장음표시 사용
191쪽
Suffolcius portunitatem reservire. ipsh ad quendam e suis colonis accedit. rogat suppliciter ut ipsum prot D - μψςψ geret . atque occultaret. addit precibus munera. dc prster munera ingentia opulentia: promit M u Ei, Colonub hanc in deterium locum adducit. intra ventroiim quercum occultat. Sed postea mi tui r nas ille auditis regiis edictis promulgatis, cum cognouisset quae supplicia occultantibus, ec quς
prenua ae largitiones indicantibus cum vivum proponebantur, omni reuerentia domini ex ani mo obliterata, maluit tuta premia deuitato periculo suppliciorum vel cum aliqua perfidia cap re, quam cum periculo capiti, incertas sequi pollicitationes, ac datam iidem seruare. rem totam itaque deleti ad comitem. cum Sustoichius biduum inediam passeus et set, a colono destitutus Iamra eum compulit exire ex amore, cum praeterea itigoris asperitatem dc magnitudinem petierret non pol Sel. atque Vix cibo, igneque retectus captiuus Londinum adducitur . postmodo regina cum iustis copiis de non contemnenda tormentorum apparatuumque cςterorun copia NON cium mittit aduersus Huuietum . qui non procul a Cocinio castrametatur in conspectu hoitium. Hauietii copiς ubi in acie ad pugnam instructe constitissent. exercitus Norsolcii metastra hostium turpiter transfugit, quare tormenta de omnes apparatus venerunt in potestatem Huuietii. Captus est de Notibicius, cum nulla via patuisset ad fugam. hic ubi rogaretur ut amplecteretur parte, Hauietti aduersus exteros principes pro libertate dignitateque Britannica, quod illa arma non ad uersus reginam, ita aduersus exteros, qui patriam, qui reginam, qui regnum, qui crura cinerit opprel suta, totcnt parata, omnes huiusmodi preces, adhortationesque renuit. quanetiam paulo poli libertateni conlecutus totum liostium consilium. Mirerum praeteritatum luccessam regii saperuit. Humetus his felicibus rerum successibus Londinum versiis iter capit cum quinque milit-bus peditum dc quadringentis equitibus. putabat enim iore ri cum primum armatus sele Ilai ostendisset cities amici pro ipso arma caperent, cum multos ne amicos habete arbitraretur, a quc ita tumultibus ubique surgentibus Hispani principis nuptiae impedirentur. regina tunc in crinis circiter quingentos tumultuarios pedites exteros, totidemque equites colligit ad urbis custodiana
deinde conuocato populo ciuitatis causas aperit, quibus adducta sit ad nuptias Philippi principi ostendit in his nuptijs propter eius principis existunationem de potentiam constitii tam esse tiam
quillitatem dc defensionem eius regni. docet maxime necessariam fuisse eius tutelam ad retincri Regini oram dam. vel etiam reuocandam religionem, quae primatiorum vitio multos iam annos coacta sumti λds V rat solum vertere. quippe cum populus dc magna pars nobilium essent catholici, neque unquam RQ scelesta dogmata haereticorum fuissent complexi. rogat, ut arma aduersus rebelles ciues ad tuendam urbem salutemque propriam capesserent. hisice reginae adhortationibus commotus populus Londinensis consistit in acie. portas urbis occluditi omnia necessaria ad bellum parati quae cum intelligeret Huuietius, neque posset urbem ingredi, nisi Tamesi miluuium traiecisset, qui omnium fluviorum Britannicorum maximus Ac amplissimus per urbem Londinum defluit ortos e propi qui oribus montibus, atque non procul a Cantio promontorio in mare oceanum occiduum it rumpit. ubi Londino propinquasset, primum omnium per preces tentat ingleisum. Sed cum proces irritae suissent, addidit illis largitiones δc ingentes pollicitationes munerum . quae etiam cum vanς fuissent, recedit circiter duodecim millia passuum, ut aliam partem urbis tentaret. ibi quoque frustra porta risinestrensi tentata. cum se non ad opprimendos, sed ad defendendos ciues ab exterorum imperio dc tyrannide accellisse diceret. ne venirent in perpetuam seruitutem, coactus est abscedere a praesidiariis militibus re iniecta post modo cum in prato non procul ab urbe copias reliquisset , ipseque curn ciuibus verbis contenderet, comes Pem bruchius temporis opportunita tem non omittedam ratus cum expedita manu peditum dc valido equitatu ab alia urbis parte egressus in copias Huuietti repente impetum faciti illae repentino hostium aduentu deterritae facile cedunt,cum interent etiam imperatore, atque in iugam versae cum nemo ad signa, militaremque aciem reuocaret, iusim cςduntur. multi ceciderunt. alii vulnerati, alij rapti. Cottinus equitatui regio praesectus audita clade hostium . qui prius veritus numerum equitum Hii uiciti a pugna abstinuerat, in eum equitatum repente magnam facit impresItoneni, paucisque e suis desideratis Huuienas ea Iduuietuin, dc multos primarios rapit. Huuietus statim adductus est in arcem, quo cum multi Pn prius hortarentur reginam se recipere, renuit omnino, quia diceret se non nunc primum expertam esse firmissima in Sc tutissimam arcem principum esse lubditorum populorum beneuolentia, qui vel captiuos hostes sibi vinctos tradidissent. celis ac dissipatis copiis rebellium, ventum est ad causam reguli Sunoicii primum Ac Huuietti dc caeterorum cum iis coniuratorum. post multas terseelerati s gmerlationeS, oc mendaces accusationes, cum illi multos innocentes in discrimen coniicere cinctos quae ut narentur vel inimicitie muta, ves quo ita supplicium differrent , inter quos ab his accusatos selso calamitatu. suit Cortinus de Helisabeta pronuntiati tanquam coniurationis de perduellionis rei, regulus, MIduuietius capitis condemnantur. Sed quoniam multi tanquam rebelles nerabantur ubique Londini stipendio. essetque propius periculo ne tota urbs colonis priuaretur. regina humanitate placare illorum animos populorum nititur, quos grauitate suppliciorum deterrere non poterat. v tat ullam haberi quaestionem. nullas accusationes admittit. Captiuos liberat. 1 suppliciis abstinet. Saevitum est tamen in nonnullos, inter quos fuit Ioanna; que tametsi neque a patre, neque
Ioanna eapi a ciuibus nuper se conclamari reginam curauerat, tamen innocens cum innocente marito in viii iis condem- cula tradita cum eo capitis condemnatur.atque illar, ut quae graecarum latinarumq; literarum cisset
natur inno' egregii: perita uniuersae mulae suae seriem apologiamque conscripsit, in qua patefecit se perali in v - rum cupiditarem dominandit, omnium prorsus quae gerebantur aut insciam aut aduersariam ac minime assennentem, in eas aerumnas comectam fuisse , cum tamen neque diuina quidem iura
192쪽
Liber Septimus. I 6 Itura iubeant filiam serre supplicium pro iniquitate patris.repugnantem iniquitat L his addidit nihil
tamen formidabile sibi contigime eum statutum sit omnibus lenae mori. in corpus tantum posse regum indignationem saeuire, at animam ab omni mortalium tyrannide dc crudelitate atque imperio esse inani unem, cuius vera dc legitima caul, cognitio soli Deo releruata sit: qui potest unus praemia pro Virtutibus, bd pro sceleribus condigna iustissimaque lupplicia exhibere. illam cum mutilus iniendam curaret, noluit sub tempus cςdis, quia id minime conferret ad animarum salutem, praeientemque calamitatem adaugerct. scriptit etiam graues sententias, ita latine; si Vis humana ibi his ius habet in meum corpus. anima certe ius inueniet in Dei misericordia, ita graece, mors pCenam struina. errorum dat corpori, at anima in conlpectu dei suam innocetiam probabit. ita Britannice;errorem iure centeri dignum morte, sed modum inscitiae apud homines Zc leges misericordiam, exculatimnemque mereri. posthmulinodi scripta ad loeuinii ippliciorum adducta intrepide caput carnifici dendum obiecit, quod curauit, ut compositis capillis abicinderetur. sic innocentis puellae des non mediocrem crudelitatis notam apud omnes Britannos inussit Mariae, dc iudicantibus ad gratiam principum Britannicis magistratibus.
193쪽
V M sortunae inconstantia, rerumque humanarum volubilitas modo hos tollit ad summum in Britannia insula, modo illos ex alto dignitatis gradu ad ima precipitat, neq; Italis quidem tranquillitatem post semel pacatas res Senenses patitur esse diuturnam. Nam Iacobus Mediceus marchio Marinia nius,quem sub sinem anni preteriti res ad bellum procuraste docebamus. ne ab hostibus praeueniretur ad tertium idus Ianuarii ubi tempus exeundi ad eam expeditionem opportunum visum est,elain instructis quibusdam Hispanorum cohortibus cum porte urbis Florenti et per triduum ibit sentclausς, nihil noui finitimis populis aut Senensibus luspican tibus propter
Iam Inucteratam. Vt dixi, nil Ietudinem, dormientibus, minimeq; lentien
tibus quidquam vel ipsis Florentinis ciuibus magno silentio antequam illucesceret exit cum ipsis copiis. Sed antequam ipse egrediatur septus pretectis lingulorum cohortium cum ducibus oc centurionibus in limine portae ciuitatis singia latim inspicit obseruatq; milites, nequis explorator nullus pro milite exiret. neminem praeter Hispanos ac suos familiares exire patitui.iubet per totum se quentem diem portas urbis clauias esse. imperat delectum agrestium Senam versus iter capere strat agema: Rodulphus Baleonus, qui summum habebat equitatus imperium in illa expeditione, praecedens egressis Hispanis cum expeditissima turma equitum omnes in itinere in uetos capit, & in custodias tradit, nequis praxedens has copias accedere, aut conatus Caesarianorum propinquare significaret Senensibus Dum hi Senam lubricis ac difficillimis itineribus propter recentes pluuias, locaq; cinnota aegre properant, aliae conscriptorum Germanoru Italorumq; cohortes una iter e diuersis prae sidiis capiunt, quae omnes uno nuntio ad stitutum tempus ad Senam cum Marinianio adesse iussae fuerant. circiter idus itaque prima tere vigilia Cesariam ex ea parte quς impersecta erat aduersus ve 3 ψ' bem per solsas ipsius urbis munitionem ingrediuntur a paucis Ac satis negligenter custoditam: qua μμ Πο ς ob rem commisso leui pretio, facileq; repulsis qui aderant, Cς sariani illa potiuntur. ingressus etiam in vi bem Senam patuisset eadem nocte, atque una hora totum prope bellum fuisset absolutum. Marinianium; cardinale nihil tale suspicantem repente oppressisset, nisi spectata virtus & singularis vigilantia Laurentii Castilionei qui pernoctabat in statione, portam urbis occlusisset, quamuis didicii ita te itineris defessi essent M prope semianimes Cesatiani. ubi auditum est leue certamen. canon plures triginta militibus munitioncm Chamoliae custodirent.Hispaniq; ducenti, aut certe no multo plures ad illam occupandam precurrerent magna orta est Senς trepidatio, & ad arma tepente ubique conclamatur.atqui nisi cardinalis aliquam iubesse coniurationem aut proditionem ratus, vel alia aliqua de causa impetus oc animos Senensium tepressisset, vel . vi verius dicam, si tortuna urbis Senensis ita tulisset, ut illa libertate diutius abuteretur, facillime Senenses eadem nocte at mali paruas copias hostium diuturnoque labore dissicilis itineris defit gatas intra ipsam muniti nem cum ipso Marinianio trucidasserit ac deleuissent.atq; vana fecissent omnia Celaris seducis Hetruris consilia Caesariani partim Senensium negligentia freti, partim luis copiis semper si iccresce-tibus confirmati, cum scirent omnem militarem prςstantiam in celeritate perficiendi positam esse iure videri.quod consultatum recte luerit nihilq; cunctandum et se existimantes, ubi primum munitione potiti sunt animum adiiciunt ad partem munitionis imperfecta erigendam atque extolleramdam , quς urbem prosipectaret. erectis itaq: primum vimineis corbibus, qui ab Hispanis militibus intexebantur, id staturam hominis gleba repleus, inter illos quNam tormenta campestria prius
194쪽
ptius in invasuros eollocant. ut ad pluteorum morem operarii protegerentur,distributaq; sunt bre. ut Italis. 6c Hispanis portiones. regionesqi munitionis defendendae oc extruendae. tanta vero dii gentia. tantoq; stulo Mari nimii a vilii rei.Wi coepta estri milites cum operis admisti nullum tem. pus amitterent, cum multi per diem ae noctem vicissim hoc est semper aliquae cohortes fasciculos lignorum, de sarmenia comportarent, & corbulos gleba plenos. quae dum aguntur apud urbem Sciram. Cepinius Vitellius cum suo equitatu ad oppidum ditionis Senensis Bonconuentum peruenerat, Rodulphus Baleonus cum equitatu de peditatu in oram maritimam qui praedabundus ac palans omnia serto, dc igni populabatur. Tum nouae cohortes quotidie veniebant in castra Caesariana peditum, de nouae equitum turmae, quae apud ipsam urbem, vel extra munitionem perpetuis sessis re vallis, de aggeribus concludi coeperant. Sie amissa prima opportunitate recuperandae prope amissae libertatis adaucto Caesarianorum numero Senenses non poterant nisi aequo marte, aut etiam cum pluribus numero dimirare. Sic enim plerunque fit, vi quae malorum remedia facillima me. rant. Ad villissima.s mature adhibita sint, mox ubi morbus inualuerit, radicesque altius egerit, non possint nisi cum summo labore, aegrotantiri, periculo adhiberi. atq; ne interim copiae ociosae sint,
quae castra potuerant extra munitionem, cum imultae turres essent in agro Senensi priuatorum tauium, quae sine bellicis tormentis vir possent expugnari, Marini ius constituit has paulatim omnino esse Occupandas. ne Opportuna loca darentur hostibus ad impediendas cohortes,quae venirentanostra, dc ad intercipiendos commeatus. multas igitur harum turrium per praecones, aut Πmpa nilias in deditionem accipit. quae autem noluissent parere praeconum obtestationibus, tormentaq;
Furalia expectassent, quibus attractis indicebatur atrox proelium, nisi se arbitrio victoris dedidi 1-sent, denique tractis tormentis captae sunt per deditionem ad arbitrium Marinianii. captiui multilunt in castra adducti: Ze multi per noctem a carnifice eastrensi iussu Marinianis funiculis circa collum iniectis 3c contoriis reuinctis manibus post terga miserabiliter extra castra sui ali. quae ta--tinetsi apparent crudeliora. quam ratio viri boni postulat, tamen cum castra sint omnis crudelitatis ossetis erace impietatis amplissima officina, iure belli facta esse excusari possunt. ne Caesariani ab imperitis rei delitam. ilice. de obstinatissimis agrestibus cogerentur ad omnia. vel nullius momenti loca tormenta at trahere. sunt enim illi in fidem vel post multas certaminum dissicultates accipiendi. qui loca munita, de quς probabiliter possunt viribus exercituum resistere, defendant. non est enim iniquum iquis honorem existimationemq; suam tueatur, ae munitionem sus fidei commissam a suci principe defendat cum turpissimum sit contra illi.qui se militem esse profiteatur ad omnes dissicultates de pericula timere: neque conuenit sane nisi probabilibus rationibus compulsum se dedere. hue accedit quod oppugnantes etiam ita multorum incolumitati suorum consulunt 8c pluribus sumptibus parcunt, ubi parcitur viris pwstantibus virtute ae Qrtitudine . neq; enim sunt viri sortes m- quam impellendi ad desperationem aut cogendi ad extremum usque dimicare; quod qui secerit. eorum extremam sertitudinem non sine graui periculo, de iactura deniqi experietur. de quoniam duae erant turres intra moenia Senensium castra Caesarianorum despectantia, super his collocantur tormenta campestria a Senensibus non sine magnci Caesarianorum castrorum incommodo dc moIestia, idcirco illae turres primum omnium mutatibus tormentis Celarianorum deniq; sunt dei mctae de prostratae, atque ita paulatim ereptae defensiones . altera illarum turrium facile prosternitur, at altera pCrtae propino uior tanta suit duritie, ut non multo pauciores septingentis globis serreis expectauerit, quae tandem cum magno fragore de applausu Caesarianorum intra ipsa moenia con-quallata decisaq: concidit. nam Senenses ubi illa coepta fuit globis verberari, acrescindi, continuo reta bita
fere armauerunt saccis lana humenti plenis aduersus violentos tormentorum ictus .erecta est in mutilitii. terea munitio chamolia summa diligentia, de ad tantam altitudinem aduersus urbem extructa, ut
praesidia Caesariana inde elici nullo pacto possent. binis in locis consecta sunt plateae superiores cum tuis lateribus ad capienda moralia tormenta. substrataqi tabulata ad facilitatem recedendi, de impellendi. atq: haec fiebant arbitrio de iussu Gabriesis Sestelloni viri impigri. 5c in rebus militaribus Gabrieli sesexercitati praefecti tormentario negotio. aliae rursus plateae in regione Hispanorum factae sunt quae bessonis dili fuit a sinistra ingredientibus munitionem, in quibus omnibus locis tormenta interea Florentia at- gqntia. tracta oc E finitimis vibibus Florentinis collocata sunt ad prosternendas desiciendam; urbanas desensones. decisae sunt omnes tum steriles, tum etiam fructiferae at res castris propinquς partim ad usum conficiendae munitionis, partim ad ignes nocturnos, qui habentur in stationibus castrorum, partim etiam ad erigenda tuguria intra munitionem, quae tegulis ereptis suburbanis arctificiis propinquis tecta sunt ad arcendas pluuias Ecaestus, de frigora, de omnes aeris iniurias. atqui ne milites an castris octo oc desidia marcescerent per longam obsidionem. mos est tribunorum militum, ut nonnullis e suis concedant, ut praedabundi per agrum hostilem incurrant retenta tamen necessaria custodia vallorum, quibus reducibus eum praeda, eadem facultas vicissim aliis conceditur. dc quo Coisse doniam quidam tum Itali, tum ei iam Hispana nefarii homines mutatis crucibus 8c insignibus milita eam oris adribus pro oblato commodo tam in amiem, quam in hostes spe praedae crassabantur, obuios quos , sani: at m de trucidantes ac spoliantes ex insidiis. factum est edictum in castris Caesarianis per praeeones ac tym. 3ΠΠ0Πu pM panistas Ec in omnes Ordines sub poena capitis promulgatum. vi ab omnibus rubrae cruces milita. μ' ii 'ribus sagis astruerentur.ae vestibus omnibus exterioribus. quod non mediocriter profi ait ad Omne genus latrociniorum reprimendum. absoluta ac prope per a munitione chamoliae, quia perue-aus agger praecelsus ad multum spatium extendebatur multis herbis obtectus coniunctus cum ipsa munitione, atque ita ab ipsa vetustate condensatus, ut nulla vi tormentorum vaderetur penetrabilis , ubi illa Glabat e regione arcis a Mentacio incipiae, Caesariani aliam munitionem multo minorem
195쪽
n rem prima, at sublimiorem eriguit t. domunculam, quae ibi sorte aderat ad medium excisam gleba replent. in luperiore platea duo muralia tormenta locant. his magnificentiora aedificia atq; edi liora prosternunt ad deterrendos Senenses. Quae dum ita fiunt a Caesarianis, flagitauit retum S nensium opportunitas, de hostium apparatus in dies succrescentes, ut StrozZa qui quo tempore Cesariani munitionem occupauerant.aberat modo Romae, modo in Gallia subalpina faciendis bellicis apparatibus, quos tacere statuerat, citatis equis Sena conuolaret. is urbem ingressus Omnibus net cessatus reparationibus illam instruit. nam eius presentia primum auctus est militum M uniuerapopuli Senensis animus ac diligentia. postea optiniis firmissimisque praesidi js: munitur Clusium, Rolemni, Mons Alcinoi, ac reliqua oppida Senentis ditionis Ec omnis generis commeatu. dc rebus - omnibus aliis diuturnae obsidiona necessariis. at Stro ZZeani milites Lepius ex urbe ad leuia certamina egreili, subitariaque praelia tanquam ad ludum quendam militarem in Cesarianos prouocan- tes . latis aptum tempus nacti sunt ad extruendam validam praecelsamque munitionem extra me nia e regione munitionis portae Chamoliae,atque ad aggerem interius excitandum, ita. ut urbs tuta redderetur ab impetu bellicorum tormentorum. Sed quoniam liostes in dies augeri Stroara ii
bat certior per capta uos Zc exploratores, cura iiii quanta fieri post et celeritate ut multe cohortes.
ὰλ Edi quς passim in Italia colle te erant ad urbem Senana magnis itineribus adproperarent; ne ullo cini. natu satiani urbe possent potiri. Ascanius Corniensis interea cum nonnullis cohortibus pedi tum agrum Clusimum deuanare. assiduis incursionibus cuncta ferro & igni populati. Omni con tu moliri vi Clutio potiretur. illud cum per virtutem fieri non poste intelligerer, animum ad fallacias de fraudes conuertit. videbamur ad illud consilium capiendum inuitare antiqua in Sanctaeiuquendam exulem Florentinum collata beneficia, cum opera Ascani j suismet mortis periculo Romς subtractus, qui vicario munere fungebatur in una e cohortibus Flamminii Stabiς usii. luc amplit Ascani Cor liberalissimisque pollicitationibus ab Ascanio inuitatus statuta nocte promittit se Clusinam ς', p quandam portam aperiturum.cum tamen contra omnia Alcanii dicta ad Flamminium virum caldui,fiui id lidum re strenuuin deterret. StroZZa illa de re certior factus per literas, ad statutam noectem cum ciuilis pio gi sexcentis delectis peditibus affuturus egressus per noctem contento passu Clusium accediti iubet eati perstau Ibi praesto esse expeditos manipulos peditum c finitimorum locorum prςsidiis de alas equitum. des. quam noctem Sanc acius elegerat ad simulatam proditionem. ad statutam horam presto est Alcanius cum duobus millibus de quingentis peditibus Florentini delectius, bc quibusdam turmis equitum, quibus preerat Rodulphus Baleontas. Rodulphus ubi rem sentit subfrigide gubernati ac procedere , niniisque differri. venit in suspicionem ac dubitationem de proditione Sanctacu. tuum consilium cum Alcanio communicat. tamen ne timidus videri posset non desistit a voluntate Ascanii, qui ad illud credendum magnitudine desiderii impellebatur. est enim spes pro stimulo quae maxime impellit ad ea credenda, quae vehementer optamus. facit m magnitudo desiderii, ut multa talla videantur probabilia. in de fit ut Alcanius pertistat in sententia donec videret quo tenderent Sanctacii promissa.quippe cum urbanis illis prae ii diis Clusinisse multo superiores habere bres intelligeret ea dii spectaret. fit certior per exploratorem portam urbis patere. suum aduenturus expectari. non esse cunctandia ne res innotesceret. vii oportet e p lenti opportunitate, que si nuc raetermissa sit, frustra poli modo potetit expectari bc desiderari. praemittuntur due cohorto, quMine controuersia Clusium ingrediuntur.reliquae copi e extra mbem in acie consist sint. ingressos tafrequentes suopellarioru procelle utrinq; impetunt ut multi Florentini fusim ceciderint. reliqui ad exitu refugientes partim sufibrati sunt i inpetu recurrentis multitudinis ad angustias porte, partim ab insequentibus hostibus trucidati . na Clusini ita occultas reparationes in priuatis domibus extruxerant. ut hoste ostenderciat ipsi iami videri quidem, nedum ostendi nullo modo possent, nisicii ex illis prodirent ad pugna. Ascanius tardius quam oportebat limularam ct insidiarum plena proditionem sentiens, non Potuit opportune se in tutum recipere;quare salute armoru vilibi co parare aut tentare cogitur. suos itaq; pro angustia teporis ad sustinendos impetus hostili breuit et cohortatur. Sed i a tergo circumuentum a ston te quoq; Clusini egressi adorti tuissent, magnum dc atrox comittitur prelium. nam cti res Ascanii eo deducta esset, ut vel Qrtiter cadendum esset in . pugna,vel turpiter veniendum in potestatem hostium . vel strenue dimicandum, viamq; serro permotios hostes aperienda, pugnatur acerrime utrinq: ditaq; fit anceps belli mrtuna. Sed Caesariani ob imparitatem numeri, imperitiam militum, iniquitatem loci, tandem terga vertere coguntur, Miuga salutem sibi quereret cum ita profligatos Sc filios nullae neq; adhortationes, neq, mure praesectorum. neq; liberalissimae pollicitationes ad instaurandum praelium possent reuocare. nam cum tumultuarii essent milites de delectus agrestium rei bellicae prorsus imperitorum, neq; mirum est si ad signa reuocari no poterant, cum vix sit munus militum veteranotum. dc in rebus militaribus exercitiatorum ad signa facile reuocari, ubi semel fusi fuerint, quorum vel paruus numerus magno
Helvetioru imperitorum est antefierendus. idcirco omnium prope militum maxime gloria obteruamia, vittii
laus. te rei militaris praestare putandi sunt Helvetii quorum ordo tam facile resarcit utiquam facile reliqui milites profligati dissipantur, ac toties aciem instaurant. quoties labefactata virtute hostiu sa: Pi Πω ςπ rit cecidit in eo certamine Rodulphus Baleonus preter cohortium presectos multosq; mlit .Co mes Baliaeensis ubi rem in tanto discrimine positam esse vidit, vix in locum tutum suam alam equitum perduxit. Asicinias post diuturnum pugnς laborem altero oculo amisso denique venit comi si, ei in potestatem hostium,qui Senam adductus omnia maledictorum, conuiciorumq: genera in se aptu, oculo Senensib is audivit. deinde in custodias traditus nonnullos e custodibus largitionibus corrumpes inusio. facile prolusiiser,nisi tortuna eius consiliis suisset aduersata. finxerat enim tertius se ex altero illo tar
196쪽
in x tare atq; ita stat ut si erat ut eius vestibus indutus Ascanius elaberetur. ea res deprehensa suspendii causa fuit custodibus, at Alcanio arctioris custodiae. StroZZa Senam reuerius accipit per nuum Forqueum, ille vicario munere fungebatur, primuinq; lora in castris Strozzeanis tenebat post ipsum StroZZam,cum quatuor millibus italorum peditum, lic magno numero equitu cum praeiecto comite i ullae Tauritae per valles Lucenses iter tacere;quare G prster necessaria Senensibus o pidis praesidia posset educere ex agro Senensi circiter lex millia peditu, dc frequens agmen equitum, statuit Sena egredi, ut uniuetium bellorum incendium in hostile territorium transierret, de cum aduenientibus auxiliis castra facilius coniungeret: donec accedente classe cum Aquitanis Sc Helvetiis, qui erant vehendi aucti S magnopere viribus totam vim belli ex agro Senensi abduceret . Sed enim Gallica classis cum in Cyrnum insulam applicuisset Casalum sinum, portumq; Suracusanu.&UDcinium commeatu, & rebus omnibus ne laciis communiuit, quae loca tueram paulo ante occupata, ut diximus, cum Thermeus regulus Sena excessister,&ab eodem diutius in insula morato antequam rediret in Galliam. munitionibus Jc reparationibus confirmata. nam cu ille nonnullos mciI-ses in insula moratus est et, tota stre insula praeter pauca castella, venit in potestatem Gallorum. cum vero ex illa facultate totum mare Ligusticum a Gallio classe plui imum insestaretur, ob ingentia damna accepta compulsi i unt Genuenses arma inlatre Gallis in imulam Cyrnum, atq; tam validis praesidiis sua castella que reliqua erant, munire ut non repellendis modo sed etiam intestandis hinnibus cssent idonea. ubi commeatus rem; necessariς insulanis praesidijs filiisent expositae, classis ad portum Herculis duce Leone Stroeteta Petri fratre applicuit,ad quem missus est Alcanius captiuus, tu cum rursus elabi conaretur.in arcem custodiendus traditus est donec ad Henricum regem nul ad gratiam pontificis liberatus est de dimissus. Caelar, quia meliore conditione sibi elae videre tur in tinibus Belgarum, lateretq; Hotricum partim superioris anni acceptis detrimentis deterrilitum, parum assiduis sumptibus Cyrnensis, Senensis, Belgici. Galliae subalpinae bellorum sumptib. exinanitu nihil in sinibus Belgarum in nouatiatu. ipie quoqi plurimos lumptus fecisset, putabat satius esse Gallum in Belgio tenere in suspicione qua arma hostilia multa vi mouere, cili totus animus illius esset in principis Hispaniarum filii matti momo Occupatus. quippe quod Britanni nulluexternum regem accepturi nisi coacti viderentur cuius etiam rei causa luperius, VI dictum est, arma sumpseram. at contra Henricus cognitis omnibus C laris consiliis vi turbaret Britannica negotia. quae sibi videbamusiplurimum incommodorum allatura,cu fortuna esset ad omnia Philippi vota propen: aantuitus Caesarem sere ociosum esse,qui omnem bellicarum rerum curam Mariae somri Pannoniae reginae rebus Belgicis praefectae commiseratqui a tempus messis iam instaret collectum iustu m exercitum in apertum educi liquarum copiarum dux lunamus Camerassi vertiis continuo in lasta signa con uerti t quam urbem per proditionem erat capturus. nam cum superiore anno Hericus triginta millia peditum de aucto lectillimorum equitum collegisset ad impediendos felices Caesaris progressus stib fine anni piaeterit iram nes illas copias in hyberna distribuerat,quas nuc eduxit. Caesar ubi Gallos casti a mouille Cameram versus intelligit, re insperata prope circu uentus quasi tumultuario bellicos apparatus aggredi cogitur. atq; denuo summum copiam imperium defert
Allobrogum Duci.quem iubet culo. Baptista Canalio de Antonio Auria supremis consiliariis eius belli se regiis consiliis opponere. Sed Caesari ita fauit inopinato belli Qrtuna, ut statim profectis Gallorum ducibus proditio sit patefacta, quare regiae copiae lebe ad oppida Mariaeburgum imperfecto
negotio recipiunt. Illud oppidum fuerat paulo ante a Maria regina extructuin in loco paludo tonaturaq; munitissimo, atq; praesidii annona dc rebus omnibus muni edis oppidis necessariis communitum.veruntamen Galli cu tibi praesectum de gubernatores oppidi conciliassent, illo demum potiuntur per deditionem. illuc ingressi multis nouis reparationibus oppidum muni uti& aliquot dies morantur,quia hortos amen immos, suauissimos Bntes ad recreandos animos, dc ad volupta. rios secessus locos haberet, quae Omnia magnis sumptibus ac singulari diligentia ipsius Mariae fuerant assabre facta. erant res Belgicae in magna perturbatione, de Bruxellis praecipue magnopere trepidatum est,ubi erat Caesar, quia videbatur timendum ne Henrici exercitus eo contenderet, cuius in castris iam esse dicebantur quadragintapeditum, decem equitum millia. dux Allobrogum coactis quibus potuit eductisq; copijs, quae suerant in hybernis cum adelsent quinque millia Germanorum, quingenti Hispani, duo millia & quingenti cataphracti equites colleat e variis nationi bus cum paucis leuioris armaturae, ac nonnullis Hispanis equitibus scio petrariis. se Ualentianam recipit, atque inde ad loca magis finitima, unde Cesari postent ferri suppetiae. Caesiar cum simularet se Bruxellis in castra exiturum in locum tutiorem accedendum esse ratus, quod urbs illa sine maioribus prςsidiis tanto hostium exercitui non videretur posse resistere, ex urbe proficiscitur. Galli non prius e Marii; burgo, locisq; sinitimis discedant,quam Henricus ipse venisset in castra. Quem dum Galli prestolantur in Belgio. cclasseque ad portum Herculis applicuerat in Thuic iam ad tertium idus iunii quinque Aquitanorum Helvetiorumq; millia tanto silentio Senam ingrediuntur, nemo ut prorsus Caesarianorum illum aduentum cognouerit aut senserit.eodem die Siloaeta cum ira millibus peditum 6c quingentis expeditissimis equitibus comitantibus multis Guibus per portam Branda vocatam egressus fuerat, cuius exitus ignotus etiam plane fuit hostibus. Sic igitur cum his copiis Casoli territorium dc lateras&pontem Eraebc Calcinam praeternessus ad pontem Morianae peruenit, quod oppidum est ditionis Lucensis, ut ibi aduenientes cohontes e Gai lia subal pina expectaret.est autem Luca urbs Italie ad montes Lunae vocatos nobilis, quae probitate M ingeniorum praestantia floreti gubematurque ad morem rei p. quamuis para amplos nabeat fines. praecipue vero bellicosa est,ic praestat virtute res militatis. Stroetea interim non habet. Ociosum Clasii, Gallira ad portu Hercul a.
197쪽
ociosum exercitum, sed populabundus crebris incursionibus agrum Florentinum infestat, tam igniq; deuastar. oppida montis Catini, de montis Caroli per vim capit. capta firmis p taesidus Se in
parationibus munit . quae cum ad ducem Hetruriae fuissimi delata vetitus nedum aliena sectaretur ipse in tuorum periculum esset illapsus, multoq; plura a Neret, quam Caper t. Matiniamum cuexercitu ab obsi 1:one Senae reuocat ; cum praesertim iam Galliae subalpinae copia iele Suoa a ranis adiunxissent, quibus ablente exercitu nemo miliet rei istere his accedebat periculum ne legetesia flaventes igni ab liostibus absumerentur, quare necessario contigisset ut breui maxime laboraretur ubique inopia rei frumentatiar. Mata manius munitionibus probe instructis rebus omnibus necet sanis cum teptem nullibus peditum contento passu. M quam potest longissimis itineribus Pitcai contendit, atque ira auctium elle intelligens numerum lio iliuin, uti ple par viribus esse non pollet latius esse ducit tele intra nimia continere dum noua auxilia accederent que a Camillo Columna Eregno Neapolitano, dca Ioanne Luna ducebamur ex Insubria. quam sele in aperto Mmmae in coit stantiae conanuttere. 2troreta decernit Pisciam urbem repei :tino conatu tentare, scd res non potuit. tam occulte decerni, ne Matinianius si erct certior per exploratores, qui vix credens vilis, vel numtijs, vel amicoru adhortationibus, cum aduentiis hostium propinquaret .mittit expeditas alas equi tum, ad hollem ad leuia prinita prouocandum. dum ita letu pugna certatur Mari nimius capit silium illubre. vi iei e ni tutiorem locum reciperet,quem cum persequi Stroetea decreuissici deindet mutauit consilium. partim quod copiae iam essent des ae partini etiam quod accestitis Pistorium
quo Mannianius se recipiebat, ad oppidum Sera uallem anguitiae quaedam client necessario tran- set uadae. Caesarianae acies recipiebam seram conglobatae, tam confusae. tanto terri C plmae, nemo
vi prope effetu Caesariania quin potius ad fugam aperiam, quam ad pugna spectaret . quana Obroe. si tortuna vel tulit et Stro Em paulo mansuetior, vel si aliquatam luna ad Caelarianorum felicitatem obdorm. uisset, non amplius quidem res Senensis, sed iam Florentina polita erat in maximo dilai mine. idcirco stultillimus6c rerum humanarum imperitissimus merito ille censeri debet, qui bel lum facile suscipit, id nisi grauislimis. maximeq; necessariis causis compuli us . aut sitae desensimnis gratia: quia tam incerti lunt exitus bellorum, ut toties de suo principatinatque imperio qui iq; pzriculum iaciat. quoties exit ad pugnam. ut enim omnes prope grauissimae diu tirmaeq; ritu drnes paulatim incipiunt, mox succret centesimialescunt per moram, atque toties de vita contenditur. quotio de recuperanda lanitate; ita res principum te habent, quaecum prospere . vel contra alacui succedere ceperint, tanquam rapidi illinus fluuius omnia secum trahunt, at ' reliqua spes eii in so Ia lottianae volubilitate collocanda, & in druina voluntate. Sed ita fortunae Senensi visum est, ut da Stroareanae acies corpora parumper curarent Caesariani scin turum receperint. Pistotienses con glob. uos Caesarianos ad properare intuiti eos in iligam vetitas mistim cum hostibus urbem ingressaros esse venti vix erant quenquam in urbem iam illini. Sed ibi postmodo nuntiatum ess ct Pisciati, a Strozza relictam esse. illumq: intra lines Lucentes le recepI Me, omnes copio sunt admit . donec Ini librum Neapolitanorumq; auxilii, accedentibus Caesariani p. res lacii. vel etiam iit pcriores sunt viribus Gallicis. dum ita Caesariani suppetias Pistorii expectant, Marcus Antonius Triuisan princeps Venetiarum diem suum obiit. qui anno superiore Dux creatus fuerat, cujus in locum patrum consensu suffectus est Franci lcus Venerius, vir probitate ad eloquentia clarus. Ita quoniam StroZZain agro Lucenti frustra classica auxilia expectauillet, grauiter i terrent Lucentes ubi augeri inopia annonae ob multitudinem externorum hominum cum praesertim ob agri angustiam alioquin non valde abundent re frumen tacia, Stroaga comitia tuis ducibus indicit . in his decernitur optime consultum suis rebus videri, si sese in agrum Senensem recepit senti quia iam auctae essent nimium Caesarianorum vires, ibiq; auxilia expectaremur . nam rex magnas copias pronus erat se mi murtam cilec Gallia in Italiam, ut diximus. Stroetetrani Senam ad properantes Arnum fluuium non ignobilem Hetruriae nullis lintribus. millisve potiionibu sed pedestri itinere vadantur; qui it uultis e montibus Lunae ortus Florentiam urbem interluit, M per amplum agrorum lyatium deuolutus, amplati Q planitiem meridiem eclus mare Tyrrhenum ingreditur non procul ab urbe Pilis. Iolet hic fluuius et serapidus. 6c propter aquas turbulentissimas non satis fidus esse transeuntibus, quia vada no possint ab altioribus profunditatibus dignosci. StroZZeani vel mentum attingentibus aquis omnino fluuium traijciunt,quod iter difficillimum tamen incredibili celeritate conficitur. nam rebantur Stra Ezeani ne a Caesatianis circumuenirentur, atque intereluderetur commeatus, quare cogeret ut aut laborare inopia rerum necessariaru, aut inducerentur in necessitatem collatis signis dimicandi; quoniam lilii ab res, Neapolitanaeq; copiae sese cum Matinianio coniunxeranἰ. SiroZZa Senam ita prosechias ne exercitus urbis almonam absitineret suas copias mittit in aestiua in ora maritimam. atque duo millia peditum, dc trecenicis equites cum comite Iuliae Tauricae in urbem inducit. Leo Strozza an e serens reliquae classis Gallicae tarditatem. quae duce Polino reliquas copias erat adii ctura, ut alsiquod virtutis specimen, & ipse ederet. neque ita deles expectaret, loca hostium maritima cum suis triremibus infestare decernit . quare naues nonnullas onerarias frumento onustas. S commeatil.&alus mercimoniis Genuei ilium captiuas ad portum Herculis adducit. Vt Vero aliquod
etiam oppid am Florentini agri ac ditionis occuparet, ad Statii num Q rte facit deli ensionem E triremibus . illud ad expugnationem explorans glande transfixus e moenibus ab oppidanis praesidiis vitam conchisit. Petro Stroatae statim Senam ingressio nuntiatur Leo frater cecidisse ex vulnere apud Scarlinum ignobile oppidum Thulciae atq: Populonicae ditionisquem nun tum ille aequo an uno. accepisse, & tulisse visus est, quamuis postea non mediocris moetoris signa edidit. caterum classis Leone duce priuata tumultuati coepit, de discordia. ciebris i contemionibus vexari, Vt est genus
198쪽
plud hominum ad faciendas potius. quam ad serendas ullas iniurias pmpensium ; donec SimZEa inmigna peditum manu ad re, componendas prolactu est, atq; ibi tandiu moratur, donec Gallica ciuis, quam tanto cum desiderio expecta ierar, Massilia applicuerit ; qua Germani α Aquitani vehebantur. his exeuntibus e nauibus sex delectorum peditum Italorum millia , quo, habebat mςlti-uis Forquens ad te acceriir, quibus castris coniunctis ad iustum exercitus numerum accedebatur. erant enim in castris Gallicis duo millia Sc quingenti Helvetii, totidemq; Aquitam .duo millia. M Coptas. iii quingeti Get mani. lex mili: a Italo tu pedi tum .equites galeati mille sere. his copiis instructus Stroet eaeta non amplius intra menta cunctandum esse censuit, ted existimauit in apertum esse exeundum. Ed, si res ita inuitaret,de lumma belli cum Caesarianis copiις signa conferre, quamuis in castris C. satianis ement quatuordecim millia peditu ex Itala, Germana, Hispanaq; nationibus colIecta equites mille M quingenti partim catapli racti,partim leuioris armaturς. Matinianius cum his copiis Sopiae inost te ad munitionem quandam impersectam 8c nodum satis munitam recipit, quae distabat ab urbe Sena circiter sex stadios,quam apud sanctum Lazarum extruxerat. ibi tandiu moratur, ut videret hostis quid consilii caperet. erat etiam Gallos ad pugnam allecturus apud ipsam munitione, ted cum prima acies StroZZeana accederet sub meridiem. Marinianius relicta munitione consula prope acie vel certe parum instructa ad collem quendam te recipit, qui non procul abetat ab ea munitione', quae stabat e regione caenobii diui Antonii . illare perspecta cum se ex inlatiore loco pugnaturum esse StrozEa animaduertisset, substitit cum omnibus copiis, mittitq; delectam manum militum expugnatum caenobium sanctae Bomse a Caesarianis occupatum . illud post diuturnum certamen donique non sine utriusq; exercitus clade a Galliς capitur. rurlus postero die cum Caelariani conaren tui illud recuperare in muratum est minutum certamen; sed tam acriter tantaq; contentione utrinque certatur. Vt pugna ab aurora pia ad noctem vique protracta sit, in qua plures octingentis ca- caderunt. cum reliquae copiae sub noctem Stro Zetae accessissent Senam pertransiens ad portam. Ouilem castrametatur collem quendam,qui Chamoliς munitioni imminebat, cupaturus .at Mari nianius factus certior per exploratores de illius consilio primus eum collem capit. Stroreta ea re visa ne vicinus vita urbanam annonam frustra absumeret,die terito iter conuertit ad lentandam Ciuitellam. illud oppidum est. sane accomodatum ad occupandam vallem Aini, de ad infestanda multa alia oppila Florentini imperii. hoe igitur consilio uer capturus Senae relinquit Molucchium regnium cum imperio rerum militatium, quem Hemicus clim classe Zc copiis auxiliaribus in italiam miserat . at Strozra ipse cum vni uenis exercitu in vallem GLinicam iter facit'. Marti nurn oppidum vi expugnat . praesidia in oppido inuenta trucidat. locum ut ad comportandum -- meatum opportunum praesidus firmis munit nec ita multo lane interiecto tempore Olivet tum per deditionem capit. ad Ciuitellam bonam partem exercitus mittit clam duobus muralibus io mentis ; relictua enim pars conarum ad pontem Glanicum fuerat castrametata. his acceptis detrimentis Marinianius commotus relictis munitionibus rebus omnibus neccisariis mstructis iter ca- MiKn in uipit, de ipla Ciuitellam versus, quoniam id etiam oppidum erat in magno periculo ne veniret in fert suppe. potestatem Gallorum, quia minime erat munitum, ut omitebat, quamuis natura loci sit ma tinei uitellic mu accommodata ad muniendum . prima igitur castra posuit ad pontem Boninium, secunda ad Sanctum Cosmeum. tertia erat ad Lessam facturus. led cum Ciuitellam valde premi, dc urge ri intelligeret contentiore gradu properat difficili usus etiam itinere, ne illa in potestatem hostium veniret . non procul igitur ab hostibus in loco alpem lane. Sed illiciti castrametatur. est autem Ct. Ciuitest. de uitella non procul a Glane fluuio sita in loco edito. Oppidum honestum, frequens. de serax opti- scripta, morum vinorum, cuius ager planus frumento, de omni genete fructilararum arborum abundat. est illa tanquam porta ad multa alia castella, Mad totum sere imperium Florentinum quod ad eam patiem l pectat, infestandum .at vero non tam occulte accedunt Caesariani, quin prima acies gutta sit ab hostibus; qua te latis aptum tempus illis concessum ei ad bellica tormenta, dc ad omnes copias in tutum tetrahendas. ceciderunt non pauciores trecentis e Gallis, qui palantes peragium tuum prNatum tu erant a Caesatianis inuenti. mox minutum praelium a Gallico Caesari noque equitatu committitur, in quo plures desiderati sunt e C sarianis. quam e Gallis. capti liant in ea pugna prior Longobardiae. Matius Sancti florius, ali ique quidam insignes, quare Caesariani postea apud Ciuitellam. Hi dictum est, in loco difficili castrametati ita coacti sunt, ut partes castrorum ad mutuam defensionem . mutuaque subsidia prurius essent inutiles. cum postridie illuxisset, Caesariani E castris egressi ut loeum explorarent, leatiunt hostem copias da stare secun . dum ripas Glanis fluminis, atque ibi castrametati, quare statuunt postero die StroZZam circumuenire. ut, si hostis uti vellet pugnandi saeuitate sibi oblata omnibus copiis dimicaretur. haee sententia dum a Caesarianis agitatur. nuntiatum est hostem Folianum versus iter facere, quem Caesa Iiani e vestigio sequuntur, atq; ex itinere olivet tum recuperant.prςerat Foliani Cariotius Ursinus vir nauus 8c rei bellice peritus ac strenuus, qui certiorem facit pe r nuntios Matinianium se omnes hostium conatus per quatuor aut etiam sex dies sustentaturum. eum prςsertim,duo tantum muralia tormenta traherentur. huic responsum est praecia re actum iri si per biduum conatus lustinuisset.Veruntamen quo die primum Folianum obsidione cingitur paucis ictibus muro disrupto, coe seque Callotio ipso. Sc multis aliis praesidiariis militibus urbs capta est, in qua tota saeuitum est vi prum. in in serto,direptiorii bus, incendiis. milites trucidati sunt intra moeni qui ubi primum e sum filiis seducem lenierunt, ita conciderunt animis. consternatiqi sunt,ut omnem spem salutis ac desensio nis simul abiecerint. Marinianius illa re instam matus tuas acies ad Martianum conuertit, Ubi Martima ea Suorea duodccim milia peditum Italotum reliquerat inter urbem, Mexiguam quandam mu' P: και uti uti nitionem.
199쪽
Mitionem . pugnatur minuto prilio. sed Stroetaeana acies munitione a Caesarianis capta turpitet
si inditur,atque aci mortem pecudum nulla lacta detentione trucidatur. pauci se fuga Lucianum letuarunt . atqui Mari manius, cum nulla essent in castiis tormenta, mittit Aretium qui duo murali . tormenta attrahcrent,quaecu haberi nequiuissent . attractus est semicanon siib noctc m. na quamuis m*nia continuo concuti non ceperunt, tamen totum negotium maiori diligentia in diem crastinum comparatur, utilitetq; differtur, quia illa petita aliunde expectabantur, quibus designaban. tur, parabanturq; loca, ubi misent commodius in diem sequentem collocati per noctona attracta. e lybi' Quς dum geluntur in finibus Th usciae Henricus in castra tuorum, siculi expcctabatur,pi Uscctus 3 3 ῖς -- aa Palenciana prope castra coniungit,qus iam continebant sexaginta millia armatorum, cuna Ini nanum oppidum natura Ac arte munitum adoriri decreuisset. nullo vi hoste a tergo relicto expedibrias, dc tutus Nemetocernam vibem expugnaret.qua urbe se facile politurum aibitrabatur, ut que solet debilis dc montibus circundata cum parua ibi esset manus Cς satianorum,dc imbecilla ad resinendum tanto exercitui . illa occupata postea Cesarem inuadere motas inde castris Bruxeliis minrantem decreuerat . at sesari omnia regis consilia per exploratores explicantur, que etia per coniecturam tuorum ducum nimirum percipiebat. quos rerum militatium petitos lia bat in castris. dux Allobrogum idcirco castra mouens ad Sermoni num oppidum prosectus non procul ab hostibus castrametam r. Sed quoniam valde viribus esset interior, lingulari prudentia usi is est occupata dis locis aptioribus, atque ita rem protraxit, ne vel Qrmidare vires hostium videretur, vel deficere sar dignitati. cum eadem regis consilia que nuntiaram exploratores. coniciat irent cum dictis captiuorum.Cς far primarios exercitus conuocat Bruxellas, xt de toto negotio consul aretur . tum auditis singulorum temetiis cum aliis inuadenda loca Regis eumque reuocandum ab illa expeditione videretur, aliis appareret utilius si oppositione castrorum dc prcientium vitium resisteretur, at que ita restae naremur impetus hostium, deniq; cstetis aliis sententiis reiectis in eam communi con sensu itum est, ut Caelai is exercitus,qui iam ad uecem dc octo armatorum mi ilia excreuerat, ad urbem Nemetocernam siue Narnia inuncastrametaretur, eamq; urbemtaqua in aditum in Ambivaritos Se Tongro, dc finitimas Belgarum reciones tueret ut . quia si Henricus illam vibem occupa
uisset potietiatur etiam flumine ampli mi, o eius regionis Mosa, facilemq; accestum habuisset Bru-xellas usque fine ullo impcdimen O, de Mastrichiunt. Caesesianosq; facillime impediret . necastra cuDace Allobzogum colungere tui quae vires expectabantur e regionibus Menapiorum. cum Cciat igitur ad urbem Nemetocernam Castalium Sc Ben incortum castrorum magisti se tuc praenu siile .ut locum tutum de commoliani at castra deligerent deugnarent, Dac Allobrogum, de Animniuo Auria cum exercitii piocedunt non sine aliqua sulpicione nc Gallicae acies cenis en I Ubuiam, quae non plus aberant duodecim milliaribus a Nemetocerna. Cum biduum iter celai iam coniuos enita pedui si inu, oc ad callia parata venissent tot auditur tormentorum bombus Gallicoru ; uas;brith M, G li 3 Quo muralibu, loria entis Bouinas oppidum ab ea parte qu& fluuium Mosam spectat. comtieu. cu: ebat; cum habeter in ei citum bipartitum. altera pars castrametata fuerat ad fluuium Sembramvmun in ea vocatum, altera ad Molain. qui fluuii in unum colluunt communem alueu a puca NQuc: Cconam. piae a Gallis. ubi satis amplom I patraim, moeniorum tormenta Gallica prostrauissent, pian o militum conatu Bouinae Vi capiuntur, ubi Hemicus nonnullos e militibus sui pendio necariau t. alii partim trucida
ii, partim capti. illud si applicii genus indecorum apparet militibus neque nisi grauissimis de causis ua fiunt puniendi; cum turpe crudelmi sit in eos qui tui princ pis iura luemur, tana acerbE scui .. . . I quam in illos,qui vel consilia vel munitiones hostibus pi ideiunt. sed tamen excusari potest illud iactum suisse iure belli, quamuis laus frigda sit exculati quia obstinare dc contra mili larem di lciplinam conarentur locum debilem tueri aduersias regias copias quem nullo pacto possent da fendere.atque codem die Caelari in casti a profecto nuntiantur nulle equites Galli nocturno tem pore Molam fluuium esse traiecturi, icinosq; pagos Caesarianorum incursionibus εἰ incendiis populaturos. istud ne fieret Caesar prima vigilia Aloysium Abia ensem virum impigrum uniuersis lovioribus equitibus praesectum obuiam mittit cum equitatu Lclgico & equitibus scio petariis, quae copiae accedebant ad tria arma totum nil Ilia. Galli mutato posita ccnsilio manserunt iisdem ra. stiis. erant autem castrametati in altera patre Mosae fluminis Conestabitus. & Dux Augustonome
tensis,quo Henricus tumul tu arijs rontibus excitatis ci na ora cuu tiansiuit. castra coniunxit . Dibnantum versus signa couertiti ea eli urbs in ripa Mosae liumnis extructa . hac facile potitur cu totimentis aliquandiu verberasset, quia non esset satis inuntia. sed cum oppidulum aliquantulum re stimi et poliridae eius diei magno studio. magnoq; impetu ut praemunitum,dc in precelso loco Oificatu diverberari incoepit. erant in eo oppidulo quingenti pedites inferioris Gel mantae, quo etiam Iulianus quida cohortis praesectuscu trecentis peditibus conuenerat, ducentis Hii panis icilicet, occentu Germanis,quoῖ Maria regina istud ipsuna verita paulo ante praemi Ierat . atqui cu ex altera parte Henricus, ex altera Augusto nometensis magna mul ru parte ad ingressiam aperuissent lor men is, Galliq; per ruinas muroru ingredi conaremur, repulsi sunt non sine clade dc ictura multorii. punti de tamen cu oblata fuisset oppidanis praesidiis excundi iacuiras cu ensibus,& quantu iupellccti liu altera manu possciat auferreuulianus praesectus Hispanus non reculat omarino condiu on led addidit se nullo pacto, nisi vexillis ad proiectio nem explicatis exiturum atq; eruatis armis, equis, Momnibus suorum militu impedimentis, qui conditiones negotiantur deditionis deniq; persuadent Iuliano oes illas coditiones iacile posse obtineri. si Iulianus i pie ad paci ceducs hostibus exiret atq;. a Conest4blio mox et Phumaniter ad coiiiiiiii inuitatur. alle inter c uiuii Oblectatione ab Andrea Mamio rogatur, dc liberius monetur vi oblaus conditionibus acquiesceret,ac no Iepugnans Oreb
200쪽
dulum iam dederet, tam benignis. tamque liberalibus hostibus,apud quos non minus humanitatis, quam apud suo siexperiretur. neque se implicaret tot dissicultatibus, quot mox e diuturna validaq; oppugnatione consequerentur. ille ad suos reuersus omnes dissicultates explicat . monet fieri non posse ut diutius tanti exercitiis viribus resistatur. dissicilia esse auxilia, Ac lubsidia Caelarianorum, quae sine magno periculo accedere non possent . quanta sit mrtitudo Galloru cognosci potu ille vel e primo conatu, cui vix potuissent resistere. magnum periculum vitae singulorum parari, si hostes oppidulo per vim potirentur. unum esse remedium tot malorum, quod nisi opportune adhibeaturarustra tortalle post modo requiretur . nam ut tot dissicultates deuitarent uno tempore, id δε- dum fieri posse permaturam deditionem. le procuraturum ut saluis impedimentis, quae ipsi ferre possent, dc ensibus, tuto liceret excedere. hisce conditionibus, quae in tantis propositarum rerum dissicultatibus honestissimae videbantur , praetidiarii milites assentiunt, quare iubet ut omnes subscriptionibus assirmarent . deinde conditiones ita subscriptas afleti ad conestabitum confirmandas ι quae ubi sunt stabilitae. Caesariani ex oppido ex dunt. cum vero Iesianus esset discessu rus, concitabitus quia nihil de ipso praefecto dictum. aut actum esset, capi iubet. illud quidam a Gallo simulatum fuisse censuerunt, quia Iulianus suisset largitionibus corruptus ad ipsius gratiam ι vel quia illum puderet redire ad Caesarianos cum oppidum, tam egregie munitum non defendisset . Caesar horum ignarus ut iuppetias laborantibus mitteret oppidanis, iubet eodem die quo se dederunt, Castalium cum duobus millibus equitum, ac totidem peditum, duobus re
fimentis Germanorum . M quingentis iclopetiariis Hispanis praesecto Aurantio principe , Menando Lanoto castra propinqua hostibus collocare, ne Giariani non viderentur non audere exire e reparationibus, aut pugam prorsus detrectare: qua Quis numero essent impares , ic vetanimus oppidanis augeretur quo alacrius se defenderent. nam ea nocte, quae antecesserat . ius-st Caesar circiter secundam vigiliam octo muralia tormenta displodi. quibus bombis fignificaretur se auxilia esse missurum , nec procul abesse amicas copias. misit cum praedictis copiis etiam Ben incortum , pro cuius consilio castra in loco tuto deligerentur. 3c quam fieri posset hostibus maxime propinquo; cum maximi sit ponderis, de non vulgaris consili j electio ingenio sa castrorum . sic enim futurum apparebat, ut si Galli diutius oppidum obsiderent, dissicilius putarent conatibus experiri, aut tentare, ne a Caesarianis eodem tempore inuaderentur, atque inaestarentur, oppidanique maiori audacia resisterent. hi duces sub auroram iter capiunt, atque octo millia palsiium a castris distantes Germanos pedites 5c quingentos Hispanos equites scio petiarios collocant in insidijs in finitimis sylvis. dcinde cum omni grauioris leuiorisque armature equitatu castris hostium circiter duo millia passuum propinquant. Ben in corto tutiorem commoditatem a tergo relinquunt eligendi castra. enim uero cum Gallicanis castris propinsu, rent, ubique ad arma conclamatum eli, quod eo consilio est fictum a Caesarianis ut Gallos, si exirent ad pugnam, in insidias protraherent recedendo. sed cum Caesariani intelligerent Gallos consistere in acie intra aggeres, oc reparationes, quod cognitum est per exploratores, existi, mauit Castalius sesecisse sine controuersia quantum semetiret ad Caesaream existimationem quare censuit praestare ut suos ad castra designata adduceret, quam aduersiis multo superiores, potentioresque copias fortunae volubilitatem , dc inconstantiam experiri. nam fortuna non nillil molestiariam minari Caesarianis rebus apparebat, quando sieta suis copiis castra infestabantur, quae domestico tumultu repleta sunt. causa tumultus suerunt Hispani. qui liberius per x Erum amicum crassabantur, ac non minus amicorum, quam hostium facultates diripiebant . at Viluordius antistes regionis praesectus septem ex illis praedonibus suspendio necari iubet , quo Uteros a tantis latrociniis deterreret, coerceretque ab omni iniuriarum genere , quae multae in incolas reFionis passim ab impuris latronibus interebantur . reliqui Hispani adiunctis sibi quibusdam Germanis in societatem in lanae temeritatis magnopere tumultuantur. Omniaque in stra ira, de indignatione replent . inde trecenti selopetrarii Hispani relictis castris Nemetocernam vetias iter capiunt, ubi Caesar non satis recte valebat. hi quasi quodam furore perciti ut irrumpentes per Germanorum custodias Caesarem adeunt. queruntur se non minus totius Hispaniae, quam ob propriam calamitatem dolere . inquiunt cum tot hominum millia quotannis ex Hispania educantur ad omnia Caesaris uota maxime propen Brum, tamen paucos omnino ad domesti cos post bella lares, quasi postliminio redire, cum omnes sere vel in bellis sortiter pugnantesca. dant. vcl morbo absumantur, vel durissimis ac diuturnis laboribus bellorum intereant. neque tamen hoc sibi molestum videri, sed potius gloriosum, pro tuo principe.& pro dilatada gloria nominis Hispani, pro finibus imperii proserendis ista saepius perpeti. Sed omnium calamitatum . m.
niumque malorum illud molestissimum accidere quod non solum armis hostium, εἴ arbitrio so tunae, sed etiam immensae Caesarianorum ministiorum auaritiae. dc crudelitati ita sint expositi, ut leuissimis de causis necentur; atque illud genus mortis praecipue subeant, quod plenum est igno minia ;& non militibus, sed impuris latronibus debeatur. Istud aliquandiu lepertulisse inuo aninio, sed cum non cesset ipsbrtim ministrorum crudelitas, Sc sitis Hispani sanguinis . non videri in senapiternum serendum, cum nuper septem sint suspendio leuissima de causa necati . tanquam impuri latrones. aut perduellionis rei. se petere suppliciter inquiunt a sua Caesarea Maiestate ut aliquo solatio a tanta ignominia, tantaque crudelitate subleuentur. Caesar iubet illos ex urbe primum excedere. deinde respondet se grauiter ferre illorum impudentiam, ac temeritatem, qui contra disciplinam militarem. omnemque reuerentiam Imperatori debitam ausi sunt totum exercitum tumultu replere,dc violare corporis custodias. quasi essem eius Imperatoris iustitia vi expres