장음표시 사용
621쪽
etra annum ijsdem solum poenis subijciatur,
quibus,& nubens: nam hoc falsum est,cum de praeterea adulterij teneatur,ut dixi.Non obstat secundo, quod constante matrimonio dos sit mariti . & eo soluto verEuxoris, nec valeat argumentu de iure quςredo, ad ius quaesitum. l.si sponsus. 6.si maritus. de don.int.vi.& quia respon. secundum veritatem mulierem esse dominam dotis susetiam matrimonio constante, licet per ni miam. Il. subtilitatem dominium in virum videatur translatum. tex. est l. in reb. C. de tu do.& ideo bonis viri publicatis,dos uxori salua est. Non obstat, quod stuprum adulterio leuius sit crimen: quia respond. hoc non esse verum in stupro admisso intra annum, cum que ex co possit turbari sanguis, ac ex adulterio,ut dictum est. Secundo respond. mulierem puniri non solum,ob stuprum,sed quia lex cccio praesumit in matrimonio eam fuisse impudicat . superius tradita . Non obstat quarto, quod vir grauius la datur ob adulterium, quam lirdes eius obstuprum,ut arguit ille.nu. 2 p. quia hoc somnium est, quandoquidem non punitur mulier,ut offendens lirdes sed quia offensa haec primo matrimonio illata dicitur,& viri primi violata religio.l.s qua.Cad S. C. Ter. d. No.de rest ibi legitimas nuptias maiore malo circumueniat,& ut dixi suspicio, quod in primo matrimonio castitatem prodiderit,&turbario sanguinis, causa sunt poenae , quae duo virum mortuum respiciut potius,quamhrdes eius,& ideo stuprum hoc, lichi videa tur stuprum, cum matrimonium sit solutu , vere tamen est potius adulterium, secudum legem, quae ita constituit, nec incongruum est, ut P adulterio habeatur infandum hoc crimen. Sic,& aliae rationes Cra.ex his c ciduntiquae potius conuenire possunt adulterio post annum admisso, quam ante, ut, &praecedd.& profesto.Crau.non attigit ibi in specie adulterium intra annii,sed generali ter locutus cst, ut & Castren.quare in hac disti nictione non est, qui aperte audeat impugnasse. Quod si quando mulier ulla poenae huic subijcienda fuit, sane digna haec est,
cuius etiam adulterium stan te matrimonio probatum est, saltem per unum testem, qui refert se multoties comitatum esse D. Ba tholomeum Bettium,dum noctu ad D. V niam ut eius amasiam, se conferret, & sepi de illo audiuisse,st illius amplexibus fluebatur. Et cum concurrat legis certa praesumptio,cum hoc teste, qua desinquentem uxω
rem intra annum etiam in matrimonio peccasse creditum est,eo magis testimonio eius habenda fides eaeciquia verissimile.de preccum al. & ob tale adulterium lirdes viri re cte excipiunt dotem esse amissam si vir ignorauerit,ut lat.per Couarnubi supra. num. 9.qui sic in praxi, ait servari. Et haec quo ad
amissionem dotis. Quo vero ad testes ipsos, an probent adulterium intra annum,cxistimo non posse dubitari,quia manifeste illi
deponunt. Nam primus testis,qubd intra unu men sem,& plures a morte,ut in proci a ca. 6. Secundus verO.ca. 7. quod erant sex, aut septem menses postquam mortuus erat, &quamuis dicat se audiuisse, tame inter alios recenset D. Veniam, & ex alio dictum con firmatur, quia nutrix erat D. Genebrae, quaecum nata esset in vita patris infantula omnino erat,si indigebat nutrice. Tertius etiam testis idem probat,dum imquit,quod post mortem D. Blasij carnaliter
cognita fuit,& per multum tempus post, naest sensus,quod post mortem i ncepit cognoscere, ac diu perseuerauit, sicq; tres hi testes deponun t de tempore luctus. Non obstat, si quis dica t eos esse singula res,quia ad probandam huiusmodi inhon
Et ex his omnibus patet, siue sequamur
sententiam Castren. quae communis in siue quorundam distinetionem D. Veniam priuandam csse dote .
D xNDI TvR promittens receptare eum,qui dixerat velle dare alteri,quem deinde interfecit
a Interpreratio miliarsiemper capisur in delictu .s Receptaturum quipromutu delinquentem, an o
. Tracturin de dare non trahitur ad homicidis .s c uxiliumpraestans delinquenis, anct a G
622쪽
VM certum sit attendi de bere cυnsessionem eam p steriorem Cap. Cam . qua dicit Dii m. Herculem egi L se secum de verbera do qumdam , no autem primam. inqua de occidendo Foscherio quia hec facta est in tormentis, altera vero sine tormentis, di quia sola ultima rata habita fuit, ut i Pta& maxime cum ipsemet Cap.Cam.fateatur
si quid prius dixit aliter, id else falsum, ostendam paucis eum non posse ordinaria prenaassici. et si promiserit se D. Herculem in do mum suam ese recepturum post illata ver
Primo. n. considero, ' D. Hercules dixit Cap. Cam. uno ha facio correre mio fratel- Io, dandogli mi saluero io in casa vostra e athaec verba non inserunt aliquo modo ad homicidium, nec secundum eorum propriam significatione, nec ob causam adiunctam. Et nim cum vindicta regulariter soleat correspondere iniuriae, ut in terminis trad. Ias l. r.
scherius,ut in processu lit, haue se fatio solam cie correre M. Gio. Gherardo, fratrem D. Herculis verisimile erat,st cum diceret, dane ii non sentiret ipse D. Hercules de occisione, sed vel de vulnere, vel potius de aliata minore percussione. Rursus verbum hoc da I rcit secundum vernaculum sermonem non
refertur propriὰ ad homicidiu, sed ad aliud
genus percussionis, ut est notorium, & ideo non debuit credere Cap. Cain. D. Herculem velle occidere, cum tiri diceret di voler da re. Et tanto magis haec vera sunt,quia in delictis semper ea capitur interpretatio, quae . mitior est,& minust delictu continet Bal. l.j. n. I C. de edit .aαquem seqq.Aret.cons. 3 i.
n.j.& alij, quos omitto.ctim itaq; si intelligamus de percussione sola, sit minus delictu, no possumus vllo modo ad homicidium verba referre,& in sortioribus terminis,' hoc verhu,dare, non reseratur ad homicidiu, allego Bal. st. Is s. in prin.in pri. ubi riadit, si quisita allocutus esset insequutem alterum, cum Iancea, da al traditore, non induci mandatu
homicidij, quia verbu hoc referri potest ad pugnum vel ad percussionem cum hasta, pinserit, si in casu Bald. fit huiusmodi in te r ratio, in quo multa concurrebant, ut apud
eum videre est , nos sumus in specie nostra tra omnem dubitationem. Secundo, quia non fuit expressium nomectus,quem volebat percutere D. Hercules , hinc.n.probatur Cap.Cam non potuisse adduci ad receptandum cum,eo quod percus
surus est et alsiquem sibi inimicum, sed ut potius eidem D. Herculi rem gratam faceret: ideoo: si diceremus aeque puniri promitten3 rem, se praebiturum opem ei, qui occiderit certum hominem,& sibi inimicum, atq; eu, qui polliceatur auxilium sola contemplationc occidentis,esset id contra omnem aequitatem,ubi. n. maius est delictum, ibi etiam maior poena infligit. l. i.C. de his glatro. Salici I. l.C.de rap.virg. n.2q. tenim cum iam deliberasset D. Hercules delinquere, ut constat in proc.Cap.Cam. pollicendo se eum domi suae recepturum,videtur animosiorem tan
tum reddidi se ipsum, ac quodammodo re sammata ad delinquendum, ob id l: poena ordinaria plecti non potest, ut in spccic magis dubitabili respond. An g. consa a. citius nostri passim meminerunt, illic.n inquisitus dixerat, tuserat bene a farto. &expressum suerat nomen eius, qui .lcbcbat occi ' i additum qi spacciati se presto.In proposito aut nihil tale dictum est,&quamuis Cap Cam. receperit domi D. Herculem, tamen quo ad
ipsum homicidium, non potest dici particeps.Nec obstat decis Bari in l. in serti. S.ope. infi.de fur.ex qua deprehendit Clari quaes so. S.fin. in pract. iun qui ante delictum dat spe euadondi occisuro, teneri poena homicidii, quia facilis est responsio: nam quo ad P. rt. verba sunt clara, siquidem ille inquit, nitipnxcessisset consilium ante, puta, facias. qu a adiuvabo te ad euadendum, quae vcrba co- iungun t costium auxilio sic & Ang. in trata males in vob.dicto maleficio. num. 17. ait, nisi prius datum esset consilium, ut puta fa cias.& Mars d. l. t. num. t 13.C. de rap. vir se&Pla Z. in epit deli. c. 15. n. 3 dum colidorat , in casu Bar.cooperatur ipsi delusio, & Uamis Blanc.in prac. c. I ro .veta post et vidim', qui intelligit doctrinam eam h t. qn i qui ope se laturum promittebat. pin Onucrat, Ut delinqueret; quocirca cu hIc nullum consi.-lium nullai lepra monitio, ut occideretur I oscherius, pcessierit, sum extra Batadecisione.
Sed,& si intelligeremus cam doetrinam, si cundum Clar. qui non ita stricte accipit Bartolum, adhuc idem est : nam.& ille dicit ideo pollicentem huiusmodi auxilium eadem poena teneri , quia animo interfuit homicidio. Sicove considerat, quod fue-
623쪽
rit particeps , & conscius. Verum csi hienon fuerit dictum de homicidio, nec etia m- ex pretium norme eius, qui occidendus erat,
dici non potest. quod animo interfuerit limmicidio Cap. Cana. ergo. Et certe quat nus Clar. sententia vera esset, de qua re dicainfra, oporterct nominati in actum de homicidio,& scienter promissi. fuisse auxilium , quae hic nullo modo concurrunt. Et ex his patet ordinaria pgna coerceri non posse Ca pit. Cain. si dicamus t tractatum fuisse, di dare. Caeterum licet ad miti remus, quod magis est. Dominum Herculem seriem n -cti narrasse Cap.& cxprcssisse, quod vellet occidere Foscherium, sum tamen in eadem sententia , ut nullo modo ordinarie plecti possit. Et quoniam in hac materia auxilii Doct. varie loqq. ut etiam admonuit Clarid. quaest yo.ostendam veriorem esse opin.&reci ptiorem,ut in casu hoc non possit agi de
3 Prima ergo sit conclusio. q ubd simplex
auxilium non puni tur cadem poena Io. And. cap. salicis.f. illud. de poen .in 6.Ang. l. is qui
leg. Ias consi 37. in fin. in pri. cum ali)s multis, qui citari possent, dicitur autem simplex fauor, quando effet mandatum delictum exequutioni, absq; illo, ut per Ang. d. l. is qui . &Ias d. cons. i57 & communem dicit Iti m. tas l. p.ri. I 3. Vbi excusat quendam, qui hospitatus fuerat homicidas noctu ante homici dium admissum,& idem repetit d. casu con- silao. Atqui certum est D. Herculcm tale homicidiu fuit se admissuru non bula hac promisson rivi arguit Rim .d. cons3 ρ.ergo. idemus. n. multos occidi, tam Mutinae, Q alibi, di homicidas aufugere.Quin,& si non costaret D Hercule non fuisse occisur. foschetau . plane ct non cc stat, 2 talis promissio sucrit
causa ipsius homicidij. sed si quis hoc allegaret soli inniteret psumptioni,at ex prςsuptione tali nemo ordinaria pςna da natur, ut interminis P Caep. s. 27. n. t 2. Crin .st inquit
possibile est,st line auxilio secisset possibile, quod non sectilcu& ideo psne arbitrarie locus erit.
Secunda sit conclusio, quoties auxiliu nocooperatur delicto, scd est remotu, non punitur opem strens cadem pςna cum delinque
quum csse, ut ubi minus auxilium csi, si eadem poena,&exigit, quod auxilium sit causa ipsius delicti, di cooperativum,& Salic. se
euti sunt pleriq; Docto.Caep. dicto cons et ubi defendit quendam, qui dixerat ire ad
occid radum, portabo enim instrumenta Pbuscum sepeliemus, qui est casus sortior . concurrebat enim ibi quoddam consilium. vi probant ea verba ite &c. & videbamur in ea su Bar.de co, qui promittit se praebiturum opem ante homicidium,& nihilominus non vult cum p na ordinaria astici.& consi. hoc
S alij multi, de quibus infra, & eandem Do
3.& Dcc. num. ra. qui inquit communem opin. Bar. non habere locum, quando auxi lium non praebuit causam delicto. Bero. nu.98.&99. BOcr.d cis. 167. Aug. ad Ang.dd, verb.& maleficio. num. 17. I in .d consil. 9.num. I i.Vbi ait opin.Bar. procedere in actu
proximo.& dicto consi. ue o. ubi addit Opim Salici uti distinguentem intcr Bar.& Dy.a cipiendam esse. Mars l. si in rixa. num. 3 3. &
sing.is.&alibi siccpe. Grat. respon. 2. num. II. in 1. in cuius casu auxiliator ille inuesti,gauerat offensum, de nuciauerat domo exis-s C, curaueratq;, vi vcniret ad locum in quo fuerat occisus,ut in prin. consilii. ct in con cludit non teneri poena ordinaria. Soc. iun.
f. homicidi v. n. 69. ubi da t exempla de illo, qui auxiliatus cst ante delictum, inter quae ponit illud Caep. dicto consil. 2 7. PlaZ.dicto
cundo.& multi cx praedictis citant C .di. cto consil. 27. alios possem congerere, sed hi susticiant. Cum itaque nemo dicturus si auxilium, hoc esse proximum , ut pote, quod mortis
causam non praebuerit, de poena ordinaria nullo modo tractari Dotest. Et hanc sent tiam confirmant multa I. C. responsa ,si dii, enter attendantur, quorum aliqua ipse adferam, & primo facit. dict. S. ope ubi LQinquit opem fert, qui adiutorium, ad res surripiendas praebet, quod clarius explicatur l. si planorare.*.qui serramenta . . titi de furiqui ferramenta ait tex. ad effringendum, scalam ad ascendendum, accommodauerit.Profecto effractura, de ascensio sunt actus praecipui in furto.
624쪽
sic,& in l. si sciente.ad i. Pom. de parric. qui pecuniam ad scelus committendum submunistrauit, puta ad mali veneni comparati nem, vel ut laretur aggressoribus,qui parentem occiderent, certe, & hi actus sunt principa les,&ob id recte plo. in l. nihil interest. ad i. r. de sic.in qua 1.C. pari psna effciendos ait, occidentem, & praebentem causam mortis, exemplum adstri in eo, qui venenuvendiderit,& cst texti clarus, quem miror no perpendisse Doel. in l.& si amicis. ad i. Iul. de ad ut .vbiI.C.adulteri jpςnaeum teneri re
spodet, qui prebuit domum ad colloquium, quia sub ij cit. sine illo colloquio adulterium
non committeretur,ecce, ut exigit, ope, qua
uis fert, esse causam praecipuam delicti, &ne qua illud no esset, factum,& ex hoc tex. mirifice probatur sententia Salic. secundum quam non erit inspiciendum, an actus sit P-ximus, vel remotus, sed an praebuerit causa mortis, ut per Socin. consit. 188. num. 6. & in sectindo. Bos de homi . num. 3 3. quicquid dixerit Menoc. de arb. iud.cas. 3 9. Et verEnimis iniquum esset, ut omnes qui scrun t o-Pem, eadem poena punirentur, cum neSari non possit dari gradus auxilii, ut recte scribit Bald. coo sit. 9 a. in pri. quem etiam seq.Cra. d. respon. s et .vbi ait opem esse, aut paruam,& remotam, quando quis scalaς com modat, mediam quando armatus adstat, consubstantialem, quando vulnerat laetati ter,& ideo in suo casu eum excusat,qui dum opere ferret, intulerat vulnusculum,&idem respon. Gab. Eu S. consi. t 76. nec repugnat, quod diximus scalas commodantem praebere causam delicto. i. g.qui ferramenta, gam furto, id verum est, in quo regulariter talia instrumenta exiguntur, non in homici, dio, & ideo idem Bald. recte. dicta l. prima. C. de nil. ag g. dixit talia commodantem se cere praeparatoria,& ob id minus deliquere.
Vel iam dici posset, secundu Aug.ad Ang.dd.verb.& mal .dicto num t7. in fin .m decis. Bald.& Salici procedit in poena corporali, di tex.d.Dqui ferramenta. in ciuili.Quod ite addit Bald. de adstante cum armis, ut me diam opem ferat;intelligendum est, quan do vel procul adstat.ut per eundem Bald. l. ob haec.de his, qui no. in f dc conlit. 233. in secundo. ubi uocat nimis rigorosos, qui aliter constituunt: vel quando adstat,ut si qui ve- Iint opem ferre offenso, sese opponat,& nutilus accurrit, ita, ut maleficium, sit perpetratum, nec opus fuerit eius auxilio, ut per
Carresidicto.f. homicidium . num. septimo.& ideo recte. p.dicto consil. 3 . nume. 2 t. ve ferens opem eadem poena teneatur exi-
sit, ut sit particeps homicidij. di ipli malefi-
cio, non tantum adstiterit, sed & mortis causam prarbuerit.
6 Et ex his insero, qu5d Clandicta q. so, tressime loquitur,si vult eum,qui dedit spem homicidae, de eum adiuuando ad fugam, teneri eadem p na, cum homicida: id enim est falsiss.quia si inter auxilia, est gradus, ut
dixi, certe huiusmodi auxilium, non est,nec consubstantiale, nec medium, sed valde re motum : &oporteret probare, quod sin E tali spe delinquens non fuisset aliter occisurus. Vertam, ut dixi loquitur Clari quando, & spem dedit quis homicidar, &animo interfuit homicidio, eiusq; particeps fuit. ubi enim haec concurrant, quod detur spes, di quod quis animo intersit delicto quia sibi gratificatur, qui occidit tolerabilior est doctrina Clan sed ut d ictum est,hic non est casus noster, quia Cap. Cam. tantum id agebat, ut adiuuaret delinqvctem, quo facilius fugeret, at an unus, Vcl alius occideretur non curabat. Ego tamen, ct si cssemus in hoc casu,Claro non subscriber , quia snhlege, & auectoritate loquitur, sed definirem negocium ex praedictis,& naturam, ac qualitatem auxilij expenderem, & pcnam ipsam, vel minuerem, vel augerem. Et ex his omnibus concludo non posseCap. Cam.pςna ordinaria teneri.
zιAsFEMAM TEM poena secundi edicti tantum
V o N M ego non vidi processum, nec scio, an hic Illac phemus ex aliqua rati ne possit excusaria poena rtantum inquiram,an primuedietiam, an posteriora atte-
di debeant, quod est in hac re praecipuum.
625쪽
Illud tamen non omittam,qudd si Dominus x Bilius blasphemasset tanta percitus ira, 1 ut quid loqueretur non intelligeret, nulla psita in cum posset constitui, eo quod huiusmodi
blasphemia veniale tantum peccatum est , quo ira Dei non prouocatur: Ob quam causam proclamata ipsa edita sunt, haec in
nouissime Nauari in suo enchir. cap. 12. I .X .
Rursus, etiam si sciuisset blasphemiam elle
verba quae proferebat, animi tamm impctus.& calor poenam minuit, ac mitigati quae est reccptios opin. I in.ut trad.Abb. c. a. nu.
6.de maled .licet ille restringat aliquo modo hoc dictum. Sed ccrte regulare cit,ut d clinquens in ira mitius puniatur. l. aut facta. f. causa. de ps n. cum vulg. Haec scio Iudices ae-suiss. prae oculis habituros, & ex processu ipso rem definituros cssi . Quare videamus nos an edicto primo ten cri D.Bilius possit. Et existimo nullo modo posse ex infra scriptis. Primo, quia ed ultum primum nunquam fuit ab initio moribus populi approbatum, ct ideo, nec vim legis habuit, ut est rex. clar in I. se quibus.de li. nam cum leges, inquit,
non alia ratione nos icta am, quam quod iudicio populi receptae sun ti ecce,ut lex non te a ne nisi recepta sit, i & ita in terminis trad. emin. c. leges distinctiquem rotae seq. Fe
li.omnino videndus in cap. t. num. 1.ver. in
telligo quarto. de trcu.& pa .ubi ait locem intelligi promulgatam :i Principe, sub nac coditione, si recipietur morib', alias, ne sit lex r
at quς Ceph. consit.96. num. is .& cons i I S. num. is.&alij recentiores alibi congerunt. Quocirca cum nulla unquam sit subsecuta condemnatio ex primo illo edicto, ante posteriorum promulgationem , satis constat ipsum, uti forte ni in is rigorosum.& excedes poenas iur. etiam ci. in quo det, vel consue ludo,vel incorrigibilitas attendi, vir Cyn. Bal e Salia. a. C. de rebus cred .de per Anan. lat.d.c. 2αumal.per Excellentis s. D. Daniheallegatis, non fuisse iudicio populi reccptu . Nec credendum est intra sex annorum spacium neminem blaspheniasse, quandoquidetania inualuit huius viiij conditio, ut quemadmodum scribit Bello. consi. 6ς. si omnes blasphemi capite plecterentur, nullus esset superfuturus,qui D. O. M. malediceret,quod omne fere hominum genus perderetur. Et haec sola ratio tollit omnem dubitationem, neq;.n.verba illa, non doroga do te pene Scires erri postlint ad huiusmodi odictum nondum rcceptum, sed ad lege aliquam valida,
&statutum P tinebunt.Si. n.lex non est, nisir cepta, nec nomine legis continebitur. l.ei' qui.s ccnpet. cum sim m. de trad. in ter. Rui. d.
Secundo haec tanto magis vera sunt, uia per totum decennium , di amplius, obseruatum csi,ut alia pena inseratur, & ex poncrioribus solum edictis, nunquam vere ex primo: tantum. n. spacium legi, etiam lain recept , derogat Ut est glO.no. in d l. I .de ue.& pa. quam omnes ibi seqq. de in termi
nis nostris,' quando ex duabus it. poena inferri potest, si inseratur tantum ex una tollatur P docennium poena,quae ex altera inserri potulisset, est in terminis decis Rui.in cons 43. num. 2 O. in quarto. qui et addit onus ,'bandi quod fuerit receptum, incumbae, id dicenti ut percum, qui videatur.
I crtio, quod magis est, etiam si primum edictum fuisset receptum usu, ta inen hodie poena illa arbitraria non re id infligeretur contra blasphemum, eoquod est sublata posterioribus edictis. Et quoniam vulgo ci 3 cunsertur dictum illud, quod poena nouae t
legis, non tollit poenam antiquae. l. quoties. de aet de obli. l.qui sepulchra. C. de sep. vim quod,& Clarus, de Boss. in ore habet, ac alij cciariores: paucis declarandum cst, quo modo hoc obtineati facile.n. apparebit priori edicto esse derogatum.
Dico ergo, quod quoties duae poenae inuicem repugnant. dc ut dicunt, sunt incompatibiles, posterior tollit primam,ita Bal referes aliquos, sic tenere, in l. non est nouum. de li.& clare P Bero.c. de causis. num. 76.ad fin. de offites .qui ait statutum tollere penam tu.communis, quoties infligit poenam ei core riam. at hic, si quis tertio blasphemaverit, ex
primo edicto lingua ei abscindenda est, ex altero perforanda: items ex posteriore reis gandus est, nec si quarto blasphemet, possit in eum pro arbitrio Serenissimi Ducis, ex primo animaduerti, quias est relegatus, iaol, quarta blasphemiamnon sub ij citu redicto, quod non Ureditur territorium. Ita.dei v. m. iud.consequitur, ut hae poenae prorsus
Secundo reg. haec non procedit quando constat, quod voluit Princeps poenam ant,
quam imminuere. ita Bal. l. in eum. C. te funat hic multo leuior est secunda, nec posti inthae duae poenae concurrere inuicem, ergo.
Tertio, lex secunda, tollit primam, quando concipitur verbis imperantibus. Bal.d. Lin eum. quem Fulg. ibi sequitur: sed hic utitur Princeps his verb. commanda dec. ergo.Quarto, si idem est modus agendi, ex una lege, qui ex alter de utraq; ad vindictam rolata
626쪽
lata est, prima tolliturr sequentem: haec est singularis decis SalLin d. l.qui sepulchra.nu. 6.qui optime declarati sed nac est casus noster, quia idem est modus agendi, ex primo edicto qui ex altero, de poena ad uindictam
rescrtur, ergo. nec in his terminis video contradictorent: quin imo communis est Opin.mtiam cum Sali in illa q. an statutum tollat
Nec obstat, si dicatur Principem cauisse. ne alijs poenis .lcrogaretur, ut ibi, non derosando.&c. nam huic obicctioni, quam scio iudicibus optimis aliquid facessere negocij, facild respondctur, si quis vim horum uerborum diligentius inquirat: in uestigandum itaq; insignificationem eorum. Ego assero verba illa. non derogando alle ait repenedclle lcggi dec. non comprehendere edictum primum, quia, ut dixi, non habebat vim l sis. Secundo quia cum de lege loquimur, no edictum tintelligimus, sed ius commune, in
potiore sensu. l. i.&qui in perpetuum . si a Duect & est tex. in tormini v. in s. ius autem. de tu na. g.& ciu ubi Aretino. ido; magis, qaediistum hoc non est proprie lex, iux. l. humamim .Qde ii sed pro lege habendum est, ut sitiat verba Principis, & aliud est haberi pro
tali, aliud esse tale l. mercis. iun. gl. de .vcr.sisequare verba haec nullo modo possimi resemri ad edictum prius, di hoc iudicio meo, in
Tertio, etiam si daremuq Principem, his verbis, de huiusmodi edicio sensisse. quod tamen nemo admiseri tradhuc vcrsamur in tuto: quia id accipiendum est,quatenus una pena alteri non sit contrari ,& in illis partibus, in quibus edictum posterius non repu gnat primo, nec redditur superfluum: hcc est xl.vit. in terminis. in . . t qui sepulchra.in pri. si lutione, quam quo ad noc Bald. Ang. Sali.& al seqq. indicit nouam penam Imp. a constitutione in violatores sepulchrorum , &subditi quae poena priscae seuerita ti accedit,
nihil.n.derogatum est,&c. quaerit Sl quomindo poena illa decem pondo auri, de qua ibi, possit instigi, cum iure veteri violatores d. portarentur bonael; eorum fisco in serretur,xespond. quod eo casu deportationi conium cia non erat bonoru publicatio est emo sensus,quod si bona publicata fuissen t,illa verba non potuissent reserri ad legem eam, luscontinuisset publicationem, coquod poenae secundae nunquam esset locus, quia si hona Omnia publicantur, certum in non posse da
ri pondo auri decem,& ideo Bald. rediissim E
no. ibi. in prin. 'quando I l. sunt compa tibiles, ex utraq; agitur: qui cum id ex illo texta desumat, intelligi debet, secundum ter minos eius, ut scilicet incompatibilitas non tollatur per illa verba, non derogando,& certe glo. & Bal. in nostris inci terminis loquuntur,quare cum in casu hoc, si propter trinam blasphemiam, quis relegandus est, vcl trar mi dandus, ideoque in cum, ob quartam nopossit animaduerti, verba illa non derogando&c. Non possunt aliquo modo reserri ad primum edictum, & quatenus id recipere mus, ad illas partes pertinerent, quae no omnino repugnant, nec sunt incompatibiles. Vitiino addi potest, q, lex secunda tollit primam, quoties, si ex prima ageretur, non posset rediri ad poenam alterius, vir Salici
d. l.qui sepulchra. num.6. item, quando penae non respiciunt eandem rem, ut per cum, ibi, qui loquitur in terminis. d. l.quorum virum viget in casu nostro, ergo. Et ex his opinor constare nullo modo posse, hie primum edictum attendi.
DEFEND TUR quidam qui post delimam,d linquenti certo modo auxilium praeibi
Tat, cun q, non denunclauerat.
a BANN iENnus de proximo, quando haleatur probannt . a Delinquentem denuntiare nemo compentur. s Reum inseruentes ad tacendam veritatem, nuri parra obtigamur.
socians delinquensem pos delictum an , o quando Iuniri possit.
V o N i A M quotidianae lectiones me impelliunt, &alijs etia negocius detineor scribam paucis, quid sen tiam de inquisitione contra D. Paulii Pollia iis instituta. Primum est caput, quod pertinet ad edi istum, ne quis opem serat baianito,&opinoreum in nullam poenam incidisse. Etin. cum Illust. Marchio Guido nondum bannitus esset. etiam s D. Paulus cum eo fuerit, cuinq;
627쪽
st comitatus, non tenetur verb. edicti, quia cum simus in materia penati, verba sunt stricte, ac proprie accipienda.l cum quidam. de lib.&post L cum sim m.&ideo cum in edicto nominatim agatur de bannito, non comprehenditur is, qui nondum bannitus est,& qua uis quando': a nostris scriptum sit, eum,quii de proximo banniendus cit haberi t pro bii,
mi. Mars cons 7 de sing. ro 6. tamen id habet locum, qnando iam Reus conuictus est, di nihil aliud expectamus, quam ut sententia dicatur, & in his terminis sunt hae decis Praetcrea Aret.& Alex.d. S. si semus. impro hant Castr.& secundum omnes eius sinia n5 procedit, ubi de instigenda poena agitur, &enim Castr vult excusare cum, qui Dannitu occidit,ut&Ias& Mars& alij superius citati:at nemo est,qui penam eandem statuat in eum casum, quo quis tantum sit conuictus, di eum, quo iam bannitus,& hac ratione ab Aretidefendit Castrensem Socin. d.f. si se uus. infin. Tertio, non sequitur occidit aliquis h nem, crgo est banniendus: potui t ab eo pru- uocari, ita, ut dici possit defensionis causa occidisse. Et longe differt, an quis iam consessus sit, an nondum accusatus: qui est casus praesens. Alterum est, quod non detexerit,ubio cultaretur idem Illust. Marchio, cum Illustr. D. Gubernator Mutinae praec pisset, sub poena indignationis Principis &l sp maic statis plerisq;,ut cum indicaren t. Sed, di ab hoc est omnino absis luendus: S ut mittam ,-DD. Gubernatores no videmur habere ius praecipiendi sub tanta poena, ut est in terminis.
consi.Ias. 6.num . primo. vers. praesertim. iii 3.
alia quoq; ratione sumus extra omnem disticuItatem, quia nullum ei praeceptum factu est,ut constat ex processit, quibus. n. illustri Gubernator precepit, iidem se nihil scire statim responderunt, ut notarius attestatur . Quare cum nemo cogatur alterum denun
clare, ut alias lat. probaui,& scribiit Ign. l. 3. f.si quisquam . num. 'ad S.C. Silan. & ClariS.fi.q. 8 .vcr.dictum. in sua praxi. & quando secreta alterius relatione, rem intellexit, est certiss. Soci cons i ciet. in .D.Th. secundac secundae. qucs.7o. an. .qui inquit,quod nec hoc casu, praecepto superioris obligatur,
nulla subest dubitatio. Non debuit. n. Disis, Paulus cui non erat iussu in,vltro i deferre Illus Marchione, cum ei cederet id dedecori l. ex quibusdam .de iv.fi. l.nulli.C.de episse.&
res non posti an t deferre.l. hi qui. de accus L deferre. te iv. Lubi responsum est veteranos arceria delatione propter honorem. Non deliquit ergo Dominus Paulus, qui honori suo consuluit, nec auctoritatem Magistratus contempsit, qui ei nihil iusserat. Nec punit lex eum, qui non indicat Principi delinquetem:& si quis audit in platea de coniuratio. ne contra Principem, qui est casus conce nens publicani utilitatem, in quo quis obligatur, etiam iure diuino, ad denunciandum, ut scripsi alias, nec ideo reuelat trad Bosnu.
69. de cri.lmma. Cum mereri maximam rer
hensionem, nullam aliam renam in eum constituit. Tertium est, quod admonuerit eundem Illustr. Marchioncm,ne in territorium Mutinae se reciperet: sed, & hic absoluendus est rquia sicu t is, qui timet ne capiatur, se abstinere iure potest a locis suspectis, ut est deci.
& alijs permitti dcbet, ut cum admoneant, de eadem re. Sic etiam sicut Reus in sorofori non punitur, dum negat cum iuram n to, se deliquisse etiam, si periurus sit,ut est dictum Alex.d.l. i.quod fuit tamen antiqui rum, ut in consil. r. in pri.crim.& quod omnes seqq.vt y Addentem ad Abb.cj. detest. cog.& P Bemq. i 3 . ita quoq; aduocati, &3 alii, qui cum instruunt ad tacendam veri tatem, nulli psnae obligantur.l. postulauerit. f.quaestioni de quaestionibus.vbi dicitur patronos interesse posse reorum quaestionibus, qui usus est sublatus hodie, ne illos instruat, ut P Clar. d. f. in .q. 64.quin cum Reus possit iudicem corrumpcre, ut redimat suum san
guinem, idem quoq; alteri licEt Bar. l qui exlicandi C.de accus quod nullum habet duium,quando ex parte alterius promittentis nulla est corruptio. Soc.iun. consil. 3 8.nu. 6.& 7. in a.&in terminiς,quod non solum liceat admonere delinquentes, ne veniant ad
loca, in quibus capi possint. sed etia consulere, ut fugiant postquam capti fuerint, scri bit lat. Dom. Sot. lib. s.q. 6. arti . de iust.&iu. traordinariae poenae locus esse posset. si dii curia insequeretur illustr. Marchionem, ei viam indicasset qua fugeret.& ita loqq. Sal. in i .prima. num. 19. C.de rap.virg.& ςa t. recetiores, qui auctore tacito idem scribunt. At vero, si quis admoneat amicum, ne veniat in loca, in quibus capi possit,nulli pςnae ob noxius est, nec video qui hunc condemnet,& ll.quae citantur a Salic. agunt de illis, qui criminoso opem serunt, qualis non est, qui
Postremum caput, quo inquiritur , non multum diffuncte a primo, ut et male facto rem
628쪽
rem sit comitatus per statum serenissimi Ducis,& ipsum nullam habet dubitatione, di enim, & si extra ordinem punitur is, qui post delictum, interuallo ad sociat i homicidam. Bald. l. non ideo minus. num. 2 7.C.de accusat. Vitali, quid sit accus num. ias. cum pleritq; relatis a Pla Z. cap. i5. in epit. deli. tamen hoc procedit, quando ad socians fert opem delinquenti, di ideo Bald. ait talem, ut receptatorem puniri. dicio num. 26. ex qua
re apparet id uerum esse, ita demum, si delibeti sit particeps, ut quia eum tuetur,& cust dit, ne capiatur Bar. l. in furti .f. ope. desuri. Curi consil t .in fin. Menoch.cas 3 9. num. a 2. lib. . de am, iud.nam receptatores ij sui, qui delinquentem coetant, ut commodius possit delinquere.l. prima. de recepti Salic. I prima.num. 2. C. d. Follen lat. in praxi sua vetabanniuntur. num. 22.quod est genus auxilij. At Dominus Paulus, nec tutatus est, nec custodiuit, nec cςlauit delinquentem, ergo.& ideo cu crimen receptationis non facile comittat, in olbus locis Italiae uigent statuta aduersus receptantes baianitos,quibus pecuniaria,& leuis poena infertur: quod utique non suisset necesse passi :n constituere, si receptans simpliciter bannitum, diceretur
receptator malefici hominis, reccptatio. n. iurici prohibita est, coniuncta cum partici
patione delicti,&posita inter gradus auxilii a nostris. Et licui, ut supra dixi, licite admonere potuit Illust. D. Marchionem, nd in torritorium Mutinae veniret, ita etiam, & comitari, ut inde recederet. Si enim principium est licitum, media etiam licita esse debent. Quod tanto magis in hoc casu verum est . quia, ut dixi no constabat d. Illustri Marchionem esse delinquentem, nam non sequitur, ut qui occidit hominem sit continuo delin quens, cum quandoque etiam quis alterum occidat impune: item,& quia inter Dominii Paulum,& D. Marchionem, magna intercedit amicitia, quod si suere, qui voluerint cxcusari amicum, qui bani tum receptet Mars
lat. in l. l . num. 2 3 9. C. de rapi. uirg. quanto maxim P, si nondum bannitum, tantum admoneat in comitetur ὸ quod nullo R. P. scandalo fit. Haec cum scripsissem dubitationes Clarisis. Praetoris oblatae sunt, quibus cum ex supra scriptis, sat superque responsum sit, nihil addam. Tantum dixero non esse, nec
iure, nec usu receptum, ut quis teneatur ca
pere malefactorem, ut scribit Albe.lib.quarto.quaest. 3 . de statu.& passim traditum ex lat. & l .prima.& secunda . C. de his qui latro. agunt de ijs, qui occultant Reos, nec
curiae exhibent etiam admoniti, ut clara sui verba. inta. LI.
Et ex his puto absoluendum esse Domi num Paulum ab inquisitione suprascripta .
Dira Nn Irva quidam, cui praeceptum erat, ne recedet et e domo; qui recessit, & statim reuersus citi ut non dicatur poenam stipulationis comisisse.
a P ox N A M Pipulationis non committis Reus ,
ex maleficio committitur.3 L moru causa quin excusaIur.
V M ex ficto consultus sim, an Dominus Hieronymus, qui ex loco sibi destinato a
miserit poenam stipulationis, quid sentiam candide, ac syncere explicabo. Et opinor ex his, quae sabijciam, non commisisse. Primo, quia ubi carc ratus, qui abiit, statim reuertitur. non dicitur abiisse.& ideo noincidit in poenam, quali pro facto non habeatur, cuius es memoratio non manet. Bal.I.prima. num. 7. C. de aedit. act&clarius, ac expressius idem Bald in i .prima.num. II. C.
de ser fug. qui inquit, si stet statutum punio
aufugientes ex carcere, non comprehendi, qui quam primum redierint. Et eum secuti sunt Bert r. consi. 6 t. in a. Marci s. nu. 36 r.
di num. is 8.de iureiur. ubi ait haec memoris commendanda, quia plerunq; honorantur exisς consultores.&ibidein Rip. num. i59. dia ira id.li unquam .ver. suscepcrit liberos. num. I79.C.dercidon. Et horum aliqui Bal.dictum ad conuentionem porrigunt quam
uis sortior, & magis praecisa sit legis dispositio,& qus etiam si dura sit, est scrvada. l. prospexit. qui & a quibus Alc. lat. lib. i . non longe a principio de ver. sig. de in terminis, in p-cepto Iudicis idem poli gl. tradd.Archi. G mi. de Fran.:n c. si post. dc cicct. nainq; qui re
629쪽
dit omnem abolet maculam delicti, & ideo non incidit in poenam legis, qui fracto carcere aufugit, si modo sit reuersus, ut per Grili.
i . tanti faciunt legum latoreς reditum eius, qui fugerat, & est Grili. decisio in ter minis strictioribus, ob carceris ipsius effractionem, de conspirationem, quae iscon
Secundo, quia in poenalibus non attendatur momenta,ut per Iasi inter stipulantem.
si stet statutum,ut ingrediens palatium tantam poenam refundat, si quis ingressus sit, &miens mox reuersus, unicum crit delictum, non duo Bart. l. inficiando. S. infanς. de fur. Bald. l.quicunque. in prin.C.de ser. fu g. Alb. I.eos. C.de mo. mul. & secuda pant ratastatui. quaest. 3 .lcseqq.& conserunt tradd. a Barti in I.aut facta.f. tempus. de pen. Sicel; qui in carcere erat,osi sit egressus, de illico redierit, semper mansisse intelligitur. Et ideo An char. consi. 7 .respondit cum, cui interdictiterat ne staret in Comitatu Carsenae,sed ut tatum transiret, non incidisse in poenam , si xrib. aut quatuor diebus manserit,dc ex hac ratione excusat eius fideiussores: na, inquit, stetisse non videtur, qui cito abiit: ut de abesse non praesumitur. qui statim res ijt Bal.c sit. 199. in a. idem Anch. consit.9o.ad fin. Et ex his RO. confit. 263 excusat testem, qui di- Nerat, se continue in ciuitate filisse, quia ces.sante peste statim redierat.& Ang. in consit.27o. eum ab urbe abfuisse trib. annis cons luit,qui tame aliquando tribuς,aut quatuor diebus ad ea suerat, de alia possent adferri. Et ideo cum Dominus Hieronymus pauxillum tantum extra carcerem fuerit, dicitur semper in carcere stetisse: quia ex hoc mo- incnto non violatur promisso. Tertio in terminis i piiss.est consilium Ro. y3. P tot.qui qstione hanc definit, 3c certe,
ut dici solet, eius consultatio ponit stadium ad radicem. Nam ibi quis promiserat, se
non recessurum cx curia, licentia non petita datis in id fideiussoribus, mox dc abicrat, &rcuersus fucrat. Quaeritur, an pena sit commissa, de Rom. respon.quod non,& eius rationes apprime conducunt calui nostro. Prima
est,quia promisso haec ideo fiebat, ut posset Iudex in personam, quid vellet constituere,
S ex reditu satisfactum est intention i, quae hic conuenit, nam cum hodie sit carceratus Dominus Hieronymus animaduertere in eum potest curia, si velit. Secunda est, quia quoties fit satis menti duobus modis, suis
cit, quod unus impleatur, sed D. Hieronim'
satisfaciebat, vel si semper maneret, vel si
iens rediret: ergo. Tertia est, quia ubi duo sint prona ista, quae ad eundem finem tendui, alterum tantum implere est satis. Quare cuD. Hieronymus promisisset non recedere, de stare, cum hodie stet, recessus poenam non committit. Ultima est, quia non interest stipulatoris, quae, de hic congruit, cum,ut diaxi, possit curia, quam velit Itanam infligere in Accium, nec ulla ex parte ius illius sit factum deterius, citat etiam Rom.docti. Bald. praeallegatas. Et iccirco cum in terminis nostris habeamus decis Rom.de eo,qui non poterat abire, licentia non obtenta, ultra noest quaerendum. Et Ro.secuti sunt Affl. d cis i3OROe dccis a I s. de Gram .dec. 93.qui loquitur de inquisito,ut est casus hic. Quarto facit, quia quoties ex maleficio x pena committitur, intra modicum licet 'purgare moram, si male faciens velit, sic decla rat Rip.l. si insulam. num.9s de veriob.quod maxime verum est, quia non est imminutu, ius curiae. Ldc si post. si quis cauti Et prose ob nimis durum esset, si ex tam paruo interuallo adeo commissam poenam fateremur, ut non esset locus purgationi more.& rcfert. Viui.opin. at 9.se absoluisse eum,qui tenebatur repraesentare intra octo dies, quia post intra modicum tempus moram purgauerat.
Ultimo i facit, quod hic adolescens libi- dinis expledae gratia abijt, qua expleta mox est reuersus. Ignoscendum est en im ei, quas Veneris furore correptus sit, & consuluit.
O ld. conti. 2I C. num .4. Cum qui magicam artem amoris gratia exercuerat, excusandum csse,cuius meminit Tiraq. de pe.cau. ClariS.fin.q. 6o. quanto magis idem hic dicemus in iuuene cupido, & qui nil deliquit, sed ut exivit,& est regressus ὸ Sic etiam, qui adulterium admittit cum uxore eius, qui cum pacem imuerat, non incidit in poenam violataeracis, quia libidinis satiandae pratia potius
di multi casus, in quibus Veneris causa ignoscitur Non obstat verba illa,quovis loco,& tempore,quae videntur clara, de a quibus in hac materia non receditur Bosis de carc.fide.nu. 49. quia si recite is aduertatur, aliud sentit, in serius enim subdit,habere tamen excusatu , si reuerteretur dcc. aperte inferens, quod licci uerba repugnent,sit locus veniae. Et hocppertissime deprehcditur ex AconsRO. 193.
630쪽
ubi dictum erat, ne recederet licentia no petita,& sic verba erant praecisa, & clara, & tamen Rom.defendit fideiu rem . Secundo respond.quod hec clausula, quouis loco & tempore est intelli penda, qua don unquam reuersus esset. Sed in proposito non dicitur ab ijsse, ex praedictis.& ideo non
incidit in poenam . Sensus enim est, non reeedere quouis loco,& tempore cum effectu,
ita,ut nunquam redeat. Nam verba cum cs-fectu accipiun tur. l.pri.f. haec autem verba,
ubi Iasin fert ad multa quod quisq; iur. ideo
que Bart. l. sicut.S. superuacuum. quibus. mo.
pig.&c.ait eum non paruisse Iudici, qui madauerat, ut exiret, si statim redierit,& multa possent congeri .
Et hoc est aequisi. si enim hunc, qui redijt penam incurrille dicimus: quid quaeso gra
uius in eum statueretur, si veram fugam a ripuissete quae ratio debet multum permovere iudicant m. Tertio respond. quod his verbis expressu est,quod inerat tacite quo casu, nil operan Lur. l. 3. de leg. I. cum sim m. quae alias coses. Nec obstat. quod uniuersalia sint,quia noideo immutatur natura promissionis. Bald. La procuratore. Canamini de dictione Omnis idem consid. 77.nu. 2.ubi dictionem quandocunq; interpretatur, secundum naturam
actus, sic,& qui promisit restituere totam dotem ad dimidiam tantum tenebitur, nisi aliunde constet eum voluisse uniuersam do
tem restituere. Dec. consit. Oa.Natitas io 3.& alia multa possent addi. Vltimo, quod in poenalibus generalitas
restringatur ad ea quae sunt rationi conisnalati consuluit. Crau. consil. 3. qui loquitur interminis dubitabilioribus. Nam erat in hi-hitum, nE quis alloqueretur carceratum aliquo modo, directe,vel in directh. Et tamen Cra latidefendit quosdam, qui cum eo se monem habuerant, ex multis, quae huc ipse nolo iras serre, cum apud eum videri possinti Et vere illius consultatio omnem amovet
ambiguitatem, & ideo est attente legenda :probat.n. verba uniuersalia, sic debere coerceri, ut fiscus cum alterius iactura non locupletetur . nec in hac materia potest adserti aptior decisio. Et ex his omnibus ego, si essem Iudex,absoluerem D. Hieronymu, ne in hac materia
poenarum nimis durus viderer, aduersus. l.
aequitatis amatorem facturum confido.
FI ng i vssoR , qui promiserat pro Reo in ea usa eriminali, ex pluribus in praetenti specie concurrentibus, defenditur.
I FIn Iusso R, qui promisis ne alius e domo disicederet,non tenetur, si u discessi citatus a Iudice, erramsipostea non reueriatur et necfluo alius
a Fidei or depraestentando Meratur ,si reus se grates s Iudic inpraesentatus.. Fideiui or qui promisii, quod abus non disicerite domo per sententiam tiberatur.
Ra Ox fideiussores hos non potuisse condemnari,& sententiam ei se reuocandam, ex in Dascriptis.
concepta est, nE Barberius discederet e quodam cubiculo, pro carcere ei deputato ad placitum Illust. Com. Fulvij eat vero is discessit citatus ab Iudice deleg to, ab eodem mei domino, ut deponit nuncius curiae, cui in his, quae ad eius ossicin spectant creditur. Ias.l. properandum.So si. n. 8.C.de iudic.& constat ex proc. ca. 87. & ideo nulli poenae obnoxius est. l. 2.Lsi qui s.siquis cautivbi siquis promiserit, se staturum in iudicio si ab alio iudice fuerit euocatus, ut i stimonium diceret,excusatur, si iux. promissa non comparuit, ita,& hic excusandus est, qui licet promisisset, se non discessurum, vocatus abijt,& tanto magis,quia idem Iudex, qui praeceperat euocauit. Itaq; si Basterius arripuisset fugam, postquam exierat domo citatus, non committebatur penaaed imputabatur Iudici, ut dicam postinam fidei ulli res promiserant, quod ille domo no exiret. at vero, si citatus esset,quod reuerteretur, nocauerant:& satisdatio, tuae est stricti iunnon extendituril quicquid.deverb.obl. Praeterea,& secundo considero, quod la ta sententia, mandatur Barberio, ne disco-
dat, donec alios fideiussores induxerit pro quingentis: & ita fit nouatio praecedentis fideiussionis . Bart. l. Valeri de praei. stip. Fulg. consi. I 29.& ideo cum fideiussores ipsin hunc casum non promiserint, non imcn
tur . Etenim ubi Barberius semel exiuit videtur iam extincta fideiussio: stetit. n. donec