장음표시 사용
41쪽
i , Commentati j in Arist. Logicam.
seeundum quam dicuntur contineri ab illo , & quae constituit correlativum. Qui vero diceret praedicamentum s x Ium esse ipsa prςdicabilia simul collocata sine noua relatione aliqua cum hac aptitudiue,ut sine proxime disposi
A, ut unum praedicetur de alio, quod habent per proprias relationes, Credo non falleretur multum . Itaque omnia
praedicabilia quid ditatiua sunt praedicamentum in ordine ad res, de quibus praedicantur : si per se seorsu in quodlibet sumatur est praedicabile , omnia simul sumpta sunt praedicamentum Sicut multi lapides aceruum con- stitu ut, quilibet tamen lapis est soluin. P γη - ῆ Exin infertur quod licet praedic ref mentum dicat de substrato rem alia reale ει duam in reali praedicamento , ε V. tormaliter tamen est aliquid rationis: quia res non induunt rationem praedicamenti, nisi distinctae in ratione subit
cibilis N prς dicabilis: sed hoc est aliquid rationis: ergo Infertur secundo, accidere essentiae praedicamenti, quod . . x constituatarin vocibus, vel rebus, vel conceptibus, res enim ordinatae sunt Praedicamentum , ut quod ,voces vero
leu conceptus sunt signa huius praedicamenti. Argumenta dissoluuntuν.
A i. - Λ D Tu. in princ .ad .&a. patet ex1.in v conclusionibus: Se qui elegerit ut ' magis probabilem aliquam illarum solutio patet faciliter ex illa. as Ad tertium respondetur, quod ille ordo praedicamentalis cum sit ordin tus ad quidditatem rerum ostendendam debet ex praedicationibus quid-ditatiuis constare.
Ad 4. Ad quartum respondetur, quod lie et Exelvidim, Ammonius iudicauerit differentias in iisis Am recta linea constitui, asscrendum est molia omnino ab illa excludi, Se collocari solum ad latus eiusdem praedicamenti:& non excluduntur, quia sunt partes metaphysicae r sed quia ea, quς collocantur iii recta linea debent esse in D. riora ad genus supremunt illius lineae ros iminia dularentiae autem non ita se habent. o. Tum etiam,quia ea, quae in recta linea
constituuntur, debent inter se mutuo ordinari Se disponi in ratione superioris&inferioris, ut essentia superior in inferiotis essentia elaudatur,'ucauistem non possunt differentiae ordinari, quia nec rationale includit sensibile , nec sensibile includit vivens. Et Pethoc patet ad Confirma. Ad quin tu in respondetur , quod li' Ad reet indiuidua non sint praedicabilia, Psia in ἐsunt subiectum primum praedicabi--a suos in huin omnium: & noc suificit ut in prae Prgdicam.
dicamento collocentur. Ad eonfirmationem respondetur,
quod etiam si non sint infinita sed multa nam infinitum dari no potest actu tame ordinabilia sunt: non quidem ineomparatione ad se, quia ita per accidens se habent; sed in eomparatione ad superiora, quorum essenti p clauduntur in indiuiduis. Ad sextu in respondetur, quod in Ad. s. praedicamentis istis ab Aristotele nu Rua entiam eratis sola realia entia collocata inr, su ρης ιι8e nullo modo rationis entia;quia non mDacotisis possunt quidditatiue ordinari realia Mn-r.entia,& rationis. Ita asserit D. Thomas de potentiaq. 7 art-s. Meta. lectione de praedicamentis opusculo s. & opusculo de natura generis 41. Capreolus ini. distin. 2'. q. unica ad. s. Ocham in idii ,1 .puncto. 8. Sodo in ante praedicamentis quaest. 1. ad 4.in fine. Et hoc adhuc probatur ex hoc loco, Se
reale diuidit imo. praedicamenta; &Aristoteles ut doceret hanc verit tem, praemisit cap. a . illam distincti nem,eorum quae sunt, in substantiam de accidens; ut intelligeremus sola haec in his praedicamentis repeliri; Se est communis omnium Iosicorum haec sententia, Ae metaphysici assentiune etiam. Bene verum est, quod ratio praedicamenti formaliter, quia est ens rationis bene potest competere ordinationi entium rat onis,de qua supra egimus. Verum cum Aristoteles dicit solum esse io.praedicamenta, loquitur de praedicamentis pro substrato ι Se vult dicere quod solum sunt l. naturae re rum realium primo diuersae.
Ad Consirmationem respondetur, ad Consquod
42쪽
De praedicamentis. Quaest. V. i
quod non in conuenit relationem ra- quam falsa sit doctrina Tuarer d sp u. tionis constitutivam praedicamenti tatione s .sectio. 4 n. .entia rationis , sub uno genere illius praedicamen- quae ficta sunt vagari per Omnia prςdiati rationis contineri, ut quid inferius camenta, ibis ad eorum imitationem ad illud : esset autem in conueniens', posse confingi: nam praedicamenta relivi praedicamentum rationis pro suta qua realitate in sua ratione includunt,
, strato quod est, omnia illa praedica- quod non dicit relatio,& pos si etiam hi lia in aliqua parte contineri: & de dicere fingere nos posse Deum , qui sit his reflexiuis denominationibus dixi- ens rati Om v, quo quid risu digniusρmus satis , supra cum de intentioni- Ad octauum respondetur, quod nec bus ageremus . entia phvsica incompleta in recta colia M. . Ad septimum respondetur, quod ac locantur linea, propterea quod stabge-cipiendo praedicamentum formaliter , neralissimo non possunt quid ditati ues teneamus importare relationem, est subordinari, quia nec materia prima quidem praedicamentum species ad est subitantia illa completa, quae est geomnia praedicamenta; nam omnes istae neralissimum, nec de ins rioribus sub naturae praedicamentales eo modosian itantiis coplete potest piae dicari; quia ζ -me dant relationem praedicamenti; & ita pars ro prsdicatur de toto; led reducue ram illa relatio est eiusdem speciei, sicut tur ad hoc prsdicanactu, si partes rei, - ρηκε - relatio generis fundata in subitantia quae in illo collocatur . Et hoc costat quantitate eiusdein est rationis a et recta linea pdicameli Porphyriam: 1 ε . ος- quia & si disserant in ratione rei, non ubi solii entia copleta collocant,quod tamen in rone fundandi; Sc duo de prς praedicam et u omni u calculo est rece- dicamento substantis sunt quidem duo ptu. Ex hoc infert,qui falsa fit seni et a indiuidua illius intentionis, sicut & illoru, qui asserunt, veru praedicantet iduo de praedicamento quantitatis sunt reperiri in partibus phy sicis, ut si ita etiam duo iudi uidua; Sista quatuor instituatur haec materia prima, subsan non sunt species, sed quatuor indiui- tia,quae sermaliter ita persecta sui , si a praedicamenti, licet in genere rei cui praedicam eta entium completorii praedicamentum substantiae, Se praedi- licet materialiter non sit ita persccta . . camentum quantitatis habeant ali- Nam in his entibus non rc peritiar vera quam diuersitatem, sicut individuum ratio pdicabilis quid ditatiui, quia nec substantiae,& accidentis. Csterum lo- genus, nec species. Haec enim requirutgice eiusdem rationis sunt iii ordiue in sua ratione quod sint entia copleta, ad intentionem speciei indiuidui , ut patet; quia debet esse prςdicata quid de se solo numero differunt illae inten dilataua , quae requirunt in sua rationetiones sundatae. & materialia ut stant totius e ssentiam saltim metaphysicam. O;;.ais de Praedicamentis dicen in quo infertur seclido, quod nec pos dum est . Et si dicas, contra ; nam D. sunt fundare intentionem huius pre I homas asserit a p. q. 38. art. r. in ge- dicamenti , quae requirit ex nece l-nere relationis reperiri aliqua secun- state entia esse completa ad suum dum rationem, quod in aliis generibus fundamentum. Sed erit alia coordin s ,ris,... non reperitur; Rc spondetur, quod ibi tio alicrius rationis ι sequitur etiam non accipitur genus pro praedicamen- quod nec partes totius homo genetto, sed accipitur pro relatione i deest ut aqus, ignis , &c. in his praedi ''
sensus quod intra latitudine relationis Camentis collocentur ,quia ut partes repetiunt aliquae telationes , quae sunt sunt aliquid sunt in completum. Olian ia Droprie relationes, quae In aliis generi do Vero totius habuerint' ratiotiem', bus non repetaui: tur: nam non repertia tunc collocabuntur in hac serie. Nam tur subitantia rationis, quantitas ra- hoc individuum aquae , etiam si suae litionis,qiralitas rationis, quae sunt vers bcte tua pars unita manens sit aqtia, no qualitates; a illa in sua ratione requi in est distinctum individuum sed idem: lrunt reabitatam. I ei quod intestiges, Nira. no collocabit utiliam ciui nisi ut C dulina
43쪽
it Commentarii in Arist.Logicam
duum, sed ut idem. Et si eonfideretur , v e pars integralis nullo modo eo uocabitur in illo. Ex dictis etiam patet et quomodo
. . o M ia Deus non collocetur in praealcamenisto: quia qirae in praedicamento coli a.. cantur debent esse composita ex genere & differentia, uel debent esse genus , uel saltim indiuidua specierum, ex genere & . differentia compositatarum, qui abc ordinantur quid ditati uersed Deus non est hoc modo: ergo. De quo tamen infra redibit sermo. a luam.d. Sςquitur vltimo, quod limi logicus Ioan aia ι.a consideret decem praedicamenta rea-μ δενσι ρνa Ua, hoc habet quatenus res huiusmodi dicam M. reseruntur ad secundam intentionem talem, quae est logicae obiectum, ut supra dictum est. Scd quae nam sit secun da intentio, proxima, quae immediate consideretur in his praedicamentis Μ. Soto ubi sti prae xistimat esse intentionIn praedicamenti, nam hane asserit
esse obiectum libri praedicament
Vaestione praecidenti decidimus,quid Prsdicamenis rum sit, de quae entia in illo sint collocanda, modo inquirimus, an haec enita completa 8e finita, quae in ermicamentis conitituuntur lint collocanda in abstracto vel concreto. In qua re sunt variae Doctorum sententiae. A liqui ita opinantur praedicamentum substantiae ex concretis posse conlii tui de etiam ex abstractis. Prima pars probatur ab istis: quoniam concreta dicuntur naturas substantiales iam perfectas subsistentes: est autem subsistentia intrins cus 8e essen tialis modus complens Iu stantiae persectionem in ratione se stantia . ergo ex eo acretis ordinari da.
bet praedicamentum substantiae . eon .sequentia probatur , quoniam praedicamentum substantiae, sicut constat entibus eompletis, & non incompletis . ita debet confici, ex subitantiis eo
pleris , & perfectis potius quam ex impersectis. Et Confirmatur naec ratio, confinu. quoniam Porphyrius praedicamentum substantiae constituit in substantiis c pletis.Dicit tamen haee opimo , quod etiam p'test verum praedicamentum constitui ex substiuitiis ineompletis, licet praedicamentum ex his constitu tum ex substanti Is completis, propterea quod non importatur natura tu Flantialis eum suo complemento, habet tamen essentiam praedicamenti substantiae. ut fi constituatur hoc modo. Substantialitas, corporeiras, uita, animalitas , humanitas,petretrast L superiora de inferioribus quiddiatuvo praedicantur. Et de Piedicatu eluis accidentium dicit hςc eadem sententia , quod perfectiori modo abii racta
Conititui. ut praedicamentum , quam concreta, licet etiam conereta tuum
p rrdicamentum non ita persectum constituant, quia prςdicationes 'tud-ditatiue potiori modo fiunt in ablir
ctir,quam in concretis. Secunda sententia tenet in prpdimina . Somere . mentis accidentium concreta per se Poni, abistracta vero reductive Ita tenet Niphus lib. s. metaphystes disputa
dicamentorum de alij prssertim ex recentioribus.
Et probatur ista sententia,primo ex i. 'ει. Aristote. . cap. antepimicament. ubi enumerat decem predicamenta in concreto, de ita transtulit Boetius, quam uis Argyopilus transtulerit in abstracto. Et r. opicorum cap. v. decem re
run genera numerat, ec uistinguit in nconcreto & hoc in ultaque translaticine. Et in I. Tol eorum cap. I.dicit album eontineri sub colorato, tanquam
species sub genere, Et probatur secundo hsc sententia, quia in his concretis reperitur unit Per se, & ratio uniuersalis, reperiuntur superiora N inferioratia superior
quidditative pridieantur de inferio ribus r
44쪽
De praedicamentis. Quaest. V L ist
ribus, ergo constituunt praedicamentum. Et cum non possint esse duo prε- dieamenta v.R. qualitatis,& concreta constituant illud, non constituent ab stracta εEt tertio, quia praedicamentum est praedieabilium coordinatio, 'uorum superiora quid ditatiue praedicantur
de inferioribus: sed haec dissinitio conuenit eoncretis accidentium,ut quali, colorato,albo,& huic albo: ergo constituunt praedicamentum. Quarto explicantur supra dicta iaconfirmatur. Haec praedicatio, Album est coloratum, est praedicatio generis de specie,ergo in his concretis reperiuntur genera &species, ergo in his concretis necesssario reperitur praedicamentum . Probatur illa consequentia: quia ubicunque reperitur coordinatio praedicamentalis sed abitracta. non collocantur in hac coordinatione, ergo no constituunt praedicamentum.
Quod si dicat constituere aliud praedicamentum distinctum,creto sunt duo praedicamenta qualitatis, hoc non est dicendum; ergo, S e. Quinto; itana in substantia praedicamentum constituitur ex concretinerisgo S: in accidentibus. Probatur cons quentia; quoniam est eadem ratio, cum praedicamentum sit eiusdem rationis in
illis; ergo debet esse idem modus constituendi. Et confirmatur ; quoniam abstracta accidentium significantur ut quid imperfectum, concretum vero ut quid persectium; ergo ex concretis, & non ex abstractis est constituendum prae
dicamentum. Consequentia probatur,
quia debet eonstitui ex rebus fgnificatis perfecto modo, ia propterea non constituitur ex partibus. Sed antecedens probatur a quia significantur ut formae, & ut partes, ergo imperfecto modo, nam pars in sua ratione diei e impersectionem, ia forma respiciens materiam similiter. Sexto praedicamentum substantiae fit ex naturis substantialibus suo intrinseco subsilientiae modo per L ctis a ergo praedicamenta accidentium fiunt ex naturis accidentalibus suo intrinseco inhaerentiae modo persectis; sed huiusmodi naturas significat concretum accidentale ι ergo ex hiseonficienda sunt praedicamenta accidentium . Minor probatur e quia sic ut substantia in concreto dicit mo- .
dum subsistendi, qui est modus perfectivus& completivus eius; Ita accidens in concreto dicit inhaerentiam
ui est modus completiuiis N pers
illius eius. Dominus Caietanus cap. Specula is .deente & essentia sentit in praedica- Caimento metaphysico considerato , eo- ειω.dem modo poni abstractum& coneretum. Et ratio illius est; quia res quaelibet per suam essentiam in Peditur, vel egreditur geniis metaphsicaliter sumptum idest rem generis, & non per modum lignificanis;& quia eadem est e L sentia abstracte vel concrete sgnificata apud metaphysicum, ita collocabitur in praedicamento abstractiam,scue concretum a quia utrumque eandem habent essentiam; nec album apud Metaphysicum eli ens per accidens. Si veto praedicamentum consideretur secundum Logicam considerationem , uia Logicus non eonsiderat res seeundum suas naturas abso late, sed in ordine ad secundas intentiones,quia obiectum formale Logicae ut supra visum fuit, est talis secunda intentio,Lε .gicus non collocabit in genere conci eta, sed abstracta; quia abstracta solum rationem generis & speciei habere poterunt, non vero concreta. Et hoc propter diuersum modum significandi , qui praeuenit secundas intentiones, defundat quodammodo ipsas; quia prius rem , ut conceptam sequitur modus senificandi; quam sequatur secunda intentio. Vt enim albedo rationem speciei fundet, prius debet signifieari in abstracto, quam intelligatur denomiis nari a secunda intentione,quia seeunis da intentio illi conuenire non potest , nisi in abstracto significetur siue nomine mentali, qualis est conceptus, siue nomine vocali. Et si di eas, quare alia obiectio. bum non est species Respondet Caietanus, non esse speciem , quia rem extraneam ex modo significandi imcludit nimirum subiectum, illud a C a Lem
45쪽
iii mentari j in Arist. Logicam.
. rem quod debet habere rationem speciei non debet rem extraneam includere ex signifieandi modo , sed solum ea quae sunt sui generis . Quod si alia alterius generis includat debet esse ut additamentum , &non ut principaliter importatum . Hanc Caietani sententiam aliqui irrident, iure irridendi, & dicunt singularem& improbabilem esse sententiam. Et ' Probant primo quia Logica praedi- . camenta non sunt a metaphysi eis diu uersa, nec e contra a ergo si ponitur concretum in uno praedicamento , ponitur & in alio, se si ab uno rei ieitur rei j cietur ab altero . Antecedens patet; nan in genere loquendo ge in specie non sunt nisi Io. praedicamenta. secundo quia res non aliter distinguuntur in praedicamentis logicis , quam in metaphysicis , sed in viri L que disponuntur sub ratione generis&specieii ergo si in uno non possunt induere rationem speciei, nec in alio ,&ita non erunt in illo praedicamento metaphysico , nec etiam in praedi camento logico . Sed habet haec opinio Caiet. suam probabilitatem a nobis post modum ostendendam. 2.astianis dιeisio.
SEd ut quid in hac parte secundum
D Thomam & veritatem si tenenis dum aderiam , fit t. Conclusi. in substantiis nomina concreta, quae comi C.is l. positum significant proprie in genes , ὸis rς esse dicuntur sicut genera vel Geei eiu a L ς , Vt homo vel animal. Forma autem εο νιλ i. vel materia non est hoc modo in prς-ctois. ia dicamento , nisi per reductionem .
ΣII Quod etiam est dic dum de for
ma metaphisi ea, ut de humanitate , animalitate, &e. Haec conclusio est expressa sententia Diui Thomae capit. I. deente Nessentia, in fine, & mul- ω alias locis suae doctrinae in serius addueendis. V hi autem Ditius Thomas loquitur, ut sileat eaeteri logici oppositm opinantes aequum est.
Probatur igitur conclusio; Illud , quod in praedicamento substantiae collocatur debet esse unum per se completum M perfectum , sed talia
sunt concreta substantialia, ergo ta aeuati L. Ita in recta praedicamentali linea La . Mcollocantur Maior Probatur; nam qΜοιρο -- talia, vel sunt rerum essentiae, ε vel ge- me ν. ρπα
nera eonstituitu essentiarum: sed lisene cessaria debent esse eos per se I bsantia quia rerum essenIiae non milunt esse ens per accidens nec ex illis constitui. Et quod debeant esse tota quaedam &N concreta, probatur s quia eum sub-slatia fit ens per se,illud uisecta collocatur linea, quod importatur ut eras 'per se completum & persictum,& uctvt pars alterius . cuiusmodi sunt con-
Et ii dicas contra; nam genus quod in rcctat nea collocatur vel hi gratia , ολ sti animal significatur, ut pars , ergo non ut totum. RElpondetur, quod est pars metaphisica , quae etiam est totussi. De quo supra dictum est. Et Per noc patet vitiina conclusionis pars. Humanitas enim significatur, ,epars metaphysica,& est vere metaphysica sorma, quia ista, aliquid est homo ;pars autem ad totum reducitur , di non est totum,qua ratione pars est; er go t)oii ordinantur lin coordinatione , ubi totum coordinatur , sed redueiatur ad illam ordinationem . Est ergo praedicamentum entium com Plet Drum ordinatio cuiusmodi sunt in genere substantiae coneret a & quantum . ad esse, & quantum ad modum signifi- 'eandi, unde solum illa in praedicamento ordinanda sunt. Unde si abstracta, ut humanitas, animalitas, coordinantur ex necessitate, erunt duo praedicamenta substantiae;sed hoc non est eoncedendum,ergo in prςdieamento su stantiae no a ponuntur abstracta. Probatur maior; quia praedicament timest praedicabitur m coordinatio; sed non. possvnr v mca coordinatione coordinari abstracta ia concreta, ergo nec . Possunt unum constituere praedicametu in . quod si costituunt illud diuersum .v 'e ri t a prsdicamen to conere run .Vnde opimo asserens consti ruere alius I dicamentum falsissima est, quia ex necessitate praedicament si substantiae ex. concretis constitui debet eum genera
46쪽
n species quae praedicam ei itim constituunt, non reo etian tur nisi in concrediis: ud abstracta ad eoncretorum praedicamentum reducuntur. 1 Ca nci. Secunda cotielusio. Nomina acciden Nomιua M tium concretiue dicta , non ponuntur Odemia sn in praedicamento sicut species, uel g coc ero neta, ut album,uel mufi eun nisi soluino riuna per rediictionem: sed solum secundum ric πεοιε, quod abstracta significatur , ut albedo de musica . Haec conclusio est Angeli ei Doctoris, ubi supra. Prima pars cones usionis probatur, nam quae debent eollocari in re- Ratio Obs ista linea praedicamentali , debent esse
anna per με unum esse ens per se, quia entia per Mnρη cidens cum non dicant unam naturam P nutis non collocantur in praedicamento, sed δ ama concreta accidentium non sunt ensper se,ergo non collocantur in praedi- camento. Probatur minori quia ex coniunctione aecidentis cum subiecto non resultat aliqua una natura, sed iunguntur res diuersolum praedicamentorum: ergo concretum accident te non est ens per se. Ad hoc enim erat Recessarium, ut ex subiecto di accidenti, quod componia eoncretum, una nais tura resultaret. Et con firmatu rhaec ratio, & probatur conclusio: magis . nam concretum accidentale non est sola albedo.
bi gratia, nec est sola substantia, sed
est lubitantia & a idens . modosium fleetur substantia modo non significetur per nomen concretum cnam hoc modo non disputamus, ergo est subiectum substantiale , cum forma 2 identali, sed hoc subiectum cum hac forma non eli ens per se , ruta constat ex rebus diuersorum praeicamentorum , ergo hoc subiectum cum Dimano potest induere intentionem generis & speciei,ergo non potest poni in praedicamento. Ea enim quae in praedicamento collocantur ge
corpus disgrcgatiuum visus : & ita dissiniuntur accidentia in concreto, sicut genus, signum & alia huiusmodi,ergo est ens per se: Probatur consequenta a, quia solum entia per sedi finibilia sunt unica tantum dissinitione. Et ita S. Thomas loco proxime adducto dixit, quod si in concreto dissini reatur subiectum poneretur loco gen ris , ergo iam secundum D. Thomam accidentia ia concreto dissiniri potisunt . secundum argumentum,nam Aristoteles in capite de qualitate cum praemomentum constitueret praefixit tirulum de qualitate Se quali,ergo signum est, quod tam concreta, quam abstr cha pouuntur in praedicamento qua
Tertio , nam probabile est, quod al- 3. Q m. bum solam qualitatem significat, sed tune ratione sui significati non dia . . 'citur ens per accidens , ergo ratione sui significati ponetur in praedica.
Ad primum argumentum responde ει patur, quod concretum nunquam est dis Concratum
finibile unica dissinitione . quia dicit 'TI de subiectum de formam accidenta '
Iem, ex quibus non resultat una natu
ra,sed si di finitur est ratione acciden- tis significati, ut inhaerentis alteri . Et nec tunc quidem habet proptiam
di finitionem , quia id quod nabee rationem generis est subiectum quod
est subitantia; genus autem acciden- atis sicut & differentia accidens debet esse, quia est idem cum sua essentia quae est accidens. Unde sicut nec proprie sunt in praedicam c*o. nisi per reductiosem, ita nec proprie dissi fiuntur tu concceto, sed luat quaedam du5
Mitiones , quae reducuntur ad veras Sequiddnatiuas dis nitiones Et ita Diuus Τhoinas dicit, quod haec non dissin tuu eur ad modui' accidentium .sed ad mo
neris, vel speciei, vel indiuidui rati dum subbitantiarum, & sic subitantiauem debent induere: unde Arist. a. Topicor tam dixi coloratum non esse ge- Mus albi. νιν ari. Sed contra istam eo clusionem sunt est. - a. Varia argumenta; prinrum .nam album
δερ-- . herbi gratia, est dissinibila, est enim quae est subiectu inJouitur , ut ipso.
Ad secundum respondetur , quod ad A. Up. Aristote. dicit de qualitate & quali, quia qualitas per se ponitur in praedia camento. quale autem reductive, de νς
47쪽
xi commentarἱj in Arist. Logica in
ut inueneret utrumque modum Ponendi ,hoe dixit, non quia concreta per se & directe in praedicamentis po
Ad tertium respondetur,quod lieetita sit,ut ego magis hiobabile iudico, ut in fine praeeeaentis libri dictum est: tamen importat album subiectunt, &quia ex laniecto & forma non resultat unum per se,ἱ non ponit ut in praedic mento nisi reductive r quia i inportat formaliter aliquid postum i n praedieamento . Quod si sumas album rationesormalis , & ut importatur per istum terminnm album ι adhue non ponitur directe in praedicamento, quia non potest intelligi sine eo , quod Isubiectum in recto coniungat, & ratione huius eoni ui ctionis non potest in praedic mento eo licteari. od si dicas ulterius: Coloratum est genus respectu albi, & nigri, & deis nominatur generis intentione, ergo potest collocari in recta linea praedicamentali: Respondetur,quod non et genus proprie,sed reducti ue,sicut nec animalitas est genus eroprie respectu humanitatis, & equinitatis, sed solum reductive,&ita nec denominatur proprie ab intentione gen eris , sed a quadam intentione reducta ad generis intentionem, de ita sunt intelligeda,quae supra cum de intentionibus & de genere ageretur diximus: secunda pars conclusionis quod scili det sola abstracta ponantur per se in praedicamentoaprobatur, quia Aristote.3.TOpic.cap. I .dicit iustitiam esse in genere, non iustum .secundo,quia tunc Pure importatur natura accidentis,&non importatur eoniunctio aliqua rerum diuersorum praedicamentorum , ergo illae naturae sic importatae mi locabuntur in praedicamentis acciden
ut raeterea', quia essentiς acciden tium collocantur in praedicamentis noin conereto signiscatis, ut uisum fuit, ergo in abstracto , quia non possunt aliter accipi, nisi in conereto vel a
Et praeterea, quia ita significatε χρ-tiuntur rationem gentris, de speciei ti&indiuidui, ergo si e prsdicamentum
constituunt. Et si fiat argumentum , nam in abstracto fignifieantur permo- ο ι .dum per se stantis &per modum subastantie, ergo non possunt collocari inormiemento,quia ut collocentur deis bene importare 'roprium modum suum,quod est alteri inhqrere. Respondetur, quod licet non importentur, ut Sotiuis. actualiter inhςrentes tales essentiae, importantur tamen ut inhς rentes aptitudinaliter,quod suscit ut habeant vetum essentiam accidentium,quia actualis inh entia noni est de essentia accidentia , sed solum aptitudina iis . tertia eonclusio:Satis probabilis est Tertia e vi Caietani sententia, nimirum concre- σι. tum accidentium non collocari in prς nox'. dicamento logico, bene tamen meta. physico . Et prςsupponit Caietanus MDσι- σpro sua sententia, scilicet, onctetum a metaphst solam qualitatem importare, ut obie- sicum. ctum significatum, materiale uero esse extra rationem sui fignificati . liceticoniungatur cum illo. Sed est aduertenduin, vorati a Caietano prsdie mentum meti physicum rem prςdic menti. v.φPrsdicamentum metaphysi
eum subitantiς est quidditas substantie, ut habet talem essentiam , qus de terminat eas ad rationem substantis per esse se completum .Ee prsdicamentum quantitatis est quidditas N esseniatia quantitatis, se sic de reliquis. Itaque non dicit pr dicamentum meta- physicu amplius, quam retum quiddi tales,quq primo diuersς sunt. Pr dica--ad mentum vero logicum super hoc ad- dupradieadit, quod hς quidditates sint distribu . mentum D te in ratione generis & speciei & indi rimm fis uidui,nec sunt duς quidditates rerum, pra me a sed eadem quidditas eum diuerso mo- ph Pam. do accepta,qui modus se tenet ex pariste nostri intellectus in ipsis rebus.Vult ergo dicere Caietanus album ad pro dicamentum metaphysicum competere ; quia album signineat quidditatem qualitatis, quod est esse qualificativum sibstantis, non uero pertinere ad prγdicamentum logicum,quia prs ter nocrequiritur, quod illa quidditas sic im- .portet ut, ut possit rationem generis
48쪽
De praedicamentis. Quaest. VI.
laudare,& spetiei, quod albo non e M petit rationibus iam dicti. Et hac sententia explicat D.Thomam, quod eo creta non pertinent ad praedicamen
tum logicum t nam de illo D. I homas loquebatur in illo capite: quia agebat de rerum essent iis in ordine ad intemtiones logic M.
ad .priae, R D argumenta facta in prineipio,
δ. - . ad primum pro prima opinione respondetur: quod illa coordinatio a stractorum non est praedieamentum: quia non sunt genera nee species nec indiuidua,quς ibi ordinantur,quod ut diximus sequiritur ad rationem praedi aDδεομη eamenti. Ad argumenta secundae opimia Uiη - nionis,ad primum respondetur, sodAr illo teles illa genera nominat in coincreto, ut Deiliotae & ut ab illis ad ab . stracta perueniamus. ex quibus vere praedicamentum constituitur. Voluit
ra. 2 ε enim Aristote. loqui de concretis,quae ' redueuntur ad praedicamenta abstr ctorum, quia sunt quo ad nos notior , non quia vere praedicamenta ex ipsis constituantur. Quando vero dixit colora am esse genu, albi, non proprie accepit genus . sed redducti ue id est, ita se habet ac si esset verum genus de reis ducitur ad illud. Ad se eundum iam patet ex concIta sionibus,
A. , ,.s Ad xortium respondetur, quod prae. ν 18' dicamentum est praedi eabilium eo ordis alio, quae sunt vere genus & speetes,
concreta vero non sunt uere genera ,
Et speetes in aec: dcntibus rationibus iam dictis sed reducuntur ad praedi ea Ad quintum negatur eonsequentia, Ee ratio disparitatis constat ex eo ne Iu .ε 1, fionibus Et quamuis quoad intenti nem seeundam praedicamenti, praediis camentum substantiae Ee aecidentis sint eiusdem rationis , non tamen pro materialit se ita eum materialia sint diuersa possunt diuersas conditiones reruirere, ut induant intentionem praeisicamenti.
Ad confirmationem respondetur , λε ε μ' quod non significantur ut partes , lectvt entia aee identalia,quorum essentia
est esse aliquid substantiae: non uero
importantur, ut partes componentes
aliquod totum accidentale .sed utrales essentiae Adsertum respondetur, quod non est necesse,ut aliqua ponantur in praeis dicamento substantiae , quod habeant subsistentiam incommunicabilem: sed suffeit,quod sit ens per se: de ut Pon tur in praedicamento accidentis, non QMd IULest nee esse quod habeant actu χlem in- λῶπιιμα aerentiam , sed aptitudinalis suis cit et tibvia .a panec est necesse quod sint indiuidua ac νυμι,ν meidentalia r quia genera de species p nuntur, quae non sunt huiusmodi. Nec re. requiritur,quod substantiae per se ex
stant, ut ponantur in praedicament
substanti κοῦ sed suifiei t,quod possint per
se existere. Ad primum argumentum contra Adt. en sententiam Domini Caietani responis μιν. μα
daturi quod praediramentum logicum v g. substantiae de praedicamentum metaphy sicum eiusdem substantiae non dicunt dura rationes substantia diu ei fas, sed eandem substantiam eonsiderat logi eus de metaphysicus: Logicus -- eεn
quidem non secundum suam essen- stareat ia-
tiones gian erum Se specierum, ut dixi- tiam, sed in ordine ad secundam intenmus tionem r& ita considerat in praedica- - M. Et per hoe patet ad quartum: nam , mento rationem generis Se speciei Be sed ut fit genus non debet importare eom- indiuidui, Ec disponit praediesmentum positum ex rebus diuersorum praedira in ratione generis 3e speeiei subiici bimentorum, vel ex diuersis rebus for- Iis Fc praedicabilis; Metaphysicus u malibus eiusdem praedi eamenti et sed ro considerat substantiam praeei se . hoc important composta aceident qua ratioue est modus entis, de substalia i 8e ita non sunt genus nee spe ei et tiam secundum hane considerationem proprie ut asserit D Thom. sed ad ilI voeamus praeditamen inmmetaphysi-Fedueuntur ratione formalis, in quiri eum. Bene ergo potest o tingere.
senus ει species reperitur, quod aliquid participet rationem sub
indiuidui, Ecdisponit praediesmentum in ratione generis 3e speeiei subitet bilis de praedicabili si Metaphysicus ue ro considerat substantiam praeeise , qua ratione est modus entis, de substatiam laeundum hane considerationem vocam lis praediramentnm metaphysicum. Bene ergo potest o tingere.
quod aliquid participet rationem sim. sua
49쪽
14 Commentarii in Arist. Logicam
stantiae, & non ponatur in praedicameto logico i quia non habet conditionam requisitam, ut genus, vel species, vel individuum. Id pater clare in praedicamento qualitatis: nam album csse aliam habet qualitatis, supposito quod solam signifieat qualitatem et M tamen non habet modum requisitum ut 4nduat rationem specie Fr & eum illud primum requirat solum, ut sit in praedicamento metaphysico , R logicum
praedicamentum ulterius reqnirat rationem speciei vel generis, &c. poterit collocari in praedicamento met
physi eo, & non ita praedicamento lo-Ωuanis gico , Et per hoc patet ad seeundum . Mareaν hic Hic disputari rursus poterat .an praedia urari. camenta realiter vel formaliter, vel ratione inter se distinguantur: &quia Thomistis est familiare illud dii putare in eapite de relatione illuc usque dissuendum duximus . Item disputari
Τ poterat, an detur aliquid commune uni vocum omnibus praedicamentis t& hoe cum dixerimus ens esse anal - gum,& nihil illis commune nasi ens as . . signari possit,aperte constat.nihil com. mune illis dari posse uni vocum.Αn vero omnibus praedicamentis acciden tium detur aliquid uni vocum commune, disputabitur post praedicamentum
substantiae. Si vero sit sufficiens diuisio' etatis per decem praedicamenta, in fine praedicamentorum t ractandum duximns. Ad substantiae tractationem a cedamus.
T ii detur quod non sit aliquod diuisum, quod possit diauidi in plumam de recundam iubilaa tiam. Et sit Pruvem arti . tigumentum: nam Aristote. In praesenti non diuisit substantiam in primam &secundam, sed statim incepit tractare de prima substantia r ergo signum estnihi lillis esse posse commune. Secundum Argn mentum. Id quod di a Arg. uiditur, uel eli substantia completa vel incompleta. Non potest dici substantia incompleta, cum membra diuidentia sint substantiae completae , nec etiam potest dici quod sit substantia completa, nam si est substantia completa, vel est uniuersalis, vel particul ris et particularis esse non potest, alias esset prima substantia, quia substantia completa particularis prima substantia est, Se sicco incideret diuisum cum vno membro diuidenti, nimirum cum prima substantia. Uel est uniuersalis , & hoe esse non potest eadem ratione , quia coincideret cum secunda substanistra, quae est membrum diuidens de si dicas substantiam,quae diuidaur e Gentialiter esse ens per se completum, accidentaliter uero esse secundam substantiam: Se ita denominatur conuerticum vno membro diuidenti, sicut conti git in .diuisione uniuersalis quod in quinque uniuersalia diuiditur;& essentialiter solum dicit,esse unum in multis, denominatur vero di accidentaliter est genus, a quadam intentione, qus est genereitas, & ita denominati ueconuerti cum vno membro diuidenti,nimirum cum primo praedicabili. Contra, nam diuitum in hae diuisione ex necessitate debet esse genns generalissimum huius praedicamenti: natrinihil aliud fingi potest esse diuisum: letunc sic argumentor . Nam hoc diuisum ita prorsus est secunda subantia , sicut est secunda substantia corpus &vivens,& aui mal Sc homo, & quacunisque alia substantia secunda, quae assignetur: ergo ex necessitate conuerti tur culti membro diuidenti, R non accidentaliter: quia eodem modo est secunda substantia sicut membrum diuidens.ergo substantialiter 8c essentialiter,& ua erit diui si o nulla. , Et eo asirmatur hoc argumentum , nam explica quomodo diuisum, scili- cingeet, generalissimum sit denomia ali uesieun
50쪽
seeunda substantia, &eorpus non fit ue ad praedicamentum substat tiae , ut denomisative ferenda subinantia, se mod is elus, sed quod in hae diuitione
non poteris, assigilare rationem ali- . diu ditiir pertinet ad pisdieamentis inquam . nam in Omnibus t eodem modo lubilantiae directe , ergo subs alia sub se habent, praeter atram in eo' quod he illo mo no est diuisu .mnor probatur, ne ratissimuni non nabee superius he- quia illa diuisio facta tist ab Aristo. ad Dus,N. Conpus habet, ergo eo doni mo costitue udia praedicament i subflatis, do est. v. viantia ducumla, & sic diui- &ita tam diuis una quam membris di trisio nulla erit. l l dcima ad hoc praedicamenti in olbent Tertium argumentum ι Si substantia pertinere per se,de non reductive.
xccipit ut hic pro substantia completa Quintot. Si substantia diuiditur, ut s . Αννώm 'direct ci existente in praedicamelo sub. habet rationem lubitantiae in prinis mitantia, ut viri docti censent, ergo diui secundam, sequitur, quod pi ima subrii incit prima, uel seeunda substantia stantia sit secunda, hoc autem non est sicut inern bra diuidentia sunt prima, dicendum,ergo diuisio est nulla Dio . vel Ieornua substantia, & tunc diuisio I batur sequela, nam hoc substare secuneuin fiat conuersio membri do debet esse aliquid reale, thm sit se-
druidentis cum uitu se . Sed probatur cundo sultetare accidentia, sed omnis eo ni eqtientia, lita ea,quae in ecta li- realitas S modus realis prius donuenea consti tuuntur tanquat necestaria nil primae sub Ilantiae, quam secundae, conditionem reponendi in praedicam e re stila conuenit primae conuenit se-it 1 requirunt rationem superioris & eundae. Si autem iste modus conuei interioris quid ditatiui,nimirum gene nit primae substantiae, ergo erit verun .ris uel speciei, uel indiuidui 'rgo erit dicere, prima substantia secundo sub idiuisum prima, vel secunda substatia: stat,&sic erit secunda sub flantia. Droia &sic conuertetur cum uno membro batur consequentia , quia habet in se diuidenti. Dices, quod abstrahit Con- modum constitutivum. secundae sub tra, Quia nihil quod est in recta linea stantiae, sicut verum cst dicere, Petru
Ot abstrahere a prima, uel secii da sub esse album, quia habet in se albedinE,
stantia,qilia omne tale debet esse unia quae est forma constitutiva albi. Deuemle,uel particulare,& ex necessita hoc argumeto inferius sumus dicturi. te diuitum debet esse uniuersale, Sceo Sexto. Omnis bona diuisio debet dem modo,scut unum membrum Giri habere duo membra diuidentia, sed μὴ n. uniue Iale . Si dicas, quod hic haec non habet, ergo ne est bona. Promuiditur aliquid pertinens'ad logica batur minor, nam Petrus tk homo non considerationem , de non est. aliquid sunt duo membra respeeiu subitantiae metaphysiciam: contra, Si sit . diuilae , quia homo praedicatur de Per Quartum argumentum . Nam subin tro formaliter, de idem est dicendum
flantia logice considerata nihil est de omni alia prima Se secunda substanaliud, quam subitantia secundum quod ita , iunium autem membrum diuidens Ilibitat accidetibus, S: secundisia quod non praedicatur iam aliter de alio . unportat relationem subitantiae, sed Sidicas, diuisusta sermale non esse ens . 1 etiam illo modo nullum datur diui- per se, ted en&perso quatenus stat sub ιum in hac diuisione, ergo diuisio nul- hoc modcire aii , qui est substandi , , Ia. Antecedens probatur c Stadcipio Contra, nam non dantur duo membra is
substantiam pro hoc, quod est subita- saltim sor maliter distincta in re: accidenti bus tunc subllans accide- tione substandi etiam, ergo adhuc di tibus debeis se diuisum in primusta, uisio est nulla Consequentia est clarastans, se lecundum subsans, si diuiso quia membra alleuius diuisionis de debet esse hona, sed neque hoc diuidi bent esse ad minus formaliter distin
tur,ergo. Probatur minor, nam substas cta, sed probatur antecedens, nam
hoc inodo formaliter nihil aliud est, '. primum subflans & secundum sub quidam modus realis pertines reductio stans sunt homo & Petrus a sed homo D non