장음표시 사용
161쪽
ac traditum quam ob eausam Sallustitis auaritiam dixerit non anim si modo uirilem,sed eorpus quoque ipsum eisceminare. Cap. I.
TE ME iam discedente, apud balneas nesas in area sub calido sole cum Phavorino philosopho ambulabamus o atq; ibi inter am Sallustius bulandu legebatur Catilina Sati
tuum legi iusserat. Cumque haec uerba G eo libro lecta essent Auaritia pecuniae studium habet . ne sapiens concupiuit: ea quasi uenenis malis imbuta, corpus animumq; 'uirilem esseminat: per infinita, ct insatiabilis est, neq; copia, neq; invia minuituimTum Navorinus me sicie se m, inquit, pacto roi pus hominis auaritia et Eminat'Qm den im istbuc sit, qu)d animum uirilem ab ea effeminari dixit, uideor fermὰ Mequio sed quonam modo corpus quoque hominis effeminet, nondum re 'ris. M uo, is m, knzὸ hnidis in eo ipso qu)ε reias
162쪽
rendo fui,ac nisi tu occupasses:ultro te hoc rogassem. Vix ego haec dixeram cunctabundus, atq; inibi quirispiam desectatoribus Phauorini, qui uidebatur esse in literis ueterator vase rium laquit, Trobum audiui haec dicere, usum esse Saliustium cir locutio ne quadani poeticar O hum dicere uelles hominem auaritia corrumpi, corpus oe animum dixisse: quae duae res hominem demonstrarent. Nanque homo exanima, O corpore est. 2Pnquam , inquit Phauorinus, quod equidem scio, tam importuna,tam que audaci argutia fuit nocter Probus r ut Salluctium messubtili mum breuitatis artificem, periphrasim poetarum facere diceret. Erat tum nobiscum in eodemcmbulacro homo quispiam, sand doctus. is quoq; a Nauorino rogatus, ecquid haberet super ea re dicere, huiuscemodi uerbis usus est Quos,inquitἰauari tia minuit O corrumpit, qui qηe sese quarenda v dique pecunia dediderant, eos plerosque taligenere vita occupatos videmus: ut muti alia in his omnia prae pecunia, ita labor quoque virilis exercendi que
orporis sudium relictum sit. Negociis se pleruns umbraticis,.sellulariis questibus intentos habpti in quibus omnis eorum vigor animi corporisq; elangvescit, , quod Salio uι ait, e minatur. Tum Thavorinus legi d enuo uerba eadem Sallustii iuba, utq; ubi lecta sunt : Quid igitur cinquiro dicemus , quod multos videre esὶ pecunis cupidos, o eosdem ramen corpore esse vegeto ac ualentis Tum i ita responditi non hercle institὰ: quisquis cst,inquit, παρηM cupiens, corpore tamen es bene habito, alia ' μωνο
163쪽
Itrenuo, aliarum cHoque rerum uel studio, ite exem citio eum teneri nece arium est, atque in sese coleudo non aeque esse parcum. Nam si auaritia sola Iumm, omnes b0minis partes a sectionesqr occupetaos ad incuriam usque corporis grassetur, ut per illam
una neque uirtutis, neque uiris neque corporis,
neque an imi cura ast, tum denique is uere dici potest est ruinato esse σ animo, ct corpore, qui neq; sejὸ, neq; aliud curet,nisi pecunia. Tu Pbavorint. Aut hoc, inquit, quod dixisti, probabile eli aut Salluitius oris auaritia, plus quam potui eam crimi-
Qurinnam esse natale' di em M. Varr' dicat eorum , qui ante noctis hora sextam,post ue eam nati sunt: atq; inibi de temporibus, terminisq; dierum, qui ciuiles nominantur, & usquequaq; gentium uarie obteruantur: & praeterea quid Qe. Mutius scripserit,auper ea, quam maritus non iure usirpallet, quod rationem ciuilis anni non habuerit. Cap. r.
Q ausolis est, qui noctis hora tertia quar Macrob.
ta ue, siue qua alia nati sunt, uter dies natalis lib. I .ca shaberi appetaris debeat: une, quem nox ea consecuta est,au qui dies noctem consecuturus est.)1arcus rario in lib. rerum bumanarum, quem de diebus Icripsis: Homines, inquit, qui media nocte ad prori lmam mediam noctem in his horis. xxiiij. nati sunt, una dis nati dicuntur. Quibus uerbis ita uidetur
cerum obseruationem diuisisse: ut qui post solem occasu m, ante mediam noctem, natus siri is ei dies rvis a quo die ea nox coeperit. Contra uero qui G m
164쪽
is sex horis pocterioribus nascatur, eo die uideri metu a,qui post eam noctem diluxerit. Albemenses augem abier obseruare idem Varro in eode libro scripsit: eosq; asole occaso, ad solem iterum occidensem omne id medium tempus unum diem esse dicere. Babylonios porro aliter: A sole enim eaeorto, ad exortum eiusdem incipietem, totum id spatiu unidis .diei nomine appellare.Multos ueia in terra Vmbria .unam ct eundem diem esse dicere, a meridie, ad in- .sequentem meridiem. Quod quidem, inqAit , minus Diersi ob absurdum eIt . Nam qui calendarum hora sexta na- struatio. Umbros, dies eius natalis uideri debo
bit calendarum dimidiarum, qui est post ca-
lendarum dies, ante horam eiusdem sextam. Populum autem Romanum, ita uti Varro dixit, dies singuloS annumerare, a media nocte usque ad mediam proximam multis argumentis ostenditur. Sacra sus
Romana partim diurna , partim nocturnae sed ea quae inter noctem fiunt, diebus adiiciuntur, non noctibus. area igitur sex posterioribus noctis horis sunt, eo die fieri dicuntur,qui proximus eam noctem illucessit. Ad hoc ritus quoq; O mos aulbicandi eandem esse obseruationem docet. 2 am Mugi tratus quando una die eis auspicandum est, ct idsuperi quo auspicaverunt agendum, post mediam noctem auspicantur, ct post exortumsolem agunt, auspicati esse ct egisse ex eodem die dicuntur. Praeterea' Tribuni plebej,quos nullum diem abesse Roma licet,
1 cum post me iam noctem proficiscuntur, ' pri. mam facem ante messiam sequentem reuert lar
165쪽
hori dicuntur abfuisse unum diem: quando ante ho- rara noctis sextam regressi, partem aliquam illius in urbe Romana sunt. Q intum quoq; χIulium Iurifconsultum dicere litum legi, non esse usu palam mulierem, quae cum calendis Ianuari s apud uirum causa matrimonil esse ooepisset, ante ciem quartam 'calendas Ianuarias sequentes Uurpatum iiset: non enim posse impleri trinoctium, quod abesse a vironsurpandi causa ex xij. tabulis deberet: quoniam tertis noctis poIIerioressex horae alterius anni essent qui inciperet ex calendis. Mhaec aulcm omniae dierum temporibus, ct finibus ad obseruationem, disciplinamq; iuris antiqui pertinentia , cura inli, bris uetem inueniremus, non dubitamus, quin Verygilius quoq; idipsum ostenderet, non expostὰ atq; aperte,sed ut homine decuit poeticas res agente re codita, o quasi operta veteris ritus significatione. Torquet, inquit, medios nox humida curs,s: Et me sevus equis oriens ast lauit anhelis. His enim uersibus obliqu8 scoli dixi admonemetioluit diem quem domani cmilem appetauerimi, a sexta nostis hora oriri .
De noscendis, e xplorandisque Plauti conroedij, , quoniam promis ue uerae atque salsae nomine eius in- scriptae seruntum atq; inibi quod Plautus in pistrino, & Naeuius in carcere fabulas scriptitarint . . Cap. 3
VErum esse comperior, quod quosdam bene sit ratos homines duere audiui,qM plerasque Plau. ei comoedias curiori atque contentὰ lectitauerunt, G , mra
166쪽
- n3 indicibus Heth Sedigiti,nec Claudi ,nec Aurelii, . nec Acci,nec Manilii super his fabulis, ius dicatur ambivae, credituros sed ipse Plauto moribusq; ingenή tq; lingua eius. Hac.n. iudicii norma Varro-Dubiosus nem quoque usum videmus. Nam praeter illas unam O uiginti, quae Varronians uocantur, quas iccirco a caeteris segregauit, quoniam dubiose non erant: sed consensu omnium Plauti esse censebantur, quas Ditem alias probauit adductus stylo atque fac tia sermonis Plauto congruentis, easque iam ηο nibus aliorum occupatas Plauto uindi auito sicuti istam quam nuperrim8 legebamus, clii est nome foro B otia tia. nam cum in illis una ct uiginti no sit , esse cum etdi/- dicatur, nihil tamen Varro dubitauit,q iu
Plauti foret, neque alius quisquam non infrequens 'Plauti lector dubitauerit: si uel hos solos uersus . ex ea fabula cognouerit:qui quoniasunt, ut de illius Plauti more dicam, Plautinissimi: propterea ct meminimus eos , ct ascripsimus. Parasitus ibi esu- l
riens haec dicit: Vt illum εν perdant, primus qui horas reperit, Quiq; adeo primresstatuit hic solarium,um mihi com ninuit misero articulatim diem. m me puero uetus erat solarium Multo omnium istorum optumum O uerismum:
Vbi ine monebat esse nisi cum nihil erat, Hunc etiam quod est, non est, nisi soli lubet Itaque adeo iam oppletum'n oppidum solariis . maior pars populi aridi reptant fame.1 bavorinus quoque noster cum Reruulariam Plau
167쪽
ti legerem, qua inter incertas in habita, O audis r
set ex ea comoedia uersum hunc, Strateae scrupe strativolafordida. Delectatus faceta uerborum antiquitate, meretri cum uitia atque deformitates significantium. Velimus hercle, inquit, hic uersus Plauti esse hanc abulamsatis potest fidei ecisse. Nos quoque ipsi nuper i
rimri cum legeremus Fretum cnome est id comoedici Mam Plauti esse quidam non putant haud quicqua ς'M 4 dubitauimus, quin o Plauti foret, O omnium maximegenuina. Ex qua duos hos uersus exscripsimus, ut historiam qnai eremus oraculi Arietini. 2Vunc illud est, s Arietini responsu magnis ludis dicitur: α ρε j n. Teribo,si non fecero. a tax oracula.' Si faxo vapulabo. Marcus autem Varro inli Hbro de comoe s Plautinis primo actu uerba hac potnit: Nam nec Gemini, nec Leones, nec cordaliun , nec Anus Plauti, nec Bis compressa, nec Soeotia unquam Dit: neque adeo 99Mur,neque Ccmmorien res: sed M. Acutici. In eodem libro Var. id quoque Plautia scriptum etiam Plautium fuisse quempiam poetam codioediarum:cuius quoniam fabula Plauti ii scripis forent, acceptas esse quasi Plautinus: cum essent noa Plauto Plautinae,sed a Plautio Plautianae. Feruntur autem sub Plauti nomine comoediae circiter cen- tkm atque xxx. Sed homo eruditisimhs 1 alius quinque o xx. esse eius solas existimauit. Dyn tamen dubium cli, quia ista, qtae scripta a Plauto non Midenttir, O nomini eius adstciuntur, ueterum poetarum fuerint, ct ab eo retractatae expolitae , sint, .
168쪽
' Ioa AvLI GELLII ' ac propter recipiant 'lum Plautinum. Sed en, Saturionem O Adituri, ct tertiam quanda, curi nunc mihi nomen nomsuppetit, in pistrino elim scripsisse Varro, O plerique alii memoriae tradiderunt ' cum pecunia omni, quam in operis artificum scen icorum pepererat, in mercationibus perdita, inopsi Nolς tru- Romam redisset: ct ob quaerendum uictum ad cim sati tς - cumagendas molas, qua trusatiles appellantM , ρος, γῆ- μδ rumpistori locasset. Sicuti de Naevio quoqηe occeptimus, fabulas eum in carcere duas scripsisse, Ari bilum: O Leontem, cum ob assiduam maledicentiam . probra in principes ciuitatis,de Graecorumpoe-- rarum more dicta, in uincula M. a Triumuiris con .. S iectus esset: unde post a Tri. Ple. exemptus est, cum
in i , quassupra dixi, fabulis, delicta sua Opetu latio dictora, quibus multos antὰ laeserat diluisset.
Quod P. Africano, & aliis tune uiris nobilibus ante.
aetatem senectant, barbam S genas radere mori suit. Cap. 4.
' libris quos de vita P.Scipionis Asticani com- - - . I positos legimus,scriptum esse animaduertimui P, Scipioni Pauli fisio,postquam de Turnis triumphauerat, Censorque uerat, eidem diem dictum esse ad populum a Claa. Asellio I rib. pleb. cui equum in censura ademerat. Eumque cum esset reus, neque barribam desisse r*di, neque imn candida ueste uti, neq; fuisse cultu solito reorum. Sςd cum in eo tempore Sci. onem minore X L . annorum fuisse constaret, quod de barba rasa ita scriptum esset, mirabamur. Com- nrimus autem caseros quoque io isdem temporibu ,
169쪽
P Lutarchus refert Arabsilaumphilosophum Ahehesi-hemeti verbo usum esse, de quodam nimis delica' lai uerbsi. to diuite, qui corruptui tamen, caritis per integer dicebatior. Nam ch= dicem eo infractam, eapisiumq; arte cc suum, oculos ludibundos atque issecebra uoluptatisq; plenos uideret Nihil. interest, inquit, quibus membristinae iis, poli Horibui, an prioribus.
De ui atque natura palmae arboris,quod lignum ex ea, ponderibus impositis renix tur. Cap. 6.PErbercle rem mirandam Ars, II .problematum, . Plutarc.in VI O . Nisiacorum dicit:
dera imponas, ac tam grauiter orgeas oneresque, ut magni ν o oneris sustineri non Deat: non deorsum. p. alm J cedit, vec intra sectitur: sed aduersuspodus resurgit,etora mitti Gre rubatum Proptered, inquit Tl rchai, in certaminibus palmamygnμmi esse placuit visioria: quoniam ingenium eiusmodi lirati est, ut urgentibus, opprimenti sq; non edat, . Histori ex annalibui sumpta de Qu. Ceditio Tribuno militum: uerba lue cx originibus M. Catonis ait posita,quibus Cediiij uirtutem cum Spartano Leo - pida aequiparata i s . . Cap. 7,
170쪽
ro A v tr c x LL 1 rD Dῆ boni facimus, Graecarum ;facunamVΠμε- I diuravi magniloquentia condignum, M. Cato ubris originum det Graio Tribuno militum striaptu,reliquit. Id profecto es ad hanc ferm8 sententia: Imperator Tornus in terra Sicilia bello Carthaginiensi primo, obuiam Romano exercitui progreditur: colles, locos me idoneos prior occupat. Milites Romani uti res narrata OH in locum insimant. il fraudi, se perniciei obnoxium . Tribunus Ad consules uenit ostendit exitium de loci importunitate, 'hostium circunstantia. Naturu censeo, inquit, si rem Verruca aliquos milites ad uerrucam illam c sic enim Cato locum editu , . asperumque appellat ire iubeas: eamque uti occupent imperes, horterisque. Hostes profectὰ ubi id ui, derivi solet imus quisque, ct promptissimus, ad
occursandum pugnandumque in eos preuertentur r. unoque illo negocio sese alligabunt,atque illi omnes CcCC. proculdubio obtruncabuntur. Tu interia o cupatis in ea caede hostibus, tempus exercitus ex hoc loco educendi habebis. Alia, nisi haec, salutis uia nulla est. Consul Tribuno rei'ondit, consitam qui
dem fidum atque prouides sibi uiderier sed istos in
quit Uilites cccc. ad eum locum in hostium cuneos quisnam erit qui ducat λ Si alium cinquit Tribunuso neminem reperis, me licet ad hoc periculum utare.ego hanc tibi ct rei b. animam do. Consul Tri buno gratias laudeq; egit.Tribunus et cccc. ad moriendum proficiscuntur. Hostes eorum audaciam demirantur: quorsum ire pergant in expectando