장음표시 사용
61쪽
hus se mutuo destruant, omnes autem in punctis A, B, D, C destruantur parii et praeter illas Aci, Α Η pro punctis Asia, Di pro punctis sis pro puncto B;RC, CT, C. Cop, puncto C, aequilibrium manere cum viribus in Isin Z DX. um si illae aliae
vires colloearent puncta illa in satis validis mitibus cohaesonis , virga quaedam rigida haberetur , cujus punctum C sustineretur a fulcro , punctis autem A, m appenderentur pondera re i oce proportionalia distantiis a linea verticali per fulcrum ducta , d adhuc haberetur aequilibrium cum iisdem eonditionibus. Sed puncta in recta AB, SD deberent stili
tuo attrahere , ut Uisis intermediorum actionibus remanerent attractiones
illae B N, ΑΗ,&BR, DL, parieta vero in reetis A C, D C se, o sint Iem rat ne repellere . Et quidem id semper accidit tui Ia enim virga est perfecte rigida , sed appensis ponderibus in Λ iniorquetur nonnihil ac deorsum inflectitur magis, quam si sine iis ellet, ae fibrae quidem superiores distenduntur, inferiores comprimuntur, ut in A, possint haberi binae vires , altera attractiva versus puncta aperiora , altera repulsiva versus puncta in seriora, quibiis elidatur vis gravitatis Ubi autem 1 insexa est virga, Maequilibri positionem adepta est, tum pro iustexili considerari potest , e tum illae distantiae perpendiculares ratio
nem tuebuntur reciprocam ponderum.
CLVI. Patet praeterea punctum B poste assum ubicumque, dummo do in B, C in sint hin anguli , qui majores vel minores debebunt esse, prout vires illae attractivae repulsivae , quae gravitatem debent elidere minores e contrario erunt , vel malores: nam sub majori anguis illo externo vis composita caeteris paribus major evadit. Generalis autem demonstratio erit , etiamsi Ami sit uniea recta, quo casu perpendicula
illam , A F congruunt eum ipsis distantiis A C, D C. Quod si etiam sursum cita virga inflexa sit , ut anguli hiatus vergat ad partes
oppositas fulcro C, Qviribus parallelisci demonstratio esset eadem , ut moliuimus , dc ψlum in eo cata vis composita punctii non traheret versus C, sed ad patres oppositas, exprimi deberet per Ci, non per B C. Adhuc tamen in redirent omnia, ut prius, nimirum quatuor vires RGC T, NAE, O C. Liceret etiam suletum, seu suspensionem adhibere in potius, quam tum quo casa parum admodum immutata figura, Qiteri omnibus , ac mutum triangulorum manente similitudine , demonstrati rediret eadem . Liceret plura simul pondera considerare in variis distantiis, positionibus appensa. Unde easus eomplicatiores quantum It huerit provenirent . Uerum , quae diximus abunde sunt ad exhibendum
egregium usium Theoriae , se irium attractivarum cum repulsivis in Statera Romana, quod jam praestitimus, di in ecte cujuscumque generis, ut jam videbimus cxpeditissime. CLVII. Ut in F g. ra, virga Ara inquae ut upra innuimus, post aequilibrium aequisitum consideretur ut inflexilis , in qua sit recta quae dam A C, Magant in hina ejus puncta A , D vires parallelae, di reeiproceis portionales distantiis Am agat autem in C vis contraria ipsis, Mutrique simul aequalisci omnia manebunt in aequilibrio, per
62쪽
solutionem superioris problematis nimirum ad aequilibrium requiritur, ut habeantur vites tres in Α, D, C propoletionales rectis D C, AC, MD, Muis quae agit in medio steat irectionem contrariam reliquarum directioni S.
CLUIII. Quare si uterum si in C, resistentia in x potentia in D. quae deorsum adnitatur ad elevandam resistentiam A deorsum itidem nitentem ut pondus quoddam habebitur aequilibrium, si fuerit potentia Dad resistentiam A, ut A C ad GD , fulcrum sustinebit im aequalem utrique simul potentiae, resistentiae, tui est casus Uectis primi generis in quo, potentia potest requiri vel minor, vel major uuam resistentia, mei .ersis distantiis augetur autem ipsa potentia in eadem ratione , in qua auariu ejus distantia a latet , vel minuitur distantia resistentiae ab ipso
CV X. Si fulcrum fuerit in Α, resistentia in C, potentia in D, quae sursum nitatur ad elevandam resistentiam in C s lia bitur aequilibrium . si stetit potentia ad resistentiam, ut est C A ad D A fulatum autem Αurgebitur sursum vi, quae aequetur differentiae potentiae, resistentiae, qui est assis restis secundi generis, in quo emper ad aequilibrium P fici potentia minor, quam resistentia.
CLX. Si demum sit uterum iura, potentia in C, resistentia in D
qitam illa conetur elevare sursum s ad aequilibrium requiretur potentiae major resistentia ipsae in rationem A ad A in fulcrum autem urgebitur sursum vi pariter aequali differentiae, habebitur casu Vectis tertii generis, in quo requiritur potentia masor, quam resistentia. CLXI. Patet etiam si bini homines in A, i ferant pondus C ex sente A in origontali, eos debere sursum conuit viribus, quarum sum ma aequetur pondet . sed quae ad se invicem ut in ratione reciproca distamiarum C, C D. CLXIl. Plurima autem alia, quae ad mobilitatem pertinent, ad Mechanicae constitutionem in primis aeque facile ex eadem Theoria derivantur. Non est omittendum id, quod ad Plana inclinata pectata unde etiam admodum perspicuum fiet illud, quod ipse Theotiae Auctor affirmavit amram, cum ita Diisertatione De Viribus Vivis Theotiam eandem primum adumbravit , nullam sibi esse veram virIum tessolutionem in Natura , quod quidem, licet ex ipsa ejus Tlieoria virium sponte omnino fluens, visum est tamen nonnullis primae etiam notae Geometris ita temere propositum , ut satim p latis exemplis verae virium resolutionis admodum faelis redar
gui pollet. CLXlIt. Si Planum Inelinatum Aa, is Fig. 4. per quod oblique eo gatu descendere globus D. Communiter se rem conficiutat. Exprimat DF vim gravitatis absolutam , duraturque m perpendicularis rectae D parallelae A B in G, ae eompleatur parallelogrammum in F E. Reso vunt gravitatem CF in binas vires D quarum prima urgeat planum M perpendicularitet, secunda determinet ad escensum per ipsum planum. At in hac vitium Theotia res aliter se habet Globus planum B non attingit, sed vis mutua repulsiva, quae exercetur in distanti.
63쪽
aequalis L contraria urget globum directione Din. Ex hac vi repulsiva, Nisi gravitatis D F oritur is compositam G . Porro globus eam debet habete distantiam a plano , ut vh repulsiva cum gravitate componat vim L G parallelam ipsi plano, ad quod nimImm accederet magis, si vis repulsiva est et minor , vel discederet magis, si ea major esset , quam praeiusmodi mensura. Est autem in eas parallelismi vis ea eompositam ea dem prorsus ae in communi sentemtia pars illa gravitatis resolutae. CLXIV. Et ho quidem generaliter siem per fiet. Facile enim perspicient Mechanici , in motibus iberis semper corpus moveri vi inertiae ,
vi rem posita ex omnibus viribus , quas tum habet , ut adeo resolutio vix sit nostra quaedam eonsideratio tantummodo. Cum nimirum iidem prorsusceberent motus consequi ex viribus conjunctis quibuscumque, si pro aliquae ii viribus adestent binae, quae simu compositae illi uni aequivalerent, a saepe facilius sit ex illarum componentium consideratione derivare, tus, quam ex aequivalenti composita illae considerantur pro hac. In m tibia ς, quos meant impeditos, tantummodo vera virium resoIulio habetur in eam nuini sententia, ut hic in hoc descensu per Ianum vel et curvam quamvis, in quo casu impedimentum habebitur vel a materia, equ: curva illa erit constructa, quam corpus praemat, vel a filo, quo cor pus suspensum teneatur, vel ab utro mi simul. In omnibus iste rasibus in Bae Theotia pIanum premetur vi repulsiva, vel filum distentetur vi attrae ira mutua , quae is ciniuncta cum eae teris viribus, exhibebit vim quandam ex omnibus compositam semper aequalem parti illi vis in sententiata communi re Iutae . Summoto immediato contactu, nulli motus fiunt im-33editi, sed omnes liberi, Morti a compositione virium omnium simul
CLXV. Si in alio exemplo, quod quidem adhibitum est eontra Aa- otem ipsum, In quo hinis planis A B, B in is Fin M. iiiterpositus glo-hus gravis D utrumque premere dicitur vitibus D , D G perpendicula rihus ipsis planis onstitilentibus bina latera parallelogrammi habentis pro diametro vim gravitatis F, dicunt illam insolν in binas vires semper a ore se ipsi . de quidem imminuto angulo an immensium, aucta itidem in immensem Quin immo divergentiam quoque tollunt binarum e u modi virium, adhibendo pro planis BA, Chinos vectes inflexos, fixos in A, ae in circa quae puncta girare ομsint, habentes vero brachia A, C N ori Zontalia , aequalia brae hiis ab A, usque ad contactum globi, Minnixa uleio P. quod prement μnis viribus parallelis, ob aequalitatem brachioni , aequalibus ipsistit,
a quo pacto conantur ostendere effectum ab illo Gravi, e quidem secundum eandem directionem produci misit mriorem ipsa gravitatera F, quae in illas vires revera resolvatur.
CLXVI. In eo quidem exemplo, qui in communi sententia sunt, di rent fortasse vim gravitatis aequari binis D G, D Eraikergentibus shinas autem convergentes nasci in M. N ob vim ectis , qui possit clife ctionem mutate, Me divergentibus convergentes reddere bitias vires, au-
64쪽
gendo o pasci ei clum, ut rac in auget, ubi brathium protendatur Sed nostrae beariae Auctor eo effugio ston indiget ipsi globu D, ni ita non contingit , sed ab iis ita distat , ut tuae vines e pulsiva DE, D ipsa ol.u urgeaut hinae vero oppositae in D Κ urgeant globum in paries oppositas , qua metiantur latera parallelogrammi habenti diametrum in contrariam, maenua Iem gravitati-
DF pacto globus. mirae immonas ob tres vires, quarum binae com ponunt vim aequalem. contrariam vi tertiae , tuae utinu vim compontini se minorem. Patet autem ob es, in aetitia Iesis contrarias, vires hasce componentem AE, DA esse aequales illi Di, G, in uas in eo uni siententia gravitas ressolvitur Gravitas iis illa non resiolvitur, ne illas parit, sed elim determinet ejusimodi aecellum, in quo vires repulsi e globi omponant vim sibi aequalem oppositam , occasonem praebet tantummodo Uirihu repulsi vis mutuis, quae plana illa urgent. CLXUII. Propositum est S sequens exemplina pro virium resolutione veta Sint in Fix. 6. hinae fides elasticae A D. D. Coninus distractae, quam sit de B inita, ut ab ea distrahantur, sedistractae deveniant adpositionem AE, CE, dc D abeat in B E magis contractam . Dicitur vis fidis elasticae Bra gena ille vim elalticam fidium Ain, C E se maj rem. Respondetur fatile, vi maiorem exercitam in D a Viri hiis attractivis punctorum positorum in B, D nimium a se invisen distantium, quam sit visceomposita ex illis in is uuas in ipsis exercent vires pariter attra- tractivae vinctorum, positorum in C, D minus distantium . cogere punctum D ad morum versus P, a cetera omnia puncta u. B D ad ae-eelli im, puncta in D ad recellum , donec deveniatur ad aequilibrium. Quodvis piinciti cui iis umque fidis movetur vi commuta ex omnibus viri hus, qua habet ira motu mutantur punctorum distantiae, iroinde praebet ar occasio virium diversarum a prioribu x, nee motu sistitur. nisi ubi ad aequilibrium deventum est muscuam in ejusmodi exempli videre est vim te vera resolutam in duas, duas ab. una genitas revera.ctum superantem energiam uiae causae. Sola habet ut compositio, in quata semper vi composita amitatu componentibus, quatenus se mutuo ex parte non destruunt ob oppositionem directionum . Videant, a meritias seres vivas ita feliciter, facile ex eiu simodi angusti ix evadere possint, ut hie operata virium Theoriae evadit ejusdem Auctor , ilui assce fructus iam tum collegerat, cum Theotiam ipsam adumbravit primo, vix ment eoneeptam , nondum prognatam, ve adultam . Sed quod ad mobilitatem pertinet primo quidem monebimus, laci is ea, quae dicta sunt reduei caeteras machinas simplices ut Chocleam, quae redueitue ad dem , Planum inclinat lim, Axem in peritrochri , qui pariter reducitur ad vectentine ver ad Choeteas etiam difficilis est transitus. Sed nos ea persequimur, quae in aliis sententiis difficii tatem majorem habent, in hac Theotia nullam . Deinde adjiciem v aliud exemplum, in quo adhuc inicissime de ria ipsi omnes anfractus evitat, mangustia fiat erat.
CLXVIII. Ejusmodi uiri casu illi, in quibus maxima vis insertur cuipiam corporis parti , uuae a teliquis divellitur , quin ulla velocitas
65쪽
imprimatur orpori toti . quod eae teloquin multo minori Beo quo, di monim esset . Nam si in ore semiclaicas , quas digito im lias Mi. posset circa cardines Ouvestere , plumbea glans hellica fistula explodat ut , cum ea fores trajiciat , aliqtia ipsarum parte divulsa , tamen pat-rtilvis reliquis nullum imprimit motum sensibilem , eoque minus , ac major fuerit ipsius velocitas. Hujus , similium catum ratione proba hi te sme admodum ingeniosae a Mechanicis sunt redditae a sed , men nusqu=m poterit satis intelligi , qui aluus motus corporis tam arcte eo Merentis particulae potue i inferri , quin aliqua eiu pars commuitiea- cum planta Poris Marini in Merhavit Processu V. ferreae sinagini imposita Migne aperto combusta cineres post se relinquit ita omposito in pristinam plantae formam , ut si immotum aliquod ejus talium ieroseo pio ciuis contempletur , non modo speciem antiquam oris Maritur agnoseat, sed αἱ nuto, pili, os ereala, ferruestae, Mame uti, Leanae, adesi mauifesta apparent, o si herba fuisset istegras Potest ne fatis intelligi tanta cinerum quies inter motus tam celere 3 pertorbatos reliquarum partium in fumum, aut ammam abeuntium, si hae curn illis immediato contactu eos nectebantur si motus ex aliis in alia pateticulas per impulsium est propagatu e At in proposita virium Theoria ita se res habent in utroque cai, ut si ferri globus inter magnetum partitulas, aut eadem, aut cliversa attrahendi vi praeditas trajiceretur, quin illas in suo cursu ob Wias haheret. Ut enim in so eas manifestum est in alitum auget polle glob ferrei velocitatem, ac per eonsequens tempus contrahi , quo in singulas magu tum particulas ageret successive, ut paucis tantu in loco dimotis , quas in suo cursu proximas habeat, aut in quibus maiores vires exerceat, reliquae oco suo perseverent: si plumbea illa glams immani velacitate in fores incidens nonnisi particulas abstulit, quibus illius particuIae proximae factae sunt partieulae olaaginosae, e sulphurea Roris Marini maxima rapiditate ultro citroque euntes nonnisi alias sui similes abstulerunt, cum quibus erant ad sermentescendum idoneae Immo ut in hellicis tormentis certi sunt quidam limites, ultra quos longitudinum incrementa, quae prius e locitati jactus proderant , jam obesse ineipiant, ita certi limite erunt, ultra quo globi emissi vel irace sectum optatum non aureat, sed immisnuat Globus nempe eum exigua velocitate in urbis obstellae munimenta delatus vix sui est iii in extima staperficie relinquet aucta velocitate1bveam exeavabit ipso longe majorem at si vel ita augeri eigat , lavveam meier, cuius diameter ipsius diametrum non excedat ac demum si, eadem potat quantum libuerit intemd , eo demtim per inniret , ut globus muninientum impune trajiceret, redeunte illa apparent eompenetratione,
CI XIX. Gravitas demum universilis materiae talis hic tiaberi debet, qualem ostendunt phaenomena nam cum In paulo majoribus distantiis exprima iuur vires attracti e re ordinata ad illum ramum Gisi ab Hyper lico tertii gradus ne In magnis quidem Intervallis sensibiliter dit feren- em ea de re sicen in duplicata Mione inversa distantiarum. Et quamui ripimus Quid
66쪽
iae moleeularum vires prci diversa Ipsarum textura diveri tamen i majoribus distantiis , cum pia texturae dive .ctu, nihil posti ad sen. in insuere, erit omnium corporum, quemadmodum eadem a singulis particulis existit. At ii, o mino inus prodet se illa diversitas alibi magis a Iibi mi istis, in minoribus quibusdam partieulis, quae ita agent, iit etiam, tactu niaxime distatu sibi proprias partes exerceaut . Id in Aristi particulis, in Lumine, in Fluido Electrico uni ae iones illae , quae in distantiis quoaue sensibilibus se pro lege Gravitatis universalis non magis aberrant, quam inter,demiue simplicistimo principio derivantur, ut mox dicemus CLX Utrum postremus illa pene imper Iicus ramus iterum axem in multo majoribus distantiis intersecet, immediate ex phaenomenis definire non patramus. Intra scidaris systematis nostri spatium adhue certe iae statu perseverat, ut ab Hyper ilico siensibiliter non disserat , ac prodi inde u. axe non Currit in utre tamen fortasse in m nibus illis distantiis, quibus Fixae ab invicem dirimuntur, atque inde omnis erit medici sublata dissicultas, quae inde ΩIet contra Gravitaris generalis Theo x iam an erri. Umvis aeter uti ea diffisultate nullas villa rationabiliter eommoveri. Etenim cum lumini intensio de rescat in eadem ratione, qua vires universalix Gravitatis minuuntur in progrePlia a corporis ceruicias fiat ut Lumen Solis, ad Lumen omnium simul Fixarum, ita gravitas et Iuris in Solem ad gravitatem in illas, facile intelliget ut quam exiguam a tionem haec ad illam habeat. Cum tamen ipse era ς ita telluris ira Solema gravitatem corporum circumterrestrium eam fere rationem habeat quam a i s s. aut testum est autem quam virium ita exiguarum Sed his, quovis exiguo cantrario facile possunt impediri, 4εiamsi causam hanc iumaiticulati ilignare non poesimus, id non magis obeste dehet Theoriae tam multiplici rerum varietate explordiae, qu)m veritati alicujus eventiis cetio eos niti obesse debeat, quod peculiaris alicujis circumstantiae causa nequeat determinari eum plurimae esse cimuit CLXX l. Ut iam laetorporum Disserentiis aliquid dieamus a Coha sorte incipiemus, quam in particulis deprehendimus, ex quibus massa corporis cujusgis componitur. Hujus originem iacile agnotamus in eadem ibgura, qua virium leges exprimuntur Sed notandum maxime est disic timen, quo disterunt inter se puncta illa, a quibu curva axem interseeat, sive ipsi limites attractioni , dcrepuIsionum, aliorum discrimen etiam supra notavimus, ubi Curvae naturam considerae imus. Et si enim materiae punctum iuqiiovis ex lii, lim tibiis constitutum in aequi I bii est eum alter puncto D in Fig. r. tamen non in quovis cum illa coluere est, Mali erim limit ex Cinnaei iovis, alii nc vi Cohaesionis Primigeneris, ut innuimus, si in pinacia illaC EM. iii itibus recedeudo a puncto A transitus fit a repulsione ad attractionem secundi generis sunt limites illi, in quibus recedendo pariter a pumcto A trantitas fit ab attrinione ad repulsionem. Primum illud limitumae nus ita tuentur duo quaelibet materiae puncta, ut si inde removeantur inter
vallo aucto, ve imminum illico conemur tedite hi ne repuliae, irae attracam
67쪽
seeundum autem quavh vi facillime relinquent, eum aere vites attractivae, reeessum repuIsivae, quae imites ipsos stedirectiones excipiunt. Igitii si bina puncta sint in limitibus in Mantia A c, omnia debent phoenomena contingere ram cohaesione deprehendimus . Si cui punctum C impellat A issico ad eamdem partem progredietur iunctum A peiisis tempore a priori repullam, similiter si punctum σν su D . illico sequetur Walterum primo quovis tempore aliter potetit limultaneus utriusque motus impediri , tiam neae ita agant in ejusmodi puncta, ut alterius motum sistrum progreditur aut ambu in partes oppositas moveri competem cohaesio illa malo vel minor, prout amus ejus fu naturati ut ordinatae hinc d inde a puncto C in eadem distantia ab eodem majores fuerint, vel minores Si enim illae maiores sint illico majores agent vires adit tinum particularum tum restitu elidum is contra . Quod si limites aliqui remotiores habeantur aliquanto validiores, quam qui minus distant a punctu A, jam fieri poterit, ut major cohaesio cum minori densitate haheatur, ut fieri multoties videmus. CLXXII. illud in his mare ime habendum prae oculis, qud eum iu duo
hus tantum materiae tinctis exigua distantiariim diversitas tantas casuum DTietare eomplectatur, eaedem aucto punctorum numero pene in immensum excrescent , cum ex particuIis diversimode inter se cohaerentibus limites oriri debeant ex omnium actionibus si mi compositis multipIiciter varii, ut nemo iam videt Per hos limites determinabitur positio punctorum , quae minima quodam intervallo a se invicem remota particula componat primi ordinis hae particulae , agentibus simul omnium punctorum viribus, aliae aliarum politiones inter se mututi determinabunt, ut particuIas componant Ordinis secundi, c ita porro, donec ad corpora deveniatur , quae sub sensu nostros cadunt inae si simul attendantur diversa vires, v. e ex diversis punitorum positionibus oriti debent ex conjunctis omnium actioni- hos, jam Deile intelligetur omnes coassequi debere ex hac ipsa lieotia γrietates, quas de facto in Natura deprehendimus, ut mirum non sit ex elementis tam palleis, dati sunt, in quae Chymici torpora resolvunt, atque adeo ex materia homogenea tanta coit porum diversitas oriri viliit CLx XIII. Sed ut ad haesionem redeam iis, hi ea semel disrumpitur, Quieumque i Ilam a maxima incontactu attractione pendere censent, idcirco negant posse restitui, cum eorporis superfletes divulsae ad se mutua accedunt, quod aliquae in iisdem extantes particulae petu ad eontactum perveniant, di impediant contactum reliquarum laevigatis autem superfici hus cohaesionem haberi, etsi non pristinam, satis tam ea magnam, d quae ab altris pressione tota repeti non possit , ob plurium contactuum nam enim simul restit titum in nos ideirco restitui cohaesionem tu prima casineg 1bimiis , quod particulae aliquae exigua numero prominentes transi Jiant pristinos imitos, eoque perveniant, ubi maxima vi repellantur, a tequam reliquae fere omnes ad pristinos vel alios satis validos eo haesi
ni limites redeant, quae proinde erit aut nulla , aut potius insevsibiIis r
68쪽
in seeundo autem casti idcirco aliquam haberi sat magnam; quod phire,
iiit ad eos limites adduciae. Atque hoc parara et lingula . . talis ivlti, omnῖum ratio redditur, aut pari, aut etiam majori facilitate, iram in commiro de Curra rum compositione sententia soleat
CLXXIV. Res est aliqua isto operosior disierimen inter quida, Meo
po I solitia allignare L ILIrim. cinis sitatu digna demonstrata sunt in itata Dissertatione De Lumines At quoni.im contra laenda iam nobis disputatio est, summa ratum capita in ilicamus. Si irar aculae quaepiam punctis coinserit in sphael a superficies concentricas ita dispositis ut in aequa ibus a centro distantiis aequales numero sint, Maequabiliter ululae agens ejusmodi particulae quaquaversus ad sensium aequaIster viribus, quae die ge
tu ad earum centra, Minomum congestae, triallam ludam component
Fluida autem erit haec massa, non quod illius particulae nulla vi eo haereant potest enim Maequali illi Ite, quae in multis orporibus solidis deprehenditur, istiam major sed quia aliae chra alias liberrime revo vetitur, M si aliquae ab aliis paulo magis recedent, aliae simul ad alias a
cedent , Θ attractiones, ac repulsiones se mutuo compensabunt . Hinc a cillimus et it fluidi motus, potentia, quae aliquam massae partem ab alia divellat, resistentiam cohaesionis nonnisi in paucis successive vincet , atque itali ullam experietur. Imaginem rei admodum expressam haberemuy, si initis hic Telluris globus Magnetis esset ingens globus perfeci laevigatus, llam undique vi attrahendi praeditus, quae vis in exigua ab ejus super iei distantia est et ad sensum nulla, in pia stipe fici ast mn dum ii et tr , ait te ita numeri globuli pariter magnetiei ejusdem eonditionis. illius superficiem occii parent. Facillimus enim esset inter hos globulos Incestus, cum ex una parte vis gravitatis in terram ipsam illorum motibus non ossideret , atque adeo non magis resisterent ex hoc capit , quam pro inertia materiae , ex alia velo alii ab aliis nonnisi successive distraherentur, tantumdem fere eonii ad alios accessum attractiones mutuae adjuvarent, qualitum eaedem recessum eorumdem ab aliis impedirent. Quod si quis unum eiusmodi globulum attolleret , hunc alius subinde sequeretur sponte sua si quidem in ipsium tenderet maiori vi , quam in massam reliquam Datque hunc e inceps alius, atque ita porro, Si insulis tempustulis 1is vlli, tum tantum cohaesio vincenda esset, eorum vero, quia jam elevati iunt vis in terram insensibilis, nihil manum lavantem gravaret. Pomini experiretur iesistentiam tanto minorem ea, quae vincenda esset, si plures simul attollere oporteret, ut si virgis ex gr. quibusidam inter se eonnexi essent, quanto minorem patitur ex. gr. qui tui alicujus fibras alias ab aliis seorsim di ellit, quam qui omne simul debeat disrumper . Qito autem ita de facto se res habeat in fluidis , fae illime potest ex phoenomenis deprehendi. Nam crim aliqua portio fluidi solido alicui corpori adhaetesteus pioprio pondere divellitur, ea prius attonuatur continuo, Moblongam, ac posteriore parte attenuatam induit figuram, ubi vem tota fuerit avulsa
is gloriunt sese componit . idem contingit ubi corpore aliquo solido mas Demuidae admoto, pars eiusdem fluidi a tota masta divellitur Dat illa: at tenuatio perimetri in stratis ad directionem potentiae trahentis normalibus,
69쪽
manifesto portendit globulos fluidi ab imo strato ad at ud continua suecesse
1ione alios post alios transferri. Caeteriim item admo lum . Via tym tire lὲς nihil illum juvaret , qui praepropera eslitratiotae utens plures simul ma-stieticos globos vellet attollere, ita di clim clupit m . et n. o M lilitate in flui-
cum impingit, ut plurimas simul illiu particulas potitionem mirtare com p that jam illud non minus, quam solidum corpiis resistit, uri de factoeontingit in globis e tormentis bellicis emissis , o illi experium ut , quidi magna altitudine in aquam se demittunt. CLXXV. Duo sunt ad haec maxime notanda in hae Fluiditatis anili tutione , quae haud ita facile in aliis sententiis possi uri intelligi . Primum est , quod hi fluiditas a densitate , aut raritate non pendet . Dummodo enim stobuli illi, ex ilibus malia componitur ea strvent, tuas diximus,
conditiones , nihil refert Omnino ut umque plures numero particulas sui eodem volumine contineant, aut pauciores. Hi ne mirum non est si Aer Aqua,&Mercurius cum tantopere dii erant densitate, fluiditate tamen non differant, nec magis resistant quam pro uertia materiae ut ex eo dignoscitur, quod horum suistorum resistetitiae, caeteris paribus , sim deniita
tibus proportionales . Alterum est , quod nihil pariter ad fluiditatem eo fert major, vel minor vis, qua globuli illi cohaereant inter se. Res enim unice ex eo pendet, quod quaquaUersum agant eadem vi ad centrum directa, Mut eadem facilitate, omni frictionis resistentia sublata, moveretur globus aliquis in Solis superficie, atque in superficie Telluris, quamvisibi ejus pondus plus, quem vicies majus existeret: ita erilem erit fa-eilitas , sua globuli nostri alii circa alios revolvantur, atque adeo eadem erit fluiditas, quaecumque sit vis, qua alii eum aliis cohaereant Sol uin aliquis erit excelliis resistentiae, hi partem fluidi a tota masta reliqua potentia quaepiam divellit, sed haec ipsa, o cohaesionem succeitive in singulis superatam, erit omnino insensibilis Aquam de facto videmus maxi- ma vi ataerere, cum nul Ia vis adhue inventa sit , qua sensibilem compressionem exciperet, nec rarescere possit sensibiliter, nisi ignis vis adhi-heatur, qua mul possit Mina vapores ditatu . Et tamen aqua est maxime fluida, cum plurima sint corpora solida, quae multo minori vi conden sari Olliint, raresieri, inue adeo mu Ito minori vi cohaerentia CLXXVI. Ut ergo Fluiditas minuatur oportet omnino globulorum, equi diu aliqua massa coalescit conditionem ab ea, ciam diximus, immutari Si nempe materiae puncta in aequalibus a centri distantiis non aeque densa sint nec casdem circum quaque vires exercebutat, nec vis ubique dirigetur in centrum, adeoque directio ipsa vis non erit ubique perpendicu Iaris superficiei, unde fiet ut alii circa alios revolgi libere non pollini se peculiares quasdam positione mutuas affectent magis, quam alias. Jam igitur alii circa aliorum superficies non ita facile revolverentur lia erit potentiae superanda resistentia ad ipsorum positionem immutandam, quam quae unice oriatur ab inertia materiae. Sic erri particula in globo segnetico circumducta magis resistet dum a polo removetur , quam 1 v sat tractionis Ilet eadem ubique pondus in Telluris supei cie pertate laevigata delatum accedendo a PoIis ad Equatorem, ab AEquatore ad ΤΩ
70쪽
Ios non eadem vi promoveretur, si Telluris si perficies sphaerie esset,
adeoque ad vim gravitati nequaquam perpendieularis, sed sponte ad Εἰνatorem deflueret, nisu quodam ad Polum reduceretur mutata illa conditio ne vis circum luanue aequalis, e tendentis ad centrum, vel quod mittetur figura globosa, vel quod mutem denutas in distantiis paribus a centro mi nitetur fluiditas Mea, quae viscositas dicitiir, olitinebitur, quae quidem in quibus fluidis existet, reus lentiam gignet majorem , quam quae ipsoru iacleusitati proportionalis sit, Maliunde orietur , quam ab inertia materiae. Hi quoque Theotiae mirifice consentiunt phaenomena . Cum enim gla-hulos edi quibus massam accurate fluidam composuimus, fluidum maxime homogeneum componere deceat, cumque a iis, quas diximus, conditionibus diste dant neeesse sit corpora, quae ex partieulis eterogeneis coale scum; Aquam de iacto, At rem.&Mercurium corpora novimus maxime ii
mogenea, quamvis in his, ac praesertim in Aere globuli ejusmodi plurimum possint magnitudine cohaesione, Melasticitate disse re sine ullo, iit Deile melligitur ex dictis, fluiditatis praejudicia a simul novimus Meetorpora aut accurate fluida esse, aut quamproxime talia Contra vero Oleutri minorem habet fluiditatem, magisque resistit, quam pro inertia materiae; se simul novimus corpus est heterogetirum, eoque magis istosium, quopliis habet ex corporibus etemgenei admixtum . Sic, mima est in Petroleo putissimo visi sitas, major in Naphtha major adhuc in Asphaltho, aut Bitumine . Chymi eae autem horum corporum resolutiones ostendiarit augeri compositionis eradus, prout augetur viscositas, donec eadem in soliditatem abeat, ut in ipso A phali contingit Ignis vi, vel ip a tem notis mora obdurescente, Min agate, qui albitumine solidi triis gigἰd dilIert
CLXXUII. Jam enim laeti intelligitur, quod qua ratIone Fluidis imminui potest , eadem poteritis des ruici augendo se ilicet dissiculta tenta, qua maliae particulae positionem mutent, Maliae circa alias convertantur, donec tanta evadat, quantam in sicili dis corporibus experimur mane vim , qua materiae particulae relucientur motu , non solum illi, quo in recta linea ipsas ungente progredientes distantiam mutent, sed etiam quo situ suo dimoveantur in latus, Ositimus etiam in tribus punctis intelligere. Si enim duo sint puncta A, B in Fig. 17. in limitibus cohaesi i. statis validae is super tecta Ara eadem ungente triangulum sit sinseele, in cujus vertice E tertium punctum constitutum cum illorum utroque cohaereat ita, utra E, V sint distantiae cujuspiam ex ollaesionis limitibus f hoe non poterit in satus dimo geri, quin aut ab utroque simul attrahatur, vel repellatur, prout ab utroque simul recedat, vel ad utrum- qii accedat , iit si ad alterum accedit , e ab altero recedit, repellatur simul a primo, Mattrahatur a siccundo in omnibus autem casibus regredi conabitur ad partes, a quibus summotum sit: quidem, si mrte contingat in o tertio casu, ut maneat distantiarum summa, di tales sint distantiae Ain, Era , ut ibi cohaesionis limitem aequales vires hinc attrata lates, hinc repellentes ad aequales distantia exeipiant quemadmodum
certi contingeret si este ut ea latera M. g aequalia segmento axis A