장음표시 사용
191쪽
a a Ο s r u s Au RELIUS 'do fideicommisib, verecunde non est ausus coram in os id recusare liberto mor quapropter, ei postea su hvenitur, & esus verecundiae parcitur ut non cogatur Qlvere . Hoc suadet Verbum Der cuniae. Pudor enim, timiditas ac verecundia maxime apparent in colloquendo, & in conspectu eorum qui a nobis quid flagitant. Senec. L p. I. Locutus es mecum amicus tuus bonae indoIis. Miseeouegit, Derecundiam bonum in udoissent unum vix potuit
excutere. Ita vero magnum Culacium exaudisse aliquando &enarrasse ae LM patrontis sto. si pura est eJus recitatio, ex Lib. I I. quaesi. PauID agnosco: sed inde nefas mihi & Merillio,dicere eum variasse, quia pura ne sit illa, nescimus: non vulgasse eam, ceris scimus.
An ob scientiam tutoris, dies petendae bonorum possessionis cedant pupillo
Erta praefinita funi tempora petendae bonorum possessionis, liberis , anni: extraneis, centum dierum ; non ex quo is de cujus bonis agitur mortuus est, sed ex quo scivit is ad quem bonorum possellio pertinet, La. Cod. qui admitti ad bon. possession. Quaeritur de impubere patresamilias, & de impubere filio familias, quibus tutores & parentes in quorum sunt potestate bonorum posiessionem petere possunt & solent; An ob scientiam tui xis aut patris, dies petendae bonorum possessionis eis cedant Z In I. p. b. I. D.de bon. posi. Ulpianus ait, Impabes nec bonoram possis Monem admittere, nee iudicium aecipere sine tutoris authoritate
nem petereposseunt. Dies quibus tutor aut puter scit, cedere placet: hic aenigma r quale istud , ho te Aeacida, Romanos Sincere pse. Nam ambiguum est, cedant ne dies impuberi, an patri & tutoripNeque tamen opus vate. Ulpianus enim, cum de patre & de ἀ- tore loquatur, quos ait petere Posse bonorum posse nem pro filio & pro infante, consequenter videtur scribere, dies cedere quibus tutor aut pater scivit, ut scientia sua excludantur alii ab ea facultate petendae bonorum Possessionis. De quaestione ta dem
192쪽
DE VARIANT. Cu AeII INTERPR. Dio. 43. I73dem quid dicendum y An scientia patris nocebit filio Z an tutoris nocebit pupillo Θ Hic invocandus Apollo. Merillius enim varium nobis Culacium secit, dum stribit eum in recitationis. tu de bon. pus. I. I. dicere, neque pupillo neque filio nocere stientiam patris, aut tutoris, nec distinguere inter tutorem & patrem; alibi vcro tribus in locis , dicere stientiam tutoris nocere pupillo , non patris, filio, .I4. Obfra P. capa. adi. I. in . D.debon.posslib. I s .Quaest.rip. G ad Luit.de iuris Glucti I. lib. 6.resp. Pap. Imo vero; ubique locorum mens Culacii eadem fuit, sed ut menda pleraque obrepserunt in recitationibus, non est dubitandum inconsulta alicuius opera haec verba in Hrecitatione ad Lm D. debon posse sontubfuem , non pupiuo adjecta fuisse. Ciijacius ibi.
At ex quo tempore cedout centum dies petitionis patri dies tutori tCedent ex eo tempore, quo scierit pater Pu tutor, praeteritis centum diebus non petent. Cedent autem patri Des tutori, non filior adiectum est, non pupido, prosequitur Cujacius: Na cientia patris non nocetssio, . 3. D. Quis ordo in bon. msi I. I. I. iv.f- eundo infra. Sic es finis Bujus legis accipiendus, cedere patri DL deIieet dies tutori, non flio . Hic mihi non Detius natator, non κολυμβητι ς invocatur. Te unum volo Mei illi. Si capias nosram deris numine mentem. Capies. Capient & qui nassim Rhinocerotis habent. Si pupilli parem Cuiacius facere voluit causam cum filiost m. cur post haec na cientia patris non noce Iio. substititῖ nec adjecit, nec stientia tutoris nocet pupillo Θ Cur authoritatem ad unum confirmanis
dum quaesivit, si de utroque dictam voluit Z Denique in hac co clusione. Sie es Anis Bujus legis accipiendus, cedere patri Dide Aeet DeI tutori, non io: cur non meminit pupilli r Sint haec adi menta adjectiliorum illorum verborum Non pupulo. Quae vero argumenta fiant Culacii, ut adprobet tutoris stientiam nocere pupillo Z Τutor, inquit, comparatur actori Civitatis , & Respublica pupillo, L78. I. a. D. de legat. a. I. 3. Cod. dejore Re . At dies quibus actor scivit, cedunt municipibus , LI D. ad municip. a. Impuberes sine tutore agentes nihil scire dicuntur , I. HL D. de jur. ει facti ignor. ergo cum tutore agentes intelliguntur scire ea quae tutor scit. 3. Scientia tutoris in plerisque aliis causis pupillo nocet, de tribui. act. I. non
solum aa. I. peo. D ς Iiberosi causa I. . . ilia de doti manes mei.
193쪽
i 4 Osrtis AURELIus G mei. exe t. Postremo; Non scriptum semel, patris scientiam non nocere filio, quod ad disserentiam tutoris notatum satis v
Merillio qui in alia sententia est, & confidenter scribit neque patris neque tutoris scientiam nocere filio & pupillo, nonne i cumbebat Cuiacianis hisce rationibus occurrere. Ρorro ipsi M rillio respondere facile est cum hoc unum obiicit, scientiam alterius non nocere, nec in petendis honorum possessionibus ignoram tiam prodesse quod confirmat, I. s. D. dejuris Gia Cn. Primum enim dici potest tutoris stientiam esse ipsam pupilli scientiam, arg. Q. ID. D. eod. tu. Deinde regulam illam Iegis r. non pertinere proprie ad bonorum possessiones: sed referendam all. Iuliam & Papiam de maritandis ordinibus , ut madet Epigraphe quae monstrat desiimiam esse ex libro I. Grentii Clementis ad i. Juliana & Papiam . Extant legis Iuliae capita in I. deri unupt. Ne Senatores, neve Senatorum per masculos liberi sponsalia , vel nuptias scientes haberent cum iis qui artem Iudicram facerent, aut secissent, parentesve eorum. In his causis non dcbuit patris scientia nocere filio, nec ignorantia prodesse , ut in Edidio Praetoris de iis qui notantur infamia , si intra luctus tempora filiusfana. duxerit uxorem, notatur infamia pater aut filius qui scivit, LIiberorum II. IMP. D.de iis minor. MK. At iniquum suit, scientiam alterius alteri nocere: & ita redie Τerentius Clemens in L I. s. Iniquissimum videtur, otiiqua cientiam au rius quam suam nocere: vel ignorantium auertar aiteri profuturam. Si extra proprios casus regulam trahas, facile perdit ossi-
' cium suum ut La. in pr. D. de Iulios. ULI 6. I. 3. D.de Iiberali eatis. Nihil igitur ad quaestionem facit illa regula , quae non magis pertinet ad scientiam tutoris in iis quae pupillum contingunt , quam ad scientiam servi aut filii fam. in iis, quae patri veIdomino acquiruntur.
An Magistratus municipales habuerint pignoris capionem y C Isiacius inquit Merillius) ait in Pararietis Corae modo muActar. omnes magistratus qui publice judicium exeiccnt, mulctae
194쪽
Da Vasti ANT. CuraeII INTER m. I rmnlctae dictionem & pignoris capionem habere; Non excipit m gistratus municipales , sed tantum desenseres plebis. Ergo sentit magistratus municipales mulictae dictionem, & pignoriscapionem
Quid opus est operosiore DiaIectica , ei cui non imparis fiant auctoritatis opera Colacii postuma, ac prioraῖ Hoc ad Papini num I. ad L. I. D.de ossejus cui manae . assentit his verbis, Non
potes etiam magistratus municipans jurisdictionem suam tueri poenali iudicio quod proponitur in Tit. Si quis jus dicenti Gei teor δάee ei denegantur: sed an ideo es expers mixti imperii Z minime. Nam pignoris habet eapionem ει modicam eoerestionem tae. Nec est quod ei opponantur Notae illae nuperae, quas, ut alias diximus, Bibliopolae ab aliis collectas , Accursanis glossis admis erunt. Sed nec si dicamus cas germanam esse Cujacii prolem, quidquam continent, quod non possit componi cum priore dicto Culacii. Nam qui hoc dicit, magistratui municipali non esse juseapiendi pignoris, hoc se intelligere, dicere I ssit, non ci esse ius, s ei denegatum sit: ut est in Lar. D. ad municipalem. Omnia Bahet magiseratus municipaIis, cui nominatim nilia denegatum. vel hoc dicere, non esse ei rus capiendi pignoris sine jussu Haesidis, ut ipse docuit Cujacius in L minatori II. Cod. de pix. idque secundum verba d. I. Nominatori pignori eapere sne Praesidis amctoritate res nominati non Bret. Caeterum satis abundeque sufficere ivssint, quae de hoc argumento supra disputata sunt, 3. G 4. neque his conditionibus utor, ut iterum ad Pythum viam rogitem . Gθις άυ πυθωδ'-
An nota sit Marcelli vel Triboniani in I. Duobus 3 D. de Liberali causa ZIulianus ait. mobur petentibus hominem inservitutem pro parte dimidio separatim , si uno judicio Bber , altero femur juricatus est; eommodi mum s , eo usue cogi judicer donec concsentiant. Si id non eontinget, dabinum rfertur exisima se, duci fervum debere ob eo qui vicisset. Cujus sententiae Cassur quoque es, S ego sum. Usane ridiculum es arbitrari, eum proporte
195쪽
dimidia duci, pro parte Iibertatem das etieri. Commodius es autem faΟore Iibertatis, Iibertim quidem eum esse ,' remista autem preti ui partem viri boni arbitratu victor, suo praesare. Quaestio facti haec est, an haec verba commodius es autem, Ge. Marcello, qui notas ad Julianum stripsit, an Triboniano,
cui novum non est ex Justiniani Constitutionibus vetera interpolare iura, accepta reterri debeant Z Merillius putat in hac quaestione Cujacium variasse, & modo dixisse notam esse Ma celli , in expIicatione La6. D.de excepi. reijuri modo adjectionem Triboniani, in ParasitI. Coaede com. fere. manum. Sciendum est ante Iustinianum , inter iuris auctores non satis constare, an cius communi servo libertatem testato , vel imtestato Qtus inconsulto flicto donare posset e quibusdam ius vetus adhuc retinentibus, quo pars manumittentis maxime si per Uindictam , censum , A testamentum manumisisset secto, hoc est, inhumaniori domino accrescebat, Erat onm In de donat. S. Communem I 8. tit. de Iibertis apud Ulpian. Nam licet Severi
constitutio de ea re extaret, non tamen generalis erat, sed ad milites tantum pertinebat, I. I. Coae de eom.sem. man. Et divorum
Severi & Antonini Constitutionem licet generalis erat, & ad paganos etiam pertinebat, de testati tamen causa tantum fuisse , verba Iustiniani significant, d. I. I. Sed & si inter antiquos prudentes Sextus A lius hoc jam definierat, Sabinianis tamen disylicebat, adeoque Iuliano , quem Sabinianum fuisse constat e Sabiniani non patiebautur λcio in re communi, quidquam inconstulto scacio, licere. Necdum igitur apud omnes invaluerant illae Constitutiones, ut Iustiniano visum sit necessarium, rem omnem plenius sua Constitutione decidere , ut patet d. I. I. Coae de com. fero. man. Ex illo Qnte, ex illa Sabinianorum opinione, manaverat & illud; Si duabus sententiis idem homo pronunciatus esset, una quidem liber, altera sei vus, duobus scilicet dominis, sep xatis audiciis pro parte Vindicantibus eum in servitutem, una sententia dicta contra unum, altera secundum alium, ut sententia pro libertate dicta , praeiudicium non faceret ei domino, cuinius pro parte servus pronunciatus esset et quod tamen aliis Iure- consultis non placuit, iis nimirum quibus favorabilis magis libertatis causa visa est, quorum sententia perstringitur in praesicripta. Ieg. 3 o. hisice verbjs comino ius autem est avore Iibertatis Ue. Et Verisimile Digiti co by Corale
196쪽
DE V IANT. CurACII INTERPR. I 'verisimile est Marcellum hoc aliquando adnotasse ad Iulianum, quem certum est ad eundem Julianum adnotasse, fiscium cogi partem in servo communi socio manumittere volenti vendere, si vore libertatis , d. . I. Cod cominem. manumisi. Nunc, ut ad variationis Cujacianae dispunctionem rede mus , & scopas Merillianas dissolvamus . Quid interest cum i ter honos bene agi conveniat sive dicamus clausulam ac notaminam eommodius , Ge. Marcelli notam esse , sive I riboniani adjectionem ex Marcello Θ Et utique Cujacius cum Τriboniano eam ait tribuit, in supradicto Paratillorum loco, non tamen omisit Marcelli notas ad Julianum commemorare, laudato scilicet Justiniano, qui S eas laudaverat. Ibique addit Cujacius, ει ejus no-
eae partem ut scio miscerissuBaniscriptis Marceui notas, Mam .eeui nomine suppresso opinor esse in L. Si semus I 8. D.de me. 0
G Mee Marcedi sententia in I.domino I 6. dide SCto Si un. M- verte porro quid contineat d. I. Si servus I in qua proponitur communis servus ab uno ex dominis filio substitutus . Ratio, i
quit, Iugserit, ut ipse pretium partis suae domino osserens Ge. Vide quia & d. lex domino I 6. Domino, inquit, a familia oeei
ferviat eommunis necem ejus detexit; favore Iibertatis Iiber quidem feri debet, pretii autem parte ocium confieoui oportet. Ex his, non tantum Marcelli sententia, sed& illud apparet, laudatis a Cujacio his legibus eodem Paratillorum loco, quo Tribonianum dixit Iustiniani constitutionem I. duobus 3 . tra- duxisie, omnino ejus sententiae auctorem sensisse Marcellum.
An species Iegis Id tempus I 4. D. de Uueast. referenda sit ad longi' tem ris praestriptionem , an ad usticapionem ZLΕκ est Pauli libro ad Plautium. Textus est. Id tempus venditionis prodes emtori, quo antequam traderet. 'osseditena posea nactus es poslisionem renitor, haec possessis emtori
non proficiet. In re legata , in accessi ne te oris ovo testator possedit , Iegularius συndumniodo ouas haeres es. Huic textui comjungendus est I. Diutina II. Inst is Uue. ubi Justinianuq . Ditit
197쪽
ij8 os Ius Aux EL Ius Disp.46. G bonorum possessiori continuatur, Licet ipse sciat praedium His inuis esse. Quod si iue initium justum non Babuit, Daeredi, ει b norum possessori Licet M voranti, possessis non prodes. Quod nos offittitio imuiter ει in usucapionibus observari eo fuit, uetempora continuentur. Inter dienditorem quoque S emtorem , eonisui tempora Divi SeverurWAntoninus rescripserunt. Sentio quod Merillius, dictam LI . referendam esse ad us capionemr adeoque tempora complendae usucapionis gratia. iam ante Iustinianum conjungi itere inter emtorem & vendit rem . Nec quidouam obloqui quam pro sua opinione Cujacius Iaudat. RS aedes 3 a. IIbertas I. DAUerdi. urb. utpote quae de accessione 'asIessionis nihil contineat. Sed in Variatione Culacii , non aeque mihi cum Merillio convenit. Et quidem certum est Cujacium palam tradidisse, inter usucapionem & Iongi temporis praescriptionem hanc fuisse disserentiam , quod in hac, tempora
inter emtorem & venditorem conjungerentur , non item in illa et An contrarium uspiam docuerit Z non video satis a Merillio prohatum et nec possum non mirari fiduciam accusatoris cum scribit , Idem tamen Cadacius in I. a. I. eori a o. D. oro emtore, ait. in usucap. tempora conjungi inter venditorem G emtorem. tantum
enim abest, ut aliud ibi habeat Cujacius; quam inae. I. I . in ira truod se, ad ea quae ibi conscripserat, reserat. Τextus Legis in ira l. I. emtori aci. tori tempus venitoris ad usucapionem prae
. dit. Cuiacius, Hare, inquit, Tribonianus inseruit e sustiniauionsitutione, quo tua indicant 'ae nos ad L. Id tempus I fv7.tie. prox. consrusinus. Non curo caeteros Postumorum locos in reis usucapionem a praescriptione longi temporis hac in re non istinxit . ut nec Latini interpretes passim, & Graeci quoque, qui generaliter ita tradunt ἐπι της Μαῆς 404-τῶ - μύητορ udraus G. Harmenop. Lis a. tit. I. 3.7a. dc Iib. IO. Basilic. tu. II. M Iustinianus, cum Papinianum scripsisse a It, binnis Vacantibus fisco nondum nunciatis emtorem ex his a Iiquid uicapere posse: Uuevere, ponit, pro longa postesilane quaer re , arg. L. I g. Diae usucap. unde non potest dici Cujacius variasse.
An paululum a via deflexisse videri possit 2 videamus . Doctrina Culacii de temporum accessionibus S coniunctionibus haec fuit ;In quibusdam nec tamen In omnibus, separandam esse usucapi nem a iungi temporis posscssione, tamqvia in hac , quam in illa, iura Diuitigod by Corale
198쪽
DE VARIANT. C IACII INTERPR. Di p. s. ων' iura iuribus successisse. Et primo quidem assumit, tam in Iongi
temporis possessione, quam in usucapione, iam olim inter clem- Etiam & haeredem conjungi tempora solere, non vero inter emtorem & venditorem: sed hoc tactum esse rescripto Severi & Antonini , idque Justinianum ad usucapionem triennii traxisse, I. Diutina Ia. unde censet haec verba, Quod nosra eonstitutis. loco mutata esse, & reducenda ad em s. id est, post versiculum Inter Senditorem. Quibus verbis multa perstrinxit vir stupendae doctrinae. Nam cum ait Iustinianum ad usucapionem triennii , sive rerum mobilium traxisse rescriptum Severi & Antonini diaxit satis e nec habuit necesse addere quidquam de usucapione rerum immobilium, quia producta usucapione ex biennio in decemnium . sponte ad usucapionem vis rescripti quod erat in longa pos sessione, descendit. Et qucd idem scripsit, tam in usucapione, quam in longi temporis praescriptione continuari tempora in ha redes , eo spectat ut doceret quod ipse putabat Justiniani Consti- . tutionem pertinere ad conjunictionem temporum inter vendit rem & emtorem , non etiam inter defunctum & haeredem , qui sensiis est horum verborum in prioribus notis Insic tu.de ea
ad verse.Quod nostra. me versus ut puto reponendus es pos S.Imter. Nam in sua eonstitutione finianus Haeredis aut usatoris
nauam mentionem cie. Quorum verborum sententiam magnos clericos non omnino capere animad Uerti.
Enimvero salva auictoritate praestantissimi Culacii mihi pro-
habile videtur, longe ante Severum & Antoninum, usu recein tum fuisse ut si accessores singulares aeque, ac haeredes bonorum ve possessores, auctorum suorum accessione uterentur. Hoc cum
docet tilpianus ex Labeonis, & Pedii vetustissimorum Iurisconsultorum sententia , in causa dandi atque inhibendi interdicti de itinere, I. 3. in pr. ει I. a. D. de itinere actuque priv. diserte sane ac perspicue Venuleius ex Labeonis audioritate in hoc ipsb argumento nostro tradit L Iu usucapione I s. I. a. D. de diversi temporalibus praefer. igitur, inquies, praestitit Iustinianus , qui se jactat constituisT, ut iriter in usucapionibus tempora eontiantientur Z Quid denique sibi vult quod idem ait, Inter Pendit rem , S emtorem eoniungi tempora Selerum G Antonintim re feriisse. Haec sibi, cur non objecerit ac diluerit Merillius, nescio. QAid ad haec resimdeam, certum habeo. Scilicet Iustini
199쪽
Igo os Ius An REL Ius nus sua illa Constitutione effecit, ut inter defunctum & haeredem
aliumve juris successorem , tempora continuarentur in usucapi ne rerum mobilium, in haeredem , inquam, etiam non ignarum ejusmodi res alienas esse. Ante Justinianum, tempora continu hantur in usiacapione rerum immobilium: non etiam mobilium, putantibus veteribus surtum facere haeredem, qui sciens rem minhilem alienam inciperet possidere. Atquin striit Cujacius In sua consitution usinianus, Baeredis aue testatoris nauam me tione aciti Bona verba quaeset sui ipsius interpres Iustinianus
esto. Diutina , inquit, posse o quae prodesse eo erat diuncto ,
G haere ii, G bonoriam δε ebori continuatur, Boet Vfesciat pro dium aLenum esse . iace loquitur de praescriptione longi temporis rei immobibi; , nimirum de praedio; loquitur inter defunctum& haeredem, & hoc addit, Iicet fiat uilenum esse. Mox Q u
git, G2 Isi liae ijitium justum habuit, Mere bono' posse si r cet tonoravit, ρυ ssio non prodes: quibus verbis innuit
malam fidem defuncti nocere haeredi etiam ignaro rei alienae . Cui tractationi quae tota est ne testatore & haerede cum subjiciat. Quodno a eonstituetio ιβter ει in usucamonibus obsese vari crensituit, ροι. videtur satis innuere, id quod supra dixerat de testatore & haerede, de iisdem se indicta Constitutione sensis.
st , & produxiste ad usucapionem triennii , liUe rerum mobilium, ut sine metu vitiosae contrectationis, haeres perinde usucapionem im eat rei mobilis , conjunctis temporibus suae possessionis clicet malae fusci) cum possessione antecestoris sui, atqis impleret usucapionem rei immobilis. Severi autem di Antonini rescriptum p to commode accipi posse de usucapione , ut merito versiculum iuium Inter venitorem, Ge. Justmianus subiecerit consequenter ei.nuod de usiucapione dixerat sie constituissie. Si quis tamen pra stacte cum Cujacio velit hoc referre ad longi temporis postessionem , per me licet; & dicam non minus versiculum illum Inservienditorem, videri in sua ubi est sede constitutum t nec dissitebor, rescripta nonnunquam fieri de iis, quae iam constituta, vel usu recepta sint.
200쪽
An donator ex mora debeat usuras, vel fructus rei donataep
quitur . Fundum quis donavis r non restituat, ut quivis possessor damnandus es. Si astem fundum resiluit ructuum nomine, si non eos eonsumserit,insuidum condemnandus est potuit enim
non periclitari inflatim restituisset. Si dolo desit psipdere, in δε-
temorabitur , G tanti sequetur condemnatio. Fingit Merillius diversiim a semetipsb Cujacium hac in quaestione : in qua proponenda, varius ipse Merillius videri possit, qui priore loco eam quaestionem ita concipit, An donator eπmora debeat usuras, De fructus rei donatae t secundo vero loco; An donator teneatur ad resilutionem fructuum, quos pereepit post Iitem eonteflatam Z Quod si duas agitare quaestiones Merillius voluit; mirum, cur in epigraphe capitis non conjunxerit utramque, quam subinde ordinatius cui delicet pro more sit r peteret . Proponit autem donatarium in donatorem egisse actione in pers am, & condemnatum fuisse donatorem sundum restituere. Quaeritur, inquit, an etiam teneatur ad restitutionem fructuum, quos ex fiando donato post Iitem contestatam perceperitῖ Et ait Cujacium Iib. I 4. Quaest. Ρauli dicere donatorem ex mora neque fructus, neque usuras debere: aliter Uem in I.63. D. rara
lib. II. D. Iuliani. Quaero in quo aliter Z Nimirum, inquit Merillius, divisit usiaras a fiuctibus: & dixit donatorem debere saltem studius extantes. An aliud sensit illo loco lib. I 4. Quaest. Pauli ad hane I. I. y Quis credati m re ε -Κα-ν λέγων πιθ - . En locum ipsi1m. φ si res uua undum, etiam fructuum nomine infosidum es condemnandus , eos non consum
serier rex ructuum tantum extantium nomine. Qui ita diserte loquitur. Eet fructuum tantum extantium nomine, an alio ore illes loqui videtur, Merilli, ac qui dixit donatorem debere saltem fruimas extantes restituere. Nescio quis nugas istas, non dolos censeat indignissimos , ne dicam turpissimos . Sed quis non miretur tanti aevi, tantaeque scriptionis Iuris
consistum Merulium ad hane I. I. I.iat. D. rejud. ponere spe