Historia rerum gestarum a Brabantiæ ducibus. Authore Adriano Barlando

221쪽

ror Chronica Arabamtia Ducum

runt: neque id immerito. Nam si optimi quique cibi unius tantum guttae veneni, quo humanum corpus laederetur, infusione

suspecti penitus ,sunt abjiciendi , quanto

magis ea scripta, quibus tanta & tam noxia animabus venena passim inserta sunt, non solum nobis cavenda sunt , sed etiam ne aliis noceant, prorsus destruenda, & co rumpenda, atque ab omni hominum memoria veniunt observanda. Accedit ad id,

quod quicquid boni in Martini libris reperitur, id antea a sanctis Patribus, quos Ecclesia recepit 3e approbavit, tape dictum, &saepius repetitum , absque ullius periculi, aut mali suspicione legi Be haberi potest. Ea propter sub eisdem poenis omnibus,5c singulis supradictis: Vos omnes Ze quilibet vestrum tam Principes, quam alii , ad quos justitiam quomodolibet pertinet ministrare , de alii , quicumque in universo Imperio Regnis & Dominiis nostris constituti, hujuscemodi pestiferos Martini libros,

tam Germanicos, quam Latinos, impressos de imprimendos, aut etiam manu scriptos, ubicunque reperiantur , utpote magnae seditionis, schismatis, haeresios in Ecelesia Dei fomites diripiendos, 3e publico igni consumendos , penitusque abolendos cum effectu curetis, Apostolicisque Nun

222쪽

ciis, seu eorum Commissariis , si operam vestram ad hanc rem requesierint, fideliterre diligenter adsistatis. Et nihilominus in Corum absentia, per vos ipsos haec sic fieri nostro nomine &jussu omnino Ze reipsa faciatis. In quo , omnibus fidelibus dilectis subditis nostris, ut nobis, ac vobismetipsis assistant 8c pareant tenore praesentium sub eisdem poenis injungimus Ze mandamUS.

Verum quia maxime cavendum est, ne Martini, aut ex illis excerpta mala,suppresso, aut etiam mutato autoris nomine publicentur. Quia etiam non sine magna animi nostri ossensa, multos quotidie videmus 3c au-kimus cum alibi, tum maxime in Germania componi , de imprimi libros plurimis malis traditionibus de exemplis refertos: &ne non omni astu 3c dolo humanae naturae hostis Christianis laqueos tendat, multas passim divulgari picturas de imagines non in opprobrium modo privatarum person rum, sed Zc ipsius Summi Pontificis , 8c Sedis Apostolicae contumeliam recogitatra. Ex quibus omnibus libris 8e picturill, Chriasti fideles in maximos tam in fide, quam invita, Zc moribus prolabuntur errores , renon solum privata odia,scandala, 8c simultates (prout experientia docet) multis in locis exorta fuerunt, verum etiam seditiones,. I 6 tumultus,

223쪽

eto Chronica Brabantia Dueum. tumultus, rebelliones, schismata, in regnis, provinciis, & populis, atque universe Dei Ecclesia (nisi provideatur) jamjam excitanda formidantur. Idcirco ad hanc perniti sissimam pestem extinguendam ex supradi- chorum Electorum de Statuum concordi nimo de sententia omnibus 8c singulis sinpradictis, tam imperiali, quam haereditario iure nobis subditis, subjam saepe dictis omnibus poenis praecipimus de mandamus. Ne quis hujusmodi famosos & pestilentes liabros , seu quascunque alias schedas, scriptunas, imagines, picturas, contra Orthia Xam fidem, bonos mores, & id quod sancta

Romana Ecclesia hactenus observavit, a que etiam invectivas, criminationes & iste nominias contra Summum Pontificem, Sedem Apostolicam, Praelatos, Principes, Universitates studiorum, & eorum Facultates, honestasque personas componere,scribbere, imprimere, depingere, vendere, inmere, tenere, habere, aut imprimi, describi, depingi, vel vendi facere, quavis arte aut dolo audeat, aut attentet. Quinimo sub

iisdem poenis jubemus omnibus, & singiniis supradictis, de praesertim iis, qui justiatiae ministerio praesunt, ut ejusmodi libros quoscunque, ante hac impressos, vel posthac imprimendos, nec non etiam man

scriptos.

224쪽

Chron a Brabant, Dueum stor scriptos , cujustamque sint Autoris , aut ubicunque locorum per sacrum Imperium, atque etiam nostra haereditaria regna, de dominia inveniantur, similiter etiam picturas hujusmodi & imagines nostro iussu denomine occupent, diripiant, & publico igni comburant. Et nihilominus hujusin di detestabilium librorum, codicum, sta duum, scripturarum, & picturarum avitores & inventores, ac etiam post praesentis mandati publicationem impressores, emptores & venditores, qui contra jussa facere

praesumpserint (si modo id legitime cons bterit) nec non eorum jura, & bona omnia&singula capiant, apprehendant, de deibneant , ac jure bono, quidquid sibi libitum fuerit de illis disponant, ita quod de hoc

nulli hominum tam in judicio, quam extra ; respondere sint obligati. Atque ut omnis ejuscemodi 8c aliorum occasio tollatur, re ne alia scribentium venena longe lateque diffundantur, sed praeclarum imprimendi libros artificium in bonos tantum & laud biles usus exerceatur, ex certa nostra sciemtia , animoque deliberato, ac Imperiali R giaque authoritate, de maturo supradict rum Electorum, & aliorum secti Romani Imperii Statuum consilio, deliberatione, re unanimi consensu volumus, & sub Banni.

225쪽

1o 6 Chronica Arabantia Ducum.& interdicti Imperialis , ac aliis antedictis poenis praecipimus & jubemus, tenore praesentis edicti, quod vim inviolabilis legis habere Uecernimus. Ne quis de caetero Cabcographus, Zc librorum impressor aut alius quisvis ubilibet per sacrum Imperium,atqUenostra praedicta regna 8c dominia constitutus, libros ullos, seu aliam quamcumque scripturam, in quibus de sacris litteris, aut Fide Catholica aliquid vel minimum re elatur, non habito prius consensu, Ze v luntate ordinarii loci, aut ejus ad hoc Substituti Zc deputati, aut auctoritate etiam Facultatis Theologicae , alicuius propinquae Universitatis pro prima videlicet impressi ne. Alios vero cujuscunque rei 3e facultatis libros, schedas, depicturas de consensus ab rem ordinarii, aut ejus ad hoc Substituti, ullo pacto imprimere vel vendere, aut imprimi vel vendi facere directe vel indirecte

quoquo modo praesumat, aut attentet:

quod si quis cujuscunque sit dignitatis,

dus, aut conditionis, hanc nostram mentem , decretum, statutum, legem, BL o

dinationem in omnibus & singulis supradietis, tam Lucteranam , quam impressoriam materiam concernentibus inviolabilia ter observandam ullo pacto, aut quovis quaesito colore vel ingenio contra lacere, aut

226쪽

Chronica Brabantia Dueum. toet aut venire ausu temerario praesumpserit,

praeterquam quod illud irritum decembmus Ze inane, etiam in laeta Majestatis crimen , ac nostram & Sacri Imperii gravissiamam indignationem, proscriptionisque re Banni , ac interdicti imperialis , nec non alias saepe dictas poenas seipso facto' in Drisse cognoscat.

Harum testimonio litterariim Sigilli nostri munimine roboratarum. Datum in civitate nostra imperiali Normalia, die och va mensis Maii, anno Domini millesimo, quingentesimo vicesimo primo , Regnorum nostrorum, Romani secundo: Caet

rorum vero omnium Sexto.

'obitus Cardinalis Crodi, is, Guillelmi C verit. Delium inter Casarem S Gasios

ortum.

D Urante conventu Wormatiensi duo amisit Aulae suae praecipua ornamenta Carolus Imperator, Guillelmum Croyum Archiepiscopum Toletanum, & Cardin lem , qui ex Lovanio Carolum Caesarem electum, in Germaniam secutus, juvenis Wormatiae decessit, mense Januario, aetatis anno vigesimo tertio: Lovanti in templo Divi Petri e regione macelli fenestra vitrea

227쪽

stos Chronica Brabantia Dueum. hujus est opus. In eadem urbe Normiatiensi Guillelmus Ceverius, Toletani patruus, vir consilio magnus, aegrotare cum coepisset mense Maio anni ejusdem, non multo post naturae concessit. Cui viro si longior vita contigisset, aut nunquam susceptum fuisset serat enim pacis amantissimus aut jam confectum esset bellum, quod exarsit postea inter duos potentissimos Christianos Principes, Carolum Caesarem, & Galliarum Regem Franciscum ; cujus initio belli nostrates subito accessu occupatis Gallorum aliquot oppidulii, cum ingenti exercitu ad

Marceriam urbem armis vindicandam prinx fecti, locum capere non potuerUnt, quem e natura munitissimum Gallica insiderant praesidia. Quidam putant hoc consilio a qnostris oblesiam fuisse Maceriam, ne Gaulus Mediolanum properaret, quod tum Cet sar Carolus maximis viribus obsidebat. Mors Leonis Papa decimi. Electio Adriam

Sexti, S ejusdem obitus. A Nno insequenti , mense Decembri

Leo hujus nominis decimus Pontifex Maximus Romae moritur: in cujus demo tui locum anno Christianae redemptionis

millesimo , quingentesimo, vigesimo

. cundo,

228쪽

Chronica Brabantia Ducum. aoscundo, mense Januario, Coeli providentia orbi Pontificem dedit Adrianum Florentium Trajectensem a Trajecto insigni Hoblandiae oppido , Cardinalem Sanctorum

Joannis & Pauli, eximia sacrarum litterarum doctrina, atque omni virtutum gen re ornatissimum virum, quem adhuc in minoribus agentem Caesar Maximilianus Caroli nepotis pueritiae formatorem ex L vanio asciverat. Habuit orbis noster hunc primum Pontificem Romanum a Petro, estque vocatus Adrianus sextus , nomine servato, quod olim in baptismo acceperat. Cum Romae eligeretur magno Cardin

lium consensu, agebat istum in Hispaniis. regnorum Caroli Caesaris Gubernator: aberat enim Carolus ob negotia Imperii: post octo deinde menses Romam veniens, maximo totius urbis gaudio pridie Lalend.Septemb. coronatur ; sub cujus appulsum ingens exorta pestilentia, duravit ac saeviit hyemem unam : Rhodus quoque a Turcis capta , cujus oppugnandae hostibus occasionem praebuisse existimo , has intestinas Christianorum Principum discordias. In

hoc etiam viro nominis illud verum ostensum est: omnia inhumanis quo meliora, eo minus diuturna line, nam ut optimus

jus Pontificatus futurus, ita brevissime e

fluxit,

229쪽

at o Chronica Arabantia Ducum. fluxit ; moritur enim altero suae admini-

strationis ineunte anno. Extincti corpus illatum templo Petri Apostoli sepelitur, medium inter duos Pontifices appellatione Pios, Secundum, qui Eneas Sylvius antea dictus, & Tertium, quem Alexandro susfectum, viginti sex dies, non amplius Pomtificem nostra vidit pueritia. Adrianus domum suam Lovanti magnifice extructam, in usum vertit lanctis litteris studentium, iisdem in alimoniam relictis etiam proventibus annuis. Nunc ad bellum recurro, quod alio dixi loco exortum inter potemtissimos Principes. Memorabilis obsidio Acini sive Papia , qua anno post Christi ortum M. D. XXIV. sub Ragenae Octob. a Francisco Christianissimo Gadiarum Rege adversm Carolum Casiarem inchoata, exiit in olenae fere Martim anni insequentis.

ADversus Carolum Quintum, Hispaniarum Regem, &jam electiam Romanum , terra marique praepotentem Priamcipem , spiritus erigere est ausus Rex GaIliarum Franciscus ejus nominis primus, vel quia praelatum sibi in Imperio Carolum

230쪽

Chronica Arabantia Ducum. 2IT Legationem ad Hectores sacri Imperii, vel quia illustrandi nominis occasionem quaereret. Siquidem persuasum est, nescio quomodo Christianis Regibus haud fieri posse,

Ut alia via quam bellis inter se gerendis, imo fortasse verius dixerim , exercendis i trociniis , immortalitatem parent. Itaque belli hujus initio Gallus quaedam loca n stratibus, nostrates Gallo ademerunt. Utrinque a belli Imperatoribus res curatae haud

segniter ; quid casu, quid industria parari possit , hinc atque illinc prospectum est

Tandem Sc Mediolanum Gallo adivit Carolus. Eratque supra millesimum , qui gentesimum , vigesimus quartus a Christinatali die annus , cum Septembri mense exercitus Caesarii Massiliam obsiderent urbem insignem de antiquam Transalpinae Galliae. Duces exercitus erant Carolus Bo boniae Princeps, qui nuper ob causas multo justissimas, a Gallo ad Caesarem defecerat,& Marchio Piscariae vulgo sic nominare ambo viri ad omnia vel excogitanda, vel explicanda consilia prudentissimi. Gali rum Rex Franciscus per idem tempus ex diversis Europae locis acri delectit undique

habito , megnos contriserat exercitus ad

solvendam Massiliae obsidionem. Huc iri, huc properari , noctes diesque cum audisi sent