장음표시 사용
161쪽
fus exercere, corporis exerciiato, exercitatus, iniuste pugnare, expertus, exercitu, exercitium. Plato etiam 'Ab κου dixit, quod fordidum est. His etiam lec)thum, oe oleum addes. Vocatur etiam vas olearium, xis,oe παθου. D Pueru quos uocabis,Leoth geru'Σπιλεχνιδελακυπι- enim, iniosum est.Vas vero illud emercitatorvi etiam culeum appellant, oes cum . Athletis, etiam endromides conveniunt' silc autem cursorum calceamenta vocariatur. Crates vero in Hemibus dixit, Vacuis utitur lugenulis: A Gre,siertere, abducere,torquere, Minis complecti,supplantare,sub vertere,rapere, cruribus prosternere ' Iouper o detorquere, ει pervertere luctaru vqcabulisset. Vedium vero crepere,qκο Cρmici utuntur,durum est. ta autem π crepere, luctaegmvs. Sint etiam, qui I mnica certamina augustiori vocabus, Hem . talea nominauerunt. it uero certamcn,
162쪽
Mitror. te, quoniam Iuvenis es,mullaad ea qus scripsi inuenire'Non enim laboriosa est imitatio, post inuentionis explicatio ne . Si uero aliquod tibi nome omissum a me
occurrerit, ne omnino mireris . fortassis est
nim huius non ignarus, hoc tamen quasi iblaudatum praeterii ' uel si me latuit, scis nimi
rum multa,quorum nobis magna notitia est, memoriae non sempxr succurrere. Quapropter etiam domesticorum nomina,que nemo nos ignorare dixerit, saepe dum uocareuolumus, excidunt.Sed num hoc mirum est,cum non raro instrumenta, quae manibus quis tonet, tanquam non habens,quaerat Hoc igitur Platonis considera, Num quis eorum, qui nunc sunt, Graecorum,& tot, & in tanta uerborum copia inuenerit. Uale Domine.
163쪽
Infiunt in hoc Libro nomina cientiae conuenientia et intutibus mi,contra 'si iacijs 'o'scientiminis becies Caput I.
De Grammatica,ω conuenientibus nominiblis. Cap. II.
De Oratore, Oratoris laus,. Oratoris ossicia,tum et partes sermonis orat πij. Cop. III. Laus, erilisuperi reipublicae Admini batoris. Cap. IIII. De Philosophis,oe nominibus isdem congruentibM. Cap. V.
De Poetis,eπPoematis. Cap. VII. De Mustica, oe omnibus huic conuenientibQ. Cap. VIII. In irrumenta gine pulsantκ'oe nomina ab his derivata.Cap. I x bilitamentorum lectes,oe virorum s liciorum.Cap. N. De tuba, deduliis ab eo nominibus. Cap. XI. De Praeconibus, oenominibus ab his derivitis. Cap. XII. Desultatione,oe nominibus quae is hac derivantur. Cap. πlII. Saltationis stecies. Cap. XIlII De choris,is ijsidem congruentibus vocabulis. Cl. ππ.De chori cantilenis. Cap. XVI. De b)pocritis. Cap. XVII. De b)pocritis Trigicis,Satyricis,is Comicis. Cap. XVI II. De theatro,theatri partibus,oe ijs quie in hoc fiunt.Cip. XIX. Astronomii,o propriis huic nominibus. Cap. ππ.De Geometris,o eius nomistibus. Cap. XXI. De Arithmetic o nomistbM ei peculiaribus Cap. XXII. De Arte metrica similiter. Cap. ππIII. De Arre ponderM. Cap. XXIIII De Medicini, ν pro ijs ei uocabulis, instrumentis et morbor
De Obstetricher congruentitas ei nominibus. Cap. XXVI.
164쪽
E Disciplinis, o baris artibus in hoc Libro Acendum est. Scientia, disciplina, cognitis, cognitis
scibilis, ritu, cogitctio, confideratis, syecuis
lis Milo iis, diud quies signipcat Cogitator vero, nimis est
Verba porro sint, scire, o Eπιτανο ut Plato Pinquit nos be,c reos ere, seculari,conleculari,circinificere, cogitare,considerare A reliquis vero verbum nullum extat, praetera opinari critum rupraeponcndum eri recte opinari' re a opinione uti, sanet, veru,plana aut inta.Sed πιλνασα, quoi tali oe technis uti significat,alterius usurpationis ep. His Mero coiraris,inscitia, noran ilia Antiphon se boc,etiam Incognitionem dixit. Mendaciu, entia' Nam insipientia, durum est 'similiter γαθεαμοσυνα, id est nulla reru syeculatio.Imperitia vero, Inscitis,pa 4 opinio et sapiet e si nubuo,Platonis fiunt. Coiectura,et colemias 'Et nomina ebibis. in ius,inscitus,amens, vaecors, gaesanus, nihil ob Tucris, nDI Uι atus, imperitus, artis inexpertus Specie sapient,ut Anti-ἰφὶ i dixit. Coniectitor, coniecti r s innitens. Insuper Acut in reberetes ingeniu,et Qui sibi sapientes videntur,dixit Callias C mcκs: Ais adurebis,inscienter,instite, falso, amenter, inconsilia 'tς Se iii a siderariter, durius est. perire,inartifici ciconi Et abiliter uerisimiliter. Dfilsa opinione uti, periculosa, erra' ibitur. Verba gero aIi praeter conjicere, nulla sintssi te viam tem siequκntur,virtus p obitas, honestas, eritas, sapientia .rbilo phia, di Serenii siusu prudentis,intellectus, mens, ratio, temperantia ortullio potentis,uirilitas,ammossitas,roba,isistitit,iu
165쪽
stus, sipiens; Philosophus, disserendi ludiosius, prudens, intelli,
gens, bona mente praediivs N ονμ enim,Poeticum est Dexter, eruditus, uelox discendo,multificius,rationalis, temperansfortis, paens,rotrusius, Miri , mimosius, robore uisitus, iustus, pius, forctus,humanus,probatus,magnanimus, animi celsitudinem bi
intelligibilite probe,rationabiliter,imperanter,sortiter, potan terἰMiriliter, imost,robum, iusse,sancte,pie,humanite aequi
ter, magnanimiter, excellenter, o magnifice. Verba autem Ioufo philosophari,sipere intelligere considerare,retiocinari,tem p refortem se,Virum agere,iuste gere,religiosum esse, Ira 'udinem praestare, bumanitatem exercere ' Sed contra sunt, a ciuinitastis,nequitis, improbitas Vilitas vero, durum est. patuitu ruditas, Me sitis,inscitia,dsserendi odium, amentia, imprudentia, stolidito, stupiditas, protervitas, incontinentia, petulantis,moli tiri, temeritas,timiditas imbecillitas,iniustitis,iniquitas,impietas, ingratiinis , error,pusillanimitas 'Nικρογνωμοσυνκ enim hau auditui disditum, ingruum est. Religionis contempus, hominum odium,in 'ile est.
hummitas, enimi bini litas, er sorditiss. Nomina uero, malus, parulls, necuam, sisninequa,improblis vilis fusius,ineruditus n-sipiens,nisi insipientiasorte non dicata. Versiutus, rudis, Accndiosior, amens, vaecors irrationias,licet irrationabilitas no Acaturittaniarassesidus, lupidus protersius,incontinens,intemperas, mollis, temerariM,sublimitus, infirmus, i fius, prophanus, ingratus, iniquus pus mimi impius, imeligiosius hominuosior,con: temptus,er humilis aut ὰπne,ilina Xenophontem: Et .
aduerbia,flagitiositi improbe,uiliter Nam male, Vulgare est. Sed finistre ineraste,nisii pienter, versae,ruster, neg enter ad disserendi studium imprudenter irrationabiliter,incontincnter. Sed pusillanimiter, πολιγοφρω- , absurdiora fiunt Sed pulchrius
est, Μικρο vis r. verba cutem a plurimis non extant, uerum
166쪽
haec sim uilitia exercere, sillare, disserendissidium odist ,
spere,imperitum 4be Sed imprudentem esse, Poeticum est. Sed uerborum laco adverbi js utendum est,praepositio bifice uerbo, b bere ut finistae se habere,fcelerate habere,oe reliqua D Hi scidinia , participi habens illa coniungendum est ut imperite b bens, finistre habens.' Tum etiam finistre assem, ,π a s milibus si Iter.
II DE sc IENTI Is,sANCTIORIBUS. SPecies uero scientiarum, aut critum sanctior sium Pammatis dialectica' rhetorica,quae eadem et postica dicit Q. sophistica, poetica, mssica, astronomia, premetria, arithmetica, s ponderandi, medicina ' Et nomina ab his fiunt, Grammatisti, Grammaticus, etor Rhetoricus, qui idem oe Politicus dicitio . Sophista, Sophisticus Poeticus, sicus' Astronomus, Alli omismicus Geometer,Geometricus' Arithmeticus,Ponderator, M dicus,medicinalis, oe bis similia. Et aduerbi gramaice, politice, rhetorice,sopbillice,poetice,mψue,astronomice, ponderatorie, medice. A Medico aut verbum non extat,nisi integra Maris sententia. Grammaticum esse, orare' Et Politicum esse, neque enim huic uerbum proprium a f.D, Sophistam esse ' sopbistit ire Onim, in Uu probato non est . sed nimirum huius laco iustituere durum, at hoc de omnibM commme esse videtur. A poetico autem, singere uerum oe hoc, propter Mariam π multiplicem figiti sic tionem, biguum est nisii vis buse,poemata addat.Similia etiam,
de Mus co dici ροβunt. Staterram metiri Acat quis, oe allira ob
Aeterum de Grammatico dicendum est, iacere literas,hllabas colligere, scribere, legere, πα- scribere, subscribere, asscribere .'la adnot
re,oe elementorum ducte repetere, uel exarm-nare. tabellus Praeceptoris, tutata ' o Pulla res,apud
167쪽
AMophanem: D, tanta Et Hreodorus quidem,labe bou Apicatum dixit. Attici lino dicunt, Libellus duas unitas
b Plicas duplices , ianuas vocitant' deinde, Plicatus,Tri plex, Multiplex.Homerus, Tabin pu ri: Γραμι-τῶον etiam Attici uocarit,locum in quem argentin reponitur qui etia καμ motio Boeotium dicitur Neoterici uero hoc, etum Argentiarium uocarint. Apollodoro gero Geloo Γραμμι etiam pro Scriaba ponitio . Herodotus autem lammeτιsta sacrarram in Sae
pum dixis, pro scriba. Aristophanes cutem in Theseophorijs biadit eos. εγραμμοδ r e uocans.De Grammatico etiam dicere tiacet, in Demosthenis' Subsellia abstergere, Atramentum terere, Redagogi sarmare: Paedagogiam Mem,etiam Scholam,o mis
Raeterea de Oratore dices, uehemens dicendo, praeualidus, validi stimus, prudens dicendo, de xter,copios s,conti M,prudens, promptusso krs,consideram, facilis,abundans, invidia corens , diligens , ergasis, sedulus, providus, ct cum testus, Graecus, in omnibus sapiens, foecunias, Atticus, multi cius,mentis compos,loquax,eloqgens, vocatis,probabilis, iucunia, Pis, Persiuasor,breviloqκus,iseris,manifessus,grauis, civilis,robullas, potens,interus, violentus, abunde fluens talis qui postu anima concitar iram placare,mibericordia inducere,combseratione incutere.atrox,restiloquus ad refellendu instructus ii
Hreliques,interritus, Artfex,crtiliciosius, milli co bi existens, innuleius, fuributas, ira refertus pleia bile,rcer, copia Mens, instar fluminis 'es,niuis cotinuitate habens 'qui poli impellere,
decipere,abducer repellere, fascinare,sapienter loqui, detinere, abstrahere,demergere,cUindere mente, rationem corurbar tachomas cocitareampulsor ascinator de facies,Perse ori de certor. Dipse res,vehementis,sapientia, dexterisas, continuario,
168쪽
prudentis, copi facilitas, multitudo linii,M M.tas, conssideratio, circus emo, Graecismus, Atticis ,rObliri potentia vis, filum ficilitas probabilitas, luptas, di lcedo, recti loquiu, Π. acer' tas,mlignitas suadeb, fascinatio, deceptio, mus, exacerbam orauitas, miseericordiae commotio, blimilitas orati s. Ea lux contra Pantaleontem, Sqbicientia uocasiit, cum is si licienter loquitur Vnde ex hoc dicere licebit, Ubicienter suffic-.Ab c bis uero praeims,rei nomina no extat . Adverbia Mero stat, bementer,sipienter,sapicnti me, xtre abundanter,collax den-fe,prompte, copio, acile Sed multum,praeduras Insuper lapter,diligenter,sedulo, sicκrate, considerare,circ hem, araece, Attice, scienter,pritanter Sed loquaciter, vitandum est. Eloqueriter, vocaliter Brelii ter percurrens, pro breuiter dixit.Validorobuste,potenter, violinter,abundanter, probabiliter, iucunde, fgau, tre fuasibiliter, recte, im Trite,artificiosie,scite,maligne, acerbe, fascinatorie,amcrulenter,desosie,fraudiuenter. Verba aclem fiunt nulla praeter uehementia cibibere, diligentem esse, argi re, considerare,circumstricere, Graec=e, Attici ζCre,cogit aere, perpendere graviter loqui, fortiter dicere, cogere, pes adere, dubcem oratione habere,artificiost loqui, fascinire, irritare, decipere,fallere. horum autem nonnulla, etiam alijs communia sint. Dia cere porro licet, Orator, Rhetoricus, Oratorius, Ciuilis,Reβυ-tor, Consiliarius, Chusiator, gis litor, ad leges ferendas promptus reipublica Administrator, Coctonator, concioniblis en consili j Autor,consilia enarrans, Legatus,legationibus idoneus, iuidicialis,aduocatus, accusator, Patronus, Panegyricus, Encon fescinuectilius. Et consilia, confluitatiodegislatio,c3cio,legatio,iadicium,altercatis,actio, contentio, patrocinia, patrocinatus re
cusatio, Populi concio, consillii expositis,pravris,encomtu, in-ueditus. Et c ultatorie, instar legislationis, cocionatorie, legato ne iudicia iter, defensiorie, pinentice, incomissice,inuectine.
169쪽
r dicere ocis, orare, orationem mcndere, ermonem proferre, oratione absolvere nectere' connectere absq sy ritus interruptione periodos,opposita, contraris,edaequationes,ambitus,circuia mones,nomatasententus,et enthymemata CG Here,adian it,exponere, cere, persuaderessententia dicere,opinionem prosime, fustra in dare, decretum constituere, legem ferre, em primi aer leges ponere, legem ferre, rempublica ab inistrare, oncionari, confisilere Populo, probabilem esst,cum Popκω extopalare, coci ripe videre reconciliare, in manibus tenere opedientem reddere centem,mansuetum,placidum mouefacere,
rellicere, omnino persiuasibilem esse, mulcere, delinire Legar agere,inberaire educere. Legatione autem nominabis foris egenbrugistratum, periculosam, laboriosam, errabunt m, perii culis re mam , infelicem, aerumnosam, non ociosim ' in circvii nisidatores habentem, miseras prsectiones,laborem,negocia, F lapsus 'Cuius ordinis etiam est,transitus inuenire,arginium colliat, gere, vectigalis congregare coacervare pecvnio,colligere,cog c re,congregare,eragere,conferre, comportare,po Idere,admiras mire, curam hirum b. lere' Commilitones adducere,Socios ad di vocare, alienos in potestatem redigere, proprios corroborare' hostes Ufligere, mansuefccere,placare, conterrere, terrere,con-t, rurbare, perturbare Terrorem incutere, instituere, pacem coni, Maere conditisnes proponere, foedcra, confiensius, amicitias, societatim, inbuti ae u litatem, reipublicae similitudinem' b -
sHae vero,vitiosium est. Iurare' iuramenta exigere, dare, ec-s cipere, recipere, patrocinari, concordare, colloqui, concertare,
simul scrutari, unanimes esse, iudicia firmulsiubire,'certamina si- , mul suscipere, una peris utari, tueri, in iudicio defcndere, cu-xiliari,co 'irare, opitulari, adiuuare, e ilium serre, proter re,estare, convenire, contradicere, iudicio sistere,contra Alc. . . ti, certare,accusare,incusare,reprehendere. Dices influper, poneg ros celcbrare,populum administra panenricos habere fer monta, publicos sermones efferre' populares orationes exhibere,
170쪽
pmbabilis,llic das,dulces nam, Patas Populo amicas, tiarba gratas,ad uoluptatem compositas, multitudini accommodatas ' c labrare,laudare,illustrare,exposire, o re, comere, componere, notum ficere, obare. Nomina Mem,encomi ,laus, nulla oratio, ill ibatio,expolitio venustas,exo fio, compossitio, notino, approbatio.Sed contraria,uituperare,maledicer infamare, ceti
muri, conisuri,crimirari,reprehendere, dimitare, deridere, subbinnare, ludere,vili pendere, contemnere,mordere, male los , obuenire, opprobrium inferre, iere, si emere funiture,in famiam inurere, infamiae nota contaminare. Et res inde vituperium,infamia, maledictio,calamnis,reprehensio, si vinatio,conrictu,obtrectatis,irrisio, opprobriu,irrisio sigillatis,mordacibias. Partes praeterea oratoriae orationis Munt,procmium,narratio, gumentatio, monstratio, refutationes,exempli,similitudines, parabolae,enthymemata,ergmenta,probationes, spe o , si hementiae, uehementes fiententiae,dictiones,elocutiones,commiserationes, expossitiones,declaratione epilogi. I c A P V T Q U ARTUM, DE LA tDIBUS ORATOR Is, ET Concionatoris. Aus extem Oratoris, oe Concionitoris est pn
dens, disserendi figlosjM, patriae amans, Popinii amator, popularis, istimus, legum tutor, tabertatis cultos, iusius, demiticus Helis, fide dignκs, commodus,utilis,ldonem,si sciens, Lrgitor, Per rabor, Populi defensior,legum custos, bertatis Propognato muneram expers, incorruptus,innocens,infragilis' rempublic fustentans, colligans, istodiensJervam, conberimis, cu rans.popularem principatum fouens, Certarum Et uerba, tac d taliata. Rerum aclem nomina, a plerisq. nisi forte est νεια , id est prudentis,non dicatur Democratia, fides,listio, auxilium. Sed lcertamen,ostolis,o cura, etiam ad dia res ruri i