장음표시 사용
41쪽
ex Gal. longe melius rationem reddere , cur Tauruq ille excisus grauidam vaccam secerit, quam Arist.reddiderit, Vericir sit suppono namq; , Taurum illum superioribus diebus i Vm ita idnere abstinuisse, & ideo non Blum testes plenos semine ha'menta . σ3.buisse. sed etiam vasa deserentia materiam pro semine pro'Tμπρ ca. ducendo ad testes, & vasa etiam exportantia semen ad pe f ato ex nam a testibus, Dico igitur vasa haec semen ad penem d serentia parastatem glandulosum, in quem desimini iste vasa plena fuisse semine genitali; & ideo potuisse Taurum eum castratum Vaccam implere; & sane semen illud aliunde venire non potuit. At rursus contra hoc instat Fqἰμtio ad Suessanus quod ob dolorem castrationis semen illud asser nilautiam. uari non potuerit: quae obiectio mihi ridicula videtur. Quis enirn dicat ob dolores earum partium copi animalia V semen ex cernere ; potius id prouenit ob persusas volupta
tes. Sed quam vanae sint huius viri nugae pace eius sit dictum P inde patere potest, q facit suos illos pastores tuos
Apuleos peripateticos. Sic enim scribit: Norant Pastores non statim post castrationem Tauri meatus,quibus semen emittitur, obstrui atq; retrahi, cum ampli adhuc permanere possint ad tres vel quatuor dies, in quibus sedato do Iore testium, Taurus ut dicunt implere potest. En,quomodo in hac narratione faciat pastores illos cognoscerino tam disciplinam Aristotelicam. Sed his omissis ad aliartu solutis argumentum transeamus. Ab Auςrroe proditi tima conce- Arpinisuti dente quidem semen gigni in testibus,& ideo sibi ipsi aper Auer. Pratissime repugnante ; non tamcn testes eme principium ta riit. cultatis generatricis. Responderi potest ex his quae diximus supra de hepatis Principatu,propriam esse unicuiusq; particulae temperium,quae nutrimentum in substantiam sibi similem conuertat: hanc vero temperiem soueri spiritu Secalore: testes igitur, qui propria sua temporie materiam delapsam per vasa pampino formia in sui substantiam conuertunt, in qua couersione id,* redadat,semen est genitale. Vnde quiro,quid ita formam cxhibeat huic semini 3 Calor ne a corde manas,antcstiu teperies λ de calore cordis hoc dici no pol.Na cu passim per totu corpus sit diffusus,ubis, semen hoc generare posset: sed citui in testibus dumtaxat generetur, pateat eius sormam ac persectionem a testibus Prouenire, quod in reliquis omnibus particulis corporis
42쪽
cedo enim, spiritum illum .vitalem vina ha re generatricem , & causam csse cfficientcna scutuum : dico , tamen luic spiritum in testibus fuisse alteratum , indeq; hanc vim acquisiuitisse, sicuti humurosa pars, quam madcriam csse vult Galenus; licet in i pate pvodiicta fuerit, tamen in tcsti-4,us elaborata hanc nacta αξ porustatem, ut ex ipsae membra solida coinponi possint . Vnde sicuti ex hac in texta membra onstu i non posset , nisi antea suissct. praepar via sed unguem;ita nec ille spiritus vim hanc efficiuntem obtineret , niti eam a rustibas acquisiuisset. Ad ultimum argumentum etiam ficile responderi potest, non persectionum 4emini in vasis pampino sormibus acquiri, sed praeparati nem dumtareat; Vnde Iicut albescat , non tamcn periecta suam formam cst consequutuincam in testibus consecutum D, quod latissime explicat Calenus locis ante a. me citaris. . Cuiri itaq; testes sormam semini genitali largiantur,&semen huc icini redente; ctiam ipso Aristotele vim efficientem in se obtineat formandi foetum, nihi videtur procul dubio posta fatui, licitas cise principiuin,& non solum: propagandi spetiei, sed N indiuiduorum, quippe cum excisiStestibus animalia totum priorem habitum & somiam mutare videantur . Atq; taec de testibus, nunc. ad cerebrum accedamu
N.Cerebro facultatem p nimalem collocat 'runt Hippocrates, Plato, & Galenus, qua tantum abesse Arist. huic parti attribui te, 9 immo pro nihilo cerebrum habuit tu . i' deatur,ut lico videre lili. a .de partib' at i- - .l l im quo in lodo cerebrum reposuit in yer humores;patet ex eius verbis Omnium maxime humo imi sanguit caret &in sile capitis cuin iura disputatio-nino de cerebro absoluisset. Sed de cognatis,infimi nima lium humoribus omnibus dictum se fusi. Vsam vero ccx i bri
43쪽
'b iecio illi,ealorem cordis infrenare a leb,ut ad modera tam qu odam temperiem redigatur, cuius hoc, ait.esse in cere-rditi im quod omnia animalia tanguinea cerebra habra ut bii secundsi Muigma cerebro cxreant : causa enim est Uria fιng. iiiida Arali. tantinalia sunt calidiora exanguibus,&ndeb indigenealitai suo membro frigido, quo eorum calor temperctur: huius- - .... modi etiam indullina est; quod homo calidior reliquis ompibus animantibus plia k certari etiam reliquis omnibus ha. beat . Quod calidior sit homo caeteris , patet ; quia erectuat incedit: calor namque eximius ad alta petens partes superiores erigit. Praeterea inter homines maro pluς habent cerebri,quam minMS proculdubio marcis sent calidio res Cuna hunc vitim praestet cerebrum ; hinc fit, quod si lae datur eius temperamentum ita,ut non possit moderare cordis calorem ; sequentur delitia morbi A Mors; .QVsum etia hunc praestare cerebrum utili,quod ibinnum pariat: nam saguinem affluentem refrigerat in vapores conuertit,& replitur ipsum cerebrum,quo fit,vd sanguis cum calore rosagia itinim ad siuina sontem videlicet cor: cum autem sanguiq& calor deserant facultatem motricem,& sensoriam ad totum corpus; hinc fit, quod sensu de motu partes. omnes pluantur r somnus autem nihil aliud in tuam sensus, A moetus vinculum .. Quod cerebrum ad refrigerandum calorem
cordis sit conditum demonstrat Aristi eodem secundo lib. de partibus hoc inditio,quod caput ex carne sit, & macilen iuni: si nanque carnosiim esset, Parrus, in exanco contentae 'citIidiores redderentur: & ideo Non. pollent calorem innatum corrigeret. Neo admittit Artitoteles Corum sciatentia. , . . ut volebant,caput hoc modo esse fabris actum, ut animal melius sentiret ; quo in loco apertissimc disputat aduersus .: Cos qui asseruerunt,cerebrum esse initium sciasivum: qua dure inter argumenta videbimus . Quod autem voluerit cori uuismodi quoque facultatis esse initium , elicitur ab eius dogmatibus. ctim enim velit corcuu sedem aniniae, quae to iam corpus variis fa letatibus gubernetidi patet cor cita et latius facultatis principium; aperuit sentcntiam sitam apta aissimὰ locἱs citatis libro tertio de partibus animalium
Q ivmodo autem ipse, citisque scctatcrcs Averroes praesti tini demonstres crin cor,non cerebrum faculta: am nr0 p.
44쪽
mus, sicuti fecimus, quando egimus de natiatali saculi tridet nonstrationes,scilicet sit mendas esse ab his,quae rei misturae ii sunt iuxta propositam quaestionem,quod mirum immodum obseruauit Ar.sumpsit enim maiorem . quanda propositionem veram,& necessariam a natura rei & a Gai com p.: A Q. PrQb x in *Ji dc dec.Hipp.& Plat quae est huiusmodi. Vn da sensus & motus proficiscitur,ibi est animae principatus; is oblisione Cor motu distribuit,& spccies sensilia omnium recipit, er- Q ho in corde est animae principatus Maior verissima est.Minor probatione indiget. Videamus quomodo ea peripatetici,ac Stoici confirment. Vis aut demonstrationia in hoc maxime versatur, ' appareat in corde esse ortu instrumentorudi causarum est cientium ipsius motus,& sensus. Quod na tus initium sit,patet:quia copiam in se neruorum continet, qui dum intenduntur,& remittuntur a tuin celebrant.AD
sarit hoc Arist.liba.de historiami & lib. R. de par. ani. Cofirmatur,& Chrysippi argu . adducto a Gal.lib. a. de placitis Gipp. & Pla. cor primum moueri incipit, & posti cmu ceΩsat,ergo cor motus principium est,quod tamen argu . vide- ei ci pippo tur Arist originem habuisse.qui dicat,cor in prima generatione statim palpitare. Praeterea id qnod est i rincipiti spirituum motus quoque principiti est,sed cor eu principium sprritura,ergo cor est principium motus. Maior ex se clara .est, nihil enim est in corpore quod vehementius moueatur spiritibus,ut &ipse Hip.protulerit,corpus nostru tribus sub, stantiis conflari continentibus. s. contentis, atq;i impetu facientibus per tertium membrum spiritus ipsos audit,ut Gacap. r. in cal Ie.ut reserente Ii. a. de se inna disserentiis. Minor argu . cti ad sensum patet,quia sanguis arteriarum plenus est spiriti-
con'. Arg. bus.Confirmantur haec ota illo Auer.inditio sumpto a timo
re .lla timore aut membra tremore afficiuntur,ergo facultas mouedi a corde emanat.Facile deducitur ex decretis et a Gal. acceptis visum est enim antea cum egimus de animi assect. intimore sangu ne & calorem sese ad cor recipere. Fatetur quoq; Gal.li. a. de causis symptomatu in timore ex is citari tremore. Ait naic Per pr rupta ingredictibus cruri ra tremunt,deiiciente uires timore. Itide qui incurrenteri in se fera videns sugit his quoq; itemulus euadit,neq: n. ., toto corpore tremuit,cui cora sormidabili aliquo magiuis istratu negotiu est,quippe loquiiussus,ne voce quide clua
45쪽
6more reddere poterit cu tremor sit motus imbecillis, &haec imbecillitas proueniat;quia sanguis spiritus.& calor se ad cor recipitit:quis neget facultate motrice a corde emanare si ergo ex his costar,facultate motrice emanare a eosde: si res pro Derspicim est crebru hon posse esse eius origine. Rursus ad Aris. A Z-- ostendendu accedit experientia compr6batorii arg. Ih secta namque capite amputato adhuc volat,quod nobis de f 'clarat luce clarius, facultate hanc non derivari a cerebro. Prsterea esse cor sensus initiu, non solii motus, probis ipse Arist. hoc modo Quod sanguinis est principia, sensim et est v sim Arisprincipiu,sed cor uit sanguinis principiuiergo essetiliis.C6I A Xμm .ligiti hoc arg. ex lib. 3 .de par. ani. QuΡm0do aut inuior ve ψ ra sit:disficulter videtur deduci post deduceremit, nos ex Tra . δ F. decretis ipsius Ari. Decretum.n .est eiusli. 2 eata. Animaresse animal per sensitio: unde se licet enuntiare,qiiod est: ani di malis principiti, sensus quoq; principi si cit. Et alterum eius decretum,partes animalis in sanguine consormari, do ideo sic cilicet enuatiare;quod animalis est principiti, fano uinis quoq; principiu est. Secundu hoc decretum 'per oes quin y
Iibros de gone.ani.cclebratii est,totumq; summatim in ii. de Op respiratione. Cum igitur animal, sit animal per sciasiim , &. animal ex fauguine ducat initiis: sequeretur, idem csse iiii-lim animaIis sanguinis,N sensus.Nec Gai .nec plato duo hec decreta a me supposita rei jcerent. Valet igitur illa proposi 'tio,quod est sanguinis initiu, sensius quoq: initiu est mino- re propositione multis modis cofirmat Arist. tuos et antea viduviis: si cor igitur sensus esiti initivi crebrii esse no potest. qt' 'r' cerebrii penitus caret sensit, eluti sanguis, immo veluti excrementa am & rursus cum nulla parte sensus pia dita copulatu est cerebrii:nobo- 'tesd igitul esse cebrii initium ella sensiis. Adduinos vero litisse nonnullos,ait ad asserendum cerebrum cita sensuum initium , qui ignorabant causam;cur in capite celebrentur sen
mis cum Arist. Ait namq; Aristiapertissime loco ante uer chmposito,qui di secundo libro de partibus animalium , gustu; ritia tactum a corde statim emanar visum S auditum in ' Cap. a. io
46쪽
pite celebrari ollatum medio modo sese habere.At Auer, cap. o. libro Rcivido colliget clii tauor sto ii in capite collocat, de s lo tactu ambigit, i umaodo se a eat. At quia nos tueri mur medicos non Pbilosophos, id aliis considerandum re- linquimus: a est monstrasse locum: . Riirsus est argumentus eptima ar- alteraim & v lidius quod probat,non solum cor esse sensus Ium. pro Ar. aut motus inititam, sed utriusque esse seriginem ; quod ab
ex Averror. Averroe presertim cxcogitariam cst. ita tamen, ut etiam ex
is ipso Arist.cplligi facile potest; id vero est in somno interciZ Pitur sensus,& motus,elgo facultas sensoria de motoria e-. iusnant a corde i facile deducitur argumentum quoniam
. . . in somn'ςalor:srai cordis est instrumentum,sese ad corre. bi a trahi recedente i que calme a membris, recedit etia facultas inpiiqnii Jc tiendi: recedere auic hunc calorem, Secto 4. Iq. patet adiensium & ab Hipp.authoritate li. 6. epidemiarum, cum dicit partes extrinsecas esse frigidiorest in somno; intrisecas vero calidiores: luod sepissime a Gal. repetitu est.. a. Haec Vero confirmantur experimento posito ab Arist. in lib. φ deisomno & vigil ia, si arteriae inquit carotides funiculo de: i uinciantur,animal sensu priuatur.& motu , crgo a corde prodit styliis,& motus; cum videlicet arteriae illa a corde Prodeant. Praetcrea calor innatus est animae instrumentum sed huius caloris sons est cqr teste et Galeno lib. s. de locis surro Aris esse. ergo a corde omnes prodeunt animae actiones; si ori argumentu . nes, CUO & mouendi,& sentiendi ab eo prodibit. Cum ita que viruin si cor.esse initium sensus,& motus;hinc sequitur cupo i esse initium omni iani uialtu sacultatum,' obtinere princi. v patum inter. caetera omnia membrMnam licet concedamus hepar esse principium facultatii vem bilis. aon ideo dici, tiir,principatum optineres nam per cam f cupa in animal non est animal; imm, vero eam cum plantis communem obtinet; sed perstasium a 'imal est, si sensuum cor est initium; facile deduci potest de principium etiam facula u. quada latum esse,quas tres csse patet,vinunc attinet scilicet ima Gal. aduer- mnatricem,Ratiocinatricem,& mςmorian n* enim reci-
fui hane opi Piunt imagines,& idolasti lium. ς'ca urvant,co mr onuntri nem Ar ac diuidunt: qnaro idem ese debet initium, & harum faculi' latum & sensuum ipsorum. Solent ad vosiis h nc opinio' . cap . imm adduci argumenta qu edan leni, primum sumitum ibi hos P ctolii rescindantur Per transuersuuincrui para coni
47쪽
cta cerebro adhuc motum & sensiun distribuit, disiuncta nequaquam,ergo a cerebro sensus & motus emanant. A lte- cap. q. rum argumentum sumitur a modo curandi ex tertio libro de locis assectis in deliri is,& indeleta memoria,praesidia cerebro adhibentur,non cordi; ergo ille facultates sedem se a cofutatio hoin cerebro habent non in corde. At facile euerti possunt fisc rAm algμme argumenta, & dogma Aristotilis defendi ; si dicamus ad torum Gal. Primum argumentum motum quidem a cerebro effluere; at non primo & per se; cum ei haec facultas a corde submi-inistretur Vnde si eruatur oculus,tollitur visio; facultas tamen illa aliunde emanabat sue a cerebro, velis siue a corde ; hoc facto defenditur Aristoteles dogma . Ad secunda argumentum ut omittamus aliorum solutiones in deliriis di deleta memori responderet Aristot.tunc cerebrum non posse fungi offitio suo; nam eius officium est moderare cordis calorem,tunc moderari non potest, & ideo cum calor ille sit animae instrumentum destitutas, ac imbecillas edit
actiones: nam ut hoc exempli causa dicatur) in delirio inflammatur cerebrum calore praeter naturam & ita non potest refrigerare cordis calorem quare ad rectam curatione dcbemus cerebrum frigidis medicamentis ad suam natiua temperiem reuocare, ut usum suum praestare possit. In me moria vero deleta adeo frigiditate afficitur cerebrum venon solum sanguinem refrigeret,sed etiam congelet, & ita deletur memoria; quare calidis medicamentis restituenda est temperies cerebro,& moderate refrigerare possit,sic sen sisse Arist.patet ex verbis illis libro secundo de partibua D animalium si cerebrum humet, vel siccet supra mo- ,, dum, suo fungi officio non potest. Sed aut non restigerabit , aut coagulabit; itaq: morbos, deliria, mortes aia OA Nfereto Verum patebit horum decretorum defensio adhuc clarius, si quomodo hae facultates a cerebro distribuantur aperiamus. colligitur hoc ex illo a .libro colliget ab Auer, roe calor est instrumentum deserens omnes istas actiones, sed cum deferat etiam facultatem nutritoriam, non est o dendum ab uno , & eodem calore actiones istas prodire , quod clare in dormientibus apparet, qui commodissime nutriuntur; sensibus tamen priuati esse videntur; cerebrum agitur restigerans hunc calorem reddit eum aptum ad actione. animales perficiendar. Colliguntur haec ex ipsomet G Arist.
48쪽
p. 7 . Arist. a. illo libro de partibus animalium cum ait sic
sensus exquisitior per partes, quae sanguinem ha bent, puriorem abistui necesse cse; sanguinis enima calidioris agitatio officium sciasiendi intercipit, ad is que restingit; his de causis sedes eorum sensu in man-ri datae sent capiti in liquet hinc , sanguinem a corde
per alterias affluententem delatorem cisu harum s
cuit tum ; si refrigeretur eius seruor a cerebri frigore: fi ius hoc explicauit Avicennas libro ultimo de anima. olueruntque quidam , idem hic euenire , quod in si uore , & lumine solis accidit , nam omnia ab Cogugnuntue in terris hic tamen calor, S lumen, pro ut a variis sideribus participatur, varios esteistus producit sic etiam a corde omnes prodeunt actiones per sanguinem,& spiritum, caloremque in eis insidentem : sed hic calor diuersos in corpore producit afluctus, pro ut idurursis Partibus natura inter se communicatur, ut de sole, & cius sumine diximus . Hino itaque facile rursus possunt sol-rii obiecta concedendo ipsi Galeuo, facultates animales in cerebro exerceri; quia cerebrum calori innato a corde emananti largiatur certam qu*ndam temperium , qua actiones istas efficere possit. Unde videtur motus aicerebro proueniret quia calor ille cordis non est aptus ad efficiendum motum , nisi ad certam quanidam tempo'riem a curcbro reuocetur; de ideo dicendum est, a cer
bro quidem motuim prodire linia priuio, Spex se siti st- .cundario ; Idem dixeris de i principitinis,sa dilui ui. sublatis his argumentis Galani, lilaei videntur ei invalidis-stinat rellant Arist. decreta stabilia . atque inconcussa, Scis o ix Averroes eodem lioro citato tu prinio argumento magis dignum repraehensione esse Galenum ait,quam Axchigenem ; qui in obieci memoria cerebro plausidia a bmoueoat . Putant omnes hi philosophi: declinatis his duobus argumentis, , totam Galeni disciplinam: duhi. facultatibus esse pessividata; i, lini in hoc , v lde hablucinentur. Nunquam enim Galenus ut musti di te
videntur adduxit ea argumenta , ut astrincrct inicere in
ibro harum facultatum principatum ; sed tantummiad' demonstraret , has in cerebro facultesiemr uri si-
vh primo , & per se . sue secundario , nam talijs r
49쪽
tionibus Galenus postea astruit hunc principatum , vera esse, quae dico: patet ex eius verbis locis iam dictis Gnam in eo loco, unde prius eruitur argumentum , sic ait. Verum non aeque; deinde mam sestum est, an sit quaepia ana alia pars, quae ita cerebro, ut ipsum neritis, vires in partiatur et an potius ipsiuiri fons earum sitas etenimiis c disquisitio ad animi principatum pertinet. In altero autem loco ait Galenus sese in libris de decretis Hipp. &Plat. demonstrationes attulisse, quod animae principatus in cerebro sit, quibus verbis innuit, illam suaru tunc non filisse demonstrationem de principatur sed dumtaxat,quod memoria in cerebro celebretur siue modo primo, di per se, siue secundario ; tunc haud magnopere curabat ; non igitur glorietur Philosophi isti quasi vim omnium argumetorum Galeni effugerint: cum duo illa argumenta leuerterint quae nunquam ab authore ipso ad astruendum princiatum in cerebro adducta suere quod Galenus crediderit cuHipp. & Plat. sensum & motum, ac principes facultates praecipuam suam sedem in cerebro obtinere, tam notum est, ut stustra sit. ii tempuS conteratur in hoc astruendo. Praetcrea locos multos adduximus Calces, in quibus hoc apertissime profitetur, cum egimus de facultatibus.quare opus est tantumodo in medium asscrre, quomodo illud de.
. I leni explicatur positio de animalis
ΑLgNvs Libro secundo de decretis Hippo.& Plato. cum constet. inquit, ace
rebro sensum, & motum prodire; dubium vero sit, an cerebrum ex se vim ob tineat,an a corde suscipiaOAd hoc dubiis enodandii cosugiendu est ad anathomervi dedu*,quomodo inter se conexa sint cor. cerebrum: na si alter u alteri distribuere aliqud debet, G a cum
50쪽
innatum cordis esse omnium harum actionnm authorem. qui in cerebro refrigeratus multa agit, quae aliter alibi se gere non posset: at calor hic cum sanguine, & spiritibus desertur. Vnde necesse est,per arterias deserri; qui enim per neruulos fluere posset λ Averroes ipse,& alii aut non viderunt hoc argumentum, aut dissimulauerunt se vidisse. Deinonstrat namque contra Aris. dissimulauit fortasse Α- uerroes ; quia sumptum est ab anathome; & ipse ingenue passim fatetur se lites intcr Galenum,& Αris ortas ab an thome non posse dirimere; cum eius temporibus disciplina ea extincta sere iaceret. Mihi tamen videtur posse aliquo pacto Aric subterfugere hoc argumentum nam Galenus in libro de usu pulsum, ait, se animal, cui arterias carotidas fune interceperat, incursum impulisse, ipsumq;
aliquandiu cucurrisse velociter;paulatim vero remissam el- se velocitatem adeo, ut tandem currere non posset. Quarum rerum rationem reddit factis duobus suppositis alibi demostratis . I. st in motu volutario spirit' animalis cotet' in vctriculis cerebri cuanescit . Altero quod hic spiritus animalis nutritur spiritu vitali delato por arterias. Immo vero vitalis spiritus in hunc animalem conuertitur: curre bat itaque animal illud : quia in uentriculis cerebri continebatur animalis spiritus: paulatim vero remittebat decursu suo adeo , ut tandem penitus cessaret; qnia absumebatur animalis spiritus,qui non generabatur amplius, prpterea quia vitalis spiritus eo non confluebat laqueo intemceptus . possemus Itaque pro Aris respondere, ut superius fecimus,cum sermonem habuimus de tauro illo qui castratus uaccam impleuit: possemus inquam dicere, animal illud aliquandiu cucurrisse, quia in arteriis adhuc continebatur sanguis,& spiritus,unaq; cum ipsis calor: & ideo uigebat adhuc facultas illa: Sed cum aliquandiu sanguis ille in cerebro constitisset ultra modii coepit refrigerari: qa
amplius non ascendebat calor a cor se repugnans cerebri frigiditati. cum itast: plus iusto coepisset rcfrigerari, motus etiam coepit languescere adeo : ut, cum ad summuni frigus deuenisset, motus penitus cessauerit. Mihi tamen
niuetur hoc etiam subterfugium admi pol se Aristoteli: nare uera patet cursum illum desecisse ob consumptionem alicuius substantiae potuis quam ob nimiam refrigeratione: