장음표시 사용
281쪽
uos . A v v x o is 2 L I IDe Cesellii Vindicis pudendo errore, rem offendiamus in libris eius quos incripsit Lehionum ami-
TVrpe erratu offendimus in illis celebratissimis
commentariis Lectionum antiquarum Ceselii' -xv Vindicis hominis herclepleraque haud indiligentis: quod erratum multos fugi quanquam multa in C selio reprehendedo etia per calumnias rimarentur. ι ει Scripsit autem Cesellius,Q. Ennium in XIII. lib.annalium Cor dixisse,massulino genere. Verba Ceselli subiecta fiunt: masculinogenere Cor, ut multa alia, enuntiauit Ennius: Nam in xII i. annalium quem
cor dixit: Ascripsit deinde uersus Ennii duos et Annibal audaci dura pectore dehorta uti Ne bellum faciam,quAcredidit esse meum G lAntiochus est, qui hoc dixit, rex. Is admiratur,oepemouetur, qu)d Annibal Carthaginiensis besium se facere Pop. I 'm. uolentem dehortetur. Hos autem uersus Cesellius sic accipit, tanquam si, Antiochus sic dicat: Annibal me,ne bellum geram dehortatur e Quod cum facit,aequale cor putat ha- bere me ei e quam stultum esse me cressit,cum id mi- hi persuadere vult. Hoc Cesellius quidem sed aliud e longὰ Ennius. Nam tres uersus sunt, non duo, ad hanc Ennii sententiam pertinentes, ex quibus Iemtium uersum Cesellius non respexit: ζ; Annibal audaci dum pectore debortatur, bellum faciam, quem credidit esse meum cor ν Suasorem summum,et studiosum robore belli. Horum uers msensus arq, ordo sic opinor est: AK-mbal
282쪽
nibal ille audentismus,atque forti inlis,quem ego credidi hoc enim est,cor meum credidit perinde atque diceret,quem ego stultus homo credidi fore fummum suasorem ad bellanduas me dehortatur,dissuadet ciue,ne bellum faciam. Cesellius autem torreissa verborum captus,quem Cor diactum putauit, quem accentu acuto legit quasi ad Cor referatur,no ad Annibalem. Sed non fugit me,
si aliquis sit tam inconditus scposse defendi Cor Ceselli, masculinum: ut uideatur tertius uersus cparatim atque divisim legendus: perinde quasi praecisi,
interruptisque uerbis exclamet Antiochus ,suaso rem summum. Sed non dignum est eis,qui hoc dix rim respondera.
Quid Tullius Tyro Cieeronis libertus reprehenderit an M. Catonis oratione, quam pro Rhodiensibus in Senatu dixit: & quid ad ea, quq reprehenderat, re sponderimus. Cap. Ii I.
CDitu odiensis, O insiti opportunitate, Rhodos.
operum nobilitare,et nauigandi siolertia, ualibusque victoriis celebrata est. Ea b sensis Guiatas cum amica atque storia populi Rom. fora,Pemfa tamen Philippi filio Niacedonum rege, cum quo belrum Populo Ro. fuit, amico usa e l. Conuuique
sunt Rhodienses legationibus omam saepe miss,id bellam inter eos componere. Sed ubi ilia pacificatio perpetrari uequit, uerba a plerisque Modiensibus in contionibus eorum ad populum facta sunt: ut si pax non feret, Moseses regem aduersus Populum
283쪽
pluries in coetibus populi acta dicta ue erant: leg rosque Romam miserunt, qui temeritatem quoran . da popularium suorum deprecarentur,ct fidem comyliumque publicum expurgarent. Legati piliquam Romam ιenerunt, ct in senatum intromissisunt,uerbis pro sua causa supplisiter facti de curia excesserant. Sententia rogari coeptae. Cumque parti s virorum de Rhodiensibus quererentur, maleque eos et v. animatosfuisse diceren bellum De t eos istis faciendis censerent: tum M. Cato exurgit, O optimos
fidi osque socios Duorum opibus diripiendis posdendisque,non pauci ex summatibus uiris intenti infensi me erant st defenserim conseruatumque pergit, orationemque ines tam dicit,quae ct seorsum fertur, inscriptaque spro Rhodiensibus,et in quinto Ori Tyro Tul ginum libro scripta est. Tyro autem Tullius O-Lv' C ς libertus,sane quidem fuit in genis homo et bertus. gavit, haudquaquam rerum literarumque uel rum indoctus. Eo ab ineunte aetate liberaliter instituto, ad iniculatore, O quas admini iratore in
sudiis literam, Cicero usus est. Sed profecto plus ausus est,quari ut tolerari,ignoscique possit. P anq; epistolam conscripsit ad Q. Axium familiarem patroni sui confidenter, o nimis caludd: in qua sibi met uisus est orationem istam pro Rhodiensibus acrifubtilis ingenio O iudicio percensuisse. Ea ea epiastola libitum fortὰ nobis est repreb oviora qRufi
284쪽
tam attinge re e maiore scilicet urnia reprebensura Tyronem,quam tum ille reprehenderit Catone. Cul
pauit autem primum hoc, quod Cato inerudire, σαναγωγως, ut ipse ait, principis nimis lasolenti,ni- missu acri, obiurgatorio usus sit: cum uererisese offendis,ne patres gaudio atque latitia rerum g - istarum pro perd,de statu mentis me deturbati non satis consilerent,neque ad rem intelligendum,coli silendumque essent idonei. In principijs autem, inquit patroni qui pro reis dicunt: conciliare sibi, complacare iudices debentosensusque eorum expe- diatione cause suspensos rigentesque,honorificis uerecundisq; sententiis commulcere: non iniuriis atq; imperisses com inationibus confricare. Uscim deinde principiu apposit,cuius uerbah sunt: S C I Osolere plerisque hominibus rebus secundis,atq; pro lixis,atque prs eris animum exceliente anque superbia atque ferocitatem augescere atque crescere: quod nunc mihi magΗ curso,qu)d haec res tam secunita processerit ne quid inconsulendo aduersi ueniat, quod nostras secundas res confricet ene uehaec laetitia nimis luxuriosὰ eueniat. Aduersae res siedomantio docent quid opus sit factor feci n res laetitia transuorsum trudere solent a rem consulen do,atque intelligendo. QD muore opere dico, suam deoque, uti haec res aliquot dies proferatur, dum ex tanto gaudio,in testatem nostram redeamus. QVdeinde Cato iuxta dicit, ea cinquit confessionendaciunt,non defensione: neque propulsationem,trans lationem ue criminis habent ed cum pluribus alse
285쪽
communicationem: quod scilicet nihil ad purgaduinest. atque etiam,inquit Uuper profitetur,Rhodie- ses qui accusabantur, quod Duersus Populum Rom. regi magis cupiuerint , Duerint que, id eos cupisse atque fauisse utilitatis suae gratia: ne Roman Te se quoque rege victo,ad superbiam,ferocissm que,er immodicum modum insolescerent. Ea que ipsa uerba ponit, ita ut intra scriptum est : Atque ego quidem arbitror Rhodienses noluiis non ita depugnare, uti depugnatum ecte neque regem Persen uicisse, non odienses id modo uoluere, sed multos popuks ac
multas nationes idem uoluisse arbitror. tque haud scio an partim eorum fuerint,qui non nostrae contu- . melia causa id voluerunt euenirer sed enim metu
res nemo esset homo,quem uereremur,quicquid i heret,faceremus: ne subsolo imperio nostro in seruitute nostra essent, liberratis suae causa in ea sementia fuisse arbitror.Atque Rhodienses tamen Persen public8 nunquam adiuuereaeogitate quanto nos n6yri natiui cautius facimus. Nam uni quisque nostrum,si quis aduersus rem suam quid eri arbitratur,summa vi contra nititur, ne aduersus eam fiat, quod illi tamen perpessi. Sed quod ad principium re- Deseriai. presessum attine scire oportuit Tyronem, defensos tur ora- esse Rhodienses a Catone,sed ut a Senatore,. Con-τio Ca- sulari, o Censiorio uiro, quod quidem optimum esse 'M - publicum exibimabat, suadente: non cut a patrono solen causam pro reis dicente. Alia nanque princi' ' pia conducunt,reos apud iudices defendenti, ele- Mentiam miserisor iamque undique indaganti: alia
286쪽
crum Senatus de republica consulitur,viro autoritate praestanti sententiis quofundam iniquissimis per ο- to, pro utibialibus publicis,ac pro salutesociori. grauiter ac libere indignantis ut ac dolenti. Quippe recitd, utiliter in disciplinis rhetorsini praecipiatur,iudices de capite alieno,deque causa ad sese non pertinenti cognituros: ex qua , praeter oscium iudicandi,nihil ad eos simul periculi uel emolumenti, redundaturum eri,conciliandos esse, ac propitia slaudabiliter ac placabiliter, leniter existimationi salutique eius,qui apud eos accusatus est..At cum dignitas, fides, O utilitas omnium communis agirum,ob eamque rem aut suadendum quid ut fiat ut feri iam coepto disserendum est: tum qui se in eiusmodi principiis occupat,ut benevolos, benignosque sibi auditores paret,otiosam operam in non necessariis uerbis sumit.I dudum enim negocm,pericula-que ipsarum rerum com mnia, consi*s eos capis
dis conciliant: ct ipsi potius sibi exposcunt consultoris beneuolentiam. Sed quὸd ait confessum Catonem noluisse Myodienses ita Orgnare, uti d gnatum est, neque regem Persena Pop. IVm. vinci, atq; id
audis eum dixisse non Modienses modo, sed multas quos alias nationes uolasse,sed id nihil ad pumgandum, extenuandumve crimen ualerer tam hoc
primum Tyro improbὰ mentitur. Verba ponit Catonis, tys tamen cum uerbis calumniatur. Non enim Cato confitetur Mossienses noluisse uictoria esse Po . M .sed sese arbitrari dixit, id eos no
uisse,quod erat proo sua opinionis professio,
287쪽
non rodiensium culps confessio. In qua re,ut mea quidem iudicium est,non culta tantu uacat,sed dignus quoque laude,admirationeque est: or cum, ingeni , religios8 dicere uisus est contra Myodienses,quod sentiebat: et parta sibi ueritatis fide Dum istud tamen, quod contrarium putabatur, flexit, transtulit: ut eos idcirco uel maxiαἐ aequum esset,acceptiores,charioresq; feri Pop. Rom. quod cum,st utiles essent, uellent regi essefactum,nihil tamen adiuuandi eius gratia fecerint. Pista uerba haec ex eadem oratione ponit: Ea nunc derepente tanta nos beneficia,ultro citroye tantam amicitiam relinquimus' Quod illos dicimus uoluisse facere,id nos pri res facere occupabimus ' Hoc inquit, enthymema nequam, uitiolum M. Responderι enim potuit,occupabimus certe.-si non occupauerimus,o prim mur,incidendumq; erit in insidias,a quibus ante nos non cauerimus. Rectὰ,inquit,'oc uitio dat Lucilius poeta Euripidi,quod cum Polyphoares rex propterea se interfecisse fratrem diceret, quod ipse antὰ consilium de nece rius cepisset, gerope fratris uxor hisce eum uerbis eluserit:
έ σε παρον At hoc enim,inquit, pland stultitiae plenum est, eo consilio,atque ea ni facere nosse aliquidinti nunquam id facias, quod uelis. Sed uidelicet Dro annmum non aduertit,non esse in om sibus rebus cauendis eandem causam, neque humanae uita negocia,
actiones, ostia uel occupandi, uel decrendi,uel etiam
288쪽
L I B E R VII. 2II etiam idciscendi,uel cauendi similia esse pugnaegia diatoria. et iam gladiatori composito ad pugnanta, pugna haec proposita sors est: aut occidere, si occupauerit eaut occumbere. cessauerit. Hominum au rem uita non tam iniquis,neq; tam indomitis neces, sitatibus circunscripta est, ut idcirco prior iniuriam facere debeas, quam nisi feceris, pati posiis. Quod
tantum aberat a To.Ro. mansuetudine occupare μοsaepe iam in Iese factas iniurias ulcisci neglexerit. Post deinde usum esse Catonem dicit in eadem oratione argumentis parum honestis, O nimis audacibus ,ac non uiri eius, qualis fuit,sed uafris,ac fallaciosis, quos Graecorum sopbistarum solerti . Na obse ceretur, inquit, Rhodiensibus,quὀd bellum Pop. omano facere uoluissent: negauit pend. Sed ignosci poposcit; quia id non fecisent, si maxiGὸ Noluissent : induxisseque eum dicit, quam dialectici
sim γορον appellant, rem admodum insidiosam, oesophisticam: neque ad ueritates magis,quam ad c ptiones repertam: cum conatus sit exemplis decipientibus colligere, confirmareque, nemino, crimale facere uoluit, plecti aequum esse, nisi quodD-ctum uoluit, etiam fecerit. Verba autem exoratione M. Catonis haec sunt Qui acerriis aduersus eos dicis,ita dicit,hostes uoluisse eri.Et quis est radem nostrorum,qui quo ad sese attineat,aequum censeat quenquam foenas dare ob eam rem, quod a guatur male facere uolui e ζ Λ emo opinor. Nam eg0, qNod ad me attinet, nolim. Deinde paulo infra dicit: Quid nunc,oe qua tandem lex es tam acem
289쪽
ba, qua dicat: Si quis illud facere uoluerit , nulla nummis dimidium familiae multa ei Io: Si quis plus
quingenta iugera habere uoluerit,tanta poena esto e Si quis maiorem pecudum numerum habere volu
tomnes ri tantum damni esto. Atqui nos i omnia plura habere uolumus, id nobis impune est. Postea ita di cit: Sed si honorem non aequum en habere, ob eam,rem,quod bene facere uoluisse quis dicit, neque se est tantum, Rhodiensibus tale erit, non quod male fecerunt, sed quia uoluisse dicuntur. His argumentis Tyro Tullius M. Catonem contendere, o conse G cere' dicit, hodiensebus quoque impune esse debere,
quod hostes quidem Pop. IVm. esse uoluissent, σ qui maximὰ non fuissent. Dissimulari autem no posse ait, quin paria, consimilia non sint,plus quingenta iugera habere uelle, quod plebiscito colonis prohibitum fuit, O bellum iniustum, atque impium m. f 'm.facere uella: Neque item inficiari posse, quin alia causa in pr nio sit,alia in poenis. Nam benefici inquit,promissa ureriri oporte neque anu remunerari quam facta sent: iniurias autem immi-- nentes praecauisse,iustum est magis, quam expectauisse. Summa enim professio stultitis,inquit,est non ire obuiam sceleribus cogitatis, sed mane re oneri rique, ut cum admissa, oe perpetrata fuerint, tum
denique,ubi quae facta sunt,infecta fieri no possunt,
puniantur. Hae Tyro in Catonem, non minus Ire sta,quam inaniter.Sed enim Cato non nudam, nee solitariam, nec improtectam hanc μαγωγ ν
facit. Sed multis eam modis praefulcit, multisauei l . at s
290쪽
aliis argu entis conuelat. Et quia non Rhodiensi-Lus magis, quam reipub. consulebat,nihil sibi dictu factuque in ea re turpe duxit: quin omnium sententiarum uia, seruatum ire socios niteretur. primum ea non incallici conquisiuit,quae non iure naturae,qui iure gentium fieri prohibentur, sed iure t Ium,rei alicuius medenda, aut temporis causa ius- .sarum:ycut est de numero pecoris, de domino agri praesinito, aut eiusmodi aliquo: in quibus rebus quod prohibitum sieri per leges quidem non licet euelle id tamen facere, se liceat,intonsum non est. Atque eas res contulit seorsum, miscuisse cum eo , , quod neque facere,neq; uelle per sese honestum est: tum deinde ne i parilitas collationis euidens D-rer, pluribus id propugnaculis defensat. Pgeque t nues istas, et enucleatas uoluntatam in rebus illicitis reprehensiones,qualia in philosophorum otio distulanti G magnifacite sed id solum ex summa ope nititur, ut causa Rhodiensium, quoruM amicitiam retineri ex repub. fuit, aur aqua iudicaretur, aut quidem ceria ignoscenda: atque interita, neque fecisse Rh enses bellu nequefacere uoluisse dicit. Interim autem Decta sola censenda dici atque in iu
dici ut candarsed uoluntates nudas tranesque, neque legibus,nes poenis fieri obnoxias. Interdum
autem quas deliquiise eos concedat,ignoscipostulat:
O ignoscentias utiles esse rebus humanis docet, ac nis ignoscant, metus in republica rerum nouarum MaS
monet sed enim contris s ignoscatur, conseruatum iri Vendit pop. Id magnitudinem. Superbia quo O que '