장음표시 사용
11쪽
tiliore eonfideratione dijudicet. Iti nanque eveniet,ut quae in primo statim studendi aditu didicerunt, persecta perinitus, ac potius deprehensa contemnant. At si iam quisis quis suae scientiae defensor cupidus esse malit habent enim hoc quoque viiij homines, quos comprehendit uetus ac longa segnities, ut ab arreptus semel opinionibus non reta cedant: ne ira senectute discendo, nihil usque is senectutatem didicisse uideantur ) si inquam malint vindicare quam uertere, quae uulgatis semel studijs imbiberunt, nemo exta
petit ut priora condemnent, sed ut maiora quaedam attaque altiora coniungant. Non enim una eadems diuer
sarum ratio disciplinarum, cum fit diuersifimis disciplianis una atque eadem subiecta materies. Aliter enim de qualibet orationis parte Grammatico, aliter Dialectico disserendum est. Nec eodem modo sinem uel superficiem Mathematicus , uel P ficus tractat. Quo fit, ut altera alteram non impediat disciplima, sed multarin consideri ratione coniuncta, set uera naturae ais ex omnibus eraplicati cognitio.Ηaec ille.
Quid sit philosophia, Sc ite quid sapientia, similiter quid philosophus, & quale eum
esse. oporteat,eX Alcinoo Platonico Philota sopho, de doctrina Platonis,interpretet,larasilio Ficino.
PHilosophia est appetitio sapientiae, uel solutio
animae a corpore , er conuersio quaedam ad ea quae uera 9unt atque diuina. Sapientia est diuinarum humanaruris rerum scientia. Philosophus autem est,
12쪽
qui a philosophia nomen accipit , quemadmodum aminis ea musicus. Et qui philosophus futurus est,ab ipsa natura se iubitutus este debet, ut primo quidem ad omnia discitaplis narion genera facilis ac promptus existat: dcinde ut non ης quae in 'uxu uersantin, sed illis quae semper eodem
modo consstunt, mentcm adhibeat. Tertio loco,ut naturast uerax, ab omni mendacio penitus alienus. Quisquis enim ueritatis auidus , ad dia Π contemplationem mentem conuertit, uoluptates corporis parui pendit.
Oportet praeterea liberali animo philosophurm esse. EGenim rerum vilium aestimatio homini uerimem reri contemplaturo aduersa est. Huius inseuper uoluntas iustiatiam diliget, quippe cum ueritatis, icinperantiae, liberalitantis studiosus existat. Adde quod ingeniij acumine atque memoria illi opus est: haec namque philosophum uirum perficiunt. Atqui hae quidem naturae dotes, cum disciplina atque educatio decens adhibita est, perstctum uirtute uiarum perficiunt: uerum Ineglectistit, maximorum scellarum causa utit. De tribus apud philosophos disserendi generibus,eX praefatione Marosilij Ficini in librum de
TRla sunt apud philosophos diserendi genera.
Vnum, quo certam aliquam quaestionis parte distutindo destndimus atque approbamus: ut Peripatetici ac Stoici 'cere. Alterum, quo quaestione proposita, diuerissas ad id quod quaeritur , sententias rationes, restrmus, ut
13쪽
ut propositis pluribus, inuicemq; collatis, quid ex his
probabilius uerisimiliusq; appareat, eligamus: quo Ac demici ac Socratici pene omnes usi fiunt. Tertium genus Scepticorum maxime proprium est,qui cum omnia indistastrentia esse putent, nec certum aut probabile habeant quicquam quod seqsantur c ea enta,quae natura ordine seiuncta distonctas fiunt, cona ' sundunt atque permiscent i ab excelletismis quia
14쪽
Qua ratione a praedicabilibus initium huius aratis tentandum sit, licet in ea omnium minima sint Praedicamenta. V E M A D M o D V Μ qui Itagendi, ex lecta recte intelligendi callem quirunt, primum quidem elementa ac litateras discunt, inde ad D abus transcenαdunt, a bilabis autem ad dictiones peruuernunt, denis ad orationcm ipsam: ita qui totius phialosophiae instri ratum, hoc est, disserendi artem, quam δαλε sp Graeci uocant, expetunt, in praedicamentis dignoscendis bii primis erudiri debent,inde ad interpretatationem progredi, ab interpretatione demum ad Dilogisomorum ferri figuras. Decem nanque praedicamenta tanta
quam elementa sunt quidam, quippe qui simplices sunt uoces , er dictunctae , ex per sese duntaxat instectae. Verbi gratia, Substantia, quantitas, ad aliquid, qualitas, ubi,quando, recere,pat compositim esse,habere.Cr qus sub ipsis sunt, ut steries sub ipsis generibus, π quae ex ipsi diuisa, ut quae stecisci diserentiae appellantur. Vωr enimuero se praedicamentorum ratio hagd ita diriscile
15쪽
eae a qgouis percipiatur citra cognitionem praedicabia Tila Emnrim lim , qgam certe Cr ipsie Porp rius praedicabilium auri phrisinqui ι tor ad Chrsaorium scribens, etiamnum necessariam esse , viis missu Ru t, ρημ*m qi eam,quae est apud Aristotelem praeis uribriis , is di messior doctrinam intelligendam uerum ad alias hs linguam ob qμxd m, nempe ad diuisonem, ad definitionem, cr adidsuam aduer- demonstrationem: quae tria potigima sunt ad comparat ikiplisu instri etiri, utpote cuin gratia hanc a Multa eo hia rem in mum esse constat:de ipsis praedicabilibus quae os eontumelio- uocantur) prius quam brevisime dicendum est, simulssiss/mst infecta ab his mitium huius artis te antidum.
a zzzalc Praedicabile quid sit.
diu seriptam a V Raedicabile igitur uox est, quae de pluribus univoce
alio, γdi pia μt propri , accidens. Horum eium unumquodque rimos, O in is tam uoce quam ratione eadem de pluribus praedicari nati
hos quindecim tum est, id quod de fingulis paulo post proprio uniuscuismahaia,'' αἰψco utius explicabitur. Ono fit, ut individuum Clistat, albis prσdi bile dici non posit, nisi improprie: quippe quod
imperante Am. de lino sola praedicatur tantlim: ut socrates, quae uox relianoCaesare, de ipso tantum Socrate praedicatur. Quae eadem rimes
. I, DI O ghijsq; ορος complaribus praedicatur, id certe iam non
eletiani impera volvoce , sed aequiuoce fit. Veluti si Catonis nomen detoris. Hae isto. utroque Catone censorio atque Uticensi, er de tertio
Σὶ - it 'prrii rerur', de xl o Iuvenalis salsa secunda. I, istio, ,e. Tertii coelo cecini Cato : A modo tertius aliquis fuit. quambiat mi Praedicabile igitur aliad quidem proprie cile dicitur,aliud
gum e Chria vero minus proprie. De
16쪽
tum quot modis utrunq; dicatur. lisex - γSAne de pluribus praedicari dupliciter contingit. Aut enim de pluribus numero differentibus, aut de pruria Tubia iam babus differentibus stecie. Proinde paulo altius repetenta rum qumque tam hoc loco atque dicendum breuiter, Differens quot νοέμm cstgnitis modis dicaturritum quod huic ex aduerso restondet, Idem. ''
ita fiet haud dubie, ut quae sequuntur, planius percipi
queant. Sciendum igitur, quod Differens tot modis dicitatur, quot modis dicitur Idem. Idem autem tripliciter dicitatur. Nam aut genere, aut Decie, aut numero idem alicui quippiam dicitur.Et genere quidem eadem dicuntur,quaericulis sub eodem genere continentur proximo, ut homo Cr leo sub animali.Specie uero, quaecunq; sub eadFm strucie continentur,ut Socrates er Plato Ab homine.Nι taro porro eadem,quatuor dicMntur modis: nempe aut notanesine, ut Marcus er cicero:aut definitione, ut homo cranimal rationale: aut proprio, ut homo cr risbile: aut accidente, ut mel,er ipsum tum flauum, tum dulce.Hinciam colligitur, ex differens ab alio quippiam tripliciter dici:genereflecte, er numero. Genere quidem diistret tia dicuntur, quae sub diuerss Abi proximis generibus contiinentur , ut homo Cr quercus. Siquidem homo sub animali proximo bi genere, er quercus sub arbore,itiadem genere proximo continetur. Specie uero differentia dicuntur,quaecunq; sub diuerss continentur steciebus, ut Alexander Cr Bucephalus: quippe Alexander sub homirine,Bucephalus uero sub equo contineturiam er stecie
d fercntia dicuntur ipsi inter se stecies diuersae, tamitii
17쪽
is DE PRAEDICABILIBVsunius generis syecies sint, ut homo, leo, bos, equus,erc.
Ni ero porro diserentia dicuntur, quicunq; in m erarando, hoc est,dum numerantur, irriter se dierunt, ut Sota crates er Plato. Nam cu dixit quistiam,Hic Socrates est, er item,Hic Plato est: duus iam fecit unitates,unam in Sori crate, in Platone alteram. Atque ita non eadem in Sota crate unitas numerata est,quae in Platone, sed altera atque altera, Cr per hoc numero tantum diserunt Socrates crPlato.
De genere quid sit, ct quomodo
GEnus cum militipliciter dicatur, autore Victorino disitur nanque ex parens er patria, hinc illud Vergilii unde genus ducis. Item ercuiuslibet rei qualitas: ut si dicis, cuius seneris uestis est ) una tamen eius gni scatio est,fecundum quam praedicabilest,similitud me uita delicet a primo illorum trium fgnificatorum se pia, σa philosophis hoc pacto definitur,Genus est,quod de pluriribus er dicterentibus specie neo quod quid os praedicatatur. Vel sic, Genus est uox,qμx complures sub se stecies, easdemi inter se diuersas contimet amplectiturq;, de quia buser in eo quod quid est praedicatur,ut animal de homirin de transiet equo. Nam si quaeratur,quid est homo,quid leo, item quid equus:recte cogenienters de unoquos horirum restondebitur,quod animal est. Animal igitur de boae mincide leone, de equo,in eo quod quid est praedicatur.
AG haec ipsa inter se lecte disrut,times sub animali,
ut sub genere proximo continentur. Diuiditur autem gerarii 4 ingens generali an et genus subalteriit .Genus
18쪽
generali ura est,supra quod non e t aliud superueniet ii
genus. At id quιde in unaquas praedicamentorum ferie ita obseruatum est,ut sit aliquodseupremum,quod proinde a quibusdam generalismum, ab alijs principali simul aut quod Laurentio vata magis probatur Dummum genus dicitur, ut substantia, quantitas ad aliquid , qualitas, circide quibws licet eris praedicetur, genios tame ad nullum horum dici potest, quoniam non univoce scd aequiuoce de ipsis praedicatur. Definitur rursws Cr hoc modo, Genus
generat mura di, quod quomst genim, non potest esse species:ob id quide,quod Decies ut paulo post dicctura
ea est,qua sub Vignato genere ponitur. Genus uero subis alternu est,quo cust genu potest uicisim ex stecies esse. imo uero quicquid cometur inter genus generalis Molpeciem specialifimamgenus subalteriirum dici potest.. De specie quid sit, Sc quomodo diuidatur. SPeciri qμos mμltiplax est acceptio. Na praeter caelo rarius nominis signiscari, uniuscuiusque rei forma sue pulchritudo Species dicitur: hinc steciosus dicimus, qui forma sunt liberaliori unde er formosos eos de adpeia iamus interm species irem dicitur, quae generis bijcitur. secundum quam significationem a philosophis accipitur, definiturq; hoc modo, Species est quae de pluribus crdisterentibus numero, in eo quod quid est praedicatur, ut
homo de Socrate er Platone, Cr ut nostrae religionis v cabulus utat de Petro item et Paulo.Definitur rursus θω .cies, ea qμα sub asignato genere ponitur . quae quidem;
speciei desinitio, tam speciei specialismae, quum speciei
subalteras commis est prior scro mitum cῖuenit speciei
19쪽
o DE PRAEDIC ABILI Bus1yecialis imae.sciendum iris, ubd ut genus supra diui uni est in genim generatisimum Er genus subalternam: ita C species nunc diuiditur in specie specialifimam er sterioreswbaltemam.Species quidem specialis a est,quae cum sospecie genus esse non porest: quippe quod sub se specimalias non habeat,ut homo,sub qRo vndiuidua tantum cottanenturispecies uero subalterna est, quae Cr genu spe
cies esse potest, ad aliud quidem cr aliud sumpta, cutis imodi ea omnia sunt, quaecumb media sunt interm ms γα, neralismum, er speciem stecialismain:id quod seu cria .pti figura luce clarius indicabit. O . L .
De indiuiduo quid sit & quot modis accipiaturi SEd cr interim de indiuiduo pauea udVcere liceat. S. quidem praeter ea significatione, qua id esse definitur, quod de uno solo particulari praedicatur, idq; multis moridis,ut Socrate Cr hoc album, T hic uenistis, Cr sophi γnisci filius,si solus er unicus ei socrates extitit filius alia eius a Ioanne Damasceno Agnificari produntur. quod insecabile prorsu er indiuisbile est, Indiuiduu dici tur,ut punctu,σ teporis momentu, quod Cr ni ne quo dicitur, cr ipsa nimisu unitas, similiter er mens:Cr quod disculter sub sectione uenit,ut adamas, et qcquid tale est. lPraeterea es sui tuu dicitur etr syccies spocialisma, quoi in alias uidelicetspecies no diuidatur. Sed ex his cibus prωmaida Indiuidui significatio propria huic loco Cr prcuriliaris est,quod er quida ita interpretatur, ut ipsum aserirant ex quibus tu proprietatibus costare, quaru collectio nunqua in alio quolibet eade erit. Quarum item Cr m eram,or nomina quidam hoc uno versiculo comprehedit,
20쪽
Fom figuret,locus,stirps,nomen, pasti templisi i i Sciendum in=uper; quod Indiuidum in ea. Cmmatione, quae primo loco posita est, Cr proprie ita dicitur, in raritionalibus creaturis persollae nomine nonnunquam desis gnatur. Vnde m Boethio in libro de duabus naturis in. CR nis το isti definitur, Persona est rationalis naturae irata diuidua substantia. Quanquam π hkValla reclamat,nec ructi iuuitus illum personae definitione admittit.Graeci eantadem nunc τUοσπιτον, nimc appellant. F I G V R A. substantia.
Corporea corpus Incorporea et Animarum m. Animatum corpM Inanimatam iam bile Animal .. . Insen bile Rationale Rationale animas Irrationale ira ortale Homo ii Imri rtale
Socrates, Plato, Aristoteles, Cato, Cicero, Vergilius. filii De triplici disserentia. iiDIserentia uero,comuniter, proprie, magis proaprie dicitur. Communiter quide dissentia dicitur, qua alterum ab altero alteritate quadam distere solum. AElteritate inquam, hoc est, qualibet ratione ab altero diauersum. Qua quide diserentia Xenocratem ab Aristotele diserre Plato iudicauit, ut autor est Diogenes Laertius, quod hic quidem praecipiti π acri ingenio erat , ille uero
tardo ais hebeti. Haud disimile illi est, νοd er cicero
I. i L de Oratoclib. de Isocrate restri , Isocrates doctor
inqui fingularis dicebat se in Ephoro calcaribus concitra autem Im Theopompo si aenis uti solare.Alterum enim