장음표시 사용
361쪽
stratione P kriorum Anublicorum, ipse fune Arisbteles istorum tanquam de distogismo horre unquam de Demonstratione meminit . Ex quibus Galeni uerbis inanisti' o Fuditur inscriptionem utroruns Analyt corum esse si
dititiam, et non uere Aristi elicum num cron ait, Inscribunt autem hos omni tres stre Prιorum Analyticorum, quemadmodum istos de Demonstratione Posteriorum Analyticorum ita loqiuturnulenitue, quasi Analytica Priora
et O , ora non ab Ar latete ipso sed ab alio quopiam ita sitissent inscrupta, et quisii non eadem Analditica multis in locis istorum Aristotelis librorum ab eodem Ari latete citata reperiantur, ut in primo Rhetorices, in sexto Ethim cortim inseptimo Metapbsistae, et in alijs lacu mare necesse ut isti alia Ares teli inscripta opera nunquam a Galenofuisse illa aut lacta, aut uisa et secta fuerunt, non fuisse agnitapro Aristotelicis. Nam flagrionis et curita loqtteretur, quasi nesciret Anal tisa Priora et PosFriora ab Aristotele
ipso multis in locis ori , quos nunc habemus , librorum citur, certe hoc niagnum est a Utimentum ibros istos non uere Arij telicos esse, cum ex
sententia Galeni inscriptionem habeant non ab Aristotele ipso sed ab alijsnescro quibus additam. Huc accedit quod Laertius Priorum Anablicorum Iibros nouem, Po kriorum aute maiorum duos ab Aristotele editos restri tin Prioribus septem librorum, in Pol krioribtis uero maiorum additio muti Prustim Hlanda librorum istorum, tu ita dicam Iegitimitatem. Nec quicquaob tit, quod Galenu ipsos libros bene multis et longis commentarijs expircumrit,ut ipse restri, cun minus ipse qua reliqui omnes Anablicora Interpremtes, deceptus et infatuatus fuerit falsa opinione ueritatis uis utilitatis istorsi librori ut man fula apparet ex ijs, quae nos supra contra bos ipsos libros di utatιlmus. Quibus cum uiderimus aliquem recte reipondentem, tum demmum putabimus non Galenum nec Interpretes illos, sed nos ipsos deceptos inofatuatbs fuisse . Nec in tribus libris Rhetorices, qui maxime putantur
Aristotelici minor est ambigiιitas et duo statio quam in Analyticis In primo enim eorim diserte legitur, ab Vs, qui artes Rhetoricuante tradiderunt,nibi de Ent mematib s scripti l se. Quodsii sertim est, necessee est, aut Aristotelam aperte albam dicere, aut libros idos Rhetorices,notisolum ante
362쪽
Aristotelis sed etiam ante Platonis aetatem fuisse editos, et ita non pos esse
Aristotelicos . Nam Plato in Ph ro aperte testitur de omnibus Rhetorice partibin aetate ullumscriptum fuisse, hoc est, de Procaemio, de narratione, de testimoniorum assertione, de conte tura, de uerisimilibus, de probatione, de approbatione, de accusatione, de destrictione, de geminatione redargutiomnis desubdeclarationibus, de collaudationibus, de uituperationibus. Nessolum de his omnibus suo tempore scriptum fuisse offirmat Plato, sed etiam
Scriptores de Rhetorica nominat ut Theodorum BFetantium, Euenum Parium, et alios quosdam. Ex quibus Plutonis uerbis citra omnem dubitatione probatur multo ante tempora Aristotelis, et de ni mematibus et de omnis
bus alijs Rhetoricae partibus, a non paucisscriptum Dibbe ut necesse fit aut
Aristotelem uerum non dixisse, aut quempiam alium ante Aristotelis aetatem tres ilios Rhetoricae libros edidisse. Quorum utrum uelint accipiant, qui cotru sentiunt, non possunt non concedere in istis libris maximam esse dubitaritionem et umbiguitatem. Praeterea Quintilianus in quinto, ubi de argumenαtis disputat restri, Aristotelem in secundo de arte Rhetorica libro de multis
rebus disseruisse, ut diuitias quid sequatur, aut ambitum, aut superstitionem, quid bonis robent, quid mulipetunt, qu d Milites, quid Rustici, quos modores uitari aut appeti soleat. Quorum quidemstre nihil in hoc secundo quem habemus Rbetoricae Aristotelicae libro legitur, ut non positi non aut hic iberesse mancus et mutilus, aut Iintilianus fasso refrre, ea ab Aristotele fcriripta, quae scripta apud eri no reperiuntur in soru utrumlibet concedatur, dum ra omnino res est. Petrus Victorius Aristotelis Interpres putat si intilium nrifasso ea, quae ibi non tradantur, nominare. Ego uero Victorium uehemerate decipi arbitror,et vintilianum veros Aristotelis libros legisse, nos uero lagere mancos et magna ex parte subdititios atque hinc fieri, ut non omnia, quae Quintilianus restri, in his libris reperiantur. Nam quod ait Victorius in eo libro nullum btutum apparere, sed contra omnia mirabiliter continuata, non est uerum, cum multi in capita ita a superioribus et in rioribus diuerinsa, ut ea, quae dicit Quintilianus, commode potuerint interseri. Sed Victorarius more tuo ubicunq; apud Aristotelem et alios authores Graecos reperit aliquiduit , libenter id, si potest, quo iure quave iniuria ad Latinos restri. Sed ut redeam ad libros Rhetorices, ex hoc etiam subindicatur eos non uere Ube integros quod nonnullis in locis legitur, Jς ει ητα , nec tamen de ea re quicquam antea in ipsis reperitur scriptum. Quinetiam de libris IIetum
p si cae multo magis dubitandum est, quam de istis, quos supra diximus, an uere sint Aristotelicietonceri necne, di non tam quod Laertius eos non
363쪽
est. Sed quae Malum suisset iti Aristotelis dementia, si uerus huius libri
esset author facere duos primos Metap sicae libros sint eo magis, quod is quisecundo loco positus di et minor dicitur, nullam cum maiore uidetur bumbere similitudinem: In maiore enim de rebus Metapis cis ferino ut in mimnore autem deib ficis, unde in eius principio ita scriptum est, καστον ἐαγροντι- ρ τῆς σουσεως, in sine autem ita , διο νεωτέον αρωτον τί ἐστιν, cpuσις. Ex quibus uerbis manis lam est , primum illum minorem rubrum non inter Metapis uos sed interi ficos esse numerandum, et pro ponendum in fonte secundi librii ficoru, ut recte probat Frcnciscus Beam tu Venetus in expositione sua Prooemi fecundi PD icorum libri Alsit ille ait, ualde miruis est , quonam pacto tot Interpretes Graeci Latini , et Arabes iisq; deosuerint caeci, ut nemo illorum unquam animaduerterit priminum illum minorem librum non cum Metaph sticis sed cum P sicis esse numinerandum, et fecundo P ficorum, ut dixi, praeponendum. Quod cum proαpter imperitiam et iudicij peruersitatem nunquam uiderepotuerint, nibit mirarum est, fistulte etiam crediderunt stram et D cum nonsolam uere esse
Aristotelicam, sed etiam scientium et ueram et necesiuriam, quemadmodum illi dicunt, ad perficiendum intelle tum nostrum ut diuinus est, et adprobanαdaprincipia aliarum scientiarum. Quae nos omnia insuperioribus merito tamquam fatua et plusquam puerilia derisimus. Ne quicquam bic commemorem incerto numero librarum Metap si corum: Nam Metus is ci Latini vetustiores,ut Albertus, Thomas, Scotus non iis duodecim unquam egerutrin exemplaribus Graecis reperiuntur quatuordecim nec desunt, qui uigintiquatuor et issicorum libros ab Aristotele compositos fuisse asserunt: ut
etiam ex incertitudine ueri eorum numeri, nemo eos uere synceros et legitis
mos positi affirmare. Praesertim cum, uis pra docuimus, Metapis casiit magna ex parte falsa, et tota pene superuacua uel impertinens. Atq; ut praetereamus etiam Plinium,qui libros quinquaginta de Animalibus ab Arriis stotelescriptos affirmat, cum tamen nos hoc tempore non iis decem et octo habeamus , et hos ipsos etiam non fuιis incorruptos. Nam in exempluribus graecis uno plures habentur, et no eodem ordine, siquidem Theodorus Gaetaeum qui totius Historiae de animalibus ultimus erat positus, inseptimulocum ira Jolit ut ex hoc etia no obscure intelligi positi in Dirceritas horu libroru .
sed ne omnes falyo Aristoteli inscriptos libros fingillatim persequar ex bis p ii, quisupra os landi, non uere spe Aristotelicos, de caeteris omnibus
364쪽
Nam cum omnes, ut ante dictu est sine dubio ab uno et eoiem autborescripti esse uideantur, qui unum ex eis uel duos refutat, is omnes prorsus refutasse est existimanius. Ais bac una ratione pro h rnuntur omnes rationes et probationes Maioragii, quibus confirmare et probare nititur istos libros finαgillatim iιerei se Ar stotelicos . Nam authores illi quos equitur, et quibus iititur, hoc est Alexandri Ammon , SimpliciJ Themitis, Philoponi Madigentini et reliqui omnes huiusmodi Interpretes Aristotelii, omnes inquam prorsus funiis usopbilosophi hoc est, imperiti et iudicio curentes . Qui csitan tuam caec et prorsus , ut ita dicam , infensati, ex tot tant Vs erroribus Arit telis, quot et qttantos nos supra deteximus et refutauimus , ne unum quidem unquam uidere potuerint, quid mirum est, sit in recipiendis et a pro bundis non aeris Ar B telis libris, tantopere caecutiassee, ac prorsus a uero aberrasse repertim turis Nec Galeno in iudicandis his libris multo plus fidei adb bellium est, quam Interpretibus ais . cum ipse quos, Ircet recipere uis deatur alios libros Diale ticos tanquam Aristiteticos, tamen, ut ante dixi, refutat titulum ais inscriptionem omnis in nablicorum. Quibiis refutatuomes alij, in qu:bus Anablicairtantur, mani sti probantur non esse A se sistet ei. Qiore M uoragill inprobando bos libros uere esse Ar 'teticos, prorsus imperite et rufltra utitur arιtboritate non solum Interpretum Graemeor mi, sed etia rara et terim cum non mini. ipse Galenus quam citerpretes tam tu recipiend sit tibi is quam in approbanda eorum doctrina tur ὐme u rit deceptus Praeterea idem Maioragius eadem imperitia ad confirmandos inrugulos Arisbtelis huius libros, ex alijs eius senilibris sublute citationes afri t. cum illis constitientes moti anima uertens ex citationibus illis non probari libros uere Ar B telis esse, sed tantum omnes ab uno et eodem autbore fuisse compositos sed nos quos hoc concedimus, ut supra diciu est Ais ita rest, ondemus omnibus illis Maroragiis Lltis et uanis confirmationsbus, et uim es contra illum faerrimus luguo Ardi, telis sententim prorsus contrarariis ijs , quae nutic reperiuntur a Cicerone et alijs quibusdam Scr:ptoribus antiquis proditus quibus de nunquam Hyondere poterit nec di studere quomodo Veteres illi, non alios pro uiri Arta telis libros babun in abbis. quos nunc tigimici, non solim titulissed etiam sententijs snpe diuersos utilium, quem Cicero citat in primo de Natura Deorum, ascribens. Ar lanteles quos in tertio de Philosophia libro milia turbat a V Pro Platone I sissentiens, moi enim menti tribuit omnem diuinitatem, moi, trisu se ilium
Deum dicit se, modo quenda aliumpra sicit inundo, cici eas sui rei rei mi,
365쪽
ui replicatione munsi quadam motum regat is tueatur, tum caeli ardor Deum dicit esse, non intelligens caelum munii esse partem, quem alio loco ipse de lignarit Deum. Item illum n quo legerat cicero, id quod refert in secunm Eo de Natura Deorum, nempe animalia, ex Arisbtelis sententia, in ignemunerari et id quod scribit in Tusculanis Quaestioniblos, cum Entelecbium inruterpretatur, continuatam et perennem motionem. Et postremo illum, in quo Aristiteles memoriae prodidit, alitum esse uacui extra mundum, ut re ira
rare caelum p. t utis quod sit igneum : ut et Phuarchim in libro περὶ
ἄρεσκοντων τοι *ιλοσοέγοις, et Galenus inρ Φιλοσο*ου στοριας restriint iniae opiniones ostines, quamuis pro Arisbtelicis citatae a talibus et tantis uiris, tamen ab hoc Arisbtele, quem nunc babemus, et ab eius fortaptis ac dogmatibus tam sunt alienae,sum ab aqua igniK, et a tenebris lux.Quare sit Arisbteles ille, quem Cicero et Plutarchus et Galen legerunt.
fuit uerus, it certe fuit, noster bis non uerus et adulterinussit neeesse est Verim autem fusbe Aristotelemissum, quem Cicero et Plutarobus legerunt
ex eo ne maxime licet litelligere, quod tertius isse de Philosophia liber Aria Itotelis , qui a Cicerone citatur, est unus ex tribus istis de Philosopbia libri q/ιos Laertius uel in primis inter libros Arii totelis refert, et quod Plutarchis ut supra diximra, te titur indicem lifrorum Aristotelis suo tempore circuim ferri solitum, ut dici nolo sit ueros Aristotelis libros ab eo Disse ignoratos. Ex quibus omnibus, quae bactenus a nobis diei fretae ueris et niueris Arisstotelis libris, contendimus Ciceroni et Laertio et Plutarobo, ubi de ueris Aristotelis libris quaeritur, magis credendum esse, quam omnibus Pseudos bis linobis et in summa libros omnes,qui nostris temporibus sub Arqlateus, naine leguntur, non uere esse Aristotelicos, hoc est, ab Arijstotele illo Aleis
xandri igni et Theophraitipraeceptore tantopere laudato, non uere comm flos sed ab alio quopiam ex ueris eius libris extractos et in bis Epitoniua compendia, quae nunc habemMaedactos mustis tamen additis.detractis et mireatis, proiit placuit isti, qui eos ita contraxit. Non ueros autem libros Aristotelis bos esse s d epitomas et compendia librorum Ari)totelicorum faαelle probitur, partiri ex quadraginta libris istis Ari)totelis de Animalibus. quos refert Plinius in libro septimo, storiae Naturalis, qui ad decem et ollo uel decem et nouem redacti fgerunt, ut nunc babentur Dei ex illis triginta octo p sicorum Arijtotelis fecundum elementa, quae restriintiι a Laertio, ei quorum contractione uerisimillimum est, hos octo P jicorum , quin me extant, libros fuisse factos partim ex nouem tris Priorum Anubilcortini 2 Laertio commemoratis , qlios nunc uidcmud ad duos tantum esse contractos:
366쪽
corrogatos, partim ex libris Magnorum Moralium Aristotelis partim ex Ethicis ad Eudemum, ex quibus, ut supra diximus, pene tres libri toti, hoc est, quintus sextus, et septinim in Ethica Nicomachia ad uerbum fuerunt translati His itas coniecturis et argumentis non dubitamus libros bos Ariaestotelis, qui nunc extunt, non uere ita ut sunt, ab A ristotele compositos fusisse, sed a quopiam alio exieris Aristitelis libris contractos in bis epitomas et compendia, quae nunc bubem s. De quorum authore dubitari non potest, quinis fuerit Nicomachus Arii totelis filius, cum ut supra diximus et probauimus, ab eodem et libri dece Ethicorum Nicomachiorum, author Cicerone et Lamertio et libri octo Pbγsicorum siue de P sic auscultatione , est Suida, fuerint compositi. Atq; ita constit omnia, quae a nobis supra propo sita fue runt probanda um fatis esse probata, hoc est, et libros sto Arij telis, ucs nunc legimus, non uere esse Aristotelicos , sed potius epitomas et compendia quaedam librorum Aristotelis, quorum author fuerit Nicomachus. Quod autem subiunximus multa in eis fuisse addita, detracta, et mutata, id necessee est confiteri, propter duplicitatem librorum, et contrarietatem sententiarum Aretotelis , quae pusim in libris ueterum manistim reperitur nec aliunde potuit oriri, nisi ab eo, qui libros Aristotelis contraxit, et ex simplicibus dreruplices Iecit subinde liquid de suo addens uel detrahens uel mutans ubicunq; in exemplaribus Arhtotelis , uel non intelle iis , vel male descriptis,tie non redite collatis, aliquid deesse uel superest e uel non recte aliquo modo se habere arbitrabatur. Qua opinione de duplicibus Aristotelis libris, contrais xijsq: roru sentent syofirmatu facile, pondetur ad omnia, quae inscriptis et doctrina illius uidentur contraria nec difficulte defendetur Cicero a caeαlumn squoruniam, in quibus sunt et Argyro ratus BFetantius et Gulielmus Ludera, qui utent dicere illum fuisse aut tum improbum , ut Aristoteli triabuerit opiniones quae eius non sint, aut tam imperitum linguae graecae, ut nemscierit quid significaret entelechia, quam aiunt no recte ab eo expo; tu fuisse continuatam motionem et perennem Nam per Deos immortales quid mirum est si cicero altas inter ire Aristotelis sententias prostri, et aliter eius uerba dis Diterpretes Graeci faciunt, exponit f cum allum Aristotelem agnoscere et alios eius libros egi et re bio uideatur Itas non Cicero improbus aut imperitus linguae graecae, sed ipsi nebulones et inepti, qui duplicem hanc Ah stoteli Bibliothecam et maxumam inter utrunq; screpantiam non animadae verterrent. Eadeniri ratione respondetur ijs qui damnant Ciceronem eo
quod o Pic. ad ab Ar tot te, ut ii serio falciar, Atracta, tamen longe
367쪽
ut ipsit dicunt, non erant praetermittenda ueladdenda Cui obiectationi nos
breuiter res ondemus: immo illum, qui haec Topica quae nunc habenim scriα psit, uehementer errasse, eo quod illa longe aliter tradiderit, quam Aristoαteles ille, quem secutus est Cicero. Nam Topica illa Aristotelis, ex quibus cicero ua Topica transtulit, erant uera cuius rellignum est manifesti)finire, quia quae ab illis Cicero desumpsit, et in Topicasua traduxit sunt uera: u
uero scribit adulterinus ille Topicorum Aristotelicorum author maiore ex
parte falsa reperiuntur, ut a nobis upra probatum est in capite de libro Toαpicorum. Sed iam inem huic capiti imponamsi breuiter bicsubiecero inferitaptiones quorunda capiti ad incertitudine librorum Arijstotelispertinentisi, quas Io Franciscus Picus Mirandula in quarto libro Examinis fui Vanit tis doctrinae gentium scriptas reliquit. Mnarum haec est prima.
Probatur multipliciter incertum esse an ullum habeamus librum cuius exemαplaria uere fuerint ab Aristotele composita cap. Quartum.
Quod etsi aliquos etiam habeamus libros, qui iusti ais egitime inscribantur AriItoteli, incertum nihilominus esse utrum eis in libris aliquid ii, quos Disere sit Aristotelis,nec internosciposse quid eiusproprium quid alienum.
De Platone, ri Ioteli, lino, Porphyris et de omnibus . rytotelis Interpretibus Griarcu, Latinu , et i rabibus breuiter quid sentiendum
recte philyopbuturis Caput Septimum.
Viculis recte bilosophari cupiunt, ante omnia oportet eos non ignorare, sed uere scire ac recte tenere,quid senistiendum sit de ueteribus Philosophis, praesertim nobili ribus, et quorum scripta magis in manibus hominum uerta fantur: ut de Platone, de Ariistotele, de Galeno, et de orimnibus Aristotelis Interpretibus, non solum Graecis sed etiam Latinis, et Arabibus. Nam horumscripta quos re ab omnibus Laritinis, qui hodie philosophantur, non in postremis uersari et Iegi solent re liquorum autem PhilosophorAm dogmata, ut Epicureorum, et Stoicorum, et aliorum non multum restri, etiam; plane ignorentur, quia non multum sunt
in usu. Haec autem cognitio, gam dixi, plurimum stiret utilitatis et emota
368쪽
dum. Nam qui discunt praesertim iuniores et adolescentiores, qui de magnis uiris nondum recte iudicium facere possunt, sepenumero non minus credunt nomin:bus et uulboritatibus eorum, de quibus bonam aliquam conceperunt ompinionem, quamuis sal j imum,et quos putant Dispe uiros docti imos et arugnos Philosophos, quam rationibus uer is et argumentis, quamlibet firmis et ualidis aliorum, de quibus non ita bene sentiunt. Quo fit ut malint cum illis quos probant, triet non optiniis, err.rre ac decipi, qutam cum alijs licet doctis, sed de quibus non tu egregie sentiunt, bene sentire et uerum discere, is ita
in errores saepenumero inducuntur maximos. Quos quidem errores uti tam
reposthac poἶin Philosopbia candidati, de omnibus ijs, quos dixi, quid senαtiendum iu , et quantum Mιthoritatis uti uis in philosophando tribuendum, quam breu iure et uem me potero hic explicabo atq; a Platone tanquam a uetustiore et nobiliore incipiam De Platone igitur et scriptis eius uerum, ut putamus, iudicium facientes, sentimus et dicimus, et alijssentiendum dicenis dum s rademus nes quemadmo in coetius Trapezuntius, qui malignifisime et proc ici me tanto uiro obtrectans in comparatione Ar4htelis et Platonis, usq; adeo Platonem inique deprimit, et ei impudenter maledicit , tit si omnium, et qui nunc sunt et qui unquis fuerunt, hominum pej imus impeririti) iniussu set Nes rursus quemadmodum M. Cicero, qui prorsus Irim tria is Trapezuntius Platonem si ''iciens modo principem moto Deum pellat Philosophorum, et eum denis tantum non in caelum tollit. Noli inqua de Platone sic extremasentimus,ut hi duo quamulis magni uiri rcerunt ne senim tam malus et imperitus uir fuit Plato, ut Trapezuntius calumniatur,nes rursus tantus anis admirabilis philosophus extitit, ut asserit Cicero: sed mediam quantam, et ut opinamur, ueriorem uian tenerrtes ita iudicamus: Pisonem sum num in literis maximum s uirum fuissee bed in literis magis oratorijs et poeticis quini philosophicis . Nam cum eius scripta attentetigo et diligenter conssidero, praesertim ea, in quibus dein publica et res egi Is loquitur, item ubi de animorum nostrorum immortalitate uerba facit, pl.ine non mihi Philosophum aliquem,aut ueritatis inuentorem, sed maximum quemdam oratorem aut Poetam profuicum linere uideor. Quid eri :m per Deos immortales, quid inquini magis alienum a Philosopbo et ueritatis indagatore quam communio illa mulierum, lil erori , bonorum unimu quam titurim V de Republicis Ciuid item minus conuertiens itere philosophant et u
ritatem inuestiganti, qu- μετεμψυχωσις , hoc t transii gratio illa,
369쪽
tam interim Ide.is 2G separatu, et alta multa Paradoxa, quae omnia si con*Jiderentur, ut ab Oratore uel a Poeta quopiam dicita Di boni quam sunt in geniosi, quam erudita, quam desectantia Lectores omnino nihil mihi aut magis oratorium aut magis poeticum uidetur posse excogitari. Si uero eadeut 'bilosopho, hoc rit, ut ab inuestigatore et inuentore ueritatis prolata, perpendantur, Deum immortalam, nam mendacem,quam ineptum prodi
runt bilosopbum authorem . M apud Platonem Dialoguis, cui Symposio nomen est, quo nita mibi uidetur fieri potuisse es magi oratorium ad dimcendi m nes magis poeticum ad ingendum, neque magis suaue ad delectanduruerum idem si lagatur ut a Philosopho et a ueritatis inuestigatore factum, nishil s a Philosopho nes a veritate reperietur magis alienum stas si quis
inibi quamlibet excessenter audet Platouem uel tanquam Oratorem uel tanαquam Poetam prosicum, libentisime concedam si uero ut magnum Philomsophum et ueritatis indagatorem, non ita libenter abbentiar: eo quia multis in
Dialogis suis cum bene diu de aliqua re disseruit, quamuis semper copiose et
diserte, tamen ad extremm a se dimittit lectorem magis dubium et ambiguet quam acceperat et propterea ijs,qui copiosi,diserte et ornate loqvi ac serisbere cupiunt, utili1 ima est Platonicae orationis Vidua lectio et imitatio: abstindat enim ubis et uerbis lectifimis, et sententiis grauisimis, et omnibus alijs ornamentis orationis. Quod cum bene intelligeret Cicero , Plutonem stea quenter habebat in manibus, et de eo illud scriptum reliquit in libris de Ora istore, Plato ibi in irridendis Oratoribus ipse summus Orator uidetur. Quare s, qui rectes bilinos bari cupiunt, Platonem quidem censeo reduenate legendum, sed ut ab eo magis copissam et ornatam orationem facere, et Poetarum modo ingere uauiter discant, quam moresipientum Philosophoraueram rerum naturam intιestigare et perscrutari. Ac de Plutone quidem et descriptis eius ita sentimus, et omnibιιs recte 'bilosophaturis ita sentiendum putamus. De A, Biel uero non ira certum possumus facere iudicium, quia ueros eius libros non babemus isti ex ijs, qui nunc sub eius nomine leguntur et quos magna ex parte ex ueris illius libris extractos putamus: in summa tamen ita iudicamus, et iudicandum alijs censemus Aristitelem maximum, excellentis imumque fi ye tirum, non quidem in omnibus scriptis, quae ei triri buuntur, sed tantum in Rietoricis in Ethicis in Politicis in Oeconomicis, limbris de inimalibus, et in multis rerum naturalium libris. In his enim,
Desint uera Ariobtriti opera I sic ut dixi supra ex operibus lilius in
370쪽
hus esse ornandum paucis tamen quibusdam exceptis, in quibus nimium ut ita dicam, d icari aut metapbsicari uidetur. In caeteris uero operibus
tantum abest, ut eum magnopere laudandum putem, ut maxime mihi uideatur
escte reprehendendus, praesertinis in Dialecticis et Metapis sicis et ubicunq; agit de suis illis plusquam monstro is generibus,1peciebus secundis sub humi s et omnino de uniuersalibus realibus et praeterea de sua illa plusqu falsa et mmdaci abstractione demonstratione , scientia et sapientia cingae omnia licet a nobis supra fuerint refutata tanquam falsi ima tamen ab Arim
botele fuerunt introducta, et pene in omnibus operibus suis usurpata ac celembratu tanquam ueri)fima me quibus quidem omnibus uter nostrum, hoc ut, Ar stiteles an nos uerius senserimus, doctoru hominum erit iudicium. Nunc nos tantum uolumus pbilosophia candidatos esse admonitos, Ari)titetis operadi genter quidem legenda esse sed caute et cum iudicio, ne inter plurima uerum pauci)fima etiam falsa discantur et in summa de Aristotela ita se uitiendum, quemadmodum inter initia operis dixi nempe, ubi benedic ti bilmelius, ubi male nihil peius posse excogitari. De Galeno uero una ct clo. . Pu o Mirundula breuiter ita sentimus ut libenter fatemur uulboritatem eius apud nos tantum quantum maxime potot ualere debere ubi decernitur de rebus ad Me sicinum pertinentibus, id enim Medici ossiciu est, in qua proas 1 ione praecellentem Galanum ueres diuinum, una cun doctorum conjensu probamus et admiramur At cum de rebus extra scientiam Medicinae ro itis est iudicandum et decernendum, cautius cum homine agendum putamus. Nam ipse quos, ut dixi, mirabiliter infatuatus fuit, inani quadam et uana ex jtimmatione et admiratione rerum Dialacticarum,sic ut si equenter in ore habeat demon strationem illam Ari, hielicam, tanquam rem pretio Aramam et dlumna, cum tamen in libello de libris suis ingenue fateatur se libris D talacticorum ad
eum ficii ndam nihil fu Ie diutum,sed ut eius faciendae scientiam perdJ emrelai Aritbmeticos, Geometras, caeterbs matbematἰcos confugere tande
ibi necesmum fuisse. Quod si ita est, quid ergo projrcit Aristitelas in tram
de idi Pos rior bus Anubticlis et ipse Galatius in quatuor commentar s, quos a se in P hrior Auliditica Ari 'telis conscriptos fatetur, quid tandem utilitatis aut bi ut alijs attulit s Quid dema uterque tautumierborumo nugarum pro egit in ea re, quae ne nitit unquam erat profutura s Seda . id e ero utilitatem ullam ex ullis Diah st: orum scriptiis cum ain: Sani: ium tantummodo, et ad tempus ri tra conjuni endum uideatur bulborei ictu