Meteorologia de igneis aereis aqueisq. corporibus authore P. Francisco Resta a Talleacotio cler. reg. minor

발행: 1644년

분량: 1019페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

Tract. s. de igne usu at

rium sermarum subitantia sium defectus . Diximus enim ad putreduiem totalem vltimam is qua mixtum redit ad elementa ,

se ii progressum per varias substitiales formas Expressius concipiis tu haec partialis putredo in ordi.

ne ad calidum naturale , in cuius interitu eaeraliter asseritur consistere putredinem ς huiusmodi igitur calor est diuisibilis,est .par italis putredo cum aliqui gradus

caloris pereunt, totalis cum mi litet deiicit .

m. U. Yplicandum magis est quod

utredos ex Aristotele retulimus, putredi-ο orruptio ne in eis corruptionem in axinieturata. naturalem de uatura constanti .

bus, inquit Philolophus, eorvini finis secundum natura correptionis putrefactio est,in nisi violenter corrumpantur, in putredinem tandem deuenient. Et teneraliis terra Philtex. 7. in lib. oe morte 5 vita, dist. nguit corruptiones se cundum naturam, praeter natu

ram. eandem distinctionem applicat ni orti. Immo Plato in dial.de natura, dixit mortem esse tam naturalem v nosi solii sit sine dolore,sed sit cum voluptate. Etiain Arist. cap. 7 de respicatsexuit,eam esse sine dolores. Hac videntur in in terminis repugnare. Quomodo enim naturale. quod est ab extrinseco absque passi cis cui sud quod tanto ere formae r pugnat,ut sit eius deliructio Qui- daan apud Alberi tractii cap.6 dicunt, putredanem et se naturalein, quia fit paulatini,combustio vel citer rili quia in re putre salta innascuntur naturalia idest ani Inalculari non vel in re combusta Sed ipse ait, haec esse conisquentia ad esse naturale propterea hanc assignat rationem: quando mixtum putrescit, tunc calor natu: alis&intrinsecus transita a conditi ines caloris ignei est autem: urale calor igneo rem luere educere humorem , quod aute

rate.Non sc autem in combusti ne haec enim lupponit, calorem

naturalem retinere esse naturale, naturalis autem calor non extra

humumidum,fitq. potius eductio

ad extrinseco calore igne cona. burente, cui naturalis repugnat, atque adco conruptio .est violentae cum repugnantia subiee i. Veis Iuin utraque corruptio fita cal I exta in ieco, differunt solua 4 quia In una calor est modicus paulaturi resolues, tu altera caloris a ior ceteruer agit . Vterque calor extrinsecus intendit inirinsecum naturalein, qui propterea exorbitat a naturalitate. Neque portet quaerere internuin principi uina noc, ut corrupti sit naturalis; imino esset praeter natura . si quidata trinseco periret, inclinaret

Potius ad corruptionem,quam illi

repugnaret. Puto ego.dici naturalem non positive, sed negative comparative . Etenim quaevis corruptio malum est: at cum ordo naturalis ferat omnem rein corrumpi inter corruptiones Pu. tredo ei ininus alii .n , secundu In quata, corruptionis in aluin diutius dili ectui negat alias corruptione Praeproperas, magis aduersas. Si generationi comparetur, est utique prae e naturam,

sed relata ad alias corrupitonis violen as S per accidens,est naturalis, cst secundum naturae cur,u, .sequitur caulas naturales praescripto quocunque fortuit euenis tu Sic t est naturalis secundu inoinuein naturalitatem, quae repe.riri potest in genere cωrruptionis. Quod vero dicebatur de morte si minime admittendum est, ad suismum est cum modicisti m o dolo re in homine aetate confecto,quia tunc nimium debilitato calore,

ex modico morbo sequitur morS.

Et iuxta hoc intellige dus est Aristoteles valle sus contendit mor. tem semper eis ab extrinseco violentam, quia consumptio humidiacmper est ab extriuinco,scilicet

322쪽

α sic Lib. 1. de Meteoris igneis

Ite et aere ainbiente, cibis, motu, excrementis: non vero h limiduinconsumili calido naturali Seuectutem tamen esse naturalem ea intrinseco, quia ad talem delectum agit principium intrinsecus, persectae putredinis. Si res inquit

obstigus non perfecte corrupitur, vocatur situs si ob caloaem, vocatur rancor: Si ob siccitatem,dicitur caries..i Putrescunt prius partes ex te.

non quidem per se imminuendo riores, quia in has sortius agit c humidum , sed quia comum p. lor ambiens corrumpens Saep humido ab extrinseco,calor natu aliter contingit, sic in fructibus ratis reproducit aliud, quod non saepe partes exteraae sunt sinceri, est paris virtutis , de in hoc coasi interiores putridae, quia se pu- uere senectutem. At hoc modo redis 1 calore noxio intusco neque senectus erit ab atriuisco, hibito ob impeditam transpiriι- quia principium iii trinsectim potius nititur tollere delectum , qui reserendus est ad causam ex trinsecam destruentem . Adde dum deinde , non omnem Pu redinem esse naturalem , quia ple-.xum l. accideataliter , ibrtuito

aduenit.

Est demum aliquid proprioris

sonum ele naturalitatis in putredine, nimi-muntorum: rum respectu elementorum, quia v. detur si per eam unumquodque redit adnis putrίdi ei se naturale, ad proprium lonis. u. Et id aisignari potest pro causa finali putredinis . Neque enim

aliud oonum consequ. Iuruatura.

Immo id ipsum est,ad quod due

die tendit actio agentis. Neque enim Perse natura intendit corruptionem , neque ad illam datur terininabile proprio termino, dis per se actio. Intendit ergo natu esculter autem terminabile. Hinc xa naturalitatem elementorum in hae definitiones formatae sunt,huia seu quoddam elis actuale loria miditas. est qualitas reddens coris male eorum, cum in mixto snt pus difficile terminabile termino veluti pote utialiter. Sicq. sequi proprio , facile alieno e siccitas tu per accidens corruptio formae reddit facile terminabile termino

ini Mi. Et hoc modo aliqualiter saluatur, etiam in hoc casu co ruptionem unius esse generatiOnem altei ius.

E rebus putridis malus, odor

exhalat . Non tamen in ultimo kermino putrefacitionis, quia tunc non sit amplius evaporatio. Notat vero Cardan . de subtil. secudum varias species putredinis va- Iiati prauum odorem . In situ, ininqui I grauis in rancore Ia nceus, Cur priar

externa vel interna pu trescant. tionem draue et tam , quia partes

ςxteriores sua luagis durae,id curaco magis res stunt corruptioni , quam internae moli: Oies.

CAPUT XVIII.

Ne scitare ignis

A intelligendi qualiter igni

competat siccitas, Praemittenda sunt definitiones humidi, de sicci De quibus sie scribit Aris. 2. degener. cor. te X. s. humiduautem quod interminabile pro prio terminio, facile terminanile existens Siccum auteIn lacile sD .ris

humidi

Acci. Proprio difficile alieno Terminus importat corporis figuram quae eluerminus corporis hisca quantitate affecti . Constat id exemplis, aqua Malij liquores, in quibus manifesta est humiditas, ex se nullam tiguram habent, sed cuicunque vati infundantur. eius liguram proinple Scipiunt. E contra, lapides, i I ia alia qua e 1 istima iriurisci a non recipiunt figuram corporis continena putredine perfecta saet:dus.Tres iis . Natura humidi est figuram

specie assignat ibid. Caidan. imo alienam facile iec .pere, e faci-

323쪽

le amittere siccum non nisi dis tenendi deorsum, di inuit ad latesculter recipit alienam , sed con obstaculi ita si igni obstacu stanter retinet. Natura humidi est . tum opponatur tendendi suriuin figuram habere, quae in fieri,& circa obstaculi latera diffluit , dein conseruari pedet ab extrinsecor a transgressus obstaculi latera una sicci vero pedet in fieri ab extrinis tendit. Verum illud est, quodiu. seco sed conseruatur a natura u. mido latissimum obitaculunt op biecti. Sed quomodo potest ali ponitur nimirum terrae superitis quid terminari termino alieno, cies, unde eius distu fio adeo con- id est lxtrinseco, cum terminus spicua est&latissima:at vero ictui seu figura si modus quantitatis, accidentale, paruum obstac

Quae terminatur de figuraturi Via tum opponi videmus. Supra uos de scalig. exerc.so non est, in enim est aer, per quem libere a

quit bona illa humidi definitio , ignis ascendit absque distusione,

quod suis terminis cohiberi non ci non nisi usque dum peruenerit potest , quia omne finitum smis ad caeli fornicem coere eri potest. terminis cohibetur Paulo tolera Si fingamus in terra eis sora linea bilior illa quod alienis terminis usque ad centrum , aqua per eum saturtur Aliud enim statui,aliud recta descenderet ii sui dila-

terminari. Respondetur terminu latione eo modo quo flamma dici extrinsecuiso formaliter sed ascendit fur. um linino aqua ma- efiicienter, exigitiues non exi gis coiecta laberetur, quam ignis

git aqua figurari ad nodu talis va corpus subtile surium tendat, sis, talis figuratio pendeta vaso leuia enim per aerem distrahun uni eonti ignis igitu asseritur habere sic tur: dilatantur. n esse ei a . citatem. rum ex apta distributio Propzer haec dicere et liquid pos- , EI, 'ne combinarione primarum et, terminabilitate istam S inter . A Rurilitatum, combinatio eniti minabilitate in regulandam b, AT caloris&tacitatis nulli alteri ex Δ accipiendam iuxta facti ipsu alijs elementis conuenit. Tum is quod descripsimus, nimiruin exquia exsccat, non solum per ac natura humidi tenendi deorium, cidens ratione caloris,sed ipsa lua natura sicci tenendi fur. unus.

sccitate. Et viderii colligi ex eo Quia eminaquae tendenti de Or- quod aqua feruens calefacito sum, opponitur terra, ideo dila- non exsiccat. solus igitur calor si tantur , diffunditur, indigetq. ter. ne siccitare non innuit siccitate mino , a quo coerceaturie ad 4 Tum quia ignis est sume activus, stringatur ignis tam e tendit sura vero siccitas est, quae acuit aesti sum eiq. sc tendenti non terra, uitatem. Censuit tamen Telesus solidum corpus obi)citur, sed ignem esse humidum nam lacile aer fluidus, propterea seipsos L alieno termino figuratur, dissici terminat. Addiq. pollant aliae cole proprio Quemadmodu enim derationes , ignis quamuis eo aqua, nisa vase detineatur, dis modo sursum tendat, tamen sua fuit&disiunditur, eius diffuso vi reddit alia corpora, quibus a non est ad accipiendam figuram , miscetur, difficile terminabilia a sed quia non potest se stere ob termino alieno, aqua vero OPPO grauitatem, qua fertur deorsum tum praesta jam ignis ex sic ita ignis per oppositam virtutem cat uaporare facit palles

ariotiuam,scilicet leuitatem,con aqueas, unde remanet corii us au-

smili modo se habet: nam sicut rum Daqua vero emollit, dista aqua diffluit tendendo deoisum , cultate alienae temninationis velata ignis diffluit tendendo sursum tollit, et minuit. In quo tamendi aqua opponatur obstaculum a conta erandum est, ignem red-1 p deie

324쪽

Σ9M . Lib. 1. de

dere corpora difficilis terminatio.. nis abalieno termino, quia separat de expellit paries humidas

inon tamen vi sua, ct veluti formaliter. Dici vero siccum in ordine ad effectum , quem sic praestit in corpore nixto,quod hic re linquitur. Si enim spe .lemtis partes,quas rei oluit,is, potius praestat

oppositum, tamen eo mouo dicitur quia Inagis attendimus ad effectus, qui nobis sensibiles sunt. Insuper ignis non accipit facit νalienam figuram , fiamma enim non potest ab obitaculo detineri,

aqua vero ab obstaculo continetur. Quamuis id proueniat in is

igne , quia natura eius est semper suete, non ex repugnantia ad alienam figuram senim concipiamus flammam polla det meri posset varii, modis figurari Insuper aqua vidi iuuat ab obstaculo descendit solum usquedum per-

nrittitur, nunquam ero asce uis

dit ignis tamen cum i me editur ascendere, diffluit descen cendo. Γιὸν Sed hac non videntur susticere.

n. n eo Nam laete I quam quod conce-

Men a hu plus dictarum qualitatum assi

missitas, d gnandus est uniuei salius, ut omis . t. nia eum participantia contineat,

nec respectu ignis sufficienter assignatur. Nam vere ignis talen habet Listantiam, ut si posset hic cola seruari posset inclusus figurari iuxta vasis figuram , nihil minus ac aqua. Et per accidens est quoad istam rationem , quod hic non qu: ereat,quia in eo loco, ubi quie. scat, nimirum in propria sphaera non resistit cuiquam extrinseco

figuranti Nec iuuat dicere,ialem iacilitatem ad alienam figuram sprouenire in igne ab eius iaritate, non ab humiduale Gu a hoc modo des nitio humidi esset aliter formanda esset a dicendum, humidum esse quod propter humiditatem potes ad extrinseco figurari. Dicunt aliqui ignem ex sua raritate es eliquidum,sed non

humidum . Eum appellant liqui-

Meteoris igneis.

du Lucret.li,6. Virgil .Fg 6. in quo eum reprehedit dilacrob. lib. 6. c. s.Immo id dixisse videtur Ari. stoteles afferens ignem fluere instar suu ij. At si ignis fuit cum c o. tinuatione suarum partiui . sic redit difficultas&assignanda esset di itinctio inter definitione liquidi&humidi Propter iis Auersa'.qIphil. sec. ait, igne esse instar areianae stiatum in minutissimas particulas, unde habet insignem siccitatem, quia quaelibet ignis particula est in se bene consistens, interminabilis. Ne obest, si

earundem particularum cumulus

sit si urabilis , quo etiam modo

arenae quantitas figuratur. Eademisuit antiquor sententia apud Alberi. Is de propriet. ele in lib. . tractri cap. I. contra quo, ipse 'ait, tumiditate in esse causam c tinationis in corporibus mixtis, non aute in simplicibus est enim continuum secundum ella, mobile antequam si huin idu , ideo humidum no est causa continua. tionis in omnibus A ad summu

verum est, humiditatem non dare continuationem , quae esse-tialiter competit corpori sicco, ea in scilicet, quae necessaria est ad intelligenduin corpus si cum id

vero sufficienter constituitur in tali ratione per continuationem corporis secundu minimas quacdam partes Vlterior autem c tinuatio habetur ab humiditate cuius munus est veluti glutencis. nectere continuare partes. Id

quidem praemit humidum in mixto idem i. praestare debet in se ipse;quod enim potest unire alienas partes, potest, ni re suasmet. Si igitur ignis habet suas parzes unitas, hane eum effectum, que ex proprio munere praestat humidum Ita l. Auersae sententia satis consequens est ad traditas definitiones sicci &huin idi. Addenduvero est, eas particulas esse raras,

non enim potest aliter dici do igne qui ut supremum est et

325쪽

Tract. s. de igno usuali, com .rat. ign. 299

mentum, ita est rarissimus. Dicta elemeu tu elso siccum , esse quὰ vero procedunt de proprio na omnium corporum subtilissim v, turali igne, nam flamma est qui serre debet tale vacuum . Immodem continua, sed id non est fine proprie loquendo,id vacuum non aliquo humore admixto . Con est , nam vacuum proprie est id. stat plane sumum habere aliquid quod dicit ordinem ad corpus, a humoris, propterea enim ad hae quo potest repleri, est non repu-ret caminis fuligo, quae ex sumo nantia,est capacitas ad recipie est itaq. etiam ignis , qui est su dum corpus Igitur si non est in

mus accensus, id est flamma , alia natura corpus quod repleat non quid humoris habet est Proprie vacuum . Absurdum Verum haec affertio de discon esset si natura vacuum amaret, si tinuatione ignis vim facere vide nou iugerez,si pati cogeretur. Nitur contra evulgatiora quaedant hil tamen horum afferitur. Imo philosophiae principia . Si enim , t proprium vacuum valde inde. ignis elementu, totaq eius sphae cens noxium in natura est,ita

ra constat ex igneis particulis di istud improprium, utile est , cum scontinuatis, non potest fingi, eas conducat ad aptam elementorii ei se ita dispositas, ut nulla vacui constitutionem δε ad alia item IM, Uni ita inter ipsas intercipiatur. Esent munera e consequenti opportu.ν fitetita ex particulae eo modo dispositae, num esse eperietur ini. eisitur Visunt corpuscula farinae arenae Ex Praedicta etiam constitutio-υMisum quae pune non sussiciunt ad ne ignis , proclamat atomotum

occupandum totum spatium sed existentia exsuscitari videtur. Na r aliudue corpus subtilius,&sui pro tomis habendae sunt eae mi- cum subintrat ad inanitates re nutissimae ignis particulae , nec e .plendas Daretur ergo sinit ista nim aliud atomi sunt,quam minicuitas inter particulas igneas Ad mare ruin corpuscula, prima cois

eas tamen replendas aer ineptus Ponentia, veluti elemento iuinvidetur, de multo inagis quod uis elementa Veteres atomistae quae Atomorum aliud corpus.Neq.enim aer ascen dam minus vera atomis attribue exissent dit ad locum ignis, d per totam a runt, tibq. incongrue, si sunt i a probabilis

ignis Phaeram distunditur, neque erum naturalium structura, quae ita diuti sus persisteret incorruptus meri io Aristoteles improbauit. in medio totius elementi Oror sed ex hoc solusequitur atomos teret insuper aerem esse tenuiore non esse cum it proprietatibus. igne,cum se subtilaret magis, qua non cro falsam eis eorum exuiguis,&inter gueas particulasse stentia in Sic non negauit Phil immisceret. Ita inducendum a sophus se elementa, scirca ele-e set in natura aliquid vacui,qua mentorum explicatione in vete uis ipsum vacui nomen naturae res plurimum errauerunt . Nec nomine panico quodam timore quisquam negat materiam pri-

perhorrescant Olunes . Vnde is mam, etiam si aliqui circa eius a Avicenna pronuntiauit,quod etia tributa, ipsum ieilentiale in conia

caelum vellet se scindere&deste ceptum errent. Quidam dicuntdere ad vacuum implendum . materiam esse puram potentiam, Merito quidem natura pro mun exclus ipso actu entitata ut alis di integritate plurii num a vacuo negant puram potentiam . ad inita abhorret, omnia l. praestat,ne illud o actuentitatiuo,di cretat he se. admittat at cum coi pus nonina tetiae in ipsis coceptibus eiientralia beat igne subtilius, no habet quid bus matellae S coueoiditerea ad-

opponat contra vacuitates inter mittunt. Ita cum atomis age

loeas particulas . Si voluit, ignis dum Immo pleraque quae circaerm is eas

326쪽

Lib. I. de

eas veteres ager uerulit , non sui it 4::ena a vero sensu, 6 congrua explicatione . Quare non erit abie aliiqualem eorum memoria in Iuc apponere . Olim nitri minus innumera antiquorum volumina,

qua ipsum uniuersum implebant. Nodo vix quaedam extat vestigia, ut apud Aristotelem oppugilato rem,&apud Lucretium ad vium sua philosophiae. Dicebant in primis,atomos habete suas figuras,sic inquit Tullius 3 de nat.deor corpuscula esse quet.

eam leuia, alia aspera, rotunda salia, partim angulata, curuata quaedam, A quasi adurica . Immo ex Arist.3.cq tex. 37.&I.degener. dc corr. tex I. eorum figurae erant

infinitae . Quamuis hanc infinitatem non approbarit Lucretius ex mea te Epicuit Dicebant tamen , atomos este in diuisibiles, quae in- diu: sibilitas non undatur m negatione partium cuin dicerent eas esse quantas de liguratas , sed in earundem a toniorum soliditate. Dicebat enim non posse dari motum sine vacuo, nec etia in diuisio. nem, vel quia d misi non est sine

motu locali,vel ex generali ratio. ne cui uniis mutationis,cum dice.

rent omnem mutationeta consi

stere in diuerta mixtione pleni&vacui; quod igitur et diui libile P habet aliquid vacui, in qιὲo diuisionem ad inittit. Hinc conliat,

quod maxime de atomis diplicet, eas esse indivisibiles 5 componere continuum non continere eas patentes absurditates, quae

adducuntur contra compos .ione ex propitJ Sc vere indivisibili inise cluae ncibus omnem rationem partium, ut iam communiter indivisibilia concipiuntur. Dicere autem , ese in rerum natura par- Iesminimas, nec os amplius naturali potentia diuidi , non estres tam ardua. Dicebant rursus e Te inuisibiles, quod ne appareret impollibile, cum dicerent eas eia

se corporeas figuratas, Lucre-

tius varia recenset corpora , quae nequeunt videri, ut ventos, Odo res, rumores, concluden S: corpo oribus, cscis igitur naturagerit res. Erant autem inuisibiles tum per accidens ratione paruitati, tum

per se quod carerent qualitate svisibili immo omni alia qualit te sensibili eas caruisse describit Lucretidicens lib. 2. Ne forte putes solo spoliata colore Corpora

prima manere, etiam secretalel oris sunt, ac stigoris omnino caidi q. vaporis de sonitu sterilia

&succo ieiuna seruntur. Nec iaciunt ullum proprio de corpore odorem Speciosores erant Demo. criti atomi, eis enim habitus iii

didit abstulit priuationes habitus apud ipsum erant,calor, soliditas, grauitas: priuationes, frigiditas ,

inollities, leuitas. Dicebant atomos esse tinpassibiles, quia puta. bant omnem passionem contingere ratione vacuitatis ciea haec impassibilitas magis consequenter afferebatur in sententia Epicuri, quam Democriti, ille enim dicebat atomos nullis qualitatibus sῆ- sibilibus affectas esse,unde iubmouebat omne principium agendi&patiendi. Hinc Aris i. degen. Iec Orrup.teX.6 3. intra De inocritudicentem,atomos esse inaequaliter

calidas arguit eas agere inter se, quia magis calid agit in minus calidum. Piaecipue a serebant atomo, praeditas suis grauitate, vis e moueri localiter offent. Et quia sibi occurrendo generatione perficiebant,excludebant ni ozuin

rectum, cum quo non poterant sibi occurrere, unde Lucretius dixit cas moueri transuersaliter Deo mocritus dixit moueri circulariter, cum hoc vero sibi pose occurrere,quia ponebat atomos inῖ. qualis grauitatis. In occursu dicebant coniungi, sed non .ita perfecte, ut excluderetur Omne a acuum,quod dicebant intercipi inter atomum euatomum. icque s

327쪽

lido,de haec duo erit eorum prin tu ad summum calorem. Quam cipia. Dicebat Lucretius moueri vis enim calor componi posticu velocissime instar ulmian in , aut humiditate iccitate , ut etiam radiorum solis Equidem caleta frigiditas bene tamen aduertunt cito v. g. sitam naissione spiritu sca quidam , eis maiorem conne-lidi seu particularum guis , io xionem caloris cum siccitate , stat veloci istinuin eis talem mo Digiditatis cum humiditate, quatum praesertim in actions solis caloris tumiduatis , frigi ita Ex varietate figurae&qualitatis a tisin siccitatis . Unde dixit Auic. tomorum oriri dicebant varieta pruna primi, calor maior, quam tem mixtorum. Vt congregatio debet, reddit corpus siccius qua ne fiebat generatio . ita separa oportet: tumiditas maior,quetione corruptio, di variatione 5 debet, ieddit corpusfrigidius,clua ordine alte latio . oporteat. Caula videtur esse, Uuod Ait, mi in Pluia quidem ex allatis displi calor ult valde activus, eluiu a j o ter cere in atomis debent, sed eorum cito est ad resoluendam hum i-r esse essentiale, non est cur omni talem unde cum summo casereno displiceat . Ita a non polliunius nequa diu consiliere summa hu- eas non ad mictere, ut considera mi ditas. Sic etiam, ubi eli Ins uimus utiles ad intelligendam, .nis humiditas signuin est de e senaturam ignis , eis l. apte conto calorem resoluentem,at, bioe est clauimus aliquid vacui, cum hae calor , abundat rigiditas in- duo semper coniuncta fuerint ab io Arist. seci. t. prob. xit humi atomorum affertoribus . Petti ditatem calori opponit, ait conere item videntia atomi ad ele tiaria contrariis curari, sicq aegrimentum terrae , quae etiam habet iudines, quae sunt ab igne, cui a- insignem siccitatem . Et putandu ri ab humiditate quae lunt ab hi est,tale elementum ex sua natui miditate, curam ab igne. Et ieci.

esse in longe minutiores particu 13 probi. . ait quod siccius, cal la diuisum, quam si vulgaris rus est. Verum non est nec elsa arena, aut quicunque tenuissimus rium, quod est siccum eis val- sensibilis pului, consequenter ipsae de calidum; nam terra valde sti- arenarum particulae includ ut pri gida est, sicca Non est igitur Inas minores particulas terrae, quae quod siccitas trabat calorem dmodico humore smul compactae calor trahit siccitatem excluden- sunt,4 pariter vacui inter ipsas do humiditatem Inmixtis verum intercipitur. Dici tamen debet, est, quod est valde siccum, eis terrae a doluos esse crassiores& ma etiam calidum, quia talis sccitasiores, qua g .s, e Iscidiue saeiu estver exclusionem humoris, quae surae, ex qua vatietate prouenit excluso fit per resoluxionem fλ- magna ex parte maior ignis actis tam a calore. . Lua. ter iri aspratione.enim figura aptio Circa coniunctionem c cita-irmi. ea ris ad scillionem di tenuioris o tis&caloris ad constitue aduri a br. Ο Α-lis, facilius penexrant igneae par ignem videi, pctest in sententia ei a . ticulae, quod est va Idus agere a. Aristotelis, haec duo uase habere tituatust. Reliqua duo elementa , cum lim ad ignem , t te labent elementamida sint atomis non indigent ad iii ixta; ita quod sicut inmixto possunt enim ac debet partesim sunt particulae igneae , aereae ualdae sese unire seciuidum , aque ,&terreae inter se realiter 'quo fra totum se continuare, ex quo ces distinctae, quibus, nitis supera sits .cι sat atomorum constitutio ditur sorma mixti: i a in igne aliae lenis Siccitas ignis videtur eis eir , fiat particulae calidae, aliae siccae,

summo qucd opse lucas vidς α igni, aut si nisi coagmentatio

328쪽

3 lib. 1 de Meteoris igneis.

utrius lue generi particularum, uari, ita in omni iusum natura, iii q. sinu insit crina ignis. Dici ut in eo inii procreandi vis, va deberet se omnino conexas ta de animalia omnia, Sc terrae geriale particulas, nec posse separari mina lasci sit necesse augeo Iuxta hunc cidum, si dicatur in ri iuxta haec pronuntiauit Philo ἀelemento nam qualitate in ex sopbuso de gener anim. cap. 1. cedet alteram, ideo hoc erit, Omnia plena ese anima, calore quia sunt pluies particulae unius, scilicet, tuo animalia formantur. quam alterius qualitati, ignis es Et considerans Omnia elementa se magis calidus, quaein siccus, referta eis e calores, ait Omnia posis quia plures sunt particula calo se putrescere, meritu nun ima aris. Forma substantialis ignis erit innati caloris Hippocrates libel- veluti torma mixti, quae non di l de carnibusci calidi plurimi citur talis, nisi assiciat omnes par pars in iupreniam circumferentiaticulas elementorum velut secessit, eaqaetheris nomine vide forma corporis organici, quae di tur fui se appellata: altera pars in ci sentialiter e thereogeneitate crna, appella Luctetra frigidum sensibilem materiae Talis contu quida siccum , multas motionesectionis modus primarum quali habens, multum calidi coni nebriatum in elementis fundari pote insuper pars aeris medium locum videtur in doctriua Aristotelis , occupauit, calidum quid existest

qui pari modo explicat materiae quarta pars terrae proximum locuaduenire contrarietates ad con caepit humidis limum C crassitui. stituenda elementa, ut postea , uin, Haec autem cum moueri elementis aduenit forma mix caepissent concorditer multa caliti Verum contemnenda est haec di Pars in terra relicta est, alibi consideratio, quae nec soli sumis magna, alibi parua, alibi minima fundamentum habet in Aristote mole, sed in particulas innume-le. ras dispersa. Verum praeter istum igneum is laxis inma

orva riari corporibus commixtum assigna ta Pittac dum esse ignem per se seorsim De lanis Deo. δ' ij ς Orporibus existentem ,

grauiores Plutosophi censuerunt.

Eum Pithagorei in uniuersi ine. u' p Ranciscus valles cap. r. de s di constituerunt, non quod in φης' ἡ sae philo. iniquit solus ignis terrae centro situs esset, sed quod inter Omnia corpora nullui po insin um locum terra est, oc. tius locum pre alio amat, neque sup xςx ipsam vero terram dice- in ullum fertur nisi per accidens δο , illa in caelo ut uni ex astris, motu materiae, quam occupat, lxer in addentes terram ipsi op- aut tractus a lumine ab hoc enim Osiuam. Reserunt, etiam Plato. naturaliter trahitur J sed velut ςm iam senem cogitasse de sub-

quaedam mundani hi ius corporis nouend terrae med o uniuersi, anima, totum occupat permeans V in ipsum Praestantius adduce-pςr omnia, ut omnia saecundet, ςxςlςmςntum. Vt ignis mediuin

quod a in modo vivifice . Fuit pexςxς locum,ei suadere cona. haec pla Stoicoruin sententia de 3 iuax, huiusmodi locum et se prae Vitalis ignis seu calori, diffusone ςliqui nobiliorem,ac proind- ,

dum quoque ipsum eodem sera ς miau ad quem undequaque fit

329쪽

fit concursus,at terminus praestan di magnitudinis , quod solam tior est vijs,que ducunt ad ipsum, quanti alis proportionem quan sunt enim vi propter terminum, dam importat. Immo tale mediu&accelsus ad terminum ac finem videtur etiam minus perlectum perfectio eli. De medio loco tan suis extremis etenim ratio figu- quam digniori dictum eiu , medii rae, quae perfectio est quantitatis, tenuere beati Principali timuiri oveluti eius forma, eonfistit in

e corporibus sumna custodias em p artium extremitate, medium. uandum est tutior autem tutela vero est quid in figuratum invidetur eis in medio. Ignis a. tura est summe mobilis , ocvndequaque distugiens, idcii co opo tuiti patui decineri in arcto quodam loco,nedilli paretur.

In robasti Sed minime id igni persuasum determinatum . sed praeterea , si ignis Sc caloris principium consti

tutu in uill et in centro mundi, inordinatii sine se habuisset ad

omnes mundi partes Nisae X tr

mae ivitient summe distante S,necratata in est, neque totide probatur mediu cum id habere potuisset congruarentia. locum se digniorem sumendo communicationem Partibus cir . medium magnitudinis . Sic o ca centum dispositis, litisset nimis mini, medita in est vin bilicus, in is iopinque,d nimia propinquitaquem fordesci excremet ademit te Obiuiset . Nec quid quani tu, tuntur tanquam in partem minus uare motus eius in centro ad haec dignam praecipuaq. pars non in incommoda tollenda, quod non medio, sed in capite residet. Est procedit insole , quem putamus autem rationabile statuere in uni caloris principium, qui permo- uerso eum ordinet, quem vide tum modo appropinquando iudimus in homines, qui est excellen quasdam partes, o, ab Is recede tissima uniuersi imagorac proinde do, non obest. Ad alteram ratio-mudi Rces,corpora grauia&cras ne in patet pariter , nain a mediosa,ad mundi centrurn propellua, virtutis pedet maior rerum secutur, digniora ad superiores regio ritas. In animali sunt magis tutae nesse e1tollunt, eoqaltius quod Partes, qua proxuniores sunt me-gniora,vnde Deus ipse suprein vis di virtutis, non qua ivitatis. Sed inhabitare creditus est. Duplex praeterea, si dicatur omnes mun- proinde medium distinguendum di partes obnoxiasella laesonibus, est, unum magnitudinis, quod at tutiores sunt partes extreme, mi tenditur penes dimensiones tan nucenim lubsunt laesioni, quae eo tum &solam quantitatis aequali se potest ab aliis mundi naturi intatem respicii est l. illud, quod ae- circa extrema nihil timendum qualiter distat ab extremis. Alter ella spatio imaginario. Et argu . naturae de virtutis, quo virtus ad mentum probat tutirorem elle omnes partcs apte comunicatur, edi locum quando partes cir ωhoc medium est dignius, quam cum itantes de ainbientes pro olit sint externa,va in se laabet ut cau cio habent custodire inediu in .&principium, a quo eliquq re. Ob hanc ratione iudixit Aristoteliquae partes pendet. Est etiam di quod est praecipua pars

gniuSallo altero med. o. Quia me antinalis eirca inedium uiaseu dium magnitudinis, non innuit catu, ubi natura circa ipium plu- in extrema, quod iacit medium a custodie licui uit, curi virtutis. Sicut dignior est torma, animal siccia. lia Lli in incer con- quana materia, qualitasquantita traria et at vero in uniuerso omnia

te rata dignius est medium virtu corpora te se oppugnat,unde quotis, quod excellentiam diei qua aliquid remotius est a medio, eo luatum, tersectio uum, me iniuub OPP natur.

Ipse

330쪽

οὐ Lib. 1. de Meteoris igneis.

Iple ignis curis sit, ostendit, cuas ite iter dirigit ad iram regionem,

probatur ia quae ipsi notior est, quia nobis suem M.s ascendit aut e loco interiori sur-jemeentro sui I nec quidquana, aut unquain 1 recto itinere deflecti Dices, ex quod ignis terra leua ur,

non conuit c Itur ascendere, nisi supponatur terra else in celitro: at

Py thagoras dicebat, terra in hanc nostramese quoddam astrum in

caelo situm, undeno equitur compus,quod' terraelongatur, alce dei e Sed contra sic ottenditus in tentu na,si ignis ellat centi O,Oporinteret ut ad centrum ignis quilibet moueretur, o diuersi ignes quo

magis centro accederent, eo magis ad se accederet, atq. tandem in centro coniungerendur, ut dicimus de corporibus grauibus, cum sublimi tendini ad LentruHO. At non ita res sem .ibet, quin PO-

gues, qui propinquo O Uentur in progret u semper elogantur,idq. signum est, regionem ignis esse circa terram circululusam Iingamus lunam g eis e terram , sic enim Potiunt terram esse sidus, ignis qui moueretur e luna versus nos, ad nos accede xet, qui moueretur e parce opposita, tenderet versus csto supe- Iiores, at q. sic ignis, qui ex Omni parte lunae moueretur, diliunde. ietur in Orbe circa ipsam lunam. Idem postiem potest eni ac uer Probari I, rationi lius quibus oste. ditur terrain cile incentro, quibus satis sit hanc adducere: si ter. ra non esset in Leucro uniuersi,sed esset iliter astia, OriZOn non diuideret sphaera in caeli indua, ine. medietate vivemus, quamuis per se mediametru tetrae a centro distemus, tamen id locum non:

bet ubi distantia est notabilissima, ut re vela ellat, si terra inter astra

poneretur .

Praedicta tamen a Tertio de existentia ignis in cetro uniuersi, MLrue accipi potes iumendo ignis

nomen in ea proprietate , in qua eum definit Aristotelis,qui in me- te oris ait, ignem esse excelsum caliditatis siccitatis, quo modo glacies est excelsus trigori ,unde a conuenit elemento calido di sicco prout est in mateIta cras. s. Talis autem ignis intra terrae cauitates existit maximus ab autho re mundi in iis reclutus . Nec alibi existit, nisi modicus me accidens Manet autem ibi custoditus non tam a loco,quam a materia, quae in centro S iura terram manet congrua proeliab pauu.O.

De tali Psinagoreorum Opinione, inquit etiam Simplicius: i sincerius ista callet, ignem in med odicunt condiciuam virtutem ex medio totam terram alentem, o quod relligeratum ipsus est recreantem. Ias. an congruit ignivibus subterraneis. Sic de eode in dixit iple Putagoras,cruciare animas improboruin. Alij pro eadem Pythagoreorum opinione sic dicunt; Cum olim terram intres partes diuiderent, septentrionale in , a uitialem, de inediam, pittabant mediam Ob nimium calore

esse inhabitabile, quia in tali me. dio ignis custodiebatur . Quod etiam Pythagoras adiutagebat de duplici terra, ad rectum sensus adietates, ta sic non semper appa- trahere volunt dicunt duplicem

rerent nobis sex et na lex aba a terram , aliud non esse, quain duplicem unius terrsi acie tabe an titarent sed honi ines, qui essentiu palle magis lauata, aspicerent minii Iare dietate , cqui in parte opposta , aspicerent plusquam medietatem. Quamuis enim ubi modica est et distantia terrae a ce-tro , non repugnaret videri medietatem ipb; rae, vadeno eam

quae nobis patet, antipodum Sunt l. hae terrae iacies quodammodo oppositae. Vt ij, qui in nauigio edent, dicunt litus in O. ueri,quia sic eis apparet, ita dicta sutis a Fythagora teriam moue-

o,quia una pars prior altera diem

tur a

SEARCH

MENU NAVIGATION