장음표시 사용
151쪽
a Marte, de dicitur Vitriolum Μανtiale aut a Venere, & dicitur mia Uitrisium eri ilum Veneris. Vitriolum Martis assertur ex suecia dc Anglia. Datur Martis , quia etiam Vitriolum Sulphuris, quale reperitur in uungaria, oee. i inde. Vener c. Ita aquae vadanae, ut plurimum ferro scatentes, a nobis assumun- Unde miνω- tvr maximo eum levamine in obstructionibus hypocondriacis, aliisque tam βυ, pertinacioribus in corpore nostro : quo in casu mirabilem effectum , ris. cistendunt, quoa ipsum sacere non potest serrum, nisi in corpore nostro s--, . . . ad volatilitatem deduceretur , nisi ejus ramenta ferrea attenu rentur δε is, ι, αγ- . a sermentationibus nostri sanguinis dc ventriculi: alias enim vix pos- ,-δε, sent obstructiones reserare Iac proinde non sequitur, id, quod fixum est Pin igne, etiam eme fixum in corpore nost m.
Chymici ponunt vulgo multum praesidii in auro dc argento potabiti, De uas. ω uenditant suam panaceam, Ac speciatim suum lapidem philosophicum Argenta p,
curatorem omnium m morum . suid seais
Dicemus paucis , quid de his tenendum si, In genere asserimus , eiendum. non posse illa exigu1 sua mole tam magnos producere effectus: accedit eorum nimia subtilitas , quae impedit quominus alicubi possint in opera continuare, nimis enim subito a volant per poros nostri corporis; dc cum certum si de pro axiomate Medico tenendum , qu Ad omnis morbus fit ab obs nictione , hic contingit, ut illa iubtilia reflectantur saepe , eum ἰn minim1 dosi tant sim assumantur, dc ita obstructiones
reserare nequeunt, nec proinde omnes curare morbos: ergo reiicimus
omnia illa Chymicorum praeparata, quae longis laboribus ita subtilia sunt reddita, ut nimis subito ex eorpore nostro avolent, & si maneant . . illi e aliquandiu, vix tamen aliquid essicere possunt, cum in tam mini. ma dos assiimantur, quae dosis adhuc per totam massam sanguinis diis spergi debeat; ita ut concipiendum sit, quod ne millesima quidem pars perveniat ad locum assecium , quae proinde capax non est reserandarum obstructionum. Sic argentum potabile quanto non labore suit elaboratum & sub- . illisa tum , antequam potabile reddatur λ ira ut merito posset inter raria alaea primi generas referri: hinc est, quCd illa subtilia apud nos non ἡ habeantur pro chronicorum morborum , nec non pertinacium cum . IV μμ c Vtione; non diu enim in corpore nostro hospitantur. De Auro potabili multum disputatur,nnm possit dari necne, inter Chymicos, cum hoc ipsum axioma , facilius est aurum facer , quam hoc ipsum destruere contrarium persuadere videatur . . dixi. φερροῦ mus etiam , Aurum esse omnium metallorum durissimum; dc nihil . . ρ ροπες magis resistit Vulcano, quam ipsum Aurum. Reserunt, quAd Μoses fuit maximus Alchymista, quique potuerit vitulum aureum potabilem reddere ἰ sed quisque suo hic utatur judicio, & credat, quae velit. De Auro potabili id univers8 possumus proferre , quod ex potabili non possit rursus durum aurum , ac erat antea , fieri , nee in aurum redigi. Deinde si genuinum sit dc verum,in eo eius consistit probatio quM debeat Aurum haerere in liquoris medio ; quod ipsum quam difficillimum sit factu, facilit unusquisque Chumicus experiri potest, qui duri istiem & ponderositatem Auri notam nabet.
Verum quidem est , quod aurum possit quidem potabile reddi, mediante aqua Retia , qnae aurum sol vltr sed quis est, qui audeat hanc b
152쪽
assumere tincturam , tanquam nimis corrosivam pPeripatetici hic fingebant, huic tincturae, seu colori aureo a IIquid reale inesse, propter quod esset assumendum: sed ex Physica nostr generali constat, nullos colores , seu tincturas rerum esse aliquid reale, sed solummodo apparentes, & Varias mentis affectiones: nos quidem non respiceremus ad tincturam Auri, sed ad aetherem, qui ejus transit poros amicus valde aetheri nostri sanguinis. In universum autem dicimus, tincturam corporis consistere in eo, quod particulae corporum ita sint minute divisae , ut sint aequales cum ipso fluido , ac proinde globulorum secundi elementi motu sequὸ obsequuntur, ac partes fluidi hinc clarae dc translucentes apparent : at Aurum ita comminui & deteri posse repugnaret eius duritiei di gravitati . Λ Chymicis vulgo solet proponi hocce problema , rui equid est in auro, est ipsum aurum; quod antea probavimus, cumixerimus, qnod Vulcanus non esset capax aliquam portiunculam ab ipso sumere, vel in auras propellere: redditur quidem Aurum a Uulcano porosius, sed ejus quantitas intacta relinquitur. Hoe ipsum num possit quoque dici de Argenro , Uidelicet , quie- quid in Auento est, est ipsum Argentum, patere potest ex praecedentibus, ubi iusius de eo egimus. Pauca itaque reperiuntur, dc nulla ausim dicere, quae tam fixa sunt in igne, quam haec duo nobilia metalla Aarum & Arientum. Sed Chymici ipsi non tam arctd sumunt vocem fixitatis , cum it Iaapud ipsos pro fixis saepenumero habeantur,quae protinus non abeant,'& actione ignis propellantur : Sic illos sales vocant fixos , quos ex herbis crematis eliciunt, ut sal absint5is, e-δει, fabarum, & simi- Iear se etiam sal Tartari ipsis est fixus, de quo tam multa praedicantur ἔ quamvis rever1, si aliauo tempore in i ne detineatur , videatur uncias amittere, ita ut laxe admodum sit intelligenda vox fixitatis apud Chymicos.
Nune hi sales Chymicorum fixi a Μedicis vulgo etiam pro fixis
habentur in corpore nostro , quamvis revera nihil sit salsius, adeo ut hie distincto opus sit conceptu cum contemplatione fixorum & volatilium. Funduntur illi sales insar metallorum actione ignis , nee protinus avolant; hine vocantur a Chymicis fixi, quamvis tuti dictum in si aliquandiu in igne detineantur , aliquot uncias amittant: male igitura Medi eis in medicina pro fixis habentur, cum non sequatur, is ud, quod fixum est in aere & igne, etiam debere fixum esse in nostro saniasvine ; & reciproce, quod sxum est in corpore nostro, hoc etiam de . here fixum esse in aere & igne. Experimur , omnes sales Chymieorum fixos, qui multiplieis nius sunt in nostro corpore , in eo non eme fixos r nam amum ti protinus sermentationes sanguinis augent, quod expulsu vehementiori, celeistiori, & frequentiori satis potest dignosci; quod ipsum arguit, illos sales non eme fixos: si essent tales , quomodo possent hunc effectum tam cito producere λ ergo alia est sxitas in igne Ac aere, alia in eorpore nostro ἔ nec ea, quae fixa sunt in igne di aere , sunt fixa dicenda, quando sunt in corpore nostro. Sed possiet quis quaerere, Quaenam igitur sint revera fixa dicenda , quae eludant vim ignis, id est, sermentationis in nostro corpore Rkespon-
153쪽
' Respondemus, illa esse talia , quae eum sussicienter fuerint divisa, eonitituunt spiritus animales; illi fixi sunt & eludunt vim ignis in nostri eorpore, fulminis instar traiiciunt partes nostri corporis. Sanguis noster in ignem conjectus in auras avolat, & nihil seriens remanet; quod signum est, non esse fixa in igne, quae fixa erant in nostro corpore: fixitas sanguinis non est talis in igne. Sie saeitas, quae est in aere , longe alia es , quam quae est in igne , out fixa suntdc vice vers1 illa , quae est in igne, est alia, quam quae est in aere:-uiso 'non videmus enim, que t foua Argenti vel auri non sunt fixa in aere , sunt fixa quae tamen fixa erant in igne uti eκ antecedentibus luculenter patet. aere. Hoe ipsum satis ostendunt insignia deaurata Primatum aeri exposita: imagines enim ex auro, vel argento depictae, brevi temporis spatio delentur: aer corrodit & consumit Argentum dc aurum , mutat e rundem poros & situm particularum ; hinc figurae delentur, & alium colorem induunt , folia Argenti rubescunt, & folia auri nigrorem
Ergo non sunt fixa in aere , quae fixa erant in igne. Sic reciproce non fixa sunt in igne, quae fixa erant in aere: se II- sat fixa sum gnum in aere fixum levi aqione ignis consumitur, id est, comburitur; in aere , vitrum in aere durabile admodum , in igne tamen solvitur & volati. μην fixa in Ie redditur . De vitro tamen haec non ita intel Iigenda sunt, ut nihil mutationis in aere patiatur : videmus enim, quod quaedam vitra aere corrum patitur & exedantur , qualia sunt illa vitra Veneta , &c. praestan
oportet igitur, ut distinguamus inter actionem ignis, & actionem
Λctio ignis vehementissima eadem solvit & fluere facit, ita ut ej particulae circa se invicem repant, cujus est natura fluidorum . . Λctio vero aeris non quidem & tam vehemens est, ut ea fluida ε νωνι feὰν R. reddat, sed cum tempore multas fissuras in illis componit, ita ut tan- ras ιn adjedem diffringantur levi contactu: dicuntur illa sponte se invicem exedere, sbet eet sic, semen op, dicunt Beliae quatenus aeris acidum sensim destritat a lxali vitrorum, hinc eorum nexus solvitur, fissurae oriuntur, & sic porro.
Ulterius probari potest, illa, quae fixa sunt in aure, non esse fixa aut fixa sunt
in corpore nostro. in aere , non
Sic Croeus dat tincturam fixam in aere, & quid est eo volati Iius, si sunt fixa ια intus a flamatur λ subito enim vires refocillat, ita ut inter cardiaca corpore nostr . primi gener s reseratur merito. Quid autem hujus tinctura possit in aere, videmus in IInteis, quae hae tinctura tinguntur: dat enim colorem intenia rubicundum , dc vulgo voeant Ie eotiar denu , - is coleur de pol on: experimur, quod ilIe coIorsit fixissimus re constantissimus In aere , & tamen crocus in corpore nostro est maximd volatilis, quae duo contrariantur: hinc concludimus, non esse omnia fixa in acie, di corporeia nostro simul. γ
154쪽
D cffibus. LTIs igitur breviter examinatis, progredImur rect8 rectoque traisis 1 mite ad materiam Crisium, quae nue spectat.
In veterum institutionibus occurrunt variae eorundem distinctio-Mes, divisiones, subdivisionesque, quae omnia Tironum mentem tali tiim obscurant, & nihil commodi asserunt: nos paucis dicemus, quia valeant , dc quisnam earum usus esse possit in praxi nostr1. Des itIo ejus vulgo definiuntur, quod sint subitaneae mutationes morborum, si isue ad lalutem, sive ad mortem. Dicimussibilanea, hinc est, quod locum habeant in morbis acutis,
qui subito in λάμιν, seu vigorem deducuntur, & subit6 declinant; nee in chronicis locum ullum habere possunt. Crisis quissus Notandum hic primo, hanc doctrinam Crisium hye loei non tantum n Deir ω - posse habere loeum , quantum in regionibus calidioribus, in quibus
Granda. Einoerates Ac Galenus vixerunt. In illis enim regionibus morbi velocius ad A M, dc vigorem deducebantur pr pter majorem in illis calorem : hinc etiam est , quo apud nos vix unquam possunt habere locum , nisi tempore aestivo, quando eaIor maior nos ambit, de corpus nostrum pervadit ; reliquo tempore vix attendi potest propter aerem frigidiotem, hine non tam subitae fiunt mutationes in corpore nostro, nee morbi tam sunt
mula. quid Sed restat alia ratio huius rei : nam videmus saepe, ardorem maxi- bi eonfide- mum tam remanere, hine est, quod debeamus attendere ad Crses. κdum y Respondemus, rationem noliram esse in promtu, quia centies magis sumus instructi medicamelis egregiis,quam Antiquitas solebat: illi ha hebant solummodo purgantia vehementissima , qualia erant Hellabo- rus niger, couonibis, s ammonium, δc plura acria. quibus in calidioribus suis regionibus cum utebantur , debebat valde esse periculosum in morbis acutis; hic enim subitas necessario debebant mutationes asterre, dc proinde magis attendere debebant ad singulas illas mutationes , hoc est , ad Crases . sit iste ε 3w Nobis Vero purgantium totum est agmen , tam validorum , qu mis, is,2 laxantium .' habemus enim, quae Uehementer purgant , & quae mei is ι - , di riter purgant, nec non quae solummodo laxant, ita ut possimus pro es situ libitu agere: accedit Chymia, quae nos hodie tam lenia subministrat wὰ, , purgantia , ut homines vix sentire queant, se purgationem allium silis, s Ac purgasse. Atque ita possumus purgantia nostra accommodare ad δε is,su. statum morbi; si ille est valde acutus, & purgari debet, utimur te.
niter solummodo purgantibns , aut laxantibus , vel his omistis, uti inmur solummodo diaphoreticis & diu reticis blandis , atque ita studemus continuo morbo vires subtrahere, Ac in opere continuamus, nec ab eo desii stimus : atque ita non permittimus, ut morbus queat ad vigorem pervenire, ac quidem faciunt Galenici plurimi, qui exspectant, donec natura suum , ut aiunt. effecerit, ut videant quo natura vergat; de sic aegros misere decumbere, di morbum progredi, dc ad vigorem
155쪽
gorem suum tendere permittunt, ita ut postea nullis medicamentis sanguis possit regi , α homo moriatur stta imperitia & negligentia Doctorum Medi corum irrationalium, qui adhue perfricta fronte a uindent negare, posse hodie aliquem medicum clarare intra a horas se-hrim , quamvis & ratio & experientia hoc ipsis mani sestὰ ostendat: dc tamen illi, qui hac via progrediuntur, respiciendo semper ad naturam , hoc est, nihil agendo, s res bene successerit, maximὰ a ple bejo extolluntur, quamvis saepd aegri per longum temporis spatiuma . decubuerint. Sed reveria uti in Politia , sic etiam in Medicina mundus vult decipi a & si videant a nobis aliquem laudabilem effectum,
mox ore operto clamant, naturam hoc secuse , di medicamenta n
sta ad hoc nihil contribuisse. Sed ita progrediendo ostendunt, se non inteIligere divini sui Eip. pocratis primum Aphorismum , qui lane aureus est ; ubi dicit, quδ doceam fit celer dc praeceps , quibus verbis innuere voluit, occasi
nem curandi argIos non esse negligendam , nec procrastinandam : celer enim est, di saepe praeter opinionem transit, & fic malum in pejus vergit. Λt hoc ipsum negligunt Medici, omnia naturae committendo ; & saepe tamdiu exspectant, donec omnis curandi occasio p rierit & transierit, & aegros in sanguinis cruciatibus relinquunt, do nec tandem ipsa mors suam hic ostendat commiserationem , separando animam a corpore, hoc est, dolores di cruciatus extinguendo, quod sane dolendum.
Dicimus igitur, quod Crises nostri s in regionibus frigidioribus sint Cestico, d ea
valde infrequentes ; sed debet tamen harum aliquid sciri, vetersi apud Dies Critici habent suos dies vacuos & judicatori I . rationales Inter Crit1eos occurrit dies quarta , septima , nona, decima quarta, nullius usils, di sic porro e nos vero vix illos exspectamus, & studemus solummodo Θ nasio, d medicamentis lente subtrahere vim ipsi morbo; hinc est, quod indicationes pereant, di critici dies apud nos nulli sint. Inter nos, quos recensuimus dies, habent adhuc suos judicolorid1 , Dios eritι- qui apud nos locum habere non posse diximus; sed solummodo apud ei judicatorii
ipsos, qui contemplantur morbum , eumque nain rae committunt, & apud Medicos nihil agunt medicamentis . Apud illos dies quarta esset index , quid hoditνnos να- faceret septima o septima esset index eorum quae eventura essent nin tιοnales nunmini aegro die nona , di sic porro . Sed diximus , haec nos tanqua tius mom euri. inutilia rejicere , cum sati sis fit medicamentis blandioribus vim mor-ho subtrahere . Acuti non sunt morbi, qui protrahuntur ultra decimam quartom Criθοι -- diem, sed pro chronicis habentur. Hic etiam ultra nonam diem ut bisa matario,
lacris is est exspectanda; subita enim illa mutatio apud nos Potest fe- quibus modis ri triplici modo in sermentatione nostri sanguinis. feri potes. Primo, potest fieri ab aere . Iseundo, ab alimentis assumtis . Ter- Indicatio tiὸ , a fermento aliquo in parte aliqua ibi id, haesitante, quod dige- ejus.sione ad sermentatione in perducitur; sermentatione autem nequit, quin rarefat , hoc cit, cum majus desideret spatium , quod cum ipsi non conceditur , ex latibulo prorumpere debet, atque tunc mi stetur humoribus illic circulantibus , quibus mediantibus per Vala lyν phati ea desertur ad sanguinem , quem alterat aut notabiliter &lans biliter , aut leviter solummodo si prius, crisis erit aut ad bOCum aut ad malum; sim posterius marim manebit circiter in suo ita tu, nec sensibilis mutatio asseretur. CA-
156쪽
cisHaea T inus hie est agendi de Cardiaeis, & venenis prioribus oppositis:
ον um sunt Lia utraque duorum sunt generum . generum. Primi generis sunt illa , quae consideravimus in Inltio ; & sunt Primi tene. illa , quae valde spirituosa sunt, & subito refocillant, quam primum. inris. os fuerint ingesta , quod ipsum videmus agere in animi deliquio rR .eissario quando exhibentur , statim operantur; nam aegri mox Oculos ape- quo pactosae. riunt, manu pedesque nonnihil movere incipiunt, & tandem auata adhuc magis viribus, hoc est, spiritibus ad se redeunt. Nemo sane audebit asserere, haecce spirituosa ire per vias longas, quas huc usque conspeximus: ex hisce igitur patet partium porositas , sconser observationem x . quae exitat in Dieilegio Anatomico Rerchri ui & eum spiritus hic necessario transire debeant poros oris & te sopha gi,& sic recto tramite per poros vasorum ad sanguinem , quem vehe mentius movendo, spiritus ex eodem copiosiores ὸepromuntur, & ferme utationes iam sere sufflaminatae nonnihil restituuntur &resusci tantur, & copiosi spiritus ab eodem separantur. Si hoc verum non esset, impossibile esset , ut re socii latio post et seri in momento, uti experientia teste accidit; hoe enim repugnat. Si prius irent haec spirituosa ad ventriculum, ex eo per pylorum ad lactea , per haec ad ductum thoracicum, & sic tandem in sanguinem; hoc inquam impossibile esset, ut posset fieri in momentor necessum igitur est, ut re curramus hic ad partium porositatem, & nescio quo pacto possint ad hue dari Medici, qui negare audeant hanc partium porositate . , cum tamen saepe ipsi fateantur, quod si valde spirituosa bibant, sere
in momento hoc ipsum sentiant, in ipsorum extremis digitorum, tam manuum, quam pedum e quomodo haecce contingere postent, nisi daretur partium porosilas, transitum non denegantium nis volatilibus λCardiaea prI Sed objici hic nobis posset, quod haec cardiaca nihil deberent juva mi generis re, eum tam bene ex corpore possint egredi, quam ingredi, propter eo- ν propter rum partium subtilitatem .
eorum subtili- Respondemuy, verum hoc ei se; & hine diximus, quod illa quidem
ratem tame - subito, at minsis diuturne & constanter operentur in corpore nostro rro egred istuν avolant enim quam primum , ita ut transitu Blummodo videantur sua ex corpore , agere in corpore nostro, si astitant nonnihil fermentationes sanguinis
quam ingre- jam sumaminatas ser8, & hoe facto, progrediuntur ulterius, ct mraiantur , es sus corpus nostrum deserunt; hinc est, quod haec res is latio tam cito mullam ast e- pereat, spiritibus videlicet, jam de novo ex sanguine excitatis, a vorant mutatio- Iantibus ς hinc sermentationes rursus decrescunt & sumaminari incinem ρ piunt, nam spiritus animales calcar addunt humoribus circulantibus, quod bene notandum : iis igitur imminutis , sanguinis motus nonnihil sedatur, ac proinde homo ruri iis in deliquium cadit. Cardiaeorum Λlterum genus Cardiacorum est , quod quidem non tam subito, sed secundum te multo constantius agit 3c operatur in nostro sanguine . Prius genus nus . excitabat fermentationes sufflaminatas , im 6 serὰ abolitas; nam saepe hominem ab orco revocant , cum saepe in vicinia mortis ver
157쪽
sentur , 8c pro mortuis habeantur , qui status aegro in in praxi sepe
currit, quemque videbimus, ubi ad cerebrum devenerimus r atque ita videmus , quod saepe mortui restituantiir sine miraculo . At si per biduum, aut triduum fuerint mortui, tunc restituere non est humanum , sed plane miraculum divinum; uti Servator noster quondam secit, quod Sacra Scriptura testatur. Cardiaca seeundi geneν is debent idem facere, adeo ut obscuro no- Carae aea semine Cardiacorum non esset opus, si modo vires eorum medicamen- eundi generi. torum explicaremus: se specifica omnia evanescerent, ut Ac stoma- quomodo in chica,& cephalica vulgo dicta , de qnibus plenos videmus consert- eo γε re no lyraptos tractatus, & sic pars Hagna dissicultatis in medicina tolleretur. agari. Diximus itaque Cardiaca secundi generis tarde, sed tamen conristanter operari; habent enim vires non ita in aprico positas, ac illa, quae primi generis cardiaca audiunt: ad illa, quae iunt secundi tene-νis , possiamus referre coraula, margaritas, lapides pre io fas, oeulos cancri, aurum , araeentum, & quae iunt plura talia, quorum rata I gum possumus in pharmacopaeis inspicere. Quaeritur itaque ratio , quo pacto haecce possint dieἰ conspirare laeundem finem, hoc est, gignere in sanguine particulas admodum subit les Ac volatiles, quas spiritus vocamus , cum tamen inter se quan maxime discrepent: prioris generis cardica sentiebantur in momen into , at haec secundi generis nonnisi post triduum, aut quatriduum rhine est quod Μedici vulgares contemnant haecce , quoniam non vident ea statim operari; de cardiaca primi generis longe his fe- eundi generis anteponunt, quia citius sinquiunt perantur, & im praesentiarum vires augent, hominesque restituuntur. Sed tamen I cus est, in quo haecce cardiaca primi generas maxime sunt laudanda, titi in DesiquIo animι, Apoplexiar interim tamen etiam Iociis dari potest, in quo haec eadem quam maximu) sint vituperanda, uti in febribus ardentibus dc morbis aeutis , ubi aegri vires subito assiguntur; hisce in locis vulgares Medici & non rationales statim praescribunt suas aquas spirituosas , ut te aquas Faeniculi, Μentiae , Cinaeamomi , Ther aeriis, & quae sunt plures tales ἰ dc quam primum , haec fuerint assumta , sentiunt quidem aegri refocillationem At virium restaurationem .' ergo illi satisfactum putant scopo. Sed quid accidit ut plurimum λ paullo post aegri incidunt in majorem languorem , & vires magis imminutae existunt , quam ante eoru . ulum ;& illi irrationales Medici non semel attendunt, hocce evenire a Cardiaeis primi generis intempestive exhibitis, quae secum sumunt ex sanguine omne spirituosum , & homo languidior redditur , inque
pejorem statum deducitur, qu1m erat antea.
Quaeritur hujus rei ratio , quae fatis manifesta Ac obvia est omni- Cardiaeis ρνLbus ratione utentibus e facile enim intelligimus , quod calida illa . mι er secundidi valde volatilia , spirituosaque debeant poros nostri corporis . iam generis qui aestu febrili nimiam apertos , adhuc magis aperire ; ita ut corpus bus in casibur rostrum sit instar dolii pertus , cui si aquam insundas, illico eo usi debemus fleuet: sic etiam hic . poris nostri corporis nimium apertis, spirituosum omne , quod adhuc latet in sanguine , facile exit per eosdem, dc sanguis vappidus dc esse tus relinquitur , dc tandem ipsa mors, deis crescentibus sensim dc sens in sermentationibus languinis , appropinquat .
158쪽
Hane pororum nimiam apertionem experimur etiam meme , quod circa vesperam lamassidemus, corpus nostrum languere mox incipit,& in somnum labimur propter duas hasce praecipuas rationes. Pνimo, propter minorem copiam spirituum animalium , jam in sanguine, cerebro, reliquoque corpore existentium, tempore diurno jam
seeund. , propter ignis calorem , poros nostri eorporis nimium aperientem: hinc spiritus residui adhuc facile egrediuntur , & cereinhrum , appensque nervorum tubuli non amplius illo spirituoso latice inflantur, sed supra se invicem collabuntur, & sic homo in somnum labatur necesse est , corpusque languet. Hoc ipsum agunt suis earHacis primi generis, quae latius esset hic omisisse, & eorum loco eardiaca secundi peneris essent exhibenta a , nisi tamen deliquium tam magnum adsit : hoc ipsum semper exceptum volumus, saepe enim periculum est in mora , & tune illis primi generis saepe possumus hominem in deliquio pravi versantem a morte liberare & re voeare : sed si periculum deliquii non adsit, hiis ste in memoratis casibus praestat exhibere eardiaca seeumri generis , quae quidem non subito, sed tamen magis constanter operantur in
Quid igitur faciunt illa secundi generis cardiaca, & quomodo π
rantur λRespondeo , quod viseosum sangninis dividant, separent, & ita sanguis spirituosior redditur, quatenus particulae ejus subtiles & v latiles his viscosis intricatae sese non possunt liberare & extricare ab his vistosis , hinc quasi ligatae in actuin prodire nequeunt e viscosi tale igitur sanguinis sublata, particulae illae spirituosae faci I ius sese extricare possunt, di se sanguis fluidior , mobilior & spirituosior redditur, & hoe ipsum agunt sua scabritie. Sed posset aliquis nobis oggerere, quod haec cardiaca non exhibeantur , nisi eum in alcoholfuerint redacta, & sic eorum scabrities perit. Respondemus, illa adhuc satis scabritiei habere ad sanguinis vise states disjungendas: dura enim corpora , qualia haec sunt, non possunt ita eomminui , quin adhue notabilem scabritiem retineant, quamvis hoc crassis noliris sensibus non possimus detegere , judicio hoc ipsum assequi facile possumus. Objicit hie nobis Zπelferus, & alii, haecce dura corpora esse pro
scribenda ex usu medico , eum non cedant in nutrimentum nostri corporis.
Nos quoque nolumus , astrum in carnem abire; qnam vis tamen posset tolle verum esse, si modo posset ita subigi & comminui, ut sufficientem accipiat subtilitatem: sed ad hoc noti semel attendimus,sblummodo inquiremus, haecce dura corpora magnum habere usum in corpore nostro . Primo itaque notandum, qu si illi pharmacopaelm lius secissent, si eirca suam crepidam mansistent, nee ultra suos terminos prosiliissent, cum ceconomiam anima Iem non intelligunt , cum nutritionis nullRm verum Postunt formare conceptum ἰ valde enim improprie haec nutritionis vox allegatur , eum non semel opuvst, ut haecce nutriant. seu in nutrimentum abeant: sum cit, quod saninguinem & humores ad nutriendum magis aptos redd tint, & hoc respestu videntur magnum ulum habere in medica actione.
159쪽
Sed quaerere hie aliquis posset, quo pacto hoc ipsit m agere queant RRespondemus primὸ quatenus sanguinis viscositatem tollunt, eumque praeparant ad sufficientem subtilitatem, de qua diximus ante. secund. . quatenus introducunt in sanguinem aetherem suis poris convenientem, & amicum aetheri illi qui est in sanguine , qui solitus est fluere per porcis nostri languinis. Hoc ipsum experientia satis et compertum, qu5d sanguinem reficiant, cujus causam dare nequeunt, re nos hanc esse putamus, & nullam aliam : certum est, ubicunque illa existant, illic praeientem esse aetherem, qui continuo fluit per eorum poros; illa autem cum in sanguinem nostrum suerunt introducta , experientia testante, reficiunt: Ergo concludimus , quod ille aether, quem in languinem introducunt, si amiciis illi aetheri , qui naturaliter per sanguinem fluere solitus est . Quod illa reficiant, de eo nemo Galenicorum unquam dubitavit , sed causa dari non potuit . Dicamus nunc , quid ille aether amicus efficiat e quam primum aether nostri sanguinis succumbere incipit, idem restauratur 6c sustiistatur ab hoc novo aethere, jam in sanguinem per cardiaca seeundi generis introducto , dc sic sermentat i ones collapsae dc imminutae resti tuuntur, suscitantur, refocillantur: haec vera cardiacorum fetania generis est res illatio.
Et quod illi urgebant, quod horum durities dc rigiditas obstaret, dicimus hoc ipsum pro nobis esse, hinc est , quod constantius operentur Ec diutius: nam hoc arguit eorum pororum, figurarumque constantiam , ouae non faci Id mutantur: hinc est, quod constantem seth rem in sanguinem introdueant, dc per triduum, aut quatriduum in sanguine maneant; operantur certe dc diuturne, sermentationes debiliores excitando , eosdein celeriores faciendo , ex quibus se initur
Particularum subtilitatio, si ita loqui liceat. Longitudo autem & diuturnitas, qua manent in sanguine, hic mulintum facit Ac efficit, aetherem scilicet sanguini amicum restituendo, quod magni est momenti.
Sic igitur spiritus ab his primi 3c secundi generis eardiaeis in fast-nii ne multiplicantur, atque ita fit novus quidam effectus sermentationis , hoe est, particularum sanguinis intimior dc accuratior mixtio , in qua multum situm est: quam primum enim sanguis accurate non est mixtus , amim est de vita nostra : ex mali mixtione sanguinis, in praxi videmus, oriri Garrhaeas lethales, morbos malignos oc acutos, omnes febres, subitam fermentationis prostrationem r hinc sanguis Instar vappae relinquitur, spiritibus orbatus, ct sc tandem omnes in is crocosmo iunctiones cessant, dc homo moritur , di hoc ipsum non considerant vulgares Medici. Habemus igitur quatuor effectiis sermentationis sanguinis. Primus est , crassa.dividere, ec attenuare Secundus est, viscosa si parare dc disjungere. Tertius est, omnia accura id miscere . Guartus est. ea, quae quantitate aut qualitate peccant. separare. Sie illa peccantia truduntur ad latera vasorum , dc natant Cir um
circa sanguinem instar Lecis, quas incere visi a videmus adhκrere Iateribus vasorum , dc ad fundum praecipitari , dc per epistomia expelli. In Vino res etiam clara est, ubi Tartarum ad latera vasorum deminnitur : similiter in sanguine res sese habet, & spurcities ad vasorum R , latera
160쪽
Iatera deponitur, & natat circum circa sanguinem, & tandem per emunctoria publica hinc indeque expellitur . Inter illa Emunctoria
recensentur vasa emulgentia,arteriae me feraicae, cavitas auris, in qua
cerum en aurium deponitur nares, in quibus mucus depluit; superficies corporis porosa, per quam expelluntur excrementa in sorma sudoris ; & similia plura reperiuntur Emunctoria nostri corporis, per quae spurcities& faeces a sanguine separatae expelluntur ex corpore . nostro, tanquam inutiles plane. Quaestio nunc alia sequitiir de Panacea , an curet Omnes morbos , hoc est, an possit dari universale medicamentum pro omnibus morbo rum differentiis y , Prim. , antequam ad hanc quaestionem respondeamus , praesupponendum est, nos hic solummodo respicere morbos curabiles& sanabiles, quae s humanitus loquendo curationem admittere possunt; sed non de iis, qui per omn potentiam divinam curantur. Nunc in praxi docemur , quod multi morbi sint contrarii : exempli gratia, hie agnoscit causam calidam , hic frigidam , quae con trariam ur : in illo enim peccat humor crassus, hic vero humor tenuis , hie salsus , ille acidus, & sic de caeteris cogitandum , ita ut hi morbi inter se contrarii videantur : quod ipsiam maximam pareret dissicultatem , quominus posset dari aliquod medicamentum universale, quod simul ea lori & frigori resisteret, tali & acido, humori crasso & tenui , quod ipsum quidem videtur contradictorium. Haec sane objectio eli magni ponderis & admodum notabilis , Quam sislvere non possemus, nisi recurreremus ad praxim , in qua docemur , morbos omnes in su1 origine non esse tam diversos , quam vulgo putatur: hoc tamen certum est,quod omnes primo oriantur ab obstructione, qua itaque sublata , morbus tollitur, & sic mo bi quamvis contrarii possent hoc universali deobstruente medicamento eradicari de tolli; & eatenus concedimus , posse. dari medicamentum aliquod universale , sussiciens plurimis morbis curandis,
cujus vis posita est in insigni obstructionum reseratione . Sed de haere elura. Sed rursus hoc videtur impossibile, eum illa exigui tantum quantitate assumta , dc per myriades vasorum distributa per totum no1trum corpus, vix possint ad locum affectum tanta copia venire , quae valeat ad obstructiones saepe infinitas tollendas , quod ipsum etiam antea annotavimus: ac proinde hine rursus alia orietur quaestio, vide
Iicet quo pacto granum unum posset sese dispergere per totam mas iam sangnineam; vel si dispergeretur , num illae particulae minimae essent satis potentes ad illas particulas propellendas , quae vasa hinc inde obstrarunt λ & in eo sane maxima latet dissicultas. Λccedit ad hue maior dissicultas , quod obstructiones quandoque ita sint pertinaces, ut medicamenti vim plande ludant; & hisce in morbis tantiis minimae particulae nihil emcere videntur. Sed ut uno argumento respondeamus ad singulas haste objectiones , considerari velim hac in parte , quod vis & potentia medicamenti non solum consistat in subtilitate particularum : ob nimiam enim subtilitatem reflectuntur, & avolant itatim ex corpore ,& nihil
Od etiam maxime i n eo consistit vis di essicaei a medicament