Marij Nizolij Brixellensis De veris principiis et vera ratione philosophandi contra pseudophilosophos, libri 4. In quibus statuuntur fermë omnia uera uerarum artium et scientiarum principia, refutatis et reiectis prope omnibus dialecticorum et metaph

발행: 1553년

분량: 408페이지

출처: archive.org

분류: 철학

381쪽

re in burari posse nobis uidentur. Quibus ita menstratis ut tandem aliquando et caput hoc postremum, et totum hune librum absoluamus, ita coachιdimus, ut relinquamus duo memoriae mandanda,ethἰidue diligetiter cogistanda omnibus, qui recte philosophari cupiunt, quorum unum est, bisuns et quotcunque Dialectic metapbsicis sunt, ibidem et totidem esse capitales veritatis hos lis, alterum uero, Quandiu in scholis Philosophorum regnabit Aristoteles is, Dialecticus et Metapis laus, fandiu in eis etfalsitatem et barbariem, si non imguae et is, at certepectoris et cordis regnaturam.

382쪽

QVOiliam bis aliquot paginae quaternionis huius seupererunt uacuae, id in circo putauimus eas se implenius quibusdam monitis, diligenter in se moriae molandis et stequenter in ore babendis ab omnibus recte philosopb rici sentibur. Quaesunt haec.

Scientia

communiter,

qua res quai ficulis et quo mo cunc com gnoscitur. κορδεως Proprie, ut scientiarum dicinae et Arα. bitecturae. Privatim, ut

scientia illi euiopbilosi phorum piam

ex demonstra stione poti tana feri dicunt. Generalis et uera scientiae definitio. Scientia est cognitio rei uel rerum scitu dignarum, cognitu dicitiam et uulgo ignotarum. Generalis et uera Artis definitio. Ars est scientia beneficiens aliquid . Rhetoricie definitio uera. betorie est ars bene dicendi de omnibus rebus. Dedicinae definitio uera. Medicina est ars bene curandi morbos, et v lnera. Iurisciuilis definitio vera. lusciuile est ars bene re1pondendi de iure. Generis definitio vera.

Genm est multitudo flue totum discretum, ex omnibus fust speciebus notis tum diuiduis sed etiam indiuiduis, nes solum praesentibus sed etiamnae teritu et futuri constans. specie definitio uera. Species est parsgeneris , quae una cum alijs multis ipfi generis substantiam Disterentiae desinitio uera perficit. Disterentia est qualitas, qua res inter se sisti utit. Propri definitio uera.

Pror etiam est qualitas quae adest uel omni et soli, uesct non soli a certe oram.

383쪽

onclastones, quae in hoc opere diuersis in locis probat unt.

Est unum tami get generalislimum uera boc est, gense rerum, siue res figurate, non decemgenerageneralsima, ut Uo putauit Aristoteles. Ens, unum liquid, uerum bonum, in genere rerum continentur, tanqum

pectes situ partes in toto suo discreto. Genu rerum prima sectione diuiditur in duas speetes hoc est , in sub tintiu

cidentia omniafunt qualitates, non contra. et qualitates .

Homo non est1pecies ecialifima, ut false aiunt Dialactici, sed ueregetim Troiani et bebunt, et Troianus et Thebanus ueresunt pecies bominunt recti)ssime dicit Cicero. Indiuidua ut Socrates et Plato uere sint species hominis edupedies indis uiduae, siue 1pecies specialifima Diderentia nihil aliud est, nisi genvi disterens. Proprium nihil aliud est, sigeum proprium. Accidens nihil aliud est, ni figenus accidens. . Animal non minus est diserentia et proprium quam rem. Rationale non minus estgenin quam animal, et Decies quam homo, et ,r prium quam risibile. ' Risi e non minus estgenusquam animal digerentia quam rationale, ipeu

Arborgeneri subflantiae tota con tit ex singularim et multitudinibus finis gularium, eodemq; modo arbores reliquorum generum, in quibus praeter singularia et multitudines singularium omnino nihil aliud uere reperitur. In diuillone generis nihil aliud diuiditur, nisii multitudo singularium mire in alias multitudines minores, uel in singularia. propter ignorationem Iocutionum propriarum et figuratarum, Pseudopbilarisophi introduxerunt primu et fecundas intereiones. . t Propter ignorationem distinguens res a uerbis et uerba a rebus, Pseudopbiis Iosephi introduxerunt primo, primas et fecunda sub tintiis et omnia ea, quae ab ipsis appellantur uniuersalia et deinde etiam univoca et aequivoca et analoga, de quibus ita loquuntur ut nesciant utrum de uocibus loquanistar, an de rebus et postremo definiuerunt res perinde ac flessent ore uigenus rerum pro uocegetieris hoc est, pronomine ne latiui, num minia nomina appessalia Ant uoces generum.

384쪽

Generalis omnium Nominum diuiso.

Nomen omne, Aut Adie 'luum.

Proprium Aut sub tintivum Proprium Appellativum. collectivum. implex. , Collectiuu. Simplax Nomen sub tintivum est illud quod semper significti rem tanquam persete, et ad interrogatione facti per quid ei semper priore loco re o detur. Nomen adie fluum est illud quo sempersignificat rem tanquam in alio ex kntem, et ud interrogationem facitam per quale est, semper reste restonderi potest. Nomen appellativum, ut Grammatici dicunt, est illud quod est commune inii, torum in multis pronuntiationibus, siue quod dicitur de multis in multis enuntiationibus , siue ut Dialectici uiunt , quod dicitur de pluribus fornrentibus ecie in eo quod quid est Numis' propter ignorationem defontendi, cum genus definire essent, nongenus sed uocem generis, hoc est, nomen appellativum definiuerunt.

Generatis diuis Renim

Res omnes unt. Singulares Multitudines

lubstantiae singularium substantiarum. Sinpulares Iustitusines Quilitates Ingulariunt

385쪽

bios tanquam falsa refutatur, et eius orrentium nec per prcprium nec per loco ponitur coprehensio uniuersori. accidens, sed per nomen adiectivum tetularium uera lues. 236.1s et per resin alio exist utes. s. Abstructionem a fingularibus feri, Aequivoca barbara etfalsa sunt, animposse. as; bigua, uel amphibola latina et uera. Alytractio uniuersalium a fingularim FT.bus per intellectum quomodo a Diam Aequivoca aequivocalia barbare, am lecticis fieri dicatur. 4s bigua uel amphibola latine. is . A bisactio Dialectica fuga aues, Aequivocatio barbare et Vo dicitur R stra tio Naturalis falsa aues ambiguitas siue amphibologia recte

Abstructio Mathematica fuga. 39. eluere. 23 . Abstractio Metus' ficu fassa. 6 r. Aequivoca aequivocatu barbare bo Abstrahentiu non solu Ube mendacit monyma uel cognominia latine i s . sed etiam max:mu mendacium a s . Agricolae et Uiuis destiam niueris

Abstrahere uniuersalia a singularibus alium refutatur. i. apud Pseudophilosophos ut so dici, Aliquid, idest aliqua res is

pro eo quod est comprehedere fingu A mbigua latine, equivoca barbare. Iaria uniuerse siue in uniuersum a I .pud Oratores aues A in bibolon ambiguum is . Abstrahendi apud Pseudopbilosophos Amphibolia et ambiguitas latine, eratres sunt moti a s quivocatio barbare is . Accidentia omnia qualitatis nomine Ampliationes Dialecticorum inutim fg, scari. 18 r. es. 33O. Iccidentia omnia esse qualitates. 8a Analoga fuga et inutilia. ues. Accidentia esse substititias s. nablica priora et posteriora ab AriAccidens et genus uccidens idem . s. aptet non tu fuisse inscript.ti s . Accidens interun uersalia non re te Anaxagora terstristus. s.fu 19e numeratum a i. Animal uniuersale quot modis appelαAductiuum nomen quid is latur apud Diale ilicos 44. Adfectiva substititiuata. r. Animal simul et rationale et irratiori Ad interrogationem factum ter quid ale est non solum potentia sed etiararit, re1pondendum esse non perge actu, et quomodo. s. nM nec per dreciem, sed per nomen Animal uniuersale et bomine uniuersa substantivum et per resper se stat te no magis uere reptriquapcpullium

386쪽

dos adiectivum d ferentiae. 3τ. Argument a fere taet.yprio. N,. Antepraedicamenta unquam mera egumentoruinus et tractatio a Pseudeliramenta is ophilosophis inique occupata ordo Appe iones Dialecticorum barbamrie et ridicula. 33 Q. Appellatiuum nomen quid si Appellativa nomina collectiva. a.

Appellativa nomina simplicia,boc est,

non collectiva. s. tori restituitur. 28 2. Argumentandi Dialecticorum usus prauus sus.

Aristoteles obscure nimium loquens

reprebendendus. a.

Arhlateles ollini comparatus ci ac Arborgeneris substati nostra uera a Arisbteles magis reprebededuupter Porptarianafalsa et diuersa. 1 o. possitionem uniuersalisi quam Plato Arborgeneris qualitatis nostra uera prorte introductione dearu is .iri Arijssiteles quam ob causam uniuerae

Arbor praedicamentalis Dialecticori silia posuerit V tota falsa ias Arijbtelis malignitas contrum betoae

Argumentatio quid. so .aas res. 227. Argumentationes apud Dialecticos Arisbtelas et eiusfectatores in quibus

Argumentationes decem tam Philino Artis nomen is s.

phoru quam Oratoru comunes ios Ars pro scientia. i, Argumentandi ornia nussu uilias scri Artis nomen.ppriea Ignificat.1ss.

ptoris propria. iis Ars proprie quid sit. 3s .

Argumentationes omnes omniu scri Artis praeceptu iss.ptorum fine ulla disterentia sunt o Artibus in omnibus inclusa est scieno munes ars tia. iss. Argumentationum partitio ab Arisb Artis et scientiae materia quae is .

tele factas i ii Artis et scientiae officium quod is .

Argumentationum frinae a Rhetoris Artis et scientiae finis quis iuer. bus melius traduntur quam a Diale Arietscietia quomodo distrat. oo.

cticis i. Astrologia diuinatrice esse D ris.

Argumentationu omnium Ormis,quae Author ad Herennium contra Dial in Prioribus Anablicis traduntur, icos. 2 s.

recte no utitur Arqtoteles inscribe Authoritates ueterum tantra Diale do. quas se tutores eius male polis elicum. a 4. usurparunt nonsolum in dis utunto

387쪽

Boetbius de ne Diali lice refutam

Definitio uocis, putabomin8. s.

caesar caliger in reprebedendis Gra Definitio rei s. maticis ipse maxime est reprehende Definitio cogitationR et uocis mentam dur di s. v. s. caestus et simus sicut niger et curuus Definitio generis ueri. 7.26τ. Definitio generis Dialecticifugaiol. Categoriae uide Praedicamenta. Definitio hominis ex genere communi Causae tres ponendi uniuersalia. q. et proprio. 14s.cognitio omnis aut sensibilis aut intel Definitio hominis ex tribu3 generibus ligibilis , et rursus utras aut comm comunibu3 uicem unim generis prommunis aut singularis s . prijsupplentibus. 14s.collectiva nomina quae r. Definitionem differentij solui, pro

colorem et sonum non minus esse res prijs autem constitui τ. 148. matbematicas, quam lineam et sum Definitio no omnia quae ad sub tintia

perficiem s. pertinent explicare debet. 4s.

Compositionum genera duo. s . Definitio inmfrmae duae. 43. Comprehenso oratoria ingularium Definitio μιχοπω, siue iaα- uniuersorum uera ponitur locosa*α τωδης. tqq.

abstrahionis uniuersalium ii singu- Definitio uσιάδης, hoc est essentio laesibus a; s. Iis i s. comprebendere singularia uniuesse Definitio perfectarei quibus fit. 14s.fiue in uiuersum pro eo quod seu Desinitiones artium et scientiaruntdibilosophi barbare et fasso dicunt verae so. ab trabere uiuersalia a singulari Definitiones particularium scientiari

comprehendere singularia uniuerse Definitionesparticularium artium exbue in uniuersum est omnia singula quibus fiunt iss. Via quasi in unum locum congregata Definitio Rhetoricae Aristotelis faruauiuio concipere is fa ido. ι .concreta dialectica uana De initio Dialectie est a. αι .consequentiae Dialecticorum barbarae Definitio et Diuisio Oratori restituuta

et ridicula. tur. 274.

388쪽

I Dpri Oratorem pertinent. 7ς. Definiendi praecepta Diale licorum filo. TF. Ol. De initio gerieris et pectet a Cicerone in Topicis tradita falsi. io'. Definitionis uitium cum uox generis P ea re suae,1t genus, desiuitur. s.

Desinitionis uitium, cun cogitatio et conceptio re in meme pro re ipsa edira delinitur. De initiones populi et exercitus ut res

sunt diuersae, de initionibus populi

et exercitus ut uocessunt. ios.

Demonstrationem quam poti)fima uomcant, et ex qua scientia illam maxies me proprium gigni sicunt, esse sal filii cap e fassii demonstratione 3 8. Demonistrationis poti)fimae cum memd vim est desinitio subiecti exemplum fusum. 32 O. Demonstrationi potifimae cuius memisium est definito praedicatis vepas sionis exemplum falsum. 3 et O.

Demostrationem per notiora nobses nonaturae facienda esse. lat. Dcscriptio explicatio numeratio i sDeus1pecies generis rationalisi i s. Dialectice et Rhetoricae diderentia ex octo locis ars. Dialectica Rhetoricae par 230.2 O. Dialecticam illi de uocibus fluuilicum tibus res per medios conceptus est Dialectica superuacua quia nullus boridie eius usus assi. Diale it capropossitio quae a l. Dialectica cumproblema quod a r.

Diale ficu no est utilis adfrid illa quae

dicit Aristoteles. 42. Dialecticam potius quam hetoricatu

tollentusi altera tollenia sit. a s. Dialecticae desinitiones quaedam fulms . a 4 Diale sica non solum inutilis, sed etiadamno a. a G.

Dialectica non recte facta fuit Logicae philosopbi e pars tertia.

Dialecticae materia quae . ad 3'. Dialecticam esse de uocibus uel uocam libus uel mentalibus. O T.

Diale lice, sive logice et metap simce dicere quid . o. 2 T. Diu lectici reales et nominales. 46 . Dialecticorum uillas. Os . Diale ticorum praecepta nec ad diuidedsi nec ad defintendu esse utilia i i. Dici de omni et dici de nucto non sene illa, quae gerunt iιim probandi et nece,sitatem concludenti Hilogismis, ut Dyo putauit A stoteles. 38 3 is Dici de pluribus non rerum sed uocum esse proprium. O 2. Disserentia quid . 29. 1 8. Diderentia nihil aliud est, nisi genus dideretis. s. Diderentia tam in genere quam in 'ecie non solum potentia bed etiam adtur et Itur, ut rationale in animali et in homine. Disterentiam praedicari non minus degenere ut rationale de animali, dicem

do animal est rato onale quimae ecle, dicendo bomo est rationalis, nee

periculum est , si tapraedicetur, ne

389쪽

du co raria in eo e subiecto sint,ut ferre, gellere, specie, et ruinem. Ibιlte timent Dialeetici, nec ad intelis quid. is.ligendum quomodo disterentiae, quae Dubserre numero et esse idem numero,

antea actu in genere non erant, po quo modo a Pseudophilosophusay si aper diuisionem actu in pecie re et ab Oratoribus vere dicitur. periuntur, prι 6 ullo actus et pom s. tentiae auxilio, ut inperite nimis et Differunt omnia tribus motis, quia ridicule cogitauit Boethius s. sunt uel diuersa tantum, uel diuersan freniij ad definiendum quomodo et uaria,uel diuersa uaria eis arara non utendum o. ta. 23 T.

Disterentias Pom risue nullum uel Diss utandi modios dialemcM. 1 is album habere usum Disserendi uerbum magis oratorum Dilfretia seudophilosophica dis s. quam dialecticorum est. 34. Disserentiae definitiones uerar os s. Distinctio eius, quod est tras de sinis Deferentia omnis potest esse propriu, gularibus. et contra is . D stinctio eius, qu/d est singularia Dillerentia non est propria rei nota esse corruptibilia. s. eontra Rodu bum is s. qtinctio artis ex quibus it aco. Disterentiae et propria non sunt imo Distinctio Rhetorici a Dialectieuis mobilia, ut'Ite putant Pseudopbis ex materia ras.

Dioerentiae et proprii selinitio eudo ex in trumentis. 1

philosophica fulsa is s. ex usu ars.

Disterentiis definitio non construitur ex officio. asi. sed ritruitur et ex fine. Diferenti no lanificare quid est sed ex desinitione. tantsi quale est, falsum ex modo considerandi et s. Differentiae distorentes,et digerentiae Diui sedipraecepta dialect.falsa. 1 f. dif*rre facientes, quar o. Diuidendi et definiendi praecepta ad Dorrentia didorens, et differentia Oratorem pertinent ars differrefaciens qui si Diuidendi praecepta. 4Dinerentia et proprium inter ere Druidendi modi dece etsi tem 1 4.

quid sit. difficile s. Diut togeneralis omnia reru sue

D fere itiarii et proprioru usus is l. o. o. Disteretiaru modi ex Porphyrio Diuisiogeneralis omnium rerum falsa Didirentia diale ticae et rhetoricae ex et pseudophilosopbica. o.

390쪽

r Histo continuorum quae proprie vo*

catur partitis. s.

Diuisito generis in lire es nibi aliud rit m i multitudinis ingularium semcto in partes. 3. 1 3. Diuisio totorum discretorum agenere' rerm incipit. Q.

Diuisionem uocis in res et rei in uoces et recentionem plurium nominum novere esse diuisiionem sed potius em merationem. 44. Diuisio generalis omnium artium et scientiarum. O .

Diusio Philosophiae totius tripertita. Diuisionis philosopbiae ueterum cor

Diuisitophilosophiae Arisbtelis. O . Diuisio En clopaediae. 212. Diuisio et definitio restituuntur Ora

Elenobos sopbisticos ab Arobtele non

perfecte traditos. 3 2 s. Eloquentia et sapientia quondam erat

coniunctae. 2os.

IEloquentiae a sapientia separationis

querela. III.

Id noclopaediae diuisio a tr. Eno clopaediae diuisio tripartita ris. Ens ad rem tanquam minus commune ad magis comune referri is . Ens inquantum ens uel DN O Me twbUicaesubiectum falsum. 6 r. Entismema et exemplum no esse argumentationes oratorias sed argumeta

t ad Philosophos quam ad Oraton

res pertinentis. 3o'. Ent memata uarijs arginmentationis bus explicantur. 3Q9.

forma argumentandi. 3ιι.

si in me te siue esse cogntu uertis r. Esse existentiae tu esse fundamentale

se essentiae siue esse qui itatiuum si

ue esse in se siue esse in natura sua, eo modo quopseudophilosophi intel inligunt falsum. i. Essendi duo moli. 2s2. Ethica Nicomacbia esse Nicomacbirion Aristotelis. 33 .

Eibica politica pars a GEthicam politicam, et oeconomicam,

esse non solum practicu, sed etiam

theoricus. 219.

Ethica, beorica, et practica aro. Exempla quae dantur debent esse uera contra pseudophilosophos xo . Exempla multis argumentationibus explicantur. II O. Exemplum et enlb mema sunt no a gumentationes oratoriae, sed arguumenta tam ad philo uptam quam adoratorem pertinentia. 4Exemplum non tam argumentationis

frina quam materia ab erit,memavite digἡrre. Figurae 3llogismorum tres ab Arhis tele inutiliterfacitae. Figura quarta Filogismorum a Gai ικγitiutiliter addita. ι .

SEARCH

MENU NAVIGATION