Problema juridicum an et quatenus adfectus humani in foro considerentur, rectore magnificentissimo, serenissimo principe ac domino, dn. Philippo Wilhelmo, ... in illustri academia Fridericiana præside Jacobo Friderico Ludovici, ... publico eruditorum

21쪽

, PROBLEM IURIDIDICUM AN ET QUATENUs

ktichio,Slevogilii aliisque jam sese actum sit, quo Lect

reni reniittimus.

g. XXVII.

Addimus casum de ea, quae pudicitiam cum interfe-e ione . lterius defendit, qua de re textus est in I i. G.

f. ad L. Corne de sicar item Divus Hadrianvi rescripsit, eum qiιi sigrum sibi velfui per vim inferentem occidit, dimitte1 'um Cons. Hugo Grotius dejur. ME O pae L a. C. r. f. r. Et Selilianus c. s. testatur, apud Ebraeos tantum comitatu inella favorem corporis&pudoris de- .fensionem, ut non solum is, qui invadebatur, per se ii vasorem cum caede repellere, sed et alter innocenter opprelsum cum caede invasoris defendere posset idque non tantum, si Vitam alterius aggrederetur, sed is si cum masculo vellem concumbere, aut alterius sponsani

comprimere. Plura habet Pulandoris. deI. OG. l. a. g. XXIIX. Antequam progrediamur, placet adponere judicium de adduictis juris Romani dispositionibus Ioh.Georg.

Simonis in not. ad Grol. d. l. a. C. l. 3. I. 7. Disquiritur, inquit, hic inter alia a Dd de justitia Legum Romanarum. quas legi divinae naturali non satis Congruere arbitrantur, sed constat, addit, has leges Civiles homicidium illud non praecipere, vel suadere, sed condonare magis justo dolori patris atque mariti, qui non facile supprimitur, adeoque poenam graviorem remittere, ει- relin Cod ad L. 'ut de advis n. G. Hinc i,on volunt, ut homicidium destinato promiscue a patres marito perpetretur, sed ut Perpetratum tanquam ex iustissimo motu appetitus irastibilis proveniens, non puniatur,&c. Ad

22쪽

ADFECrus Ilv d i mamo comi ramis iAdeoque hic sermo deuola licentia externa est xjustus dolor vocatur in relatione ad illum, qui injusto sim socto illum exercitat.

g. XXIX,

Sunt hi casus &iorian alii plures quibus affectus i

justo alterius facto excitatus excusationem ab omnipora a meretur, rodo ille amedius in eoiisenii ad ultionem

progrediatur, quippe quod ubique supponendum est. Videamus jam de aliis, ubi affectus ira quodam 'saltem excusatim Personu nec iriis, id est, Parentibus liberis coniugibus consanguineis & affinibus anceps inter D. est controversia utrum scilicet caedes pr. vertendo mortis periculo illis inanimente suscepta ab inmni an saltem ab ordinaria poena liberet Prius desendunt Accursius, Bariolus et alii ad ijst de A. P sterius vero Obrech de secess. defenf. c. r. n. . sis cujus opinioni nos quoque ex illa ratione accedomus, quia jura de homicidio ob c sensionem permissis loquentia, solummodo defensionis propriae mentioneni iniiciunt, excepto casu l. i. ad L. Corn. de sicar in s. II. adductu iura vero ungularia& exorbitantia e tra terminos sitos neutiquam iuniore α

mod sensionem is ruinattinet uidem muri sunt, qui eandem cum internecione alterius ita licitam esse istimant,ut occisorem nulla poena maneat. imus, inquit Obrechi d. re e r. hoc assirmasse videtur Ac cursius in is velis. φθω g. y yyquem postea alii magno consensuin numero secuti sunt, immitati aves, quas rega ses vocant, quarum unam Draevolantem

mnes reliquae sequuntur. Non obvanubiis tamen

23쪽

, R LEM JURIDICUM AN ET QUATEN tot tantisque D autoritatibus, non obstantibus etiam textihus, quos ex jure tam Romano, quam Canonico adducunt dissentietates, nos cum obrechto negativalia defendemus scilicet, non licere obsolam bonorum defensionem aliquem plane impune occidere, licet poenam mitigandam eis non refragemur. g. XXXI. Provocant ad i. s. o. F. ictvi an m. sed ibi quidem dicitur, quod eum, qui cum armis venit, pug maharismi repellere ait quod possimus occidere si stificet personae nostrae simul vim non infert, hoc ibi non dicitur. Adducunt r. C. Unde vi, in qua habetur, quod rectepossidenti addefendendam postse nem , quam is vitio tenebat, inculpata tutelae moderatione Patam vim propulsare Beeat; sed moderatio inculpatae tutelaedmaotat proportionem

offensionisvi desensionis. E. si ostensio hona solum respicit, tum certe defensio cum interfectione invasoris fieri nequit, quia tunc deficeret proportio illa Textus ini r. C quani M. unicuique . jurse vinae adhuc minus

sententiae contrariae favet. Verba en in esse mortem, quam minabatur, excipiar id quod intendebat, incurrat, liquido oliendulit, ibi sermonem magis depersonaein viatae, quam de defensione bonorum eis: g. XXX l I. Novissime etiam ad Art. vo Const. Crim provocat . Schoepffer in SInoas jur ad L. Corn. de Acar. n. Et

sene ibi recensetur castis: Eo inerauriettuli. mos

ruo infert citatus Autor si ob defensionem bonorum terius occidere licet, si multo magis, si bona propria imperuntur, hoc permissum erit. Verum hic nigrimi

24쪽

NmcTU HUMANI IN TORO CONSIDERENTUR. ,

ex rubro expilaandum erit ita autem habet niurum

sen, clare ostendunt, mitigatione poenae sciunt se monem estis, non autem de plenaria ausolutione.

Fortissimum fere argumentum esse videtur, quod ex licentia occidendi furem nocturnum communiter deducunt, iro pertinet g fad L. Aquil HArt. No. Const. sim. c. a X. de homiciae Ly. f. ad L Corn. de Sicar. Sed respondemus, si furem ob blam ablationem rerum interlicere liceret, tunc nulla distinctione inter furem no .cturnum & diuturnum opus esset quia diurnus etiam res alterius injusto modo ausetre Conatur. At vero diurnum furem leges Occidere non permittunt, nisi telo se defendat, . . .. g. r. ad L. Aquit. Ergo alia ratio permissi homicidii intuitu furis nocturni investiganda erit. . g. XXXIV. Recte vero Obrechi d. c. r. n.3δ rationem in eo pG- sitam esse dicit, quia noctu disrarni nequit. an ad furandum, an vero ad occidendum Venerit, dum enim noctu per vim ingredi domum tentat, magis latro, quam fur esse praesumitur, seu magis persona per vim aggredi, quam res eripere velle intelligitur, quo pertinet casus a cit Aut. n. a f. adlatus Noctu aliquis aedes tuas effringere&ingredi conatur. Tu vocem intendis, c. quis sit, quaeris ille nihilominus effringendo pedigit. Ex quo illumingressum vi aggrederis&int inus D Tunc

25쪽

, 'GLEM IURIDICUM AN ET QUATENUs Tunc certe non ob defensionem rerum, sed magis obtutelam vitae tine id secisse intelligeris. Non enim ibia constitit, an hic ad iurandum, an vero ad occide dum venerit. Idem asseriturine. yx de ista αλλὰ cariven. parcere e re pericuώ -- ρο-i. ita haec sine ullo dubio etiam est ratio juris divini Deor a v. a.

Manet ergo, quod adfectus per invasime bon rum excitatus ab omni poena nonexcuso, sed solum ab ordinaria, si scilicet in calore iracundiaeab invala homicidium commissum. Idem nunc cicendum de eo casu.

si quis ab alio initariis lacessitus, provocatus, aut alio mindo offensus fuerit Mille tunc offendentem intersecerir, nam hic propter justum dolorem extraordimria saltem poena assicitur. v. CarpZOV. Prox Crim qu Z n 16. seqq. in specie de minis, quae ad rani alium commove . runt, V. Erat is autor privat. Cv.f. n. a.

illud quoque not praetermittendum, quod in Crimine bl phemiae etiam mitius puniatur qui ira commintus lubricci linguae deliquit v. Reces Horma de A. ι n.

ren Unde rena illa poena gladii ordinaria blasphemanti ex calore iracundia mitiorem aliquam poenam, veluti pecuniariam vel carceris aut etiam fustigationis ac relegationis i sigendam esse existim :m DD. magno numeroat auapud CarpZovium qin n. p. te

26쪽

ADFECTUS HUJWAN IN FORO CONSIDERENTUR. arctatur, Scabinos Lipsienses cuidam fustigationem cum perpetua relegatione dictitasse, qui ira commotus continneliosa verba contra S. Sacramentum Eucharistiae

protulerat.

g. XXXVII.

Huctenus bene CarpZovius. Quod vero statuit mi I. um. re iram quoque eYcusare, licet ab alio non sit provocata, hanc enim ipsius mentem esse contextus ollendit )quando scilicet delinquens ita concitatus est , si in totum a meme alienatus se μι non fuerisu illud adhuc variis dubiis subjectum esse videtur. Praeterquam enim quod ipse concedit, admodum difficile esse, talem iram probare, sic rarisiime accidere, ut hanc ob causani poena ordinaria mitigetur certein hoc praecipue considerandum est, quod licet is, qui in tali iracundia delinquit, nesciat, quid agat,ipse solus tamen in culpa sit, quare istud nesciat v. Pulandoris de LNOGI. r. 3. . o. Culpa vero non praebeteXcusationem, nec video, qua ratione probare velit CarpZovius, quod dolus hic cesset, unde etiam ab hac opinion recedit Brunnem. 'ος inqui n. .m f

hactenus adlatis jam apparebit, quisnam sit verus senius L I. Τ. de . . in qua Paulus asserit: il hqi μή ealore iracundiae vel su, vel dicitur, non prius rati- quam persevermina apparueris , Muium a mis in idoque etiam brevi reversam uxorem ne disertis strideri. Scilicet, haeclo non pertinet ad delicii, nsis miti bactenus dictum, ira injusto alterius facto provocata sierit, V. Matthaei ad d. l. n.s. Broncho si ad εο L L

27쪽

, ' LEM FRIDI Μ ET QUATENUS E a&conventiones initas, item ad renunciationes, ωλmilia, prout hoc ipsum exemplum de muliere ex cal re iracundiae divertente subjunctum ostendit, quo pertinet Ly. C. de in sam in qua habetur, exheredati nem filiae nullani esse si pater inconsulio calore eam a successione sua excluserit.

Quid Ε. si quis ab altero ostensus in caIore iracundiae dicat se contractum, quem forsan paulo ante cum altero iniit, servare nolle, sed hoc ipso eidem renuntiare, quaeritur scilicet, utrum alter hanc renunciationem valide acceptare&simul quoque a sua parte a contradita recedere queat pNeganda erit quaestio ex dispositione citatae legis, quoniam lingua mentem nostram haud raro praecurrit ut est in communi proverhio Deliberata itaque voluntas requiritur unde etiam famulus nondum justam discedendi causam habet, licet Dominus Calore iracundiae illum jubeat domo exire ad eam nunquam reverti, Lautem ad tit. st defugitiv. in . Mira hinc philosophia est in e t eaus. I. qu. I. Sunt, qui opes sum tumultuario mentis impulsu, non judicio perpetuo, ubi fice de cotulerunt, postea revocanda putaverunι uuibus nee prima merces νωι est, nec fecundo quia nec prima Iudicium

hastili se secunda habui facrilegium. mniam enim ipse hujus capituli Autor fatetur, quod collatio in clesiam facta non habuerit Iudicium; hinc non apparet, qu modo poenitentia sacrilagium involvere possis. Sed hocis an ad favorem piarum causarum reserendum, cujus

intuitu principia juris taeenes mur, quo jum, quae is liquititia, viderint alii.

28쪽

rum mitinere ad delicta. Contra hanc assertionem pugnare videtur Fabianus in .s cain. a. qu. s. Si quιs inquit iram crimen aliquod cuilibet temere objecerit, conviarium non est pro accusatione habendo sed misso tractam di spatiosis quod iratus dixit, per fripturat δε ρομαμ rmn esse sareum in ut fortas resipiscens, prae prae irrem o Hri iurare, aisιβribere ninseris, non, reus crimina rium . Sed& hic limitationem addendam essae put

mus, si scilicet alter per illicitum suum factum alterum adiram permoverit, alias enim non apparet, quare sit ignoscendum illi, qui temerat aula,vel inconlustoc lore iniuriis alterum assicit, aut ex qua cauualter adhas iniurias patienter serendas obstringatur. Facit huc cisiis uiri ubi in tenninis de eo agitur, qui in rixam imo. ἡ- - - ,r 'opsit -uoum remisiari alicui Heverat, quem non exinde excusendum dioum imperatores.. quod inconsulto calore convitium objecerit, sed eum ab amone injuxianam propterea solun immunem esse, asserunt, quia terminus fatalis, annus scilicet actioni injuriarum praefixus, elapsus filii. Quaeritur Faboto, cujus -----τώμι, ramenti. m praesitum Ubi quidem hoc in constita . est, juramentum non obligare, ii super, Misito praestetur.

v. g. quod jurans aliquem verberibus assicere, aut plane interficere velit, ex impletione enim ejusmodi iuramenti novum delictum oriretun sed taliten, licet etiam sepero non prohiFiιa praestetur, obligationem producere non vis detur juXta ante Al. δ.FHR. A. si scilicet facto alterius

29쪽

' LEMAI MICU AN ET QUATENUS injusto jurans ad pr.elliuionem juramenti adductus suerit. Deficit enim judicium principalis juramenti comes in hoc eo magis, si probari queat, talem iram adfuillh quae rati nem jurantis plane exclusiit, v Struri S. I. C. Exor th. 6. Non obitat vulguum: omne juramentum servandum esse, quo salva salute aeterna servari potest hoc enim non pertinere ad eum casum, ubi aliquis ex comitibus iuramentorum deficit, ostensum est a Dii Praeside, utiora Dio de gemmo μιμν' brucardui babjuc f. XLII. Ostendimus hactenus iram excusare vel intomnuvel ex parte, quoties injusto alterius facto provocata su erit. Ergo quoties talis provocatio deficit, aliud dicen . dum imo Sc haec limitatio adhuc addenda, iram regulariter tunc solum excusare, siquis de defensione. com

servanone rerum, quιr penes se haberiemque vere vel quasi

m G fPictius M. Quid ergo, si quis ira commotus sibi ipsi jus dicere, resque illas, qua aster penes se habeti, ipsi eripere praesumat. Ubi quidem iterum extra dubium est, quod si quis nobis res nostra violento modo re rii, casdem propria autoritate recuperare possimas, si modo in continenti hoc fiat s. s.st. dii vi armat. at vero si talis ereptio violenta non praecessit, sectui

nihil indulgent leges, quin potius, licet res quain ter penes se habeo quam nos ipsi auserimus, revera ad nos pertineat, . g. si eandem ipsi commodavinius. : aut penes ipsum deposuimus, amissione dominii puni

unt illum,' ii sibi ipsi jus dium viniit, s.f. --α

f. XLIII.

30쪽

mst in HUMANI IN FORO CONADERENTUR. 34f. XLIII. Superbia etiam animus elati' cum contemtu Myorim conjunctus ita ni jure cxosus est, ut severis a moribus coerceatur, qui alterum liadibrioliabet, si eid verbis, sive ipis facto fiat illud enim cujusvis stubtiliae in sero externo relinquitur, si nudis cogitiitionibus inerum4 e communiindignum iudico modo fissus signis externis se non prodat. Hoc vero ubi se, .peccatum eo deterius est censendum, quo asperius pereid illorum animilairas, stulciscendi libidinem cone tantii Adeout multi deprehendantur. qui vitam malint

periculo praesenti exponere, multo magis pacem adve sus alium abrumpere, quam contumeliam inultam pati. Quippe cum pernanc violetur illud bonum, quo

maxime humanus sese animus efferti cujusque adcotenerum valde sensum habet, gloria nempe existinistio, cujus integritate ac vigore omnis animi. voluptas constat, judice Ρufendoriunde A. lib.3. e. a. s. I. Pertinet huc integer titulus de injurino famosis libet scin Pandectis&Codice,'ilippe in quo convenientia remedia adversus contemtum ejusmodi stolide ambitiolbrum pro

ponuntur.

g. XLIV. Quando igitur Hugo Grotius deAB. e P. I. a. Ca. g.

a. num.s ambitionemgenerosius vitiun appellat, tun d.

lud non absolute, sed coni parative intelligendum esse videtur. Non ac si in ambitione generositas aliqua vere sic dicta laprehendatur, ipse enim rotius asserit, quod illa concordiam ruperit inter homines sed quod ex opumne mi rialium avaritia & voluptas pro magis ahie exotis liaberi conlueverint, quam quidem ain-H-