Aulus Gellius. Auli Gellii Noctes Atticae, qua fieri potuit recognitione, ad optima exemplaria nouissime bona fide redditae. Cun gemino indice, et Graecorum dictionum uersione

291쪽

,is A v L r et E L L I I que crimen,quod tunc praeter caetera in Senatu Moaiensibus obiectum erat, mirifica ct ρηορὰ diuina responsionis figura elusit, e L Verba adeo ipsa po-n 'us Catonis, quoniam Tyro ea praetermisit o Rhodien es se perbos esse aiunt dobiectantes,quod numhi δ tiberis meis mirumὰ dici uelimriint sata supem hi,quid id ad nos attinet j Iu ne irascimini, siq3is superbior en,quam nos ' Nihil prorsus bac compellatione dici potest neque grauius, neque munitius , aduersus homines superbissimos facta, qui superbiam in sese amarent. s reprehenderent.P

terea animaduertere est in tota ista Catonis oratione,omnia disciplinarum rhetoricarum arma, atque

subsidia mota se Ued non perinde,ut in decur usIudicris,aut simulachris praeliorum uoluptariis fieri videmus. 2Von inquam disium nimis, ac com-- pes, atque modulatὰ res tacta : sed quasi in ancipiti certamine cum sparsa acies est,multisq; locis Mai te uario pugnatur: sic in ista tum causa cato, eum superbia illa Rhodiensiumfamosissima multom odio atque inuidia flagraret, omnibus promiscuὸ metabatque propugnandi modis usus est: O nunc ut optiarid meritos commendat, nunc tanquam Pinnoce res purgat, ne bona, diuitiaeque eorum expetan tur, obiurgat: nunc etiam quali sit erratum,deprecatur: nunc ut necessarios reipub. ostentate nunc clementiae,nunc mansuetudinis maiorum,nune utilita

tis publica commonefacit: eaque omnia distinctius, numero sq; , ac comptius fortasse dici potuerint, fortius, atque milius potuisse dici non uidentur.

292쪽

L I 2 E R v II a II qia igitur Tyro Tullius, ut ex omnibus facultaribus tam opulentae orationis aptis inter sese, cohaeretibus paruum quippiam,nullumq; sumpsit,Po

obtrectaret: tanquam non dignum M. Catone fuerit,quod delictorum non perpetratorum Noluntates non censuerit puniendas . Commodius autem erectiussi de his meis uerbis,quibus I ul. Lyroni respondi,modo aestimabit tuticiumst faciet, qui ct orationem ipsam Catonis totam acceperit in manus , σ epistolam Tyronis ad Axium scriptam requirere,et legere inrauerit. Ita enim nos syncerius, explor tiusque uel corrigere poterit, uel probare.

Cuiusmodi seruos,&quam ob causim C lius Sabinu3 2. . . . iuris ciuilis autor pileatos venundari selitos -- , pserit: & quae mancipia sub corona more maiorum uenierint: atque idipsum, Sub corona uenire,. quid sit. Cap. III I.

PIleatos seruos uenum solitos ire,quorum nota ne uenditor nitit praenaret, lius Sabinus iuris serui .ese peritus scriptum reliquit. Cuius rei causam esse ait, debatur. ἐμὸd eiusmodi conditionis mancipia insignia esse in

Dendundo deberent: ut emptores errare, o capi nopossent: neque lex vendundi opperienda esset,sedocvlis iam perciperent, quodnam esset mancipiorum genus r scuti, inquit, antiquitus mancipia iure belli capta coronis induta uenibant, idcirco dicebantum sub coronis uenire. ut ea corona signumerat captiuorum uenalis m,ita pileiu impositos de monstratu elimiseruqs venundari,quorum nomine

293쪽

mine emptori uenditor nihil praestaret. in aut alia rationis huius opinio,cur dici solitii si captiuos sub

corona venundarie quod milites custodia causa, captiuorum uenalium greges circunstarente eaq; cim

cunctatio militum Corona appellata st. Sed id magis uerum esse,quod supra dixi, to quoq; in libro, quem composuit de re militari, cet. Verba sunt haec Catonis: Vipopulus sua operapotius ob rem bene. gestam coronatus supplicatum ea quam re malagesa coronatus veneat. Historia de Polo Histrione memoratu digna

Potu, hi- T Turio in terra Grecia fuit fama celebri,quis Brio. m Iius,ct uocis claritudine, uentistate caeteris antestabat: nomen fuisse aiunt Polum: tragoedias poetarum nobilium scit8 atq; asseueratὰ amia uit.' Quoni, , Polus unudamatum lium morte amisit eum lupro quan ctum quoniam saris uisus est eluxisse, redinad quaestum artio. In eo tempore Athenis Electram Sopb et in Ore' acturusaestare urnam,quasi cura Orestis ossibus, sit sim- ctbebat. Ita compstum fabuls argumentum est,utri ueluti fratris reliquias ferens, Eleiaco fret, commJereaturq; interitum eius,qui per uim extin Gus existimatur. Igitur Polus lugubri habitu Electrae indutus,visa atque urnam 8 sepulchro tulit si : O quasi Orestis amplexus opplanit omnia, nouymulachris, neque imitamentis led luctu atque lamentis ueris, oespirantibus . Itaque cum agi fabula uideretur,dolor actit cures.

Quid

294쪽

L I x E Ra vir. 2Is id de quorundam sensuum naturali desectione Ari noteles scripserit. . Cap. VI.

EX PHqMesensibus,quos animantibus natura tri

buit,uisinauditusiussu astu, odoratu,quos Gn ci μόη Θς,οιιν,ακοηb,Huσιν,αφην, o scpξησιν appellant: quaedam animalum alia alio carent: et aut caeca natura gignuntur, aut inora, inaurita ue. Nuia .lum autem gigni animal Aristoteles dicit, quod aut gustus sensu careat, aut tactus. Verba ex libro eius, quem πιφὶ μδέλης composuit, hac sunt :.την Vae ν, in Πν πάντα ζ i ,

Affatim,quasi Admodum prima acuta pronuncia- dum sit: & quaedam itidem non incuriose tractata, super aliarum vocum accentibus. Cap- ΥΙ -

A lora poeta praeteringe mi amoenitates,literarum quoque ueterum, O rationum in literis oppita quam peritus fuit: ct sermocinabatur mura quadam, O scita suauitate. Is Assatim, ut, AG Affatim.

modum, prima acuta, non media pronunciabat, atque ita ueteres locutus censebat. Itaque se a diente Probum grammaticum hos uersus in Plauti

cinellaria legisse duit: Potin es tu homo facinus facere strenuum e Aliorum es assatim qui faciant, Sand ego me uolo fortem perhiberi urrum causamq; esse huic accentui dicebat, quod Assa non essent duapores orationis: s utraque pos in

unam

295쪽

Exaduer

sum.

Praemo dum.

unam uocem coaluisset: sicuti in eo auoq;,quod aduersum dicimus, secundam syllabam debere acui existimabat: quoniam una,non duae essent orationis partes. Atque ita oportere apud Ieremium legi dicebat in his uersibus :In quo haec discebat ludo,exaduersum loco Tonstrina erat quaedam. Addebat etiam qu)d, Ad , prouerbium tum se dacueretur,cu significaret ἐπιτασιν,quam intentionem nos dicimus : sisuti Adfabre,o Admodum,et Adprobe escuntur. Caetera quidem satis eommoia Annianus:sed hanc particulam, Ad, semper cum intentionem significare acui putauit: non idperpe 'tuum uidetur. Rara, ct Adpotus cis dicimus, ct Adprimus, ct Adpri'e, intentio in his uerbis demonstratur,neq; tamen,Ad,particula satis commoti accentu acuto pronunciatur. Adprobus tamen,

quod significat ualde probus, non inficias eo quod hima jγllaba acui debeat. Caecilius in conradi quosiribitur Triumphus,uocabulo isto utitur :Hierocles hospes est mihi, adolescens adprobus. igitur in i iis uocibus,quas nos non acui dix mus,ea cauo est,quod1γllaba insequitur natura longior,quae non fermὸ patitur acui priorem iu uocabu lis syllabarum pluria quain duarum Z Adprinnus astion primu L. Liuius in Od nsea dicit in hoc uersu: Ibi deniq; uir summus adprimus P atroclus.

Idem Liuius in Odyssea Praemodum dicit quasi As

modum ei Parcente inquit,praeaoda: Quod significat s. pra

296쪽

L 1 Bill R VII. . et arpra modum,dictumque est quasi propter modum, in quo scilicet prima Ollaba acui debuit.

Res vltra fidem tradita super amatore Delphino, &

puero amatorio. Cap. VIII.

DE binos uenereos esse, O ama , non mia Delphini bilioriae ueteres, sed recentes quoque memoria declarant. Nam resub Caesaribus, in Puteolano mari,ut Appion scriptum reliquit,et aliquot seculis anes apud Naupactum,ut Theophrastus tradidit, anultores flagratissimi delphinorum quidam cogniti compertis sunt. Neque ii amauerunt quod sunt ipsi ge nus,sed pueros forma liberali in nauiculis fori aut: in uadis littorum conspectos, miris ct humanis -- dis arserunt. Verba subscripse i mriωνος, eruditi uiri ex Aeg)ptiacorum libro quinto, quibus delphini

amantis,o pueri non abhorrentis consuetudines, luslis, gestationes,ac aurigationes refert: eaq; omnia

297쪽

Istius solitum annauit, O puer, qui in primo vado aduentum eius opperiri consueuerat,nusquam fuit, desiderio tabuit,examinatusq; est: ct in littore iacens,inuentus ab iss qui rem cognouerant,insui pueri sepulchro humatus est.

Peposci, Memordi , Pepugi, Spepondi, & occecurri,

plerosque veterum dixissie: non uti postea receptum est dicere, per o, aut per u, literam in prima sylla. ba positam, sed per e, atque ideo Graecae rationis exemplo dixisse: praeterea notatum, quod viri non indocti neque ignobiles,a verbo Descendo non Descendi,sed Descendidi dixerunt. Cap. I x.

Poposci, Ret Orct, Pupugi, Cucurri probabiliter

ici uidentur: ataue ita nunc omnes ferm8 ctiores huiusmodi uerbis utuntur :sed Q nnius insauris Memorderit,dixi per e,literam,n5 momo derit : Meum,inquit,non en, at si me canis memο deriti Item Laberius in Gallis: De integro patriamonio Meo centum milia nummum memordi. Item idem Laberius in Coloratore: Itaque leui. Prima percoctus e simul sub dentes mulieris Veni, bis ter memordit.

Item Publius Nigidius de animalibus libro fecudoro serpens, si memordit,gallina deligitur, O opponitur. Item Plautus in Aulularia: .-Vt admemordi Hominem.-

, Sed idem Plautus in Trigeminis, non Praemordisse,

neque Praem mordisse dixit, sed 'morsisse

298쪽

2 si fugils mi inqui medium credo pinnysisset.

Item Accius in Conciliatrice: Vrsum fle memordisse autumat. Peposci quo- Peposci. que non Poposci Valerius Antias lib. annalium x L v. scriptum reliquit: Denique Licinius Tribunus plebis perduellionem ei diem dixit, ct comitiis diem an Martio praetore peposcit.Pepi gero ανῆ Pepuge Accius in Aedilitia dicit. r sed i pepugem,metuet. Helium quoq; Tuberonem libro ad C. Oppium Ariapto occecurrit dixisse Probus annotauit: ct haec Oeeecu eius uerba apposuit: Si generalis species occecurrit. rit. Idem Probus Valerium Antiatem lib. historiarum xii. Speponderatscripsisse annotauit: uerba, eius Dipodi. haec apposuit: Tyb. Gracchus,quia flor C. Ma cino in Hispania fuerat,σ caeteri qui pacem*πρη derant. Ratio autem tuarum dictionum haec esse uideri potest: quoniam Graeci in quadam*ecie prael

riti temperis, quod πικακε λενον appellant feci u-dam uerbi literam in e , plerunisuertunt

deo memordi, pungo pepugi, londeo spepondi dis runt. Praeteria inueniri a uerbo scindo simili rati ine nonsciderat Vciderat dictum esse. L. Accii sin Sotaiscorum lib. primo Seciderat dicit. Verba secideratetur haec sunt: ergo aquil ita ut hipraedicant, fecide-

299쪽

Ennius quoque, O Valerius Antias in libro hi soriarum. Lxxv. uerba haec scripsit: scedi- Deinde funere locato ad forum Ostendidit. Lalerius quoq; in catulario ita scri sit: Ego mirabar quomodo maraae mihi defc derat.

Vt ususcapio, & eopulate, & recto uocabuli casu dici- tur:ita Pignoriscapio coniuncte,& eadem nocabuli forma dictum est. x.

Vsiusicario IT lac Vsuscapio dicitur copulato uocabulo,aM Pignoris V tera in eo tractim pronuntiata: ita Pignorisca iunctae sunt parte et producta dicebantur. Ρ- ba Catonis sunt, exprimo epinoistarum quanto et i Pignoriscupio ob Is militare,quod a Tribuno fru-rio miles accipere debebat, vocabulum seorsum sit:

per quod satis dilucet,hac Capionem,posse dici,quasi

apio- in Pignore. . Neq; Levitatem,neq; Nequitiam, eas gniscatione c&se,qua in uulgi sermonibus dicuntur. Cap. x I.

Lenitas. π Euitatem plerunque minc pro inconrtantia,

dic illa Lia mutabilitau diii audio: Nequitiam prof-krtia astutiaque,sed ueterum hominum,qui propria . atque integia locuti sunt, I.eues dixerunt, quos νul-' nunc usies, ct nullo honore dignos dicimus, Levitatem appestaverunt perinde quasi lenitatem iEt 2 tequam hominem nihili,neqYe rei, neque frugis Nemum segetius Graeci ferὰ ασωτον,ή 'Fρυή αχρειον, '

300쪽

. L I ' B E R VII. 2.2 3 1 dicunt. exempla horum uerborum requirit, ne in libris nimis remotis quaerat inhieniet ea in M. Tul

iij secunda Antonianarum: nam cum genus quosdam sordidissimum sits, atque uictus M. . Antonis, idem demonstraturus esset, quod in caupona delit 'sceret, quod ad ue1sterum perpotaret, qu)d ore inu0- .luto iter face et ne cognosceretur: b c ct alia eiuFi modi cum in eum di res set: Videte,inquit, homunis leuitatem,tanquam prorsus ista dedecora huc uitio in homine notarentur.At postea cum in eundem, Antonium probra uadam alia ludibriosa,et turpia

ingessisset,ad extremum hoc addidit: υ 'hominem nequam: nihil enim magis propria possum dicere. Sed ex eo loco Marci Tullii uerba compluscula libuit ponere: At uidete leuitatem hominis, curn bora di idecima ferὰ ad saxa rubra uenisset, delituit in quadam cauponula e atque ibi se occulens perpotauit ad

net erum. Inde ciso celeriter ad urbem aduectus, . do m uenit ore inuoluto. Ianitor rogat, dis tu tA Marco tabellarius. Confestim ad eam, cuιus caresa uenerat,deducitur: eique epistolam tradit Quam

illa cum legeret flens cerat enim scripta amat6riἡ: caput autem Meraram hoc erat, fila cum illa mima posthac nihil futurum,omnem se amorem abiecisse illitu, atque in hanc transfuc se . Cum mulier fleret uberius, homo misericors ferre non potuit. Caput aperuit,in collum inuasit. O hominem nequam: n hil enim magis propri8 possum dicere. Ergo ut te cata itum, nec opinato cum ostendisses , praeter spem mulier assiceret: idcirco urbem terrore nocturno, p Ita

tus puer. merit rius.