De antiquis Italiae incolis. Scripsit dr. Gust. Guil. Henr. Curtius ... Pars prior

11쪽

irullo pommunis rivi latis vine uio conjuncii copulatique ossciit, lingua, institutis, legibus inter se disserebant. Ut igitur verisimile est. lneolas ipsos singulis regionibus Domina ex suis ipsorum ducta indidisse, sic fieri vix potuit, quin Graeci ex nominibus, quae singulis populis, quos, quum primum in inferiori teri ac paulo si des collocare

coeperunt, oras maritimas tenere comperium habebant,lhibuere consueverant, singulas terrae partes appellarent. tuo lacium est, ut peninsulae. quae septentrionem versus I retao, occidentem Versu S Macra fluvio finitur, has propriis nominibus insignitas terras distinguerent: οι renite ν

ουβρικήν, 'Ias riαν. Terrae autem quae a Macra Iluvio ad Rhodianum ei ultra pertinebat, quippe ab uno historum των Λιγνιον populo habitatae, commune

Drusiri κ. in uomon attribuebant, y enaefos IIII id1 adnu- morabant. Quam distinctionem etiam tum rolinobant, quam j.rin mulatis terrarum incolis rermia conditioni apta et accommodata esse desierat. Non audiendiis igitur, etiamsi sentcntia ejus per seminus esset inepta, Dionysius, qui tradit, ante μrculis cmpora omnem, cui postea Datia nomen datum sit, ter ram a Graecis Heveriam et Ausoniam, ab in linonis M. . urniam esse appellatam ' . Sed de his nominilius haeei olitis videntur esse statuenda.

Hosperitie nomen de tota is alia usiarpari quidem, sed usurpari a Poetis Latinia ad eXemplum poetarum Graecorum deperdilorum, quum ita Graecorum scriptis, quac aetatem inlerint, rarissime togatur, Nie nritis do- euil. ' . Proprie Graeci εub hoc nomine, ad originem jus accommodate, omnes terras, quas Occidentem versus a Graecia sitae erant, complectebantur, itaque Baliaeel.

12쪽

Ilerias cominimc uomen erat; πιιτ ido iv autem illi Italia dici tun invenimus. ita ui, ubi liuie vocabulo uiliit adjeelum sit, vel Italiam cum Iberia vcl Italiam si iam intellectam esse sumere possis, quum, sicubi de ne-

ria sola dicatur, epitheton aliquod ut Aultima addatur.' A Onia proprie usurpala est,terra ab Ausonibus habitata; itaque quum Ausouea primo ParVam qua udam. quae est circa Cales et BoueMentum urbes, regionem tenerent, initio huic soli Ausono nomen fuit; quum autem imperii sinibus ulterius pro talis totam oram maris inscri, quac a Tiberi usque ad Silarum porrigitur, Occupassent, omnis haec terra Almonia sive GPDa cst vocatu. Subactis deitido Ausonibus et Omni sere corum terra n Samnitibus capta, Aumniae quoque, quae Proprie Voeatur, nomen in angustos iterum sines inclusum, relictum est cisoli regioni, quam Ausones ab alieno imperio liberi reli-nebaut, id est Auruncorum terrae.' Ob inSiguem autem Polentiam ac gloriam, qua Ausones, quum Latium, Campaniam et Samnii, quod postea vocatum est, magnam Par-lem teneroni, soruisse dicuntur, Ausoniae nomen, latiori potestato voci subjecta, etiam ultra sines A Onum exten sum et vel de sola maris inferi ora, vel, quod Lσονδε υ-nem fecisse videmus, tae Omni Italia, quae in meridiem Mergit, quin ab aevi posterioris scriptoribus de Omni Italia usurpatum est. ' De Oenotriae nomine idem sero dicendum, quod de Aumnia. Quum primo de parte Dialiae, de qua mori Pluribus disserendum erit, dictum cssol, Postu PoetiS in Um . neIn terram tralatuin est. De Saturniae nomine plane Nireuhrianae videtur esse assentiendum sententiae 'ὶ, qui dubium csse docuit, an a vctoribus Latinis ad sigui. scandam mediae Italiae partem aliquam, ueque lameuaccuralius, quam quod Latium coniiuuerit, desiuieudam,

13쪽

sit adhibitum; hoc solum sine ulla dubitatione affirmari posse, nunquam tolam peninsulam hoc nomine esse appel- Ialam ε .

Italiae nomen non ab antiquissimis inde temporibus loli terrae, cui nunc attribuitur, appellandae esse adhibitum, sed parti lanium ejus et ei quidem fuisse, quae eadem Oenotria vocitata sit, Scriptores veleres memoriae proditum reliquerunt. Iidemque auctores fiunt, utrique nomini, angustissimis principio sinibus incluso, quippe quod ad eam solam regionem pertinuerit, quae a freto Siculo ad Napetinum sinum atque Solleticuin porrigatur, mox latius palentem vim subjectam et de omni terra, quae a Tarento et Silaro suvio in meridiem Vergat,

id est de omni, quam populi Oenotriae geniis

letauerint, usurpari coeptum esse t). POStea autem, et primum quidem circa tempora bellorum a 'rrho in Italia gestorum, ambilum vocis magis etiam adauctum invenimuS, OmneSque sere peninsulae partes, quae a Tiberi in meridiem spectant, hoc nomine appellatas. Mox nomine etiam cum Etruscis et Umbris communicalo, toti peninsulae, quae a septentrionibus Apennino monte et Rubicone fluvio suitur, iu- dilum est. Qui usus apud Romanos a GEUum

14쪽

A Augusteum obtinuit, ubi primum, Gallia cisa pina ad Italiam adjecta, fines hujus ad Alpes usque prolati sunt

Balias et Oenotriae nominum antiquis temporibus eandem vim fuisse, ita ut cui terrae, quam nunc Baliam vocamus, parti a Graecis Oenotriae nomen Inditum, eidem eique soli Italiae sit tributum, una et consentiens veterum scriptorum vori est ' . Iidemque docent, ut Oenotriae, angustioribus primo sinibus circumscriptae, termini prolati sint, sic eliam Italiae ambitum crevisse. Primis enim temporibus eam solam regionem, quae ab isthmo sinuum petini, qui idem ab Aristotele a meti , vulgo HSmyoniates dicitur ' , et Scyllectici sive S letini initium capiat et ad Delnm Siculum pertineat, Oenotri andemque Italias nomen tenuisse, Antiochus auctor est. Ab eodem proditum esse scimus, moX etiam eum Chonibus sive Chaonibus, populo, qui extra isthmum illum terram usque ad regionem Metamusicam ot Sireniticam, id est ad Posidoniam et sinum Paestanum vel ad Suarum fluvium coluerit, quod oenotrii generis suerint, Oen erorum vel Balorum nomeu eommunicari coeptum et hiile quoque terrae, cui ad ea tempora mone 'b nomen suerit, Oenotrias vel Italiae, itaque omnibus Oenotricia gentis partibus, omnique terrae ab his habitatae commune sactum e8Se nomen ' . - Quare autem idem Antiochus Italiam aesin mi, vel eam, eujus οἰκιέγμον scripturus erat, constitulo termino ejus, non, sicuti anica, Pa tano sinu,

sed Lao numine, ') aliis iisque augustioribus sinibus ter-

minaverit, ratio in promtu est, neque cuiquam mirum

videri poterit, qui reputaverit, Antiochum nisi Balias

15쪽

historiam litterarum monumentis colafigian re noluisse, tum vulem, iIuum ad librum componendum accingeretur, Ilauc,

quae Lao et Silaro fluminibus continetur, regionem, a cauta subactam, jam Italiae partem esse desiisso. Tantum nutum abfuit, ut Lucanorum armis ulterius prolatis, lolaque Oenotria Vel Italia ad fretum Motilum usque in eorum Potestatem redacta, ac novo deinde Brut-ίιorum populo orto. Daliue nomen, Plune evanewcrui, ut diu post Auliochi tunipora, quam illi, candem aliis Graecia scriptoribus Dulium usurpatam esse terram inveniamus. Exstant hujus numinis vestigia, a Nie hriodiligenter collecta eri quibus jure colligi posse videtur,

Graecos ad a. Christ. ccc. ul Oenotriae sic Italiae nomen huic terrae, quae a Mela utio ac Laia sumine oritur, tribuere solitos suisSe ; nec mirum, quum couSeu lu-ueunt Sit, Grae S SC Otores nomen, quo cum, cui accuratiorem et pleniorem lcrrae cognitionem acceptam reserebant. usum esse Videbunt, quodque a.Graecis, oraS Italicas incolentibus, servatum esse verisimile est, etiam

tum terrae posuisse, quum ea ab indigenis aliis nominibus nuncupabatur. IIuc vero est, quod miroris, qui sa, clum sit, ut insequentibiis temporibus etiam Inlius palens potestas voci IIciliae subjocta sit, ita ut circa vel paulo post bella a Pyrrho in Italia gesta hoc nomen nil omnes, quae sere a Tiberi nuvio et agro Piceno iv mcridiciti spectant, terras communiter Signi licundas nec a solis Graccis scriFloribuA, s d ab ipsis Ierrae incolis adhibitum

esse verisimilo sit. Iloc certe eonstare videtur, Populos, qui bello Marsico conjuncta arma Nomanis intulisse seruntur, omnes Sibi Italia vel Italicia, terrae, quam lene. baut, Icciliae, tirbi, quam tacderis caput constituerant, faticae DOmeu tribuisse 'φὶ. Uuae Nieburirius ad hunc rem illustrandum attulit, ca salis quidem idonea videntur,

16쪽

quibus cXplicetur, quare commune omnes hi populi sibi assumpserint nomen, Parum, quare Italiae pOlissimum hoc esse voluerint. Quae quidem res haud 'obscura et ad intelligendum facilis est, si a vero non abhorret sculentia, quam infra sustus eXpositam argumentis

eousirmabimus: suisse Italorum nomen commune ue Vernaculum non Solum eorum populorum, qui Oenotriam,

sed cliam, qui oram maris Tyrrheni, sortasse etiam, qui mediterranea Peuiusulare inferioris loca auliquis temporibus colerent.. Nam quamquam tum, quum primum nomen Dialiae de majori illa, quam supra accuratius definivimus, terrae parte uSurpalum iuvenitur, jam diu regiones illae

aliorum populorum, Sabellici potissimum generis, imperio

parebant, vclcres incolae tamen maXimam partem noucjecli, sed imperio illorum subjecti, cum singulis in unius populi corpus conlucrani. Servula igitur pristinae conditionis memoria essecit, ut, quum tempore Fupra Commemorato communi quodam vincido Conjungcrentur, Italiae nomen, quod antiquitus magnae Vel maXimae terrarum, quas lenebani, partis commune fuerat, denuo revocaretur.

Cetera nota sunt, nec uberiori eXpositione indigentinomanos deindo hoc Domino etiam in rari cos, Umbros, alios tralato, ad totam, quae imperio eorum subjecta erat, terram uno nomin Siguisicandam, ita usos esse, ut, Italia Hubicone Ruvio atque Menuino monte sinita, eam partem, quae oriens ab his vergit ad Septentriones,.GaIIMA cisalpinae nomi ue ab Italia Eliamlum Secernerent, quum ilicolae ejus jam perdomiti et sub imperium eorum redacti erant. Itaque Polybius ), qui de Graecis scrotoribus, ipiod sciamus, primus, lotam terram, quae Alpibus ac maribtis Ionio et Vadriatico, Siculo et Tyrrheno conti uetur, Italiae noruiue complectitur, Romauorum more

usuque loquendi, qui illis temporibus obtinebat, neglecto,

17쪽

naturam is ducem sequutus esse putandus est. Roman enim, nisi ab aevo Augusti, qui primus Galliam cisal nam quoque ad Batiam in XI. partes descriptam adjunxit, hoc sacere non solitos fuisse compertum habemus.

l. 3.

Quod ad explicandam nominis Originem attinet, duplicem veteres scriptores viam ingreSSOS esSe videmus. Sutit enim, qui putent. a Vocabulo quodam italos, itulos, Dilutua, quod boνem significaverit, vocem esse derivandam; reperiuntur etiam, qui ab Italo, rege ac legis

latore Oenotrorum ducant. Communicatum

enim primum cum populo regium nomen deinde terrae quoque ab hoc habitatae esse inditum.

Quodsi jam, unde duclum sit Italiae nomen quaeramus, antequam nostram de hac re sententiam proponamus, quid Meteres scriptores tradiderint, erit docendum. Quos quidem in diversas sententias discedere videmus. Alii enim, quorum agmen, quod equidem sciam, ducit Hellanicus Lesbi a voce vel Dernacula, vel Tyrrhena, Vel, quod idem ridetur sonare, Deseris Graecae linguae, quae bOMem significaverit, quamque alii aliter vel italos, velitulos, Vel intulus pronuntiatam esse dicunt, nomen derivandum esse eensent. Nec omnium tamen, quibus haec ratio probatur, plane cadem sententia. Antiquiores enim, et ex recentioribus. qui horum placita reserunt.) bovem

a gre e Merculis, quuin Geryonis lauros per hane terram ageret, aberrautem terrae hoc nomine notandae aulam

18쪽

. - 11 praebuisse censent ' ; recentiores contra, utpote quibus commenticia ista. quae de Herculo narreutur, nec ullasde digna esse persuasum sit. boum et Praestantiam et multifuinem, qua terra eXcelluerit, nominis causam fuisse opinantur ' . Aia duee, ut videtur, Antiocho SFracusano et populi - Italorum - et terrae - Balias nominis originem reserunt ad Italum quendam, quem regem eundemque legislatorem Oenotrorum fuisse perhibent β). Et Antiocho placuisse videtur, Italiam liunc primis Oenotris, idii proprie dicuntur, auctorem'suissu ut commulandae consuetudinis ita nominis, cujus quidem deinde etiam mones ob generis communitalem factos esse perticipes. Mutatis aulem PoPulorum nominibus, terris quoque nova indita esse nomina, ducta, ut priora ex pristinis habitalorum, sic liace ex novis, itaque loco Oenotriae ac mones nominum, Vel, ut verius dicam, retentis illis iuxta usurpari coeptum esse Balial nomenis

Altera ratio omnino rejicienda, altera eatenus probanda Videtur eSSe, quatenus terrae

Domen ab incolis ducitur; Italia igitur abs alis. Unde hoc derivandum sit, sciri non potest. Haec tamen assii mare posse mihi videor: Italorum numen, unum et idem atque Sicularum, nee Serius ortum eSt, quam Oen

frorum, nec horum suil peculiare, Sed vernaculum tum ejus populi, quem Graeci oenotros, tum ejus, quem Tyrrhen OA Dppellare Consueverant. Ex quo fit, ut antiquitus non soli ei

19쪽

- 12 terrae. quam Oenotri colobant, Iicilia es nomen esset, Sed magnae penit Sulae parti. id est ma ris inferi oris αb P ruo stri pio ciu inosum Si culti m irem interioris terrae r mionibus Iu cii serraneis. Evanuit autem primum in iis regionibus, quas Tyrrheni, Servatum est diutissimo in iis, quas Oenotri incolebant; itaque factum est, ut Graeci, qui in Sicilia habitabant, et in his Antiochius illa bracusantis, hane Solam

hoc nomen habuiSSe opinarentur.

Iam si ad utramque nominis Baliae explicandi rationem dijudicandam Dccedamus, priorem prorSus esse rejiciendam facile intelligitur. uis enim est, qui non vidcat,

etymologicum Graecorum Commenιum esse, ejusdem ge

neris ut reliqua sere omnia, quae a Graecis atque Romanis pro- Iala sunt, ubi, unde ducia verba essent, exquirere instituerunt, ortum id ex similitudine, quae inter vocem auli- qui sermonis Graeci vel Tyrrheni, id est DPelasgici ἡ ταλος et Latinorum , Quulua atque inter vocem ,,Dialia' tutercedit. Cui accedit, quod verissime monuit Ni vhrius terrarum nomina apud Veteres PopuloS, siculi apud majores nostros, si ab una Ae Plo discesscis

ris, omnia ducta esse ab incolarum nominibus. Altera ratio igitur enlonus probando, qualenus nomen Balias ab Dialis derivatur. At si Italia hoc nomen ab nato quodam lactum esse docolur, hoc quidem sit ex more antiqui latis usitatissimo populorum origines et nomina ad singulos homines roserendi; sed non major sides habenda est iis, qui Italum regem populo nomen lacisse

20쪽

l radunt, quam qui Doros a Doro quodam, Acarnanes ab Acarnane ortos vel saltem appellatos esse docent. IIaec autem ita intelligi nolim, ut narrationem de Balo rege pro mero Graecorum commento habere existimer. Equidem hoc tantum abest ut contenderim, ut verisimillimum mihi videatur, indigenas ipsos Italum quendani sive Visalum sive Vitellium generis auctorem coluisse. IIoc lantum dico, ipsam rem dignam non esse, cui fides habeatur, nec de Origine Dominis quicquam certi assii mari posse, et praetorea hoc negaverim, rem ita se habere, ut ab Au-tiocho rclaratur, cujus sculentiam supra habes eXpositam. Non solum enim inirmaverim nomina: DLIalus ct Balias esso antiquiora. quam: ,, Genotrus et Oenotria', sed eo

usque progredi non dubito, ut haec nomina sibi et torraca se habitalae PVulum Osum numquatia, sed solos Graecos utrique nitribuisse ') contendam, vel, si concedam, PQ-pulum ipsum his nominibus usum esse, usum csse iis a Graecis acceptis. Illa enim - Italus et Italia - vel eadem, ut mox videbimus, diverso quodam modo formata, Memacussa eadem quo antiquissima fuisse nec solum Oenotrorum . quin Graecis dicuntur, sed stliam TFrrhenorum, qui ob ῆ iisdem vocantur, persuasissimum milii est. Itaque si a vero non alienam esse hanc sententiam poterit persuaderi, ossicietur, ut, quum infra demonstraturus sim, maris TFrrheui oram, quaρ ab Arno ad Silarum usque porrigitur, item regiones Peninsulae meiterraneas populum

cum tenuisse, quem Graecis Tyrrhenos vocitare moris

crat, antiquissimis jam temporibus nomen ,,Dalia proprium fuerit non parvae ejus terrae partis, cui toti postea laclum cst. Ad comprobandam illam sententiam aulam, hoc loco, quum, quod infra demonstraturi simus, Oenotros et TFrrhenos ad unam geutem, Polas icam, pertinuisse, hic sum oro liceat, argumentis idoneis essiciatur necesςe