장음표시 사용
71쪽
Figurae , Meurvae reiis D LE U inera inde a si essent prorsus
sieniles Maeli tales non alibi poterit punctit E conuuiescere, tuam i ,
utrovis vertice alterutriris axis sillipseo F EG cuius mei di axis inmiserisam distantiarum limmae A E semiaxis in altitudini trianguli aequalisci ac in tiovi alto perimetri puncto constitutura regredi conabitur per tangentem versius proximum verticem axis conjugati Patet enim quo in lacta hypothesi vis punctum dimo gens a Mipsum cogit incedere per Ellipsim praedictam versius verticem E axis o iugati, ac si tanta sit ut possit ipsum adducere filii ad G ioniam hi tantus est excessiis distantiae A G supra distantiam . , quantum distanti B G defiet ab inter Wallo tantumdem quoque repelletur a puncto R, quantum attrahitur a puncto vires aequales re contrariae in
eadem litectione agente se mutuo deliruent. At illi civi perimetri pun-eloo cum excessu A supra Arat fit ex .uur. Ellipseo aeti ualis defectui Bo a B E si ν ahciosa si ponantur Figurae ix aequales ipsi A Figurae ix eratnt in illa V, E P nimirum excessus ille, Se defectus inter se aequales , adeoque ibidem vires Y , P in aequales . Qirare si in Figura i abicindantur aequales illis Figurae x , a leoque ae tualius interrae , illa versii Α, haec ad parte oppositas B exprimetu in ipsa Fig. a ipsae dite tiones, Si quantitates virium, quibus punctum Y ab A attrahitur , cara repellitiit, k quo ii iam hae per hypothesim aequantur , dirigetur puncti motus et diagonalem rhombio in quae diameter cum bifariam dividat angulum ac proinde aequale contineat angulos eum rediis a puncto I ad Deum duc is, Elliptim ibidem tanget. Unde per hane diligitur puncti motus ad partes , ter ipsam Ellipseos perimetrum nititur redire ad verticem Saxis conjugati, per quam dirediret, nisi obstaret aliqua vis centrifuga ex eo mota concepI , quae coget desicribere curvam aliquantisper ab Elliptico arcu reeedentem, nisi puncta I B positionem interea mutarent respectu ejusdem puncti , tiae ita eam mutabulit, ut Maecedente ad V, B recedentes, ipsiorum etiam motus adjuvet regnes sum ad positio item trianguli isostellis unde illud etiam facile intelligatur, quo pacto solida quoque corpora agitatis inSenti externa vi, ut vehementica re punctis Ma positione aequilibri dimotis, mutari postis in fluida, quae calore ipso summoto refrigescentia iterum amistam soliditatem recuperent, cum fieri possit, ut per curram illi Ellipsi proximam excurrat punctum, istica illa duo plures revolutiones integras absolvat, ae integra etiam particula licet nec sphaerica , nec homogenea tam cito circa axes
quosdam revolvatur, ut vires circumquaqii , ob celerem laterum succes sionem, evadant eaedem, qui motus novis externi impulsibus deficientibus paullatim languescat, ob crebros limitii oezursus, ita quibus, quoties eumque respee iva velocitas forte Minguatur , cohaesiones recuperantur
aliae post alias CLXXVIII. Porro quod ad eam trium punctorum combinationem pertinet assis lagantissimi constet ari , ac praesiertim multiplicem arrato giam quae inter ecli inter limites obses, is , -- obaesi is , qui ha
72쪽
iaentur nam In axe A B Fig. 1 relate ad duci tantum puncta , turn veiticibus utrius iue axis Ellipseos in Fig. ID, videri poterunt in suste, lata Disertatione De Lumine , ex qua hae ipsa desumpsimus ad ulrem rerum expositionem . Caeterum utut ruerim comparari eos limites , in uuibus punctum E cum duobus cohaeret ut minutentur distantiae, dum idem e situ suo dimovetur in latus, patillico regredi compellatur a viribus punctorum A , AE, Z datis definiri poterit curva per cujus perimetrum dirigitii ejusdem motuς elle item intelligitur quod ex pluri isti nodi punctis in parallese istum dispositis fibra rigida possit obtineri , latio plurima ejusmodi tallelepipeda in dilectum disi sit , ut bases habeam parallelas , iunsuperficierum in cohaesionis limitibus posita, risidam virgam corii pontcujus pars ab altera separari nequea , aut motu dare tia, quiri omnium mul cohaerentium punctorum vires artracti e stiperentur , aut motu cliquo, quin aliorum attractio superanda sit, aliorum repulsio. Nam bina. reetae parallelae a se invicem separari non possitnt , nisi vel mini lue
prioris extremum removeatura utroque extremo posterior Is vel utrutri . que admoveatur, vel alterum removeatur , GaIterum admoveatur . In
primo casu i attractionis extremi seeendae limites ac dent ad limites primae, ii secundo vi repulsionis recedent, in tertio accedet alterum , alterum recedet, adeoque in omni eas per vim parallelisimus trurbabitur quem lineae illae statim ponte recuperare nitentur ita , ut prima eari mr clarum retracta, propnota, ita elluata siecimia, quin ricita series cit 1 si 4mmoveatur, retrahat te, Ineli stetur auae sunt ipse soliditatis pho D m na ioc pacto corpora solida fient , usiuam quidem perfeci rigida aut dura cum nulla sit is, cui non imantisper caedere debent primcta cohae stic, quorum vires in ipso cohaesionis limite nullae , nus quam habebimi magnitudinem aliquam determinatam, quin ab ea positio, ne nonnihil reeedant , t ad eam magnitudinem perveniatur per omneS magnitudines intermedias, atque adeo per magni tuentes aliqua quavis curi τε minores 1 sed tamen majorem , vel minorem soliditatem habentia, prout magis vel minus in iisdem a limite coliaesionis distantiis vires at trahentem, vel reppilentes augentur , a quibus pendet magnitudo ας sius a priore respectiva positione, Meeleritas restitutionis
CLXXIX. Und autem ι ut horum alia elastica sit . alia molli Dςile intellii itur ex in is . Nam si duo puncta A , E sim in limite cohaesionis si circa quem iactant arcus D u E, satis ampli, intervalla P sitis magna habentes, poterit punc um se nisibili
Ie removeri a piracto A , aut ad ipsum adduci , quia mutetur nec ita vi ,- ad alium limitem deventatur, rium ad pristinum situm renitue tur in primo casu a vitihus attraei ivis E , in secundo a repulsi vis P is eritque elasticitas major e minor, prout magis ei minus in usdem ei istantiis a puncto Mordinatae testent exprimentes vires . At si Rae . puncta eo haereant in distantia A ei rea punctum K plures esse Ou Iingat limites in exigua distantia politos Marcus utrinque habentes, quIparum ab axe recedant, atque adeo vires exiguas per ordinatas exprimant
73쪽
satis masna . punctum materiae modica vi ad Iterum addi erum. h altero defluetum facile per his ad alterum cohaesionis limitem ira, plures etiam , si opus si , Intermedios transiliens mirantur
Aquae in suo statu naturali elasticitatem ullam , cum vapores alio, erumpente elasticitatem magnam porrendant. At nos Aquam elasticam censemus, ouamdiu statum ibi connaturaIem obtinet. idei, eo figurae restitutionem c adem sentiri non posse , quod com Mem sensibilem, utut plurim abundet oris, non ad in ita ex oe et iuriod limitem cohaesionis habeant ejusdem particulae iuret arcus axe admodum recedentes, ut et i 'm in exiguis distantiis magnae agantes ad earum situm restituendum nisu de autem tanta resiliendi vis vinibus ab aqua erumpentibus insit, dicemus. CLXXX cisterim Corporum ductilium, mollium non aliud esse di-ιimen intelligitur, luam quod in Corporibus mollibus erebri illi colia icinunt limite arcubus interjicis3Iurrim uice ab axe recedentibus 8 ex Nnuarum virium actionibus stiridiantur parti dae, dum eosdem transiliunt: at in ductilibus, quae luidem mollia non sint m jorum vitium actiones incere oporteat . Et sane cun Omnia Corpora mollia ductilia sint, non omnia ductilia mollia diei mus, quod ex illis aliqua sunt, ut metalla, quae nosmisi validis vitibus due poliant. CXXXI. Quod si demun punctum aliquod sit in limite eo laesionis,us naturae, ut ab alio punct recedere nequeat, S ad alium eo haesi vis limitem pervenire . quin per limitem transeat non cohaesionis , ultra quem vires adeo valid.ie reteilum promoveant, ut vel itates gigaiant. qui bis exo nguendis subsequenter actiones contrariae pares non sint ne Om-
bu qn dem ejusmodi limitibis superatis , ultra quos jam obtinet Gram viros sola universilis I aut ad distractio item tanta debeat ad litheri vis , ut ex superata vi maxima attracti a tempusculo deinceps perquam exiguo vel itatem gignat, qua omnes itidem sequenies limites superentur cor pus erit ductilitatis expers fragile dicetur . . cile autem, quod de rectilia dilatum est ad accessum tramaeretur , si vis extranea in corporis agens particulas, eas adducat ad distantiam, in qua vires agant repulsivae tam validae, ut particulas resilire cogant per omnes collaetionum limites, qui iacent ad partem oppositam CLXXXII. De Corporibus fixis volatilibus, quid dieendum sit, constabit ex his, quae de fermentationibus di vaporum emi ilione dicemus. At Disserentiae reIiquae, quae pertinent ad diversas vires, quas in se mutuo dis erca corpora exercent in aliqua etiam notabili distantia posita disputationem nimis longam requirerent, si rem accuratius persequi vellemus . a cile tamen intelligitur ex dictis quomodo ex punctis quamvis homogeneis particulae componi possint divertas in si mutuo exementes vires, quarrum actiones mutuas exprimete oporteat per curvas multipliciter quide it ei versas , ab ea quae ingulorum punctorum actiones exprimit , sed Mmen ita a se determinatas , quemadmodum illa , quam pro iisdem adum'hravimus . Erunt in his particulis etiam aliquae , quae diversias e divertis
lateribus vires exerceant, ut in Ferro, Magnetibua outingit, cit a
74쪽
ie videtur portendere mira illa Crystilli Istandi eiractio , ut Ia ne coniicere possim res , quomodo certus partium itus , muci a phaenomena requiratiar, inuo modo hanc possint causarum, cla iv diximus, actioitibus acquirere. Negant aliqui intelligere se posse, do causae tam exiguae , cujusmodi est acus ferrea sit per polos Masin V nisi est , immutate possint positionem partieulatum corporis tam Vali' cohaerentis , cujusmodi serrum est 1 sed in re tam explorata non a P .udiit reli effugium, quam ideam deponere, qua corporum paries mutui con laetibus implexm vulgo eonei pimus . Nam si omnia puncta , ec omnes ex his compositae particulae aliquo intervallo ab invieem distant , iam se uviique poterit, ut caracae non admodum magnae seorsim in illas agentes Aquidem in alias earumdem molecularum partieulas , tamquIm polos , Plidius quam in alias easdem successive cogant levi quodam motu citc.
CLXXXIII. Nune de Alterationibus dieendum, In ciuibus&de Sectri
eis quid sentiamus deelarabimus, ac primo quidem rarefactio, W nccusatio de quibus etiam supra, ubi de extensione egimus, innuimus nonnu Ila, hoe tantum habent peculiare in hae Theoria , ito densitas ouidem nullos habeat certos limites, Mauseri possit in infinitum quemadmodum a ritas, utraque autem haberi posti dependenter in his causis, a quibus incommunioribus semetiri is nomii sit dies M tit, halaeri posse videatur . Nam si alicujus massae punctis interjietantur alia uvida, ab his corporis volume augeri oportere facile deducitur ex uagi vires14 at in nostra Theoria ieri etiam poterit ut minuatur , quemadmodii in Hookii fluidis contingere animadvertimus . Sicut enim novae materiae particulae massae alicujus particulis interjectae esse post an cum illis in inier vallis repulsionum ita vii intervallis attractionbim poterim inveniri , 8 quemadmodum in primo casu massa rarescet, ita in secundo condensabitur, neque hune effectum particularum se mutuo contingentium adliae si poterit sepiam impedire
CLXXXIV. De Fermentatione paulo dis gentius agendum, a qua
vaporum emissio pendet . Et quoniam ferme uratio oritur ex punctorunt alicujus massae aequilibri per vim extraneam sit blato, consideranda est ita primis multiplex ratio , qua bina puncta in aequi ibrio posita ad invicem comparata esse possunt . pro diversa imitum conditione in ilibus fuerint disposita. Nam primo quidem , aut tu cohaesionis limitibus aequilibrium illud habetur aut in limitibus non cohaesionis. Si duo puncta A, D in Fig. a . sint in limitibus non eohaesonis nulla erit visita exigua, quae motum hunc re ei procum Moscillatorium in iisdem excitare non valeat. Uteumque exiguo motu puli tum D reeedat ab A illico agente vi repulsiva acceIerab tu perpetuo illius motus usque ad punctum E , ubi velocitatem habebit majorem vel minorem , caeteris paribus , prout major vel minor fuerit area in E a qua pendet genitae velocitat Isin iradratum . At dum transigi editur limitem illum C ageive jam vi attractiva per totum inter a
Ium retardabitur perpetuo illius motus si uerit area E V satis ampla extinguet ut totus antequam perveniat ad aIterum limitem Fr
75쪽
velaeitate autem extincta dum adhue subest actionibus viri amilum, retro cursum flectere compelletur u motu perpetuo acceleratis te ibit in E eum iota ea velocitate versiis in quam priu ibidem habe lustris P ac demum ea velocitate extincta per vires repulsivas , a qui genita suerat, per intervallum in , redibunt iterum iidem motus , quidem erunt utrique puncto communes is si ea mi existant in spat acu , perpetuis butitis redibunt stillationibus, velocitatibus per Udem gradus esternatim auctis c imminutis . uti fidi multo major velocitas ab extranea vi puncto D initio motus esset impressa, aut area EN F, dimidium quadratum exprimens velocitatis genitae a vitibus attractivis per intervalium E F, non satis ampla esset, ut totam vel itatem , qua cum pervenerat punctum in E , eaedem valerent extinguere s punctum Ipsum transiliens limitem iterum accelerato motu resfilire pergeret a puncto A, N plures limites exeurreret donec ab aliquo sthsequentium resiliendi velocitas extingueretur. Quod si demum tantam adeptum est et in recelsu ve- Ioeitatem, ut illi extinguendae nullus delaeeps attractionum areus par Gepollet , perpetuo recedere pergeret nisi ab aliqua alia extranea vi illius
CLXXXV. Si autem puncta in aequilibrio posita fuissent in limite
aliquo cohaesionis i ut si puncto altero existente in Alalterum fuisset in E hoc unum esset discrimen, quod vis extranea non maiorem imprimens velocitatem, quam quae a viribus attractivis illius motum illico retarda tibus extingui pollet per inae evallum M , nonnisi admodum exiguas gi guere posset oscillatione : at si gelocitatem valeat imprimere , qua un citi ipsum transilia punctum F, iam omnia redibunt ut antea, nota aliter quam si punctum initio fuisset in limite non cohaesionis impulsumeti et ab extranea vi cum ea velocitate, tia cum eodem delatum est. CLXXXVI. Si jam praeter illa duo puncta adsint alia innumera , quae in eadem agant, Diorum actio am accelerabit, jam retardabit illorum motum , c tanta orietur motuum multiplicitas , di perturbatis, quantam nulla lominum Geometri , aut Analysis complecti valeat, quod ipsum accidit , ubi non biva puncta sibi invicem occurrant , sed binae massae ex innumeris singulae punctis compositae . Hic quoque ad innumeros evo vendos casus Q incredibilem combinationum multitudinem determinan eam Geometria atque Algebra impar est . Mutatis enim celeritate, sim in punctorum , dis antiis , novae semper , ac noeae succedunt actio num summae , quae novi semper, ae perpetuo variabilibus curgis exponantur , ut adeo omnino manifestum sit errare Ilum, qui putet bini eiusmodi aliis idem illud applieari posse , quod de mi tantummodo punctis demonstratum est , ut ideire hinae etiam mollium cor porum massae in immenso vacuo congredientes regredi debeant, ac oscillare perpetuo , quemadmodum bina regredi puncta , atque oscillare diximus Midem iis in vacuo debere accidere , quod in pleno . Plurima bicquidem Mad hanc rem pertinentia rigore Geometrico demonstrari po sent circa bina hinc, & bina inde puncta posita in eadem re et incurrentia in sese, multo plura ternis quatervisve asilumnis, multo itidem plura
76쪽
mitatis disiectionibu a verum mi is labor progredi debeat , quam irri ni fuit rus sit, ubi exiguus et Iam pungrorum numerum umitur, ille semriet . qui noverit simplicissimum asium , quo trium corporum in se gravi tanti a vi semper attractiva decrescente Iege admodum uniformi in Milone distantiarum reciproca duplicata, motu quaeruntur, nondum ab ulla Geometra generaliter QIutum esse, vix solutiones quasdam nuper exco
gitatas demum esse pro eas quo unum ex iis fit maximum ut Sol , reli qua bina muIta minora , sibi proxima ut Terra , tunc, vel reliqua duo minora itidem, cis se invicem ae maximo illo corpore admodum remota, ut Saturnus, e Iupiter. in XXXVII. Illud unum generaliter Intelligi facile poterit, s u et particula eonstituentia fuerint in inter Ilis, in quibus limites a se in visem plurimum distant, ingenti etiam compressione, vel distractioii ad
venime, vires pro omnibus debere in primo casu manere repulsivas, in , secundo attractivas, adeoque puncta illa omnia resilire debere a se invi cem domasias a massis cum velocitatibus cum iribus advenerant, quot in Elasti eigaeeidit eontra vero in intervallis frequentium Iimitum de recrebro me dere, ut velocitates respectivae elidantur incipis appulsu ad novos cohaesionis limites, adeoque in minoribus distantiis per compressionem ac quisitis respectivae positiones perseverent , quod accidit in mollibus CLXXXVIII. Verum in ea punctorum agitatione habemus etiam , ,
unde tota fermentationum , Meva inrationum ratio abunde possit intelligi. Ac de evaporatione quidem paulo post dicemi cum ad eam reui . aliquas praeterea casu Iim varietates adnotare oporteat. Nune quod ad se mentationem attinet , patet in primis qui fieri possit , ut motus tam rapidi ae violenti dictitentur interdum in malit ali it ut alii h lini LGll. En
re ad praesentiam causarum, quae nulli ejus patri siensiihil motum sensiibi lem possent imprimere Solis radios motum aliquem progressivum ex hus orporibus imprimere post ex quibusdam obsiervationibus considie tot Haresoe ketus, ex Amianti lamentis ad Meum speculi ustorii di ussis Ηombergius Euterus autem Ita verum credidit δέ ut inde se derivare posse crediderit inuroras Boreales, Cometariam caudas . Sed pis Iu dem, summus caeteroquin Geometra , contra suam ipsam hypotitem Me it, eum lucem constituat in illsibus per media diaphan pros agatis, ut sus autem ejusmodi morum progressivum gignere nequeant, ut e tria ipsum accurate disterit summus, Geometra , fit Philosophus Maiianitas in deela rationibus ad eximium suum de Aurora Boreali traetatum nuper sim adjectis. Quam vero nites tribuendum sit Hartsolix et obsiervationi-hus aliquam in Danubio retardationem ab adverso Sole Ilatam agnoscen- 'tissis quam anceps sit ille Amianti motus ab Hombergio Iumini attribu tus, idem Mairmius in citato opere luculenster ostendit, Me certum est, Solis radios etiam in speculi ustorii Meo Ilectos exiguam quamvis metalli particulam Ioco suo dimovere non poste, cum tamen iidem metallorum pam iculas tanta vi discutiant, ut eadem lici ueraciant Min calcem redigant, aut
vitrum. Simile quid contingit eum exigua scintilla in acervum incidit pulveris pyriis in quo sane male rationes in eum risunulli, dum motus ejus-- , modi
77쪽
iem repulsionis ab uvicem diductae semel traiecerint, jam ad se redire
noli poterunt , ob vim attractionis ultra punctiim X in ea ratione decrestente, qua ad hos effectus evadat inutilis. Sed neque multiplex illa diversitas, quae in fermentationibus ipsis, earumqtie ike tibiis, ac praesertim in evaporationibus deprelienditii sine admodum frequent ira varia motuum, Muirium alternatione poste intelligi. Ut omnes complectamur, tripIra est casus distinguendus. Aut enim aliquis reus attracti gus abit in infinitum, abeunte patiter in infinitum rei repulsivo , qui deinceps sequi tur F Κ, bc curva habente aliam asymptotum in F , quae cum praedictis
arcubus aream contineat infinitam s aut iidem arcus hi finiti quidem non sunt , sed tamen longistim protenduntur aream continent maximam ita, iit arcus repulsivus a multo majorem contineat, quam omnes simu attractivi, qui deinceps oeeurrunt usque ad x aut nullus occurrit arcus attractivus nimis amplus ad partes X, sed tantum aliquis repulsuus amplissimuS, ingentem aream complectens In primo cabi malia quaepiam in. ita limites A constituta motibus posset uicimque validi agitari quin uspiam dissolveretur crure illo asymptotti prohibente, ne qua parti l . transilia punctum D, quem tamen casum in natura nequaquam obtinere a hitramur, ut supra monuimus, eum de ipsi Curva ageremus . In secundo cam oscillationes aliquae ita paulatim augeri poterunt, ut puncta quaedam perveniant usque ad F limitem ilIius maximae attractionis , ouae obtineti intervalla E F, eoque imite transgressis, jam subeant actiostes virium validis lim repelleotium , a piibu diiustae totam massiam relinquant m tu primum accelerato, ni de accelerato per ices ac retardato, donec ultra punctum X aequabilis ad tensum persieveret is quidem si intra limites . malia Meat immam e stans punctorum numero , quae validisti me agitentur inter se, erunt perpetuo puncta aliqua, quae transiliant limi rem illum , Mestuant , a borum numerum excedet in immensum e tum numerils , quae intra eumdem imitem eo Eleeantur a validissimis viribus attrahentis arcus atque ita poterit sine massae totius discusesione vehemens illa fermeutatio diutissime perseverare . I tertio demum casi ob exiguas attractigas vires citissime devenient puncta omnia ad limitem . ubi viribus validissimis repellantur, uota massa tegi di siliet. CXCI. Hahemus in his omnem casuum varietatem exprestam , quae cum multiplex sit quamdiu punita tantum consideramus, patet eamdem in immensum excrescere, ubi res ad particaeas ex punctis ompositas transforatur, uarum vires admodum diversis exprimentur curvis, pro multipliciter varia positione punctorum Tertius casus eas exprimit sermentationes,
in quibus massa in ictu oculi violentiisime dissis luitur. Tales sint in primis deflagratio pulveris pyrii, Maliorum corporum faeile eombustibilium, a praesertim Phosphora illa, quae solo aeris contactu deflagrant , cualia ex lumine δε materiis animalibus confecerunt Lemeryus M om regius, ex Sulphure, MFerri limatura Faberi, ex Antimonii Diaplioret leo, Sapone nigro Gadefridus Notandum autem in his est, quod cum res pendeat ab excessu, quo area repulsiva comprehenia in areii , excedit attractivas praecedentes ac subselli te usque ad , ut hie excessus in in-
78쪽
sinitum augeri potest a minui , ita S inter vires utcunitati magnas vel Urvas haberi potest. Hinc corporum, quae per fermentationem semel excitatam cito dissiliunt, alia aliis majorem vim extraneam , majoremqL et tempuris moram requirunt, ut idoneum ejusdem gradum aequirant, c alia aliis majorem habent expansionis vim. Hine in ipsis eorporum efflagratis nibus tantam diversitatem animadvertimus, eum alia aliis laci ius deflagrent,3 ignis ab iisdem erumpens non eumdem in omnibus haheat est tum , cum alibi pene Innoxius sit , alibi facile uisocetur , alibi ingentes moles evertat Pendet ei licet res a diversi ii talitatis particillis , ex quibus ore pora coalescunt, diversas habentibus viritim legessis nominatim in pulvere pyrio ingens illa explosionis vi pendet ab Uri palit ictili ino Istro laten tibus , is stati eorporis fixi ad latum corpq is volatilis ella gratione translatis. Nam ex dimidio pol Iice cubico Salis nitri o polliges cubicos adsis Halefius per distillationem et leuit, volumen sicilicet So. vicibus maius volumine corporis , in quo eontiuebatiirci unde facile intelligitur adreas particulas in nitro nullam habuisse resiliendi vim , cum nitri particulis fuisti in limitibus cohaesionis at aequilibrio summoto , arcum sui ille vis repulsivae admodum validae, qualem de secto exercent aeris parricitiae in statu elastie ad volumen ita exiguum eui tractae Major adhu aeris copia in sale artati continetur, ex cuius dimidio pollice cubito ira pollices cubitos adris elicuit, ed idem adnotavit majorem talotis gradum requiri ad ad rem ex Sale artari eliciendum, quam ex Nitro. Aeris ei licet partic lae eum partieulis Salis Tarrari majorem habentis fixitatis gradum, tiam Nitrum, ita cohaerent ut ad arcus repulsionis illius valid illimae pervet ire nequeant, nisi postquam ex limitibus attractioni, admodum validarum e cesserint unde etiam in pulvere fulminante Tartari Sal validius detonet, quam Nitrum, ideirco tamen minus ommode adhiberetur ad pulverem pyrium eonficiendum, quo non ita promptus ellet eisectus. CXCII. Nemo autem non videt, quod ad tertium hunc ea sum pertinent, etiam corpora volatilia, quorum aliqua minimo quovis caloris gradu dii liliunt in acies Mavolant. Hue interes inter ejusmodi corpora, Mea, de quibus diximus , quod haec ut plurimum minima vires exerceant noritum ob partium raritatem, quam utique majorem non ab nt, quam aer, quam ob exiguas vires, quibus arae invicem resiliunt: ex Mo manifestum est ita fuisse horum corporum paniculas ad Invicem comparatas, ut aream repulsivam haberent superiorum corporum respectu admodum exiguam, Aemulto adhue minorem earum omnium summam, in quibus attrahentium virium actiones mullias subirent. CXCIII. At prini us x secundus rasus solis Fixarum naturam exprimunt, materiae luminis, quod ab iisdem emergit. Nam si corpora Giιλmocli perennia esse voluit alitrae Auctor, statis luit orii particulas cornponere ex punctis intra binos illos arcus astymptoticos inclusis alterum attracti qum , alterum repulsivum , ut videlicet quantalibet vi agitata nusquam dispuerent quod tamen praestare possunt areu etiam immanem aliquam claudentes aream, licet non infinitam , parem tamen velocitatibusumnibus , qua in natura occurrunt extinguendis materiam veto Lumi Dipitia si Coos e
79쪽
pla collocare oportuit ad majorem di tantiam in te arcum Asymptoti cum repulsi i m Mareum attractivum admodum validum , quamquam priorzillo debiliorem quem repulsi s ampli Limii exciperet . Hoc pacto non nisi exiguus eodem tempore particularum numerus u quidem in immani corporis malu per divercas plagas diversis aequalibus tempustulis, aeqitalis ad senium, ob similem casuum sese restituentium vicissitudinem, limitem illum repulsionis validi rimae transis iret tanta stet velocitas per ejus intervallum genita, ut quamvis inaequalem habuissent inllio,
Imitatςm iere tamen eandem omnes habeant cum erumpunt . in farcit Intelliguntur quaecumque pertinent ad Luminis emis italem quae
pruxi me sequentis diei Disputationi libiti praemittere Caeterum ut i te secundum,' tertium casum, qui ipsi nullis limitibus coercentur, in numeri sunt casus intermediis ita ex his facillime luunt omnes vaporii me milliones, quae neque corpora tari cito absumunt ut illae pene instantanea deflagrationes, neque tam immani tempore perseverant, ut Solis, MFixarum limen mite videlicet pertineat particuIae Odoridirae a corporibus emanantes de Lumen a Phosiphoris sua. Iuce micantibus dititurna tempore emi iΙum, Melasticus Aquae vapor, di alia innumera ex hoe genere, quae aecuratius persequi infinitum esset. C IV Diilblutis, Praecipitatio, Crystallirat In peculiari expositione. non indigent, Nulla est fere humicae pars, quae vires activas particulinium diversi generis diversias evideriti iis flanda a sed horum ratio non alim te in nostra Theotia redditur , quam sit a Ne tono factum in quaestio nibus ad Opticae calcem cliectis , De Electricis innuem bis aliqua qili . de horum phaenomen non alia ratione pendere et emax, a suido quo dam, quod ex aliouibus effluit corporibus, ut in alia influat, quam metalis eum distb Iutionem a partieulis acidi Menstruorum Fluidum quod dat electricum per omnia corpora dissustum e se , quae electrica possunt evade, es abunde constat ex Franklini Theoria , quam in superioribus indicavimus; sed non omnium corporum particulae easdem habent a fluidum illud arripiendum, α illinendum vires, quemadmodum non omnia corpor aikalina eadem vi acidas ejusdem Mens rui particula arripiunt. Corpora ab origine Electrica fluidi electriei ilantitatem multo majorem continete quam reliqua . atque adeo majores in illud vires exercere , ex setio disicimus in experimento Phialae Batavicae. Si quis enim a Solo egregatu tubum vitreum manu atterens iterati Meibu ad ancit Phialae admoveat ut videlicet in interiorem ejus superficie congerat quidquid e suo corpore ejusdem fluidi potest eliceres numquam ita onerabit, ut sensibi lem ab eadem ictum valeat exciperes onerabit autem nihilo minus valide, quam ad Catenam soleat, si manentibus reliquis filum metallieum cum exteriori Plii alae pariter segregatae armatura convexum suo corpori circumducit in quo quidem eas manifestum est non aliunde, quam ex Philalae exteriori s perficie excessum illum,aimris hauriri, qui in interiorem transfertur. Idem
est eventus si Machinae globus pulvinat atteratur in vitreis lameIlis con-llii ut , ut globus scilicet non habeat unde fluidum electrieum hauriat in satis magna copia, ut sentiri possit Phiala autem a Catena peudeat nam
80쪽
in hoc quoque eam si In metallim exterior Phialae iniussura Tum e ny ulvinari comiectatiae, valide onerabItii vitium , quod me illa communicatione nullam electrieitatem arripuisset. Nihilo tamen minus iit Molita porcaeido sibi debito saturata nullam de caetero acidi partem ad se trahunt, nuIlamque in fluidis Midis effervestentiam gignunt ita duo corpora electrica quamdiu stroportionalem sui simu mastis, Multi hus Julli electrici quantitatem retinent, In aequilibet fiunt, nullamque sita ejusdem nudi partem tarripiunt. Si duo corpora eleetrie mutuo agitentur attritu , tollitur ob excitatam utrinque ii quid mobilissimo , M ad fermrntescen cum maxime idoneo agitationem, partium eii uilibrium S: quiesci sed ii illa corpora tuerint ambo aut per coirimunicatio in electri aut ab origine , t aliunde virium it serentiam non admodum magnam habuerint, in solet contingere, neutrum ex eo conflictu cum ac ura , aut Iucro sensibili discedit quia videlicet se illantes clx laotii eo porum extimas partieuIas fluidi electrici particillae eadem aut ecurate, aut quam proxime vel itate, ab uno ad alterum ibunt vicissim is redibim , Midem se te earum numerus ex utriusilue parte continuo invenietur ι unde ei cedentibus ab invicem his orporibus utrique haerebit eadem fluidi Piatu tas quae prius inerat in si corpus ab origine eleel ritum , eurius tanto maj res sunt vires , ut vidimus, cum cor iis per cominultieationem ele tricoeommittatur , velociores erunt ostillationes ab ho ad illud , Me irata: unde globus vitreus ex gr. ex atterentis manu cum aliqua semper accessione discedet. Hanc tamen lacile impertietur corpori per eoni municationem electrico , quod in cursu proximum habeat, eum perseverante adhuc os 'ieillatione , quae longius distant a vitri particulis fiuili electri ei alticulae validius attrahantur a Catena, ex gri, quam Globo mo pacto Catena fiet per excessum electrica, illo excella fluidi electrie per omne ferri par titulas ad aequalitatem illico distributo , prorsus ut acidas particulas ex aequo inter se partiuntur metalli particulae in Menstruo dist bibiti dummo do tamen Catena cum Solo non communicet, ne videt ieet excelitis ille permagnam eo otum congeriem distributus fiat prorsus insensibilis, aut nullus. At qui Globum atterat suum ex aequo partietur defectum cum Mathina, Meorporibus . eum quibus communicat, nisi eorum fuerit magma molas ut cum Machina eum Solo communicat erit diu simodi defectu sensibilis, 3 signa electrica habebuntur etiam ad Machinam a Solo segregatam . Ubi nempe Machinae admoveatur corpus extraneum cui tota inest sui fluidi quantitas, aut non aeque defiet , aut etiam exundat , particulae ejusdem fluidi longius remotae ab ejus corporis particulis validius trahentur a particulis Machinae, Win eas insilient, donec pro diversi corporum viribus aequabilis utrinque habeatur illi id distributis , idemque continget sed ordine contrario, ad Catenam . Porro si corpora illa ex quibus vapor illae effluit, aut in quae insuit , satis exilia sint , eadem quo que secum abducet, o ad si adducet vicissimo aequalitatem actionis, reactionis, uti de facto in duobus filis contingit, itorum alterum e Catena pendeat, alterum a corpore extraneo , ad mutuos accestia propera uti
tuus. At si corpora majora sint , quam ut motum seu sibilem a fluido EiG-