장음표시 사용
291쪽
plaustrum ducere, & jumenta agere potest. Item Modestinus, Lia. Actus vero, & armenta trajicere, & vehiculum ducere liceat. Addit vir doctissimus: quod Tribonianum quoque arguit verba ICti immutasse: ratione nihil inter Viam, Actumve interesset: qvia utrumque, tum agendi pecoris, tum vehiculi ducendi ius contis ret. Agere enim de plostris, seu vehiculis, etiam usurpatur: unde Agitatores dicti, qui currus ag rent. Itaque usitata stipulationum formula ut ire agere liceat,&Acit iam & Viam complectitur. Celsus IKe 6. D. Quemadmodum Servitutes amittuntur: Si constitutum es jus Viae, ut per quamlibet partem fundi ire agere licear, &c. Ita
sumitur c. πλάτi 3c in lege 8. de servitutibus praediorum rusticorum: Hi selia arui lectica ν
hitur, ire, non agere dicitur. Το non agere enim hoc loco, est, non agere pelicuiam. In dubium quippe revocari non poterat, eum qui sella aut I .ctica vehitur, iumentum agere non videri.
inamquam aliter Ianus a Costa. Legitur ibudem : Gi viam habent, euiasi agendique jus hibent. ino loco quidam codices prc eundi, scriptum exhibent vehendi: & ita Cujacius legem dum contendit. Sed nihil mutandum, Agendi jus habente id est, jus habent agendi jumem tum, vel vehiculum. Paulum, Modestinum a que Marcellum movisse quoque potuit vox --
menti, qua non modo caballus onerarius, verum etiam vehicularis fgnificatur: immo & vehiculum
292쪽
tum ipsum. Sextus Caecilius apud Gellium lib.
X X. cap. I. haec X I I. Tabularum eina exponens,
Si IN Ius Voc AT, MORBus, AEVITAS v EVITIuM Esci T. Qv I IN Jus VOC A B IT, I u M ENTu MDATO: Iumentum, non id solum significat, od nunc dicitur: sed vectabulum etiam , quod a unctis pecorum trasebatur. V teres nostri jumentum a jungendo dixerunt. Nonius Marcellus: Iumentum a jungendo Veteres dictum putant litera in eo nomine attrita Nam dicunt, qνodnunc vectabulum dici-rur. Ita legendum, non ut vulgo legitur, ine-Pto, seu potius nullo sensit, Ommvectabulum dicunt, quod nunc vehiculum dicitur. Existimarunt scilicet Paulus, Modestinus atque Marcellus, eum qui Aistum haberet, vehiculum agere posse, qvando poterat & jumentum; cujus appellatione vehiculum continebatur. Nec quidquam morari nos debet haec de Actu opinionum diversitas. Certe Iurisconsultos vestros nostros enim dicere non audeo, quorum libros biennium
erat quod non inspexeram) de Aelu & Via non idem sensisse, patet vel ex ipsis Pauli verbis in lege. Qui sella: Apidam nec hastam rectam ei ferre t
cere, &c. Plerippe re trahendi appoqve lapidem, aut rignum o quae diversitatem sententiario notant. Iam vero servitutem Itineris quam variὶ tractarunt i Ulpianus Iter definiebat, jus eundi ambu- Iodsi homini, non etiam jumentum agendF. dira vidςtur accepissiti ut pedibus suis, non alienis,
293쪽
homo iret aut ambularet. id est, non eques iret, aut selIa, vel lectica veheretur. Neque enim hoc
loco vocabulum sesta, de sella equestri accipiemdum : de qua in titulo Codicis. Nulli licere in fraenis, equestribus sellis es in balteis margariata 'semaragdos es' hyacinthos aptarer quamquam silc eam vocem Glossa interpretatur. Atinque hinc esse credo ; ut hoc obiter dicam; quod
iter Graeci Interpretes μονο-πιον fuerint interpretati. Modestinus equo vehi posse qui Iter haberet , putavit: Paulus etiam sella, vel lectica. Immo& nave ferri. Si lacus perpetuus in fundo tuo est, navigandi quo e servum, ut perveniatur ad fundum vicinum, imponipotes, inquit ille l. M. de Servitutibus praediorum rusticorum. Quamquam jumentum ducere non possit, dicta lege 7. Utut est, inepte prorsus atque absiliae Triboni num fecisse existimo, qui in Institutionibus; in quibus nihil obscuri, nihil ambigui,sed omnia clara & aperta esse debent; utpote quae Legitimae Scientiae prima elementa complectuntur; Actum& Viam ita definierit, ut non amplius sit in Via quam in Actu: quam tamen Actum in se contis nere dixerat. Nec Triboniani ludicium, meo
quidem judicio, excusare potest, quod ait The philus, nonnullas Viam inter & Actum disserem tias in Digestis reperiri; scilicet eum qui Viam habet, trahendi lapidem & tignum, &rectam hastam ferendi, si modo fiuctus non laedet, jus h tare, dicta lege I. de Servitutibus praediorum ru
294쪽
rusticorum. Nec quod ait C acius loco laud to, & Ianus a Costa ad Institutiones Iustinianeas,& Maranus in Paratillis, Aetiit non propalam, sed tacite & per consequentias, Iter inesse: ne scilicet qui plus juris habet, hoc est, jus agendi, id quod minus est, hoc est, jus eundi, non habere videatur : Viae vero inesse nominatim: Viamque per se, ut Cujacius scriptum fuisse existimabat indicta leger. de Servitutibus praediorum rusti-rum s ut autem ipse legendum putas, ex se, id est, sua natura, Iter & Actum continere. Haec quidem, optime & doctissime FAnR T E , in mea me sententia ut perstarem indux runt: quae tamen acerrimo & perspicacissimo tuo judicio subjecta velim. Vale. Propediem te videbo. Meminit hujus Epistolae Fabrotus in Notis posterioribus ad Theophilum, Titulo de Servitutibus, ubi de Viae & Actus disserentia. De his, inquit, fossicitius isqviremus in Commentariis ad hunc Titulum: σ qvae, amicus noster, A -- Menamur, Vis Hari mus, doctis muwyci objicit,
diauere conabimur. Commentarios illos Fabroti in Institutiones Iustiniani, publici juris fieri
maxime interesset. Ut tantos thesauros recludat, qui illos repositos penes se habet, Fabroti filis tum Virum clarissimum, dc in suprema Monetae
295쪽
Curia Senatorem dignissimum, Iuris Studiose rum nomine per Patris Manes in rogo, atque
CAMνANuM Iurisconsultum ex Coces rum familia ortum fuisse, & Severi atque Antonini vixisse temporibus scripsit in ejus Vita Iohannes Bertrandus. Utrumque falso. Albus est Iurisconsultus Campanus a Cocceio illo Campano, ad quem apud Marcianum in lege Siqvis 2'. ad Senatusconsultum Trebellianum, de apud Iustinianum iniustitutionibus,ratulo inbbus modis Testamenta infirmentur, exstat Resci ptum Imperatorum Severi & Antonini. Iuri consultum citant Valens atque Pomponius: hic, in lege 3 . g. i. de Fideicommissariis libertatibus rille, in lege r. de Operis libertorum. Unde apis paret Severo & Antonino antiquiorem multo fuisisse: siquidem de Pomponius, & uterque Valens, Hadriani & Antonini Pii vixere temporibus, ut alibi ostendimus.
SE R vi u s Iurisconsultus omnem vim, cui ressessi non potest, dominum colono praestare debere
296쪽
bere aiebat; ut puta, fluminum, graculorum, sturnorum ; teste Ulpiano lege Iy. D. Locati. Graculorum appellatione picas illas glandularias signifieari, quasilios appellamus ; & quas μα quia molli sunt capite, Graeci dixerunt, Vulgus Interpretum credit. Sed falso, ut iam pridem Cuiacius in Observatione 13. libri x v strictim observavit. Verba ejus sunt, ubi de s pra citatis verbis Ulpiani: Ex quo apparet gracu-ιos gregatim volitare, ut Ararus ait: φυλα κο- λειῶν, &C. φα ναμ ει ὰγελγήδιά. nec igitur esse
Idipsim&ante Cujacium Bellonius ornithologiae lib. v I. capite 7.δc Iulius Scaliger in Exercitatione C C X XII. contra Cardanum ; sed strictini
quoque , observarant. Tantorum virorum sententiam, quia a refractariti, quibusdam, qui nihil verum existimant, nisi quod ipsi somniant, in dubium revocari video: immo etiam ab eruditissimo juxta atque elegantissimo viro, qui non ita pridem Phaedri Fabellas in Gallicum sermonem convertit; placet eam hoc capite pluribus assi mentis adstruere: tamque validis, ut si quis ashuc contra sentiat, nihil sentiat. Gaius noster pectore est Cinereo. aures ejus plumis albis & ni, gris operiunturi cervix ex rufo & caesio mixta est. Mopygium candicat. dorsum . pallescit. Habet ad latus alarum transversales notas caeruleas, Pales in nullo avium genere conspiciuntur, si
Bulonio fides, qui diligentissimὸ naturam & go
297쪽
nera avium est sectatus. At graculum nigro fuisse colore certum est. Martialis libro I. epia
vaedam me cupit, invide Procissi, Loto candidior puriga cycno, Argento, nise, tilio, ligustro.
Sedia amdam polo nocte nigriorem, Formica, pice, graculo, cicada.
Atque inde est, quod quasi dicas eo
vlum quia ex corvorum est genere, Graecis apopellatur. Onomasticon: graculin. ὀας. Corvis nosi absimilem fuisse, ostendunt quove haec Midae ius κοροκμ: ό A aior
μυλγῶς, κολοιον με γεν ν ramus τοῖς Dον ειναs, πως ἀυτὴς πορε να ' H ν εις τους κολοιὰς iis πε .sta' τους ἀγανακτη ντας,7mὼ ν -τον, λάγον*ς ei Ei Γ' ΕΣ ΚΟΡΑΚΑΣ. AEUUiu vero fabulose rendit, Inagnum graculum se comis flarem ratum, ad illas sese contulisse et aqvibin cum Pinceremr, ad gravculos rediisse s qui indignati, eum caedentes, Haemrint, FusE AD COR vos. Est quippe Graec rum κολοιος, Latinorum graculus. Excerpta ex Veteri L . Gragulis. κολοιος. Glostae V Pteres; graculus. κολούς οφνεον. Eaedem: graulus. κολεος. Corrige λοιος. Est autemgrau-Lν contractum ex graculino atqueinde Italicumgrola, dc Gassicum grole. Sed ad sermonem de nigro graculi colore ut redeam, inde & Cornicula graculus dicitur Horatio.
298쪽
mihi Celsu agis P monitin, multu Pemonendusi' Prisatas ut quaerat opes, tangere ritet
Scripta, Palatinuν φ cumque recepit solis. Ne, siforte suas repetitum veneris olim
sex alium plumas, moveat cornicula risum, Furtivis nudata coloribus.
Corniculam dixit, quod Lucianus κολοπι in Api logia pro Mercede Conductis: κα - τ κολοιὸν, ἀγάλ, est. Item Themistisus oratione sexta: τύ κολοιωσιν ό-- π λα G etas ἀγωνι τύ κοι ς, άλοτριον iis πειεργαθιί p Mν,--η συμενους. Quinetiam ex sup riori gati descriptioneapparet, locos Horatii, Luciani, Themistit, de eo accipi minime possiti Cum enim is citis seperque propria pulcritudine
conspicuus sit, alienas plumas optare minime debuit. Pergamus. Etiam Aristoteli κολο-u sp cies quaedam dicitur o κοροκιας. Verba ejus fimi instor. Animal. libro I X. capite Eq. Κολοι-
aeulorum oecies tres. Unus es, cpracias', quies coseisis similituine, rosem puniceo. Alter, qvi lycus dicitur. Tertius, parvus, scurra. Sed&Hesychio κολοιοι sunt parvae cornices. κολοιοὶ, inquit, σμπες. κοζῶνα . Ita enis hoc loco legendum, non, ut vulgo legitur, κολοι μό-
299쪽
κοροι . Scio Varronem graculos sic dictos existimasse, quod gregatim volent. Doctissimi Romanorum ineptam sententiam reprehendendi verecundia liberavit me Quintilianus, qui eam eapi te 6. libri l. Institutionum, ubi de falsis etymologiis agit, sic suψillati Stacui non post Varronem fit venia, qui agru, qPod in eis agatur aliquid, re ν
cuilo quiagregatim volent,dictos Ciceronipersu dere voluitnum alterum ex Graeco sit manifestum duci, alterum ex Poritas arium. intiliani se tentiae accedit Isidorus in Originibus.Graculus,in- vitia garrulitate nuncupatus ;non, ut quidam Polunt,pro eo, quod gregatim polent, cam fit manif- 'sum ex voce eum nuncupari. V autem loquaci mum genu quocibin importunumPro eadem facit & conjectur ossit, existimantis graculum diactum a gracus et quam voeem ab antiqvo graxo, aut graco, deducit: quodque a Graecocta avi , factum esse existimat. Non me latet Festum scripsisse, graculos a gerendo dictos, quod jacta segetum semina plurimum gerant: vel quod, ex olivetis cubitum se recipientes, duas pedibus baccas, tertiam ore ferant. Quam etymologiam sequitur & Iulius Scaliger ad Aristotelis locum stiperi us recitatum: ubi graculum dici ait
300쪽
a gerendis glandiris es geraculum. Et quam respexisse videtur Auctor Priapeiorum,
cum ait, Non furnus mihi, graculusse raptor, Aut cornix anus, aut aquosus anser, Ast corvin nocuit siticulosus.
sed vera est etymologia quam primo loco possib
rtoribus ostensium. Ex his clare, ni fallor, apparet, graculos Romanorum non esse gaios nostratium. Sed neque id clare minus ex his quae imfra ponemus, manifestum fiet. Gaii nostri non sunt gregales, ut vere Bellonius & Cujacius dictis locis scripserunt; & nos, dum ruri degeremus, saepe observavimus. Nam quod in Annalibus Rerum Andecavensium & Armoricarum scri- lptum ess : cujus rei meminit praeter Bellonium dicto loco, Pogius Florentinus in tacetiis, & lFranciscus Rabelasius in quadam Praefatione, quae desideratur in vulgatis ejus Fabellarum editionibus ; sed quam separatim typis Gothicis, quos lVocant, editam penes me habeo , Quod inquam ibi scriptum est, immensam graculorum multitudinem in finibus Armoricorum atque Andium, visam aliquando fuisse, quae cum immensa itidem