Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 147페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

ILLUSTRISS. ET E

D IO: ANDREAE DORIA

Turrilia, C-ri Dami , Antoninus Bottus C. R. Congregationis Somaschae Faustitatem. IV penti mihi Philosophia mea in lucem prodιturae patronum aliquem, qMi aliam forti praesidio communiset, es t gui fulgore Ulustraret , protinus occurristi mihi ante oculos, Princeps Excellentissimo ,

ancipitem animum adeo admisatione tui to

nuisti e quid quid optarem , in Te ponis e insenisse, fummoparegauis asim . Duplici enim leodore, in Umtutis propriae , m auitae nobilitatis Te mirifice nitentem vidi, quarum abera prvorens patrocinium, aba tacere maximam posset impertiri- Te virtutitas ctari u proditum ,pr enim literarum ἀμ4ntistimum eo derans, non dubitatis quin offeri suius ristelam cepturin esset , memo enim deserit, gum amatis Cais e icaque summo in t more scientias habται , quibus instruere,c P exornare antinum diatigenter studes; is minimum , qψ id is Te mire ius homines in anguinis claritaι , 'i cipatus, dominia Lo' magnia

3쪽

tudo diuitiaγumst: virtus vero, eraditio, clarioresque ingeni, , atque animi dotes Te maxime spectabilem faciant , ad Te auidi e confugit Phulsophia mea: quippe certa spe ducitur, sub nominis Tui impenetrabili ci eo tutam se fore ab aemulorum acuta lingua, γ' a rabido iliorum dente , qui cum nobiles disicifllinas, a quoru in conforrio , ob ingeni, stoliditatem, exclusi sunt, odio prosequantur, cou piam iram in titeratos eqsundunt,eorumque opera in contemptionem adducere conantur, ne ipsi ob inscitiam contemptui sint. Nullus opinor erit , quamuis impudentissime.mord , qui ea carpere , despicere, vel improbare audeat, quae a tanto Principe probari, eras in pretio saberi cognoscat; Tuoque aureo in nomine in frate posito velutis missimo in propugn eulo omnia aduersariorum tela infringentur , neque ad opusi um confodiendum poterunt penetriare . Splendor vero, quem a nobilitate generis tui expectat, tantus est, quantus in terris maximuspossit de reari. Quae enim familia tota Italia, vel etiam Europalloret, quae gentis tuae, er agnatorum tuorum decora non sepemre, sed aequare se Motee ἀSuae illustriores Ecclesiae , patriae I sorique Christisnae Rei' publieae heroes dedit quae miros thga , γ' sago wAuratio

progenuit f Auorum vero tuoru memoria in quae aetas ruinqua

obhterabit suibias mei remotissimis in regionibus eorum v mina omnibus famae linguis euulgata non sinuere' tiuae inadina metricibus classibus non perlustrarat , quas terris in

ego non memoro, ne ad meridianum sole pectandum Osu 'dosprouocare iidear, . quae luce ipsa clariora sunt , absur

4쪽

ius notitiam fugere posse existim ere . 2uodsi nouum decus, quod tibi e contractis sponsilibus, moxque iungendis nuper j scut Excellentissima Anna Pamfilia Innocenti' Decimi pronepte , Farnesse , Aldobrandinae , Burghem, Ludouisie

multi rue alijs Pontificjs, clarissimi que famili sanguine

iuncta ad citur pectare velim; videor mihi4idere duo primae magnitudinιs astra permistis radijs tantum splen loris 6fundere, mi mundi uniuersi oculos adse tracturasin quid quid enim lucis ab infulis, oegaleis , issacris pro fulsi

dignitatibus emanare potest, hic contradium intuebitur os bis . mirabitur: cor Aquitas columbis , laureas oleis couum claue etidens consociatam bello pacem, amorι maiestatem, quaei expellerese inuice lent, cum stupore conspiciet. Ni .. rum talis Tu es, ut vel pugnantia decora, posita simultare si s Te libenter conueniant, visuum unaquaeque Tibi fulgorem impertiat , suis et u iquaeque opibus locupletiorem faciat. Tanto ergo splendore ditatus Hem imitare, qui radios unqdequaque fundens fumma, cir infima profuse liberalitate fouet, ac illustrat. Philosephiam meam, licet pusillam,

praesidium tuum implorantem vultu benigno excipe , c sub nominis Tuisplendidi Do titulo in pusticum exire permit

N. Tam mirifico deoorata ornamento proculdubio omnium oculos ad se conuertet 3 nam sigmma erit, inserta auro ma

gis lucebit e si minoris preti, lapis , tantum lucis a te heturiis ut oculos fallat atque ut croallus selis radijs peruase adamantis venustatem aemulatur; nob diorum operum speciem,

ac similitudinem habebit. ualemci' gloriam consequetur, acceptam tibi omnem referet, . insolubitibus obtigationis vinculis Aufiorem tibi perpetuo deuinciet. Vale

5쪽

AUCTORA D LECTOREM.

ENiguam hanc Philosophiam meam ossem tibi, amice Lector, in qua orrusso inutili verborum appar tu, solis in rationibus sisto', ideoque uno, eoque non m gno volumine comprehendi omnia potuere o Tli misticis sententiis me inhaerere fidelissimὲ videbis; Amore veritatis ad hoc faciendum impulsus sum ; nam inter Seholasticos Doctores D. Thomas, eiusque doctrina ad illam magis accedit di, quare Innocentius VI. de ea loquens

ait. nquam , qui eam tenuit, inuenitur a vertrans tra-

inire deviasse, m qui eam impugnavit, fuit sempis de veritates pectus. Scio Recentiores aliquos iactare, se nouae doctrinae esse inuentores, quos viri docti irrident, Mmerito , nam si antiquorum libros accurate legissent,

aut illius Ecclesiastae dicti meminissent. Nihil δει sti

uauum , nee valet 'usquam dicere, ecce hoc recens est; iam

enim praecessi in saeculis, quae fuerunt ante nos, ab hac iactantia desisterent. Ego antiquam D. Thomae doctrianam sequi profiteor, quare si aliquid laude dignum in hac mea Philosophia inuenies 3 non mihi, sed Angelico p ceptori tribue, a cuius uberrimo doctrina sole omnis

splendor emanat.

6쪽

D. Hieronymus Gallianus Praepositus Ceneralis Clericorum Regularium Congregationis de Amasta .

CVM exm dato nostri tuo nostrae Congregationis Theologi Logicam P. D. Autonini Botti Moereritis professi eiusdem Congregationis recogno rint, ει in lucem edi posse probauerint, Tenore pri-ritium multatem Concedimus, ut typis mandetur, si iis , ad vos spectat , videbitur. In quorum fidem , Sc. Datum Papiae in Codegis S. Maiotidie I 3.Iulii 167o.

D. Hieronymus Galliantis Praepostus Generiais, . . C. R. Congregat. Somassae.

D. Antonias Barianus a Secretis r

Ex commisistione Reuerendisiimi Patris

VIA primum , et ita m in uoq; saluatur esin tura: hanc in suo opere Philosophido Auctor A. ι D. Anfolimus Rotri S aer. g. Congregationis Somaschae ad lucem solis Thou ki exaratam , sub cratam etiamine m ptimo loeo posuit, ut in secundo

7쪽

oco secuta latentiones I b cvis,messiunt dii istiuae op

rationum intellectus sub eadem censura, Sc commissione

ralis inquisitoris Genuae, totiusq; ' Serenissimi Dominij scrutinarentur; scrutiliatae sunt utiq; a me vafrascripto, Muidi, quod eadem Thoriustica lucescuritatis perfusae Logicales veritates , dubietatis tenebrae diffugient a Tyronitari; si ad ingressum huius Artis artium, & scicinis et Nilarum, habent unde ab Auctore fidelissimo Thomista nucleus veritatis stacta veluti cortice proponatur ipsis ; qirasi de abstrusis fauorum cellis, mella extrahant: & s his manibus confricatis , ad grana latentia, habent unde perueniant: Hac unica igitur censura sit contentus Auctor, quod pila ; de ideo ut Typis mandetur sic censeo hac prima die Ianuarij anni 167 I. in Conuentu nostro sanctae

Maiis Castelli Genuar. '. x A. . L

. . . Sancti Q P. Confuti. . in eodem Conuent. Tleologia Letitor Primarius . primatur attenta praedicta attestatione. Fr. Sixtus Cerchius Inquisitor Generalis Genuae.

- Ex auctoritate Excellentiss. & Illustrisi. Magistratus Is

, quisitorum Status . ic . Ioz Franciscus Castagnoia Canceli.

8쪽

VIS INTRODUCTIO

AD LOGICAM

ἰnt νομctio , quἰa Diam praeparat ad Logicam , alia 3 s entiar addiscendar . Hiane autem tractatu να trer es ut tioner diu dimur n ρνιma agemur de το- e bor, pila bur ,seu terminis, o eorum proprietatibus; in secunda de propos sione, se passoni tis eius, O in tenta de argumentatione, eiusque Oeeiebus.

QVia ad acquirendam aliquam

cognicionem multu iuuat praelciae modum,quo illa sit compat an De modos enῶ ἰn eommunἰ. i. I. I A Odus sciendi esto aris inoiliadi iἐ mansectaritia . . Olatio autem Iuni plurer vocem congrue se. habem est Huae sanni'anter , ve animal tationale. Unde excluditura ratione orationis terminus a qui uocus , v. g. canis, qui Iicet diuersida , ideo prius 'uam ad singulas hv- significet, non . tamen est piu rex NMius tractatus disputationes acceda- ces Excluduntur etiami termInil mus , aliqua de modo sciendi try synon omi,ut MarcusTulliusCicero: idenda sunt , quae, ne propriam in- nam licepsint plures voces, non ta uertamus methodum , ut praeam- men significant diuersa . ii ri I. abulum praemittianus . t M. Vt autem intelligatur, Quid'st ignotum manifestare, sciendum

9쪽

est, ignotum esse duplex , ali ad in .

complexum , ut homo : aliud cornis

plexum , ut haec propositio, Homo. I Hsuus. Manifestare autem tunc propria dicimus, quando rem in eoia fuso , & in tenebris latentem,in palam adducimus & explicamus Quare modus sciendi erit oratio illa , in qua aliquod ex his ignotis de contu. lo in palam adducitur, Se ex elieatur. Et hie est sensus allatae definitionis , in qua o alio ponitur loco generis , quia in illa conuenit modus iciendi cum alijs orationibus, quae non sunt modus sciendi, ut cum propositio-ae, de similibus. Aliae vero particulae ponuntur loco dimerentiae, quia solum oratio, quae est modus sciendi, habet ignotum manifestare. z. 3. Huiusmodi autem modus sciendi est triplex , scilicet definitio ,

diu isto, & argumentatio. Cuius paristitionis susticientia ostenditur ex raefata diuisione ignoti. Si enim dud fuerit complaxum,manifestatur per argumentationem: si vero incomplexum, vel iSnoramus es entiam,& hanc explicat definitio: vel partes eius,& has manifestat diuisio. Ergo sicut nullum aliud datur ignotum, quod manifestetur, ita nullus alius datur. modus stiendi, qui manifestet . Sit exemplum in homine , euius si ignores euentiam, manifestatur per definitionem dicendo: e Pam inal attinati.Si verb ignores par res eius , manifestantur hae diuisio

Homini r alta parr anima , alia

corpur,. EF tandem si ignores propriam passionem , quae de illo praedicatur in hac propositione , Homoeri r bilis , mani restatur per hanc

argumentationem: omne rationale

eurisibile, omnis homo est rationalis, Vst omnis homo eri risebiis.

CIENDI

'Dices: Propositio est modus sciendi; nam si ignoranti naturam hominis dieatur, homo eri animal, vere manifestatur illi aliquod ignotum tamen non est definitio, diui

so, aut argumentatio: ergo modulsciendi non est tantum triplex. fRespond. propositionem vere non manifestare ignotum , quia secund1 quod est pro ositio , non necessario affert res notiores , in quo consisti e manifestat lo modi sciendi. Quod si aliquando in illa contineatur definitio, aut diuisio,vi eum dicitur,hom

quidem propositio manifestat ignotum, non tamen ratione sui, sed ratione definitionis, aut diuisionis,que in ea includuntur. De D finisbene isy Esinitio est loratis explPansto es ntiam rei. In qua defiitia tione erat o ponitur loco generis se alia vero ponuntur loco differenti

uia in ratione orationis conuenitefinitio cum aliis modis sciendi, &per explicare essentiam rer differt ab illis. y Duplex autem est definitio, essentialis scilicet,& descriptiuae Definitio essentialis explicat egontia rei per partes essentiales; quae si fuerint metaphysicae, nempe genus, Aeditarentia desinitio dicitur meta physica, ut animaI rationale, est definitio essentialis inetaplo sica hominis . Si vero fuerint physicae, scilicet materia, & forma, definitio dicitur

physica , ut esse conflanr corpore , fraen a rationcsi, est definitio essentialis physica hominis. Definitia, τ ro descriptiua explicat essentiam rei Pςr proprias pa mones, vi esse animat

10쪽

Ψν υ , descriptiue explicat essenistiam hominis. . 6. Dices: praeter definitionem ei. sentialem , de descriptiuam , datur definitio aee identalia 'uae traditur

per accidentia communia,ut si dicas, Homo ea anImal pulchrum , biper ν

definitio non est tantum duplex . 1 Respond n ando antecedens,reduincitur n dicta definitio ad descriptiuam , eo quia omnia illa accidentia communia , simul iuncta , quodam modo sunt propria definiti,quamuis separatim sumpta conueniant aliis.

7 Qtrinque sunt regule bons dis nitionis Primae re, quod definitiost clarior suo definito. Et ratio est, quia illud manifustare debet; quomodo autem illud manifestaret , si

esset ςque obscura cum illo Seeun aea, quod definitum non ingrediatur definitionem , s n. ingrederetue, idem esset notius, Se ignotius.Tertia, qudd non sit superflua, nec diminuista et superflua n. potius parit conis. sonem , quam claritatem Diminuta vero non explicat totam essentia

definiti sto sta,quod definitio con stet genere, Ze differentia, vel saltem aliquo supplente vicem generis, de

differentiae . Cum enim essentia

cuiuslibet rei,quae per definitionem explicatur, habeat aliquid cum alijs commune, 'uod appellatur genus ide aliquid tibi proprium , de peculiare , quod dicitur differentia,planumst 4 utrumque exprimendum este indefinitione, ut explicari possit tota natura definiti. Et quinta tandem , qudd definitio conuertatur cum dedtinito, de E contra r 3 uia definitio Continet totam essentiam definiti acrgo nulli alteri conuenire potest. 8. Iuxta quas regulas duo sunt

modi arguedi in des nitione. Pνἰmis

erit a definitione ad definitum a stirmatiue ,&negatiue, Se e contra,est bona consequentia , t est animal rationale I ergo homo: Non est animal rationalei ergo non est homo rEt e Contra . Secundux eri 'quid'uid praedicatur de definitione , predicetur de definito ,&e eontra : Vis letn. homo est bipes; ergo animal rationale est bipes; Se E contra. Hoc autem intelligendum est de praedicatis realibus, non Verδ de intentionalibus , seu predicatis rationis, non n. valet, definitio est modus sciendi ; ergo definitum est modus sciem di . Nec similiter, animal rationale est oratio ; ergo homo est oratio i &sic de caeteris . s. Circa autem modum loquendi obseruandum est, quod inquireti, quae sit ista definitio p responderi debet ia est essentialis, vel aescriptiua , physica, vel metapbysica Si vero inquiratur, qualis sit ista definiti opresponderi debet, est bona, vel ma. Ia t erit quidem bona ,s seruet leges assignatas; mala vero , si illas trans grediatur Nunquam tamen definit io dicenda est v cra , vel falsa, cum non sit proposito, cuius e verum

vel falsum significare. De Diti οὐ

ra tot iam ἐn far parara. Qua definitio eodem modo explicaturia definitio definitionis: nam ly oνatio ponitur loco generis; alia vero p nuntur loco differentiae . Est autem triplex , potentialis, actualis aciscidentalis . Diuisci potentialis est illa, qua totum diuiditur in partes , quas sub se , de in potentia continet.

SEARCH

MENU NAVIGATION