Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

. tu θ Historiarum.

morum regem haberet. se proprio nomine omne defensioni , o fietq; genus liberalissime pollice

ζ Μ π o. in Monachus horum ignarus negotia in dies protrahere.difficultatem disticultatibus annectere co ditiones, quas ipse requireba in medium adducere. vi autem appareat utilitatem regulae de regis

plurimum procurare,curat ut prouentus Regi de successoribus viginti x quinq; millium numma prius assignetur. qua in concedatur regnum, qui prouentus liber esset dc securus&ab omni mo. lestia immunis. illud Castalius promitiit statim assignatum iri in principatu Oppoliae, quae regio est Bodurgii Maruingorum sertilistima de amenissima. omniumq: terum humano victui nec ,riarum abundam .his additur vi dos reginae centum &quinquaginta millium nummum reddere. tur, quae dum integre toluantur, quaedam urbes darentur pro pignore, quo te reciperct cum filao. de dum redditus praedictus. inter illas filii Rhaupo vim de Muniterburgium atq; Cassovium, urbs opulenta reginae concessa est. his ita compositis monachus ad suas conditiones peruenit. petit ut dignitas Vesu dae sibi concedatur cum iolito stipedio a Ioanne concesso quindecim millia nummu- 24ti 1 cilicet in singulos annos. ut munus questorium quod excrcuerat ne sibi eriperetur cum stipendio om a tria: ordinario, quod erat quatitor millium nummum ut tam pacis quam belli tempore millex quin,

senti equites Ferdinandi sumptibus ad regionis corporisque tui custodiam alerentur. Vt Turdae talis fodinς, quae maximi essent precit . quas tunc ipse possidebat, concederentur: quς omnia sibit praeter expectationem concessa lunt. Quae tametsi obtinuerat omnia, quae Optauerat, tamen muta

tui in horas, nunc diuella optab.it, nunc pςnitebat optatorum: atque nihil turpitudina, in incon,' stantia volubilitateq; insemi collocabat. Nihi tautem virorum grauitati, pnidentiaeq; minus cDila uenit, quam promissa fallere aut quae semel probaueris mox reiicere ι niti lamen dolus de insidiis ac fallacis late patrere cor in homi nemo fidem seruare iure optimo teneatur illi, qui subdole insidias pro sinceritate, staudςm pro integritate. mendacimn pio veritate obtulerit. Neq; tamen iguo ratio rerum illatu.quς scire pol sunt, nos ab ista leuit te debet chisa re. Mon chus igitur cuna illa sorine ' conciuia, quae pertractata fuerat conatur persilia re I Una ς ne prius exeat ex illo regno. quam Pedidi nanctus omnia sit raucutus prona illa. qiiod ad te omnes tuas copias extra regionem se esse missuram, ut illa intelliget et se tanta molestia est e liberatam. omnes deos obtestata se iidem illi in poste rum esse seruaturum. aequitis sibi videri, ut illita regnum quini ipse toties armis, assiduis laboribus . perpetuis vigilijs delendisset .ad Ioamae in resem pςriicii uet,quam ad Ferdin Madum, qui acq; auxiliis id unquam protexisset, neq; astinitate esset coiuunmis,nem Ulum iu probabile praeter vim, in eam prouinciam haberet. Haec dum agunti it clam cum regina, Ferdinandus lueras exarat honori p. di. i; his ficemissimas de monacho ad Ponti sicem plenas laudum ipsius Georgij, in quibus praeter multa coiad Pont. pro tinebat siquod illud regnum inferioriS Pannoniae per umus eius indulti iam tot annos fuisset de Georgio mo sensum aduersus immanitatem potentiamq; Turcaram. sed neq; ibium de sensum, verum etiam αἰν. per eam defensionem multae clades hostibus illatae. atq; quod omnium rerum maxime est laudabile .quod per liras singulares virtutes deamini ornato in ex infimo fortune gradu ad summam dignitatem fuisset prouectus. quod certia mediocribus log ijs non contingit. rogat Pontificem. ut euin patrum sacrorum purpurayotum concilium, enatumq; cooptaret,& purpureo galero insigniret, sicut optare vitiis fuerat Quae dum ab oratoribus Romae aguntur, moritur Archiepiscopus Strigoni cuius prouentus accedebat ad quinquaginta intilia minimum .eam dignitatem cum monachus expetivisset, illico obtinui dat cum rmanam in eadem sentcntia persi flere. obteruaturamq; esse, quae Ferdinando promisisset, intelligeret. mirum in modum laudat mulieris constantiam. legina rursus in colloquium cum Castalio veniens ingenium monachi illi patefacit. commemorat nihil illis praesentibus negotiis aeque atq; Georgii in aduersari. monet cauendam esse illius volubilitatem.quam multa experientia magnam cssedi dicit et. ostendit quod is necessario factas codiciones amplectitur quia ad alia,quae cupiebat, Praeclusam e se Viam uitelligerer; quae erant ut regina intra sextum diem exirct Cassovium ex interiore Pannonia. tum perscriptum est de his omnibus ad P trum Uicchium, petitumq; ab co an vellet Liduum Tibi: cuinq; urbes Ferdinado concedere quod si fieret, futurum promittebatur ut digniorem principatum in superiore Pannonia acciperet. Vt autem res celerius & commodius transigi pol set missi rara est ad eum diploma, in quo proponebatur. ut tuto posset ad reginam accedere. ille veritus monachi insidias .cum res tam breui tratu actas non pol et credere duos oratores mittit, quibus omnia,que tran facta erant, patefiunt. vi autem tarditas. de mora omnis, oc dilatio e medio tolleretur, missus cst Battor Andreas, qui cum duobus millibus equitum proficis it ad res, negotiaq; illa transigenda. nam tanta er.it Uicchium Turcica auxilia in dies expectare,quibus accedentibus turbaret ipsa negotia comitia interam Colos uar indicuntur, ut omnes principes eius regionis ac regni adessent, quo tempore regina erat regnu Ferdinando co- cessura .atq; illum regem iuratura;Vbidum omnes conueniant, expcctat. Caetetu Auria omni conatu.omniq; vigilantia de studio usus fuerat, ut post occupatam urbem Aphrodisium. Dragulus acerrimus Sc crudelissimus Archipirata opprimeretur, qui omnia maria infestabat. eius iter cum diu in uestigalset deniq; reperit biremes curantem Sc inungentem intra lacu nas Menaces insuls. abi cucetiatum esset a Dra guto.ut praesens opportunitas serebat, displosa sunt urrin ii tormenta coplura. Sed cum archipirata vir callidus de astutus sese per illum diὲ defendisset, tamen in eas angustias rei deniq; adducitur ut vel inopia rerum omnium moriendum sit, vel in potestatem hostium cum classe per deditionem veniendum. neutru horum ut fieret, mirificum suorum remigum ac milituniam ii stra studio ac labore per noctem facinus aggreditur. nam cetio ligonibus quoda spatio terra; quae iii aliutaecina sinum maris desinebat .per illud spatium aquas marinas admittit, nihilq; tale sentiente vel cogitante Auria per nouam cxcitam lacuIiam in aliud mare evadit. postridie cius diei cum illuxisset. cia O

sismi e

112쪽

Liber Quartus. 83

inclusa nulli bi appareret, mittuntur qui exploraret locum, cognitumq; est callidissima archi

piratam euasisse no sine magna omniu admiratione.at Soli manus septuaginta triremes &quadraginta nauigia varij senecis cum multis apparatibus bellicis mittit ad urbem Aphrodisium recuperandam, cuius classas & expeditionis desert summum imperium Simmo viro intrepido. de retu belIIcarum perito. Sinamus cum ea classe Rizonicum sinum, Corcyraeaq; litora praetervectiis omnia Litora maritima praedationibus rapinisq; infestans se Melitentibus equitibus ostetat,qui cum qua

tuor haberent triremes piratas omnes oc latrones ex eo mari turbabant, atq; expurgabant barbam xum latrociniis. eaedem cum Siculis triremibus coniunctae magna damna plerunq; Mauris de Numidis de Turcis christianorum quietem ac tranquillitatem intestantibus inserebant. classis multis tormeti, urbem diverbera Lat equites contra intrepide tormentis in ip iam classem displosis Turcsecam triremem disrumpunt, & demergunt. alias quatuor ita vexant,ut remigibus prope nudarint. Σic ducetis de amplius e suis laniatis Turcicactasus recedere cogitur. at Caesar Augustae uniuersam Operam studiumq; absumit radicibus haereticae pratulatis in ea urbe conuellendis. eam cum tereremisti Imrel tanquam colonos nefarios concionatores. iubet pronunciari edictum ut sub pena capitis illi procul ab omni agro Ausus an Memingensi, Sueuoq; absisterent qua una ratione posse collulere eius prouinciae religioni satis commode ubi videbatur. at inferioris Pannoniae regina Sasχ- Delia prosecta omnibus fere eius regionis proceribus comitantibus quam mediam deducebant mommittis&Castalius ad expedienda exequendaque illa quae statuta luerant, procedit. m cum peruo Piuet, de concedendis regiis insignibus habetur sermo, atque regina accepta coronam, quae aurea,Ln acuti galeri formam consumebat multis gemmis ac maigaritis egrcgiis insignita, cuius in supre ma parte crux aurea consi agebat, Castalio in manus tradit, atque inquit iure regia insignia ad eum tanta Fera Pertinere. in cuius potestatem regnum veniret. se fortunae Sc volubilitate, 6c inconstantia cogi, ut misia. Tegnum opulentum nobile relinqueret. tamen illud solatium habere in tantis malis,quod in poto statem optimi Sc Christiani principis veniret. 5c a quo omnia humanitatis osticia & ipsa dc filius ex Pecrarent. cum rex paruulus his videretur resistere quodam modo, neque aequo animo assentiri, mater ostendit sapientis esse opportune repugnanti fortunae cedere; neque per temeritatem dc pertinaciam potius omnibus unq lcmpore ornamentis spoliari. suas vires non susticere illi regno de-rendendo, cui immanis Turcarum imperator potentissimus semper immineret cuius amicitia qua tuta sit. nedum inimicitia monuit Curtensis perfidia de iniuria hanc unam esse rationem sui serua-- , u neret permutatio illa, de si tardinandi consilium dum tuto liceret, ultro exequerentur. plus Ipei. ndes, de liberaluatis in hoc principe reponendum esse.quam in auaritia, perfidia, crudelitate,

antidus Turcarum. contra quos nisi Ferdinandi tutelae 8c defensioni se dedidisset, omnino erat ad im Piam eorum tutelam confugiendum, cum iam assiduis bellorum cladibus ita aflicti essent Populi, ut necessario ad aliena auxilia esset respiciendum . his dictis cum puer acquievisset, dc corinnam, sceptrumq; eburnum multo auro, multisq, gemmis ornatum, oc talarem estem multis preciosis gemmis limbum circundantibus, Caslatio in manus tradit. his acceptis Caslatius non ta pro acceptis muneribus,quam pro alacritate gratias agit, hortaturq; ne regni concessionem suo in is Iuni ascriberet, sed conseruationi, cum semper patris loco de defensoris ipsum Ferdinandus rex sit habiturus. ea corona tanti fieri apud eos populos, quanti r num ipsum, consueuit: quam cum. Georgius magno studio habere curauissent, tamen impetrare nunquam potuerivit. illa missa eii continuond Ferdinandum regem per Ioannem Alphon sum nepotem Castalij. Regina

deinde Cololuar prosecta conuocatos ad comitia proceres, qui nondum conuenerant, expectat, ut animos eortina confirmaret, hortareturq; ad iurandum Ferdinandum in regem, dc ad capienda a ma,quibus Turcas repellerent parantes aenuo in illud regnu inuadere. proceres ubi aduentassent, partim optimo consilio, partim timore omnia quae gesta forent approbantes iurarunt alacri vultu se Ferdinandum regem accipere,& sidcin seruaturos. primi omnium Saxones, postea Caeculi tur runt,ea tamen conditione ri sibi seruarentur confirmarenturq; integra priuilegia, dc quonia Tur- cicum bellum uillare videbatur,tit edictum ut omndis arma pararent ad opportunitatem, cum primit significatum fuisset. Ferdinandus omnia quae gesta promissaq; essent a Castalio rata firma in se

habere nuntiatum mittit. hinc addita est facultas procuratori, ut posset nuptias Ioannae filiae cu loa- ne filio reginae celebrare, quae assinitas cu omnium summa laetitia contrahitur, quod haec cocordia videretur omnibus quiete dc tranquillitatem allatura. postea comitantibus quadringentis equit,bus regula non sine lacrymis multis cum filio Cassovium versus iter capit.ea vix proiecta nutiatur Vicchius cum Battore Andrea conuenisse cui iam Litisum de Tibiscum dc alia nonnulla castella. quae possidebat concesserat. atq; is nisi perliteras reginae factus certior de omnibus rebus transactis. assentiri noluit, qui ad reginam ad urbem Cassovium comitandam adproperauit Battor trecentos equites ad ipsorum castellorum praesidia distribuit&octingentos Alauchos, qui sunt pedites arcubus utentes Jc acinace cti thorace, aut hastatis telis. his rebus feliciter succedentibus Ferdinando, Franciscus Chendus dc Balassus proceres summae autoritatis in eius amicitia ac fidem sunt recepti, quod non parii reserebat ad conseruatione eius regni. statius postea trecentos Hispanos duce Aldana mittit Ligi sum in praesidi atq; postea statuta est, ut ea urbs muniretur, Sc in debilioribus partibus reparationes excitarentur, quod ipsum fiebat in caeteris urbibus Salsebesiae Ulpiani, id Zi,nil quo Tutrarum impetus retardaretur, si conarentur in illud resnum irrumpere donec opportuna auxilia Ferdinandi accederent. Sed quoniam in recentibus comitijs Colossiaris pecunia impetrari non potuit,quod omnes assiduitate bellorum essent exhausti statu id est ad harum urbium mi nitiones reficiendas ut episcopatus inferioris Pannoniae dc Uin driae prouentus addicere tu r. Georsi

113쪽

84 Historiarum

gius laetari plurimum quod omnia sibi succedere e sententia viderentur, quod initiis fortuna aril. sisset. Sed existimat se grauiter offendisse Turcarum imperatorem, quod illi Ferdinandum praetulisset.excogitat igitur quibus rationibus fieri posset ut illi faceret satis, dc in gratiam redire pollieticu utrosq; principes uno tempore vellet amicos habere eo consilio diuertit Colosuare ad suum oppi

dum . quod ipse a fundamentis extruxerat atq; Uuiuar appellauerat, ubi decreuerat adesse purpuratum I urcam ad exigendum tributum eius prouinciae milium. is enim dum agebantur ea negotia illuc accesserat,curauit itaq; Georgius nequis eum alloqueretur, ne posset cognoscere quae ibrent transacta quem tamen magnifice ac t iberaliter tractari carat. mittit etiam accertitum Castaliii. qui ubi couenisset, comuni amboru consentia tolutum est tributum, cum cssent adhuc induciae, neq; opportunum tempus videretur praestandae facultatis Turena ut apte occasionis inserendi bellucia uti. litas esset non aspernanda benescio temporis concessa mature instruedis munitionibus. Sed enim eodem die vesperi nuntiatur Acmethum purpuratum Turcam cum tribus millibus equitum Cur ta egressum esse, ut reginam de filium Se regiam coronam interciperet,qua ad Ferdinandum properantem acceperat reginam secum afferre. regina Calviuium versus, ut diximuS, Iter ceperat, atq; in horas multo grauius serebat ea fortune mutationem: quae propter difficultatu viarum cu e ria in Regin pan tibus descenderet, qui superiorem Pannoniam ab inferiore occidentem versus disternainanti inannonia num liqua quadam arbore incidit: sic fata volunt. ac paulo inserius; I labella regitia. deinde iter perages rori Calsouium incolumis peruenit, cum Turcarum Curiesium conatus it ritus ac vanus fuisset, nam regina ut quae prudentia valeret, Sc disciplinarum cognitione esset exculta, quae iacit homines plerunq; cautiores ad agenda negotia ob experientiam oc recordatione rerum praeteritarum, per inimsitatas vias iter iaciens. fraudes de insidias Turcarum. quas suspectas habebat, delusit. Solinianus cuper exploratores omnia quae gesta contrectataq; fuerant percepisset, e vestigio copias colligit ad occupandam inferiorem Pannoniam .cius expeditionis summu in imperium defert illi purpurato qui erat in praesectura Graeciae. iubet cu duodecim millibus equitii Tauruma conuenire ibi castra coniugerem reliquis copiis, quae fuissent comparatae a tribunis militum. quos SanZachos vocantam perat illam prouinciam ex altera parte aggredi cum auxiliis Mysic interioris, ex altera inuadere Lubet purpuratum Curten siem. atq: hoc fieri mandat tanta celeritate . nullum ut tempus Ferdinando concederetur aut muniendorum locoru, aut colligendaru copia i ii . Castalius his delatis hortatur Georseo fili mo sum ad tantas calamitates,quantae imminere videbantur alacriter propulsandas: qui cu se non de Oaehi literi iuriarii ulla in re respodisset,conabatur tame reconciliari dc in amicitia Soli mani redire. na litetas'

ad solinianu conlcripsit,quibus Zc se purgabat, bc animum Soli mani placare mitigareq; nitebatur erga Fer sit dum. Scribebatur. n. in illis quod si Soli manus idcirco copias mitteret quia possessio inferioris Panonie data esset Ferdinado Regi, ea non poterat videri linitima caula belli quoniam illud negotium isset a regina at non a se tractatum per nuptias filii. qui Ferdinandi illia in matrimoniti duceret. illa de musa liberam prouincia ministris Ferdinandi illa reliq uerat, atq; tele Casibulum reccperat. non esse mittedu exercitu inquit ad labesectandos populos rerum omnium ignaro . quod ip:eci cturiis esset omnes Perdi nudi copias,quae in prouinciam suissent ii gressae, ibi ritiarum; tributia ord, narium uti promissiam merat. additae sunt ela in hanc sententia de primatum eius regni si applices ii-terae ac preces ad platandiam animum Soli mani. quae eadem confirmarent. Sed tamen nulla ex parte retardatur celeritas & studiu bc suror Turcarum Byzantio egretam: quia cum dux luminus Tauru ninum accessisset extructo pote supra Danubium castra propinqua fluuio Tibisco ponit. ibist h. opp. quoq; ponte per summam diligentiam excitato ad oppidii Becche contendit, quod est in ripa prinpe fluminis situm deinde cu omnibus copiis in ra planitie rastrametatus monet praefectos finitimarum regionum ut copias ad se celeriter iterent quas belli tempore submittere deberem. Castistius contra,dum Turcae copiaes colligunt Aldanam, magistrii miliorum monere Georgiu iubet Lo fantium vi cu sexcentis equitibus Tibiscum urbem ingrederetur, atq; imperat ipsi Aldanae ut cum suis Hispanis ibi praesto esset. Georgio Lot anno desieri suminum imperium rerum bellicam. carumnistrationem eius regionis:qui ctia communi consilio cum Aldana Tibiscum munierat bonon nulla castella finitima pro breuitate temporis. neq: vllum tempus intermittebatur faciendis reparationibus,& instaurandis ac reficiendis partibus urbis opportunis. fiebat certior de his omnibus natior Andreas Liai si qui statim ad colligendii quanta copia tu potest animu adijcit. ora monet opaserre oportere aduersus commune christiani nominis 5 libertatis singulorum hoste. Rasciom pri inani qui naarios. qui populi liuit Pannoniae inferioris ad meridiem habitantes. nunc Rhatiani votati, quoruinconstantiam ac fidem suspectam haberet, ad lase accersit non tam ut eorum opera uteretur, qua ut Turcarum partibus ne fauerent. vi vero magis eorum fidem stabiliret quatuor millibus sere illorum praebet stipendia cum militi illorum principes etiam ultro te offerrent.collectis igitur summa atq; incredibili prope celeritate quindecim millibus armatorum, quorum maior pars erant multes. illas copias educis in apertum atque ad Lieti sum castra ponit, ut nostis adhuc inter duos fluuios castrametati consilia exploraret. Castalius urbes munit in Pannonia in seriore, quae illa opera indigerentiqui cognoscens purpuratum tribunum siue Bel et tum Tibiscum petere, aliam coliotrem Hispanorum mittit cum pecunia in stipendia Ralciorum. comitia indicit Libinium .curat ut Georirus Ualuoda regni copias colligat ad Rabsidia Tibi sis. iubet Battorem quantum pol set copiam L ntio mittere ad turbandu traiectum Turrarum ne Tibit fluuia pertransirent.at Georgius quia non putabat futuru per suas literas ut Turcae progrederenturiqui prius negotiu subfrigide curauerat,ini audiuit eos pontes struxisse, colligit in tria millia equitum, quibus in apertum eductis scribit ad omnes urbes quae paratas copias liaberent, ut ad secundum mandatum mitterent quantum deberent

114쪽

Liber Quartus.

Pannonicus

debetem piarum est antetractis suetudo militu conuocandorum ad vexilla. ubi res ita tulerit in diariore Pan Donia. et ad cQmunem salute libertatemq; tuendam imitentur,atque lancea cruenta M gladius ab equite per singulas urbes obequitante publice setatur per uicos.quem alius pedes e audii: imuitvr propinquus omncs inuitas ad arma sumenda contra comunem hosterra. his auditis om nia. nes qui apti sunt tractandis annis per aetate ad statutum locum conueniunt, atq; ita breui magnus equitum pedit umq; numerus colligitur.Castatius qui 1 inpecta haberet Georgii monachi inconua Nunia di stitiam, illi quaestori u munuscum stipendio quatuor millium nummum coneedit, & Valucidae cum pendia data quindecim millibus, adaugetqi equitatum &peditatum ad corporis custodiam. tantaq; liberalitate monacho delinit, ut Zibinium ad comitia conuenerit paulo ante indicta.in ius pecunia ad regni uetensionem petita obtinetur, qd in luperioribus obtineri non potuerat Quae dum parantur ad iuturum bellum minseriore Pannonia utrinque. Philippo in Hispania profecto vi diximus, Maximilianus Boemiae Reaiam per Italiam cum Maria Caroli filia Iulio nam redierat per magnam eius ciuitatis laeti. etiae significatione de solennitates: quo tempore Roma allatae sunt literae ad Ferdinandum regem, quibus significabatur breui futurum ut Georgius in numerum purpuratorum Cardinaltu cooptaretur at Micrbeius interea omni conatu nitebatur ne regiae copiae coniungeretur, qua de cauia Fe dinandus praeter copia quas mittebat in inseriore Pannonia, praesidia intinibus Pannoniae superi xis adauxerat, ne si illi fines inuaderentur,no possent resistere. muttit Andream Brandatum tries millibus Germanorii Carolu Merettinu virum Maruingiam cum quadringentis equitibus quoruplerique erant cataphracti. horum omnium summum imperium erat penes S sortiam Palla uicinia. hae copiae Varadmia prosectae Castalii mandata expectantiqui pet Ceorgii suspicione, cu non posset ex illo regno exire, mittit nuntiatum Ssortiae vi eum Germanis copiis ad se proficistaretur. Nortia relictis in praesidiis alia cohorte Germanorum. alia Salsebessae.duaous Zibinii, cu teliquis Germa. nis Hispanisqι copiis ad castra cum Georgio coniungenda properat. nuntiauit interea Turca trabinus cum Octoginta millibus armatorum,de quinquaginta muralibus ac mediocribus rormentis Tibi lcumfluitium traiecisse.insestaq; signa conuulsisse Tibiscum urbem versus. qui Losantio signifim tu in mittit Solimani nomine nisi vi ni illam dedatae illu & omnia presidia iugulaturum. sicuti iussiis fuerat. si ullius misericordia motu iri ob eas calamitares. quas ipsi sibi sponte asciuissent. Lolantius urbem illam esse regis Romanoru, at non suam respondet se non posse sine crimine proditionis dare aliena. credita rem esse defensori, at no proditori. Omnes viros honos iure debete exi- si mare. splendore glominq; militarem Dcile minas hostitim contemnere solere . quo nomine in- 'dignus sit, qui non pluris honorem quam vitam laciatae nullia praetet Ferdinandum regem agno.1cere.esse niagis aequitatis Ottomati icae pacem α quietem curate.quam regnum illud. in quod nullum iii, haberet, ita armis vexaret his auditis Belei Deius ad oppidum Becchen profectus cum omni hus copiis decem muralibus tormentis concutit, qua verberatione magna parte muroru disrupta. tapium 're'& proli rata oppidani praeter vitam cuncta arbitrio Belerbeii dedunisu cum oppidana praesidia accepta fide ex oppido exivissent per perfidia Turcarti ad unu trucidantur a lanietzecis praeter ducem, qui vix ab ipso tribuno seruari potuit acceptis deinde per deditione Bechereche de Senatho Oppi Raselo es mdis auctisq; copiis Rasciorum aduentu qui cognito Turraru exercitu potentiore, cotra ius urandu fidia. Ferdinando cuius etiam acceperant stipendia, in castra Turcarum transfugerant, ad Bechereche, Li Zisum castra mouet,explorato, at minime tentato Tihis . quia nimis praesidiis & reparationib. ςnamhum unitum apparuisset ac dithcilius, ii quod tunc expugnari posset.decernit omnem finitimo: si tu, πῖ Ddiorum spem adimere de loca oia. quae opem ferre possent Tibisco circii expugnare. et illa urbs auxiliis postmodo priuata secillus ad deditione compelleretur.primu igimr Liritum. quo oportebat subsidia a Castalio missa couenire expugnandu censet quo cosilio iubet prima aciem cu ipse abes Iet etia iter unius diei explorare copias Battotis. sed acies cognita a rigilibus, qui missi fuerat ad ex plorandu aduentu hostium procul ab urbe iub noctem lata perturbatione ac trepidatione castra repleuit ut pene Mimns copiae solutae suerint, cu qui'. latebras ad iuga prospiceret. per eu tumultu castra monet ad prosectione relicto in oppidulo Petro viro Pannone praesecto reru hellicaru apprime perito cu trecentis equitib. & nonnullis Aiductis. monet hunc quata possit virtute urbem α oppidulu de dere vix inde profecto Battorem suis copiis, Burgo magister, sic in vocatur supremus magistratus vibiu in iis regionidi significat psecto praesidiotu se velle iacere deditione. n . vi. η' ς' 'g tam, honore, ficultat esu ibertate. filioso inres. oia hona uno tepore certissimo periculo obiicere. si telas,et illa urbe defenderesua Battot ita turpiter reliquisset,eta iudieauisset iacile posse expugnari. profitetur se velle claues of Erre ipse adquid vellet de oppidulo statueret. Petrus cu intelligeret a Turcis ut be occupata oppidulii mre posse desendi .decet nil ptare reb' Fer adi ut eas copias seruaret icolumes, a mn utilitet immanitati hostiu obiiceret, quare milites educit Beterbeius cipio Li- ε salso p deditione mi cu vnii tersis copiis p dece dura morat tu oppidia parusi Solimsi qd distat circiter alum. duo milliaria ab urbe Liris is i edito colle situ expugnare adort' est. pudia oppidi parui Tucitas vires metia ei a t. n Panonica. singulari virtute illud tutant:atq; si ueti, leuiti pilis. qta fieri pi m olestia hostes amigiit Bel et i ' cu neq; minisne i largitionibl neq; vlla virtute militati illos ad deditione posset copellere aut si ibiugare. iublatis vexillis ad I sectione inde castra mouet relicio Lirisi Olima. Mo praesecto viro Persata quin a. millibus equitu.5c ducentis Iannizgetis ipse cu reliquis copiis ad sidendum Tibiscum proficiscitur quo occupato videbatur ola Ferdinadi auxilia parui facturus. . n.Tibiseu urbs munitissima, vulgo Themis uat a fluuio Themi vocata. qui ea creudaticuius altera pars est munita terra de lignis in aggeris more cogestis, ubi multae sunt lacuns de profundissimae et bla; ribs, paludes de QTae aqua plenα unde neqι tormentis cocuti,neq; ullo pacto insessati potest altera pars desidiptio,H muro

115쪽

Copiae Fodi

tiandi.

rio prudens

ti talibris. muro cingitur antiquo lateritia materia,atq; interiu& illa ducta esti Ggnis profunditatis Se ampli ludi i q, ad turrim quae moliam illam pios pectat, domus terra oppleta est collocatis tot metiri qua undique filiam detentat. eaq; cuni tuis lateribus ita est extruct Ut lciopellariorii initi maxime ut acco in alaecompo lato igituc in urbe onmic eat qui erat in iubardissicia lii burbana viseficiali accediantur, ne fierent viilia castrametationi b. hostium. Tum poesidia ac ciues Tibisci statissit vel honori lice urbe defendere,vel per sipriolam moreta Qrtitudinis ii On vulgaris exemplum ad D. fleria irant mittere idie idus Octobris prima I u ars acies urbe ad expugnatione explorat, quo tepore Losam ius intellus cst quadringentis equitibus pretet Aldanae conliliu dc Uiliandradus in quinquasvitalciopeitanis leue praeliu comittit, in quo certamine Lotantius iple gloriose deeerrauit. atq; c gregia opera enituit Alphon si Rerecti viri Hilpani. nam tanta virtute dc petitia Lotantii certatu cit,ut duo Turcaria millia Lofantianorum fortitudine in castra sint repulsae Aldana. quia verebatur ne illa victoria suos nimis alacies in periculam alliceret cum essent tot millia hostii, mittit qui suo nomine hortarentur Lo anna. ut iuberet cani receptui.atq; illud lactucst sine ulla tuorui actura q uacis Turcae in redeunt sertim impetu facereiii Sc ad luburbia utq; sint insecuti. nam ibi subsidia sci citatiora collocata fuerant hac ipla de caula quae ubi in irruentes Turcas glandiu procella effunduli eos cogut recedere. postridiccius dici Bel et ius uniuersas copias urbi ostentat, quae accestione Raldiorum ad nonaginta millia hominu excreuerant. ibi tam amplae, tamq; coden satae oste tantur phalanges,ut vel illud solii urbem polle trepidatione replere credideri t. sed ubi vel .let urbe explorare, rursus egressoru psidioria virtute re stultra tentata repellitur. tertio abhinc die directa sunt tormenta in ea parte urbis. in qua Grte Lolantius M Aldana munitionem inceperant. quo sane hostium consilio per exploratores cogi uto statam latiore faciunt illa nocte mcςpta, ita ut postero die valde essent muniti. directae sunt duae semicolubrinae, dc duo semicanones, reliquaque minora tormeta, hisq; urbs concuti cepta, quare plidioru ductas ceperunt eas Turcaram vires parulfacere. quippe cu nullia ratione viderentur Urbe posse potiri, niti illud per acerrimu maiorum tormentorii impetu tentareiadam; ora prope muri essent aperti ac prostrati. Quae dum ad urbem Tibi: cum aguntur, Castalius colle is copiis,quas habebat ia in hinem is castra cu monacho coni, M.qui circiter leptuaginta millia hominu lumnia celeritate collegerat: quae vires et i dies succroscebant, adiunctis cohortibus Pallavicini Jc decem millibus hominu Battoris. creuerant. n. eo vires copiaeq; Ferdinadi, ut essent in eius castris nonagitata millia hominii, quos lhquebatur quinquaginta tormeta. In his copiis tametsi numero lae erant, in ta essent pletiq; rerum bellicarum imperiti de

quales tumultuarii esse ibi em. male instru protriptio rei': ad mga quam ad pugnL Castalius parum firmamenti sic habere oportere censebat: cum omne spem in men enariis militibus collocat,sEtiqui partim pedites, partim equites variaru nationia accedebat at quindecim millia armatorum, de in quingentis Hispanis viris lectissimi quos semper secu habebat. nationes aut illae nullu ordine ieruabat erantq; oia coisione plena, cu nulla natio vellet ad alia munia militaria obeunda commni consilio cospirare: sed singulae propriis munissae seorsum fungi niterentur, neq; vllas vel preces vel blanditias duci audirent. Haec una sane pestis omne gloria Germanici nominis destruxit, dc in perpetua destruet.donec id nsilii captu ab Oibus fuerit, ut uni imperatori parentes uno consilio, una mente, uno animo viantur ad comunem salutem dc libertate, de patria ad uetius barbaras gen tes natione', defendendam. Castalius his discordiis cognitis curauitatos ad concordia reducere, quare conuocatis insigniori b. ducib. de primariis cultisq; ordinis ae nationu, eos ita sere ad concordia de ad seruandos ordines militares cohortatur. immo vobis inanilestu esse obmilitones nulluneq; imperi u neque regula. neq; Vrbe, neq; domu salua esse post e. ini vel nulle leges ad felicitatem dirigetes fuerint,vel uexistat patu diligeter seruetur quippe cu lex populoru regina, anima ciuitatum, firmissimia omni u icietatu vincii tu ubiq; sit necessaria. atquanto magis teruande leges militares sunt in castris ubi propius sumus periculo, dc ubi multi sunt homines maletici, qui spe praedae εc impunitate cediu conueni ut ad urbiu agroruῆ; populationem: qui nisi legib. coerceantur & in genti metu sup icioru .nulla disteret uia amicos ab hostib. tractarent omni u vero legum militati iptima Se regina ut ira dixerim lex ea est, ut imperatori comunion nisi saluti. de regnorii conserita tioni cosulenti pareat utquod nisi fiat, irriti sunt oc inanes oes regu conatus, frustraq; maxime co piae coparantur. Vbi imperatore caruerint. carent autem exercitus imperatore, qui imperatoris vo

luntati non obeduiut. imitari oportet sapientissimos illos Romanos consules, qui cu exissent ad bellum pro patriae falute priuatas limultates. dc odia intra fines agri Romani deposuerunt. reli plari ibi rediissent in patria parta patriae victoria facile futuru est si per has discordias inter vos dimi

cotenderuis, ut patria. lilios facultates libertate in manus crudelissimoru hostiis tradatis . nihil. n. magis optabileςst barbaris, quam ut coia arma harii prouinci aru interse ad mutua vulnera couextanto si sapietis omne ambitione omniaq; odia deponetis, atq; omne madiu couertetis ad a,fligados comunes hostes. ad y pullandii iugia serui reuis a vestris ceruicib ad restinguiua tectorii vestro tu incedia.ad repelledos acinaces a iugulis otii filioru assini u. amicoru vestior v. non potiatus malorueumulus propulsariptiuatis armis alicuius nationis, sed comunib' omni u. neq; utilia illa sore. niti mi imperatori obreperetur. se aut omni ui periculoru dc labor u locili ae duce futuru pollicetur, qad ea oexpeditione n5 aliqua sua priuata ci copulsus, sed studio defendedae eius regionis, accesseri qua spria carn postea fecit amor de charitas i oes illos populos et i signis spes tri uphi de immani, Turcis reportadi. His rotatb.oes discordiae, GR: ambitio repressa est, animiq, conlucti S cosilia omni se .ut uni' Castalii viri alienigenς imperio subiiceret,qdno ira secisset, si imperator fuisset Germa' nice, vel Panonice aliculus pientis nationis. haec. n.pestis tuasit uniuersu sue terraru orbe, aut sali:

116쪽

Liber QuartuS.

certe uniuersia Christianorii regna. ut ciues suos quiqι sapientissimos ac pstantissimos in una quaq:

re iaciat parui, at mediocres externos admiretur ac maxime colant, contra quam deceat. sic. n. fit vexuri boni e patria omnes exterminentur qui maxime utiles iis ciuibus esse possent, alijs nascantur ciuitatib quaeres multas urbes euertit, id euertet in postem. staret. n. adhuc florentissima urbs Trinia. neq; Graecis stammis ac terro cocidisset, si paruisset Cassandrae monitis. Castalius cessis copiis mgnas itinerib coniunctis virib. monacho colendit serre suppetias Lotantio dc Aldauae. qui Tibiici obsidebatur. primo die monachus .pcedit in prima acie. qd Castalius permittit. at ubi castris ho situ propinquaret, ipse esse voluit in prima acie cupstantiore manu militu monachu in conserti Isima pirat ange esse statui t. cu ipsemet et castra olbus copiis eligeret in munitiore comodioreq; situ, a seie ostentasset. at bi difficultas angustiaeque viarum nonnihil copias retardaret, qd per angustus pati uinterfluuium dc monte interesset faciendii. neq; fieri poterat ut tantus armator u numerus breui p illas angustias pertra siret ad euitandas eas viatii difficultates non ulli existimabiat fore com . modius ut oes copiae Litilum diuerterent ad illa urbe expia gnada qa sic saturii videretur, ut Bele belus cogeretur soluta obsidione Tibi ita ope secre Olimano. Castalius virunq; uno tepore fieri posse existumi cu tatas haberet vires. na relictis tot copiis quae possent L aisum obsidere. dc molestias Oli manni diuertere ac suga impedire. iple uniuersum exercitum iubetTibi istu versus signa coueri re. monachus in itinere monet sibi no videri ad eudu esse Tibi scii. cu tumultuariis copiis scilicet aduersiis veteranas Sc exercitatissimasTurraru acies qui si collatis signis esset dimicandu certissima victoria de tyroni erant reportaturi Castalius laudat mutatione lenietiae monachi. R in tantis reb. utile lit consiliu in melius mutare. rogat tame ut Ligilum accedat.docet in unius urbis expugnatio ne cosistere uniuersum imperiu inferioris Pannoniinrogat ne Christianu nonae in tanta opportunitate reru parui iaceret. obtestat ne tanta gloria. quata colecuturus videbatur illa ciuitate expugnata negligeret se illi lummu eius rci inquit deferre imperiis. seqi tanqua primissi duce mandata execurima. rogat ut illud celeriter fiat. qa finis teporis petitorii a Lixilioru a Lotantio sc Aldana laborantibus rebus erat propinquus qui per viginti dies tantia se posse Turcis reli itere profitebatur, dius et b; ;;

nis laboribus piignae, nocturnis excitandam munitionu ac reparationu assidue tatigarentur. mona silui chris .cr L Zilum multus accederet. tardius iter facit ea sentetia. ut daretur lepus olim ano auigiudi que in urbe tam imbecilla tantu exercitu no putabat expectatur u nutiatur interea Beler ius auditis copijs hostiu propinquare,ubi pocio dies Tibiicii verberauisset qua uis noua tormeta attracta cnt ad exercitu ab illa Oepugnatione copias retraxisse. idcirco quo die Tibita fisidia Turcarii conatu mane expectabat, tollas N aggeres Sc castra deleria pspici ut . at tormeta ipsa certe attracta Sut in ea castella q occupauerat illa nocte. q antecessit.urbana praesidia strepitu mototu castroru audieria noua tormenta attrahi rata mittunt quoida Aiduchos ad exploranda castra. qui reserunt lata celeritate Sc confusione retu omni u Turcis te recipere. ut multos et globos ferreos intra fossas reli

querint. at die postero in castris Georgii ubi cogniti fuit Tibisci obsidio soluta. magna letitia percepta est atq; couocatis pilantioribus ducibus ad militaria comitia decernitur ut Drusum oppugnet, Monaehu, ne illa munitio a tergo relinqueretur,ci posset insecutoros hoste infestare. vix quatuor milliaria in Georeius piae distabat a Liziso cu tabellarius accedit in eastra. a nuntiat Pontifice ad preces Ferdinandi regis Car. creatus. Georgiu in patrii lacratorii purpuratorii senatum cooptasse atq; affert purpureu galeru, dc mul IOriun Cardinatrum lueras,q istud ipsum significabant, exponebat in cu quanto totius ordinis patrii gaudio dc colentu fuit Set exceptus. se gratulari pro accepta quide dignitate . sed multo magis .p accerta gloria partaq; apud oes Christianas nationes vi tanta prudelia. tantis, tamq; diuturnis labor Ius animi 1c corporis illud regnu aduersus immane Turraru gentem tyrani dei, scienterit. Georgius his laudibus. Sc hac honorificentia dignitatis no minus,quam dignitate ipsa, laetatur: quippecu dignitatem videri vellet parat facere at nonulla signa tame laetitiae domesticis ediderit. Georgius ari neq; his quide adduci potuit ut sincero animo Ferdinadi partes coplecteretur, neq; Ottomani vim se indignatione no magnopere curaret. multo pluris Soli mani, quam Ferdinandi amicitia liceret illo colitio impulsus est ut sibi delatos honores dc duces ipsos regios P nihilo haberet, qua re in iuspicione alicula, proditionis ci 1 incidit. Castaliuς ea opinione de Georgio cepta tauqua Ut εςculos ab illo diuertit. Otacius dicta facta. cosilia. cogitation dis pro viribus diligentissime obteruat. dCδ'-ii. de his Oibus certior fiebat Feldinandus.quae dum obteruantur a Castalio. Iulius Salinatius vir aulicus unus e domesticis Ferdinadi venit in Castra Iuliobona citatis equis, luetasq; reddit Castalio.qb. continebatur,si copie ito exiissent ea inferiore Pannonia, ne exirent. ne forte a Georgio excluderetur, rareturq; quata fieri posset celeritate. dc comodo ut is E medio tolleretur quonia per Buzantinos exploratores p literas regis Poloni. dc p significatione, muliora proceria cognita esset, Georgiu nihil aliud cu rate quam ut in fide amicitiaq; Soli mani reciperetur, atq; eu velle Castalium cuoibus copiis trucidare,qui b. actis promissum erat ipsum creatu iri Soli mani sensu regem in senoris Pannoniae.Cal alius nihil horti n6 expectadu censet,ac nihil noui significari putat. veruntamen ne monachus incideret in aliquam iuspicione. nuntiat.quae Ferdinandus audierit de viribus hostius ibi lignificauisse: multaq: ad sit figmeta. q videri pol set probab lia. Id quo pacto latatu rerum magnitudo appareat agenda Ferdinandum Diagnopere cupere videre exitum eius belli. ius sibi certam victoriam propoli ili et lairaei in Georgu iudicio M petitia rerum bellicarum omnem eius peditionis gloriam collocatse. his ambagibus res ad maturam opportunitatem protracta et , itaq; aptu trepus obserualli. ne regnum via acu loso Georgio amitteretur. quae dum liruuntur ad Opportunitate, exercitus Lia iis propinquat.Georgius curat esse in prima acie qd coceditur, sed quoiam anguilus tralitus tequcus noctu erat propinquus initul nutiatu Castalio sibi lio videri torme-

117쪽

Marossus flu. hirtam ob sessum.

la captu per

mentitas vestes.stratagema.

Ursum eo neusium.

8 8 Historiarum.

in maiora illae trahi posse. quare ibi esse relinquedata tantis vitib. equitatus ae peditatus praesidiorum,quantae pollant ea defendere. hortatur Castalium ut ipse in capestribus tormentis sequeretiar. Castalius qui ridiculum putaret copias ad expugnadas urbes proficis tantes necessana instrumeta relinquere, M illa quae tota viam pateraciunt exercitibus, cu etiam non tam hebetis ingeni j Georgia esse arbitraretur, qui non videret transitum illum sine magna molestia non posse parari, cogninuit Iusceptam expeditione non esse e monachi sententiae iubet igitur operas acciri locum ita para ri ut saxo paulatim excito e monte via dilataretur. tieretq; tormentorsi capax & rotarum. prima itaque nocte non parua pals tormentoru tranti t. sed ubi hora esset tardior, ibi cu phalange ac postre ma acie castrametatur. Lubet Hispanos duces, quos secum habebat. rare tormenta, ut per no

procederent,quia per diem daretur tempus quieti. iple nemine sentiente cum suis custodiis clam ad castra Georgii petu diut.quae distabant addecein millia passuum a Liziso. tentorium monachicum maliis Hil panis, Italiiq;ducibus ingreditur, atq; ne caperetur admiratione. hortatu quia tam repente apparuulet,l magno desiderio teneretur intelligendi consilii .quo ipse Georgius adductus sit ut nutiatu miserit tormenta maiora esse relinque da ta propitiquo hoste praecipue,unde insignis gloria speraretur. his respondet monachus se illuc usq; profectu elle qν sperasset hostem copias omnino retracturum. qui tamen nonda Tibi leum fluuium traiectrat. istud sibi non mediocrem cura afferre. cum etiam Oli manus statuisset Liai si oes conatus hostili sustinere. Quod si Bel et ius suppetias terre conaretur, non este ulterius procedet v.cum nanqua tantis copiis. tam rerum bellica rum peritis obuiam processerit. fieri non posse, ut cum tyronibus resisteret, nedum recuperaret, qTurcae occupaueran se non iudicare Sc copias Sc regnum uno tempore fortunae arbitrio esse committenduata potius procurandas inducias. Castalius habendam esse honoris ratione respondet. non ignorari potentii simos utrinq; exercitus eductos si relicto Liaiso in potestate hostium in qua una uroe lalus eius regni,M Pannoniae superioris, bc omnis pi ope Christ iani nominis quies conssisteret, fierent induciae eas no posse carere suspicione proditio. tis apud exteras nationes rogat Vr sim sceptum negotiu exequatur. cu ia tormenta maiora accessissent quod non sine admiratione ille audiuiti sic igitur lubens Liai sum verius castra mouet Castalius cu tribus millibus equitii Pannonii, de quadringetitus cataphractis urbem. ad expugnationem explorat. quς ex altera parte.quoniam Marolio numine alluitur munitissima est. atq: ex altera parte hibet collem editiorem. Urbiq; imminetem, facile expugnari posse apparuit.nam cum ad excitandu leue praelium copias misisset, ipse paucis comitantibus ducibus ad solsas usq; progressus omnia diligenter speeulatur. Turcae non metit in prouocantes, sed multos sciopettos ex urbe displodam ne urbs recognosceretur. Castalius urbe diligenter explorata suos 1 leui certamine in castra reuocat ipse in castra redit. Omnia quae conu rant ad Tiblicum docetur tum castra mouet. cuin omnibus copiis explicatis vexillis se Li Zilo Oiletat. ubi in acie aliquantul um constitisset, item occupat imminentem urbi. monachus cum suis copiis e regione oppiduli castrametatur. datum es hospitium mercenaciis Ferdinandi copiis in parte editiore Ligilo imminente. atq; ipse Castalius inter hos tentorium locat Dum Castalius ita castrametatur, Turcae suburbium cremant, φ multus ibi inesset commeatus, & non mediocris copia optimi vini ad illud incendium restinguendii. seruandamq; annonam Castalius centu mittit sta petrarios Hisipanos Duce Ioanne Uillio quae vel per summam diligentia tamen leruari no ita Potuit. quin Alduchi quidam ebrii, ijq: plures quingentis auli sinit Liailum quasi Bacchico furore impulsi sine scat is aggredi, qui oes prope a Turcis in pecudum morem trucidati fuerunt in fossis ipuus urbis.interea omnes copiae castrametantur. accedit in castra Patochius vir Pannonicus cit quadringentis equitibus dc peditibus sexcentis,quos propriis sumptibus alebat. 6c cu quatuor tDrmentis bellicis ad bellii Lirisiense quo in itinere castellum et quodda Turcarum vi expugnat. milites psidiarios de oppidanos ad unu trucidat.oppidia diripit ac succedit. duce oppidi captu in castra adducit.sita tamen interfectus est 5c ille a milite quodam qui cu ceperat ob desperatione redemptionis. cu Patochius eu sibi arrogaret Castalio largiturus. du Turca Tibisco copias retrahit, egressi in hinstes ducenti equites. ec centu ac viginti se potarii H spani nulla re memorabili gesta coguntur re cedere. quod fit apud Gala castesti Turcatu. illud et venit in potestatem Castalii per quadam inaudem: na m oppiaanni maiora praesidia a Belerbeio popolo sient. multi milites Callatii induti eissent vestib. caelorum ad Tibi lim Turcaru crolideriit petita ad uetare praesidia quare statim in Oppidua petris portis sine cotrouersia admittutu cuillud oppidulta Tibis pudia ex itinere cepti sentabductis captiuis oppidu flammis ablumsit,atq; Tibi sicum redeunt ita quonia nox aduentaret missus est Uillim, Thomas varichius. Antonius AZinetia ex altera parte ad explorandu Lia sitiri ad expugnatione, altera morsius Barictusoc Viliandradus. tu rursiis ex alia a Di duces ut diligentius negotiu conficeret. re itaq; diligentissime explorata parua qda tormenta in colle statuuntur in casvias, q apertς pateret, turbanturq; Turcae ne urbe interius munire comode posset. postera nocte iubet Castalius in ea parte. q ommb. imbecillior misise visa est, tormeta dirigi.atq; cii primu illuxisset sex naurali, tormetis urbs cocuti cepta,m eo die& sequenti nocte nullo intermisso spatio temporis factitatu est.na tormenta propter vim frigoris facilius id ferre poterant, cum Nouember mensis esset oc id in locis frigidis pcipue ageretur. cu ad tertia usi diem ita urbs acriter fuit, et cocussa magnaque muroru pars prostrata apertaq; iaceret,ac ruinae factae essent ingetes, ne daretur tempus Urbanis muniedi interius, statuit Castalius urbe inuadere, sedcu munitio iam apparere incipere qua Tarcie interius erigebat, rursus iubentur magistri tormetoria reparationes cocutere duob. additis tormetis quod magno impetu factu est. Turcae iterea misa duxerat interius eximiae I funditatis Mamplitudinis,geminoiqi ordines vasorum vinariorum plenor u terra erexerant,cum transuersis din

118쪽

Liber Quartus. 8 9

sensioni b.atq; super illis duo campestria tormenta collocaram in invasuros urbe. at nonnulli Hispani,qui extra cςteras copias ad sollaru custodia. dc ad spectanda verberatione costiterant, cupidi gi xi cu primi mutaedae urbis signum expectaret, quia unus eorum incredibili desiderio et copulsus cst i verberation quamuis non satis diligenter exploraret, neq; visis,quae interius erat parata, nu-1iata pertum locum ad madendu csse idoneum. eo nuntio accepto statim arrexerunt aures Hispani ut primi acciperet signu pugne. decernitur ut urbs inuadatur. inflamatur animi militu 1 Castalio ad expugnationem nidc pollicitationibus muneru pro singuloru virtute, nunc reueretra religionis,

ec diuini cultus: pro gloria pro singuloru dignitate, pro Christiani nominis defensione, procul' obiit. ciuitu deorum immortaliu, pro patria, pro uxoribus pro liberis uno certamine dimicetur. additς sunt ingentiumunerii pollicitationes illi, qui primus Lieti sum esset ingressus tum Castalij, tum etiam monachi nomine.ac si nobilis prior ingrederetur, annuus prouentus ducentorum nummu , dc dinceta casalia. sin esset ignobilis, promissa est nobilitas, oc dimidium eorum munerum. Hispani qui intra istas constiterant,cu vexilla dirigi atq; importati in urbem prospicerent, veriti sibi illu honorem praeripi icredibili celeritate prevenire nitiatur,certatimq; ab utrisq; copiis ad pugn1 accurrit ut

tanto desiderio ut ranus omnino fuerit dum clamor ad ter uados ordines reuocanti u. accedunt bibi pani, dccum prima acie Uili adradus, Sc Antonius Enainelius at ruinas murorum.qui verberati ne minime explorata cu trig:nta viris illustrib. ac strenuis intra tuinas igrediutat cognitis reparationibus Turcarua aeq. profunditate 5c aggerib. praeualidis insistui. quia cognitu est Turcas tormota de omne ictorum milli liu genus in eos Hispanos color sita.qui primi inuasissient.decernunt docere Callai tu opus cst pluribus tormetis urbem concutere, ac via per amplius murorum spatiu ape rite. Aldana eo cu vexillis prosectus pugna conatumq; mi aurat. neq; concedit lepus horu cosilio perficiendo cum Pannonibus equitib. renouatur ibi arrox ω cruentu certam: pauci e Turcis ceciderunt. inuadentibus complures.erat n. tria Turcatu millia ad eam verberationem tu eda desti. nata, qui tanta virtute Brtitudineque militari pugnabat,ut exierint cle munitionibus, ac mixtim cuin delib. decertarint. ceciderut in ea pugna non ulli insignes duces. dc Uiliandradus grauiter vulneratur. neq; illud lane silentio inuoluendu duxi.* Ferradus Bottus acieru Petri Abuletis instrue Cruentum clarum magister absente ligni sero illo die sorte vexillu gestauit, ae super manitione Turcaria defixe pr lium Tat.eu cum Turca quidam glande transfixu deiecisset conatur vexillueri perciat non prius illud as. Mδ uim ui potvit per summam vim signiferi quam opem ferentibus alijs Turcis caput vexillisero sit ab scitana.dc vexillu eius languine conlpersum. caeli sunt Scalij quida signiferi, vexillaqι quatuor Emanibus extorta sic inuadentes cu multa tuorum clade coacti lunt copias retrahere. quod in comodum una rone facile deuitari poterati si per ruinas missi fuissent duces, aut viri retu bellicatu petiti. . v verberatione ac reparationes hostiis au acies essent instructae parat , ad inuadedu explorassent. 'Tecurrentraq: Castallu m docuissent. est. n vidique reprehensione dignu nimiu pugnandi desideriti, de quasi furor quida dc impetus animi,atq; timiditas Sc inicitia retu militarium,oc nescio an non etia1nagis.qilia neutru horum utitur consultore tepore optimo rerum Omniu magistro Sc moderat

xe sapientissimo.quae dum fi ut ad Lieti sum Ottomialis vir Pannonicus se Pelsium Castalio daturalia manus pollicetur, ubi fuerat burgomagister. illud p Christianos suas partes sequentes se factu.

Tu iquit, cu ita cu oppidanis couenilsetiqui b.erat in uua Turcio turanis. hortatur ut intrepidE opera ferat.quia si iubsidia tantii se ostentassent, tinuo oppidii dederetur. Castalius qui sciret oppidum esse munitissimili Oibus necessariis rebus, sed elusum iri putabat tamen ne desperatione illu deterreret hortatur ut disterat negotiu ad expugnatione usq; Liai si caeterunt Turcae capita insignioruincucu amputat quos ex ornatu armorti dignoscunt,atq; illa victoria elati vel per ipsas ruinas recedetes copias insequutur edita strageno parua. Castalius qui verebatur si Belerberus cu suis copiis Olimano ope irare properaret, coci amata prorsus esse spem recuperandae urbis, suos ad gloria, ad militare virtute, ad deleda cotracta ignomini 1 hortatur. no esse formidada praeterita calamitate moe Alima Castanci,clinultu bellum laseliciter geratur nihil ut prorsus contingat aduersum. cocedendas esse reru l Q δ i fomni uselicium decumas mrtunae cui satis ingeti clade praesenti satisnctu est. speranda esse in po. hq stetu omne fclicitate, cu aequitas causiae Deum habeat fautore. una esse ratione inquit deledae in . Pμς' 'miaen cotracti per ea pugna dedecoris, si res in posterii strenue fortiterque geratur. praestare vel gloriose mori ca Omniu populo tu laude id admiratione quam per summu dedecus turpiter ic in glorie uiuere: quippe cu natura certos clatros Ac terminu vitae unicuiq; constituerit ac circulcripserit, lira quos nerno potest erumpere. una esse ratione proserendae vitς per res cu virtute gloriose genas .hanc sola vere posse vita appet lari,q no hoc breui unius homin s de .cursu, ted aeternitate memoriae cottinetur.quam nemo sapies huic breui lucis vliarae no anteposuerit.nobilitate, opulentia. insignia virtutum magistratus Sc imperia in caeteros homines, ludicra esse fortunae, quae tam ig uisquam sortib tam demetibus.quam prudentib. comunia suntra ab illa coceduntur in sulto. 1ed virtute de sortitudine propria esse bonoru, diuinu quidda potius, quam humanu tu re censeri oportere pro patria, P viris bonis, pro coi omni u salute, p vero Dei citi tu nullos neque labores neq; Pericula, neq; vulnera neq; morieoino timere. si res ita tulerit, cu tata animi celsitudo no possit nisi in sumis Sc illustrib. ingeniis inueniri no esse expinadas copias homu docet q ia esset in itinere nuc faciliore ciSe ex pugilatione si modo psidia urbana lenti .it primo conatu se cu piris ibiti b. Ec exercitatis ac peritis liostib. pugnare.docet spem salutis omne in armis reponeda esse. at no in iuga de celeritate pedu,quae spes no leniet multos incautos sesellit, cu multo plures sugientes. quam Teptignates cadere consueuerint in omni b. fere praeliis. proxima quamq; victoria facultate de quasi

cladu esse no solii ad hostes instingtaos, sed et ad regna subiugada, cum ibit una plerunq; proru

is 3 pere

119쪽

Castalii stra

pere soleat, in quam partem virtus aditum patefecerit. iussa est urbs maiore impetu concuti,&m litibus imperatum ut curarent corpora. ubi nagnia disrupta simi per amplius i patium. conclamata est ad arma. ad illum clamorem scalae mςnibus ubiq; adherent.alii per ruinas quae ampliores tiacts

fuerant, urbem inuadunt.Vrbs pluribus quadraginta millibus hominum circumuenta est. cu Tu ce plures tribus millibus verberatione tantu protegeret, multiq; Iani ZZeti de alii ciues ta Olim an ii qui omnes erant plures quinque millibus armatorum cepta est atrox pugna intus ac foris cum tanto Barbarorum clamore, tanto utrum; tormentorum strepitu .dc sonitu tympanorum, tubam. instrumentorum bellicorum, ut omnia circum contremiscere viderentur.Castalius ad euitanda incommoda quae solent in huiusmodi praelijs contingere propter confiissionem perturbationemqι ordinia iubet omnes cataphractos omnem; leuiores equites, ac uniuersum equitatum equitare vlterius, quem in turmas diuisum in locis opportunis statuit. cum vero propinquasset verberationi. cognoscit Olimantiu sexcentos equites transuerse collocasse, qui eius belli euentum obseruarentiquos no sol tim ad desensionem, sed etiam ad fugam, si res ita polceret, collocauerat, si ex urbe excedere cogeretur.Castalius Womnem spem fugae ac salutis illi adimeret.omnemq; facultatem subsidiorum, mittit Turcum Ioannem cum quatuor millibus equitum, &Carolum Sceret tinum cum quadringentis cataphractis equitibus ad occupandu transitum ex altera parte numinis Maressi. qua subsidia possent accedere, id ipsi salutem sibi comparare. sic igitur Georgius optimi strenuisue diicis os scio perlangens nunc huc, nunc illuc properabat Ommb. mature cosulens, ut maxime opus esse videbatur, utpote qui munia militaria e longo usu optime sciret exequi. O limannus contra Scipse suos ad pugna accendebat ita, ut egregiam ac singularem virtutem prae se ferrent, cum diutius conatus esset sustinendus, in quo uno possent hostiu vires facile retundi .n1 qui antea magna virtute defensorum tot insigniores milites amisissentiqui captiua vexilla tot reliquissent in superiore pugna quo pacto vel sortiores vel alacriores iore putandi sunt in alijs conatibus quippe cum prani moriantur in pugna promptiores bc ferociores. at vero ubi ad praeli si ventu est, urbs invaditur singulari alacritate. comittitur atrox, ω cruentum sane praeluim: cum Turcae neq; tantillum quidem cederent neq; inuadentes Omnino oppugnationem intermitterent. natus protrahitur in quinta horam cum duces quidam tantam tuorum cladem perspicerent mittut nuntiatum Castalio optimum videri ut post tam diuturnam oppugnationem copiae retraherentur. qui respondit nulis pacto id faciendum effetam amictis prope ac debilitatis hostibus. Lietistim illa nocte omnino capi in portere, quod nisi fieret, praeter existimationem,quod certe maximi est in re militari, periculosum erat ne v ta quoq; amitteretur cum maius peraculumsit an retrahendis copiis. quam in pugna. victoriam penes illos futuram, qui suissent pertinaciote . Georgius viridi paludamento indutus, de Nadas das ad ruinas murorum adeundvbi erant Germani dc Hispani mistim pugnantes.eos ad ce tamen, ad ultionem amicorum istum in eorum conspectu, ad prosternendos communes limstes adhortantur. ex altera parte Castalius videt equites olimani sentim retrocedere, cum non possent amplius resistere qui vel deditionem,Vel iugam cito erat molituri. iubet ducet os cataphractos ex equis deicendere alios strictis gladi j scutisq; arreptis. alios captis sirissis conari per verberatio. nem irrumpere.omnes imbelles praeterea, qui castra sequerentur iubeti hastatos ad morem Pannonum supra collem urbi imminentem cosistere,quib. militum prefert primit ordinem, ut omnes iudicari possent ab urbanis Turcis esse milites ibi collocati ad inuadenda mςma, quae erant ex eoru regione. mittit significatum praesecto illarum gentiu cu videret urbem acrius inuad ut cum iis de sociidere Lizisum; venus cum clamoribus M strepitu procederet quo Turciae trepidatione ac metu tatarum vitium consternarentur. deinde redit ad illos. qui descederant ex equis. iubet hos actitet inuadere Turcae quo tem pore hostes se recipere ab ilia oppugnatione crediderant. renouari conatum intuiti. visa innumerabili prope multitudine descendetium e colle, ita animo concidunt, ut per verberationem, M permςnia, ubi scalae hςserant, in urbem admittantur per singularem Pablauicini, dc suora milita virtutem,qui se praeclare gessit in omni militari officio coscendat menta Ligi si Ioannes Villioa. M Francisicus Salicesus eius lignifer cum verillo. caetera vexilla Turce antea extorserant .sic ingens Pannona multitudo per initum ruinarum patefactum ingreditur ubi costratorum caesorumq; Turcatu permulta cadauera iacebant.omnes Turcae,qui reliqui erant cum Oli manno magno terrore repleti in oppidulum refugiti t. qui remanserant in urbe nulla facta de sensione ad morem pecudu trucidatur. tantus erat strepitus es gemitus ubiq; languentium Se morient tu, ut miserabile appareret spectaculu. urbs diripitur.equites ad iugam parati veni ut in potestatem equitum Turci Ioannis 5c Sceretun, hi ad unum trucidati sunt. cum partim sint ab ipsis equi- tib. iugulati. panim qui sibi videbantur traiecto fluuio natado posse euadere a Germanis Pania nibusq; peditibus tristatis telis trafixi sunt, antequam possent ad ulteriorem ripa euader: Oliman nus cli magna manu equitum ex Vme egressus, ubi tantam suom stragem videt, ut vitam seruaret. statuit in oppidulum redire quo prosectus magnam suorum manu reperit. cuius in ingressu multi vi sequentiu in inmura cecitarunt ac perierunt.Vbi nox aduentamet, custodiae ac vigiles sunt i m positi ne Olimannus euaderet per noctis obscuritatem.cum certo sciretur nulla prope annonam esse in oppidulo. statius iubet oppidulsi in posterii dica trib. laterib. cocuti, datumq; munus ei tot gendorum tomaen tota Pallauicin decretam est ut una verberatio fieret e regione potic oppiduli alia fluuium versus, ubi Pallavicinus cum mille peditib.&quingetis equitibus i ple castrametat. alia apud fossas occidente vers .in singulis hisce locis sex erant duplices canones ic totide medio. ccia tormeta ad decutiendas eripi eda'; defensiones. his tormetis p noue dies assiduis verberationibus cocustam est oppidulum.Turcae tanta, tami violenta verberatione , t assidua terrui. postulat

120쪽

Liber Quartus. 9 I

ticultatem colloquii, ut posset agi de deditione . cognitum est postea e transfugis Turcis propter annonae penuria in oppidulo incredibili inopia victus laborare copias: quippe quae vel ad esum equorum .dc potum sanguinis essent redactae; quia Oppidulum esset paruum . neq; tantarum copiarum capax. petitu est ab Olimano paulo post ri liceret salvis armis de equis de libertate exire, quod Castalius minime concessit. nam cum sciret obsessos non posse diutius tempus protrahete, cuperetq;

capere Oli manu, nulla conditione accipit, nisi cucta arbitrio victoris concederentur. ad eam conditionem tractandam mittit equitem Pannonem Turci ci idiomatis peritum. at Georgius contra dicitur Olimano significatum misisse ut caute dc E dignitate negotiaretur,quod omnia obtineret; quς clam a Panone percepi a Castalio nuntiantur. captus fuit paulo post vir quida Illyrius, qui se Georgij nomine illud nuntiasse olimanno profitebatur, uniuetiumq; consilium Georgii aperuit, qui cupiebat animum Soli mani placare, at non magis etiam irritare. quinetiam nisi Olimannus cum armis oc sociis dimirteretur, se non possie eum non desendere dicebat. hinc etiam multa nata est illicum Castalio dissensio. id quoniam ita statuerat,decernit optimum videri, antequam negotium trasigeretur conuocate ad concilium omnes primarios Feldinandi Regis de in serioris Pannoniae . dii cenantibus Turcis agitur de deditione, ac verberatio acrior instituitur, nequis iure queri posset sibi inconsulto illum honorem de gloriam praeripi. que diuturnis laboribus ac multo languine promyaria fuisset, coiiueniunt ad tentorium Georgii astalius. Nadaldus. Battor, Balassiis, Perennas, alijsi; Hii pani, Germani, Boemi, Pannoneri; principe quos praesentes Georgius proposita barbarorum usitata crudelitate terrere conatur. Proponit quod Turce non solum in omnis generis Maetatis homines saepius victores saeuierint, sed etiamin ipsa bruta est in plantas, ubi vel iussam vel iniusta iram conceperint. non esse irritandam Soli mani iram pocrudelitatem in obsessos quae nullio magis posset eum inflammare quam iactura ipsius ciuitatis. eorum quos sortuna belli trucidauit, omnem iacturam fortunae solere ascribi. at seruatos ab illa non possc sine crudelitatis nota apud Imporatorem caedi. facile futurum esse. si Oli mannus liberalitatem obsidentium in se non vulgarem esse sensicrit cui x itam oc locios Ac libertatem largiantur, ut deprecatoris partes apud Soli manum ad res Placandas iii scipiat, impetretq: ut solutis o nariis tributis inserior Pannonia pace Sc quiete sine suspicione belli perstuatur. victoriam vero presentis expedionis non in una animula olimanni, aut in

caede sociorum obses tum consistere cum his c sis infinitus tamen numerus armatorum Soli mano supersit: sed acriora tantum odia Turcarum concitari. omnium militarium virtutum maxime

laudabilem esse clementiam quae ibi potest exerceri, ubi cedes necessario exercenda non sit, quae ad omnes Brtune euentus mitiores hostes experiatur. Castalius resipondet non ita Georgium pollicitum esse C afi ae Ferdinando, se tam miti ratione belligeraturum ut clausos etiam dc prope captos hostes dimitteret, cit se perpetuo de i nextincto odio Turcici nominis flagrare fuisset prosessus, qua etiam de causa tanta milia essent auxilia eius rogatu,ut non modo Turcicum nomen possent ei ic rem in Priore Pannonia, sed etiam multas urbes recuperare. Turpe vel potius ridiculum quippe videri per pactiones potius parum honeste, qua per liberalitate honorifice hostes pene captos dimittere, cum tune vere ex liberalitate Ac elementia se Iibertatem ac vitam possent fateri accepisse. Cum illa prope amissa 6c conclamata viderentur posita in victorum facultate . non . n. videriquequaillud largiri quod nunquam in sua potestate fuerit, sed adhuc in arbitrio fortunae ex aliqua parte. non esse militaris dignitatis ubi negotium pene absolutum fuerit, taquam pueros aut imbelles imperfectum relinquere, ac praenitere quodammodo rerum hactentas tortiter Zc gloriose gestarum. neq; enim haec in obscuro geri,quae in omia uim sentatim, populorumque Christianorum vel conspectu vel sermone vetientur. His rationibus assensum est ab omnibus Castali j consilio. statutumin ne ulla libertas Ol imanno daretur, aut euadendi facultas per conditiones. Georgius ubi neq; publice. Neque priuatim posset fouere partes olimanni eonia luentibus caeteris ducibus, sentiretq; se omne operam ludere, respodet Castalio iratus se vel illo in tuto ad communem inferioris Pannoniae salintem illum esse liberum dimissurum quibus nihil respondet Castalius, ne maius odium excitaretur. tollereturq; opportuna facultas eius opprimendi. Georgius mittit ad oti manuum qui duces petat ad tractandas conditiones. Sic deniq; res componitur, ut cum armis , equis, socijs, vexillis, impedimentis Olim annus tuto excederet, cui Georgius plaustra concedit ad convehendos viil nera-ro 6c mille equites ad tutelam omnium . petitum est a Castalio cita ut tuto excedere liceret, quod nullo pacto apparebat posse obtineri, sed tanta fuit in ea re Georgii costantia, ut coactus sit pro mercenariis Ferdinandi militibus promittere . exierunt ex oppidulo mille Turcp. cum vulnerati plaustris veherentur una cum supellectile Turcicimi impedimentis.atq; prima nocte circiter duodecim millia passuum procul a Li Eiso castrametantur Oli mannus deinde clam ad Georgium accedit, multisq; diuinis communicatis , atq; auctus muneribus ad suos redit. postridie suis in aciem instructis ad Belerbei um iter facit. Balamis dum Turcae Liaiso excederent cum ducentis equitibus & ipse di. scedit suo consilio eum nemine prorsus communicato. huic sese addiderunt sere duo millia equi. tum e castris egressorum ad Turcas trucidandos . exierant ad eam famam ducenti equites etiam Tibitis duce Atonso Pereo, qui sitibus Balassi sese addiderunt. summaq; usi celeritate Olim annum in aperta planitie, liberoq; agro nanciscuntur. Oli mannus his visis cum globo condensato iter facit. atq; in molio acierum armatarum plaustra cum vulneratis procedebant cum nonnullis scio ita. riis, qui reliqui erant ex omni numero. Balamis ubi videt se propinquare olimmanni copi js suos Uuites in hostem hortatur ipse in prima acie praecedens. at siclopellarii nisi ulcini scio petios non displodunt. ne frustra primus impetus absumeretur.vulneratur Balassiis, qui equo caeso humi cadit. rius casius ubi cognitus est a suis, aperta est confertissima phalanx ne illum equitatus conculcaret, atquc

Monachi insilium libera

Olimanni liis

SEARCH

MENU NAVIGATION