Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

9 2 . AHistoriarum

utque ex illa duae debiles sectae . quae in Olimanni copias impetum facientes prius quam iungerentur,in primam ac postremam aciem scilicet Turcarum, tegram Oli manni phalangem Minquut . Turcae strenue pugnantes coudensati iter accelerant cum Olimannus etiam Qrtiter pugnaret atq: ira per virtutem serti essiciunt ut incolumes peruenernit in castra Belesteti. Postridie dimisse sunt copiae Castalii, quibus fuerat imperatum ut venirent in cast procurarique ceptum ut mercinarii milites Aldinandi essent in hybernis in inferiore Pannonia. Georgius neminem externum eo iri predi oportere contendebat quia diceret nimis exhaustos esse incolas Ob diuturna bella, at pro πι- rat vi hyemarent in suis castellis ditionis Varminensis. Castalius quia ita res agi minus aperte videretur.atq; opus soret maiori calliditate conueniens esse inquit ut tormenta saltem in regnum transtisertentur eo, unde deportata liberant cum opportnnis custodiis,quod concessiam est,ca tamen conditione ne plures centum Germanis illa comitarentur. iubentur tormenta procedere antequam Georgius id sentiret cum quinque Germanorum vexillis qui mox occupato Ul plano, loris': nnitibmis ibi essent in pnesidiis. Castalius conatur inultis rationibus persuadere Georgio utile λre si nonulli milites essent in eo regno, non solum ad defensonem regionis necessariam. sed etiam σillo humanitatis genere uti conueniret in eos qui multos labores in illo bello sustinuissent in expugnatione Lietis. At Georgius cum non adesse tantum numerum copiarum intelligeret, quantus posset tua consilia infringere aut retardare,deniq; assentit ut ibi essent in hybernis.

NATALIS

122쪽

NATALIS' COMITIS

HISTORIA RUMS VI TEMPORIS,

Iz t so ita per virtutem Castalis non sine multorum suorum clade rem porato, acceptoq; oppiduloper deditionem castalius praeficit Aidanam urbi 5e oppidulo muniendo quod oc firmis praesidiis N annona in multos menis muni silc omni genere bellici apparatus. Galparieti a Castelluuio cum Hispanorum cohorte Tibiscum misso iniungit munus urbis muniende: reliquas copias in castella Uaradinensis ditionis in hyberna distribuit. Ald na ubi primum Lieti sum ingreditur, iubet cςlbrum cadauera humari, quia multae viae Turcis cessi constratae ubiq; videbantur, de area oppiduli praecipue,qui Brtiter resinentes fuerant micidati.no enim imbelle quoddam ho minum genus sunt Turcs existimandi, ut plerique inlulsi crediderunt, parum intestigentes Turcicam disciplinam,oc singulare studium belladi. Nam certe quidem permulta sunt quae facere possunt eos Ermidabiles. obseruantia primum militaris disciplinae. quae apud illos est in summo honore. deinde exercitatio εc studium tractandorum armorum, quibus a teneris annis exercemur, cum nulla alia studia magis curetit, quam ea quae faciant ad regna defendendaec amplianda. Sic igitur optimi fiunt militra per studium dc exercitationem apud Turca .at ex optiano milite non est dissicillimum bonum fieri imperatorem, quippe quod apud eos militares licino Turrarii mi-xes non opulentiae, vel nobilitati vel splendori familiarum sine virtute. sed strenuitati de mrtitudini dis snt propositi. neq; enim inuidia vel maledicta cuiusquam viris Brtibus praemia eripiunt aut retar pi dant,cum sςpeidem dies res cum virtut gestas,de renat merationem videat. nam prete tiarie honorificentissimae insignibus virtute viris deferuntur, cum parua sit nobilitaris ratio sine virtute.at maxima virtutis sine nobilitate. populi autem omnes oc subditae gentes libentissime parent, proruuntq; es in aperta pericula non solum propter spempraemiorum , neq; metu tyrannice crudelitatis, leo iii aedibili beneuolentia in principem compulsi propter principis bonitatem in subditos,quod nullum iniquum iudicium eo conscio fiat. sed aequum ius sine sumptibus omnibus dicatur . non enim introductum est apud Turcas per multitudinem sportularum patronorum, tabulariorum, vario ii magistratuum legum inter se dii iidentium plurimarim, extorquere facultates litigantium. eosq; ad extremam inopiam redigere. atq; princeps ipse nullis impositis extraordinariis tributis conren. tus cst ordinarijs mediocribus ut pacis ita belli tempore. obediunt autem libentissime populi illi, Quia sibi persuasum est omnem potentiam, omneq; imperium esse a Deo, cui qui resistat, videtur deo resistere,quod cerae impium censetur. quia nemini prorius liceat fiumentum in priuatum

horreum includere dum precia augeatur, cum nemo mercator dc non tyrannus in tuo mercaturae

genere esse possit, ac praecipue si cum magistratu moecatura coniungatur Zc imperio: sed tolerabili precio omnibus fit annonae copia quia sicut fiat iniuria princeps ipse acerrime in tyrannos magistratus animaduertit,cui accessus ad colloquium in itinere non est interclusus ac sepe per sum uni expetitur. cum praemia igitur mi libus ius aequum omnibus populi S. annonς copia eadem sit Omnibus apud Turcas, cum exercitatio allidua rei militaris in honore habeatur.quis non videat incredibilem

beneuolentiam populotum excitari in principem 3 aut quis non intelligat nullum populum polle dissicilius expugnari, quam illum, qui rerum bellicarum peritissimus concordibus animis ad defendendum situm principem conspirarit 3 sed quoniam multi arma pro Turcis vel coacti Liaisi sumpserant aduersus Ferdinandum, omnes facultates illis a Georgio sunt ereptae, de praedia distributa

123쪽

9 4 Historiarum

militibus. fit edictum ut qui bellorum metu aufugissent, tuto redire possent, ne territorium de otiam a colonis relinqueretur. rebus per eum modum copositis,copiisq; in hyberna distributis Costilius cum Georgiodi dedit, iubetq; per alteram Maroui numinis ripa Hii panorum cohortes iter

facere per alteram ipsi: Georgius cum Castalio incedit cum triginta iclopetrariis equitibus, cum ex altera parte quingenti sciopetrarii V duo millia equitum sequerentur. atqui Ferdinandu alterum nuntium nuper Iulio bona miserat, ut negotium acceleraretur, cum p Iertim per literas Casta-lij cognouisset quae de Olimanno contigerant. ne vero aliquam suspicionem nouuS nuntius anc ret,nuntiat Castalius Ferdinandum gratulatum misisse pro capio Ligito, sibiq; gratissima accidisse quae tecillet sua Quas a. futurum ut intelligat se non in ingratum aut immemolem principem illa neficia contulisse: Sic igitur per has ambages verborum detulo Georgio ventum est ad oppidii Bi: lam, quod Georgius in eo loco propter amς nitatem regionis a fundamentis extruxerat, qui locus opportunus visus est Castallo ad conficiendum negotium . nam si in itinere illum opprei Lilet, i a te tuturum erat ut uniuersis copiae fortunae arbitrio committerentur . nam cum HispanuS Pedit tus non conueniret, sine quo non videbatur negotium aggredi ediam,de Georgius breui esset dit Glarus, ne tanta opportunitas elaberetur, mittit significatum Palla uicino ac caueris Hispanis duci, ut quanta possent celeritate ad se cum suis cohortibus conuenirent, quae dum ita geruntur in Pannonia , iam bellum mari erat in Italia, cum multa oppida in Gallias libalpina ab Hentici Gallorum Regis copiis Duce Brisacio capta fuissent pereas opportunitates, quas superius comemorauimus neque tamen intermissi im est Tridentinum concilium, ad quod conuenerant tres archiepiscopi es ciores Germani, Mocontiacus, Coloniensis,Tretiiticus,ali:q; complures Germani antistiteS. Henricus legatum exculatum mis erat,quod propter bellum cum Pontilice non mitteret epti copos, nam vel ante res compositas haec quae spectant ad concilium acta luerant Se tamcn in catholica obseruatia perpetuo esse victurum. interim facit edictum grata illi muni aduersi:, haereticos, prCp Diaul in-Mi3ἡbu ea gemia praemia haereti tum nomina deserentibus . Maui mus ubi diuturna obsidione Madebui gerie,=isi a Miu ies psellisset, hisce conditionibus deniq; urbs venit in potestatem Caesaris. ut pareant Imperio. ut niti lib. hil aduersus Austriacam iamiliam moliantur. viduouecim maiora tormeta tradant Caelari. VI quinquaginta nummum millia per bluant. at vero quoniam Lanigra iiij captiuitas non ipsi Phillyp solum, sed etiani caeteris Germanie principibus iam nimis diuturna ac molesta est e videretur,x ipsi Maurilio praesertim qui sepius pro illo i ustra intercesserat. vllum est ad alia ii filia necessario esset Mauritius recurrendum, quare Mauritius Apit cum Hemico Rege Gallorum adueisus ipsium Caesarem con conspirat ad spirare. Caesar eorum, qua aduertus se agebantur ignarus, cum multi principes parii in pretentes, uerius C se partim absentes per literas secum agerent de liberando Philippo, respondet te expectaturum Maa ritium. atq; eorum preces plurimum apud se valituras. Gulielmus filius conquetitur plenum dubitationis est cresponi uni cum esset apud Mauriti um. patrem tabescere squallore dc diuturnitate carceris . nullum apparere finem miseriarum . nisi quem vel mors acerbis lima ob tςdium vitae, velamicorum d clementissimorum prioci pum bonitas secisset. aut qua viam salutis vis& terrum aperi liblet . hortatur ac suppliciter petit a Mauritio ut in selici patri opem serat in tantis miserijs iaceti. Maaritius, ut qui animum iam ad bellum a precibus conuertisset.opportunitatem rei mature aggredio expectabat cum haberet adhuc coniunctas copias, quibus Madeburgum expugnauerat, atq; liis praesidia urbis adiunxisset que hyemauctant in Casuaris. Caeterum Hilpa copiae, sua, acciuerat Calla luis eo properant, quo iust e sucratim cum interea ipse Castalius Georgium variis termonibus detinuisset qui properabat accedere ad quaedam comitia. quae Vasrael indixerat . in iis erat acturus,r 4 ' - xti postea cognitum esse dicitur, quo pacto Ferdinandi copiς mercenariς ex illa prouincia poti ' O in elici. ut i pie solus imperio eius regni potiretur. habebat hol pulsi Georgius in oppido sicuti colu cucrat Sc Castalius: at custodiis Georgii data sunt holpi ira in subiubiis. Hii panis, a illa nocte accesserat, data sunt hospitia Georgii iussit in suburbiis trans fluuium: quippe cum inter utraq; oppidi subur bia fluuius limpidus defluat Sebessiis nomine, qui deinde paruo interuallo interiecto decurrit in

Marossum. Georgius nullo pacto adduci potest ut Germanas cohortes pateretur coniunctas hye mare, cuni alias alio traimitti vellet, ut ciues singularum urbium & oppidorum eos facile opprime Cisfilii eon re possent ad signum datum. Castalius indignationem vultu occultans Palla uicinum ad se accersita spiratio in docet Ferdinandi nomine quid agi oportet. monet pergiatum esse Ferdinando si ipse conficiendo c*dem mo- negotio interesset. aperit non polle rem diutius protrahi . demonstrat illud Ferdinando tanto gra Ochi. tius futurum quanto maior difficultas Sc periculum rei proponitur. declarat non praetermittenda esse proximam noctem, cum non ita facile postea suturum sit ut in oppidum aliquod solus includ tur quod quidem diu expectatum fuit. his respondet Palla uicinus se ad Omnia regis vota Iemper esse parat illim lim, atqtiem ad transigendum ii otium accingitur. Castalius simulato negoti de hospitiis ad Georgium accedit, ita quia non posset vi lo pacto conuenire, discedit: atque Lopea Andream ad se a cersit. monet Opus csse illa nocte Georgium trucidare, idq; regio iussu . te eius fidei, integritati, virtuti plurimum confidere, quare se illum delegisse ait, cum Manino, equite Campeggio. Scaram muccia. aliisq; nonnullis ducibus duce Ssortia Pallavicino, ut negotium conficeret . Illud nisi ii at docet regnum inferioris Pannoniae in maximo periculo esse posituui. de Fer dinandi existimationem, dc vitam omnium ducum ac praeuentium copiarum . promittit ingen iam unera osten stit qua ratione id commode fieri possit. iubet lectissimos ex omnibus Hil panis cinpiis viginti Sc quatuor selopetiarios deligere, qui Georgio nunt me essent cogniti. dum castellum aperiretur, curaret eos qua pol Set calliditate admitti qui turres statim occuparent qitatuor donec significaretur quid esset agendam. deinde iubet Petrum Abulentem collectis vasis sine tympanora strepitu

124쪽

Liber Quintus.

supini Saobessam profrita, atqi prima luee ad oppidum Binsam praesto esse. ibi erectis vexilli

4 copiisq; in aciem instructis mandata expectare. illa nocte, Obscurissima quae secuta est, tanta fuit unaquarum di ventorum, ut coum tanti iacinoris dare sismina videretur . nam tanta erat violetia stat ut cuncta mitemiscere apparerent. cum Georgius esset illo die discessiitii Aiduchi qui, calicitum cuilodiebant ante solitam horam portas patefaciunt, ut carri impedimenta vehentes exi-ῖ : quo tempore Lopeus ses et tarios commode introducit nemine illud propter curam itin Ias animaduertente, quia clam singulatim antroducebantur. hi Turcico habitu induti intro eunt arma talciopetros sub tunicis occultantes, atq; in opportuna loca a Lomo distribuuntur.tum itum est ad castalium, qui cum Pallaticino reliquos expectabat sticios iacinoris . pallavicinum sequebatur Moninus,Scaramuccia, Campeggius.& quidam Placentinus, cum Lopeus etiam quatuor H Ipanos lectiminos adduxisset Pallauacinus princeps & architectus eius cedis patrandae cum his ad thalamum monachi accedit quibus praeceschat Antonius Fetrarius Alexandrinus a secretis Casta,

et Librum lueris post subscriptionem Georgij consignandis, in quibus fingebatut Sibtriam lutio naesse iturum petebaturq; nunquid eum ibi agere vellet. erat Fertarius Georgio perfamiliaris, cui et Plura munera sepius concesserat, ac plurimum fidebat . cui propter eximiam beneuolentiam & se. miliaritatem nunquam aditus erat O usus, qua etiam de causa actitus est ad negotium ut thalamus lacilius aperitetur. hue accedebat quod Castalius eadem hora iam nonnullos dies consulto ad transigenda negotia matera n iud suspicionis propter tempus posset sub oriri. atq; cum Alduchi ad ignem propter Ligus astarent interius, hi thalamum adeunt. Ferratio continuo apertum est ostium. post Ferrarium Pallavicinus vel inuito custode thalami ingreditur.narrat Ferrarius Pallauionum Iuliobonam aditurum ad se primum si quid vellet rogatum accedere. lueras conscriptas in manum tradit. eas cum subscripturus calamum accepisset ab ipso Fertario pugione supra pesus no Procul a iugulo vulneratur. at Georgius ihi se aliquantulum collegisset, erclamauit virgo Maria, atq; Ferrarium manibus a se propellit cum robustus esset acvalidus. Pallavicinus accurrens stricto. a gladio caput grauissime vulnerat . alii ad strepitum accurrenicis stlopettos in eum iere mortuum .

a displodunt,qui ubi dixisset tantum Iesus Maria emauit animam. illa mors fuerat illi predicta diuini ψ rs

quodam abbatae cum euerso templo ac coenobio castellum illud est tueret.n i defuerunt qui ' i ' cedem illam ex inuidia potius, quam ex ullo errore contigisse crediderint, cum sita in Olimannum ' Mi 'meros Turcas dementia eo spectare visa scri illa aelinitus limanus inferiorem Pannoniane intestaret, cum aemuli moliri insidias ad Feldinandum perscriberent. veruntamen tantum flagia lium, quod in sacratum Cardinalem commissiliit fi ait, ultorem postea habuit Deum. Caesis Geor- nio Aiduchi audato ubiqι strepitu.visis Hispanis in acie. audita stuprincipis morte ita consternanturia animo, ut ea profugerint,qua Ha sibi promptior visa est ad salutem atque custodias in suburbijs coa rnonefecerint. Castalius veritus nequis fieret tumultus egressus Franciscum Chendum Ferenduta Iummae autoritatis cirum,atq; unum e primanis proceribus inserioris Pannonie Georgimi amicissita Fum inuenit cilium ascendentem .i eum manu prensat . ad Hispanas Germanasqi acies deducit,ut et speciaretur quo luderet negotium ac strepitus,qui excitabatur ab amicis &custodibus Georgi, qui omnes conscensis equis in unum coibant in planitiem, quorum dux summus erat Paulus Blancusu in Liaisi expugnatione vicatio munere pro Georgio fungebatur in castris. hi vhi in acie coni Mitissent, consulunt quid sibi esset agendum : qui tamen rati niagnas esse copias Castalii, quia suns 1 altum paruis viribus minime ausum filisse tantum facinus censebant nihil noui molisitur, sed vindictam in opportunius tempus reseruantes quisq; domum suam recedunt. Georgii corpus inhumatum multos dies iacuit sine ullo funeris honore. caput, brachia. pectus laceriam, ac sanguines Iu concreto sedatum. sepultum tamen deniq, fuit in templum Ulpiani ab amicis nonuli s compua latiun . Castali cum nullum tumultum excitari intueretur Chendum manu apprehendens antea Hispanam phalangem fasseboram versus pedes iter rapit, eum nuntiatum esset oppidum Binlama i praesidiis diripi, multamq; pecuniam inuentam fuisse inter milites distributam . mittit qui a rapiniss coerceretiac postea procuratorem Qui Aldinandi nomine omnia recuperaret. tui de qui nuntiar rem callellorum munitionumqi Georgii praesectis ut Ferdinando se dederent: quod nisi facerent, minatur copias & bellica tormenta se cile missurum. inter caetera oppida erat castellum munitissis inum Vuluanubi erat thesaurus Georgii.amicum timeretur ne Caeculi ut amiciores Georgio insuret perent, aliquemq; tumultum excitarent, Castalius statuit rebus omnibus per literas significatis seu Libinium recipere,quae urbs esset munitissima dc minus caeteris Georgio amica, ut ibi futurum res euentum prospectaret. Germanis limi praesidiis Vlpiani & Sassehessae resictis, ginta vero Hispanis c tas; τ .a, ipse ad Zibimum cum reliquis copiis castrametatur tam urbi propinquus,vi cu vellet, citissime pos conciliati. , set in urbem intromittere. perbenigne admittitur a ciuibus qui pro parta victoria de monacho gra, lulantur. Omneri; genus auxiliorum liberaliter ad promittunt ac necessaria suppeditant. deinde, cum adcomitia Csculorum quae conuocata suerant a Georgio Castalius esset aditurus illud fieri cii ues Zihinienses non passi sunt. quod ipsum nimis paruas habere custodias dicerent, donee appar ret quo animo Georgii caedem essent accepturi. non esse ad illa comitia tuto accedendum. nisi ha herentur saltem quindecim millia armatorum . horum consiliis confirmatus Castalius accersit cas taphractos equites Scerettini, de Germanas Hispanasq; copias, cum quibus ad oppidum Seghesuar, accedit secum Chendum adducetis, cuius animum Ferdinando paulatim conciliauerat. missus estii Chendus ad comitia . ubi consilium fiebat principum Ceculorum, propositumq; fuerat quo pacto cedem Georgii ulciscerentur . eo ingressus Chendus proponit Castalii nomine maiora stipendia, quibusq; si indinandi partes suilletu amplexi, cuius non vulgarem liberalitatem, sed multo malo.

125쪽

Historiarum

militibus. fit edictum ut qui bellorum metu aufugissent tuto redire possent, ne territorium dese tum a colonis relinqueretur. rebus pereuna modum copositis, copiisq; in hyberna distributis Castalliis cum Georgio disicedit, iubetq; per alteram Marossi flumnis ripa Hii panorum cohorres iter

tacere, per alteram ipse Georgius cum Castalio incedit cum triginta sclopetratus equitibu5, cum ex altera parte quingenti iclope ita rij & duo millia equitum sequerentur. atqui Ferdinandia. alterum nuntium nuper Iulio bona miserat, ut negoti una acceleraretur, cum praelertim per lucro Casta-lij cognouisset quae de Olunaiano contigerant . ne vero aliquam sulpicionem nouus nuntius affer ret, nuntiat Castalius Ferdinandum gratulatum misisse pro capto Ligito, sibiq; gratissima accidisse quae fecisset sua causa. iuturum ut intelligat se non in ingratum aut immemorem principem illa beneficia contulisse Sic igitur per has ambages verborum detulo Georgio ventum est ad oppidii Illi lam, quod Georgius in eo loco propter aurςlutatem regionis 1 fundamentis extruxerat, qui locus opportunus vitiis est Castalio ad conficiendum negotium . nam si in itinere illuni oppressi illat, iacile linurum erat ut uniuersis copiae sortunae arbitrio committerentur . nam cum Hispanus pedititus non conueniret, sine quo non videbatur negotium aggredi edum, de Georgius breui esset dii Gla IuS, ne tanta opportunitas elaberetur, mittit significatum Palla uicino ac caeteris Hispanis duci, ut quanta possent celeritate ad secum suis cohortibus conuenirent , quae dum ita geruntur in Pamnonia , iam bellum mari erat in Italia. cum inulta oppida in Gallia subalpina ab Hemici Gallorum Regis copiis Duce Brisacio capta fuissent pereas opportunitates, quas superius comemorauimus. neq; tamen intermissum est Tridentinum concilium, ad qir conuenerant tres archic piscopi et ctores Germani, Mocontiacu Coloni cnsi Treuiticus aliiq; complures Germani antistites. Henricias legatum exculatum miserat,quod propter bellum cum Pontilice non mitteret cpiscopos, nam vel ante res compositas haec quae spectant ad concilium acta siler alit )Se tamen in catholica Obseruatia perpetuo esse victurum. interim facit edictum graui 1limum aduersiis haereticos, proponitq; in gentia praema haereticorum nomina deferentibus. Mamilius ubi diuturna obsidione Madcburgen

Proditio

Georgii tentata.

diditu a Miu ies pretiisset, hisce wnditionibus deniq; urbs venit in potestatem Caelaris. ut pareant Imperio. xt nilii .. hil aduertus Austriacam semiliam moliantur. ut duodecim maiora tormeta tradant Caelari. Vt quinquaginta nummum millia persoluant. at vero quoniam Lanigra iiij captiuitas non ipsi Philippo solum, sed etiam caeteris Germani e principibus iam nimis diuturna ac molesta esse videretur,dc ipsi Mauritio praesertim,qui sepius pro illo frustra intercesserat, vitum est ad alia con filia necessario esse Mauritius recurrendum, quare Maiaritius wpit cum Henrico Rege Gallorum aduellus i plum Caesarem con conspirat ad spirare. Caesar eorum, quae aduersus se agebantur ignarus, cum multi principes parum prςient , uersus Cis partim absentes per literas secum agerent de liberando Philippo, respondet se expectaturum Maa ς Iitium, atq; eorum preces plurimum apud se valituras. Gulielmus filius conquetitur plenum dubitationis esse responsum. cum esset apud Mauriti una. patrem tabescere squallore dc diuturnitate car, ceris . nullum apparere finem miteriarum . nisi quem vel mors acerbissima ob is dium vitae, vel amicorum 6c elementissimorum prio cipum bonitas secisset, aut qua viam salutis vis 5c terrum aperuisset. hortatur ac suppliciter petit a Mauritio ut infelici patri opem ierat in tantis miserijs iaceti. Maaritius, ut qui animum iam ad bellum a precibus in uertisset. portunitatem rei matur catared. dae expectabat, cum haberet adhuc coniunctas copias, quibus Mad eburgum expugnauerat, atq; tu praesidia urbis adiunxisset que hyemauerant in Casuaris. Caeterum Hi: panae copiae, quas acci iaciat Castalius, eo properant, quo iussae lucranticum interea ipse Castalius Georgium variis sermonibus detinuisset qui properabat accedere ad quaedam comitia. quae Uasrael indixerat . in iis erat acturus,

uti postea cognitum esse dicitur, qtio pacto Ferdinandi copi e mercenaris ex illa prouincia pollentei jci. ut ipse lotus imperio eius regni potiretur. habebat laospitiu Georgius in oppido sicuti colueuetrat de Castalius: at custodiis Georgii data sunt hospitia in furuit biis. Hispanis, a illa nocte accesse a data sunt hospitia Georgij iussu in subiirbijs trans fluuiunti quippe cum inter utraq; oppidi subur bia fluuius limpidus defluat Sebellas nomine, qui deinde paruo interuallo interiecto deciirrit in

Marossum . Georgius nullo pacto adduci potest ut Germanas cohortes pateretur coniunctas hyc mare,ciam alias alio trai mitti vellet. ut ciues singularum urbium de oppidorum eos tacite opprime Ostilii eon re possent ad signum datum. Castalius indignationem vultu occultans Palla uicinum ad sc accersita spiratio in docet Ferdinandi nomine quid agi oportet. monet pergratum esse Ferdinandosii ple conficiendocidem mo- negotio interesset. aperit non polle rem diutius protrahi. demonstrat illud Ferdinando tanto gra nacti. tius suturum quanto maior dissicultas dc periculum rei proponitur. declarat non praeternutici d esse proximam noctem, cum non ita iacile postea futurum sit ut in oppidum aliquod totus includa tur, quod quidem diu expectatum fuit. his respondet Palla uicinus se ad omnia regis vota temper esse parati rumum atque mox ad transigendum ii otium accingitur. Castalius simulato negoti de hospitiis ad Georgium accedit, sed quia non posset vllo pacto conuenire, discedit: atque Opea Andream ad se a cersit. monet opus cise illa nocte Georgium trucidare, idq; regio iussu . se eiu fidei, integritati, virtuti plurimum confidere, quare se ilium delegisse ait, cum Manino, equi φCampem; Soram muccia. alijsq: nonnullis ducibus duce Stortia Pallauici no. ut negotium con ficeret. Illud nisi sat docet regnum inferioris Pannoniae in maximo periculo esse positu ut . N Fer dinandi existimationem. dc vitam omnium ducum ac praesentium copiarum . promittit ingen xi munera. osten stit qua ratione id commode fieri possit. iubet lectissimos ex omnibus Hil panisco piis viginti dc quatuor siclopetiarios deligere, qui Georgio nunt me essent cogniti. dum castellum aperiretur, curaret eos qua posset calliditate aamitti . qui turres statim occuparent qirati sidonoc significaretur quid esset agendum . deinde iubet Petrum Abulensem collectis vasis sine tympano Μ

126쪽

Liber Quintus.

ti tra

m Ma

iae M alea, circi

Mobes m proficisci, atrii prima luce ad oppidum Binsem praesto esse. ibi erectis texillis,

Pi SQ; in aciein mitructis mandata expectare. Illa nocte, obscurissima quae secuta est, tantasuit V m arum Ad ventorum, ut celum tanti tacinoris dare signum videretur . nam tanta crat Violetia em PQuatri, ut cuncta intremiscere apparerent. cum Georgius esset illo die di Icessii rus, Aidiiciat qui Cali Cil tam cuilodiebant ante tollitam horam portas paleiaciunt, ut cirri impedimenta Velientes exi- nt: Nun tempore Lopeus siclopellarios commode introducit nemine illud propter curam itin xin amina auertente , quia elam singulatim introducebamur. hi Turcico habitu induti introeunt arma M scio petios sub tunicis occultantes, atq; in opportuna loca a Lopeodistribuunturitum itum Halium, qui cum Palla uicino reliquos expectabat si mos facinoris. Pallavicinum sequeba-τur μοι in id Scaramuccia, C in penitas,dc quidam Placentinus, cum Lopcus etiam quatuor His IrarioS Iectivi mos adduxisset. Pallavicinus princeps dc architectus eius cedis patrandae cum his ad malamum monachi accedit, quibus praecedebat Antonius Ferrarius Alexandrinus a secretis Castani cum lueris post subscriptionem Georgii consignandis, in quibus fingebatur Sioniam Iulio na e 1 tiarum, petes arium: nunquid eum ibi agere vellet. erat Fertarius Ueorgio pertamiliaris, cui et Plura munera sepius concesserat, ac plurimum fidebat . cui propter e cimiam beneuolentiam Sc familiaritatem nunquam aditus erat elusiis, qua etiam de causa accitus est ad negotium ut thalam a Cilius aperiretur. huc accedebat quod Castalius eadem hora iam nonnullos dies consulto adtrari GAenda negotia cluserat, nequid iuspicionis propter tempus posset sub oriri. atq; eum Alduchi ad ignem propter frigus astarent inietius, hi thalamum adeunt. Ferratio continuo apertum estosti iam . mist Ferrarium Pallavicinus vel inuito custode thalami ingreditur. narrat Ferrarius Pallauicinum Iuliobotram aditurum ad se primum si quid vellet rogatum accedere. literas coni criptas in

t virgo Maria,

nlinio caput grauiissime vulnerat . alii ad strepitum accurrentes scio petios in cum uere mortuum Hii Plociunt qui ubi dixisset tantum Iesus Maria efflauit animam. illa mors fuerat illi predicta diuini φ 'N' tus a Q uodam abbatae cum euerso templo ac coenobio castellum illud extrueret. neq; defuerunt qui dem illam ex inuidia potius.quam ex ullo errore contigisse crediderint, cum sita in Olim annum iii Tleros Turcas elementia eo spectare visa sitiri illa uesinitiis Solimanus inferiorem Pannoniane infestaret . cum aemuli moliri infidias ad Feldinandum perscriberent. veruntamen tantum flagitium . quod in sacratum Cardinalem commissunt fuit, ultorem postea habuit Deum. Caeso Geo mo Atauchi audato ubiq; strepitu.visis Flispanis in acie, audita sui principis morte ita consternantur animo, ut ea profugerint, qua via sibi promptior visa est ad salute atque custodias in suburbijs comonete tim. Castalius veritus nequis fieret tumultus egressus Franciscum Chendum Ferendutummae aut talis virum .atq; unum e primariis proceribus in aerioris Pannoni e Georgioq; amicissimum Inuenit cistum ascendentem. eum manu prensat . ad Hispanas Germanasq; acies deducit,ut spectaretiar quo tederet negotium ac strepitus qui excitabarur ab amicis A custodibus Georgii, qui omnes conicei sis equis in unum coibant in planitiem, quorum dux summias crat Paulus Blancusis,qui i n Ligi si expugnatione vicatio munere pro Georgio fungebatur in castris. hi ubi in acie constitissent, consulunt quid sibi est et agendum: qui tamen rati magnas esse copias Castalii, quia sitffultum paruis viribus minime ausum filisse tantum facinus censebant nihil noui moli utur, sed vindictam in Opportunius tempus reseruantes quisq; domum suam recedunt'. Deorgii corpus inhumatum multos dies iacuit sine ullo funeris honore. eaput, brachia pectus laceriam ac languine gelu concreto tedatum. sepultrum tamen deniq, fuit in templum Vlpiani ab amicis non ullis computatum. Castalius cum nullum tumultum excitari intueretur Chendum manu apprehendens ante Hispanani phalangem Sassebessam versus pedes iter capit, cum nuntiatum esset oppidum Bullam 1 praesidiis diripi, multam ii pecuniam inuentam fuisse inter milites distributam . mittit qui a rapinis coinc et, ac postea procuratorem, cui Ferdinandi nomine omnia recuperareti mittit dc qui nuntiarent calles lorum munitionumq; Geor is praesectis ut Ferdinando se dederent: quod nisi iacerent minatur copias Λc bellica tormenta se esse missurum. inter caetera oppida erat castestum muniti ili-mum Uuiuar ubi erat thesaurus Georgii.atq: cum timeretur ne Caruuli ut amiciores Georgio insurpetent, aliquemq; tumultum excitarent, Castalius statuit rebus omnibus per literas sisnmcasisse Zibinium recipere, quae urbs esset munitissinia de minus taeteris Georgio amica, ut ibi futurum rei euentum prospectaret. Germanis itaq; praesidiis Vlpiani oc Sassebeisae relictis, Binis Vero Hispanis C euli νε d. ipse ad Zibinium cum reliquis copiis castrametariar tam urbi propinquus, ut m Vestet,citissime pos conciliatii et in urbem intr'mittere. per benigne admittitur a ciuibus, qui pro parta victoria de monacho gratulantur, omnest; genus auxiliorum liberaliter ad promittunt, ac necessaria supped.tant. deinde cum ad comitia Cςculorum quae conuocata suerant a Georgio. Castalius esset aditurus illud fieri ciues Libi mentes non passi sunt. quod ipsum nimis parum habere custodias dicerem, donec appar ret quo animo Georgii caedem essent accepturi. non esse ad illa comitia tuto accedendum, nisi halberentur saltem quindecim millia armatorum . horum consiliis confirmatus Castalius accersit cataphractos equites Sceret uni, Ed Germanas Hispanasq; copias, cum quibus ad oppidum Seghestiaraccedit secum Chendum adducetis, cuius animum Ferdinando paulatim conciliauerat. missus est

Chendus ad comitia . ubi consilium fiebat principum Ceculorum , propositumq; fuerat quo pacto cedem Georgii victim entur . eo ingressus Chendus proponit Castalii nomine maiora stipendia quibusq; si tardinandi partes suissent amplexi, cuius non vulgarem liberalitatem, sed multo niaio

127쪽

96 . Historiarum

rem essent experturi. Georgium non alia de caula trucidatum tuisse. nisi quia vel latra ea in Aprouinciam introducere . atq; illorum opera creari rex inferioris Pannoniae. iram inuis aliis rationibus illos adducit ut iurarent Feiam adii Rege, seq; ad promitrerent De genus auxilini tumet: plus stitutos. nec multo post nonnulli proceres conueniunt ad lalutandum Caitalium. eonfirmandasti amicitiam.quibus omnibus multa data sunt munera; qua liberalitate non mediocriter populorum barbaroru animos seroces sibi devinxit oc obligauit. nam certe quidemmiamam acerrimuinti tormentum ad expugnandum animum hostium est munus,quod multo acutius penetrar quam viliam genus telorum .atq; liberos Sc volentes animos trahit m ieruitutem. no defuerunt tamen qui odia clam in Ferdinandum excitarent. Castalius rebus per hunc modum compositis omne, sitas copias in proxima loca in hyberna distribuit, quia propter alliduitatem bellorum . itinerum laborum defessae iam viderentur: cum etiam vis stigoris tanta esset, ut non facile amplius esse iiib dio tolerare pollent . inierat paulatim recens annus .cum fama inter Christianas nationes silectet bat,quod Fee Vi qu ainaiidus Georgiuin trucidandum curauerat. non quide quia eius fides missiet suspecta, neq; quia bis u 'm. moliretur insidias clatra cum Turcis. ut simulatum fuerat. sed quia caeso tutore pupilli regis pura redhi hi liuei Ferdinandus se posse facilius opprimere pupillum, neque aliam causam illum ad eam coem im pu

dati. lisse,quam auaritiam omnium tyrannorum reginam . quam quidem mclem Castal ius tam diligeri ter perpetrasset, ut solus copiarum imperatoto pro rex in illa prouincia relinqueretur . t uaecum Romae nuntiata essent, atque in patrum purpuratorum antismum tenatu, rex pellime aucia quem diris imprecationibus Pontifex insectatur una cum iis omnibus qui Georgiu trucidaram. Quineti Lcum Ferda nandi oratores regem purgare conarentur. id non admittit Pontifex cum diceret nullativ. .. iustam posse afferri aut legiti notia detensionem . nam si talis erat Georgius qualis ab iis tinge Daruc D L s non rogandum fuisse iam: decipiendum ut tam laetatium hominem in limatum & sacri im ordie edε cares nem Pu puratorum alcisceret. iii erat non talis. tam bonum. α mrrem . dc de Christiano nonii ne in tam benemeritu non fuisse ita crudeliter trucidadu. Cctum inevet insidiaru at teipsa lpolioru Minuidiae causa quae tamen spoliam mortuo iure ponti iacio ad ecciesiam deuoluerentur. Non essetarendum tarum scelus. ut vel in purpuratorum sanguine manus principum impune intingerentu nulla habita lacri capitis ratione . nonnulli tam acriteri tria sinu in mulam rexam. ut cum Perdunandus antea bonus princeps de prudens de pius putatetur . tamen incentis de instam malis in citi animis patrum sacrorum vehementer, vix deniq; per sumin ficultatem fuerit ablolutus. Sesciam profiteretur se plane demonstraturum per ministros, oc iam partim Ostendisset quanto in peri culo illa regna vertarentur ob Georgii inconstantiam de perfidiam . nasi ita obuiam itum esset, venia Iesis ectoa de ablolutionem a Pontifice coni equitur non obtinetur tameti ut illi etiam ablo luerentur qui par resin diuina puratum trucidauerant, qui postea singuli in maximas calamitates inciderunt. Nam Pali ulteriorem uicinus paulo poli sitsus te profligatus a Turciq vulneratur dei in seruitutem ab sucitur, in il eiuPs, taque alia grauia palssiis est. Fertario caput Alexandriae est abscisium. Campemius ab apro laniatus est . alius a Gallis in Prouincia in stus a dissectus. Sic nullum scelus est, quod ubi arma mortalium effugerit, diuinam vindictam & iram numinis etiam deuitare pol sit. petit viri tibenim ut Iulio nam ad cogitos cordam aequitatem caulae mittereturia delectiqi sunt tres cardinales ad rem codnolcendam. muli sunt de legati Iolio nam qui caulam cognolcerent. 6c Pocificio nomi. ne spolia Georgii pollularent. Sed responsum est illa mi se in lupeiidia militum . 3c in res necessa rias flagranti bello aduersus Turcas abiumpta. que tamen multo minora fama fuissent demonii ratum fuit per Georgii literas eum voluisse Turcas a xire in inferiorem Pannoniam . atq; procurati ανοῖ di i 3 ut ipse crearetur rex ptouinciae per Solumni potentiam . cuius se fore tributarium profitebatur. daph εβ illi ivito nam ad inuestigandam inuitatem causae proficiscuntur. oes praesecti oppidorum Geor pr ' μ gii testationes mutum ad castilium te diligenter examinata quae Obedientiam M thesauros Geo xij olteirent. Caltatu in fidem amicitiamq; accepti tunside in iisdem prefecturis confirmati , qui po- .stea mittit ad Ferdinandum postulatum procuratores ad thesauros monachi capiendos Bizantii natiata c de Georgii. Soli manus eam grauissime tulit; atq; delatum est Iuliobonam magno, a 'paratus bellicos ibi neci. multaqi millia armatorum in inferiorem Pannoniam Soli manum esse miIuliacum duos maximos exercitus compararet, ut Eduabus partibus in illam prouinciam maximo impetu 1 suis irrumperetur uno tempore. his acceptis nuntiis Castalius literas summa celeritate conscribit ad Ferdinandum. vi mature necessariae copiae ad resistendum tantis viribus pararentur, caeteraq; necessaria illi bello sustinendo.atq; in primis ut mitteretur quantum posset iteri H. spanarum viriu. missus est Palla uicinus ad regem instruendum, petitumq; ut Italas copias mitteret tanta celeritate tamq; opportune ut essent in Pannonia inferiore cum iis maxime opus esset . ut muralia tormenta mature attraherenturiquom his apparatibus ta potentibus exercitibus pollet resistere. Fe id inadus his acceptis iubet Palla uicinii quatuor millia peditum in Italia colligere,omnesq; Hii panas copia quas posset adducere. monet Castalm in se nullis eius petitionibus defuturum. castalius Tibit cum quanta potest celeritate curat muniri, atq; caeteras ciuitates Pannoniae. quae dum pararentur ad far hesos, turum bellum accedunt Ferdinandi procuratores ad omnem ita pellectilem Georgii conscribenda. inui a stipes quae fuerat ab impositis custodiis diligenter asseruata, multaqi loca clauis allixis ciastodita lunt. neq: lex monachi prius aperta. quam pro ratores ipsi accesserint . inuentum est magnum auri argentiq: pondus. Delia opp. M aurea numisinata complura cum non procul a Delta oppido aquis rapide labetibus e colle quodam magnus numismatum aureorum numeria S luisset detinus. quorum in altera parte erat I visi mactius impressus. in altera victoria. ubi ex illis accolae ad satietatem rapuissent, tamen aureus se

pens tanquam custos thesauri & multa num iuuat a Georgio allata suerant . aderant oc annuli cornplures

128쪽

laxes, vasa turea & argentea , pellesque sebellinorum . aliorumque animalium preci

L, insignes, gemmae , tapetes, aulea , quae omnia ad precium trecentorum millium nummum accedebant. reginae precibus omne aurum M argentum antiquum Ioannis Rogis, quod tuerat a Georgio usurpatum. Ferdinandi iussu restitutum est cum nonnullis equabus mi ignis pulcnritudinis. Donata sunt Castalio ducenta pondo argenteorum vasorum auratorum, coelatorumque magnifice. dc quadringenta aurea numismata , Sc quaedam 1ebelli-2l ' prii 2 Caeteris qui eius caedis participes, dc adiutores tuissent ingentia munera concella lunt. Sed enim quia duodecim mensium stipendia militibus debebantur, omne aurum muciatum impressum est , de argentum non elaboratum , dataque maior pars debitorum stipendiorum militibus , quorum animi placati sunt, qui iamiam videbantur propter stipendia tumultuaturi . Lirasotia capto, uti dirimus , Ortomatis ad Castalium accedit . Hortatur virent et 1 cilaum . atque tractatam negotium exequatur . Castalius cum animum eius Propenium ad Obseruantiam obedientiamque Ferdinandi cognouisset, iubet tantum copiarum cape quantum illi; isticere negotio videretur . Eum monet ut procuret nequid temporis ami

oppugnando oppidulo nisi primo impetu capiatur . quia videbatur inexpugnabile , sed aptam direptamque urbem concremaret. Ottonitalis accepta illa facultate duo millia pedi-

ubi significauisset Castalio Aldanai. monetur id totum fieri ad utilitatem Ri. ' A na ad Uta mi icin Profectas cognita cauta omne genus auxilii liberaliter pro- 'Paratus copus cum Pessii ciues negotio fruerent. eos clam commonet, ' 'cit te paratum instructumque esse . Sibi significarem quando negotium esset aggrediendum . ιSigno postea accepto ante diem statutum per noctem iter faeit : at per diem copiae inter ne-i Inora occuliamur atque tam occulte duabus noctibus eo peruentum est . ut nemo proruus scierit aut iunierit, donec sub auroram die statuto in propinquioribus sulcis maiorem copiarum patiem collocauerit in insidiis. ex altera patre pedito nonnullos mittit , qui ad arina conclamari cogerent. Turcae ea re cognita exeunt ex oppidulo. qui vita paucitate peditum inuidiaruin ignari in eos impetum faciunt. Illi simulata fuga intriuentes Turras in insidias al-diciunt , qui ila repente circumueniuntur. ut non possent resistere . Cognitis iitaque insidiis an urbem conamur retia re; at ciues coniicii facinoris iam sumptis armes cum otio mi alis cin

i . . stu diuit . OmneFque Turcae Egredi trucidauriarm morein pecudem pessum his T, qui crant in oppidulo . acoepta illa clade sublato ponte tui . ta

luctili continuo sese parant ad defensionem. Ottomialis ita vi be potitus captis multis Turras Maercatoribus opul iis .Rui venerant Byzantio, illottimque opibus direptis oppidulum inuadat. o nnibusque trullii apparatious, Ec natura egregie esset munitum ac tortissime defenderetur. Omnis conatus Ottomialis fit initus, omnisque opera luditur. Alcana re cognita cum quatuor totmentis re quibuidam Hiipanis peditibus . nullo cxpectato ius. λς nie kx: quia se oppidulo potiturum speraret. Scribit etiam ad Caltatium iam

Wrtiorem factum, ne ullum auxiliorum genus desideraretur. Castalius iubet urbem flammis abiunii, quia putaret fieri non posse ut ea aduersas oppidulum teneretur, cum res maioribuScopiis indigeret, atque vix quatuor millia peditum ellant in castris . monet ut copiae quam citissime inde tetrahantur, quia timebantur auxilia Turcarum, quae interam comparari dicta sunt. ne Parram exiitimationem simul Se vitam cogeretur amittere. at vero cognita profectione Aidanae . us , ran erit uatelligebat vanum else mittere nouas copias, cum oppidulum omnino olnon post et, tamen quantum copiarum 6c tormentorum Aldana postulauerat aullum est, ne quoreretur per negligentiam Castalis oppidulum capi non potuiste. missa sunt igitur quatuor muralia wmielitas ruad' Maro flumine. 5c nonnulla campestria magna celeritate, iussiq; lunt Oare itolphus M Vachi petrus cum pelvibus εc cataphractis equitibus eo contendere. Sic igitur duo pe filia, dc ducetui catapliracti equites Pessium adproperant. his viribus paratis Castalius docet Aldaeam quantum erroris commisset,quod reliquisset Liai sum, atq; inde de Tibisco copias edual et cum illud oppidulum tentaretur quod non poterat neq; quadruplicibus quidem copiis me rognari. his ita comparatis iple Ulpianum accedit ut Pinio esset propinquior, possetq; in omnes reium e temus prestoetae. neq; multo sine rein re interiecto nuntian rur omnes,qui Pessii oppidulum obsidebant suisse a purpurato Curtesi trucidatos quod tametsi Castalio minime mirandum non poti ut non reta re. Sed ne Lirisii oc Tibisci vires infringeretur, quia ille umi euent debiles cum educta fuissent prauidia 5c essent sine ducibus,mittit ii imitatum Roderico UiDanarandori LiZilum ingredereturHuod eo copias mitteret. iubet item Daegum Ueleium Mendocium cum tua cohorte ac trecentis Germanis totidemq; Pannonibus ingre si Tibiscum .itui bonam patiem copiarum mittere Livii um. eo proficilcenti multi fiunt obvii flagretes impetum Titicarum. atq; illoruin cludelitate temti.qua usini erant in teros trucidatos illi ubi armatos in presidia mi γti ident uortantioris duci us praeiertim. ut anim essent sorti de intrepido perunt aliquantuluiri recreari S confirmari ab immenso metu quem conceperant . intellectum est tamen pollea Aldana

Ourinolph: leui mniin recepisse . nam prς ter ducentos cataphractos olphiuaerant ad obsidionem oppiduli ducenti M triginta Hispani. centum Germani scio. petraris, duo P in nonum ptamina ac tria equitum millia. Illud autem iacinus p et opinionem purpurato acciderat, qui eum mille de quingciatis equitibus subsidia pellio ferre conabatur. vMer quos equites multi trahebantur cultus . Purpuratus ubi intelligit se ab laostibus visum

i suisie

129쪽

His horiarum

sutile uniuersos suos in duas in as distribuit. Omnibus I .incideris in curribus lotatis muniti, A et si Tu D nem ex illis constituit. apud quos phalangem malorem sirmat, qui currus erant pro rcparatio

α nibus utrobiq;. ita consistit consilia holtium ex ciam. at Ortonatalis Aidanaeq; copiae Tut cis m

'' acie constitutis faciunt turmam ex omni equitatu leuiore Pannone, alteram rursus ex cataphractis equilibus collocat a fronte turmae purpurati Curtensis. Constituta est phalanx rursus ex uniuenti Aidanae Gitona talisq; peditatu , cui nullum datum est signum belli. hi inita constitissent diu. tius, videreturque Aldana Iubdubitare, Ourestolphias maiorum turmain purpurati invadit. calxdhi acti a fronte cum ad sinistram magis necterent, non aggrudiuntur mediam turmam, Ut tantum fuderim, quantum ceperint.quos illatim Pannones icipiuntur . nihil aliud profligantes, si quod secerant cataphracti. illo errore commisso ita inter se funduntur. et alter alterum impellentes magnum damnum acceperint. multis Turcis cadentibus, solutisque equis per planitiem errantibus. Certam victoriam sperantes, minime vident aliam turmam inlegram . Pannones minime curiosi Videndi exitum eius certaminis ex equis descendum Turcas i liantes qui mortui aut vulnerati cecidit sciit . Purpuratus veritus rictoriam ei se penes hostem, lain coeperat reliquias copiarum oc currus contrahere: sed cum nemo inlequeretur, fusimque palantes Pannone, vagarentur per planitiem , suis ad pugnam reuocatis atque in conglobatam condensatamque phalangem instructis, dissipatos Pannoneis invadit, miserabiliterqua trucidat. multo plures equi quam homines aufugiunt. .Eh ues My ph acti cum Hispanis rursus condensati cranua clade ac dementia Pannonum non arbitrati. e iudiu, tur fortunam denuo esse tendandam, quare se ad loca tutiora recipiunt. purpuratus insperata vi. Muta. ctoria potitus uniuersam planitiem percurrit, omnes inuentos trucidat, quod ipsum fit etiam in urbe Pessio. Turcae rursus qui in oppidulum Pessi j fuerant inclusi cognita purpurati victoria r diuntur ex opodulo, atque omnes preterea P enses, quos arma pro laostibus sumpsisse aut conspiratici cum t obtriincant nulli neque aetati neque sexui neque dignitati par Fntes. deinde facto praeualido globo auaratorum insectantumeliquias illorum pedatum, quos Ortonatalis ad eius votaS Expugnationem adduxerat: Quos tanta virtute opprimunt, ut plures mille Se quingentis humi constrati sint. Caesassim a Turcis eo die ad quinque millia mortalium . ubi iam labore cNium ac stragis Turcae scili constitissent, apparent procul trecenti Aiduchi . qui palantes ac praedabundi per Turcarum regionem percurrerant, ac multa preda nusti redibant in mitra. Aiduchi nescii tantae mutationis, tamque repentinae fortunae peragunt iter in ptum. purpuratus eos intuitus cum procul abellent cognoscit esse hostes M paucos. neque locum tutum habere, quare illos roritate invadit. Aiduchi minime consternata tam repentino euentu singulari fortitudine se desti cunt. Sed cum ad unum denique trucidati suissent noli sine magna cade Turcarum, purpuratus libero agro potitus est, atque ita victor in urbem in3ressus pecunia Ac rebus partis pro virtute lit gii lorum distributis urbem relacit. qua parte fuerat labet actata. Aidana stamina celeritate usus Turcarum impetum fugiens , quos semper insimiliti minat. plura sexaginta milliaribus uno die coim ficit , atque ad Oppidum Comochium non procul a Liniis peruenit - huius enim negligentia clades accepta est . quia non iussisset Alduchos pugnare. interea Batior Andreas insignitur hinnore Ualuodae inferioris Pannoniae, Stephanusque Losantitas creatur comes Ligi si, qui tantum oneris suscipere recusauit, nisi tardinandus sibi manum Hispanorum concederet, ut polset cona tibus hostium resistere, qui quam citissime nussi fiant, de locus ceptus muniit. Iam certissimi nuntii aduenerunt Mahometum purpuratum creatum cile sui nim ni ducem a Solimano ad Pannonicam expeditionem, qui erat iam Taurumni , maximasque copias comparabat, quod i plum facie bat praesectus ratu a Mysiae inferioris . neque tamen segniter agebantur res ab ipso rege, cuius castra naper aucta fuerant quatuor millibus veteranorum Germanorum i de decem bellici tormentis duce comite Elphcstaino , atque Ferdinandus iubet Castalium grandi esse animo. quod magnas copias esset millia rus, Ac quantae necessariae essetit ad resistendum. Castalius int Turdi eomi rmies Valuod a iubent fieri edicta, ut Omnes nobiliores regni proceres Turdam, conueniant. a. ce T Au q'o imitii E saluti rcbusque eius regni consuleretur. cum Mahometus se accingeret, ut ip-iyiW-0N sum regnum pluribas e partibus uno i cmpore aggrederetur cum duobus exercitibus: ipse pern VR ψ- urbes inseriores scilicet. praelectus Myliae interioriς per Bratibulum cum altero cxercitu erat it Daturus. ubi proceres eo conuenissent post res ad communem regni desensionem i pectantes, d cernitur ut Li Zistam Sc Tibit cum urbes annona, praesidias, reparationibus munirentur quanta ne ii possct celeritate, quae urbes tanquam obiices copiarum rapidissimos fluxus magna virtute possent retardare. donec regiae copic in unum conuenirent, atque colligerentur ires eius regni, scuti erat consuetudo per huiusmodi opportunitates. collecto itaque satis ingenti exercitu bre tu decernitur ut obuiam iretur Mylo, ne per illam partem Brailbuit in regnum ingrederetur cum nulla ibi foret munitio . quae posset eius cursum retardare, praei et Moesuar , quae ra-mcn:Vebs cum esset parua, tam is viribus non post et resistere . ne urbe opulentininia toti inferioris Pannoniae potiretur. atque omnem Ceculorum regionem concremaret. Sed quoniam Turda est urbs in loco sertili commodoque sita, decernitur t illic copiae colligantur Omnes . Valliodaeo contendat ad eas colligendas . cum nobiliores siecit m adducerent milites, quos

publicae delentioni debebant. Castalii is nutrit soannem Baptistam Archite sein cum Germanorum cohorte Brassorvuin ad eius vi bis desensionem. missi is est Ac Uicarius Sceret lini cum ducentis cataphractis equiti us, aliaque cohorte Germanorum iis imperio Archum sis. Imperatum est eidem comiti Archiae si ut ea asia cohorte Germanorum occuparet munitione quς super colle Brallo uio imminciale citauebatur, ubi maiora de mediocria quNam tormenta collocarentur cum iis prae sidiis

130쪽

Liber Quintus. 99

s a I

, sdijs, quae ne Iaria videbantur,ne occuparetur a Mylo. nam si capta filisset, ibique Mysus fuisset

castrametatus, magna facta esset M urbis oc resionis populatio . Sin coactus ellet viscedere, oportebat eum non sine magnis incommodis iter tacere, ac ibitasse exire e regione. lauae dum parantuc ad futurum bellum in Pannonia. Germania omnis fere grauiter ferre Caesaris leueritatem ι cum amici 5c coniuncti principes Lant grauio intolerabilem prope talaris inclementiam ubique que. rerentur, dc non serendam crudelitatem aduersus libertatem Germanitam. liis etiam adiconfirmandas querelas non leuem occasionem praebebat derici captiui grauis morbus. nam mortuus Queres Gerest Federicus antequam dimitteretur e carcere dc contemptus omnium quorum preces interceden 0rum intium vanae suissent . praeter caetera mirifice inflammabant assiduae filii eius lamentationes, quem V i- dedecus iccumulus diuturnatum calamitatum paternarum impellebat ad incitandos animos caetero tu principuni ad defensionem Germanice libritatis, de ad obteruandum tempuς opportunum itionis. illi rursus qui persuasbres fuerant Lant grauio vitae laris arbitrio committet et, cum viderent illum prster omnem tuam expectationem perpetuo carceri esse addictum, neq; sibi pro missa seruari, iam illud ceperunt Gerrime terre Se proditores appellant Lant grauit libertatis. omnia lamentationibus implent, quia sar datam fidem sesellitat . quod uniuerita nobilitatis Germanicae preces nihil saceret, quod ita paulatim omnes principes elici e medio iublaturus, cum virum bonum, bc amantissimum patriae dei trirem tam crudeliter tractaret . nam uniuersa Germania Lant grauium tanquam patrem patriae miris laudibus esserebant, dicebantq; in eas calamitates este conieci tam quod arma pro communi omnium libertate, de pro tuenda gloria Germanici nominis, sumpsiisset. naec odia populorum omnium quamuis diutius occultata fuerant, tamen intra pinus iam non amplius capi potetant, cum nimium excreuissent per spatium longi temporis . his accedobat non leuior caula indignationis oc irarum, quae cum superioribus contentire apparebat, quia post oppressos Germanos principesatque collernatos Germanoru animos, sesar i pie sit aulus patefacere, quo tenderent sita consilia, cum omnes prope iurare coegisset quod iolam familiam Austriacam amplecterentur quia procurauerat in Neomagensibus comitiis ut Philippus filius primceps Hi sipaniarum designaretur collega patris dum viveret, dc post patrem ipse Imperator. ad eius rei facilitatem petitum fuerat a Ferdinando fratre Caesaris ut se te .ab electione abdicaret. cui petitio. ni tam auarae non solum ab electoribus, sed etiam ab ipso Ferdinando reclamatum est. Illa ipsa de causa nata est opitato inter Germanos principm, quod Caelarduos potentissimos duces Lanigrauium Catiorum de Federicum Saxonum profligare atquesunditus euertere conatus sit, non qui dem perduellionis ac lese matellatis reos, uti simulauerat, neque quod ab institutis antiquae religionis desidicissent, ita simulata honestiore religionis N imperii caula. quod eius optatis ac deside. xijs clam repugnassent, neque Liloplicto potuissent adduci ut parum honestis petitionibus assentirent. Querebantur imperium a Celare ambiri Sc procurari, ut illud tanquam ius haereditarium ad filios transmitteret: quibus lamentationibus de populorum querelis ac principum ita male audire cepit, ut non sollim neino esset quin Caesaris nomen inuitus audiret sed etiam principes ciuitatum ac nationes decreuerint, cum tanquam communi laluti Jc libertati ic gloriae insidiantem e Germania communi consentu diicere. Sic omnes fere Germaniae populi in unum conspirantes acina sumere aduersus Caesarem decernunt. Sed quoniam desperabant se pol se tantum negotium ad opta.

tum finem perducere sine regiis Gallorum auxiliis, quamuis Caesar bellis Gallicis esset implicatus, ct Pannonicis non nihil distraheretur. multisq; augeretur dissicultatibus, clam Henrici Regis auxilia possulant. Henricus tantam, tamq; opportunam rei bene gerendae occasionem minime praetermittendam ratus magnas copias liberali 1 Iime promittit, de seiplum praeterea venturum ad illam expeditionem: quam liberalitatem benignitatemq: regis ita Germani sunt complexi, ut rcgem communem Germaniae deleniorem ac protectorem lacri imperi j appellauccintiad huiusce rei confirmationem Henricus Galloriam Rex scriptum typis impressium edidit, cuius insigne fluit pile Sc Herici inseriduo pugion , cum hic libertatis insigne metit apud antiquos. scriptus erat regis titulus. Germani Pu pubi occae libertatis vindex. haec agebantur duce de principe Mauritio, qui etiam ad ordines imperii seri. φ Pς uo bens tacti sui rationem reddidit,& Caestris crudelitatem aduersus Lamgrauium vehementer in se. ctatus Cli. Sed tamen antequam tantum lacinus aggrederetur Aredatam prosectus Ferdinandum conuenit. rogat ut pro Lanigrauio intercedebat, quo sibi socer in libertatem concederetur. Ille Inutrium accolens cum Caesare collocutus verba humanitatis 5c spei plena tantum refert. Henricus veteranos milites ad signa conuocat equitatum colligit. magnas copias con ictibi t. iple Catalauni consedit, quae urbs eth Aquirante apud Matronam fluuium . dum exercitus pararetur, qui iussus erat conuenire ad Vitras dc loca finitima in Aquitaniam, quo tormenta etiam trahebantur, atque convehebatur undiq; commeatus de omne bellicorum apparatuum genus. accersita fuerunt e Gallia subalpina viginti veteranorum Gallorum peditum vexilla, qui diu militauerant in italia. euocantur e Scotia veteranae cohortes, ita ut collecta sint undecim millia optimorum dc exercitatissimorum peditum, his accedunt triginta dc quinq; vexilla, quae collecta luiutyronum inter Tecto. sates, in Prouincia, In Sequanis; atque omnis hic peditatus accedebat ad decem Sc septe arniatorumillia Gallorii. quibus praeerat O lumino In yelio Dux Sciatilioneus. addita sunt Gallis viginti Germanorum vexilla quae collecta sunt apud Veuiu&Sorciu, ij sunt insignes Remotu pagi in agro Leucoria. totide rursus vexilla conuocat ad stipendia Recrocus comes ad colligendas copias ui:sius apud Ba signita oppidum. missus est etiam Cartesitus ad quatuor millia peditum colligenda quare collecta sunt totide millia peditu Germanoru erant instructita mille dc quingeti cataphracti equites.oc duo cin, millia leviora nc totide equit lclopetiar ij, qbperat dux Vmalius. hic ita collectus exercitus Tullii I. ii I a versus

SEARCH

MENU NAVIGATION