장음표시 사용
631쪽
vocatus suit: sicut,&qui tenetur exhibere,s t liberatur si Reus aufugiat postqnam Iudici fuerit exhibitus. Bald. l. qui crimen.'uaest. o. Qquia c. non possitnt: nam culpa 4 st dis non imputatur fideiussori. l. militis.1 ad commentariensem.de custo.& e .re: Si e so vocatus extra locum non est reuersus, imputandum est Iudici, qui sprenit sormulam stipulationis.
Tertio probatum est per duos testes,quod idem Iudex permisit Barberio, ut per totam domum,3c per cohortem deambularet,& id ' eo, si aufugit non dicitur aufugisse, ex cubiculo destinato, sed ex alio loco:& accusandus est praetor ille nimiae indulgentiae, fid
iussio enim intra limites suos coercetur, tyis non exibit e cubiculo, non autem, quod ubi impetrata venia ex iuerit, non aufugiet,
nec enim illa potest porrigi ad casum no expressum, & sicut si tempus mutetur deficit MarcRub.de fidei usi. nu.98. qui vult eum , qui promisit pro aliquo non teneri, si prorogatio fiat debitori,& multos cita Nita quoq; de loco dicemus, ut qui fideiusserunt, ne de cubiculo uno Reus discedat non teneantur, si de alio in quo erat de consensu Iudicis abis
ierit: cum ualeat argumentum de tempore ad locum. l. Uinum. si cenpet. cum vulg.TOtacrgo culpa recidit in Iudicem,qui debuit obseruare hdeiussionem, non autem indulgere Barberio, ut per alia loca deambularet. Sicidi alias imprudentia Iudicis excusat fideiussorem, vis sorthadmi serit praesentationem minus legitimam, & Rcus mox aufugerit: nam solus Iudex a fisco conuenietur, ut per Boss.de carc fidei usi. num. 36. Quarto quaecuque promissio intelligitur, rebuς ita stantibus. ca. cum inter. de renunta Iaciast.quod Servius. de con . ob cau. sed in Proposito euocatus est Barberius, data est,et Uenta per alia loca ambulandi: ergo,fideius. fio non continet hunc casum. Quinto, in terminis sere nostris est deci cIO. And. ad Specide accus6.1 quitur. Ucr. ceptionem, qui vult, ut si quis promiserit alterum sistere,qui captus sit,& aufugerit, deiussor liberetur quasi curia ad capturam,
ctiam Rom. const3 .in s.& secundum eius in . fuisse plures votatu refAm. decis r 3 o. in fin.& ex hac decisarguit Gram. d. consi Lnu. 6q. ad casum nostrum, dum uult, vis sis promiserit, quod Reus ex uno loco non di scedet, anescat promisso,si curia in alium Iocum eum coniecerit,ut pcr eum: quare cuipse Iudex,ut probatum est, permiserit,ut exirphei imputandum est. Quinimo minus dii
hius est ea sus presens, quia agit Gra .de Iudice, qui arctius custodierat, & ideo nulla pC na, aut culpa dignus videbatur: nos autem de illo, qui nestigenter remisit custodiam. Sexto considero, quod haec satisdatio de 4 no discedendo, i effectu inspecto, habet eandem vim, quam illa de sistendo in iudicio.& de parendo mandatis,&ideo lata sententia extinguitur. l. GKce.f.& post.de fideiuss. Iaspost Alex.& al. l. 2.6. fin.nu.ς. ubi lati qui satis d. g.Neq; obstant verba illa ad placitum Illust. m. Fulvij: quia intelligunt ad senten tiam usqhut ex Ang. docet Ias L eum pro quo. in Kde in ius vo. qui vult, ut si quis promiserit exhibere Iudici Reum, quoties fuerit ab eo requis tus, tamen non tenebitur post sententiam,& cum in casu nostro id si spicaretur Iudex, mandauit Barberio, ut fi dei uberet post sententiam,vi in procica. 86. di cum ille non haberet fideiussores, reditu est ad priorem cautionem, sed tantum, se Obtigauit Barberius: fidei utares autem nil promiserunt: &ob id non reuiuiscit fidei ultio extincta absq; assensu praedictorum.
Nec Obstat,u alter eorum affuerit, quan do obligatio hςc contracta est, quia anuit, ut testis,& ideo sibi non praeiudicat .l Gaius. de pign. ac.l.Titia.klucia.de leg. 2. Bart.l.licui. S. non videt unde pignori cum al. Et ex his non fuisset opus priores rationes adtulisse , quae habent locum urgente fideiussione, at ubi extincta sit, nil ultra quaerendum prat. Postremum illud non omitto, quod sentctia haec fuit iniusta, quia cum iam lata esset sententia,& condemnatus Barberius ad centu.&ad commorandum in castrouitreo, sub pinna quingentorum, no potuitis recedens incidere in poenam positam in instrumento fideiussoris, quia multa non potest essem a
ior ipso delicto, ut est decis Sali.ad quam cofugiunt quotidie practici in I secunda. Qde
sport.si enim iam ita condemnatus erat, Ut
non posset teneri, nisi ad sex cera,etiam si r cederet ex Casteouit reo, quomodo ad mille condemnabitur. Et ex hac ratione illud etiam deduci poterit fideiussores, qui non promiserunt pro sexcentis liberatos cile, cupsna pro qua ipsi se obligauerant committi non potuerit. Ex quibus omnibus arbitror absoluendos esse hos sideiusseres, & sententia latam reuocari debere. AR
632쪽
Rasso ιννυτva dubitationes in causa de qua supra in praecedent l.
criminusiu o vitetur; ex ea admittitur em
a Orgamentum a m Moritate rarromi non proce dit in lege pararab, ct e gem . Extensio numquams in corrector's, separna-
ex terrore polim,quam ex ratione dict. o.
T 1 dubitationes proposite in I -hac causa illat videri solutol iri ex his .quae ante scripsi, tamen pra me non pigebit aliqua adde
re, ut veritas ipsa magis elu ceat. Non obstat ergo. Primo,' causa ,quae ad fertur in excusationem non sit probata. Etenim id se lsum est, si quidem ex processiu Gnat,antequam capti essent inquisiti alterum alteri dixisse nobili viro indecorum esse, si Reum aliquem Praetori deserret mam viem; hoe deponit in suo examine, estq; alter ait ri mutuus testis. Secundo, causa etiam probata est,tam ex regniis iuris, si ex testimoniis multorum,qui dicunt virum nobilem infamari, ii que apud Praetorem , vel accusauerit, Mi detulerit. 1 Nam n quoties,t quis adduci potest ex causa excludente dei unum,nc faciat, ea pretes mitur adductus,ut vitetur criminis suspicio. I merith. pro Soc. RO.cons. 68. & consil. t 13. cum sim m.& ideo Doct semper id agunt, ut delictum effugiant. Hinc l; Bariconlit 68. cusat ab illata iniuria eum, qui alteri dix rat, mio Padre non iurecato sule barrelle, di Bal. conii l. 98. in pri.alium,qui iactauerat,
se e loco deiecturum suendam, & ait id in telligi modo iure posset. Sic,& Alex. defendit Hebreum, qui dixerat. nol potrebbe far Id dio.consil. is .in 3. & refert verba ad dictu illud vulgatum, quod facta Deus non potest
infecta reddere, & idem consuluit cum eo. Socin. vi resert ibi Alexan.& fatetur idem Soci consil. io 3. in pri.& Li6.si virinum.6. de ac q. post.quamuis inter conss. eius insertumst contrarium consilium, quod est io a. nam non esse eius, ex praedictis constat: &
trad Niconiti in Rub.de Op. nov. nu. 8 s. idem qum: cernere est apud eundem Alex. concr 28. in quarto. post Vinc. Palaeo. consi. 127. m.& consit. Ira. num. 7. in 7. Iascons i67. in quarto. Dec. consi 2 3 6.& Ruin. consil. i s. in quin to . qui tres consuluerunt pro quod a
Paride, qui accusabatur maledixi se Principi.& nouissime in simili casu quendam excu
&possient citari pleriq; quos omitto. Si itaq;subest causa excusans hos Reos, interpretari debemus ea illos fuisset adductos Quinimo uoties duae sunt causae quarum utraque ad elictum infert, praesumitur is, qui deliquit motus ab ea, quae leuior est,& minus iniqua
consit. 6.num. 69.6calij passim . Ideoque offendens eum. qui cum pacem iniuit, prasinmitur offendisse potius, ex noua causa ,' , Indi vetere inimicitia. Rom. conii l. i 87. in fin. Iasi.qui seruum. deverti. obli. Parii. consit. 6 .num. 26. in . ubi alios citat. 'uod ve rum est. si causa noua sit probata, sola enim allegatio non sufficit, ita enim Auditorium Romae intelligit Romanum ut per Mane. d. consil. i 83.& sic loquitur Cepha. consil. 33. num. 9.de quo in diab. dum vult causam nouam aliunde probari.quam Px assertione: ea autem probata, inqui praesumi quod poti illa fuerit adductus, quam antiqua, di quoad hoc statura sertioni eius R im. consil. 2 2. num. 6. Quare cum in proposita specie causa allegata non ex affatione inquisitorumpendeat sed ex iuris doctrina,& ex communi hominum opinione, ut . s. inhonestum sit nobili viro deferre, succedit,ut praesumenda sit eos adductos ab hac ipsa causa, quae delictum excludit. Non obstat decis Alexan. consil. io 3. in pri.&Corn. consi. 33. in secundo. lui dicunt, quod si qui velint. se a poena excusare, probare debent causam, qua adducti sint: nam respond.cos loqui, quando causa non pro batur aliunde quam ex assertione ipsorum, sed vellent ipsi confingere causam,&oc
Secundo respond.u, illi agunt de causa iniusta, & bestiali, at nos agimus de iusta, & legitima: quare cum Pa causa bestialis habeat iuris praesumptionem contra se, quia credi tur quilibet scire iura. l. leges. C. de li. nil mirum, si non creditur afforenti, quod non est verisimile. In his enim, quae ab animo
633쪽
pendent si sit iuris praesumptio , in contrairium non habetur fides allirmanti id, quod
aduertetur. dicta . praesumptioni. l. t. C. ad i.
Conde sicar. cum ii m. sed ni Rei habent praesumptionem iuris pro se, quia non ost crededendum, quod quis famam suam negligat, ct honoris iacturam sacere velit, ut lat. alias deduxi . Tertio, quod magis est puto quod in casu Corn.verius sit creti asserenti, quod errauerit in iure,dum modo ille, qui deliquit sit dignus fide,ac iuret: nam iuris ignorantia hoc
casu probatur iuramento. Bald. l. 2. C. si quis ignor. rem mi.& in terminis. est consit. Ang.288. num. I i.qui vult iurantem se errassem
iure.& ideo deliquisse,excusari a dolo, di in fortiore casu excusat Mars quendam, et fal-s accusatus erat.consi. 77. num. I 9.quia di
cit ei iuranti habendam fidem. ' ita credi derit,& ut per eum.& d. consit. At Xan. io 3. sic declarat Sylvan .cons 7.ver.& Alexan.&Dum. 2 O. V r. icit.qui alios citat.& ego plures addere posscm, scd non exped it: quia non allegatur hic causa, contra quam vD-geat praesumptio . Alia etiam excusatio adferebatur, de qua deponunt duo Patres consessores quam omitto eo quod nihil contra propos tum est .a clariss Iudicibus. Et ex his satis patet, quod cxcusatio at lcgata non eget alia probatione, ab his, quae extant in processu, di 2 Iudex non potest arbitrari hos Reos malo animo praetermisisse declarationem , quod multo maxime procedit, ne ex coniecturis incertis, pena tam atroci illi assiciantur aduersus tra. d. in c. afferte. de fi bat.& ponit lat. Mars d.cons. 77. Non obstat, quod ex aetu subsecuto vi deatur declarari Co. Io. Baptistam habuisse animum contemnendi mandatum Princi pis, quia voluit opem ferre illis sceleratis tnam respond. non ita esse. Si quidem verius est in lege pςnali.& corrigente non posse ama gui t a maiori ratione, licet sit expressa in ea
Nec ob. tex. in l. cumulier. eo. ex quo Ri p.
num. 66. da.si constante.ausus est dubitare de coi, quia loquitur in dispositione limita toria, non corri Fcte,ut fatetur idem Rip. ibi n. 6 3. in qua est iacilior extensio. Ias d. l. si co
loquitur quando lex est simul corrigens, &
pinatis. Et ideo,&si verum esset Co.Io. Baptistam voluisse opem ferre, ut supponitur, Iamen cum casus, hic non sit comprehensus edicto non potest argui, ex tali tentamento
contra eum: neq;. n.dicitur contemnere le
gem Principis, quae ad tale factum non porrigitur. Secundo respond quod & s admitterem' 3 posse fieri extensonem t in correctorijs , de poenalibus, quod tamen nullo modo reci piendum est, illud non obtinet, quando poena est supra delictum, & lex est ex terrore potius, quam ex rone dicta, ut per Alci lib. a. de vcr.sg. n. 3 a. in fin. qui agit de lege poenali. quanto ergo magis in correctoria,& p natiΘTertio respond,s si Com. Io.Baptista ex cusatur in sensu proprio, & directo, quasi eo non intelligatur comprehensus, ne sonoris proprij iacturam facere cogat, multo minus plecti poterit ex sensu, qui per argumeta colligitur, qui enim excusatur,ubi verba,&mes Iegis concurrunt, multo magis excusandus est. ubi sola mens subsit, valeret ergo argu metu deductum a maiori, quo ad eos, qui in capite principali nullam haberent causam excusationis, &hoc modo procedit etiam argumctu ab absurdo, de quo in dub. ciuod scilicet absurdum sit teneri scientem solum, non autem scientem, & serentem ope: na &ipse id fateor. s. n.ex sola scientia dignus est poena, multo magis ex scientia coniuncta cuope. Verum. 9 si quis ex scientia non pol puniri, puniatur ex auxilio, non est facilὰ recipiendum, quia sunt casus diuersi, & quia ab uno ad alterii non arguitur, di quia quatenus argui posset, haberct locu in his, qu i no possunt in casu expressi,se excusare. Et ideo siquis denunciasset syncere Praetori,ut Neia xij isti homines darent poenas, mox ductus humana quadam pietate eis implorantibus opem ferret arbitrarer illum ediisto non cinphedi, modo citra lacu,& ex animo, ut dixi, detulisset: cum verba ad hunc casum nullo modo porrigantur, de is qui detulit bona fi de paruerit mandato Principis . No ob. st dispositio reddatur elusoria, gasat est,ut operetur in suis casibus,& Doc. quiretjciunt extensione de casu ad casum habet
pro absoluto, ' sit elusoria, quo ad casus eos. ad quos nolui cam extendi. Stant ergo haec simul, 9 Co. Io. Baptista ex causa non paria rit proclamati,dum no detulit,& 2 noluerit contenere, dum opem seira voluit, quia credidit ad tale casum, illud non pertinere. Si quid aut peccasset, alia poena esset adficiendus, no proclamatis, s modo ulla statutO,aut edicto aliquo in eum, qui tentauit opem ferre insititur, quod ego nunquam audiui.
634쪽
Illud non omitto, er posterior pars dubiorunon attingit orabonium,qui tantum sciuit, nee tentauit scelestis illis auxiliari.&ideo si defenditur Com. Io. Baptista multo maxime Orabonius.
Dsci AR Arvii Promissio deno offendendo, dc eius varii effectus adducuntur.
forniam caut--ctverborum. a 'nitentia sola,quando omnem poenam aboleas.
V o N t A M nuncius viget scribam paucis currenti calamo , quid senti. iin hac in
re. Arbitror ergo poenam non esse commissam. Er. n.
qui promittit alium non of, sendere, intelligitur prom ittere,ut non t offendat personam,ut per Castren. l. licitatio. S. quod illicite. te publici& ideo,& si inserat
iniuriam ei, cui promisit, ut quia rem cius rapiat, aut uxorem stupret, pax, aut promissio non dicitur violata. Rom conii l. t 8-co sit. 1 3 8.Al .consil. tr 3. in pri. cum sim m. &hanc esse communem testatur Mandos ad Rom.d. consit. 183. & multa similia possent ad serri. Eis ergo is dicatur ollandi, cuius in xor stupratur,aut res rapitur, tamen offensa in materia proposita, non intelligitur generaliter, ut supponitur in dub.de omni offensone, ex qua inseratur iniuria, sed de offensione, quae laedat personam. In qua re distinguitur, 0 aut verba instrumenti dicunt, ut non ostendatur quis in personam,& tum ta- eius corporis requiritur, nec aggresso suis cit, aut simplicia sunt, & tum satis erit, sivestes tache sint,vt p Dec. cons o 6. Quinimo etiam si dictum sit,' non offendatur in per sonam . tamen quaelibet iniuria,& percusso non sufficit, quia leuis non comprehenditur, ut per Mars consil. 8o.& Paris consa i6s. in & per Hercul. cau. et 'qui de communi. Et ideo cum hic inquisitus vere non offenderit, sed potius offendere tentaverit, poenae locus
Et tanto maeis, quia actus est valdΘ re
motus ab offensione personali, cui uu natura est, ut saltem exigat terrorem incuti re ipsa, ut eleganter respond. Barb. consit i l .colum. pe. in A.qui noluit eum teneri, Ut violatori :n
promissionis, qui inclinata hasta dixit, v uoi tu nulla ὸ nisi aliquo ictu inimicum terru rit, sic,& Melch. Faci. cos 78. n. 34. ct seq. mter cri.noluit eu teneri ad poenam, de qua in instrumento, qui prouocauit alium ad pu gnam, quia inquit requiritur factii. Et H r-cul. in . . cau. 2 6. de qua in dub.qui supponit mandantem teneri ad poenam,quando verba ea addita sunt, nec per se, nec per aliudicinihil obest,quia loquitur,quando actus fuit consummatus, quod hic non est. Secundo, quia hic Reus nullam meretur poenam. Siquidem, quando tentatio initio a suo nemini preiudicat poenitentia i omnem poenam aboleti Balda.si quis non dica. ver tu artO.C.de epist.& cleri Sali. l. is.qui catelo.num. 6.C.ad i. m. de scar. est'. texta claruς. in i qui falsum .de falsubi in delicto atrocissimo non est satis parare sormas culoria,& metallum fundere, ut penae falsi sit locus, modo numismati Principis imago non insculpa turmam iuste, inquit lex .pςnitentis suffragio aboletur, quae verba sunt manis stissima,& si quidam recentior eriti hoc casu locum esse Deirae extra ordinem credide rint, quod falsum esse verba relata facile e uincunt, sed quicquid cisci eo casu, in quo quis ad actum proximum deuenit , plane in hoc nostro res clara est,quia Doct.qui dicut aliquem puniri non secuto cisinu, exigunt aetiim delicto proximum.Bald .dictaa. si sis.
ventertio. actus aut m proximus est, quem
nullus alius actuς potest sequi. Bal. cons 3 3 6. in pri Boer.dec. 316. cum sim m. Tertio, in terminis sortioribus definit hae quaestionem Bero. consil. 2or. in 3. ubi multis quidem rationibuς defendit eum, qui data pecunia mandauit quibusdam, ut interficerent illum , qui cum pax erat inita:& non erat secutus essectu M& vult, quod non dicatur commissa poena promissionis, ob tale madatum,& declarat quomodo procedat doci. Bar. in d.9.quod illicite: quare cum ultra rationes pmillas habeamus dec. Bero. in specie res videtur carere probabili dubitatione , plura adtulissem, si licuissct . Sed quia nuncius iterum, atq; iterum interpellat finem dicendi facio. AR ,
635쪽
Da s NovNτvR carcerati,qui effractis carceribuS,non tamen estu gerunt.
fugit, qua poma pumaturi quandoparna capluris . a Carceratus qui carceres esseCu, non Iame euas anpuniatur, o quomodo .
soluendum csse ab inquisiti ne contra cum instituta . Etenim cum is sit innocens, quoad crimen ei obiectum nulla
etiam incretur poena, coquod carcerata cum eo fores carceris cffregerint,
di fugere conati sint Et quoad ius comi ne certum est poenam, de qua in inquistione infligi non possie, siquidem in ea mate ria, quam Doct confuse tractant, ita distin I guendum est; Au it carcerati effringunt carceres & cffugiunt, & secundum omnes pena
capitis damnantur. l. i. dc sach. l milites. S. eius. de re milit.cad in poena tenetur,qui co spirauit cum eiς, ut fugerent, licet ipsc non effregerit.d. l. ian prin. ibi, siue conspirati ne,&c. vci qui, ut alio modo euasit. l. penu.f. miles.dc pCen. plane tamen secundum multos duo haec debent concurrere, Offractura, ct conspiratio ut locus sit poenae Carer.l.o
aliquos poena capitis. non est yςna mortis, sed relegationis, vel operis publici. d. l. i .infi. Ign. l. 36. subuenitur. num.97 ad Silan. cc tra quem tamen est communis opin .ut ipso mei fatetur. Praeter hanc p am habet etiapro cosis Bani in eos. de cust .re. Mars.lati in prac. attingam. n. q.quam in pςna nus-
si in iure reperio. scd sto. ita intellexit. l. l. in eos. qua pleriq.sseqq. sane tantum apud I. C. nulla est limoi penae mentio. Haec alit secundum Doct. obtincnt, ubi quis vcre deli lii ritia tubi sit innocens, habet tria pro conses se, non ci poena capitis afficitur, ita intelli.-
lib. et . de arb.iud.Sed certe opinor ego, ut di-
xi effractores puniri poena capitis,ubi effracto carcere cua scrint, si modo criminis Reierant, at si innocentes sint, vix crediderim eos haberi posse pro confessis, etiam si effractis carceribus cffugerint, quandoquidem
innocens, qui esct accusatus crimine capitali, eadem p na teneretur, qua is, qui verEdeliquit, quo nil absurdius, de ob id. in d. l.ine .l. C. non dixit cos habendos esse pro confessis, scd puniendos, cuius responsi male intellecti a Docto.is est sensus, ut si deliqueritis, qui carceres fregit, ut aufugeret, amplius
in eum constituatur, quam causa, ex qua receptus est, reposcit, hoc est, ut licet inspecta causa illa non possit puniri tam acriter, tamen ob fracturam grauius puniatur, sin auteinnocens sit, qua poena puniri debeat, non explicat I. C. sed tantum ait esse puniendos, & ideo erit poena mitior:arbitrio Iudicis,
quod si intelligeremus hunc haberi pro confesso, iam puniretur plerunq; eadem poena, qua nocentes ipsi, & frustra I, C. distingueret: nam primo casu loquitur de eo,qui erat in culpa, altero de eo, qui erat innoxius, &ideo licti. cap. nullus depraesum. num. dii bitauit valde de communi interpretation ad eum texta Non ignoro Alberi l. l. in eos. dc
rati attentarunt delictum , nec ad effectum perduxerunt. Sed illi decipiuntur,& potior est apud me vetustissimorum Gravorum in-Ierpretum auctoritas,qui vera i l. sensi ab ipso.Iustin. is per manus tradita tenuerunt, ij lib. 6o tit. 3s. Basilic.sic d.l. in eos vertunt. si qui erant in vinculis, facta conspiratione ruperint vincula, &cuaserint: si innocentes, puniuntur. Si nocentes amplius puniuntur, quam crimen rcposcat, ob quod sunt recepti. Aduertendum tamen est, quod Alb. non conuenit Comen. quicquid dicat. Bocnd. lecis ais . hic enim ob solam fracturam. & si non fugerit carceratus,vult eum plecti capite, S sine lege loquitur,& rationc: imo li. ab co allegatae contra probant, ille autem di stinguit duo capita,quando tentaverunt fusere,&quando fugerunt, nec aperit,an re ferat,s non fugerint fractum este carcer . vel non, ut apud eum videre est qui cum exigat, ut euaserint, ut pcnae capitis locus sit,
plane innuit secus esse. si non abierint, sed quicquid sit, certum est eam l. in eos. intelligenda quado carcoc effracto aufugit Reus, ut auctoritate veterum interpretum Graecorum probaui,& idem Barti & caeli in dictaa. communiter recipiunt, dum dicut cum, qui fugit haberi pro confesso . .
636쪽
Aut vero earcerati non euaserunt.& si caree res Degerint,& nusquam inuenio penam cera tam in eos constitutam, i etsi Albertc. d.l. in eos. dicat eos arctius custodiendos quasi sentiat arctiores carceres esse loco poenae hoc casu. & hanc pςnam dicit esse arbitrariam.& qu imuis ille post hanc opin. alteram ad dat, ut habeatur pro confesso, prior tame, ut aequior est tenenda,vi md. Ias l. placuit.n. 2.C.de iudi.qui inquit primam opin. a Docto. relatam praeserri ultimae, si modo sit equior.
Et certe siue concedamus tales cstractores arctioribus vinculis in poenam constringendos, esse siue alio poena genere mitiore plectendos, nihil morori modo Comen.opin .d. cons io 6. non probemus,.quae caret ratione,& ideo Senati Mediol ut ref Clanubi se pra, hos effractores torquere consueuit, non tam *ue,& accinὰ,ut is vult, in eos animaduertere, Statutum nostrum poenam pecuniariam modicam infligit lib. I s. siue carcer non sit frachas, siue sit, modo nullus au fiagmri t, ut li. 3.c. t 8. & quamuis loquatur in eo, ut non sit carceratus tamen idem est in ip-s carceratis:tum quia in pri. capite cos exaequauit, tum quia considerat allatam opem carceratis,quae res indicat,& eos deliquisse, tum quia minor ratio est in eo, qui est extra carcere grauius enim peccat, &est in dolomaiore, ignoscendum enim est quodammodo Reis, qui carceris pedore inflecti, libertatem inquirunt. Secundum haec ipsi effractores in pςnam lib. a s. possunt incidere, Menia
vanius autem, nec effreFit, nec conspirauit nec carecrem exiit, & ideo non video eum
hac pena posse astici. Nec dicatur illum aliquatenus Opem tulisse, dum lumen manu tenebat: quia hoc modicum est auxilium. &ob illud etiam teneri non potest,cum illi ideessent facturi, etiam si is lume non tenuisset iuribus vulsaribus. Et haec sussiciant. posteriora haec attigisse fuisset satis sed volui rem hanc in qua Dore
variant plenius exarare, ut aliquando ea dem possim alijs rationibus, ct auctoritat bus confirmare, contentus nunc, nisi fallor, viam veritati aperuisse.
Liττxa As remissoriales in causa eriminali. de qua agitur concedendas esse ad probandum Innocentiam Rei probatur.
I REMisso RIAI Es Blera, an concessi deleant in criminati spro examinandu testim extra terminum adprobandum Rer innocentiam.
ut onus olori conraunum transferatur maduersaraum.
Rarva o a permittendum esse Magni f. Domino Iulio, ut Venetijs testes examinet ad probandam suam tinnocentia in hac causa commissi,& in hanc sententiam asducor ex infra scriptis. Primo aduerto, quod iure veteri, & codicis hoc erat permissum,ut in causa crimina li, testes extra locum Iudicii examinari possent. laudices. C. de fi. instr. iun. auet. apud. ibi qua'. l. praecedentem rcstringit, ut Doeto Omno concludunt. fuit ergo Iustin. qui inno. de testibus. i. multa'. cuius tenor ponitur
in dieLaudi apud. constituit,ut testes in causa criminali ludici exhiberentur. Sic, & iure antiquo in delictis non admittinatur remissio, sed absentes annotabantur, ac mox per litteras euocabantur,ut l. prima.de req.r nisi forte delictum esset atrociss. L si cui. S. vlta de accusat Iustin. indistinete remissiones in . duxit in m. vinul. iud. g. si vero quis comprehensor. quod Docto. tradd. in l. heres. g.
dici Huius autem Rei t ratio illa fuit,quod eo
tempore omnes fere partes orbis Imperio Rom. subiiciebantur, ut ipsemet indicat mno. ut omnes Obed. f. haec considerantes. ubi
mandat pareri iudicibus a subditis Imperio suo: quod ait, & ad orientem,& ad occidentem, & ad utrumq; latus pertingere, ideoq;
cum succed e tempore Imp. Romanum decreuerit, multa que Ciuitates, & Prouinciae
cius exierint dominium, remisso haec, et primu abolita, & hodie in uniuerib orbe Christiano, extincta est, quod plerique e nostrie
adnotarunt, relatis a Couar. q. I t. Uer. 2.
pra c. qq.& Clar in prac.S.fi.q. 3 8. ver. sed certe. & nemo id non nouit. Et si fierent hoc tempore talo remissiones, Principes nostri non essent veri domini , sed iudicum
exterorum mandatis parere cogerentur.
637쪽
ab eodem sonte defluxit constitutio illa, ut, in causa criminali, testes coram Iudice de beant exhibcri, quia scilicet ipse poterat cogere etiam remotior , uti Rom. sui nectos Imperio, quae ratio cum hodie cenet. ipsa cilex sublata est,quod autem ea constitutio detesti hunc habeat scia sum, probant verba illa, omnibus modis apud Iudices praetentari testes, quibus significatur eos debere omnino curar ut testes se exhibeant: quod praesertim verum est in criminibus, in quibus asceditur per inquisitionem,& in quibus nulla est pars, quae cxhibeat, at vero cum hodie Iudex co re non possit testes, ut sepsentet, ob diuertitatem iurisdictionum, sicut sublatum est ius inducens remisit , s. ita, & haec constitutio de testibus. ab aula reccssit:& ideo pleriq; DOct celebres voluerunt, ut i die Iudices permittere debeat examinari testes, qui non sunt subditi, etiam in causa criminali, ita Bal. in c. si qui s. in pri n. de testibus, ubi inquit, quod quando testes cogi non possutfit commissio examinis idem Bald. in d aucta apud. ref Iac. ab Aret. di Nic. Mati. hanc sententiam sequi, & respond. illi auet. quod necessitas facit probabile, quod alias non esset, sed melior est responsio superius illata, vica auci procedcrct, quia omnes imp. Rom. sub ij ciebantur, de si qui erant, qui non ear rent, ii, aut erant in adeo remotis partibus, ut nuquam oporteret cos exhibere in testes, pro his. quae fiebant in Prouinciis Roman rum, autuero non adhibebatur quia Iudicescos coerccare non poterant,&ide vult Odos
ibi modo Princeps ille cui testes subditi sui
non sit infensus parti, quae negat testes recipiendos . Fulg etiam in d. auc. hoc dicit esse iustum, quia, subiacit, aequius est, ut noces absoluatur, quam, ut innocens damn tur
quasi sentiat, st licet ijic stes, qui deponiit in aliena iurisdictione possi ut falso testari de innocentia alicuius, id serendum sit po
trus,qu. lia, Vt innoccntes damnentur , nec
suis possnt uti defensionibus Castr. item,&Si card.doct. Germanus. in d. Hudices. seqq.
& nouissim P Prael. consil. i . per to. ubi rostri hanc rip m. cste magis communem, & ab ea in iudicando non esse recedon dum,& in auditorio Vrinni Ducis ita iudicatum , & in hanc etiam siniam inclinat Areticos 3 a .in L
in d.c. cum causam num. 2 a. qui tamen ali
quo casu id concedit,ut dicam instam a CDind.auc. apud. & qui eum seqq. non negant id absolute sed dicunt rem duram,& pcric ulosam,& Salic. etiam hoc admittit aliquit,' casibus, ut infra attingam, cx quibus patet Clar.valde deceptum in L fi. q. 26. in prac. si quando attestatur iis contrarium csse comunem opin. intelligit eam procedere, si testes aliter haberi non possianimam Viu. ab eodecitatus aliter loquitur,ut in ver limita secundo. nec sbleo ego his recctioribus facile credere, sed semper antiquos consulo, qui exacte, & solerter rem examinant, nec sunt meri relatores. Quocirca cum tot Docto ad mittant in causa prςcise capitali litteras re-Inil rias, certe in criminali pecuniaria, si modo haec est causa criminalis, multo faci lius sunt concedendae, ut arguit Bald. in dicta .aucti apud. in fin. de in simili causa cessant rationes. Cyn. & sequacium, quia hic casus no est i ta riculosus, ut est ille, in quo de uita hominis agitur, vel de poena corporali, &NO. ipsa in d.S. multae . loquitur de criminalibus. in quibus, inquit, de magnis cst periculum quae verba cum sint iuris communis antiqui correctoria, debent intelligi in causis, quae sint vere, ac proprie criminal ,& in urbus de magnis agatur, quales certc non Sut pecuniariae,& praesertim pertinentes ad fraudem vectigalium, quia modica puna constituta est in fraudatores communi iure. iuxti tradd.a Menoc ib. 2. Os 39 de arb. iud. &quia etiam poena huiusmodi, nodicitur a inplicari fisco, sed aerario populi. cuius locosucccssit Princeps,siquidem vectigali huiusmodi sunt in aerario populi, at quae confiscatur, in fiscum, hoc est priuatum patri moniti, di proprium Principis transeunt. l. 2.9. hoc intcrdictum, ne quid in t O .pub. L paeta. f. fi n. de
Φ aliquid attigit lac. Raeuanti . . Varior.c. q. Et declarani ego latius. in I. t .sol. ma.&id comultae Sut ciuitates hodie, luae subsunt Principibus, & tia retinent ius exigendi vectiga
Principis transferetur, i res suadet hac causam, aut non dici criminalcm, aut certe non
esse ex illis, in quibus de magnis sit pericu
luna, & oporteat testes exhiberi coram Iu
Secundo, quando tractatur de excusado Innocente, nullus est, qui ne et litteras dure concedi, haec est decit.Salic. in d.auci. apud. quam seqq. SO c. iun. d. conscio. nil. 7. & Gadi
638쪽
rE eum hic sit casus noster, res caret dubita
Tertio, quando res est dissicilis probationis in loco Iud icij ut per Soc. iun. d. consi. &P Gab. l. concl. nu. 7.at, quod hic probemusca, quae geruntur Venetiis inter mercatores Rivi alti, nemo facile tactu dicet erob. Quarto, si personae examinandς sunt egregiae, hoc idem omnes consentiunt Bellam. l.
lieres. de iud. in 6. at multi ex nostris testibus sunt tales, ergo. Et ex his patet,quod siue attendamus generaliter hauc opin.siue casus aliquos ab obbus probatos,nos sumus extra omnem dubitationem, & vere nulla est lex, praeter. d. no. de testibus. quae prohibeat testes examinari in causa criminali, extra locum iudicii, quae suam habet ratione, tempore. n. illo latissimi erant fines Rom.Imperij.& facile erat testes cx uno ad alterum locum euocare,quod nucnon est, ut dixi supra. & quamuis Alci in rii. 6 a. multa ex aliut haec litterae concedantur,& in casu sexto neget in causis arduis,&3 criminalibuς illis esse locum, tamen i intellinendus est in toto eo respon. quando testes tunt quidem extra territorium, sed tamen in Dominio eiusdem Principis, ita, ut cogi possint, alias vero male loquerctur,&contra comunem Opin. nec pira secla Doch. ab eo cit, ii nu . . agunt de testibus. qui essent exteri, ut no pollut cogi, ut videre est apud eos. Dec. cnim in c. i. de appella in fi. tractat de remissoria, in ca appellationis, at certe scimus arpellationes committi ab eodem Principe. Postremo hoc esse receptum de consuetudine attcstantur innumeri Doct. Bald dicta
aure apud Ana. d. c. in tantum. Curia. consit ety.qiii hoc dicit notandum. So iv. d. concoorubi alios cita Gab .die . concl. 23. qui,& ipse innumeros prope allegat. Clar. l. ius stio. 26.qui & ipse multos reserti di quamuis disputari soleat, an Doctat testanti consue ludinem, sit credendum,& vari j senserint varier tame nusquam vidi reuocare in dubium attestationes multorum celebrium Doctvtcν de consuetudine in delictis non fiat remissio: quod non puniatur affectus eadem p naqua effectus: & similes, quae in ore omnium versantur.& ideo cum innumeri Dodio. qui in pluribus Italiae partibus viguerunt attestetur hane eta consuetudinem, eis crede sum est, maxime cum illi potuerint videre litteras scriptas, &in curia in qua vivebant, &transmissas ab alijs curijs ad eam .Quinimo,
& vni Docto attestanti i consuetudinem, secundum sententiam communem. adeo cro
ditur, ut saltem transferat onus probandi
contrarium in aduersarium, ut per Dec. consil. ro. in fin &consit. 69 t. num. 12. & consi. 6ς .num.4. ubi conciliando opin. ita tuearti declarat. GOZa Acons. 3 9. num. 18. Cur. iun. consit. 6o .num . . Silua. conli l. s. Nat. consit.2 IRnum.4.Cra .consil. 366. & latius consit. 32s .ubi de comuni. Benint. decisque. ubi, &ipse de communi,& in consuetudine uniuersali Rolan. consit. 7i . num. Io.& consi. 87.nu. a triui,& ipse de communi in pri. Menoch. consit. I.num. I 6 .consit. q. nume. 6. consit.s .num. 33.& in terminis huius consuetudinis,est deci LSOc. iun. d. conso o. num. t O. in secundo.
Ex quibus omnibus liquido patet remissorias omnino debere coctai: quod & alias coram Fontanio in causa simili obseruatum vidi .
Da smi I Tua quidam carceratus, qui alterum struerat. nu lateretur crimina obiecta.
I Di Ieru M nequis est Ieatur, sialter carceratus instruis utet ali par sit Anoxius. a Reo beet avecti crimina, etiam cum iuramemorigare,nec deperiurio punitur, quod procedurarum qua adsiet in m. s. 3 rudinem eorrumpere uisceat, et Marisin sanguisu. Reum instruere,vs neget, ne lurinnas M Au i Lan docere orationes, qua emium tim
tum est, nec memini apud aliquem legere, cuiquam tale crimen obiectum: quaeritur, an si unus carceratusa alterum instruxerit, net crimina confiteretur, ex quibus vltimum ei supplicium imminebat, ulli poenς. sit obnoxius. Et arbitror rem hanc esse claram. Considero enim, st ipsi Reo inquisito licet negare obiecta crimina, etiam cum iura a mento, nec de periurio 1 punitur,ut est singulare dictum Alex. in L i. ie LO. m. lui Ino madd. ad Barti quod eκ tollit Addens ad Abb.
639쪽
cap. t .de testib. cog.& eius passim memine runt Docto.&ante Alexandrii ide alii tradiderunt, ut in cons. i. in pri.crim. in fi.& nullus discrepat,ut per i ero. q. t 3 . si ita cl; im pune is negat, quisquis ci suadet talem ne sationem, cuino; ad id instruit, facit actum permissum:& in sertioribus terminis est i cis Bart. in l.qui explicandi. C. de ac Lubi concludit,st cum inquisito liceat corrumpe
3 re t Iudicem,quoties poena sanguinis ingeritur, alius etiam potzrit accepta pecunia promittere, se corrupturum, &quamuis dedo ctri Bar. dubitari possit,ob ea de quibus Ang.& Salic.d. l. tamen quoties non subest corruptio, ex intute eius, qui suscipit tale onus, pin. Bar. cst vera vi per Rub. Alex.int. cos. Socin. iun. consil. 3 8.num. 6.& 7. in a.ubi coci
dit, idem licere alteri, qui Reum defendere vult quod, & ipsim et Reo quando sanguine
suum vul t redimere,ut per cu qui lat. od, si licitum est corrumpere Iudices, & cu alijs de eius salute tueda, quo iure, quaq; iniuria, tractare, ijς tamen modis, quil iis N Reo ipsi permissum esset.quanto magis dignus est venia,qui cum lO Reo de hac re agit, eumq; tantum instruit ad id ipsum quod ex lege eidem concessum est. Et ideo Advocati, &4 procuratores quotidie Reos instruunt, vit
negent, ne luant poenas, si fateantur. Et
uis non ignorem concludi a Theologis, de anostris in Ero poli ut non licere, ut P D. Th.
secunda secundae. quaest. 69. art. i. dc a. Abb. ac al. in d .c. I.de test. g.Boss. in tract. de re- si .a re. c. nu. 18 Couar. c. 2. lib. r. vari r LN nouissime per Nauata in suo man. c. 2 .nu. 33. tamen in foro iari nemo unus est,qui dubitet quin imo, secundum iura vetera, quam do nondum inualuerat tanta acerbitas, patroni causaru . intererat quaestioni, de interrogando Reum iuuarc poterant,ut est lex cla-
ad ul.qui usus hodie sublatus est, hac una p-cipue causa, ne aduocati Reos instruant ad negadum, ut quotidie fit, ita Clar. q. 6 .v r. quaero nunc. in s .in s. f.in sua prael. Pl me silex id concedit, si quotidie obseruatur, ut ait Clari certum est, id licere, alioqui male ag retur cum Ad uocatis, si ob id puniendi es sent: quotus enim quisq; est alicuius nomi nis, qui in tale crimen non inciderit e Quod si Aduocatis id liceat, quanto magis carce ratis ipsis, id permittendum crit, qui mutua
salutem curant, di alter alterius onera se
tantum naturali,qi a omnes homines afficimur. l. ut vim.de ius i. cic iv. saluti ai terius ac
cinguntur quod ergo attinet ad instructi pern, inquisitus hic cst omnis culpae expers.
Secundo, si ut dixi licet Reo quocunq; sa-guinem suum redimere, d. l.j. licere etiam debet alteri eidem opem ferre, nd videatur lex una manu panem ostentare altera gerere lapidem,ut trad.Alc. posta l. l. transigere. nu. C.de trans
Tertio, non solum ipsi Reo, d & alij cubque ob cognationem inter homines costitut a, licet resim re cius sanguine, ita, ut penitus extra ncus admittatur ad redimendum alterius san uinem. R im. d. l. transigere. col. a. si ergo quilibet potest sponte alium Reum adiuuare,quanto magis prouocatus & lac ssitus ab eo, lex. n. fauci potius huic humanitati, quam utilitati publicae, secudum quam delicta sunt punienda . Alc. d. l. transgere. in prin. Quo vero ad schedulas nomine Rei scriptas, de pannis quibusdam insutaς, ut laterent custodes,& tuto exportarentur, idem
dicendum est,quia sicut id Reo ipsi impun Elicuisset, ita &alteri eius nomine,ut supra docui,o d. consit. Alex. 38. quot ies. n. Reo ali quid est concessum, caetera etiam concessa intelligutur,quibus ad illud perueniri potest .
ut per Curitu consil. 239. num. a. in 3.ubi inquit,st si lege, aut statuto p missu sit Reo, ut neget cum iuramento, nd suum detegat
peccatum, non tantum poterit i de se ipso negare, lod de de soci s,quia dc hoc ei pmitti debet,cum perueniatur ad detectioncm sui, ipsius detecto socio,& quia licet ei qualito
cimq; sanguinem suum redimere. Tertium illud de incantationibus, pariter carct om ni dubitatione, quia non video in proccisufacta aliqua sortilegia, sed tantum Reum edoctum fuisse quaedam verba euangelica, &prophetica,quae,& si eo diceretur, vi eorum
ret tamen id nihil cst quia sicut instruere poterat Rcum, Ut taceret, iux. supra dicta. itidec poterati docere orationes, quae silentiu immitterent ori,& linguae ipsius.st si tales orationes habeant aliquid incantationis,an minus, pertinet ad Theologos inquirere, non ad Iudic m. Verba. n. saneta sunt, de diuina,
ruibus suti licet Rco saltem in sero seri apua uita tuenda, nihil repugnat quomin' ea possit ab alio discere. Insi ruere Reum, ut veritatem taceat in foro poli peccatum est, in soro seri non punitur; lic di docere huiusmodi orationes apud Deum potest esse delictum, non autem in foro Iudiciali. nisi ea cocurrant. x quibus sortilegium inducatur, ut v quis diabolicam religionem professus sit. Gril. te sortii. lib. a.'. i . num. . quod prose dio dicendum non est in eo, qui haec verba
docet cum sit potius, si quid peccati est, quςdam simplex superstitio non sortilegium
640쪽
Et ideo Docto.qui passim meminerunt harum superstitionum, nunquam tamen res runt aliquem debere puniri, sicut nec Iudi ces unquam lamenus aliquem puniuerunt,&s in dies,& breuia,& characteres, ac similia repererint,vel in ore,vel in alijs partibus corporis ipsorum reorum. Quare minime sunt mutanda &c. Quo vero ad proclama, non video cur vl-Ia pena plecti debeat, cum illud agat de his,gui foris sui, non autem decarceratis proutias obtinui coram clarissimo Nigrello, nec soleant huiusmodi proclamata extendi.
Tat,dubitationes sint acu tar, & subtiles, tamen ijs f cile responderi potest, ii res ipsa diligentius attendatur. Primo ergo considero, quatenus vera essent ea , de quibus in dubijs, tam e nos sumus extra omnem dubitationem, siquid om quando ali esbannitus est. supcrpodiolo, non ita bannitus est, ut inter bannitos reputetur, sed potadhuc comparens docere innocentiam sua, ut disponit statutum Ferr. & ideo licet daremus, ex sono cornu induci notorium, tamen notorium hoc esset respectu illius actus tantum: sed, iubd postea is, qui vocatur comparuerit vel non condemnatus sit, vel absolutus.quomodo possit dici notorium, non in telligo: etenim licet postea condemnetur in Palatio, & referatur nome banniti in libros Massariae: tamen haec non possunt inducerex notorium, quia i notorium illud est, quod fit coram uniuerso populo, vel maiore eius Parte: imo vero, uando reipicit factum Prouinciam tota, ut luc: toti Prouinciae, uel ma-
iori parti deberet innotescere,ut trad. Cap.
at vero hae conditiones plerunque fiun t paucis scientibus,&libri Massariae non sunt positi pro rostris i ta ut quisq; possit legere nomina banitora, ut fieri oporteret, ii praesumeda esset scien tia, ut per Boss. de rapi. nu. 2 2.&23. qui attestatur Mediolani, ita obser uari, sed hic libri asseruantur priuatim, ut notum est, quocirca mihi videtur praeter redisputare in hac re de notorio,& depraesumptione scientiae. Quinimo,& secundo,quod magis est, etias publicaretur condemnatio in podiolo prs nusso sono Cornu, adhuc existimarim non probari scientiam omnium,qui habitant in Territorio Ferrariens, sed potius a plerisq; posse allegari ignorantiam. idq; ex infrascriscriptis facillime probo Primo, quia hic inoleuit consuetudo anti quisi. ut proclamata i t r publicctur, ut nintiss.cst, quocirca si semel tantii fuerint publicata, non praesumitur, quod deuencrint in notitiam subditorum, ita in terminis proclamatis Serenissini Ducis Ferrari respondit
Secundo,& li non vigeret haec clisuetudo in hac Ciuitate, nihilominus, ex proclam te hui usmodi non induceretur praesumptio scientiae, namq; Docto. quidam exigunt, ut& affigantur proclamata, & publicentur pinsigniora loca ciuitatis, ut in omnium scietiam peruenisse praesum a tur. Rar. in const.ad reprimendum .veripublice. in fin. Comm. l. vi hoininem .f.si Titium.de sol u. Salicd. ma
23. de reser. quidam asilixionem non desiderant, sed contenti sunt sola publicationem locis insignioribus. Bald. auet.qui semel. nu. I r.C. quomodo,& quando Iud.vbi.& Albe num. 7. sed quando bannum publicatur in foro latum, potest allegari ignorantia ab co, qui habitat in remotiore parte ciuitatis, ut est decisosas in terminis. 7 r. num. 3q.&quado quis habitat extra ciuitatem, nullum est dubium, quod no praesumitur scicti a talium
ideo Bar in l. i.de recept. in hac materia exigit,ut notorium sit in eo vico in quo est inceptus, talem es le banitum. idem Bar. l. mnes. 2.C. de agric.& ccnc seqq. Iasias potest. nu. 72. de ac l. hen&alij aliis i locis,&ideo Bos ubi supra. trad. nomen banniti debere poni pro rostris, ut ne possit ignoran tia prςsumi,&idem in simili materia voluit Areta consio 3. num. 7 dum ait non polle allegati ignorantiam, ab eo, qui & coniunctus esset,& csiuersaretur in loco, in quo prostabat pictu