Theodori Craanen ... Tractatus physicomedicus de homine, in quo status ejus tam naturalis, quam praeternaturalis quoad theoriam rationalem mechanice demonstratur. Antuerpiae olim edente Theodoro Schoon ..

발행: 1722년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

nente & rarescente; eonstringi a mustulis nonnihil compressis ab

influxu humorum & vaporum : quamvis tamen revera Carisus verum dixerit, uti ex prioribus intelligi poterit. Atque ita ad finem perduximus hanc vexatissimam quaestionem, an videlicet sanguis in Systolei an vero in Diastole egrediatur excoris de λ an in Dastole, an vero in Sylti te mucro accedat ad basim cordis i Hae etiam ratione , cum humores & vapores intumescere faciant cordis ventriculos, spiritus animales facilius possunt eosdem ingrediequia eorum spatia jam sunt ampliora facta , ac proinde spiritus comis modius possunt suum producere effectum.' Sed restat hic , ut probemus, quod debeant spiritus influere Intra , DIνitus ἐκ cordis p renchymaeo ipso temporis mImento , quo sanguis ex corde eois fluunt eo- incipit egredi , ut omnia videantur a nobis demonstrari ex legibus demtemstore, mere mechanicis. - quo fausta Certum eis, quod eo ipso tempore , quo sanguis propellitur in , ebullie. principium aortae, etiam gutta sanguinis in extremis partibus nostri corporis propellatur propter guttarum contiguitatem , uti jam fiatis probavimus ante: hoc si fiat in extremis pedum. quidni etiam fiat iΑ extremis capitis R Caput autem infinitos ramulos accipit ab arteri Carotide, quod varia puncta rubicunda in cerebri dissectione probant quod si igitur sanguis ille in his cerebri valis prematur singulis pulsibus, necessario singulis pulsibus quidam spiritus ex poris vasorum ex pelluntur in cavitatem & substantiam cerebri ἰ quod cerebrum eum m dice in statu naturali repletum & expansum sit velorum instar , praesertim tempore vigiliarum in quo ita tu hic hominem praeeipue consideramus: ergo illi spiritus, jam ex vasis expulsi, eo ipso

momentri pro llunt ante se alios in nervos quaquaversum per totum corpus, & sic musculos modicὰ irradiant. Si igitur per totum corpus, ergo etiam in nervos cordis , qui proinde motum ejus nonnihil augent: & haec omnia fiunt in ipso momento, quo sanguis egreditur ex sinistro cordis ventriculo in principium a ortae . quod nemini mirum videbitur , qui nobiscum consideret, hum 'res in tubulo contentos habere rationem durorum corporum , quorum CX tremitas una

si propellatur , mox propelletur & altera quod etiam superius an ianotavimus propter partium & guttarum contiguitatem: uti unda trudit in mare undam , sic gutta sanguinis una propellit alteram .,& sic ille motus in momento sentitur per omnes nostri corporis canaistes , uti Tab. VII. Hi igitur spiritus, concurrentes cum humoribus ex coronariis tran- Alter effectus sudantibus, ct vaporibus ex sanguine ebulliente provenientibus , fa- fermeviati ciunt motum cordis diuturnum & potentissimum aris. Porro qui plura velit de hoc statu cordis, & de circulatione sanguinis . adeat selum modo Carte is Misolam 76. 77. 78,erc. ρι . r. Nos progredimur ad alium effectum fermentationis , quae fit in corde . Primus erat partes sanguinis & chyli attenuare, dividere. Λlter erit, , τquod volatilia a fixis & minus volatilibus separentur. Hoc est de spirituum generatione & separatione a reliqua sanguini S massa, de qua in sequentibus plura. Cordit uise. Priu Ruam autem nunc ex corde egrediamur , adhuc in corde con ra an omnia siderari volumus, quidnam videlicet sit tenendum decordiS vulneri Ga D histi hus, num omnia sint lethalia, nec ne P

142쪽

vulnus non penestrans ad ventriculos

vulnus aliquod instigi,

o sanguis ta-

meu non egre

, DISSERTATIO PHYSICO MEDICA

Siquidem cor continet sanguinem sermentantem & continuo e Ilientem , t hinc a veteribus pro vitae sonte habitum suit, & quidem merito ad quas operationes concurrere debere musculos ipsius eor. dis, ex antecedentibus patere potest. Si nunc contingat, ut cordi infligatur aliquod vulnus penetrans in Ipsos ventriculos , nonne certum erit, i Ilos non amplius posse continere sanguinem ebullientem, ae proinde sanguis efflueret & intra pectus & thoracem: hoc in easu necessario homo deberet mori, quia sic sermentationes cessant, spiritus non amplias depromuntur, ac proinde iunctiones omnes cessare debent Uersim maior daretur quaestio, si contingeret, ut vuInus non esset penetrans ad ipsos cordis ventriculos, an foret lethale PSi exterior tunica tantum laederetur,omnes spiritias possent avolare,& subtiliores partes sanguinis egrederentur, & sic pauci spiritus derivarentur ad caput & alias partes. quod omnino esset lethale, sed tamen

tunc temporis non tam cito moreretur homo.

Si cordis musculi tantlim laederentur, t constat enim cor ex conmerte musculorum . se invicem diversimodd interserant in m necessario musculorum quaedam fibri liae resecarentur , ac pr inde eorum motus imped retur, c sic cor suo officio recte fungi non Disset, hoc est, non ponet ventriculos contrahere, vel eosdem dilatare, quod proinde esset quoque lethale.. Sed posset quis objicere, vuInus posse tantum infligi see dum ductum fibrarum cujusdam musculi, & si nulla , aut saltem valde paucae laederentur, nec prninde ejus motus impediretur inde R Res p. musculorum situm esse valde inordinatum, dc sese diversimode in misbere, uti constat ex Loν eri tractatu de corre , ita ut, quamvis unus musculus vulneraretur secundum ductum fibrarum, tamen si altius vulnus penetraret ad musculum subiacentem , ejus fibrillas secaret, quia contrario sitii di sponuntur : sed fatemur, quod posset vulnus esse leve, & tangere solummodo unicum musculum secundum recturneias fibrarum situm, & tunc homo pallat eise superstes , meo quidem iudicio. Caeterom constat ex sectionibus animalium, varia vulnera m . se infligi ipsi cordi, & tamen sanguinem non egredi , ita ut homo si moriatur tali in casu , hoc accidere debeat non propter sanguinem es fluentem, sed vel propter partes sanguinis subtiliores avolantes; vel propter musculorum motum impeditum vel propter fermentum ex arteriis coronariis transudans , & Per foramen illud a volans . Con- eludimus itaque, plurima vulnera esse lethalia cordi inflicta , si alicujus fuerint momenti: potest quidem contingere, quod animal aliquamdiu maneat in vivis, quod indicium erit, vulnus non esse valde magnum s alias in momento fere moritur, si vulnera ad ipsos penetrent ventricuIOs.

Sunt tamen,qui proserunt exemplum, vel poti is suspicionem exempli cujusdam Senatoris , in cujus corde invenerunt ei catrici quid simiter sed putamus, hoc potius suisse lusum quendam naturae , quae saepe in tam exiguis ludere solet. Anatomicus quidam tamen asserit, non omne vulnus esse Iethaiale, si modo non penetraverit notabiliter ad ventriculos , ut sanguis

egrediatur . Potest esse , sed admodum esset rarum , quod vulnus

143쪽

: DE HOMINE.

eon solidaretur , dc homo, Vel animal in vivis maneret c, M. --. Sinister cordis ventriculus a Cartem in tractatu suo de metoodo .

νectὸ regendae rationis , ubi de sermentatione loquitur, dicitur esse

Contra hoc insurgunt omnes serἡ Αnatomici, de Cartesiam anato- emiae inexpertum hac in parte refutant. Sed si rem exactilis velimus insiticere , clara evadet , dc cuique talis apparere debet, qui vel alphabeti cum anatomicum noverit. qualis ipsi Cartem apparuit . Illi vero Cartesii mentem & sensum

non perceperunt, ac proinde errarunt. Dupliciter hoc verum est. Prim4, in sectionibus animalium vivorum, si statim, aperto thoracedi eorde,digitus inseratur in sinistri ventriculi ea vitatem,sentietur tunc temporis, illam esse latiorem dextri ventriculi cavitate r dx hoc in statu consideravit Cartesus ventriculum sinistrum : hine etiam inserre volebat, quod potentiores in snistro cordis ventriculo fierent sermentationes. assimas latior requiritur, vel potius fit inde latior ventriculus ; vehementi dc majore rarefactione sanguinis ventriculi latera magis distenduntur , & eum tempore ejus cavitas redditur major , ampliorque.

Secundo, sinister ventriculus complet & constituit totum sere cor,& dexter videtur quidem esse sacculus cordi appensius: eκ quibus sequitur , si nilfrum ventriculum esse majorem , quamvis ejus cavitas non ita appareat in cadaveribus dextri vero cavitas apparet latior. propter latera ejus tenuiora & graciliora: at sinistri latera sunt cra Diiora & densiora ad impetum sanguinis illic vehementicis ebullientis magis resistendum , dc propter crassitatem laterum apparet ejus cavitas minor. Sed uno verbo dicimus, Cartesum hunc ventriculum inspexisse oculo philo phico dc non anatomico, & cum sanguis ebulliret in eodem , non quando nullus ei inesset motus . Rursus in sinistro cordis ventriculo, si inseratur digitus, tantus sen- Coν is sinis rititur calor, ut vix digito sit serendus. ventriculi ea Glissonius insu1 Anatomia hepatis, manum applicavit utrique ven- lor an fit matriculo, sensitque utrobique eundem calorem e ergo nostrum erit sal- jor, est sum. Illa vero obser vatio refutatu est admodum facilis. dextri ρAn non diximus modo, ventriculi sanistri latera esse duplo, imo triplo crassiora, quam dextri ventriculi,quia debet majorem sustinere vim dc impetum sanguinis ebullientis, quam dexter λ hoc ipsum etiam Chymici per i ld norunt : si quando surni sunt exstruendi, tunc illius furni latera componunt multo crassiora & densiora, in quo Operari debent igne vehementi & aperto , cuam latera illius, in quo igne leni utuntur. Hinc nunc inserimus, si latera sinistri ventriculi sint multo /crassiora quam dextri , sequitur, quod calor sinistri non tam cito penetret , quam quidem dextri: ae proinde quando sentitur , ille calor esse eiusdem gradus , tunc pro certo & indubitato esse concludendum ., ea lorem in sinistro ventriculo esse tanto majorem, quo latera sinistri sunt crassiora & densiora lateribus dextri. Res haec non indiget ulteriori probatione, quia per se satis clara est. Hie possumus etiam in transitu dicere de usu valvularum, quae so- Cordis vanraminibus cordis adstant, quod videlicet impediant, ne sanguis ebul- tularia usus. Iiens egrediatur per easdem vias, per quas ingressus fuerit. Sic valvulae, quae adstant venae cavae, prohibent dc impediunt, quo- P a minus

144쪽

fontis artife aBF. savguinis temperies effintemperi I .

minus sanetuis in dextro ventriculo rarefactus possit relabi in eandem venam , sed cogitur earedi per arteriam pulmonalem , cujus valvulae contrario modo dispositae sunt, sanguini quidem egressum, sed non ingressum concedentes. Idesae vero , adstantes foramini venae eadae, sanguini refluo per venas ingressum din cor concedunt, rearelsum negant. Similiter res sese habet in sinistro cordis ventriculo, ubi vaseuiae reperiuntur adstantes soramini venae pulmonalis , in sini strum eordis ventriculum desinentis; quae fana uini venienti ex dextro ventriculo transitum ad sinistrum ventriculum concedunt , regressum vero

negant. . , .

Ille sanau s iam in cavitarem ventriculi snistri propulis sermentationem suscipit, ac proinde rarest, & maius spatium desiderat: hinc vi latera illius ventriculi distendit eo usaue. donec illa ecdere a m pii iis non valeant: tunc sanguis . qua data porta erumpere cogitur ;& sic in enam pulmonalem rursus propelleretur, nisi hae valvulae, ipsius foramini adstantes, impedirent: diκimus en Im, eas regressum impedire . Alia igitur via esse debet, per quam erumpat sanguis, quae es aOrta, cujus principio etiam adstant suae valvulae, quae exitum sanguini non negant , sed ejusdem regressum per eandem viam impe diunt: dc hic est verus & genuinias valvularum usus , de quo Λnamici nonnulli tam anxiὰ suerunt solliciti. Cum autem sermentationes sinistri cordis ventriculi sint validiores& potentiores, requiritur etiam , ut latera ejusdem sint nonnihil densiora & crassiora, ut eo magis possint resistere vi sanguinis ebuIlle iis , caeteroquin medio creparet. Cor sese habet ut pistillus , quo aperto, in fontibus artificialibus statim aqua prosilit in altum, quatenus una gutta propellit aliam : sic etiam cor quam primum aperitur , & unam guttam impellit in a ortae truncum, statim hic motus sentit tir in extremis vasorum . dc gutta altera rursus in cor impellitur per cavam ; sed sanguis hic etiam a corde urgetur deorsum , quod non fit in fontibus artificialibus , tibi solummodo sursum aqua propellitur : deinde disserunt etiam , quod in sontibus artificialibus canales omnes debito modo sint aperti pro saciliori trans fluxu aquae . At vero hic multae adsunt dissicu Itates in motu sanguinis per inferiores & superiores partes , cum illic tot vasorum reperiantur angustiae , per quas difficulter sanguis pelleretur; si sola gravitas sanguinis descendentis hoc perficeret, tune nec quarta quidem pars has angustias transiret , &ad cor rediret : requiritur igitur vis magna sermentationis sanguinis, quae urgendo , sangui- nem deorsum pellit per vasorum angustias dc lati sundia.

CAPUT XVII.

De Sanguine

H Ic nunc possumus dicere de intemperie dc temper e, tum earum doctrina huc mastis spectare videatur. Haee distinctio opus habet conceptu . Veteres vulgo dicebant, partem hanc, vel illam esse tali modo temperatam ac intemperatam ,

145쪽

DE HOMINE. IIIae si pars soli da posset temperata dici in se sola spectata : quod ipsum

praejudicium facile exuemus, si concipiamus, Omnes partes nostri corporis suos recipere humores, & prout hi sunt dispotiti, hoe est, temperati, aut intemperati, partes sic erunt temperatae, aut intemperatae vocandae; non quod pars solida possit dici temperata vel in temperata , sed solummodo humor vel sanguis in parte hac vel illa

contentus.

Res haec evadet clarior, si paullo altilis inspiciamus naturam sanguinis & humorum , qui solummodo hic in considerationem venire

possit ni cum spiritibus animalibus. Partim jam in antecedentibus diximus de natura sanguinis, cum alimenta in ventriculo inspiceremus , ex quibus chylus conficiebabatur , ex quo nunc Languis : atque ita pollunt illa rursus in mem riam vocari . Partim nunc spectabimus id solummodo, quomodo ex diversitate Sanguinis particularum chylus debeat esse valde heterogeneus , ex quo innume- natura. rabilis producitur diversitas particularum,sanguinem constituentium; ita ut falsum sit, quod existimabant veteres,quod sanguis esset aliquid peculiare & diversum ab aliis humoribus ,&4psum tanquam quintam essentiam reliquorum concipiebant: eum tamen certum sit, quod e κinfinita di versitate particularum constituatur, quas omnes impossibile esset nobis ad examen revocare ; ideoque solummodo spectabimus illa, quae saltem potiorem ejus sanguinis constituunt partem , dc quae magis incurrunt in nostros crassos sensus. e

Primum genus particularum est Aqua, tanquam major & potior VMinis sanguinis pars. Haec suum etiam habet usum non unicum; nam pri- p - μω ge mo est vehiculum, & fluiditatem reliquis conciliat. Deinde potior Pars spirituum animalium ex eadem conficitur; nam spiritus tant sim VJμευ ignoscunt sufficientem subtilitatem : & eκ quibus demum adipiscatur particulis, hoe nihil refert: altaque prae aliis coctione fit subti- Iior ope fermenti in ventriculo, in corde singulis effervescentiis usque dc usque adhuc subtili satur, adeo ut tandem ejus pars eat in particulas summe subtiles , hoc est , in spiritus, qui in cerebro separati

vocantur Animales.

Secundum genus constituit Terea: per hanc intellia imus omnes par Deuηdum peiaticulas, quae majorem consistentiam & crassitiem habent hinc san' nus e si Terra. guinem quoque reddunt crassiorem, stab lioremque. Hanc vocarunt obscuro vocabulo melancholiam , hoc est , atram bilem : sed nullibi explicant, quid intelligant per hanc atram bilem Ac melancholiam: nostro vocabulo magis familiari & usitatiori voca-himus particulas crassores & terrestres. Haee Terra suos quoque habet usus I nam figit sanguinis fui ita- Usus ejuι. rom dc spiritu talem. Fiuiditatem, quatenus suis crassioribus partieulis sanguIni dat consistentiam firmiorem, atque ita impedit, ne sanguis subeat porOS ar teriarum & vasornm, ac proinde eam figit quodammodo. spiritu tatem, quatenus spiritra sanguini mixtos detineat, quominus in auras avolent, & per poros vasorum & corporis exeant, atque ita sanguinem vappidum reddant; sed hos conservando dc in sanguine detinendo dat occasionem, ut sensim spiritus a sanguine in cerebro

separentur

146쪽

Tollitur etiam sic impetus sanguinis nimis suid. & spirItuosi exi

sentis , ne possit tam facild extra vasare per Anastomotim, vel per Diapedes m. Volatiles his crassioribus intricantur, & sic in eorum motu retar dantur, & vis nonnihil obtunditur , impediturque, ne statim a volant ex Corpore .

Tertium reis Tertium genus iaciunt salina, habentia & constituentia parti lasnas es Sat rigidas & acuminatas, vel teretes & tricuspides , & similes; ita ut

reapse liceat exclamare, quis est, qui salium species enumeret st nemo horum, id est, hominum . Sed sne dubio multae adsunt nitro lae, partim ex aere per pulmonra in sanguinem intrusae , partim ex alimentis deductae : sed de his dicemus, ubi ad pulmones pervenerimus. satinorum Μagna tamen pars horum salium est muriatica , quam quotidit

natura. - assumimus cum alimentis praeparatis.

Qui tales omnis generis combinati , necessario debent componere salem sui generis , quem nescio quo iure veteres & vulgares Μedici

vocarunt urinosum.

Iaartum re- Quartum genus est Acidum constituens & constans particulis utronus est Λci- que latere scindentibus gladiorum instar, aut alterutra tantum parte, dum . uti iaciunt cultri: aut rigidae etiam illae sunt , aut flexiles & nonnihil volatiles; ita ut hic etiam possemus dicere idem, quod modo di-aeidorum na- ximus de salibus, videlicet quis est, qui enumeret species acidorum . '

tura. nemo mortalium.

Usus eorum. Hae particulae acidae cum salinis mixtae, sunt potior pars sermentationis, quae fit tam in corde, quam in ventriculo. De posteriori jam

satis in praecedentibus dictum fuit, di hoc ipsum hie comm d potest applicari e videbamus enim illic, quomodo ex particulis salinis Acidorum re acidae fuerint sactae , cum videlicet in primordio generationis tre-neratio. moribus variis partium telluris , hoc est , crebris ictibus complanabantur salina , ac proinde eorum pori ex rotundis nunc fieri debebant Ellyptici: hinc diversa materia primi elementi requiritur ad hos p acidorum ros replendos jam mutatos , quam ante illam complanationem revserm nigri. quirebatur; ae proinde inter haec salia & acida inter se mixta orie- cum Donis . tur pugna ratione diversia theris, diversos trajicie ut is poros. nam aether fluens per hoc genus particularum non trajicit etiam illud, ecvice vers1; ac proinde diversi aetheres requiruntur ad replendos diversos poros, hinc conflictus orietur inter hos diversos sales & acida: nam materia aetheria . trajiciens poros salis, non potest trajicere poros acidi propter poros ejus diversos; ac proinde illa materia primi elementi, impetum faciens iἡ hos poros, particulas varid commovet& ante se propellit: sic vice versa materia aetheria, transiens po ros ipsius acidi, non trajicit Tros salis propter eandem pororum diversitatem & differentiam I ni ne ille aether similiter impetum facit In particulas salinas , easque etiam commovet & ante se propellit, &tandem post variam harum particularum pugnam ct propulsionem , tandem materia primi elementi congregatur in aliquo intermedio locu Io,quae quaqua versum omni S generis particu Ias propellit, atque ita cordis producit effervescentiam, hoc est, sanguinis ebullitionem. suintar genus Ad quintum genus reseruntur Particulae oleose , pingues , ramosae,

es oleum. flexilesque sanguinis. Saepe acidum & sal in sanguine adeo existunt Usus eju/. volatiles, ut sanguinem cipe ex vasis expellant ; & tunc his particu lis Di iti σ

147쪽

lis terres rἰbus, ramos &pinguibus opus habemus, quae volatiles in motu suo nonnihil retardent , ligent di impediant, quominus au Ient & separentura reliqua massa, ut ita sanguinem reddant instar vappae 4 dc tunc mors est in propinquo e quod saepe contingit in se-hribus ardentibus epidemicis, quae subito e medio hominem tollunt:& se vidimus, quod omnes suum praestent usum, & quod reliquae sine una harum non pollini recte dici temperatae . Sed videamus nunc quomodo ex his concurrentibus fiat sanguis, seu humores, quos in is guine observamus crassis nostris sensibus. Sic ad aquam possumus referre serum saurinis, quod tamen etiam serum fano tale est impraegnatum in corpore nostro. . rvininis ad. Ad terram reserimus pituitam & humores crassiores: quod pituita urinam effuse ad terram sit referenda , ex eo Drobamus, quod pituitosus humor si dem referrι nuxerit in partem aliquam , inieque tumorem excitaverit suli sta- debet. gnatione, in aeternum emollientibus & suppurantibus inde non discutitur & tollitur, sed requiruntur incidentia dc attenuantia, quae materiam erassam viscosiam dc terrestrem attenuent & incidant , dc tandem sic discutiant. Salinas vulgo vocant bitiosar, sed tamen obscuro sensur nam non omne sal biliosum est , & sic bilis deberet serὰ maximam occupare noliri sanguinis partem : at hoc repugnat, uti mox constabit. Debet itaque eme certa compages particularum , quae mutuas TemperIes in actiones impediant, ut jam demonstravimus , dc in eo temperies quo confisatis consistit. Sed quam primum quarundam harum recensitarunt particu Iarum nimius numerus , aut cum quarundam est desectus , ita ut proportiost inaequaliter, inne dicitur adesse intemperies sanguinis. Sic quando partes intime inter se commixtae, nec partes alicujus speciei numero excrescunt, aut qualitate, tunc est temperies his autem mutatis, intemperies oritur.

In aquam si injeceris eertam quantitatem salis muriatici, illa facI- aqua eertam id solvetur ab aqua ; at si plus, & ultra portionem ejusdem aquae im- tantum quan- mittas, non solvetur omnino, sed ad fundum praecipitabitur: sic in litatem salis sanguine quoque accidit , si cujusdam speciei numerus est nimius , absorbet. ille praedominium obtinet in sanguine , & reliquae hinc inde fluctuant& extruduntur, & ad latera propelluntur; reliquae vero a sanguine quasi absorbentur,&eum iis sese miscent exactd Uti vina sermentantia tartarum deprimunt ad latera vasorum , II- Iicque tanquam faex a vino limpido separatur dc expellitur; interea dum aliae sese exacte miscendo eum vini aliis partibus, & obsequendo motibus gIobulorum secundi elementi, vinum cIarum & limpidum describunt. Similiter etiam eomparatum est eum iis, quae abundant in sanguine nostror illa expelluntur aut per publica emunctoria , aut per inseri s bilem transipirationem,& alia rursus intimius sanguini admiscentur,

ejushue naturam induunt.

Talia autem Emunctoria varia dantur in corpore nostro, quorum Emuneror a Praecipua haec sunt . nostrι Primo , ope Emastentium vasorum particulae expelluntur ad re- ri nes, Ag inde ad vesicam .

Fecun . , rasa mesenterica sanguinis etiam spurcitiem depo

148쪽

ν ta

Bilem sanis

guini inesse

quomodo conin

cipiendum. Terra quo modo in fanguine peccet. Pituita quo modo in sanguine peccet.

Muci narium coetulatio.

nunt in Intestinis , illicque faeces alvinas constituunt. Tertio , Vasa salivalia abundans in san gnine etiam expellnnt. Haec tria sunt praecipuae & principales nostrae sermentationis sanguinis secretrices, qua illa expellunt, quae intimam cum sanguine mixtionem non admittunt. Dantur alia adhuc Emunctoria , sed minus principalia , ut sunt meatus aurium , in quibus ibrdes etiam dein

ponuntur.

Meatus narium, qui mucum excernunt: sed de his alibi occurret easio lassis tractandi. omnia itaque, quae eκpelluntur tali modo, constituerent intemperiem , si in sanguine mansissent; & quamdiu non qualitate, aut copia peccassent, non expellerentur, si ve fuerint aqueae, sive terrestres, sive salinae, sive acidae , aut aliae quἀvis: nam diximus in praecedentibus , haecce omnia situm hahere egregium usum ad se invicem , ac proinde illa non sunt hoc pacto pro excrementis habenda. Μulti dicunt, Bilem naturaliter esse in sanguine tanquam compositum quid : sed hoc negamus. & dicimus , multas quidem & omnes particulas esse in sanguine , ex quibus in hepate conficitur bilis ; at minime concedimus, quod hi lis composita , qualis est in hepate , naturaliter in sanguine sit r & facito conceptu possimus assequi , bilis particulas esse in sanguine, ex quibus potest confici; sed nullo modo

ejus composillim.

Terra autem & Pituita sunt in sanguine, sed non Suis tanquam compositum quid , quin debeat esse morbus. Sic Terra quandoque peccat stia gravitate & crassitie: hinc sanguis

nimium incrassescit, & oritur intemperies , quam vocant vulgo intemperiem melanchesicam, sed obscuro vocabulo, uti antea etiam inculcavimus. Suficit dixisse, intemperiem terrestrem crassam peccare. Pituito peccat viscositate sua & tenacitate : sed hic hocce praejudicium venit exuendum , quod non putemus , talem mucum & pituitam reperiri in sanguine, qualem excerni videmus saepe per nares, qui admodum crassus&durus existit. Non enim provenit ille mucus tam crassus ex sanguine , quam per nares redditur ἰ sed potius ab aere ambiente coagulationem patitur,& aequirit inde hanc tenacitatem & viscositatem : volatiles ferd dc saltem valde tenues ex sanguine provenipnt, sed incrassescunt duplici de causa. Aut quoniam coaetulantur ab aere ambiente frigido : Aut quo- niam nitrosae & austerae aeris particulae hanc coagulationem conis

situunt .

Hoc ultimum iaci id ex eo probatur , cum hieme plerumque hiemucus tenuis excernatur & limpidus, aestate vero crassior & viseo. Iior : quod signum est, tempore hiberno per aerem non vol tare illas particulas austeras & nitrosas , ut quidem aestate, quod dependere debet a certa telluris appropinquatione ad certa sidera , spatio

annuo, quae tales copiosiores ad eam mittere queant. Sic experimur, quod certis anni temporibus certi producantur se uinctus ; quod tantum dependet a cert1 materia a sideribus certis ad nostram tellurem transmissa: sed de his agitur in Physic1 generali. Mue narium Sequuntur itaque duo; primo , non omnem coagulationem muci eoagulatio. esse a frigore; secundo, potiorem esse a particulis nivosis & austeris,

149쪽

per aerem obvolitantibus, copiosios ad nos delatis tempore aestivo. quam hiberno. Et uti hiems suo frigore potest hune mucum eoagulare , sic aestas

suo calore potest eundem exsiccare dc condensare. Sic optata quando exhibentur in Catarrho nimis tenui &aeri, videmus, quod post eorum usum pituita crassior excernatur , qua tenus optata coagulationem quandam introducendo, Catarrhunia nonnihil incrassant, .mucumque & expectorationem ex pulmonibus reddunt e ramorem , nee non tenaciorem. Concludimus itaque , sputa dc mucum non esse talia in sanguine . qualia excerni videmus: pulmones etiam palluntur ab aere, quem reincipiunt continuo in inspiratione, eandem coagulationem , quam nares ab aere externor partes nitrosae etiam illuc de Veniunt, uti postea videbimus . Possunt autem hae, quas iam memoravimus, particulae sanguinem Pariseus ae constituentes peccare aut quantitate,aut qualitate:ac proinde si sanguis guinem eοU reeedet a statu suo naturali, dicetur intemperies: aut possunt eaedem tuentes pose inter se servare proportionem aequalitatis , & sanguini intime mixtae sunt pereare manere, atque ita dicetur temperies sanguinis; ita ut possimus paucis aut quantita- dicere , temperiem sanguinis consistere incerta proportione aequali- te, aut quai tatis particularum inter se sanguinem constituentium, & quam primum tale. haec proportio turbetur, statim orietur intemperies . . Sic sal potest variis modis peccare, qualitate, aut quantitate, quod sal in fano etiam de acido intelligendiim est : dantur enim quandoque in corpore ne potest peς- nostro sales corrosivi, acida austera , &c. care. Sic terra potest quoque peccare copia, aut qualitate, ut 3c aqua ocpituita , atque ita variam eomponere intemperiem : Peccant enim illae aut crassitie, aut viscositate, hoc est, frigiditate, aut tenuitate,& nimia fluiditate, hoc est , caliditate, ne entia multiplicare videamur citra necessitatem.

De fruis volatiliburique, ἐς de Auro es Argento.

DAntur autem in sanguine nostro quaedam fixa , quaedam Bouistitia : sed Medici naturam fixorum & volatilium non rectet diis stinguentes, in magnos hie incidunt errores, nec ullum rectum & verum de iis conceptum formare possunt. Chymici de iis multi loquuntur, & Medici 1latim illa conantur transferre ad Medicinam , dc ad corpus humanum r sed tamen in eo maximὰ falluntur , cum mox probaturi simus,quod fixa longὰ alia ratione sint consideranda in Chymia, quam in corpore nostro, di in Medicina; imo in Chymia ips1

illa valde differunt. adeo ut non patiantur ad Medicinam transferri, - nisi prios eorum rectum formemus conceptum. Nos itaque triplici modo consideramus fixa dc volatilia. Fixa εν vovis Primo, ratione ignis. Fecundo, ratione sermentationis nostri sanis tilia quotustis. guinis. Terti. , ratione aeris . citer sint , . Haec diligenter veniunt distinguenda : ex eo enim est , quod quae relligea . ifixa sunt in aere , non sunt fixa in igne s aut quae fixa sunt in igne, o non

150쪽

oon sunt fixa in aere: sic quae fixa sunt in igne, non sunt fixa in eoip re nostro; & quae in corpore nostro fixa sunt, non sunt sua in igne;

smiliter quae hxa sunt in aere, non sunt talia in corpore, & si e porro. Quas omnes dissicultates non considerarunt Medici, & tamen volebant loqui de fixis & volatilibus in corpore nostro. c. Sic uno me clamant omnes Chymici , Aurum eme absolut d fia

cumina j p xum & quamvis per annum & ultFa in igne jacuerit, nihil mutatio e nis ipsi accidet, nihil deperdet.

De Argento adhuc multi dubitant, num possit igne consumi: sed de aliis metallis res clara est, quod ab igne subigantur, propellantur. argentum an De Argento res non est ita clara, num sit fixum in igne, nec ne e 'ει fixum nee cum quidam observarint, quod per seκ menses in igne detentum ,

is, i ejus pondus postea suerit imminutum nonnihil : se in cupellatione

ope saturni Luna depuratur ab omnibus aliis metallis, & eludit vim Artemi puri fixumque remanet; de qua cupellatione Chymici sunt Mario, consulendi. Auri turissea. Aurum non per saturom depuratur , sed per Amimonium , quod ,, inpenium instar lupi devorat , & Aurum intactiam relinquit : hoe - ipsum facit quoque Mercurius sublimatus corrosivus , qui Auνum ab μ poro A,-juto separat , Argentum devorando , & relinquendo Aurum ital 'ridi V ut hoe eertum si, quod avrum omnium metallorum si constantissi- vita inim , & omnem Vulcani vim eludat. Debet autem ter repeti haec cupellatio cum Antimonio , antequam Aamam ab Argento separetur deinde Amimonium lupus hoc promtius agit, quὶm Μercurius sublimatus. De argento quod dicunt, qu6d in ignea miserit de suo pondere, hoe sortὰ evenit ab admixto aere e Es enim dissicillim S ab Argenta leparatur , & intimam cum eD init conjunctionem : hoc experimur , si quando Argentum in aqua forti solvatur, ipsa aqua fortis virorem contrahit , quod certum est indicium , cuprum adhuc latere in poris argenti a & sic qnod cupUlla in argento non poterat detegere , h

nune facit aqua fortis. Sed si igitur aliauoties Argentum committitur cineritio , seu cupetilationi, tune ex acid ab aere depuratur; dc sic postea in Aqua forti Q. Iutum nullam facit tincturam, quod signum est, Argentum esse recidex purgatum, dc ab omni cupro liberatum . Igitur quod Argentum amiserit quodam tempore in igne , hoe so tὰ adscribendum acri ipsi , post primam eupet lationem adhuc inhaerenti , adeo ut adhuc ambigamus , num sit etiam in igne fixum Argem. pum, nee ne λ De Auro res certissima est , dc omnium metallorum e se ponderosissimum . Postea sequitur Mercurii mira substantia , pon- lerosa simul & liquida , de eujus fluiditate consule Cartesum in pari. 4. Principiorum . Post Μercurium sequitur Argentum : sed de . his hie non est agendi.& disserendi locus. aurum er Ar' au=um & Auentum obsequuntur sermentnm nostri emporis ἰ nam re π Vm recensentur inter cardiaca , hoc est , refocil Iantia, de quibus postm quμ tvr 1ς dum agetur : ergo qoae vim ignis eludunt , non sunt fixa dicenda in mentum πω i sanguine & corpore nostro. ρ ρ ori Sic Ferrum, Guod etiam eludit vim ignis , volatile est in sanguine, 'ra quod tinctiirae Martis satis docent. Hoc ipsum ostendunt medicaminari e en ira I η' e k riiriola facta : Uit νioluis autem habet maximam partem sui aut

SEARCH

MENU NAVIGATION