Theodori Craanen ... Tractatus physicomedicus de homine, in quo status ejus tam naturalis, quam praeternaturalis quoad theoriam rationalem mechanice demonstratur. Antuerpiae olim edente Theodoro Schoon ..

발행: 1722년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

Similiter vena ca a veniens ab hepate vocatur ab Anatomicis, sed malis, Ova descendens; cum revera sit inserendens dicenda , cum sanguinem ab hepate revehat ad cor , ita ut sanguis non descendat sed potius ascendat. Vide Fig.Ι.er II. Tab. VI.

Λ Cor. 'B Coronaria vasa cordIT. C Truncus Ascendens sic vocatus . D Truncus vero Descendens .E Subclavsae venae .F Axiliares. G Mammariae internae. H Intereostales. I Cephalicae. K Feapulares. L Jugulares externae . Μ Cayotides. N Iugulares nternis .

Α Vesae Cavae truncus, recto situ descendens. B Venae Cavae alter truncus , stemeram ascendens vocatus , cum revera merito reisectu usὼν descendens sit vocandus . C Interfluium , utramque venam distrπguens . D Auricula dextra. E Foramen Ovale. F Cordis vitium. G Vena Coronaria.

H Cor ipsum. Sed ne diutius litem movere videamur verborum , ad alia patii sprogredimur : haec tantom ita dicta volumus , ut nobis in posterum sciamus cavere ab illis gravibus erroribus , quibus Anatomicorum libri scatent; & possumus nunc quidem in posterum haec veterum no mina reservare, dummodo nobis praejudicium creare nequeant . De nominibus truncorum arteriarum non est, quod aliquid dicamus, cum in eo nobiscum conveniant. Igitur chylus prolabitur per hunc truncum ad dextrum cordis ventriculum , & quidem primo in hujus ventriculi auriculam , quae est instar mensurae , qua admetitur guttula sanguinis jamjam in dextrum ventriculum cordis insinura , ne sanguis jugi impetu fluens , cor obruat nimia copii. CΑ-

122쪽

nis contineat. De eorde.

Os DIs SERTATIO PHYSICO MEDICA

At leuia haec quantum contineat, in antecedentibus vidimus,

nempe ue fi sanguinis i & diximus circiter I S recipere , vel ad

minimum S l. Sed ne videamur cramben bis coctam apponere, potilis ad alia ae cedamus , cum de iis in praete lentibus a nobis sesis fuse actum st. Verbulo possemus tantum adhuc addere , quod nece Ilum sit , notabilem sanguinis quantitatem debere ingredi auriculam dc Cor; cunia certissimum sit, quod nihil fiat sine esus 1 : sic etiam cavitas ampla cavae, in cor hians , debuit facta suisse sine dubio a magna gutti sanguinis, singulis vicibus in cor impulsis & illabentibus, ita ut illa gutta ad minimum debeat aequare S j. Pervenimus nunc ad cor ipsum cum sanguine chylo recenti im

Cor & ventriculus partes sunt nostri corporis, ubi principales sunctiones perficiuntur. & duo soni elaborataria publica. Anatomici varia habent circa conititutionem cordis , cuius descriptionem anatomicam curiosam exhibet Lomerus in tractu suo de coris de conscripto. Cattierius in quarto scripsit tractatum de observationibus , & observat. X v II. in sobolis libr. II. hisor. x x x v III. mentionem secit cordis sine ventriculis reperti: posset quidem concedi , quod exigui fuerint in hoc corde ventriculi ; at nullo modo possium us crede.re , nullos omnino fuisse , quia sine his nulla fit sermentatio , sine qua oeconomia nostra ne quidem per momentum subsistere potest . Zactitur Lusitanus in suis Medicorum Principum hisoriis habet historiam cordis duplicis; &dicimus hoc plane non ei se impossibile, cum naturae lusu possit sermentatio fieri in duobus locis ; at nullo modo concedimus Cattierio, qu bd fieret nulla. m annus libr. r. de Cardianastrophe, id est, de eordis inversione , quod potuisset scribere quinque regulis, & tamen fecit inde librum integrum in quarto. Cor erat inventum in dextro latere thorain eis , ac si hoc esset magnum quid , & alicujuS momenti: nonne sermentationestillic aequὰ ,γssent perfici, si caetera modo bene essent disposita , quae ad fermentationem requiruntur, quam alias si fuisset Ioeatum in sinistro λ Reperi lienem in thorace . & nihil inde mali oriebatur ; ita ut saepe situs partium variet, & haec res ne obolo quidem digna videtur. Plures qui velit observationes de cord s monstrifica constitutione de conformatione, adeat auctores Anatomicos. Superilis secimus, & instituimus exactum calculum de guttulis sanguinis cor ingredientibus & egredientibus , & conclusimus, sanguinem debere ad minimum intra horae unius spatium bis per corpus circulare, & ad cor redire ; ita ut haec repetere non consultum sit, nisi velimus cramben bis coctam ad nauseam apponere. Λna-- Digit go

123쪽

Αnatomici observant, auriculam dextram , ouae ad metitur dextro is ventridulo justam copiam sanguinis jamjam influxuram , esse maj rem , simi stram vero esse minorem . Anatomici hic putant, hoe fa ςρr Uctum suisse per aliquam naturae providentiam: sed nos in sequentibus v probabimus , solummodo mechanice haec omnia ita fieri, oc ad hoe β' γ' μ

explicandum non requirἰ , ut recurramus ad aliquam naturae providentiam id est, ad commune ignorantiae asylum . Et dicimus prim3, hoe nihil facere ad oeconomiam nostram , & tantum ab Λnatomi cis afferri, qui res alicujus momenti negligunt & non attingunt; v rum nugas , & quae parum ad rhombum spectant, attingunt . Quid , anaeso utilitatis inde ad nos redit, num auricula de utra sit major smiista λ fauo nihil omnino, si modo sciamus, qui auricularum usus sit. Sed tamen,ut respondeamus ad propositam quaestionem,possumus pau-

eis dicere, quod hoc ex eo procedat, quatenus cavae soramen magnum magnam requirit sanguinis guttam ac per consequens auricula , quae debet admetiri sanguinem ventriculo , cujus est auricula, requiritur major,ut tantam copiam sanguinis admittat quanta requiritur. Certum autem est, venam cavam esse ampliorem & majorem ven I pulmonali rhinc sequitur, majorem guttam sanguinis instare foramini cavae qu1rn pulmonali; hinc maior requiritur auricula, quae sanguinem prius ad-

metitur ventriculo dextro.

secundὸ in Chymia notum est, quod secundae destillationes fiant sa-cilius quIm prima , & tertia facili sis quam secunda , & sic porror sieetiam cordis sermentatio fit facilior in sinistro, quom dextro ventriculo , ac proinde particulae jam a prima fermentatione magis divisae non tantum requirunt spatium , ac ero inde auricula sinistro adstans ventriculo minor est , quae recipit sanguinem a vena pulmonali pros nistro ventriculo cordis. Nec proinde sic tanto molimine opus est, cum certum sit, quod sanguis in dextro ventriculo fermentatus si subtilior factus,ac proinde non requirit tantum spatium, quatum qui isdem ante sermentationem, cum chylo crudo adhuc esset onustus : erisgo auricula sinistra debet esse minor dextr1 , cum minorem & subti- tiliorem guttulam sanguinis recipiat. Sine dubio Μedici Peripatetici hic allegarent causam finalem. Vamulas adstare foraminibus cordis, non est , quod quispiam dubi' V Isaia r.

tare audeat, cum manus Anatomica eas clard Oculo ex nat. ' du. Tres ut plurimum reperiuntur unicuique Pramini adstantes , qtiae sanguini tam effluenti, quam influenti, per eandem viam impediunt regressum r sed de his postmodum iusius agetur . Sanguis in ven1 cava , ubi chylus ipsi recens admiscetur , suidior δνεὸνIGua& magis rutilans obstruatur ; quod argumentum erit pro differentia soκνιιι etiν his sanguinis arteriosi & venosi , videlicet cur arteriosus sat fluidior san- fuimον ιea.

guine venoso. c. δVeteres hoc deducere volebant a spiritibus vitalibus , majori cm pia sanguini arterioso admixtis . Sed haec res lautum non continet mysterium : causam enim dabimus valde manifestam dc mechanicam, nimirum admixtio chyli hic totum conficit negotium ; chylus enim albicans admixtus sanguini rubicundo , eum reddit multo dilutiorem : atqui sanguini arterioso major copia chyli & crudior est admixta, quam venoso; nam diximus, quod non statim chylus in fanguinem convertatur rubicundum, sed demum post re iteratas circula-N tiones

124쪽

DISSERTATIO PHYSICO MEDICA

tiones per cordis thalamos deinde continuo novus chyIus ei ad ml-scetur , ac proinde non mirum est , hunc arteriosum sanguinem ess didilutiorem dc albicantiorem . Verum L ο er hoc adscribit aeri scili inspirato, quod variis nititur probare experimentis pag. I 79 tracta-rils sui de corde.

Quod veteres afferebant de spiritibus vitalibus, nihil veri in se eontinet ; & quaerimus ex ipsis, quo pacto spiritus vitales hoc facere possint, & colorem fluidum conciliare certum autem est , si colori ru-hro adjiciamus aliquid albicantis , hunc colorem tubrum reddi multo dilutiorem. Cordis stru . Porro de cordis factura debemus consulere Lomerum & Stenoctura. xem, aliosque Anatomicos, qui ex prosesso de ea tractarunt Considerabilis est textas eius fibrotus, qui non aliter sese habere potest, quam quod variae fibrillae diversimode sese interserant &conne etantur hinc inde excurrendo Illae autem fibrillae non aliter potuerunt genitae esse, quam ex variis sit btilissimis inter sese genitis & conjunctis , quae ita componunt aliquam crassiorem non aliter ac Anulae nostrates ex variis tenuioribuLtini filamantis unum crassius, quod pollea inservit coniectioni linteamentorum. Sed non est. quod hisce explicandis diu immoremur, cum apud Λnatomicos ea fusi sistractentur. Corsi ser- Progrediamur nunc ad ipsam ervescentiam cordis explicandam. ves enala. Λuctores curiosiores hic volunt facere distinctionem inter rarefactionem , id est, effervescentiam, & sermenta tionem , videlicet quod e Gservescentia sit sermentatio quae fit magis subito I sermentatio vero simplax, magis tarde. Hinc effervescentiam volunt fieri in corde ,

sermentationem vero in ventriculo

Efervester Certum est , quod effervescentia, si velimuτ eam ita indigitare ,ria quid ' In corde fiat magis subito , quoniam illic partes sunt magis divisae dc

attenuatae , quae facitias commoventur, dc sermentationem inter sese suscipiunt 2 Fermentatio vero magis tardJ, quia alimenta masticata °luti-Vermentati. in non ita sunt comminuta & divisa , ac proinde minas subito mo-ffviή, ventur & sermentationem suscipiunt , ita ut effervescentia in corde habeat rationem liquidi jam semel sermentati: quae in ventriculo erant pultacea dc grosso tantum modo divisa, illa In corde sunt liquidorum inllar dc magis subtilia. Sed eum hare mera sit logo machia, ct lix tantom de nomine, resque nullius ponderis , ad alia potius acincedi mus majoris momentiis

is 1 Vidimus nunc sanguinem cum chyla in cordis ventriculam dela. Nor ἐψσν ο bentem dextrum, in quo rare fit, effervescit , dc per pulmonem ad G consacra' sinistrum cordis propellitur ventriculum ; sed antequam iitterius Pro-- - sequamur, necessum erit, ut hic videamus causas ipsius effervescentiae . quae fit in corde. Primo itaque spectabimus cot ipsum instar ollae dc lebetis, nota aliter ac de ventriculo diximus , ubi etiam vidimus , quod ipse ventriculus esset pertusus poris infinitis , per quos ibat solus partium circumjacentium, nec non sermentum ipsum, non aliter etiam ac in culina ignis socalis particulae ibant per poros ipsius ollae ; sic etiam cor habet suos infinitos poros, sed multo constantiores& exiguiores , quoniam caro cordis est substantia sui generis , qualis uota reperitur ita toto corpore nostro , testantibus hoc omnibus ferme

125쪽

Anatomicis : dc ut lintea , quae etiam ex fibrillis lini eonsciuntur , multos infinitosque habent poros I sic etiam cor nostri corporis , quieonficitur ex infinitis fibrillis varid inter sese contextis, debet etiam habere multos ct infinitos poros a s illis se te inlcri eremibus relictos. Hos cordis poros non allegamus, mi recipiat solum partium ei r- Cordis poricum jacentium , uti diximus de ventriculo, sed alios eorum usus postea quamnam afferimus visuri: sed unde nam solum calidum acciperet, an a pulmoni- ferant utilibus , quibus incumbit ρ minime, nam pulmones ipsi frigidi sunt, i& ratem ad feris aerem frigidum continent, sui potius languinem rcfrigerat, uti po- meπtarronemn ea docebimus r deinde quamvis daremur talea fotus calidi & vapo- juvandam stres, quomodo ingredepentur cor, curn ejus parietes densissimi vix vaporem subtilem admitterent Propter pororum exiguitatem : denique

non e contrario torrens vaporum expellitur extrorsum a corde ad pe-Tipheriam. Suffcit igitur hic dixisse, cor esse valde porusiim ; postea Corae ν serinvidebimus , quod cor non minus calet, quam ventriculus , quamvis vescenti e re- non ita foveatur a partibus adjacentibus . habet enim cor suas arterias quisitum pri coronarias , randique ipsum cingentes , qua nonnisi sanguinem , seu mAm potilis humorem serventissimum recipiunt, juκta consensium omnium Anatomicorum . Quid igitur mirum , cor admodum debere calere 'cum ille humor eontinuo rean sudet in ejus ventriculos , uti pollea erimus visuri et deinde an non cor habet poros , qui calorem inspirant, cum sint tam exigui, ut materiam primi elementi tant sim se id admittant, quae valet partes in calore Conser vare satis efficaciter λSecundum requisitum enervescentia est sanguis ipse, qui hic se habet Cordis esse non aliter, ac alimentum masticatum & deglut tum in ventriculo, in vescentIae r quo masticationes considerantur , quae hic non allegantur , cum san- visitum se-guis jam sit salix divisus . cunnos tania

Terrium est particularum diversitas dcheterope nitas, quae erat etiam guis i eum agnae considerationis in coctione ventriculi: illa hic duplici nomine Requisitu ter- potest considerari . rium es paν- Primo ex natura sanguinis r constat enim sanguis ex maxima par. ticularum Mintieularum di versitate , uti postea constabit clarios. versitas . he. Secundo ex natura chyli 1am recenter sanguini admixti , suam etiam rerPgenuas. habentis heterogenitatem: constat enim ex alimentis diversis jam diversimode divisis coctione ventriculi, ita ut si diversitas alimenti coctionem facilitaret in ventriculo , multo igitur magis hoc hic faciet in corde, ubi eaedem particulae iam diversimode divise sunt; hinc diversos constituunt poros, diversam transmittentes materiam primi elementi, de qua posea dicemus.

suartum requisitum est illud paululum residui, quod a priori effer- Requi tum vescentia in corde relinquitur, dc hospitatur inter libras & latifundia quo rasi effer

ventriculorum, qui sese ita archὰ contrahere nequeunt, ut omnem san mentum refruinem ita excludant, ut nulla Euttula supersit & remaneat intra fi- MLm in coris

bras. Illud plane analogum est illi, quod diximus in ventriculo rema- de relictum. nere , & quod induebat satili negotio naturam sermenri, qiud aliud ,

sermentum acueret, exosculis arteriarum pastricarum transudans, dccoctionem adiuvans : sc etiam de hoe residuo cogitandum . quod in corde relinquitur & induit naturam sermenti , succedenti effer veli entiae inserviens ; & in corde, eum omnia sint subtiliora , salina & acida, magis acuuntur di ad efiervescendum melius incitantur.

126쪽

RequIsitum Quintum νequisitum humor serventissimus, qui contino tran- quintum est sudat in ventriculos per coronarias arterias , multiplices surculos dc Bumar feν- ramulos distribuentes per totum cor, & quidem plures & majores adapentissimus . snistrum cordis ventriculum ; hinc plus sermenti in eodem deponitur

ad sermentationes illic potentiores excitandas. Hic jam pori considerandi veniunt ipsius cordis, qui transitum dant huic sumori. Renui si um Sextum requisitum est ipsa materia aetheria mundi subtilissima , ani tu, est Carte, materia primi elementi vocata , cujus originem, naturam &materia δενι- ulum antea , ubi in coctione ventriculi versabamur, explicuimus; dcini elementι quae etiam peti pollant e X Cartesis principiis pari. a. descriptis. Haec materia primi elementi, tanquam omnis motos dc mutationis causa, hic multo potentios est praesens, quam . quidem erat in ventriculo, ubi lento motu particulae circa se invicem serebantur , & seris mentationem tarde suscipἰebant : at hic in corde celerrimo & magis subito ei ervescunt & agitantur , dividuntur, attenuantur, separantur a se invicem , ita ut effervescentia hic fiat magis subito. ; sanguis enim fluidus quam primum sentit tantillum caloris majoris & vim sermenti, subito magis agitatur . rarest & effer vescit quod aliter se in hahere debet, ubi partes minus fluidae. & grosso modo divisae existunt,

viti in ventriculo comparatum eme vidimus antea , ubi aliquot spatium horarum dc ulterius requirebatur, antequam coctio emet absoluta ; hic

vero fit quasi in momento, quoniam particulae sanguinis & chyli jam semel atque iterum coctionem . id est, sermentationem fuerunt passae, atque adeo jam magis divisae sunt dc ad statum fluiditatis suti modo dictum in redactae, in ec a melius tam firmis nexibus sibi invicem implicantur & ad ira rent, ae quidem in ventriculo erant, ubi primae coctioni ex Ponebantur alimenta, quoniam partes firmi ils inter se cohaerebant, ac proinde majus spatium ad eorum di visionem de se junctionem instituendam requ ebatur; ita ut merito possiemus has duas differentes fermentationes comparare cum effervescentia, quae observatur in Chymi', dccoctione, quae fit in e ulmi, ope ignis . Uti enim ignis aliquo tempore opus habet, ad alimenta coctioni exposita coquenda dc dividenda dc attenuanda, sic etiam ventriculus aliquo temporis spatio indiget ad idem praestandum . Sed magis subitanea observatur effervescenxia in Chymia, ubi otium Vitrioli liquori Tartari affunditur, vel Spiritu

Mater a 'D Sed quaeri hic possiet , quo pacto hic aether agat λ Respondemus ,

mi elementi quatenus replet omnia intervalla a particulis junctis relicta, quae eum quo pacto p tam exigua sint , ut nullam materiam admittant, haee subtilis ta intest juvare men nunquam exeluditur , &diversa est pro diversitate pororum , fermentano. quos trajicere debet; praeter hoc , quod repleat poros relictos a pararem. ticulis junctis , replet etiam singularum particularum poros in se spectatarum , quae cum admodum sint diversae , diversos admodum reis' linquunt poros: hinc necessario diversa admodum requiritur materia aether a , hos diversos meatuS replens , cum repugnet in rerum natu

ra dari vacuum.

Materiae prI- Habemus igitur & copiam & diversitatem magnam materiae primi elementi mi elementi, quae diversitas adhuc magis augetur a particularum eoia Ο ὐ- tam sanguinis , quam chyli admixti fluiditate; fluiditatis enim maia te tas in gna est inconstantia, id est, Pororum varia mutatio, cum ejus partiis

caris exisD. culae continuo debeant moveri, & situm suum mutare, hoc est , nune

127쪽

hos, nunc illos efformare poros, pro diversia te situs partium ad se imuicem: requiritur itaque,ut materia aetheria, hocce fluidum trajiciens, etiam sit qulim maxime instabilis continuo enim aliam dc aliam cogitur induere figuram pro diversitate pororum , quos reperit in

fluido.

Ex hisce quid sequetur aliud R quam magnam debere orἰri pugnam inter hos diversos aetheres dc diversa particularum genera ab aethere propulsa quaquaversum , sursum , deorsum : quae propulsio est effervescentia . seu rarefactio , quatenus particulae propelluntur motu validiori, dc ita coguntur ex spatio egredi, in quo includebanis tu , ut tandem majus dc liberius inveniant. In hae etiam propulsione particularum quaquaversum notandum , MaterIa pri- quod tandem in medio congregatur materia primi elementi in exi- mi eIementiguo spatio , undique majori impetu quam antea quasvis particulas quomodo in propellens, & sic oritur ebullitio & effervescentia notabilis: & tune medio sangui. liquores locum deserere & mutare coguntur , quoniam non satis li- nis fermenta. herum habent spatium, & sic tandem prorumpunt per illud soramen, tioni expositi quod prius inveniunt. congregatur φSie in igne, ubi flamma magna conspicitur , quid illic aliud con' me sita ja-

tingit, quam quod in medio congregetur Copia quaedam materiae pri' iust exeniplomi elementi, quae ibi celeriter rotata propellit quaqua Versum dc un' o ιιιο ab igne dique non solum particulas terrestres dc aerem , sed etiam globulos V secundi elementi , qui ad oculum nostrum vivaciter repercussi nobis

exhibent in mente nostri , Ope nervorum Opticorum , flammam

quandam lucentem λ sed de his nondum disserendi hic est locus . Eodem modo in ebullitione res se habet , ubi materia primi elementi tandem in spatio aliquo congregatur, & massam undique propellit; sed in corde non est flamma , quia minor est illic materiae primi elementi congregatae copia , quam in flamma . Sic etiam habemus Leem, ubi notabilis non adest calor , uti observatur in piscibus sale eonditis, ι igno ρutrescente, o gutta aquae marinae, ere. Sed de his in

Physica generali agitur, dc quidem in Cartesii princis pari. . Suffcit igitur nunc hic loci dixisse, quod copiosi & diversi aetheris Chius qsto

influxu particulae chyli & sanguinis magis separemur, dividantur, adi modo ab hoc tenuentur. Interea dum illae, quae magis durae existunt, ab aethere va- diverso O c rie move Fr,alias min is duras propellunt dc separant,& sic subtiliores pios aethere reddunt, ut tandem possint reduci ad statum volatilitatis; atque hinc αtrenuetur ovocabantur a veteribus, vocabulo pland obscuro, spiritus animales seu Qvidatur. vitales: sed si ulterilis fuerint divisae,& ad summum volatilitatis sta- Spiritus an tum evectae, vocabuntur tunc rectios spiritus animales , qui in cere males, seu πι-bro separantur a sanguine reliquo, ut inserviant iunctionibus anima. tales veternis libus, nec non etiam vitalibus, uti ita loqui liceat cum veteribus. Nescio sane, quo jure veteres dixerint δc vocaverint spiritus vita- De Diritibus Ies, cum non habuerint vitae conceptum verum Putabant, illos solos vitaὶιbu I ve vitam nostram conservare,illosque non esse plane a mente separatos, terum , quidquam ad vitam requiri etiam pro certo habebant. Sed non mirum , tenendum . quod in his erraverint, cum nec mentis, nee spiritus, nec vitae veram habuerint ideam. Nos vero rem contrario plane modo concipimus ; & quantum ad I i per D spiritus vitatis , eos vocabulo magis usitato vocabimus uiritus san- ritu Nitri

128쪽

per repetItas sermentationes, & in capite separatae a reliqu1 sangvinia massa vocantur spiritus animales, de quibus postmodum . V a ηιη νη QEantum ad vitam nostram dicimus, eam non indigere eoneursuispei eoueue -mentis, id est, substantiae cogitantis, et non magis ae plantasti is, inae seu ta, aut quodvis brutum animal irrationale Vivens, suum capiens in. in is ij. ' crementum sine mentis praesentia. Postea adhuc constabit, bruta non habere mentem , nec plantas cogitare, sed soli homini Boe concessum esse a Deo optimo Μaximo, Qui solummodo ratione mentis

AηIma ou d Dei imaginem gerere dicitur . Anima unica & simplex est, reeonsistit in mera cogitatione , quod passim Cartesur probavit an suλPhilosophia.

Corpus no- Et concludimus igitur cum Cartem, corpus nostrum esse mach7strum refert nam quandam, ubi Omnes functiones scorporis, intellige,&proprid a machinam vitam spectantes mechanice tantum peraguntur, Ac non concursu an linquandam. mae cogitantis, quae ad vitam Nostram nihil omnino tribuit; & plata horoIogii di Automatorum instar edit corpus nostrum suas actiones,

quae animales non sunt.

Nutritio meis Sic nutritio nostrae machinae mechanice tantsim perse tur, id est, abanIce fit. per eertum & varium particularum motum dc quietem; dc uti a ponis .dere appensio omnes horologii dependent motu , sic etiam alimen inm, ex quo postea conficitur nutrimentum , sese habet rin corpore nostro. Lege hae de re Cartesium de bomine , dc ejus p ssiones animae , parte prima . Plura ad hujus effervescentiae in corde naturam declaranis dam peti possunt ex prioribus, ubi egimus de coctione ventricaei; iliata enim , quae illic attulimus de aethere, de Da ticularum inarietate ., pororum diversitate, &c. hic commode possunt applicari. n. - Hujus emcacis dc subitae effervescentiae cordis, varii sunt effectus,

ἡ.ς efferve' qui possunt dividi in principales, & minils principatis . Inter princi- ρ pales possunt recenseri,primὸ attenuatio sanguinis , dc chyli; seeundδ πς i - separatio spirituum ; tertio nutritio, dc smiles plures . Inter mInurprineipales possunt collocari adeps dc urina eordis, vermes , ossa, po-θρi, ealeati,dirsuties ipsius cordis, oc. suos nunc ordine explicare . aggredimur. Prim6 dieemus de adipe S ur na cordis . Ueteres hic nugabantur, quod urina cordis esset genita per pro Fidentiam quandam naturae, ne videlicet cor combureretur calore nimio: sed sepius diximus, eorum argumentationes non procedere, in quantum desumuntur a causa fina-li;haec enim rei naturam minime eκplicat,nec quaestioni satisfacit. Sie ex .er si est quaestio, undenam Fr Veniat haec urina cordis, nonne

egregie alius Peripateticus responderet, si vellet a caus1 finaeti arguis mentari' impedit, ne cor Comburatur. Quid, quaeso, hoc secit ad hujus rei naturam explicandam ρ nihil omnino. Deinde usus , quem ei adscribunt, nullus est &esse potest, cum inde secui deberet , quod ubicunque non esset in peri cardio talis urina . illius nominis cor deberet comburi . At hoc falsissimum esse probatur

exemplis: quaedam peric dia fuerunt reperta , quae omninri erant vacua,& ne guttulam quidem 'liquoris continebant, quorum tamen cor

erat optime constitutum.

us avus. Lomer in suo tractatu δε eorde, paσ. Io I. alium dat hule urinae usum, videlicet lubricare supernciem cordis , & se facilitare ejus motum: sed hic usus, quamvis verosimilior videatur dc rationi ma

adeps cordis

129쪽

oyeonvenlens , non tanti est aestimandus, quanti volunt uli Anatomici nimium curiosi . Idem pet. s. s. hanc urinam deducit ex glandulis pro Pd co diu basim sitis, quae liquorem separatum a sanguine in pericardio deponunt quam opinionem tueri & patrocinari videtur Anatomicus hujus seculi summus . Nos propter hanc caulam possumus dc aliam adjungere non miniis rationi sun datam eamque mechanice fieri posse , Dec tanto molimine opus esse demo

Mabimus.

. Hoc in opere primo consideranda , atque in memoriam erund Iriinae tardi

revocanda, quae ante diximus de poris ipsitus Cordis; vidimus enim ογι- ο . ipsum esse maxime porosum . Deinde erit notanda essicacia & ma- gna vis effervescentiae , quae contingit in corde; videmus enim , quod. ejus vi. sanguis & humores propelluntur per universas corporis partes quaquaversum magno cum robore per vasa capillaria , &quod magis est, contra vim gravitatis perpendiculariter amurgunt,& ad idem cor redeunt: isit ut concludendum , maginam esse vim , effer vescentiae iaConcipiamus nunc , quod', dum cor extenditur in sis oloe, porci, adeps eordis iasus reddatuς, quam erat antea , quatenus ejus fibrillae squarum mutuus. est contextus in ab invicem recedunt, hinc pori redduntur necessario majores, non alitor ac linteum , Quo magis extenditur , eo etiam redditur porosius ς ergo tempore languinis ebullientis', quo cor extenditur, id est, porosius redditur, particulae quaedam crassae de v latiles magis hos poros subire possunt , quarum reliquae miniis subtiles, sed ramosae& pingues remoram patiuntur a. membran1,cor ipsum undique cingente ,. quae illic haerendo, &. a tergo aliis rursus accedentibus sese adjungunt, & inter sese implicantus ,&tractu tempotis illic partem adiρis coni ituun . Prodit hic sese at in quaestio , cur videlicet adeps cordis plerumque' --ὰδε , de ut plurimum reperiatur in cordis basi, & raro, vel nunquam in , oti misia ejus mucrone λ Ratio est haec . Primo, quod particulae ramosae & pin- g. gues illic accipiant majorem situm; id est, commodiorem &i o- rem locum , in quo facitas colliguntur . Seeundo, quod partes illae magis sursum agantur, quam deorsum cum sanguine ebulliente , &xamosae particulae exhalatae nnia nihil in motu suo retardantur a membrana , cor cingente, ac proinde decidunt ita superficiem superiorem cordis, & sic egregatae adipem constituunt .. Sed dicamus d e alia ouaestione, quo pacto videlicet urina cressis gD mgnatur, quae in pericarato colligitur, de qua tanta fuit inter Μedicos contenta, uim agitata lis dc suaestio. Hule quaestioni facile satisfecerimuς, ubi meminerimus eorum , quae modo dicta sunt de poris cordis&essicaciaeflet vescentiae cordis, scilicet sanguinis ejus; dc sic tacito intelligemuς, commodi sis pereo Ddem poros expeIli vaporis instar partes aqueas, eu liquores, qui post ea

aut fri8ore, id est, minordi calore, aut a membrana cor cingente in motu suo nonnihil retardantur , & tandem coagultantur in liquorem , vel aquam , quam vocant cordi S urinam . Quis, quaeso, nunc est, qui aliquam in eo inveniat dissicultatem λ res ipsa clamat: cum certum

sit ex phy sica generali, nullas partes posse saei lios poros subire, quam illar, quae sunt aqueae , hoc est , flexiles , sese accommodantes facile ad quasvis pororum figuras , quod etiam non mino, facile poterunc

agere

130쪽

agere particulae salinae, quae sua figura acuminata & pungente, poros sibi aperiunt; acidae etiam, si modo sint aliquo modo volatiles, uti hiccine dubio esse debent, ubi omnia existunt ferme volatilia , facile suis

extremis scindentibus libi viam parare sciunt ad poros transeundos equar omnia cum in peri cardio congregentur de misceantur , quid mirum, quAd constituant liquorem aliquem salinoincidum, qualem Λnatomici plerumque reperiunt, quem urinam vulgo eordis vocant e pares paris Haec tamen non ita dicta volumus, ut nihil harum particularum test pectoris membranam cordis transeant , & per pectus obvolitent i videmus contentas la- enim in animalis apertione, quod latera pectoris madore oblinantur,

bricisnt. qui mador ipsis partibus glabritiem conciliat, quem ex hoc vapore

constare existimamus.

C.,Lι ser. Progredimur nunc ad vermes, quos Λnatomici repererunt in eordia is , ea Vo. vidimus in praecedentibus, quod morbus Diabetes esset admodum rarus in oeconomia nostra effectus , qui proinde etiam raram agno-stebat causam: sed si hanc rem paullo alti sis velimus inspicere, videbimus , hunc non minus esse rarum, ac ille prior fuit, ac proinde raram quoque requirere debere causam. C.,H, o j. Res land admiratu digna, vermes in corde reperiri, ubi omnia tan me, a ινὰ, vehement immo seruntur motu, dc agitantur , dividuntur, atteruntur,

a j j.ω ει, miscentur singulis momenti si res , inquam , admiranda & vix cre-erori, is denda , nisi auctores fide digni hujus secissent mentionem . CopH, ωὸν Vidimus , m intestinis reperiri ermes valde frequenter ; at illieones ηubisori causa etia In non erat valde inventu dissicilis r sed haec de vermibuapο Θι dis . cordis videtur captum nostrum eXcedere; & tamen Μedicum rationalem & Philosophum non decet, usquam subsistere & tacere. Pro exiguitate nostri ingenii tantum dicemus hac de re, quantum ratio nos

docuit.

In praecedentibus diximus, in vermium historia conserendum ess Dbedum de insectis , nec non SWammerdamium dc Goedartium, dc alios, qui probare voluerunt experimentis innumerabilibus, nullum Onimal gigni posse, nisi ex suae speciei ovo, vel semine praevio: hujus experimentum aliquod ipsius Rhem adduximus in praecedentibus, ita

ut non opus sit ea repetere ad nauseam .

Videbimus nunc , qua ratione hoc ipsum hic locum possit habere ;deinde inquiremus , num possit esse rationi conveniens & possibile, animal produci sine semine. λ Quantum ad primum , paucis dicimus, quod semen aliquod debue- eit eum alimentis assumi , di illaesium t propter debile sermentum ventriculi in cum chylo transire lactea & ductum thoracicum, & siccum sanguine labi incor, illicque sorte fortun1 haerere inter Iatibula. di eam eras, quae relinquuntur inter fibras sese intersecantes intra ventrieulos cordis, atque illic tam diu haerere, donec tandem calore animalculum inde producatur, quod simili modo illic inter fibras & columnas cordis interiores detineatur, Ac sic tandem mortuo homine, &aperto cadavere, sese conspiciendum in corde tradat. Sed haec opinio suis etiam scatet dissicultatibus non paucis, quod possit tamdiu haerere illaesum in corde, sin eo maxima est dissicultas in dc sustinere tot mille-

'AnimaI an nas effervescentias .

positi prodaei Sed videamus nune alterum, num sit possibile, generari animal sine

e praevio semine suo speciei praevio 'semine' Pro

SEARCH

MENU NAVIGATION