장음표시 사용
301쪽
satio, eo quod instar rei assatae ex.
terius sacciores sunt duriores, illius humidiores de molliores. Ita enim res se habet in affatione. Congruit efficiens , in affatione calor dicitur elle externus, at ea ex saccatio externa durities vi detur esse ab externo calore solis, internus enim calor magis viget in internis partibus , di propterea maiorem eam exsiccationem uoucausat inter. us.
tia r. uunt pro quarta specie cococtio nis Et quidem nec omnino affatio videtur neque elixatio. PO-tius quid medium , magis tamen ab elixatione distat, ac propinque assationi accedit, ideo Pro allatIO. ne habetur. Et si ut species particularis assignanda esset, potius dici deberet specie aibationis. Verum non oportet loci pecies distinguet in his rebus , quibus vix ratio speciei pzari potest . Probat Aristoteles pertinere ad visa-.tionem,ir.xio nouellaba in oleate humido , sed ab exti in ieco calido,proinde non et elixati O, sed assatio. Si enim ignis agere Ime dixnte humido, res . quae rigiIur, pateretis ab illo humido e 1 cerno. quod vince traheret ad te inter num rei frixae,quae propterea euaderet interius minus humida naturali tua humiditate: at non ita res se habet, nam frixa instar rei assae interius sunt valde humida. Idem confirmat Olympiodorus elixorum Iusta succus ei suauius
dulcius, quia a re elixa qualitatem apori, contrahit: obsonium frictuin dulcius est eo oleo,in quo fili ur, tanquam particeps olei magis existat, qua in oleum obsonij, signum igitur est, humorem
externum non trahere,sed potius trahi. Sed notat Alberius, friae sesse interius milius humida, qua assa, exterius natatus siccat Isde. Quia humor caloris frigentis Pre
stione, hinc ergo minor siccitas exterior di proportionalis intuor
Cur autem in Dixto ne ignis xioneno humidum dicatur agere, Prin Λω
cipalior caula est quam conside Zm
quit, spiritale, quod est in sagi uis oleis, multum rariscatur calido igneo, ideo paru vel nihil hebetat
calorem naturale ignis. Hinc aic magis dolorosum es. calorem sagine aruin, quam aquarum fer uenti ulam propterea ignis, o pr
hibitus statim superi eruetri adhurit superficie rei.quae frigitur, quae
adusta corrugatur, de sic extrinsecus clauduntur pol ' unda calida Ligens non potest intrare in interiora, Schumidii iii temus in OG calido, si tuo non potest egredi. Alexander ait, causam esse insa matione sartaginis ferreae Olympiodorus ait, humidum in quo stirixio, tam modicum eli, ut calor potius aestimandus sit siccus qua humidus. Ob hanc, inquit, maxime caulam in multo oleo nihil frigide igne potest, scit usque ad lunam .iari sartaginis iacie iri itinctor tu opus acquiescat Hoc in . doneque in modica actu fieret elixatio, parum caloris concipe ret,prvis ipsa resolueretur, quam perliceretur concoctio. Non sic iapinguedine, quae intensus serueis scit, nec ab igne resoluitur ob hanc etiam rationem , cod olea magnum concipit calorem, rixio est actio velocior reliquis concoctionibus . In assatione mediatae inter ignem dc rem uet coquitur in elixacione humor igni con.
Haec species assationis non vi Non ea es detur esse nisi artificialis,nec in .eniatur animalium cococtionibus aliqua M. dicitur esse frixio Nisi sorte con .sdere sciscoctionem, quae fit 1 sto. macho intemperanter calido esse frixionem potitis quam assationes inpliciter, nam semper in stomacho quantumuis calido reperitur Ni Ilii di.
302쪽
Diodicus humor, ac proptereas i. ciales cococtiones, priores inquaxionis similitudo seruatur. Id qui in ordine ad nos,quibus sui manidem admitti debet ab ijs,qui in is estissimae,prioresq. in intensione. Dixione considerant modicitate unde his primo nomina sunt im- humidi,4 tu hoc ab elixatione ofita nomulum enim impositio distinguunt. Re vera tamen haec nostram cognitionem sequitur. distinctio potius pendet qualita Propter haec Arist. concoctioneste, quam quantitate humoris, ut naturales non vocat absolute assaia taximus.
nentia. madi/ὸν s. DRimo ut plenius explicetur,
habeant eo qualiter se habeant cococtio. coctionas ad ne ad naturam carrem . Ari-
naturam, toteles agens de natione inquit: -ιam. allatio&elixatio fiunt quidem arte sunt autem sicut dicimus p e. cies uniuersaliter eaedem natu ra smiles enim quae fiunt passiones, sed in nominatae , imitatur enim ars naturam. Quibus verbis
elixationem esse naturales Sesartificiales, primo quidem esse nat
Tales, quia natura prior est, quam arso existe alia, o causalitate I ad naturae enim unitationem solet ars sua opera perficere , neque
contra natura imitatur artem. At notiores sunt artificia Ies, quia in intensores; neque en in caliduin
igneum, quod est efficiens est naturale alicui mixto Generaliteria mixtis sunt virtutes elemento sum refractae, hae autem artificia Ies concoitiones sunt ab ignec iidiore ipso igne elem eiItari.Nu- qui humor aqueus, ut tu elixa.
tione assumitur,adeo copiose in
aliquo mixto reperitur. Quae a tem intensorarunt, magis essica citer sensui se produnt. Ex geuere suo res ait iliciales notistimae sunt,ars enim humana dilectione
di operatione existit naturalesve
tionem Melixationem,sed similes ijs artificialibus . Igitur Philosophi intentum est quidem agere de naturalibus. Neque eitim , ut bene Olympiodorus, Aristoteles omissis uaturalibus disputationibus ad artificialia se conuertit,& eoquinariae artis praecepta , o sonandi usum nobis tradit. At haec ipsa natu alia declarat per artificialia evulgatiora, quibus eistiam intensius inest concoctionis
sorma. Hinc est,ut sermonem de elixatione concludat dicendo,nihil referre virum elixatio fiat instrumentis naturalibus siue artificialibus,cum causa si eadem .
Quibus verbissgnifica , se egit se
quidem de elixatione artificiali, sed cuin intentum suum fuerit tradere naturalia, propterea addit, nihil referre, si de artificiali dictust,cum e uim eadest ratio utriunque,patet explicatio naturalis per traditam de artificiali in
Inter concoctiones magis ua turalis est maturatio. Tum quia z 'ς -- fit calore magis intrinseco , ut ut patet ex dictis Tum quia m. nibus sere mixtis naturaliter conuenit maturatio, sicut o innibus se. re mixtis conuenit artificialis elixatio Massatio,ita vividetur sema. bere ad naturam maturatio, ut ad artem se habent elixatio alsatio Tum quia nodatur maturatio ita artificialis, ut contingit in ali)sco
coctionibus Secundum locum tenet elixatio,&postremum as
tio . Hinc Aristoteles hoc ordine concoctiones enumerat, quia scilicet ut cococtiones natu ales intendebat exphicare, ita iuxta pro-xo latere solent. Hinc igitur est,ut inquitatem ad naturam, potuit
quod amodo priores suthsariis species. Hinc expresshau, matu-
303쪽
ratione in elle a caua naturali allatio ite in a calido e&traneo, di de elixatione neutrum dixit,quasi medio modo se ii abeat. Hinc etiapotuit dicere, aliationem esse ab extrinseco, quam uia enim id pota sit intelligi de affahione artificiali, tamen accipi ex iam potest de na. turali, quia nimirum lichi sit, calore in trinieco animali, in quo fit concoctio, tamen videtur elle ab animali, quando calor est in statu praeternaturali, sic et quo.
dammodo alienus, nec omnino Proprrus Aptior enim ei an mini calor cuui ea humiditate iunctus,qua lacu elixatiouem, quam cum siccitate iecuud umquam fit allatio.
D Irun Dubium deinde est, an disserat
specieeectio specie concoctiones naturales Mnes nasura artificiales . Respondetur ex eo, Iia o aut quod naturalis concoctio sit aca sciatis lore intrinseco, artilacialis ab extrinseco, videtua induci essentia-hidi uinctio,quia eas conditiones Aristoteles posuit in definitionibus, quod autem in definitione locu in habet, est principis ad eia sentiam pertinens;eo magis,quod ostensum est has specie constitui per ordinem ad calorem. Ices, ad eandem coctionem concurrit calor extrinsecus de intrinsecus, sicq una species haberet duplice disterentiam oppositam. Respondetur, ait Aristoteles calorem ex-. Iriniacum adiuuare, principium v eio esse calOIem intrinsecum, de
per ordinem ad ipsum , qui per se
est, constituu species Vei conastituetur species concoctionis,dii ferens a pure naturali& pure artificiali, sicut motus elementi m dii, qui est a grauitate 5 leuitate , specie distinguitur a motibus via triusque limenti extremi . Neque oppositum huius reio lutionis
intendit Aristotele, qui viae tu limus, dixit , non induci disteren tiamsi concoctio fiat organis naturalibus, aut artificialibus. Nam
fi non induc Aur distinctio ciea.
tialis inter artificialem de natur Iem ratione organor , potest induci irincloio essentiali, in ordine a quod definitur concoctio. Seeundo Amrmat Aristoteles, Cocta inco- cocta esse incoctis calidiora. In micat ita coctione artificiali manifestuin est nouu in calorem induci. In naturali etiam id contigit. Nam est persectio a proprio calori , calor autem agit, calorem inducendo, di expellendo frigiditate. Tit mixtio actione caloris, neque celsa calor ab actione statim ac substantia est producta, sed actio nem pio trahit usque uincogrua persectio inducatur,4 id est coii-
coctio, continuatio actionis calo
ris, quo fuit substantia producta,
usque ad debitum persectionis staturi . Ita pariter ait Philosophus, coctione res reddi sicciores,sicc ra autem calorem perficit. Inducit etiam soliditatem , at calor in subiecto densori maioris est
virtutis. Hinc cocta sunt lapidio.
ra&dulciora, dulcedo enim esta calorer contra poma immatura sunt acida austera.
Contingere tamen potest, retriante coctionem esse accidentaliter ωab extrinseco calidiorem eo quod cum ipsa reperiantur permixtae callidiores quaedam parte , quae ad ipsam non pertiae ant. Id
perspicuum est in vino, quod curecens est, ebulli nimio calore. ipsi racemissimul coaceruati tactu ipso valde calidi deprehenduntur . Verum talis calor non pertinet ad vini substatiam, hinc
cito exhalat,4 vinum depuratur eius separatione , ac deinceps cadepuratu est,ulteriori maturatione euadit citidius caliditate ista naturali, secundum quam cocta afferuntur calidiora. Contingit etiam ex re, in qua calor viget produci actione caloris tib stantiam ii us calidam, id non aduersatur doctring tradite . a
fieri potest, ut actioue calo i fiat separatio partium calidarum ab
304쪽
ista persectio in maiori dominio alijsininus calidis, siue etiam frigidis,&ex re ista frigidiore generetur subitantia milius calida illa priori. In hoc igitur casu,
etiam haec si1bstantia minus calida,si coparetur ad se ipsam prout est coelia vel incocta,est calidior
Posset esse alia instantia de pueris qui calidiores sunt adultis,&tamen minus maturi sunt, nam signum maturatio uis est , post et semen prolificum emittere, Se simile generare, ut ait Ar litoteles.
Negati potest pueros esse calidiores;abundat enim in ea etate humor, qui calorem veluti obruit rdeinceps magis viget calor .super suo humore resoluto. Omponat. dub. 3O. ait Aristotelem esse intelligendum de calore virtuali; nam de actuali ait, ante coctionem res esse calidiores sic mustum est actu mais calidum, vi tute tamen est calidius vinum a
Sed praestat loqui priori modo dieque est uniuersale.quod ait Pom
Intelligitur etiam haec doctrina de caliditate quadana stabili,
non vero de ea , quae cito exha at evanescit; ec enim ante completam coctionem potest esse intensor ut decoctione artificiali
constat. Sic coci,ut probent, an
caro affa st coplet cocta,gladiuin eam immittunt, scis valdhserueat, iudicant elixationem non esse pei laetam, secus si moderat Ecaliduin reperiant tua. tio est quia in re coqueda humores cedens qui in spiritum reso uitur,magnum calorem concipit, peracta coctione humor ille abit in piritum , resolutus, i ceia sat ea caliditas. Albertus Magnus c.eto sic inquit si humidum extensio est valde calidum, signum est, quod affatio si coinpleta
quia tunc rarum est , in rara substantia calor adhaetens non est violentus, nisi si multum viscolas . Coasstit potissim caloris
eius supra materiam, na coctio ne humor magis cra aestit,crare. scere aute in est terminari,& hoc modo calidum dominatur. Tertio. Pronunciauit Arist.c. Cocta sisti necesse est, quae coquuntur, cras er Rra.
sora esse , calidiora caliduni enim essicit tale melioris molis. crassius &siccius. Et prius dixerat, res concoqui cutia materia, tumiditas vincitiar, cum
scilicet terminatur magis. Idem confirmans c.sequentiait,ex pi-rittiosis aquosa, ex talibus terrestria consistunt, ex tenuibus semper crassiora fiunt,quae matu
xerat, excrementu in subtilis: muella in coctissimum, qua, quuntur omnia consistere dici ructus cum maturantur, sunt crassiores, ut amygdalae, nuces. Sed in contrarium pluriiarae, graues afferuntur dubitationes, quas Proponunt Pompon dub.6s Franc Piccol. c. is Concoctio contraria.
fit 1 calore,calor attenuat potita ,&raritical,qu in incraset, 4ddenset. Nulla est notabiliore naturalibus concoctionibus ea, quae in animalibus perficitur, at in eae cibis solidis fit hilus liquidae substantiae,ex chilo fit sanguis qui
subtiliorestes auguis ex hepate per venas d susus subtilatur,& ad nuc tenuior , qui arteaias Per-dit, idemque sanguis magis sub . tilatus trans in spiritus sanguisite digestione euadit lac quod est
tenuius id totum per varias concoctiones perficitur. Flava bilis concoctione subtilatur. maturatione idem patet pom matura vi pyra , sunt molliora leuiora immaturis , propterea a aqua non submerguntur sectis immatura Uua matura plus habet humoris, hunc magis tenuem Mustum maturatione redditur tenuius. In elixationear, sciali carnes coctae suu molliOres, miaus ponderant,qua crudae
305쪽
dae,ut etiam procedit in carnibus litates f. ni apte contana peratae, assis . Sublimatione, quae coctio non est opus concoctione Pom- quaedam est , spiritus subtilissimi ponatius ex Buridana de gon .lormantur vulcera primo sunt dura,postea mollescunt cum maia turantur. Digestio cousistit in quadam ae lualitate qualitatum ait, coctionem propriam effecit
in crassatione, non vero aequivo.
cam ct impropriam,qualis est sormatio chili, quae potius est maceis patibilium, igitur quando humor ratio,&quaedam partium separa est deficiens, tunc perlectio dige tio, concocti vero est compo
nionis consilet in additione huis ratio, commixtio. Pro ver. Ora nitrum eris
Tam multiplices dubitationes in varias sententias expositores ire coegcrunt. Idem Pompon.de Piceo plures earum referunt de refellunt Alexander ait Aristotelem suisse locutum de concoactione humidorum, sicca autem potius attenuari , t ob id horum excrementa esse sicca Gentilis, si coctio reseratur ad humidum, id per siccum incrassari si ad siccum,attenuari per humidum fi intelligentia ego consdero, Octionis inchoationem non esse cum incrassatione, sed potius cuattenuatione. Quia caloris est raresacere attenuare , prius ergo quam calor ita attenuet, ut hii moris paties in vapores resoluat
In inorem attenuatione inducit,
sicque totum euadit tenuitis. Id tamen no est concoctio, sed praeparatio,&dispositio adcipiam . Contingit autem ista rarefactio non solum ubi calor est modicus, ad coniunctum ex utroque, sic si ciui amplius non valet, quam tale ab udat humidum magnae par dispositionem inducere di in ea te in crassari, si excedit sc cum , stit sed tu calores, quantumuis attenuari. 5 quia Aristoteles hir intenso qui cum successiuEarat, mi dum respexit, ideo eo modo ab hac attenuatione initiatur sua Iocutum fuisse. Conciliator di opus . Ex parte materiae etiarn stinguit coctionem humoris uti contingit in quovis humor qua Iis, aduers: Π:orem ait con tumuis rara, de habente suam Iia coqui per incrassationem , si per quid itatem, ac item in humore eum restauranda sit pars crassa, i concreto siue congelato S i ta-
carpe attenuari tamen, cum transsit ita partem tenuem , t spiritu , humoris aduersi vero non dari Propriam coctionem vel attenuari uerit crassusci vel incrasitari, si fuerit tenuis Olypiodorus Aristotelem intelligit de viti. ma e octione, qua sanguis ili casu corpus non solum debet liquefieri, sed etiam eo modo attenuari neque enim percalefactionem fit tenue. Delude cum actio caloris protrahitur, S intensius humor in Troire iucalescit, magis rarescit, in tant eum incras
' Vt partectenuiores in vapores e sarios
partes viventis transit, non vero uolent. Sicque imminuta hu nude prioribus gradibus coct: onis , late , res evadit siccior in magis quae potius videatur praeparatio concrescit; unde crassities consenes ad coctiones Bucculenus ait quitur ad raret actionem , non omnem cinionem fieri cum in tantum ad eam , quam diximus crassatione, quoniam fit coctio, esse dispositionem ad concoctio qua domum or abundat,& per cae nem, sed ad hanc aliam intensio lorem minuitur. Quado autem is rem , qua fit vaporum eductio humor deficit,&abundat ficcita ideo enim res crassescunt, quia tas, tunc secernitur excedens sc humores ni inium rarefacti absce-citas,que separatio no est coctio, dunt. Contingit autem corpus a
sex Purg Ii , si v ero hi qua , quia humassi abiuinitur, solidioris effe
306쪽
es, substantiae . in tantum ut ex liquores extrahuntur, sed etia in eius poris, extractoi ratio humo in naturalibus, cum in animalire,in eos iuccedat aer, ut rem a chylo sanguis, ex sanguine impuneat pars humoris valde tenuis, riori purior producitur. Ca oris nec corpus in te magis constringi enim vitali actione attenuatur satur,unde tale corpus ex cococti uis, cuius parte, tenues colligun-
ne non evadit densius crassius , turimul, ne evanescat, sed potius sed potius tenuius&leuius partes ciailiores in imo subsident. Maxime Aisertio igitur Aristi telis pro Contingere Lem potest tam moribun ii procedit de humoribus, non exigua, ede partes cralsas humori ..esionaveth decolporibus solidis. Et re permixta, ut nulla actione calo immasatur spectu corporum solidorum non is inducatur crassules potiusque aliter veri hcatur, quam cogitan totus humor ablumatur, quam do humoris particulas, quae intra exadat corpus crassum. Hoc moia talia corpora continentur, tali se do aqua non rarescit , nequae snim humor eoncoctione sit cras is nun tanta est eius impuritas , ut sor. Et quia concoctio proprie ad crassitiem altem notabilem i& immediate circa humorem induce adam suifciat. Idem in versatur, ideo ad solute pronuntia. quibusdam subilissimis liquori-uit Aril toteles concoctionem ad isus occurrit siue etiam fierIpo ducere crastitiem . test, ut partes crassae accide utati-gfiam tor Sed alio modo in ipsa met con ter sollim admixtae sint, S propte- tu, humid coctione corporis humidi potest rea actione caloris poturii epara quandoqM corpus euadere tenuius. Cogitan tur. Vnde oportet ad crastitiemeinione at dum enim est in cococtione sepa iuducendam , partes esse tales, ut tιnuaru r. rari partes tenues a crassis:tenues veluti homogeneae in unum conis
evanescere, dispergi insere cor pus inuasi Ormam cogi valelit. rumpi, crassas vero remanere siue continget, corpus esse talis propterea in tali separatione di activitatis, ut in se tras mutet pariscimus, coctionem potius eiscere te, sibi commixtas Se si humoris crassitiem,quam raritatem . Quia substantia sit tenuis, attenuet et ii scilicet quamuis corpore con partes crassiores admixtas, eas iacreto ex utrisque partibus efficiat se conuertendo. Hoc modo vide. unum valde crassum,&aliud vati turae se habere in vino, quoade tenue , tamen quia tenue eua quamuis maturum sit, tamen nescit&dispergitur, crassumta semper euadit subtilius, qui pa remanet unitum, immo magis in tes admixtasin se conuertit,s se collectum, ideo dicimus potius risq. tenuitatis reddit. Freque a induci crassitiem , qui in raritate ter etiam res cocta euadit humNContingere autem potest ut par dior, non quia plus humoris acqu te illae tenues non dii pergantur, at, sed quia humor concreti Stia sed in unum coeaia , quo modo quidior sit. His modis aliqualiter non magis dicere debemus corpus agi videtur contra uniuersalet icrassescere, quam rarefieri imo a sertionem Aristotelis. Quod si potior esse potet attenuatio, luia id dicere nolumus, dicamuS, in ea partes tenues persectiores sui , his casibus actionem caloris no a S persectius est corpus ex ijs con appellari concoctionem
stitutum, quam sit illud ex parti . Quarto afferit Arist.elixa esse in cbist ini/bus crassis . Immo agens magis terius minus humida quae xra: .iaseMm intendit eius corporis tenuis con lassa corra;&elixa esse assis minus lixa quoiastitutionem. I videtur contino uini da Pro pleniori intelligentia hunnil tantiaeere non solui in artificiali cois varias co paratioties proponemus.
307쪽
assς cu internis eiusdem.Hoc modo sensu ipso constat carnem aliam exterius eis siccam muni rue propinquuat caloris sicci resoluentas eius laumiditatem Din. terius vero eis humidam , quia constrictione poror partium X ternarum calor parum pervadit, nec humor exta alare valet Comparando partes externλS rei elixae cuni internis eiusde in , a serit Aristoteles, elixa elle interrus laus humida . Quia reses Xa ambitur a calore humido,propterea eius pota dilatantur potius, quam coitiingatur unde num Or, qui ab externo calore soluitur, iacile eriluit exterius, escentro ad circumlerentiam xii unditur, neque reflectitur interius, cum exitum habeat. Consi serat etiam Albeitus, interiora habere calore magis activum , eum scilicet, qui recipitur in ipso corpore elixato is autem validior et eo qui residet in aqua , haec enim calorem laebetata igitur actio est veheme. tior in partibus internis , quatrias an externis, quae sub unt calori aquae; icq maior fit huniori sae- solutio interius. Sed tamen valde modicus est excellus resolutio . nis humoris proprii ternarum partium,quam externarum Ne l.
enim apparet sensibiliter humidior pars externa: at si esset notabiliter mai arresolutio intra, qua extra deberet esse excelsus valde sensibilis h umiditatis exterioris, quia euaderet in teirsor ex humiditate accidentali aque ambiente externa parte S.
I 'ollant deinde principaliter
comparari partes internae reia ita cum internis rei elixae . Hoc modo vult Aristotelas, humidiorem esse rem assam . Quod probat, quia in elixatione extrahitur interior: propria hutniditas ab exteriori humore calido potentiore, si ab eode in externo humore la-Σantur pori,unde iacilior est ei fiu-ΣM. contra in assatioue Oa
stranguntur pori . Experimento idem constat na si caro assa cindatur, reperietur intra eam quid i succus, ratione cuius res assa est delectabilior, nihil autem: humoris ei iluit ex interno rei elixatae Idq.
innato. Humiditatis tam ei aliu-nae&extrinsecae multum est in
re elixata, nihil in re asia, voco. stat. Sed humor proprius rei assae est maior humore proprio Uali
no coniunctim rei elixatae. Id Q. est quod probat experiment in allicritonis ino adductum Debet autem in hac comparatione sumi in re alsa partes interna non a de propinqua externis , in his eis nim externis magna et exsicca tio. Si fiat comparatio in te humiditatem totius di totius id est partium internarum: . te. Daruvlmulque rei coctae sic maior est
humiditas rei elixae, quia haec est humida interius Exterius, assa vero exterius sunt siccari sic maior videtur humiditas , quae est in totare elixa, tui in ovae est in o. ta assa , quae secundum partem stantum est humida D secunduin alteram est valde sicca. AIerito autem Aristoteles abso lute pronuntiauit, humidiora
esse assa Tum quia podiisi me habendus est respectus ad humiditatem propriam, tua naaio est in re assa. Tum quia magis habendus est respectus ad partes internas, in quibus viget periectior ratio concoctionis, externae enim a
partes in re assa minus proprie di
centur coctae,humore earum Potius consumpto, quam persectiore reddit, Notat autem Alexander, assia interius remanere humida, dummodo non fuerint praeelixata, ut solent facere coci ad ve. lociorem coctionem. Praecedens
enim elixat o toros ita laxa ut non facit ab igne perstringi va.
leant, internum humorem extrahit . Aduertendum etiam ex constrictione pororum partium
308쪽
Σ8Σ Lib. 1. de Meteoris igneis.
externarum rei alta non impediri turpori, humidua naturale lique
totalem evaporationem partium scit, unde&osa discontinuantur, internarum neque enim effeto nimirum ob resolutionem humi istest vera concoctio sine resolutio. di continuantis. ne humoris Ninuitur ergo eius Carnes seniorum animaliuir a Cur ames humiditas, quamuismalo appa tardius elixantur. Videbatur DP semorsiam. reat, qu1m esset antea cuius adi Postum debere contingere, quia malium tarparitionis causa est colliquatio co- ex ijs minor humiditas est extra durebxe cretortalium orti supradiciatu ui inenda sed eo modo res se habet , rur. telligutur de elixa one humor u quia magis teri ea sunt Δ magis
Ela Hi Neque enim in ijs contingit sic solida, bonum Or, quamuis minor
' - - ciora ella externa internis, aut es tamen densior&maiori verreo coHo et i contra Quaedam etiam alia non mixtub, Dinusq. solubilis.
subsunt regulae traditae, ut past Atilio eles ait elixationem esse ' o fissis
elixata euadit tota moli ior, olim coctionem secundum totui . Al .utatio Minidior intus euec extra. Cuius ra bertus praeter alias explicationes octio seia tio est, quia humor sarinae com hanc adducit, id dictum e se com dum totum. mixti is est aqueus.&io proprius Parative ad a sationem, quae nou&in elixatione non fit eius aquei aequalitur est secundum totum ,
humoris resolutio, sed additio no nain licet exteriora coquatur ca-
uicosimilis huia oris. Eius rαb lido sicco&exsiccentur, tamen Camere Iulio fieri debe a calido S scco. inceriora rem alient humidari in Πι aut mota Quinto Alia quaed .im enunt in elixatione totum euadit huin idia. me turde elixatione allatione No Ali ,quia elixatio est uniuersalior.
tat Aristoteles carnes coctas ego ad quidem verum est de elixatio- molliores crudis . Quia,ut inquit me naturali, quia uniuersaliter dia Alexander, quamuis cruda colatio gestio in animali fit per calidum neant maiore in humiditatem tumidum In artificialibus plura inde per diltillationein il alijs quidem eli antur, re vera tamen modis maior aquae quantitas ex amplior polis esse assatio, quia trahitur1: rudic tamen humor . calidum siccum enicacius emqui
est male commixtus cum sicco humidum , proinde plurium reruideo eum nisi ori humore stat ma humor vinci nequit a calido h ior durities. Adest Pomponatius iido, qui superatur a sicco .dub. 36. elixa euadere molliora Notat Aristoteles eis magis dis Assi is dos quia fiunt spongiosa; Aristotele icile alsare . quam elixare, perse Miti, si
non compatare elixa cum crudis, itie inquam assare,quia in assatio EMiones.sed cum leuiter elixis. At in prin- ne externae partes facile coquun-cipio elixationis caro euadit du tur, internae nouitem, undedi filiarior coiitractior . Huius vero is ile est,coctionem taliterim fici, ratio est, quia calor resoluit par ut in partibus exteruis non sit ni tes humidas exteriores&no inte- mia, ex in internis sufficiens. xiores,quia non adhuc penetrauit E ixa potius quam assa tribuu- immo niuiditas ad interiora tur infirmis . Quia assatione calor contrahitur. Igitur partes exter igneus contrahi ur, qui labricita I nae corrugantur: contrahuntur tibus obest Assa difficilius coquu deinceps humiditas interna de tur. Digestio, tuae sit in ventriculo, fluit ad exteriora, e tune ista mol assimilatur elixatioui, proind Iescunt. Humor etiam aqueus in conuenientior est cibus artificiali principio non penetrauit re, quae elixatione dispositus: minus etiam elixatur, de propterea non potest. re expurgat assatio, quain elixatio. Cur ouum reddere eam humidam . In fine Ouum elixatione obduratur e Paea rape Penetrat e&tera humiditas,uxa quod videtur esse contra naturam ob rctμra
309쪽
elixationis . Respondetur obdurari, si ni inium eius elixatio pro. trahatur , quia resolutis partibus tenuioribus, remanent terreae de
crassitores, di scio est amplius eli. xatio, quae consistit in perfectiori
humoris digestione . Neque enim dicitur concoctio quaecunque caloris actio, sed usque ad certuterminum deinceps enim deprauatio quaedam est. Sicq ou uir a censetur elixatum , quando in vitello consistentia apparet, deii .ceps deprauatio potius est,&exopcimo nutrimento in prauum degeneIat.
Legumilia, ut hordeum g risum, similia, cum elixantur, euadiit tumidiora poma vero potius co- trahuntur. Quia priorum humor viscidus est nec iacit inciditur, e resoluitur, unde non imminuu-tur, sed potius attracto alien Oiu. more, in quo ebulliunt, evadunt maiora siue tument ex ipsorun proprio humore, qui quamul Sio resoluatur, tamen colliquescit, euadit rarior Poma velo humorem habent tenuiorem, qui facithiucidi inr extrahitur:
Sal impedit leguminum elixationem, undeuon immittitur in ea nisi in fine elixationis. Quia valde incisuum peneta actuum
est, estq. sinu calidum, hinc attenuat resoluit tentuo res una Ore S,quibus solutis di facilior est
solutio crassiorum , qui propterea vinci non possunt a calido aqueo: vinci vero potui Cent, s sui sentcommixti cum os tenuioribus, quia coniunctim cum illis tacta fulis et solutio. In carnibus tamen id non efficit sal, quia earum humores runt magis aquei, nec a viris tute sabis resoluuntur. Innqua minus crassa citior est eli p.rio, ut in aqua pluuiali citius coquuntur legumina,quia ob ma-imem tenuitatem lacilius aqua penetrat. In vino etiam aceto
elixatio est velocior, quia hi humores non adeo hebetant vim
ignis:babent vim incidendi te netrandi. Et leum quod adhuc longius ab aqua distat,estq. valde aereum, igni adeo consentit, ut in eo ignis dicatur agere quasi i in
mediate,unde frixa magis censen tu asta,quam elixa. . aEx Alber. cap. o. si vitri partes
interponantur cum carnibus, velocior est elixatio,quia vitrum est attractivum humoris, ideo acilius extrahitur humor rei elixandae. Hinc vitrum valde adustui necticacius id praestat Piccolona. ai, quia vitium adustum praedituest lacuuat luci sua de adtenuatiua eo quod combusta retineant quandam caloris vim , 5 etiam qui inagnum calorem concipit. Sic etiam ait, eundem esiectum ex is idem causis praestare cine: escalcem Umilia. Si legumina aqua se ruenti primo abluatitur redduntur dissicile elixa bilia eadem ratione, quam attulimus de sale quia scilicet ni.
mius aquae calor resoluit tenues partes, remanentibus crallio iit, , quae deinceps a calore separari ne queunt, immo calore magis durescunt te da autem aqua laxat potius S disponit matellam , Separtes cralsa se tenues melius co-
miscet, unde potest feri coctio. Si item legumina, ut ciceres 5 sa hae, cum fuerint semielixa, aqua trigida abluantur, sue haec insua-
datur dum fit ebullitio, dissici-lξ, k vix postea elixantur. E contra carnes semielixae aqua frigida ius ae mox citius coquuntur. Ratio diuersitatis eii, quae natu sunt terrea&sicca, eo modo durescunt: ni usone aquifrigidς post
calidam oui a frigus magis penetrat praecedente calore Dirigu, Ruatem est propria constitutio harurerum S ab eo inducitur densitas. Igitur per tale rigus inducitur Inaior durities, persectior commixtio terret deiurni di sic erici
evadit solidius, ferreus in aqua frigidam infundatur. At iiiij, ,
310쪽
quae substantia sunt mollia S liu iminatui a non enito dicitur im- in ida, dum excalefacta in aquam maturum, niti quod maturatio-irigidam incuntur,calor afria is est capax. Vati sunt imma gore depulius, interiola magis p turationis gradu, impropri,di- netrat, unde iacilius huin idum , cuntur maturam distillationes,ca naturale dissoluitur, ct citius co tarrhi, adhuc minus propriesiaeetio perhcitur. In illis calor a fri lateres ex Aristotele Pertinet ore iacilius Prosigatur,ct potius laterum coctio potius ad affatio ceteruit ad iaciliore penetratione nem, nam coquuntur calido, frigorisci non sic in alijs, in quibus sicco quamuis in iis non serue- calor no adeo subiecto repugnat tu conditio quaedam assarionis, Iuraneome Sexto Demum pertinet etiam , Vc magis coquatur pars exterior
ad notitiam concoctionis adno Secunda species est impersecta nqui,
tare, quod attinet ad oppositam elixatio, quae inquinatio dicitur, incoctionem, seu cruditatem, S gi ac molius . Ait Aristote- in digestionem. In concoctionem, es eam esse incoctionem humo ait Aristoteles eis imperfectio risi literminati in corpore in exinem propter indigetiam propriae stentis ob derectum caloris humi
caliditatis. Ex vi nominis indi di ambientis Addit,talem calocat priuatione omnis concoctio ris deiectum esse cum frigiditate an is sumitur tamen pro iminu id vero est generale omni calorista concoctione cunde eius caula remisioni, ut si cum aliquo sti- dicitur esse indigeti propriaec a xiditatis gradu Consequenterliditatis, propria autem caliditas ubdit fieri propter motum alia nunquam deficit ex totori sic etia 5 diuersum ab eo, quo fit elixa- Aristoteles species incoctionis de io . Ait ite in,calorem dici infusis sinit per debilitatem caloris. Su ficientem ex duabus causis , aut milia hic calor proprius ut con quia in humido digeret plus est iuncius, cum iis, quae ipsum frigiditatis quam caliditatis, plus
ad uuant; notat ii in Aristoteles tu quam quam oporteat ad elixa caloae in naturalem aliqua do esse iove inci aut quia in re digerenda diminutum, S concoctionem is reperitur nimilis humor, ita quod
esse persectam, quia defectus ca vinci nequeat a caliditate . Si lori, proprii suppletur ab exter ue in patiente, is elixanda esseno . In concoctioni opponitur potest excelsus frigiditatis, quaere ariditas. combustio . pellit vim caloris digerentis. De Prima species cruditatis est in isto calore ait Philosophus esse taImmMurit maturitas, place mollies . Ex lem, ut maior sit, quam non
his , quae dixit Aristoteles dema moueat,sed minor qua in sussiciat tu ratione, equitur hanc crudi ad perfectum motum Resert ta-tatim proprie vertari circa alime mei Alber. e. 3. in quibusdam tum, quo est in pericarpio. Auer codicibus haberi cautam imper-roes ait immaturationem essedi sectae elixationis eis multitudi minutione ira caloris naturalis, S nem caliditatis in humido, ait l. victoriam uni id itatis . Potest iteram effetali iam , sed frustria enim prouenire,vel quia calor est laborat, ut verum sensum ei ac modicus, vel quia humiditas est comodet. Ex modo quo fit im- e 1 ceden X, unde sormaliter causa persecta elixati, ait Aristoteles est unica, nimiruti improportio impers cheselixata e se duriora inter calorem S humiditatem . . bene elixatis. Quod si ira expli- Solus humor a sicco seiunctus,ait catum est.
Arist. maturari nequit se aquaia, Alsationi oppositis,ait Philoso 4bm . non macta a tui, unde nec dicitur bubesemiau uouimatum iri