Demonstrationes euidentissimae 30. praesentiae, distributionisque corporis ac sanguinis Christi in sacra coena, hactenus multis minus cognitae. Authore Mathia Flacio Illyrico. ..

91쪽

, monstrativi τουτο,Hoc,quae di adue ijd- . monstrandi Ecce. Qui Hebraisimus in demonia strativo pronomine HIc diligent me hoc lataci obstruandus est,ad consequendum uerum ac genuinum fractum uerborum caenae Domini. Hoc uero,quod dico de istarum duum para ticularu Ecce Cr Hoc cogenientia,notriantum ratione demonstrationis conmeretur, quod mea ita duae uocula sint idemsed etiam quod

cne adverbium EN aut EccEmox ipsiret deis monstratae aut nominatiuo in ueteri formuta

adiungitur,sine interposito alio bubiecto, tanta

quam si ipsemet sanguis sis primum subiectum,

sic et pronomen demo trativum Hoc, aut inc, accipiendum est in noua pactione. cum Mosies dicit: Ecce sanguis Testamenti, ipsium sanguinem ueteris Te tameti digito aut manu populo directe monstrat: Sic baud dubie etiam christas recta ac sine aliquo medio digitan to indicat sanguinem noui Testamenti. Forte etiam usivi est adverbio demonstrativo Ecce,

hoc Ioco in sua linigua d noui Testamenti scrii mores hic quoque, sicut Cr in epistola ad H, braeos pro Ecce substituerunt pronomen

92쪽

demonstrativum Hoc aut Hic. Illa igitur Hebraea propinqor demonstratio arctiors connexio particula demoriatiuae cusanguine multo euidelius asserit praesentia sanguinis uelati digito cora populo monstrati, gpronome demo traiiure comum more acceptu,

euidentitvis excludit istud opbibina aduersariora EST, id est,significat.Na adverbiu demonstrativu-mpliciter ac de proximo mostrat sanguise,no aut aliquid aliud,quod postet esse opus aut figura sanguinis. Intelligatur igitur ontrino bis pronomen demonstrativu Hoc uel Ηιο Hebraietare cir naturam adverbi, demonfir tisi Ecce repraesentare.

Et si uerb unus quispiam ex aduersarijs urgeat alibi clare dici, Hic calixitamen in locutio adeo communis Cy usitata est, quia continens rectivi quam contentum ostendi cerniq- pori test,ut propria haberi queat. Sic idem fudbet, si Moses dixisse Ecce crateres sanguinis T stamenti,cum eo, quod ait,Ecce sanguis Tectament perinde isquam utraque locutio inunt sanguinem monstrasset. Quare cum scriptores Testamenti infrinuia foederis pro EccE Hebraeo substituerint Hoc,Hebraeo.'.Cris Euangelistis intelligi e

ponis debet illud, Hoc perinde ac sidictum 4

93쪽

Domino fuisset Ecce sanguis noui Testamenti,

aut Ecce corpus noui T samenti, id est, quo nouum Testamentum sincitur, ut ita sit res iapsa sanguinis ac corporis coram ac digito commonBrata Apostolorum oculis, si non coirporis, at saltem mentis. Non igitur sic illud diactum accipiatur, quod ibi sit proposita ac eo posita a Domino quaedam interpretatio signora

quomodo panis aut uinum signisicet aut figum Tet corpus ac sanguinem Domini in sacra caerina.Non, inquam, est ea Domini loquutio aut sententia ut aliqui opinantur quasi quaedam allegoriarum oporum,signorum, cat figurarum aut somniorum sicut Zuuinglius constre ista cum somnio Pharaonis ) interpretatio declaratio, quid er quatenm aliam rem signia iser aut figuret:Sed ect praesientis datis in erasum corporis cir in potum sanguinis demonstratio, o simul tertio, quod eo languine ac corpore eiusque dictributione, Uu ac potione ita Iud nouum sacrums foeduε aut Testamentum sauciatur Er constabiliatur. Nec tamen id simpliciter urgeo, quasi diro lectice loquendo corpus ac sanguis nequeat esse aut non sit praedicatum. Sicut enim illa ueriteris Terimenti formula resolui potest ri

94쪽

banc propositionem: Ecce boc,quod ess in crateribus hisce, aut quo uos sergo , est san guis Testamenti seu foederis: Sic cir christi Ioiaquκtio talem sententiam expositionemq; fert,

Ecce hoc, quod uobis iam do tin cibum Cr pom tum, est corpus ac sanguis meus Novi rest menti, seu quo nouum Testamentum corneodendo ac bibendo sancitur. summi illud Hebraietans pronomen demonfirativum hoc, ac complectens simul aut exinprimens adverbium demonstrandi ECCE,ominino rem ipsam corporis ac sanguinis Domiani coram Hii, exbibet ac demonstrat, non auratem amentes quasdam res ac lorem em corrito existentes figuris, signis ac opis plagit, gruscat uel adumbrat , aut etiam somnia ina

terpretatur.

Ex ipsa igitur ui ac natura demonstrati a

particula, praesertim ratione Hebraeiberinois

ni liquidis me constat, i ic praesens corpus ac sanguinem ostendi, ex tin cibum potamque diis stribui,non autem absens figurari, adumbrari. aut opis Mosaisis significam conueniunt ergo ista duo proxima argummenta interse aptissime, er quatim Dpotvosi quadam sibi mutuo occurrunt: sicut enim a Tticulas το ILLE praedicato additus, Mela-

95쪽

. ii retralit predicatum is siubiectum, cum eoae mlhet ac ueluti idem ficit: Ita uici uoiacula demonstratiua EccE, aut Hoc,illi ueriluti occurrit, subiectum praedicatum promoruuens, Ex uelati recta inum praedicatum arriripiens ac monstrans, perinde ac si diceret Ecce

corpus,Ecce anguis meus Erc. Quod alte te cogitanti maximam lacem Er energiam is

hoc tam celebri fili, Dei dicto Uert.

celebratur a theologis illud Hilarij dictum,

Ex occasione dicendi sententiam dictorum pera tendam esse:Verum multo rectius uerivis diceretur, quod ex scopo,intentione aut proposito dicentis cir sermonis dictorum ac verborusionissus petendus sit. consideremm ergo attente, quid bis agat cir dicere uelit christus: inde eis . nim certisime, quam um verba de corpore ac sanguine ipsius pronuciantia habeant, animaduertere poterimus. Primum stas constat, eum strire foedus inater Deum Cr homi nes, seu sancire nouum Terastamentu. Deinde id agens dat discipulis que iam cibum ac potum, eoss eum sumere ac edere Cy bibere iubet. Tertio ister dandum docet. eos quid sit, quod eis det, Cr iis quem usum aue sinem. Quare ita uerba adpraesentem materim

96쪽

am er actionem sederis arctfime applicanda

sunt, de eo modis omnibuε intelligenda , non de quapiam alia re peregrina aut absenteJQuod ut melius intelligatur, consideretur ista vetus formula et historia Testameti, quae est ueluti quaedam oriro aut fons verborum cornae, 'deris aut Testamenti Domini. Uam sicut tori tum nouum testamentum ex vetere sumptum, formatum ac uelati exsculptum ectili etiam iacta uerba noui sederis prorsus cum illis Exod. 2 . consonant, ut tum supra, tum en is Fideli admonitione prolixus ostendi. in Moses Exodi a sancit uetvi Testamelum in Sina intemeum et popuIu mactat 'derales uirimas, en dimidium quidem sangui nisDargit aut fundit super aItare, uelati Deo eu erras,dimidiu uero prostra ad populum, ut eu illo aspergat, et dicit,Ecce sanguis sederis, quod pepigit Dominus uobsum erc. quod diactu uertit epistola ad Hebraeos, Hic est sanguis

Testament quod Deus mutauit erga vos erc.

cam igitur ipse prostri illum 'derale san

gubrem in craterom, eos populum astergens praedicta uerba dici loquitur de praesenti re, populumq; docet Cr monet, ut istelligat ex eorgitent, quid ibi proprie agatur, non autem me

ditatur peregrina er absentia quaeda, sed prα ii 3 sentem

97쪽

sentem sanguinem foederatior uictimarum inostrat, neq; tamen eum ociost ostetat, sed simulqμidnam feriae rei eo agat,Φnegocia praeseneia explicat, q. d. Vos scitis iam per me hic cirhac praesenti actione sanciri foedus inter Deum et uos.Vidistis quos mefoederales uictimis ina ctasse, Cr partem quide sanguinis earum supeν altare Domino id gerendo fudisse, partem uero ad uos in hisce pater. extulise. Videtis etiame eo uos lasergere:Nunc igitur scitote bucsanguine esse foederis seu Tectamenti, eoq- ideo uos aspergi, ut istud praesens foedivi s inciaturo stabiliatur, uoss hac re π actione tum cer- tiores fatis de Dei erga uos uoluntate, tum etiam fici alis tanto firmius uos erga Deum obligari ad seruandum hoc foedus praestanda s ea om=via, quae nunc Dem a uobis stipulatus est,uossprestituros uos promisistis.

Hic est ueris ac genui 3 sensus uerborum Mosis populum istis uerbis alloquetis: Ecce sunguis Testamenti, uel, ut habet epistola ad Heri braeos Hic est sanguis Testamenti , Dod Deus erga uos midauit, aut uobiscumsanciri praecepit. Non exponit ille ibi populo allegorias aut figuras Igna aut opos rerum absenti, extra

illud negotium exientium ,sed praebentem sanguinem minu digitoue ostendit, ac serio iubet. Ipraesi

98쪽

Iβdelitas intentosese in rem praesentem,erca siderare, quid ibi Deussecti agat, quisue sit ille sanguis, αμt quo me, usu,ues intentione in ea os etfundatur. Hoc itaq- etiam eodem modo uerba foederis aut testamenti cbristi expendamus, quando. quidem tum foederum naturam perspici, tum praesertim Dei foedera aut Testamenta interfecondirri utili fimum est, tum denis ChristMoismnino haec sua uerba ex ueteri Testameto siumpsisse, uel ua potius propria inde repetiisse uidetur. Ipse enim fuit illa angelin, qui olim illum populum per Mosen ductauit ac eduxit foedus cum istis sanxit, illa θpiritualis petra,ex qua olim populo in 'stica aqua,praesentis foederis potum denotans, teste Paula, profluxit. cbrictus igitur in sciendo foedere, dato ciabo ac potu iussisq; Apostolis eum edere ac bibere, non peregrina quaepiam,quae in caeso em reo aut costallino sunt.incipit agere, aut ab sientium reru opos, figuras uel signa permeton mia de iurare,non quos ociost datu corpuου ac ,

sanguine suum ostetare,sed proprie ipsam rem praesentem,quid ibi agat, quid det in quem usium, Apostolis exponit, eoss iubet in praesens negocium res et actionem inietos esse, ut sciat,gi perbenac Deus aeu istis agat.Ea letitur adeo

99쪽

. peccatorum.

Sensius ergo dicti christi est, quasi diceret:scitis nunc Deu per me uobiscum ac cum toto gemnere humano inire nouum foedM. Vidistis etiame dare panem ac uignum in cibum Erpotused hoc nondum satis est. Oportet uos praeterea scire, quid uobis simul cum bisce elementis in cibuac potum dem, er in quem usum. Scitote igitur me uobis hic simul dare etia corpus ac singuia ne meum,mox pro uobis cruciligendum,iam in hunc usum, uthac eius comeritone Cr baustio neboc nouum foedus aut testamentum sanciam tur aut conflabiliatur. Hoc omnino uolui ista uerba:Hic est sanguis noui te flameli, nempe hic ipsa sumptione mei sanguignis,nuc icitur et ignitur nouum foedus aut tesstamentum inter uos Cy Deum. Hoc uobis sit

quasi certi; u et loge preciosi seu pignusuo

et luntatis

100쪽

Iuntatis ac promisonum diuinarum, beneficia polois meae vobis offerentiu, quod pignu3 uos perpetuo ad praedicti fontis bonoru,nepe mea

mortis recordationem reuocare debet.

Hic. n.sanguis a uobis,tant altera conmorada parte,sumptus debet uos perpetuo monere de sanguine alteri cosederate parti ides Deo)oblato, seu suo modo ab ea fiumpto,ne de effusioe angianis in cruce:Vici uero ille Deo oblatus sanguissem passio mea aut sacri

cit,perpetuo cor a Deo in meo caelesti tabernaculo existes, monebit ere,ut cogitet de hoc meo

sanguiane uobis dato, atq; ita σ demere, fluo nomine uobiscu inito. mare Acut hic ut ita dici sacrametatis sanguis uos monebit de quaere

dis tigiladisin per fidem beneflc s meae pa*oni ita ille ut sic loquar pinionalis sanguis

uice uersa monebit Deum ac impetrabit uobis ab eo merita beneficia s meae payonis. Obstriuetur er hcc ualde concinna duorum,ut ita dicam, sangμm in christi inter se harmonia aur

Quam uim sensiumq; Domini gerboru pr