장음표시 사용
561쪽
ne. a. Hominem posse DEuΜ coelo evoca re. 3. DEuΜ inclusum esse in pane alta
ris. 4. Baptismum posse per se hominem
h. Audiamus judicium Erasimi Roferia /m ,eX lib.a I. Epist. . in Martyrium Henici & Johannis Augustinianorum B ineblis combustorum. dit sane, inquit, conse
ciendus in ignem , qui ρμgnat adversm atriis ossidet . auisi quid aliud magno Ecclesiae consen-6 receptum est, ut cum istis parem habea authoritatem. At aqvum non est, ut qQvo error igni puniatur, nisi aecedat seditio: , aut aliud crimen, quod leges capite puniunt. Neque enim hic valere debet Ediangelii irraexim , ut impune feccatur ined ne omniNo peccetur, etiamsper leges liceret impune. De potestate Ponιμμίου in multis articulis Theologra Parisienset disesin tum ab Italia,cst alteram partem errare n cesse est. Neutra tamen alteram ad ignem v cat. In mutiis dissentiunt, qui Thomam sequum tur , ab his qui adhaerent Scoto , ct uirosque fere eadem Schola. Nunc magnopere ver*r,ue vul aribus istis remedio, hoc , palinod olcarceraι- , ct incendiis malum ex teretur.
XI. Sed & variae clades, a quibus hinc inde Reiotmati erant a secti , & adversarios in errorc confirma
562쪽
C A p. 2. De Impedimentis Resor. ingen. lfirmarunt, & infirmorum progressus sumaminarunt. a. Quod factum esst per universum ser mE orbdis Europarum. Cladibus nonnunquam Reformatos alteri voluit Deus, ne humariis tribueretur viribus, quod soliud DEi est . Hinc tamen causam Evangesti moeram passam&eclipsin, cur diffiteamuri In Helvetia nota est clades Cappellana. De
Flandria Genebrardusi r Hareticis certum est Flambrorum terrasepulchraim; Ps. 776 In Gallia an . Chr. i s s 7. gravissima persecutio contra EvangelicoS excitata, eX pu
gnato vico Jacobaeo. Italia ali menta sub ministrabar, jam enim circa an Chr. Is sperscriptum Roma fuit, Pontificem , etsi Concilium indicarat, suosque jam Tridentum miserat Legatos , adeo tamen belli Lutherani fuisse cupidum, ut auxilia prinmitteret, peditum millia duodecim, equites s O. .uetra lib. XVi p. I93. Unicum enim sistendi cursumEvangelii esse medium, si bellis Resormati attereremur , Geomgius Saxonite Dux affirma vita.X.p. Ιi8. XII. Exemplum N authoritas Magnatum, quae vim semper sua,
dendi magnam habuit , Rcformationis progressibus multum inter-ccisi.
563쪽
396 i Hilior Eccles Secax L Pars v. cessit. Pro Papatu mim acriter di
micarunt, a. Imperatores. Carolis V. iam a Ch. i sal
dira edicta contra sectas, quas sic Vocant, omnes & singulas edidit, a quot annis re noVavit, quorum ut, imperante Carolo, in solo Belgio capite truncata , submersia, suspensa, classisla, exusta , in aliisque mo iis genesibus extincta, ultra quinquaginta hominum millia strihuntur et primo pluriamis ob leves admodum causas nempe vel carnium esum diehus certis vetitum: vel servatos aut lectos libellos , quorum tis men doctrinam non probarent,) Sacerdotibus quoque & Monachis,ob ductas Drnicationis causa , uxores , vita privatis Scult. Eodem anno , cum, aetatis annum vicesimum ex sissetCaesar publico decreto Lutherum octavo die Maji proscripsit. Exordium a sua persona deduxit: Sut ii, mirum esse officii non modb stabilire Im perium & amplificare,sed providere etiam, ne qua labes aut haere6s intra fines Impe rii nascatur et Et majores quidem siuos in bane curam diligenter incubuisse: Multdigitur esse aequiores, ut ipse . cui tant , tamque lath patentem ditionem Deust concelsit, illorum vestigiis insistat: Naim
564쪽
CAp. a. De Impediment. Resor. iu gen. 397i si recens in Germania natas haereses non
cohercat, fore , ut & conscientiam ipse suam laedat, & in hoc regni sui primordio
maximam nominis indignitatem sibi con. 'ciliet: Notum escte, dubio procul, omni l cibus,quam impia dogmata Lutherus nunc 'aliquot annis clivulgarit: Eare per motum Pontificem maximum Leonem X ad quem' ejusmodi cognitio proprie pertineat, ui-lf hil non tentasse, ut ad statorem mentem 'illum revocaret. Et principio quidem le- ni ssimis usum fuisse remediis, verum, ubi nihil profecit, ad eas rationes, quae legibus, & majorum decretis continentur, ve- Gisse, certumque denunciasse tempus, in- tra quod errorem deponeret, gravi con- stituta poeua, nisi pareret: Illum vero noni solum obtemperaue , Verum etiam Grin
ciores edidisse libros r Cum autem 'graVLi ter ipse a Pontifice urgeretur, ut Ecclesiae praemaret officium, asi hominem noCentem cohiberet, decretum illud evulgasse Pon- tificis: Verum ne ita quidem illum esse fa- tum meliorem, lint, tunc primum caepis i se surere, & editis libris indigne ac contumeliose multa scripsisse, nec aliud in ipsius libris, quam seditiones, bella, discordias, incendia, caedes atque rapinas contineri: ν Ρxtrum atque Conciliorum ab eo contes mni
565쪽
nt authoritatem, & Constantiensi Conci lio magnam linprimis fieri contumeliam , quae quidem non soluin ad ejus aetatis vi ros sanctissimos, verunt ad Sigismundum quoque Caesarem, & Senatum Principum pertineat. Immanitatem ipsus atque rabiem nullius oratione satis explicari posse Non esse hominem, qui sic agat, sed da, monem potius humana specie. His ergo de rebus cogitantem se magnopere per turbari atque dolere, pro suo erga Rei publicam S dignitatem Pontificiam ais ctu: Ide boue ne vel Majorum suorum vi tute , vel suo splendore atque munere albquid admittat indignum, congregationem recisse omnium Imperii Principum ac pi dinum & communicato consilio , rem inmnem graviter ac diligenter expendisse: Et quanquam legibus cautum sit, ne ma
nifestus haereticus, toties damnatus ab Eoclesiae communione semotus audiatur, t
men, ne quis illi calumniae locus esse posset, datis literis & missis caduceatore ac publica interposita fide, illum accersivisse, ut coram sui facti' rationem explicaret..Stetit l. III. pag. 2 8. Unde & socii faederis Smalcaldici exprobrarunt Caesari. Doce ri potest literis cita Saxo S Landgravius bellum Caesari denunciantes) Pontificis: nuper
566쪽
CAp. a. De Impedimentis Resor in gen. nuper missis ad Helvetios , quibus valde queritur de multis per Germaniam , qui Conc: lii dignitatem projic ant,& hanc dicit esse caulain, cur armis rem eXperiri Velit, & quoniam eadem de causia tu quoque hclligerari constituisses, per opportune sibi dicit hoc accid sie , atque ideo velletum suas , tum Ecclesia Romanae vires Omnes atque facultates omnes huc impendere. Cum ergo propositum illud tuum, quod alia quaesita specie tegere Volebas, Pontifex palcfecerit, quis amplius dubitet, religionem peti. Uid vero hoc rei est, di inisso Turca, belli furorem omnem
in nos conVertere, quasi multo simuS illo deteriores Θ Id l. XVII. pag. 2ata. Cum qi eptastea multi existimarent, armis tuis resi-gionem Imperatorem non Uppugnati rum, monuit Landgra iuS, EX Italis, qui sorte caperentur, omnes hoc assi mane, ideo semissos , ut bellum L hcranis facerent: deinde socios religionis val le crudeliter hoc bello prae caeteris .isigi direptionibus, incendiis, latrociniis: Aminas atque virgines efarie constuprari puer ipsis & infantibus resecari manus atque pedes , ni-ngrum odio doctrinae, Ib. pag. 227. Sed& Max milianm antecestor, ara.Chr. I ς Ι 8. postrema Augustae celebravit comitia,quibus
567쪽
-ψoo Hist Eccl sec.XVI Pars V. bus unive; si Electores interluerunt. & in his primum agi caeptum est , de Luther negotio, deque eo taesar. s. August. ad Pont ficem Romanum scripsit , ut nascenti
malo medicinam faceret, priusquam longius evagaretur, ac serperet: Morae con
junctum esse periculum : Quicquid ipse
decreverit, hoc se laudaturum, & ut per Imperii provincias locum habeat, cura
turum esse. Id. a. Varii Imperii Principes Ferdinandis , Amstriae Princeps, latam adversus Lutherum an IDI. sententiam vehementer urgebat,& in Ducatu mirtembergensi, quem tunc tenebat, gravissimum proposuit edictum l. 26. Novembris, ac praemium delatoribus constituit, ac passim in suis provinciis graviter in eos, qui Pontificiis legibus non parerent, animadvertit. Ita Henrictu. junio r, Dux Brunsvicensis, Georgiis Dux Saxania, Philippv. Di piti Frisingensis, O IV burgensis contra Lutherum & eius libros publicis programmatibus a.Chr. I s 22- sui minarunt. Hoc vero Principum exemplum quid , potuerit Thoma. Blaurrira exemplo Lipsiae condocefecit. Ita autem ad fratrem Ambrosium XV Cal. Mart. t s a I. MosellamM Linia est. Proietur Graecas literas ingeniosus homuncis , apud quem nuper Li a
568쪽
C Ap. a. De Impedirnentis Resor. in aen. 4Oiciaenabam, una cum Philip8o. FυυM O Hie fartes Lutheri: Raraproferito aυμ Li a , ut qua urbs magis obtemperat principi suo , quam
Principi Christianorum Christo. 3. Regei. In Anglia Henricus VIII. ipsum
Lutherum 9cripto oppugnavit, & primi quidem iudicium illius de Indulgentiis convulsit, & Pontificatum defendit: Pbst,
omnem illam dispu tationem de Sacramentis Ecclesiae reprehendit, sumto scribendi argumento ex libro de captivitate Babylonica. Suid. lib. III.pag.29. Maria VerbAngliae regina ita saeviit in Orthodoxos suppliciis , exiliis &c. ut Pontificiam hac ratione religionem stabilituram se spera. ret. Contis. Meliu l. 26. pag. 3 s. 3 8. Sub eadem Legati & duo Episcopi omnes a tium & disciplinarum Magistros & Prosessores ad Pontificiorum suscipiendos ordines adegerunt, ne eorum religio paulatim deficeret, lib. 27. pag. 3Π. Ρro Gallia Tridenti locutus est Petrus Danesius, Ga se Regis Legatus , atque de Galliae Regum in Ecclesiam B omanam meritis ac pietate multa dixit, inde a Clodoveo Rege ducto initio, Franciscum Regem ab his M joribus prosectum, nullo genere ossicii inferiorem illis esse doceti: qui perpetua quadam amicitia conjunctus fuerit Leo. i CC ni,
569쪽
oa Hiae Eccl. Sec. XVI. Pars V. . ni, Adriano, Clementi, & jam Paulo III. qui in ista religionis jactatione atque tempestate diligenter caverit , ne qua fieret suos intra fines mutatio , propterea qui, i penes Ecclesiam, totius rei judicium ess evellet Etenim, etsi natura sit clementis sinus , tamen gravillimas pCenas iis e nunciasse, qui privata qua iam temeritate , statum auderent Ecclesiae convellere:
qua quidem diligentia & severitate sit hoc
consccutus , ut Galliam totam ipsis jam 'tradat pacatam: Nihil enim in ea novum esse, nihil alienum , nihil, quod non eX Veteri more ac disciplina hii ituroductum,&c. Sisiae l. XVn pag. 21 o. Clin i s 3 3 Clemens Papa I tigatos in Sta iam misit ad Jacobum Regem, qui rogarent, ne Angs exemplo, ab Ecclesia Romana deficeret. Rex Pontifici gratificaturus ordines Edin-
burgum XVI Cal. Junii congrcgari jussit, ubi frequentissimo Senatu sententiam de religione su am hunc in modum dixit: Cum Maiores nostri subditi mihi long. in rissimi) primi, aut a primis non ita disjuncti recenseantur, qui religionem Catholicam amplexati sint, illamque tam sancth, tam pie, tam sincerta semper coluerint, ut Pontificiae auctoritatis sanctitatem nullo unquam tempore, ne tantillum qui lem
570쪽
CAp. a. De impedimentis Resor. in gen- Αοῖ an fregerint: Ego prosecto censeo, ut quoque in
ranio Ecclesiae turbine , ac haereticorum ubιque
grassantium insidii, isiam sidem DEO, Ecclesiae,
i Ponti ci integram servemus. Statuendum etiam est , non minorem in reti ione retinenda, quam Mayores nostros in con tuenda laudem
adepturos. Cum contra , si religionis possessio
nem a farentibus nostris nobAs relicitum, quorundam levi morum vasanis consilio excuti nobis patiamur, eo profeci. nos graviori Delere, qu'm reliqui obstringemur, quo illorum parentibus no- Lyri fuerunt in religione constituenda priores, ac defendenda acriores. Anuerunt omneS,COIabmunique consensione sanxerudit, ne Quid
de honoribus, qui Romanae Ecclesiae a Majoribus habiti fuerunt, imminuatur ue Verum, potius fides, obedientia, defensio a. crior Ecclesiae iam aliquorum insidiis im- Petitae , merito adhibeantur ; Lesiam de
reb. gest. Scol. lib9. BZOV.a S. s 2. Respublica : In Hemelia Cantones VII. serio Tigurinos dehor antur a Reformatione, an Chr. I S as. Busi. Msc. pag. I 8. Suc- 'cesserunt Bernenses mense Novembri. Id. pag. 18 r. Iisdem Tigurinis, Basileenssibus, Sangallensibus foedera jurare caeteri ne- gant, Id. p. IIJ. Disputationem Bernensem Ampedire tentantes, M pag. 228.