장음표시 사용
241쪽
242쪽
VERITAS.Qvo o molitur aetas robustior, hoc praeludit ,
imbellis ; sed utraque luditur, vilius haec, νhombin, illa pretiosius; haec in crepundiis, illa in negotiis, utraque in deliciis ; haec rhombum aeri,illa
classem aequori credit, utraque vento: utrumque gmagno. molimine ventus in altum subvehit, dc quinia . nullo mΟX negotio repente praecipitat; utrumque iatis. modicus aurae sibilus animat, & immodicus, aut nullus exanimat. Ac de rhombo quidem inter . pueros constat,de classe vero inEer Otimes. .
Quis enim nescit, rostratas mille ducentas, &eo , onerarias ad tria circiter millia, quas in Graecos X muXerXes armaverat, tribus hominum myriadibus 7 'instructas supra viginti, ut plurimum IEolo per ludibrium triumphatas ξ Quis nescit finderatas. iinimico rebelli foedere Provincias,licet ea navium μ)Σ copia potiantur, quam assequi se posse ceterae dea in ' sperent Respublicae, plura tame,si rem ad calculos ocent, naufragia numerare posse,quam navigia. Hoc certu est,tam opima de omni genere navium spolia vento cessisse; ut,si omnes, quas maris abyDsius absorpsit, visui pateant, uniVersum, quaqua diffunditur, Oceanum triplici, ut minus, sororum ordine constratum repertum iri nullus addubitet.
243쪽
Sed quid externa recenseo quid enumerando 'dubia rem indubiam in dubii suspicionem addu-so ZSensit haec patria, luxit Hispania, gavisa est
Anglia circa annum a nato in terris Deo milles1-mum supra quingentesimum octogesimum octavum eam classem a Vento eXpugnatam, quae non Angliae modo,& et,quam foederatam vocant, Belgicae expugnandis par erat, sed hostibus praeterea Christiani nominis uoiversis. Ini mecum,si placet,& navium illius numerum,& apparatus molem,&commeatus impensas; & tum demum judica, an . falli me credas, an fallere, an Vero comperta de
Quadriennium, ut sertur, integrum in classis is bis hujusce fabricam variis in Provinciis labor incu- ΣΠ buit. Antverpiar 'Dunkercae , Stuis, tanto studio - aedificatum, ut ne noctu quidem, aut sacratis die- . bus opinintermitterent.Missi quoque Gedanum conquisitores emendis ratibus. Nec segnius in Hispania puppes, sociosque navales Rex collegerat. Naves,quae ex Hispanialiaverant,quinque & qu
o draginta supra centenas erant: eo ex numero cens mi in tum & decem armatae, nonnullae septingentarumo eoque amplius vehium; Ceterae commeatus, ac
necessitatum alia subvehebant . hominum aliae ' ' octingentos, millenos aliae, tormenta vero qua- militum, draginta,aut quinquaginta,quorum in universum' millia
244쪽
millia chio, & quingenta promiscuae magnitudinis. Nautarum sociorumque navalium , praeter copiosissimum militem, millia duodecim , mixtum gemst ex Hispanis,Lusitanis, Cantabris, Gallo-Britannis, doliandis,ex Sememtrione, totaque adeo Europa maximis sumptibus conquisitum. Naves ipsae & altitudine & robore castellis pares; ligna quinum in crassitudinem palmorum,contra
quamvis communium tormentorum injuriam.
Aderat flos omnis nobilitatis Hispanicae , ne scilicet expeditioni de rei, qualem in exteras gentes Hispani numquam susceperant. Emissus Madriti in publicum libellus, quo accurate classis hujus rationes confectae erant; qui navium,qui militum, qui sociorum navalium numerus, qui Praefecti enturiones,signiferi; recensita quoque tormentorum copia, & pulveris pyrii, commeatus bis cocti panis, laridi, casei, orizae, fabarum,pisorum,olei,aceti,Vint,recentis aquς,similiumque, cujusque mensura quam accuratissime adscripta. Eo ex indice,ut pauca rep.etamus,fuere inbuasset ad xIv. mille, centum & septuaginta cados vini, quae mensura culeos rhenanos septem mille &octoginta quinq; facie Cetera hinc conjeetare in
arduo non est. Senum mensium annona universae
classi provisa. Armorum quoque,pr ter quq miles
245쪽
eti4 CLASSIS.C quisque gestabat, ingens vis ad quemvis casum tuborum longiorum millia septem, & quaecumq; ad eos pertinebant,breviores mille, hastae altiores, & bipennes totidem, ligones, & quodvis instru- mentum pro fossoribus Teptingentis congesta
erant ; currus praeterea, carri, funes, terebrae, &quaecumque necessaria aut erant, aut Videri pote rant. Tantae molis erat,per se quidem non vanum
Europae terrorem, sed, permissit Numinis, inane ventis ludibrium struere. x Oppugnata siquidem classis Haec tum ab Hol-ρa,t. ia. landis,tum ab Anglis per vices aliquot, dum Parmensi,qui Belgicae prςerat, jungere se non potest, θ' rupis ad instar substiterat. At tertia demum Se
brium. ptembris di eXorta epente tempestaS Immanis,lic universam protinus expugnavi ut circa Hiberniam, dieru dumtaxat binum spati,duq supra triginta perierint , amissis ad millia decem hominibus. Ceterae in Norwegiam, aliae alio delatae, quaedam longe adeo provectae, ut ne fama quidem umquam quidquam de iis compertum sit. Sed quid ad haec tanti moliminis caput,& Prin-. ceps Philippus,id nominis Secundus 8 In homines armaveram,inquit,non in Deum.Recte. Intelligebat nimirum,etiam classi attribui posse, quod patientis animi corporisq; speculum, Orientis Propheta simul & Regulus de se dixerat stula Nn es
246쪽
247쪽
v πMPIA vanitas , ne dicam amentia i Quis um- d. . .. quam pestiferam pro salute febrim coluitὶ quis est ij. de publica pernicie gavisus est sapiens Z nemo profecto,nisi,qui nimia sorte praefidentia nimium sapiens, omnem salutis suae spem numerosio posuit in exercitu, quem & suam, &Reipublicae pestem credere potius debuerat. ἡ ' Quid enim pestis , nisi contagiosa quaedam .mnia δε- lues est, quae mox ubi funestam,qua maxime pol-' let , putredinem cordis ipsius adytis insinuarit, sicut evestigio urbes civibus , aerarium pecunia, populos commercio privat ; ita tumulos cadaveribus , domesticos periculo, vicinos metu, Rempublicam luctu obruit Zr Quid numerosus item exercitus, nisi quaedam
VUM --perditorum colluvies, vitiorum contagio, hirudo ' pecun agrorum sterilitas, vastitas urbium, pauperum oppressio, ruina divitum, secrorum interitus, Omnium pernicies Nec facile noxiam magis publico pestem ostenderis, per quascumque demum historias, ab ulti- . ma licet hominum memoria repetitas , quam individuum belli comitem & fautorem eFerci
248쪽
Non tacebis scio notissimam olim Graecis con- η tagionem illam,de qua Lucretius ait, nullum sere hominem id temporis Athenis repertum, quem vel morbus, vel mors , vel luctus non attigerit. μή -
Nec eam silebis, quae sub Vesipasiano decem quotidie millia hominum Romae sustulit. Nedum hanc omittes, quae sub Leone Isaurico trecenta circiter hominum millia Constantinopoli interemit. Sed istam prae ceteris, opinor, Objicies, quae sub annum iVo.quatuor dumtaxat mensitum spatio, Moscoviam ducentorum quinquaginta miblium strage depopulata est. Verum, vide quantum tibi, caussae meae bonitate confisus, elargiar. Esto, vera sit incredibilis illa,ne dicam mendax, octingentorum & sexapiniam illium clades, qua, ut Goulartius refert, sub annum IJ78. irum fere totam pestis evertit: nihilia . tamen haec admodum ad stragem illam facient, quam ubivis gentium is peperit exercitus, quem
certam tuae salutis anchoram credis. Vtinam non
falso, ut Holofernes olim, quem Hebraea mulier perdidit; ut Valentinianus, quem socius prodidit ut Maximi duo, pater & filius, qui, quos milites suos appellabant, invene te carnifices sVerum ne promissi diutius me reum agas, audi bme clades recensentem, non quas a multis retro
. saeculis nati denatique solis vidit Imperium ; sed
249쪽
eti 8 Ε x E R C I T V S. eas tantum, quas ab annis circiter bis triginta sensit haec Belgica, quam ab haereditariis quasi belli
calamitatibus Bellicam verius dixero: pacis siquidem usque adeo ignara est, ut nomen illius perceptum sibi aliquando meminerit, fructus numquam. Audi me, inquam, & ex unius anguli scintillis totius orbis incendium disce. Vtinam , utinam tam exiguo in nos tempore aut furore debacchata fuisset belli rabies,ut nesciri e se patereturi Adhaerent hodieque templis nostris, - adhaerent aedibus facies illae senestissimae s. ac tametsi populatrices illarum flammas clemens Dei manus uno forsan in angulo latius in praesens dominari prohibeat, fumum tamen hactenus Omnium oculis infestum voluit, & praetente praeteritat stragis indicem fixit. Clamat hoc terra colonis, mare nautis, urbes moenibus, thesauri pecuniis, domus civibus, parentes liberis, curia Magistratibus, mortui sepulchris, sepulchra cadaveribus,templa sacerdotibus,arae denique ipsae Numine suo toties spoliatae.. Sed memoria dignum est , quod Margaret tur' quam a nuptiis secundis Parmentem vocant, dum a Belgii moderamine missionem rogat, 8.Septembris anni i367. Regi in haec verba conqueritur t. Tantum auctoritatis , tantum militum Albano Duci attributum, ut illud existimationi suae, hoc .
250쪽
composito Provinciarum statui multum ossiciat. Iam enim ex iis , qui aut praesenti hospitiorum onere, aut Veniae desperatione, aut futurarum calamitatum metu, in alienas terras profugiebant, secumque pecuniam & supellectilem asportabant, centena circiter hominum millia numerari. Vnare sustentari se pariter ac populos, adventu Regis,qui,ut porro certius speraretur a Provinciis, quatuor ante diebus VVacquenium,pro Hornano maris Pra sectum, cum novem instructis milite navibus in Hispaniam properasse.Quod si mutata forte sententia differre adventum in aliud tempus satius haberet, orare ex animo, ut se nono jam anno moderantem Belgio, diuturna administratione liberatam velle, pro sua indulgentia, ne gra
Porro si tot orbata civibus patria, cum nihil .
etiamnum sanguinis humani gladius hauserat ; niluonquid non medio deinde saeculo effusum credimus,
cum Mosia, Rhenusque, & Scaldis, & reliqui per
Belgium rivi, toties humano sanguine decolores, truncisque legionum artubus, & magnarum spoliis animarum tumidi, erubuere, quod senserant; clim stactis insuper Oceani claustris Neptunum ipsum miles in certamen elicuit, mare ceu terram pedes invasit , terram immisso navigavit mari,