장음표시 사용
291쪽
genei tionis nomen, nequa ei co- ueni: nomen cococtionis loque do de concoctione naturali In artifici alieni in elixatio aga overtari possunt erga ipsum substatialem ter ininum meque entinsubiectum perficiunt sed corru-punt,& in alia naturam trans mil. tant; cuin in naturali concocti ne semper persectio subiecto ad ducatur sic igitur caloris naturalis actio usque ad Lerminum substantialem productum dicitur generatio deinceps concoctior maturatio quidem M. Squoddam substan tae complementum. deinceps vel elixatio vel assatio. Pertinet vero ad concoctionem propri transmutatio cibi in alitum, quia quamuis actio si substantialis, tamen consideratur ut consequens perl ectio An omnimi me inde dubiu est,aei omni mix-moxu. to conueniat concoctio. Ite spon-
'eoneo detur, fi scrinisi de coctione artificiali, hec aliqualis omni mixto conuenit. Sic Aristoteles ait,non omnia esse propri elixabilia loquitur autem anileste de elixatione artificialiDed improprie eli- Tari etiam aurum: metalla, etialigna de alia similia corpora.immo etiam aqi iam . De affatione eadevidetur ratio Immo magis ampla videtur affatio, pluraque posise affari, quam elixari nam em cacior est ad resoluedum humore assatio, cum si per actionem vehementiorem . Ignis ad io omnia sere consumit, consequenter omnem humorem resoluit. Sed id dicetur potius combustio consumptio. tiam assat o destructio potius, quam persectio. Si vero sit sermo de concoctio naturali sic dicendo sub concoctione contineri actiones dipsas, qua substantia generatur,&subiectum ad generationem disponitur , ut sentit Albertus, verpin omni substantia datur concoctio, quia ut ex ipso reseremtas, cuiusliab et rei generatio ita procedit, ut
prius humor nimiuin abundes, deinceps calore magis persciatur, quae perferuo est quaedam conco ctio. Seduconcoctio significat solum actiones consequentes xen rationem, sic magi proprie vetasantur hae actio aes circa v iucutia, ali Iussi tamen inanima dicuntur maturari, ut vinum , sed propria elixatiovi aliatio non videtur dari iis in ijs, quae nutriuntur. subiectum deinde imni ediatu Sulis Mis, est humor: id quod concoquitur, immtilat
humidu est. Sic Arist. c de matur eouceri ιο ι ait: hec autem est materia humida ea huisi . interminata. Inquit ite concoctione res fieri crassiores, aerea fieri aquosa, quota fieri terreat. Rχtio est quoniam concoctio fit reiis luistione,cum humor excedens resol uitur. Congruit sane humido ra- tio materiae, quia ella materiae di eit pas ibilitatem, humidum autevalde passibile est. Notant vero, non quodcunque humidui , sed aquei potius, qlaam aereu in peristinere ad concoctionem; quia aereum eo quod sit cal ditati coli. iuiti tum, condoctione non indiget. Sed Aristoteles in contraria ait, per coctionem aerea reddiaque , aque reddi terrea, quomodo admitti etia in humidum aereum . Verum quidem est quaedam aerea non concoqui, ut
quae igneu siccum habent ad inix- tuin, qtralia sunt bilis spiri
Aristoteles huiusmodi humidu iam sieeil
coctionis nateriam, vocat Oppo ρertinet austum , ipsi scilicet calori ea in concoctio M'qua in oppositione, quae consideratur inter agens pallam sed cum inquit,oppositapassiua, vide tur significare, non solum humidum, sed etiam siccum esse materiam concoctonis. Aliqui ne hoc ad initia iit, dicunt, nominari
pluraliter passiua ad significanda
varia humida. Verum ipse Aristo- . teles aliter rem explicat, nam immediate subdit: haec autem sunta propriac iique materia, ea igitur
292쪽
1 6 Lib. 1. de Meteoris igneis
sunt opposta passiua in concoctio ad resolutionem, quo ad aptu.
. ne, quae sunt unIcuaque Metias rem mixtionem cum cco si huium odi autem sunt ambae qua perfluus humo resoluitur, di in
litates passiuae.Igitur etiam siccum dicus, qui relinquitur aptius cliatiqualiter pertinet ad coctione . cco permiscetur Quamuis coctio sit consumpti Ad materiam concoctionisis Ad ceneo.
supersuae humiditatis, tamen bu stremo pertinent excrementa is αυνem semiditas nunquam est lauta , ut Sicut enim humor congruus benerim D. non si cum aliqua sicci admixti miscetur cum sicco ad mixti per crementa. ne coquitur ergo humidum, sic sectionem Lita incongrua quaedico admixtum, sicq .eti m siccum partes secernuntur . Omnibus xit materia, quae supponitur.Non concoctionibus , quae in animalitamen ita, ut decet pollit, sic cui a contingunt, excrementa respon. e te eoctu hoc enim gnificarer, dent. Concoctioni tu ventriculo
ipsum esse materiam per se ocra fςces, in hepate utraque bilis intione sui, cum tamen beve dica venis, si haec est distincta conco mus humidum esse concoctum . ctio, urina ultimae, quaestin Sic etiam quamuis calor si prae singulis membris cum nutritatur, pictiones liabet sc natura concoctionis videndum Rφ' scitas ad humiditatem compara est, qualiter a putrefactione diffeta Pertinet item siccitas specia rat videtur inter haec magna liter ad coctionem ut terminus ad intercedere differentiari conco
quem , ut enim coctione minui ctio dicit perfectam e 'ementoriitur humiditas, ita augetur scci mixtionem , naturalis caloris pertas Insuper potest siccum busne sectiorem statum: putredo autem clari sed talis humectatio non . est mixtionis dissolutio , maxima dicit in coctio sed contempera mixti imperfectio, caloris natura. tio. Ita quidem quando fit sinera lis interitus,& materiae praedomi calore,sed admixtione uinoris nium in eundem Meminit huius aliter enim calore id fieri potest, oppositionis Arist 4 degener. anicie dicetur coctio, ut si sit humor mal. cap. 8 ubi etiam reprehendit concretus, non dat effectum bu Empedoclem qui de lacte dixe-mectationis, S talis res aestimatii rat octaui decimo mensis pus ex ut sicca calore soluitur humor , titit album . Cum lac si res proris
i.,de res evadit mollis talis mol sus cocta , S pus sit quaedam pii. lificatio est quaedam coctio, po tredo . Ut etiam idem Empedo. test igitur siccum humectari per cles apud Aristotelem 4 topie di-
coctionem . Vere tamen in tali erat, vitium est ea quam in liguo casu, si coctio interuenit,concre putrefactam Galla de arte metus humor melius cum scco per den ait, concoctione remoueri
miscetur . 5 aliquid eius resolui putredinem . Et quidem nis opatur, unde quantumuis appareat mineretur, laiceretur putredo maior humiditas, vere tam et is esse concoctio,non posset assignari minuitur . Non omnis separati species concoctionis,ad'nam per inter humorem .sccitatem di tineat. Addit Piccolom aliquan .citur concoctioris Cum excola do opponi instar generationis
tione vinum expurgatur . non di quia concoctio habet pro fine sorcitur concoqui. Eaque separati mam Verum,ut vidimus, propria
dicitiu expurgatio . Addendum concoctio non habet pro fine for- etiam , humidum duobus modis mam mixti ut mixtum est, sed aden materiam concoctionis, quo summum formam substantialem, quae
293쪽
quae supponit vera immixtionem , coctionem metaphoric , de hanc proinde uaquam coincidit cum stare a componi cum putre tactio generatione simplici, quae putre ne . sicut enim digestio tendit addini opponitur. Nilix o minus. qui reducendam rem ad meliorem cunque torma. substantialiis mixti, dispositione, propria digestio adetur,q. generλtio, opponitur put-- generaadam ex re digerenda par. dini ratione mistionis , qua in tem viventis; ita impropria, cum lupponit, quo modo ipsam et pei ad id peruenti: nequeat, saltem fectio accidentalis conseques sub eam reducit ad statu, in quo potastantialem ni ixtionem oppolvitur sit a vivente expelli, idq. fit gene-
putredini proprie autem ac dire ratione puris; quia talis dige cte putredini.opponitur, impro stio est melior, quae possit induci
pria concoctio,quae est idem cun in tali materia, ideo dicitur coningeneratione fimplici coqui. Sed certeria puris forma- tu ἐκ Ari Sed in contrarium est, quod one propria concoctio interiae ι . t. putre Arist. meteor sum. .cap. 3 vide nit. Neque enim pus est aliquod facti s/4. tur agnosce: e putrefactionem Pro elementum, quamuis impurum. σies conco specie concoctionis, inquit enim, Perficitur pus in crassatione, quod M. ovis humidum, cum affatur,aut elixa est propriuna verae concoctionis tur, aut putrescit, aut alitur cale putreiactio, quae ei solutio mixti fiat, tunc utile est, concoctu potius fit incineratione.
scut mustum &Qua in tubercu Respondeo igitur , putredinem lis consta cum sarium fuerit pu communiter sumi non tarum pro lacryma, cu facta fuerit sordes vi imo termino qualis est solutio vicomerc. ait Aristotelem suisset mixti in elementa.sed propriuiis locutum secundum opinionem dispositionibus. pro via ad tale antiquorum . At in congruum ei terminum huiusmodi via longita putate , Aristotelem cum obiter sima est, antequam nun antinalde putredine locutus sui Aod resoluatur, varijs modis altera- gener. improbasse salsam antiquo tu immo&substanti abiter in pluirum sententia in P eam admisis res tormas imperfectiores degenest, cum ex proseis de tali ratiVsquedum adem omnis subiaria agit 4 meteor Gentilis Rii stantialis forma mixti soluatur. medici dieunt, putredinemn cis Omnis ergo media mutatio tam coctionem non opponi in gradi substantialis, quam accidentalis , bus remissis, in quibus nec quali putredo dicitur. Itaque putredo
tales primae contrariae opponun sumpta pro via coincidit cum platur sed solum secundum gradu ribus concoctionibus, quae quide, intensos,scq stare poste remissam ut dispositiones sunt ad ultimam coctionem & remitam putred, mixti solutionem,dicuntur putre-nem. Verum Aristoteles eo loco eo, quatenus tamen tale mixtum meteor. non tam asserit putredi perficiunt vel sunt eius substantia- nem&concoctionem sinu m-- lis productio, dicuntur generatiore, vi se explicationem admittatis concoctio . sic igitur cum pus degradibus remisis, cum quibus generatur, est vera productio cultat simpliciter vera oppositio, sed iusdam formae mixti &ctuni indicat, putredinem esse speciem maturatur, tunc perficitur eadem concoctionis, quomodo staret cu forma Dat id totum dicitur putre. alijs speciebus sub genere conco do, quia tandem adducit elemenctionis absque ulla oppositione. torum tractationem Terminus cum genere,& cum sola distinctio autem putrefactionis nullo modo ne a speciebus. Pomponat dub sc dicitur concoctio. Aduertendum ας inaeo ali dic p. sum coa tamen praeter has concoctiones s
294쪽
ouae sinit accessus ad putrefactio. ctio, en alias , quae sunt cingatio a putredine cichas nullo modo dici putre tactiones, it riuo ipsi
opponuntur Hoc inodo dixit Aristoteles lac fieri per concoctione, pus per putre tactionem: hae positatas pedari cococtiones simpliciter, prior fuero iucundum quid
inees putredinis inelaoatio fit, cuni materii, si cit, , cum resti
posito modo cum calor vim v,α res evadit crassior. Non possum digitur imo stare concocti vera, di putredo illa incnoalli. Respondetur putred me non sumere initium ab illa ditsolutions, Iutione humoris, sed eam ellet I ximiorem putredini complendae. . sc senium est queda putrefactio, destamen est cum augment Mei-tatil, ut etiam ariditas potest igitur a liquid putrescere, seu ad putredinem accedere,quamuis euadat ciuilius, quod ad concoctionexequiritur. Dices iterum , putrefactionum libet, etiam inclioata , est a cal
Te extrinseco,qui praeualet supra intriin secum naturale na,concOctio aute est ab innato calore, qui se per scit non potest igitur res sinu ciscoqui di putreicere, quia sic calor intrinsecus esset maior,ta minor respectu extrinseci. Re . spondetur omnem putrefactionee se ab extrinseco calore superatecum , qui naturalis est rei pin scentis, S euin minuit res duus autem calori, qui non est suffcies Prore, quae corrumpitur', sufficit Pro alio mixto, quod generatur Quoad species concoctioni S. In Aquit modo agedi minus distat a Puti γρη bu lactione maturatio, hς enim ς stpuer δ' inodelata calefactio,&humecta μ - Ο im. d. putrie factio est etiam sinet vehemetia calefactionisi hume-oationis Differentia potius est, quia maturatio est a calore intrin
trefactio ab extrinseco a corruptionem intrinseci Elixatio aputrefactione magis discrepat , uamaturatio dicit enim vehementiamcaloris in humiditatis Assa tio adhuc plus di fieri, quia est vehemens calefactio cum exsicca
ti Coctioni opponitur etiam incoctio, ut per se patet, hanc solum expressit Aristoteles,cum de con Cur Aria. cccdone e professo tractav. id eo I. v auton mirum videri potest. Cum i veru D enim coctio consistat in quadam cocytonam pelictione , qua est a moderat mi ,δca ore, ab hoc medio, o persectio tre actiona ne no solum recedit incoctio per frigiditatem, sed putredo obnimi uin calorem, ut es iam combu stio, e consumpzis Mecto igitur erat οἱ ponendum, non nuin tantu ii extremum , quod est per
desectum sed etiam aliud, quod
est per excellum .Respondet Pomponat per coctionem denotari recessum a cruditate, desincludere s
utiumque terminuta , tam moderatum,qua in excedentem coctio
nem .M d manifeste Aristoteles ait coc .ionem c Te pei lactiorea alituomodono anisi moderat ara coctionem tu init. Aliam subdit ratione,
quaeipsplicet, ctionem habere quidem duo extrema, sed Aristo telem locutum sui ste de notiori, quoa est cruditas. At cum paulo prius declarasset mat
cano, a quod contra regulas doctrina praeteriri debuerit Respoti- detur ergo,Aristotelem explicare generationem mixti, deinde ei uia
demina ruralem corruptionem is esupererat explicandus medius status, qui eis post pio lem , S:
antescorruptionem. I l . ero ita
tus duo dicit,cruditatem, Perfectionem main putredo conis sumptio pertinet ad aliuni ordinem Et qua rarione ab isto ordiane ex eluditur generatio, excludi debebat Aorruptio Addo coctionem magis,4 eri res sitis opobni
295쪽
cruditati , qua maconsumptioni,
opponitur enim ratione causae,na
cruditas dicitur eae a rigiditate , at vero tam coctio, quὶm puri e-do sunt a calore
A Rist cap. 3. de concoct ait,
I tres esse eius species, mat O . e con-. Iazionem, elixationem, kastati cominu nem,de quibus distincte agit c. . Ratio huius ilignationis desumi potest per ordinem vel ad caloie
concoc uentem, vel ad materiam, quae concoquitur, vel ad ineui ,1eu forinam, quae concoctione a producitur; eri quibus etiam con.
natio posita. .' -- . . ., limo in Oidine ad calorem P.
assignandis his speciebus . Nam sco ita octio est actio caloris, aetio autem per ordinem ad agens co-giue explicatur. Varijs autem ira od S calor has specie, Ormat. I ut perlectio pendet per se a calore intrinseco, nec esse potest adequate4 principaliter ab extrinseco, idq. est maturatio: aut ex suo genere se potest ab extrinseco calores, se assatio vel elixatio, prout cum humore an secitate calor coniungitur. Si maturatio per se est a calore magis intriti seco, aliae duae actiones a calore milius proprie intrinseco. Nulla enim elixatio est a calore magis an limo, quam ea, qua coquitur cibus in ventriculo, haec autem , ut videbimus, est a calore improprie intrinseco, nimirum a calore intrinseco animalis,sed extrinseco cibi, tui coquitur maturatio autem est a calore intrinsecoret,quet matuIatur.Siue,calor,aut est mo- dei atus de sic est maturatioci aut
est excedens, sciet elixatio,vel
affatio. Hae enim actiones proprie sumptae , sunt a vehementi aliado coniuncto cum vehementi humore et ut siccitate :&si haec tria deficiant ab intensione sunt imis persecte elixatio, allati, hinc similitudinarie coctio cibi in venistriculo est elixatio aut allatio . Inmaturatione agit calor secundu in se id est absque coniunctione cum agna humiditate aut siccitate, in alijs duabus cὀncoctionibus cubalis diistis qualitatibus intenso. Ali dicunt, aut calor agit cum hi
mido aereo,&elt maturatio, aut cum humido aqueo, est elixatio, aut cum sicco , est affatio Verum sicut humidum aereum is aqueum constituunt duas spe cies, ita sic cuin igneum teri eutotidem facerent. Prae erea u. naiduin aereum reducitur ad a sationem, nam in oleo , cuius lita. I. iiditas est aere , res rigitur , de non elixatur , frixto autem allacio quaedam est. Ex parte materiae quae coqui. Iubia ne ad tur, aliqui sic dillinctionem cou materiam cipiunt. Si coctio est tantum cir coeum c uiuentia est maturatio: si circa tur. res inanimes siue, ut alii dicunt indi cri ininatim circa animata. inanimata, est elixatio, aut agatio. Alii sic, aut perficitur iubstatiata Oidinem ad productione trisui similis,4 vertatur circa eme, sic est maturatio. Aut perficitur in ordine ad sui conseruationem siue nutritione siue augmentatione, sic est allatio vel elixatio pro diuerstate siccitatis aut humoris. Aliter dici potest: aut res ae lualiter sive luasi aequaliter coquitur tam intra quam extra, .sic est maturatio. Aut magis coquitur exterius, quam interius,4 est ita satio et aut magis intra, quam extra, est elixati O, perquam maior sit resolutio proprio liuinoris ilip aitibus internis.
Ex parte termini. Aut induci , tu persectio quaeda, quae sit pro spriei u coastqucas euentiam . . fic
296쪽
di Lib. I. de Meteoris igneis.
se est maturatio , aut actio talis io aut est tam naturalis, quam est, vi ex suo genere inducere va artificialis, seu magis patenter ar-leat subitantialem mutationem , tilicialisin huc pertineat aliae spe. 5 se est assario di elixatio his e cies. nim actionibus potest substantia , Aristoteles ait, non differre eli. dio .consumi, si nimium protrahitur. xationem siue in organis natura Ircu
Quamuis proprie loquendo , sic libus siue in artificialibus fiat, cu ectiona amittant nomen concoctionis. causa sit eadem. Et per id indicat maluis dicantur consumptio. Alii dicunt non differre specie concoctiones se alii.
perfectionem caloris, quae con naturales Sesartificiales.
coctione adducitur, vere se calo Dubitant, an dictae species ni tisset, fris aerei naturalis&proprii,&sic uni uocae vel analogae Aristo:ele . Divini κιesse maturationem : vel caloris a videtur asseruiis , e se analogas, que i,elseq. elixationem vel ignei itaque communiter eum in te di sicei, Mese assationem pretantur . Verum solum dixit, In ordine Alberi. M. tract. t. cap. 3 spe nomina concoctionum Ia- diuosa υ- cies sormat ex consideratione di tionis, elixationis Liui se pri-rum res cst uersi status rei, cui conuenit con mo imposita artificialibus 5 ab que' coctio. Exemplum proponit i is his attributa naturalibus actioni. homine, in ordine ad quem fieri bus cum hoc autem siue potest, debet haec specierum ordinatio, ut saltem actiones ipsae naturales ex eius imitatione ad alia mixta uni uoce conueniant, ut etiam attribui. Primus eius status est ge artificiales inter se Assatio&ed-nerationis, cum ex semine gene xatio conueniunt in actu calefa-ratur; tunc coctio est matura chionis, differunt per coniunctio-tio, mutuato nomine a plantarii nem humectationis&exsiccati fructu quia semini propriescon nis at sicut humiditas siccitas uenit maturatio; quia puer in contrahunt calorem ad constitue utero dicitur similis se fructui da elementa, quae inter se, ni uo- planta non decisi sequitur secun ce conueniunt, ita in actionibus. dus status insant lis aetatis, tuncq. Vt elementum calidum se habet est et xatio, abundat enim humi uni uoce ad ignemin aerem, ita ditas.Tertius est quat do consum concoctio ad elixationem: arx-pto nimio humore calor incipit tionem.
agere cum siccitate coniunctus Prima species concoctionis est fitq. assatio . In euectute cessat maturatio, graece pepasis. De hac concoctio,&sequitur incoctio ob Aristoteles ait, est concoctio quς-fiigiditatem eius aetatis. In aliis dam, idest una speciebus. Immo mixtis, inquit idem proportiona ipsa est prima 4 praecipua Pro Liter contingere, quia omnia a priE est de fructibus, uleeainta. iidori humido generantur, an impositum sui tale nomen vu- principio calor in humido est, de Aristoteles est concoctio ali- veluti in eo natat, Sese centro hu me mi, quod est in pericarpi Js,seu midum trahit.&digerit permo fluctuum inno lucris. Sed hoc nondum maturationis,&successu a est ita intelligendum, quasi velit minuitur humiditas dicto modo matutationem pertinere sol tun ad Et tinta haec dici solet , omnia , pericarpium, sed sumpsit pericu-Fixta habere quatuor tempora, Pium , cum omni incluso in eo initii, auginentationis, status, Immo etiam resertur ad totum . . I , ia et linationis vivens ast a naturali proprio
... Mi 005dς rari etiam posset modus calido quod ex ipsa fructuum agendi,aut cococtio primo&per maturatione confirmatur,na haec
se est naturalis ,: sic est matura iacipit ab interio: parte, 0
297쪽
cortice unde est ab interno calore, est. Tale calidum non est eo tuo. qui mag; viget in medio, non do intrin ecum, ut est in matura ab externo,qui efficacius agit cir tione sed vel omnino extrinsecuca extima. Ait Aristoteles , si vim elixatione artificiali, vel in-guum maturationis esse, cum se trinsecum Iblum rei .in quo,&promen quod est in peraca ijs, po quos concoctio. Non solum. test simile generare, . id signum calidum agit, sed etiam humidii. est maturationis, id est perfectio In maturatione agere videtur canis viventis, quod tuc dicitur persectum, qua do potest semen prolificum emittere Tunc enun est completum in pote ut ijs, quarum ultima est generativa nain nutria Ilua, augmentativa manifeli Eprecedunt. Et prius aliquid completur in ordine ad se , quam in ordit: e ad aliud. Sic etiam circalor absoluth, in assatione calor cusiccitate, concursu igitur humidi constituituri opri elixatio, S ab alijs speciebus concoctionum distinguitur. Concurrit humidum , non qui quesitὸν sudem directe resol nendo superfusi mo concurti una orem. reliquum bene com rae ad elixa in scendo , in quibus actionibus onι m. moralia , inquit Philusophus in i ssta est ratio concoctioni 1; sed ii tio Metaphis. signum perfectae sci directe, moderando ignis calitiae esse, cum quis potest alios docere,quas tunc copleta sit, qua doin alios transsundi potest. Persectionem istam seminis ait Albertus esse in actu generationis. Sed ex dictis probabilius est, generationem lubstantialem non es' concoctionem. Intelligitur ergo de semine existente in uiuente s. Ait Philosophus , alia concocta dici matura,sed metaphorice, ut tabernacula, cum pus fuerit concoctum. Quia nimirum , quamuis proprius humor eoncoquatur,
cum tamen id si via ad resolutionem mixti, non acquiritur perfectio absoluth lomedo iuxta dicta di actione hebetat enim humor ignis vim ratem concurrit disponendo materia in ad resolutionem humoris, laxat enim poros elixa bilium, ut sic humor effluat. Tale humidum dicitur esse aqueum . Nam in humido aereo, ut in oleo,
non fit elixatio , sed frixi , quae pertinet potius ad assetionem, ut dicemus. Debet esse distinctum ab ipso humido quod concoquitur. Nam debet esse humidum agens , &quod coquitur , est patiens agens autem de pallam distinguuntur. At in elixatione impropria non requirituri vini dum distinctum. Sic aqua ipsa C .praecedenti. Ea vero, quae non a improprie elixatur,&quamuisno ordinantur ad corruptionem, dici sit in humido distincto, est tamen debent magis proprie matura δε in se ipsa &in suo humore. Ve- qua inuis hoc noine primo im rum tame est,humidum istud non positum fuerit concoctioni natu concurrere ad concoctionε, quod rati fructuum specialiter in platis, tamen requiritur ad elixationen nutritio videtur dicenda matura propriam Aliqui addunt, humo tio. Est enim concotio; sed nec rem , in quo fit elixatio, deber se lixatio, aut affatio,quia calidum esse in magna quantitate excede- est moderatum . te rem, quae elixatur. Hinc dicunt
Elixationem definit Aristoteles frixa haiari pro assis, non proe est concoctio 1 caliditate humida, inexistentibus interminatis in humido Concoctio scilicet eius
interminati, quod est in humido. Causam efficientem air esse cal rem seu ignem qui in umido
lixis, quia humor frictionis O. dicus est,&insufficiens ad elixa
Materia elixationis fer patet ex generali doctrina de materi U. concoctaOau. Ex dictis ergo est
298쪽
humor interminatu , qui actione pertinent ungulae, dentes, cornua, calidi liuiti id terminandus eii. - quorum humi ita, vincitur etiam terque humor aereu δε aqueus ad acalido sicco . His tamen videtur hanc materiam pertinet. Si no pertiuere impropria elixario, dotat Arist. elircabilia esse sat uota qua immediate posties monem ha -&aquea Elixatione aluota beas , ait eam competere auro Aurum, crunt aque a.&aque euadu terrea, tigno, Ianum e aereus humori aqueum crasse lex. Alb.e1plicant aurum et M tui ν. scit. 'queus in terreum exsc xari, quado actione ignis liquescit, carit . Humor potius extrahi de aliqua extranea humiditas cum iu a re elixabili, com naiicetur eo commixta separatur: ligna vero cum liumido coquente, luam re cum igni propinquatum una hu- soluatur, de evanescat. Hinc pin morem emittunt Pic coloni ait diguescunt euruletae potionis, e ma cta elixari cum in aqua ebulliunt, uisesthsapores rei elixabilis con quamuis enim non mollescant trahunt. Alberi.c. I ait, elixatio aqua, ut contingit in veryelixaninem esse circa humidum, ex quo clibus, tamen aliquae tenuissimae hures augmentatur secundum natu nroris paries euincuntur, qHae in aram. Quod verum est de elixatio aqua remanentes,ei quandam earune naturali, quae in egetabilibus virtutem tribunt. Id qu dein tuli. contingit. Sed cur si caro v. vel gno est valde sensibile, in auro ta- planta elixentur,eoru in humiditas me non lentitur, sic itin percepti dicitur inteIminata cum eorum s bili sellat haec auri elixatio , pio qualitates ta bene essent commix iterea non esset dicendum ilixari. tae, ut naturae animalis, plantae unde dicam, Aristotelem quoad li-xequirebant 8 Respondetur dici in gna b cutum sui se de elixatione interininatam inordine ad aliam is acta in aqua, nam dicetur potius
formam, ad eam scilicet quae utilis allatio, si fiat, calorescco quoadeli ad unem, ob quem sit elix stlo, aurum , iuxta Alec. Et quamis cirut ad eiumrad hunc modum elixa ea ipsum sit actio a calore sicco,tatio afrius terminat humorem mea facta liquefactione est i calo- Euxabilia. Ait consequenter Aristoteles,eli re humido. xabile eis omne corpus, quod ha ili inguit ergo Arist elixabilia bet humiditatem euincibilem ab in ea quae proprie sunt talia, di lita igne in humido existente. Hinc ait, ea Vae improprie, immo medium pr.pri i non e se elixabilia corpora, quaec quoddam genus signat. Proprie proprG. o rent humido,ut sunt lapides. Quod elix ab lia ait esse spirito sa&aquosa, me non est ita intelligendu , quasi hec haec enim habent humiditatem ab corpora careant omni prorsus h. igne in humido euincibile in t im- mido,nam certξ habent huialidum, propriE, A metas horich,quae vald Equod est ei sentiale ad continuati sicca e terreari medio modo sunt nem, sed ait non habere aliud hu humida parunt se ciliabentia. Humidum quod si extra e sentiam , austerti, generis exemptu assignat
corporis continui: is autem humor in lacte, musto. .ac qui dein seisentialis nequit vinci a calido huc dixerat prius propri maturari, sci-mido, quarnis vincatur a calido licet intra ubera per vitalem calore, scco , quod est efiicacius Pariter at igni appς stuna pro secretisne sinter inelixabilia reponit corpora, calet, medio isto nodo elixatur Sic tu licet non sint adeo terrea,4 et a mustum a proprio calore fcca, tamen habentium ditatem maturatur, fitque vinum igni ap- adeo spissam, Sconsistentem,ut ab postum coquitui,&elixatur, fit l. .gne a humido vinci nequeat,qua sapa, ct euadit crastius,5 dulcius.
ita ait cis ligna, de ad haec etiam Q atio aut ei quare hi humores no
299쪽
dicantur proprie elixari, est quia dicamenta elixari dicimus P non interuenit humidum distin tet sermonem esse de fine extra ctum in quo fiat elixatio &per seco in elixatioue,quq arte fit.Sed quod ignis agat. Iater humores hic finis extrinsecus inuoluit etiaipia aqua participat rationem eli intrinsecum id est formam; neque xabilis, ut notat Aristoteles Sed enim alia essent apta ad elum,al minus proprie. Nam alii humo adpotum, si una ella eorum fori res incrassantur,quod est de ratio ma Generaliter loquendo sint, ne magis propriae elinationis,aqua elixationis est persecti humoru,
alii humores participes sunt. Cossiit autem hae aquae elixatio in immutatione quadam frigiditatis
haec gener . Quaedam in , quae crassiora, vel minora e& grauiora fiunt, aut quorum quaedam eruia modi, quaedam contraria . Pri inum genus humores continet, nam ad humores pertinet in crassatio, eos inquam humores, qui secundum se totum incra Tantur. Secundum geniis est eorum 'quae fiunt minora e grauiora,& conti- seu persectae orum terminatici commixtio . Dicitur autem persecta in ordine ad finem , pro
quo intenditur . Specialiter in elixatione naturali,quae fit in animali, est eiusdem animalis instauis ratio pei sectio, quae nutritione&augmentatione fit. Seminis autem copleta elaboratio, quae opus est alterius potentiς,scilicet generatiuae , videtur pertinere ad ma
Explicat specialiter elixationem. naturalem Arist. cap. de allat di. cense alimenti in corpore concoinctio similis elixationi est similis inquam, quia imitatione potius, netres solidas, quae non incrassan quam veram completa tormae tur Tertium genus est quorundi elixationis est talis. Probat, quia humorum, qui secundum aliquas in humido de calido a caliditate Partes cra sescunt, secundum corporis fit. Huiusmodi humidum alias attenuantur; ut lac cum eli duplex est, naturale ipsi ventricu-xatur secundum quasdam partes o, accidentale ac praeter natu crassescit in caseum, secuncium alias attenuatur in serum lac est erassius sero,est tenuius caseo.Subdit inter humores oleum non etiaxari, quoniam non crassescit nec euadit graue, evadit tam e minus. Et ratio est,quia cum sit lentore valde praeditum , nequit calor re-ram , solent enim in eo pluriminumores pituito reperiri . Ab utroque ea concoctio rationem elixationis habet, intensioris quia dein Se smilioris artificiali ab humoribus praeternaturalibus magis tamen naturalis, ab artificialidisti milioris ab humore naturali. soluere paries tenuiores Scaereas, Ideni prius dixerat Hyppoc dc po-quii simul cum eis non evaporet stea comprobauit Galenus, nimi- partes terrestriores. hinc fit, ut m nuatur,4 non fiat crassius, crassi ties enim fit per resolutionem
partitam tenuiorum Iemanent π ,. h. 4us terrestrioribus.
t δή - consae at distincth Aristoteles
in elixatione causam finala'nua es nis, inquit, non est idem omnibus, sed his quidem ad esum, his
his autem ad sorbitionem,iliis verum hanc concoctionem quae fiein ventriculo esse luauciam elixatione in Assimilatur etiam a hoc elixationi, quod non sollit aesta calore numido , quod est veluti egentia elixationis, sed etiam calor est extrinsecus ventriculo prouenit enim calor a corde&ne pate,&humor est ipsi inhaerens, Quomodo ollam, in qua fit elixa-
o dalimn usum, quonum di me io, representat. Sicq. Galea. o.
300쪽
de natur fac ut dixit ventriculum internae, igitur ex tertiae, cinae adebesse instar ollae . Aliae etia in eo a ab his differunt, valde aittant a coctiones quae in animali contin persecta assatione,5 ab ea deficiat gunt , dici politant elixationes, per excessum. quamuis non adeo conspicuae, ni Manisest Arist. c. de allat vult AI Wist mirum quae fiunt nepate corde, dari quandam allationem natura AE M. Bovenis. Nam in his coctionibus lam , seu concoctionem allat toni humor se habet ac sese elixa similem nihil minus ac ii elixa. tus, potius quam affatus . tione contingat vertim dat e Xe- Aisatio tertia& vltima species plum elixatio uisphisicae, non ta- concoctionis, sic di finitur ab Ari me affationis . Dicunt omisi sestotele: est digestio 1 calido sicco, exemplum allationis. quia haec est&alieno Sed id proprie conue minus no: a: at ex hoc ipso Phil natallationi artificiali, nam natu sophus docens debebat exemplaxatis est 1 calido tam proprio, ut praebere. Quidam apud Alberta
est elixationis naturalis. Des ni cap. 16 dicunt, nullam dari asta artificialem, quia haec est notisti tione in naturalem , contra quosnaa, valde latens naturalis Com. ipse lac arguit,olsa non nisi affatio munis utrique fit definitio, si au ne identur consistere habent feratur illud alieno. Probat Ari nim aifatorum conditiones cum stoteles ella a calore sicco quivi sint exterius sicca dura,interius si quis elixet,&tamen coctio non vero humida I medullosa, nec ab humores, sed ab igne perscia unquam indurentur nisi a calido tur, tale dicetur assum, sed non cco unde Empedocles dixit elixum. Igitur actio caloris sicci ossa constare ex octo partibus,quae nec humidi ita constituit affatio riim quatuor dedit Vulcano. Et nem, ut ea ipsa coctio,quae videri natura sicut eomplet carnem per Poterat elixatio,sit nihilominus a calicium Unum iuuin, ita os persatio. Talem coctionem, auseli candum eli siccum , de cartilaginexatio videtur,&est vera allatio , per medium. Similiter marino quidam intelligunt allationem is raper affationem a natura OIn-xei, quae prius elixata fuit, alii eo plentur. Deinde quaedam ex ipsiactionem, quae in olla sine humore et concoctionibus,quae fiunt in perficitur . Sed credo frixionem ventriculo , affationes ab aliqui- intelligat,inqua,quia calor igneus bus dictitur comparative ad alias agit, potius qua in humor, in quo eiusdem ventriculi concoctiones. res frigitur,dicitur affatio Probat Sic in aetate puerili concoctiones
etiam,quia rerum atarum exter dicunt ii elixationes: ad has coanae partessiunt siccae, a calore ici paratae, quae fiunt in aetate adulta,
licet cco, qui exterioribus pro dici possunt assationes. Et variae pinquus eas magis afficit, solias comparationes similes fieri oia
similat internae partessiant magis sunt , ut coucoctio ite quae nunthumidae, cum oppositum contin hyeine cum his, quae fiunt aestate satin elixatione Uidetur a satio mulierum& virorum humidoriinis concoctio proprie versari cir ωbiliosorum: habitantium in re-ca partes internas rei alta . Nam gionibus huini dis&trigidis,&eo- externariam humor otius conis rum qui Zonam torridam inco mitur iere ex toto, quam conco lunt animalium humidoriam, ut quatur.Proxime accedunt hae par sunt sues &adustiorum , ut sunt te ad statum consumptionis dico leones;in prioribus e uim dici pos bustionis. Et quidem internae sunt sunt elixationes in posterioribus valde humidae, externae valde se affationes. Aliquis dubitare posica, ea bis per .ectiores videatur set,aa in Euctibus si quaedam aia satio,