Theodori Craanen ... Tractatus physicomedicus de homine, in quo status ejus tam naturalis, quam praeternaturalis quoad theoriam rationalem mechanice demonstratur. Antuerpiae olim edente Theodoro Schoon ..

발행: 1722년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

tem afferant.

Hic quaestio moveri solet, videlicet, cur vermes non desinant ro- ermes euν dere intestina, quamvis alimentum ipsis asseratur satis copiosum 8 intesina ro- Respondemus, hoc fieri eκ eo , quod, eum exere menta versus anum uere non aes propelluntur , & chylus lactea ingreditur, tunc ipsis alimentum , πσnt, quom Proripiatur : hinc tunicam interiorem fungosam vellicant, rodunt , vis Gomentuquaerendo sciIicet reliquias chyli in istis cellulis dae poris adhuc Ia- copiosum irartitantes. offeratur Ulterius tamen erobatur, dari talia ova volatilia. f Ova vorari Primo, in pulmonibus quomodo reperirentur vermes ρ eum nonis ιι nisi ex semine produci posse antea demonstravimus, nisi darentur ova rμὲ . . . . volat illa, quae per aerem uot Itando in inspiratione assumuntur cum reliquo aere, & illi e in cellulis eorum haerendo aliquamdiu , acce dente calore, animaIcula illa producunt. . Secundo , quomodo reperirentur intra renes ipsos λ nisi supponatur,

ova illa cum aere inspirata de sanguini communicata fuisse, qui faninguis lege circulationis illa deposuerit in renibus; atque illic, accedente calore, vermes ex iisdem gignuntur. Vel deberent eidem sanguini admisceri cum chylo, dc sic ad renes propelli. Sed huic opinioni hoc repugnat, quod illa ova vix possent sustinem vim utriusque sermentationis cordis & concoctionis ventriculi. Respondeo, hane objectionem esse magni momenti , dc nisi se mentationes in quodam homine essent valde debiles, vi κ posset hoc, quod diximus, admitti; & sic cogeremur illud assumere, quod magis chimaericum esse videbitur nonnullis , videlicet, quod illa

ova volatilia cum acre ingrediantur poros abdominis soras intro speis ctantes, de sic intra cavum abdominis obvolitando tandem inve niant viam in renibus vel ureteribus, transeundo per similes harum partium poros. Alterutrum tameta debemus eligere, elim effectus praesto sis nam In variis caninis sectionibus vermes in renibus reperiuntur. a Tretio, videmus saepenumero vermes in intimiis & abditis stu' tra ista a. ctuum quorundam haerentes, eum externe nullum appareat seram l- ,. - . nulum , per quod ingrederentur: nonne requiritur , ut ova volatilia R 'tum caetero aere transeant poros soras intro spectantes ipsorum seu-ctutim , dc ibi haereant sorte sortuna propter pororum intro soras spectantium aliquam constitutionem, non transm ttentium illas particulas , quae soras intro accesserunt , atque ita accedente calore majore Vermis ex ovo exeludatur st sed potest etiam alia allegari cavsa hujus phaenomeni Certum enim est eo tempore, quo florent arbores, quod tunc omnis alia eausa. generis insecta copiosissime inhaereant floribus, ex quibus pabulum quaerunt, quae sine dubio ova sua illie deponunt in floris meditullior quid fit λ fructus cum tempore maturescit, & undequaque accrescit, ova illie detinentur , & tamdiu illic permanent immota dc immutabilia , donec accedente calore apta redduntur ad sui speciei productionem , di sie.mediante calore dc adventu eertae materiae primi

Dissiligod by Corale

82쪽

1 ε 1 DISSER ΤΑΤΙΟ PHYSICO MEDICA

elementi vermes e vcluduntur in meditullio mictsts, natio foraminula in eortice fructus apparente. in mes in suartis, quam copiosissimi non inveniuntur vermes in ea seis , ita east j. ut Depe totum caseum secum auferre videanturὸ unde illi λ aut in eorum potis ova volatilia per aerem deponuntur; aut muthae ipsis ininsidentes ova illic excludunt, dc intea latibula easti haerent tamdiu , dcinee calore & materia primi elementi cert1 accedente vermis producitur. Et sic haec quatuor sufficere putamus ad nostrae sententiae probationem: & concludimus nune cum Rhedo , nihil generari

nisi ex praevio semine , sive illud jam suerit ovum , sive aliud aliis quid , nihil refert , dummodo possit referri ad alicujus animalis

sperma . ι Infantes ra- Hane sententiam Rhedi fovet aliorum sententia , quod insantes vij m. vexm rarissime vexentur vermibus ante lacticiniorum usum, excepto tamen ur vermibus. Iade nutricis, quod non exponitur auri externo, Nec ovis accessum .eoncedit externe advenientibus ἰ nec ova assumta cum alimentis possunt sustinere vim utriusque fermentationis, tam eordis, quam ventriculi , ita ait illud lac ab ovis liberum sit concipiendum. Si igitur infantes non vexantur vermibus, nisi post usum lactie Inlorum, certum est , animalcula illa produci illic ratione seminis, aut animalculi in lacticiniis latitantis,&c. non gigni in mtellinis ex mainteria, ut volunt, putrescente: hoc si fieret. cur non etiam ante lacticiniorum usum vexarentur vermibus λ at hoc non contingit, experienti I id testanter deinde ex rebus putrescentibus non polle produci ver in mes , ante probavimus Rhedi experimento.

Sie etiam experimur , quod , infantes dum delectantur easeo , piosissimi vermes ipsos vexent ; quod signum est , intra ea sei Ia ἀtibula & poros haerere ova & semina , quae a debilibus ventriculis,nsantum non laeduntur, & sic integra transeunt ad intestina , illi eque aliquamdiu haerendo, accedente calore majore, Vermes exeluin

duntur .

Hie poterat etiam antiquitas didicisse , plane chimaericum & ΔΙ- sum esse, quod dixerint de calido innato, quod in infantibus sortius di potentius esset, quam in adultis. Contrarium hic videmus , cum adulti non ita vexentur vermibus, ac quidem infantes tenelli cujus ratio est, quod horum coctiones & sermentationes sid est, talidum. Innatum, ut loquuntur in minores & minus potentes existant , quae

proinde non valeam comminuere, rumpere, digerere ova alimentis permixta, ut ita inepta reddantur ad suae speciei productionem; at adultorum coctiones dc sermentationes sortiores existentes ova ali mentis permixta digerunt, conterunt, quominus possint vermes ex eludere; hinc raro vermibus veκantur.

φνmes ex seia Circaea, qu3e Contra vermes commenda otur, id notari volumus .eὰει Θ ebis uis quod, exhibendo Vermes pulveri satos & exsiccatos, cum magno sue-isis Di ρωει. cessu ad copiosam Vermium exclusionem perveniatur: inter hos ver- heisH ad ιιν mes possunt latit3re multa ova & semina, quae cum vermibus sie puliames expellenia Veritatis ingoruntur , quaeque dant occasionem producendi majorem γ uermium copiam , ac proinde ubi major est multitudo, illic etiam

copiosas possunt expelli. Sed haec non pro certis damus, est solummodo nostra hac in parte suspicior veros milius videtur, quod illa animalcula aufugiasit odorem cadaverum sui generis.

83쪽

DE HOMINE.

Quaeritur etiam , num dentur medicamenta , quibuS vermes ita possunt incidi, ut insensibiliter excernantur grumorum instar λRespondeo, possibile esse I vermes enim necantur ab acribus & s Iinis nonnjhil corros vis, quibus enectis, mollia illa corpora ab illis salibus 1olvuntur, comminuuntur, & in grumos tenuissimos convertuntur intra paucas saepe horas, & initar viscosi limi, & minime sub ratione vermium excludiantur . Nunc Λnicviarum superllitio eo assiugit, tu velint medicamenta contra vermes exhiberi die veneris , quo videlicet vermes avidiores existunt, ac proinde magis assumunt e medicamentis exhibitis , ut ita melius possint expelli. Inter illa medicamenta , quae vermes expellerent insensibiliter , collocantur omnes Spiritus acidi, utpote Nitri, Ur Irioli, Sulphuris, salis , erc. Optimus eii Mercurius dulcis e sed de his In praxi demum agitur. Hie locum habet observatio illa Ebedi, qua expertus est , oleosa Insectis esse inimica e rationem dat . verius in praxi , videlicet quod illa animalcula non aliter ae homines moriantur, quamprimum eOxum transpiratio impeditur, oleosa autem & pinguia poros cibi ruunt,& obliniunt suis particulis mollibus , flexibilibus, & tenuibus, atque ita eorum transpirationem impediunt, & moriuntur. Habemus egregium hujus rei experimentum a cum quodam tempore exhibuerim , cuidam virgini, de cardialgia querenti, aliquot guttas olei nucistae e pretii , cariophilli. &c. mit assiimtionem , maximam vermium coripiam excrevit, cujus gratia medicamentum non fuerat exhibitum rsimile experti sumus nos ipsi in nostro cane , qui cum ad extremam maciem videretur accedere , suspicati fuimus , num in intestinis ejus haererent vermes, qui ejus alimoniam interriperent, atque ita impedirent, ne corpus nutriretur hunc in finem, in ejus os diductum in sudimus paucum olei vulgaris, exiguo tempore post excrevit longum dc latum vermem . Ou:c duo experimenta hic sufficient ad obseruationem dc lententiam RDedi confirmandam . videmus, oleola inlectis eIse valde inimica

Dὸ Clasteribus.

ΡRogredimur nunc ad Costeres ; & paucis

mica.

Experimen

tum.

eorum OrIginem, natu Graesus conscripsit non inutilem de iis tractatum r de origine non est, quod multum nic 'camus, cum auctorum libri his pleni sunt, ubi ex proseta de iis agitur, ae proinde B. L. eo alle'amus. . ι De natura eorum idem proserimus, ut & struct 1 & composit ione, quod proprie ad pharmaciam spectat. Generaliter hic tantam attingimus eorum praecipuum usium - σ1sterum Reperiuntur diversi pro diverso scopo : horum autem simplicissi- usus. mum genus est intestina eluere, quod sola numiditate agere possumus: sumunt vulgo hunc in finem aut aquam fimplicem calefactam, aut ei addunt fores chamaemelorum dc oleum eommune, aut amygdalarum dulcium, aut simile, aut solum lac bubulum tepidum. a

84쪽

Eorum usus est in saecibus induratis de inera ssatis r se enIm hIepraedictis faeces durae emolliuntur , humectantur , & intestina oleis obliniuntur dc glabra redduntur, ut eo melius queant excrem ina exire. CI fleres e- Secundum genus est emollientium dc anodynorum, id est, dolorem molitentes o lenientium & mitigantium : fiunt illi ex herbis vulgo emollientibus anodyni. dictis, ut mari a , bi area Ac eorum radicibus . ah a, mercuriali, violaria, femine papaveris, διορiamo, foliis sola ι, oleir anoonis,

dc pinguia sumuntur. Usus eorum Usum habent insignem in colito dolore, orto ab acribus dc salinis star dolore eoB-4 ntestina vellicantibus, pungentibus, rodentibus; nee non in dolore . nephritico , ubi immanis dolor oritur a calculis in ureteribus haerentibus , qui sua scabritie, pmminentiisque acutis & rigidis, membra-nosas partes ureterum fodicant, lancinant, pungunt, dc sic dolorem. intolerabilem afferunt; his , inquam, in casibus hi clylleres emolis . ci lientes insignem habent usum . In dolore ne- Sed quomodo posset esse possibile , quod clysteres emollientes re Fbritico. anodyni in dolore nephritico possent habere usum, nisi illa essene vera , quae antea tam saepe inculcavimus de partium nostri eorporis transpirabilitate , quod habet omnes poros foras intro de intro --: - . s spectantes λ & hoc nisi fundamentum assumamus pro vero & indubitato , nihil poterimus hic respondere ad propositum phaen

: Concipimus enim hic , vapores illorum clysterum emollientium jam injectorum transire poros intestinoriam , versus abdomen spectantes , qui obvolitando hinc inde per cavum abdominis , tandem aut ad alla abdominis vi stera , sic etiam ad renes & ureteres accedunt, eorumque poros ingrediendo emolliunt, leniunt, & laxos reddunt mollibus suis particulis , ac proinde ureterum fibras laxiores xeddendo , illi am Pliantur & extenduntur , ut lapidibus 5c calculis liberior detur transitus ad vesicam , atque ita commode excernantur cum urinh: eaedem particulae molles & pingues a nodynorum urete rum superficiem obliniunt, prominentiaeque calculorum his teguntur , ut sese habeant non aliter ac gladitis vagina tectus , qui proinde - nec pungere, nec secare scit, ita etiam illae rigidae & acutae prominentiae obliniuntur, quominuS ureteres valeant pungere , Vellicare ;& si e dolor tollitur. Clist νεν σαο Prodit hic quaestio non levis , quid prodessent elysteres tam hume mori possuου ctantes, tuam emollientes, si Casus daretur, in quo faeces in superiorieoDeo, i disjὸ bus intestinis essent induratae, vel in quo colicus dolor esset in intestinis dolore, obsta superioribus, ad quae Clysteres pertingere non pollant, Obllantibus in evareulaeo numerisimestinorum gyris, di magna dc norabili Coli vat stularis edi nativiὸ Respondeo, quod non facit corpus clysteris, hoc facere ejus vapo ris intestιου. res, qui iacitu possunt assurgere per gyros & conniventem nonnihil eum υνι, valvulam coli I atque ita vel indurata emolliendo, vel acria & salia .... ' na in volvendo suis particulis mollibus, flexilibus , viscosisque, nonnihil alvum exonerant, vel dolorem colicum tollunt. Aeria enim illa & salina , fi his involvantur, non magis pungunt, ouxm cultri vel gladii vagi ma vel lana tecti, & sie magnum levamen aegris affertur. Concludimus igitur, dari vim clysteriam humectantium ec emollientium in intestinis superioribus.

85쪽

. Sequuntur ClUeres pureantes, qui suo acri sale purgantium non c .st, . . . . nihil vellicant intestina ad contentorum excretionem dc expulsionem: PM Iocum habent, ubi ex desectu bilis propter ductos bili seri communi, Δμπτυ in duodenum infert, obstructionem ortam intellina non irritantur ad expulsonem excrementorum e aut ubi excrementa nimis indurata sunt & exsiccata , ut emollientibus & laxantibus inde elui nequeant; in morbis ardentibus hoc saepe accidit, aut ubi altrictio adest in muscos1, di glandulosa intestinorum substantia, ab acidis & auis seris orta, ita ut mucus & gluten in intestinis haerens induruerit: hisce in casibus clysteres purgantes locum habere possunt. Haec purgatio potest etiam commodἡ dici purgatio tantum , per quam tantum intelligimus, illa expelli, quae haerent in intestinis. &in eorum villos1 & mulcosa subsantia. Caetersim purgantia illa dicuntur, quae sanguinis massam purgant: CI feris eat de his non loquimur, cum sanguinis naturam nondum inspeximus. mouientis es Sed posset esse quae ilio , undenam tantus ex sola injectione clyste- nonnihil par- ,ris. qnem vocant, purgantis saepe Oriatur excrementorum proventus' gantis ex lx- Respondeo, hoc non debere mirum videri illi, qui intuetur tam lectione tin datam intestinorum longitudinem , quae plerumque altitudinem homi- tantus excrenis septies superare videtur : nonne is fateri debet, magnam mate- mentorum

riae viscidat tenacioris copiam posse colligi intra tam longam intesti- prodentu ianorum muscosam & villosam substantiam , quae Ope clysteris purgantis inde ejiciatur, ita ut non opus sit, ut simus anxii & solliciti pnam illa ingens excrementorum copia non provenit ex venis re arinteriis me sera icis , cum certum si , tam longam intestinorum sitit Iam posse continere ingentem excrementorum copiam.

In hac muscos1 & villosa intestinorum substantia latet saepe mate- .ria acris falina , quae colicum dolorem atrocissimum producit ; &tunc saepe lenientia assumta nihil prosunt, vel si prosint, hoc tan-thm agunt pro aliquo temporis momento. Nihil prosunt, cum illa lenientia non possunt satis alia penetra- re in muscosam intestinorum subitantiam, ut queant ita acredinem

lenire.

Pro tempore prosunt, quatenus leviter tant tim Involvunt 3c obliniunt acria salina mollibus, quibus postea rursus exhalantibus & avo. Iantibus calore, acria & salina rursus pungere & lancinare incipiunt, di rursus malum exacerbatur. Hanc substantiam villosam &muscosam,& ex infinitis fibrillis de glandulis contextam quoque ostendit Dominus Bil ius in me sente rio, in quo praeter duplicem tunicam, inter quas vasa lactea & va- sa sanguifera tam venosa, quam arteriosa me sera ira dc nervi excurrunt, notavit mediam aliquam tunicam villosam & muscosam , ex congerie magn1 fibrillarum nec non glandularum constantem , inter quas saepe contingit, materiam viscolam haerere, Obistructionesque Dantur etiam clysteres, qui sortios purgant, & magis intestina vellicant. . vemcter Pur Componuntur ex purgantibus acrioribus, ut belleboro nigro , eeso- g inte ni Dde, scammonio, guttagamba, oec.

86쪽

dum veterum opinionem.

Prima guto. seeunda. Tertia.

Iuid de ea fit

renendum.

purgantia ad quasnam Reis giones pertinis sunt t

exhiberi, in eam, ubi necessarib e si purgandum, ut in Angsua: sed postea quaestio erit, num clysteres purgantes eant ad sanguinem, eum que commoveant & purgent λSolebant hie loci veteres formare distinctionem regionum, quas purgantia peragrare deberent, tam laxantia, qu1m vehementer purgantia , dc etiam mediocriter purgantia; sed non mirum, illos hic non potui sie distinctum formare conceptum propter ei mulationem sangui nis ipsis ignotam : hinc non bene dillinxerunt. Prima regio ipsis erat a ventriculo ad ea uum hepatis ; quatenus concipiebant, chylum Per vasa meseraica deserri ad hepar, illicque in chylum converti . Secunda erat ab hepate ad cor; nam Volebant, ch Zlum deserri immediate ab hepate ad cor ipsum . Tertia erat a corde ad corpus uni versum ; at non est verus hic naturae ordo, nec iter, quo incedit chylus. Si vero velimus nos hunc numerum ternarium regionum serva in re, plandalio modo procedimus , sequimurque rectum & verum ordinem, respiciendo ad vim purgantium lenium, mediocrium, sortium. Prima erit ventriculi dc intellinorum; nam purgantia quaelibet assumta prius perce sophagum tendunt ad ventriculum, ex quo postea progrediuntur ad intestinatem fis uiam.

Secunda est ab ipsis vasis lacteis, dc vasis sorid me serateis , dc saeculo chyli sero,nee non ductu thoracico ad sanguinem,&ad cor ipsum,& vasa sangui ra omnia. Tertia est ab his ad partes solidas, quas certum est non ingredi sanguinem sub ratione sanguinis, nisi lienem excipiamus, Ac de

corde est notissimum ; caeterae autem partes non admittunt sanguinem sub ratione san Ruinis, nisi in statu morboso : ergo omnia vasa

sunt comprehendenda sub regione secunda ; partes solidae sub nomine regionis tertiae.

Nune videamus , ad quas regiones pertingant purgantia omnis

generis.

Laxantia purgant emolliendo, leniendo, humectando,& irritanis do nonnihil intestina , sed tantum valde leniter, de materiam crassam, tenacem, induratam emolliunt, humectant, dc sic educunt: vapores emollientium clysterum sese insinuant intra poros muscosae & vili fae interioris intellinorum substantiae, & sic materiam aerem saIinam leniunt, obtundunt, quominus colicum possint excitare dolorem ἱatque ita videmus, quod illa primam regionem expurgant, sive afuerint in sorma elysteris per annm injecta, sive in forma pulveris, aut pilularum , aut Potiunculae, aut boli per os ammta. Sed nolumus haee ita accura id distinguere , ut illa quoque non invaderent regionem secundam ; hoc ipsi im non est conceptu & determinatu possibile r 'certum quidem est, quod praecipua eorum vis amittatur in intestinis, dc mulcos' dc villosa eorum substantia ; sed tamen non obstat , quominus quidam vapores possint transire poros intestinorum , dc lacteorum oscula , atque ita ad sanguinem ire r sed eum certum sit, illud , quod validius est, semper sortiri suum e&ctum ; illa laxantia , vel mediocriter tantum purgantia , sanRuinem

purgare nequeunt, quamdiu eius fermentationem evertere non valent , dc sanguis suam servat sermentationem consuetam . Quamdiu haec

87쪽

haee se ita habent . tamdin nulla erit sanguinis purgatio , nee ulla In eo mutatio, γῆ a seruientationes sanguinis potentiores existentes , qu Ini illa purgantia mediocria & lenia, sortiuntur effectum , dc

Iuam reservant sermentationem consuetam .

Si vero purgantia sint vehementiora , qualia sunt illa , quae per os assumuntur ex Rheo, Ialana, aud, etc. illa per lactea ad sanguinem derivantur , ejusque sermentationem superando purgant, quatenus erassiora & saeculenta a subtilioribus dc magis puris segregantur , dc per emunctoria nostri corporis expelluntur : sed hic locus nondum est agendi de ratione, qua agunt re operantur purgantia in nostro coropore . Illa igitur purgantia pertingunt ad regionem secundam , id est, ad sanguinem dc omnia vasa. Cum autem fortissima et vehementissima purgantia suerint assumta , illa cum reliquis humoribus ex arteriarum poris extrusis ad partes nutriendas in partes solidas deponuntur , atque ita cum humoribus in partibus solidis haerentibus sermentantur , humores despumantur, rare fiunt,& expelluntur ex latibulis, Et ad sanguinem derivantur per vasa lymphatica, dc tandem per publica emporis nostri emunctoria expelluntur . atque ita videmus, quod illa pertingunt ad tertiam regionem. Haec nostra distinctio regionum convenit pland circulo sangi Inys , operationi naturae, ac proinde nititur firmiori fundamento . Postea erimus visuri, ubi ad sanguinis naturam explicandam pervonerimus, in quo consistat natura purgantium , quomodo dc qua ratione agant in sanguine dc corpore nostro : certum est , quod omnia amaricent, ac proinde sunt de genere salino , qua ratione valent intestina punis gere, lancinare , dc ad exclusionem excrementorum irritare ; dc hoe tantim a nobis hic loci spectari potest , non vero quomodo agant in sanguine dc humoribus per universum nostrum corpus dispersis. Sequuntur nunc Costeres nutrientes , quos multi negant, quia Non vident vasa lactea in intestinis inferioribus, per quae irent ad sanguinem : at huic ratiunculae repngnat dc ratio, dc experientia. Experientia hominem phrenitide laborantem per decem dies servavit invita solo usu clysteris nutrientis. Dantur alia exempla in aliis morbis acutis, ubi omnia sunt volatilia , dc spirituosum exsanguine subito exhalatur , ubi homines solo usu clysteris nutrientis conservati fuerunt aliquamdiu: sic in Angina laborantibus hoc saepe obtinuit; ubi aegri ne guttam liquoris quidem assumere poliunt propter gulam occlusam,tune nisi succurreretur aegris clysteribus nutrientibus , necessario mori deberent. Fatemur tamen, hocce experimentum nihili faciendum , dc nullius momenti esse in morbis chronicis dc pituit is, quos diximus diutius posse inediam pati; sed in acutis res sese longὸ aliter habet .

Ratione, respondendo ad observationem Λnatomicorum crassam is, eorum argumentum pland esse negativum : Non detegit crassa Λna tomicorum manus haec vasa, ergo non dantur . Non procedit haec eorum argumentatio , nam obliterantur dc abeunt eκ conspectu nostro in cadavere: hine autem est, quod Antiquitas ea non potuerit dete. yere, quia in tenuibus non poterant invenire ob eorum exiguitatem dc subitaneam di i parentiam. 1

Quod subito dispareant dc conspectum nostrum fugi aut, probat se

fortissima ost

Vasa lactea

88쪽

Vosa Iactea

purgantium majore, quam ea, quae per os

gantes an

ctio eanis vivi, in qua nisi dexteritate Anatomici aecu istissimi sibilo ligamenta injiciantur circa pancreas ΛΘlit,ubi videlicet est radix me senterii, & quo in loco lactea concurrunt & constituunt fae culum chyli serum nec non sit perius prope axillas ligetur ductus th raeicus bili serus, illico vasa lataea disparebunt, & a nemine poterunt

distingui in me senterio , cum videlicet lac protinus progrediatur ve sis ductum chuliferum : lactea enim frigore aeris ambientis comprimuntur, & chylus in iis contentus propellitur ulterilis, atque ita a . contingit, ut dispareant. Non igitur valet illa argumentatio Λ nato- . micorum, ego non video illa valla, ergo non dantur. Libenter quidem concedimus, quod multo pauciora lactea repeis riantur in crassis , quam tenuibus intestinis; quod etiam ipse ratio docet in primordio generationis, cum intestina essent adhue mollia, rara, dc eorum integumenta ita e Isent, ut rudimenta eorum tantsi messent jacta chylus ex ventriculo est usus in intestina priora dilabitur, Illic oscula sibi parat , intestina pertundit , & lactea describuntur ex quo sequitur , illic plurima reperiri oscula , id est, pluribus in AIocis pertundi intestina , ubi copiosior existit chylus; at chylus e Piosior reperitur in pr oribus intestinis , cum eκ ventriculo statim in illis deponitur , ita ut pauca vel saltem e Nigua ejus copia progredi tur ad crassa intestina . Concludimus,in primordio generationis illic reperirἱ plura lactea , ubi est copiosior affluxus chyli: at hoc est in intestinis prioribus : ergo habuit majorem occasionem chylus pers randi intestina ad lactea formanda in prioribus intestinis. Sed tamen hoc argumento non probatur , plane nulla lactea reperiri in crassis. Quidam observarunt, quod in Cuniculis recenter ma- .ctatis lactea conspicua sint in crassis intestinis : equidem hoe etiam laeum potest habere in nobis , quamvis homine mortuo non a in

pareant.

Ex hoc sundamento possumus etiam eruere rationem , cur clysteres dosin purgantium requirant quadruplo majorem , quSm ea , qua per os assumuntur ρ hoc ipsum veteres quidem experiebantur , sed rationem dare non poterant f nos hanc esse putamus , quod inte-ssina crassa non habeant tam multa lactea , quae possunt purgantia ad sanguinem derivare, quam quidem tenuia di priora , ad quae clysteres non pertingunt, nisi sua parte subtilissima vaporis instare sic igitur phaenomenis satisfacimus ratione, & a priori argumen

tando.

Exoritur hie & alia quaestio , num elysteres possint dari purgantes , qui sanguinem purgent, de quibus superi is diximus λ Respondemus & difficultatem magnam hic notamus, cum Electuariorum pulveres crassi, quibus in Cysteribus utimur, non possint transire .poros intestinorum , vel vasorum me feraicorum , ut ita ad sangui nem deriventur, eumque purgent. Secundὸ, lactea in crassis intestinis, quae elysteres solummodo per- . Iuunt, obstante valvula coli, nulla aut pland paucissima reperiri, ex prioribus dictis constat; ac proinde aut nulla , aut admodum exigua pars purgantium ad sanguinem per lactea derivatur . Toriis, supponamus , quod dentur lactea. quis nunc dicat, eorum oscula ita esse aperta, ut hos purgantium pulveres crassos admittant pcum in antecedentibus viderimus, quod lactea admittant tantum par

89쪽

em subtingeham chyli, quae roris instar ealore elevata oscula ingreditur lacteorem , & sie ad sanguinem tandem derivatur , concludis mus , aut planὰ nullam partem purgantium clysterum ad sanguinem derivari, aut si aliqua eo derivaretur, illa deberet esse valde exigua, quae non lassiceret ad sanguinis sermentationes evertendas , atque ita ad eundem purgandum . Igitur vix dari potiunt clysteres purgantes, sed omnes sunt intestina eluentes , & excrementa illic haerentia

educentes.

Rellat nune ut paucis dicam per quam nam viam cly steres nutrien- CIUeres nutes queant ad sanguinem derivari, atque ita Partes nutrire, & motum trientes peν sanguinis conservare . quas vias ad Concipiendum est , dari lactea quaedam in crassis intestinis , quae sanguinem trimentum deserunt ad sanguinem , quo mediante per totum corpus eunt.

Aut si illa non dentur , cogitandum , quod blandi vapores clyste- eum nutrientium per poros intestinorum eant ad sanguinem , ingrediendo poros vasorum lanu uiserorum , non alia ratione ae dictum sultde ely steribus a nodynis & emollientibus, qui operabantur in dolore nephritico solummodo hac ratione, dc nulla alia inconceptum cadere potest nostrum . . Sic videmus etiam, quod clysteribus valde penetrantibus aquae hydropicorum ex abdomine eliciantur quatenus clysteres porcis aperiunt intestinorum , quos apertos particulae aquae flexiles & ad quasvis p rorum figuras sese accommodantes facild transire pollunt , ut ita per intestina excernantur. Si verum sit, quod haec ita operentur, quid mirum est, quod e Iy- steres nutrientes effectum producant ratione vaporum blandorum ex sese emittentium , & per poros intestinorum & valorum sanguiserorum meseraicorum transmittentium λ μ . , Λ ut i quod antea etiam inculcavimus in illi vapores assurgere possunt per conniventem coli valvulam, & per gyros nonnihil apertos Intestinorum , ad tenuia intellina , atque ita transire lactea, quae e

ad sanguinem deserant. - . . ' i . t

Alterutrum igitur eligere debemus, tenna effectum habeamus sinpissime expertum , ae proinde de eo ratiocinari debet Medicus rati malis aut dari lactea in intestinis crassis, aut vapores clysteris nutrientis transire potos intestinorum & vasorum s anguiferorum, aut eosdem assurgere per valvulam coll& gyros intestinorum ad intestina tenuia, di sic transire lactea r atquo ita studemus, ut phaenomena ratiociniis nostris conveniant.

XII. De Apri u Alta, ct natura Asringentium

IN intestinis adhue eonsidersnda veniunt astrictionis causae alui; il- ώτι astri iociae videlicet , quae non dependent a sanguine, sed quae primὸ oriuntur a sola exsiccatione & nimia mora excrementorum intra intestina, ut adeo eorum superficieε non amplius sit glabra de lubrica pru facili ri excrementorum exclusione.

90쪽

eium natura.

Seeundὸ , a desectu bilis maturaliter influentis in intestina , exque

aeredine su 1 vellicantis: circa quem influxum nobis in memoriam revoeare debemus, illam insertionem ductus communis bili seri, quam vidimus in praecedentibus, e sse valde obliquam inter fibras & must sim villosamque intestinorum substantiam excurrentem p ac proinde ille ductus , antequam perveniat ad superficiem tuteriorem duodeni, ualde obliqud excurrendo , nonnihil clauditur: hinc accidit, ut una pulta non statim decidat intra duodenum , sed tunc demum , cum reliquae guttae a tergo insequentes priorem pondere suo ita premunt, ut in intestina notabilis quaedam quantitas simul prolabatur, quae demum

sufficiens est ad intestina sufficienter irritanda, quod una bilis guttula

facere non poterat.

Hie ductus si fuerit obstructus, bilis non effunditur intra intestina,

nee proinde irritantur, & ad expulsionem excitantur, adeoque aluus debet esse astricta. Tertiὸ, ab usu austerorum , acidorum , astringentium omnium ahis intestinorum si Millat contrahuntur, & humores intra illos haerentes indurantur, ac proinde glabrities intestinorum tollitur, excrementorum partes inter se connectuntur, firmiusque inter se cohaerent &indurescunt, quominus commodὰ queant expelli. Asringentia , quae vi siptica possent, constant particulis erassis , terrestribus, duris, subacidis plerumque, si ve austeris, quae humoribus admixtae eorum fluiditatem , motum , tenuitatem imminuunt ;poria autem impactae eos obstruunt, & humores ne fluant per tubulcis arcent, unde fibrae , non humectatae & irrigatae , sicciores evadunt& contorquentur, Ut vulgo siccitate corium et adde, quod acredo laneinans fibrillas , rumpens, di eas resilire in cincinnos cogens, sensus, astrictionis augeat. Veteres & Recentiores multa de astringentibus scripserunt, & nemo eorum adhuc naturam astringentium explicavit. Fatemur, naturam eorum esse admodum explicatu difficilem di sed tamen praestat hic aliquid dicere, quam tacere brutorum instar. Sali i- fecissenos putamus, s modo ostenderimus, qua ratione astringetntia hoe agere queant, quod quotidie videmus. Rem ita concipimus , quod eorum partes sint in cincinnos divisae,& quidem circulares, & ex curvatione reflexos, quales deprehendismus in herba illa, quam vocant Noti me raraere, quae quam primum manu tanetitur, mox resiliunt e3us capsulae seminales, & semen effun-dltuer vel datur alia, cujus solia compressa & inflexa mox resiliunt, quatenus harum plantarum partes sunt in cincinnos di visae circulares& reflexos nonni nil, quae si flectantur, mox arcuum instar re si liunt. Illi igitur cincinni circulare di refleni sintra fibras intellinorum lese Insinuando, eas eontrahunt & breviores reddunt& fistulam coar. ctant nonnihil; vel excrementorum partes firmiter luter se connectunt di compingunt, ut reserant materiam compactam &Induratam ; vel quaedam astringunt ratione coagulationis, ita ut humores coagulentur& condensentur, combinenturque eorum partest & sic intestina aspera & seca quasi redduntur, & excrementa indurata nonnihil non fa-eild ea transire possunt.

Sed de his alibi state uberior erit dicendi locus, haec tantum in tran

situ dicta sunto. .: . . .. - . -

SEARCH

MENU NAVIGATION