiae secunda illud nomen eadem, ve I diuersam; ergo. Re spondetur , quod formatiter illud habet ad huc sensum, qJ intsi strum eta est se haberetis illud nome coe. securedu quod, ro eade illis eo enis; licue diximus, quod rarum esse genesis, eae prsdicari de visei, differentibus spocie . Hest reurri ad plura differentiae specie. ut diximus superius. Res veris

sunt,quib. couenit intentio vn uoc rum , reae quia corum denominatiuε,

8e accideni aliter; sicut animali inte rio generis. Et eodem modo est inte ligenda diffinitio analogorum. Uniu eZ vero vel aequivo A metapha siebsunt 1 Iis res,qui nisci rati ne coem, vel diuersam praescindendo perimel lectu iurenti nem, quae vocamur via uoca pro substraeo se aequivoca zsieue errus N PauIus, quatenus eodem moedo hominis rationem participant . Et illa ratio superior etiam vocatur ni mea a metaphisicis , quia participatur eodem modo ab inserioribus. Eeidem prorsux est iacendam de den Irritis,quod res,quae ab aliqua forma mei dentali denam naruar est de ominatimm metaphysice, de pro substracho. Quae vero habent i nζ ntione,Deudu quam ad nome refertur, ut ad

quod toti, suum esse habet est denominatiuis Iogicu, dc babet ero correla

Leet obscura sint, ex Fnt tarn intenisti unde dum Mus , quae omnibus nolunt per uia. Et per hoc erit facile etiade analogis syllogi rare , quae media sunt inter univoca, fg Muiu R. Ruinta conclusio pro maiori rapIi- - . .eatione dignitionis uni uocorum. I .m

disinitione uni uocorum, quaecundue Evn uoca comprchenduntur,etia fi 'beant eande ratione, & nomen e M in aliquo accidenti, na album est c- r ai,. .

spectu niuis & papyri, est tit uni vocuaceidentaliter. Et aduerte, in hac par

te duas veriari opiniones. Altera diis

16쪽

se Ante praedicamentis. Quaest. I.

est in dissilitione aequi uocorum non

ter uni uoca. Vocatur essentialiter uni. uoca illa,quae dicunt conceptum com- , . munem, qui vit de essetia inferiorum;

licut homo est uni vocum Petro ia Paulo . Univoca accidentaliter sunt ea, quae dicunt unum conceptum inseri ribu 1, qui conceptus accidentaliter illis conuenit, sicut album dicit conceptum albedinis in concreto accident uter conuenientem Petro & Paulo, licet uni uoce, quia secundum eandem

rationem accidentalem tamen . Pr

hatur prima opinio 3 quia Arist dicit, accidentia non praedicari nomine ruratione de prima substantia, di ideo non sunt secuudae substantiae. Secundae veto substantiae praedicantur nomineia ratione. Praedicari ver b nomine ferone nihil est aliud, ου praedicari uni uoces ergo accident a non praedicantur uni uoce respectu substantiae secundus. in . . Arist. ergo in hac di finitione non eo nprehenduntur. Secunda vero opinio, ruam sequor, tenet oppositum , quod, cilicet, album est uni vocum respectu

petri & Pauli, 5: hie dissinitur hoc uni

vocum. Probatur; Nam album est iam men coe Petro & Paulo,& ratio nominis est eadem, qu a album nodicitur, nec aedui uoce, nec analogice de Petro δώμ. & Paulo ergo uni uoce Dices, quod et

roddam medium dici denominatiuὰ,: ita non eli necesse, quod omne n men sit uni vocum, vel aequivocum,ue Ianalogum. Et hoc sensit Arist. quide- nominatiua annumerauit dillineta ab δορυ-m vniuoos, Sc squi uocis, tu analogis. Sed contra: nain album vel tigrificat unam rationem communem , A eandem P tro,& Paulo, vel non .Styri mutn; ergo est uni vocum. Si secundia ergo est analogum vel, aequivocum . Nam nomensgnificans rationem aliquam , Se noneaudem ex necessitate significat aliquomodo, vel totaliter diuer sam ratione, M sie erit aequivocum , vel analogum; ergo . Et probatur ista secunda opinio primo; nam in definitione univocorunon dici inr,quod sit ratio eadem ess ntialiter, vel accidentaliter, sed quod sietadem: de quomodo cunquc se luetur. D. N.

quod fit eadem, erit uni vocum nome, de ratio. Praeterea, Nam album praedicatur de Petro & Paulo praedicatione . praedicabilis; ergo una uoce Probatur consequentia, aula s. praedicabilia sunt uni voca & no analoga, nec aequi

uoca. Ita asserit D Ilio. l. conti a geniates cap. 3 3. ratione 3. Item: Nam Aristot .eu et diminutus, qui non crim prehendit uni voca aec id ni alia sub una diffinitione uni uotorum , nec pro illis assignauit aliam . Et ad arsumentum , Soluinin m uod contraria opinio desumit ex Ari pravutot. respod: tur, quod intelligitur Ari- in .sto t. de praedicari nomine te ratione essentiali. Et hac ratione exclusit accidentia a ratione secundae substantiae, quae debet praedicari de prima essentialiter;non vel b censuit non esse uniis uoca accidentalia;& ita censent mei physici. Ex his omnibus conclusioniis Dus infertur, quod uni voca, aequivoca, analoga. & denominatiua ad minus differunt formaliter. Probatur; quia differunt di In tione; ergo formali ter; non enim una diffinitio includit aliamne c

Dissoluuntur argu

menta.

AD primum respondetur ex hae vi Id rc

tima conclusionei Nam sub alia ratione res dicuntur denominativa.& vni uoca: nam album, v.g secundum quod ab albedine a qua in nomine terminatione differt dicitur album, est denominativum. Uniuo cum vero dici. tur secoodum quod importat suis inis serioribus, es nomen & rationem communem Et dicitur λccidens s. praedica.

bilis secundum quod praedicatur de homine, k equo accidet aliter, ut aliquid non consequutum ad rei essentiam . Eidem itaque materiali multae intentiones conueniunt ob rationes di

uersas.

Ad secundum respondetur,quod canis mari ians, Se sydus, ut significantur hoc nomine , Canis, sunt aequi uoca. Vt vero significatur hoc nomine substantia

17쪽

Commentari j in Arist. Logicam

stantia sunt univoca. Quinimo hoc no ἐν vox men canis respectu unius significatiaomρMario est uni vocum,& res respectu illius est

.a μανδε- uni voca, ut canis marinus ad omnes Fum α-- canes marinos: ut vero significat pi--, ct frui stem,stellam, & canem turrestrem, est aequivocum nomen , & res ut illi coris respondent sunt aequi uocata. Ad tertium patet ex conclusio- ad 3. ni S.

As 4. Ad quartum respondetur, quod diffiniuntur res,vt flant sub nominibus; . nam logica consideratio non est per sede nominibus, sed de rebus, ut nomibus lignificantur, & de nominibus in ordine ad res significatas . ad s. Ad quintum respondetur, quod nomen est idem , licet habeat diuersas analoga sub aequi uocis fuisse compreis

hensa : quia non haben t rationem Cois . , munem unim . Sed melius.est dieete,

non egisse expresu de illis, sed ex m. a 'eoausi

tremis nota maneres Quia nee ratio- auctoris.

nem omnino eandem habent, sicut uni voca; nec diuersam, sicut aequiu ea: sed medio quodam modos partim eandem , N partim diuersam. Unde agendo de extremis apertum fecit, quod essent analoga.

QVAESTIO II.

An desinito analogorumsit recte

assignata.

significationes ratione materialis. Et Arist. hoc solum voluit dicere, quod ptisa/ων conueniunt in voce una, licet illa vox dicta Aria diuersis te feratur ad sua significata si EM. gnificationibus; licui idem quale, dicitur etiam si habeat d mersas qualitates Nam ut essent duci nomina, tr ωὐid requi cesse erat, quod non solum form parare adia Ie multiplicarctur, sed etiam mates iactianam riala, quia nolnen numerale nume- .amnum . rat supposita ratione formarum . idia

est , necesse est, quod formale & m teriale mul plicem ir, ut dicantur duci in illo genere; de quo in materia de apsellationi b. agitur latius. Et videatur . Tho & Caiet. I. p. q. o. Ad confirmationem respondetur, quod propositio aequivoca est una sal. xim materialiter; 8e hoe suffcit nostro proposito . Nam ut sit idem no men in aequi uocatione, lassicit taliter esse idem. ad . Ad sextum respodetur, quod aequi- uocorun rario, quae hic dissinitur, qu sest secunda intelio aequivocorum I

concreto, unam rationem habet communem omnibus suis aequivocis, que

illam rationem partieipant, ita quod res aequivocς dissiniuntur, ut stant sub illa in tetione, quae est spc cies,&quidvnjuocu in . Rus autem, quae hanc in istentionem induunt, di finiri non mia ad F. sunt, cum in ratione reali non con-x It posis uvniant.

T quoniam hanc m2t riam exactitane traei uit Caiet. opusculo denominum analogia a me breuiter erit das cutienda. Quid vero ego sentiam de conc pluanalogorum. q. sequenti, expli co, in quo tota analogorum difficultas . . consistit. vi igitur rationem analogo tum breuiter explicemus,aduertenduerit analogia, tripliciter accipi a mς α, taphysicis. Primo pro analogia inae Anaumaqualitatis, quae alio nomine vocatur

physica, Se definitur sic: Analoga phy-- ,

sica sunt, quorum nomen est commu ωὐas reane,& ratio secundum illud nomen est lisias. eadem: sed participatur ab inferioria 'hus, quantum ad esse cum maiori, vel minori perfectione. Vt corpus est analogum hoe analogiae genere; quia r lio cortoris aequaliter a coip e cae- 'blesti, di inferiori participatur.nec c uenit ratio corporis uni per ordinem ad aliud; sed tamen esse eorporis, Zeessentia illius magis perfecta est in uno, quam in alio. Et isto modo omisnis ratio generita est analoga,& omisne superius, quia cum rerum gradus sint inaequales magis perfectum esse habebit ratio supcrior in uno, qua in alio ex coniunctione ad differentiam, seu gradum inferiorem, magis perfectum e quae enim magis perfectis m dis, & different js conitingiantur,magir perrecta sunt. Hate autem analogia

18쪽

De. Antepraedicamentis. . Quaest. τ

non extrahit rem ad participandam rationem superioris, ita ut sit partim eadem & partim diuersa, de ita noudistinguitur ab univoratione ..Et bene potest in analogis reperiri etiam haec analogia physica,quia non solum ratio entis partim est eadem, & partim diuersa in substantia,& accidenti, V. g. sed perfectius esse habet in su stantia,et in accideti,quia coniungitur. yfectiori modo determinatiuo entis

Analo PH Secunda analogia est attributio-- ν buuo- nis , R definiuntur sie ista analoga, υ, ψ β π Analoga attributionis sunt, quorum φεν nomen est commune, & ratio secim- με M. dum illud nomen est eadem secunduterminum,& diuersa secundum habit tudinem ad illum, ut sanum commune nomen est medicin si urinae, di animali ; te ratio omnium in quantum sana sunt ad unum terminum sanitatem scilicet, diuersas dicut habitudines, nam animal respicit sanitatem similiter,&vrina, & medicina, sed diuersi mode. Nam animal respicit sanitatem , ut subiectum in quo est sor maliter Ianitas . Medicina non ut subiectum, in

quo est formaliter sanitas , sed ut id , ἱ uod habet qualitatem, quae significat

anitatem . Medicina respicit sanitatem, ut aliquid,quod causat sani tate. Quatiuὸν Ex pomo idem est dicendum. Et .., ι n. n., h*ς nalogia habet ε. conditiones. Ais,. ..iὰ Prima quod haec analogia fit tantumare, botioni, sicundum denominationem extrinias. Condi ιι. st miri membris minus principalibus , lolum enim animal dicitur so maliter sanum , reliqua vel quia causant, vel quia significant sanitatem. Si obi.ais dic otra,nam ens dicitur analogi ce de substantia & accidenti hac ana-rotiari. logia, & tamen accidens formaliter est ens. Respondetur, quod haec conditio formaliter est intelligenda, quatenus sunt analoga attributionis. En S autem dicitur analogum analogia attributionis,& proportionalitatis,fe non est ens formaliter,quatenus est analogum attributionis, ted proportionalitatis. Et ita D. Th. O. q. O 2. a. 1. ad 3. dicit, quod accidens non est ens, quia

habet esse, sed quia illo substantia ha

bet esse tale. Et loquitur D. I holae a cidenti, quatenus consideratur, ut analogum attributionis, nam quatenus est analogum analogia proportionalbiatis formaliter est tale,quia analogia proportionali tatis, non excludit de nominationem intrinsecam in membris minus principalibus. Et si posset intelligi accidens sine entitate intrinseca, diceretur ens per hoc solii. quod assicit substantiam, sicut urina dicitur sana per hoc,quod assicit subitatiam . sicut urina dicitur sana per hoc, 'uod ., , significat sanitatem Secunda conditio v. c. t.

quod illud,ad quod diuersae habitudines dicuntur,in hac analogia est uniuid est, non mnltiplicatum formaliter in membris minus principalibus . Et hoc conitat ex i. conditione . Nam si dicuntur membra minus principalia talia ab extrinseco, non habent illam formam sanitatis, v. g in se,N ita non multiplicatur illa forma in ali is analo .gatis. Et hae ratione dicitur una ter- 3. C. Oιν. tia conditio, quod primum analogatum ponitur in definitione aliorum secundum illud nomen.Ratio est, quia caetera non dicuntur talia, ni si per attributionem ad illud principale deformaliter tale.& ita est ponendum in aliorum definitionibus. Nam urina sana dicitur in quantum est signum sa

nitatis.

Quarta conditio,quod ista analogia ' ut sic, non habet unum coceptum,nec unum significatum obiectivum, nec Vnum conceptum formalem, sed soluest communis terminus,& diuersim de respicitur ab analogatis,quia a pria rimo formaliter, ut subiectum talis sominae , a reliquis extrinsece respicitur,fe.ita habet plures conceptus, qui e dem rationem partim habent Si partim diuersam,& ita sunt analoga attrabutionis pluribus conceptibus, in quibus non reperitur unus conceptus abstractus. Et haee diuiditur in anal giam unius ad alterum, & duorum ad unum tertium, de quibus vide Caiet. Analas Tertia analogia est proportionalita proportionatis. Analoga autem proportionalitatis i ratia quid sunt illa,quorum nomen est commu- er qui μνne,&ratio secundum illud nomen est conuenis3.

19쪽

s Commentarii In AH . Logi eam;

opertionaliter eadem, idest, similis quod formaliter sunt talia non e tae

esundum proportionem. Et hoe mm altero in sin definitione: Iieet ex eo. do vicitur videre de intellectuaIi, de quod sunt analoga, sit definitio p- corporali vi fione. Et dicitur proporia portionalis viri usque. Quae vero rina ars Iirer eadem, quia sicut intellige- bant pertractanda de conceptu anal isorem animae offert, ita videre eorpo gorum proportionalitatis, de abur .i v ruenti sen fibili. Et sumitur hie Gione,resolutione, praedicatione, M reportionalitas pro similitudine,haia quid senserit Caiet.quid solo tra Mahitudinum aliquarum, ut pro fi milit, de ente dicetur. iane, 'us est inter videre eorporaliter .

in ordine ad rem, quae videtur, Nin- De complexis, ct incomplex .

ter videre intellectualiter in ordine stigia ad rem, quae intelligitur. Haec autem an ologia fit duo bra modis, metapho -- D a vii riee, de proprie. Metaphorice . quan- εὐπ. do illud nomen commune absolute unam habet rationem formalem, quae olum sor maliter saluatur in uno an a Iogatorum . Et per metaphoram in alio, dicitur; ut ridere non habet secundum se,nisi unam rationem formatim,quae in uno analogatorum salu tur, in homine, scilicet ,& per met phoram de prato dicitur. Proprie auiatem quando illud nomen commune in utroque analogatorum absque metaphoris dicitur, ut ens dictum de substantia,& aecidenti, principium dictu. de corde, & de fundamento domus. Mi NI Et si inquiras, quomodo reperitur hic - . definitio, respondetur, quod haee regula generalis seruanda est in analostis. Nam analogii metaphorice tale elaudit in sua definitione analogum pro-RΦευ prie tale , de non e conuerso. In anal in ιὴλ gis autem , quae formaliter sunt talia πιι 1 - unum non claudit in sua definitione

P . alterum, sed definitio uni uapst alte.

-- rius definitio proportionaliter tame .

Probatur I. parS: qui analogum metaphoricum no potest tutelligi sine proportione de ordine ad illud , per cuiatiis similitudinem. dicitur tale. Non

enim potest intelligi, quid sit pratum

ridete , nisi in ordine ad risum homi nis. Secunda pars conclusonis probatur,quia ista analoga proportionalita tis formalia, sunt medium inter uni uoca, 8e analoga attributionis. 3c ita pamticipant ab uni uocis, quod unum non Pon itur in defitinione alterius . Ab Mnalogis vero attributionis, quod defi-' nitio non sit eadem in illis ex eo

AESTIO M.

Et in hoc e .ponit Arist.duas diui prima cui. hones, quae deseruiunt ut cognose se Arimmus, quae re, in praedicamento reponi debeant. Prima est, eorum, quae dicu tur,alia quidem cum complexione diis euntur, alia sine complexione, eum e6plexione, ut homo albus, homo eurrit,sine eo plexione, ut homo ut currit.

Haec diuisio principaliter est reru, Seest sensus,qa rerum aliae significantur conceptibus complexis, & aliae eoneeptu simplici. Et Arist. cum ait. die u tur, intelligit: idest, significatur. Et sol giliae,quae simplici coneretu significan-mr,in proicamentis reponutur , quae vero diuersis importantur conceptibus,ut homo albus,ut sie in nullo lane praedicamento, 8e ita est necessaria coditio,vi res collocetur in praedicam to, fimplici conceptu importari, licet hoc non lassiciat. Sed aduerte compleia obseruarM. xionem, aut incomplexionem vocis Penes conceptum attendi, & ita illa vox cesenda est in complexa, cui unus

tantum correspondet conceptus, complexa vero, cui plures. Et quamuis totum sit in praedicamento, non sequitur quod partes eius semper sint in praedi

camento,etiam ut componunt totum,

si accipiantur ut clistinguuntur a toto , quia dicunt aliquid impersectum e etsi complexe aeripiantur non dicunt allia quam unam rationem simplice , quod erat necessarium, ut ibi ponerentur. Etsi

20쪽

De Ante praedicamentis. Quaest. III. '

Etsi fiat argum . nam album dicitur sine complexione, ra non est in praedicamento : ergo non omnia, quae dicuntur sine complexione sunt in praedicamento, res p. quod ita verum est ;est enim necessaria conditio dici sine ινμε - complexione ,sed non sufficiens. Nam . rationale dicitur sine complexione S An allisera non est in praedicamento . De albo ct wHi- capitu. de qualitate dicemus & modo ber conera- aliqui dicunt, quod licet album non ναμ ma- habeat, nisi v mcum c nceptum, non meis prς- tamen collocari in praedicamento a vicἀmno. solute ex eo, quod importat in illo 1. Opinio significato totali duo partialia, scilicet, corpus,& albedinem. Vnde Arist. asserit in praedicamento collocari , quae sine complexione dicuntur,dum-ι modo .illud incomplexum totalitero significatum sit simplex, & non compo/ situm ex duobus diuersorum generum, ut in albo contingit. Alij relpon - a. pinio. dent cum Avicenna , quem nominales , sequuntur.& dicunt Album non

Ru Hωμη significare, nisi materiale , & illud

vim. y ρ- este totale significatum . est tamen run mi conditio requisita necessario,quod importetur albedo, ut materiale significetur per istum terminum, Album .

Et ita aliqui viri doctissimi nostri temporis tenuerunt materiale esse totam

subitantiam , & essentiam terminicon notativi. Hoc non censeo verum:

quia in conceptu albi principaliter importatur albedo de per itum cognosci-inus principaliter albedinem,& materiale ratione albedinis: ergo principaliter significat albedinem , & corpus,

vel materiale importatur ratione foris, mae. Item forma est, quae dat esse: ergo

haec est principale significatum cum

comparatur ad materiale. Caietan .cen

isto - set qualitatem solam signifieare al- erant. bum, se ita bene potest album coli cari in praedicamento qualitati si, quia

solum unicum conceptum habet objecti uuin . Et formale, & materiale importatur , non ut significatum , sed ut coniunctum cum suo significato . Est expressa sententia . D. Thom D Tkom. I. dict. i 8. arti . l. 3. ubi sic dicit. Ad 3. dicendum , quod hoc nomen do- na . vel datum praeter relationem, ex qua dicitur donum , dat intelligererem qualidam , quae datur, quamuis forte non ut partem significationis nominis , quia lubiectum non includi tur in significatione nominis signi it

cantis accidens concretum, ut aderit. Commenta. s Metaph. quamuis Axii cenna contrarium senserit. Ecce D. Tho m. dicit con notatiuum nomen

non fignificare subiectum, sed impor tat illud , ut subiectum , & de illo verificatur ratione significati forma.

lis. An uero supponat pro materia- Contro uer

li. Aliqui dicunt non supponere , quia se . nou eit fianificatum termini, & ter- An nominus solum supponit pro suo signi- m ficato. Verificatur tamen de illo,quia ratiuia δεν est in illo suum formale significatum . pouas Alii dicunt supponere pro illo etiam subivio. si non siqnificet illum; quia ut suppo- l. ivio. nat sat fuerit , quod importetur sub a. omis. suo formali significato , certum tamen est secundum Caieta. non esse Doctranaens per accidens, nec importare res diuersorum praedicamentorum , cuin

non significet.corpus,& si aliunde non repugnaret in praedicamento collocari posse. Secunda diuisio, eorum, quae sunt, Dissi. alia de subiecto dicuntur , in nul .lo tamen subiecto sunt, ut homo qui dicitur de quodam homine, & in nullo subiecto est per inhaesionem. Cum Explicamν dicit, de subiecto dicuntur. vult dice A .s.

re de inferiori sibi , & illud subiectum vocat. Cum vero dicit,& in nullo subiecto sunt , accipit ibi subiectum pro subiecto inhaesionis . Di ci uero accipitur pro praedicari, non actu, sed aptitudine. Et cum illae diuisiones ordinentur ad constitutionem praedicamenti , sensus diuisionis est, eorum , quae tu praedicamento ponuntur, aliqua sunt subitantiae uniuersales , & ideo praedicantur de multis talia sunt in subiecto , di non dicuntur

de subiecto , hoc est de sibi inferiori, ut hoc album, i, pc grammatica , quae sunt in subiecto inhaesonis, non tamen dicuntur de subiecto sibi inseriori, ut constat', quia sunt particularia & accidentia . Et cum dicit quod album est in subiecto, non acci-

3 pitur

SEARCH

MENU NAVIGATION