Opus de prisco et sacro instituto

171쪽

LIBER

. studium autem sane opus auget: dg semper differens uir damnis luctatur . Inde Hesiodus: huic autem dci indignantur de homines quicu piger uiuit: fucis occultantibus similis aculeum: qui apium laborem consumunt pigri . Hinc Cicero: Contemnunturlinquiensi hi qui nee sibi nee aliis: in quibus: ut dicitur: nullus labor: nulla industila: nulla cura est . Nam ipse industria pigritiae semitem excludit . Vnde Cicero: Demosthenem l inquit i iniquo animo tulisse: siquam

do opificum ante lucana industria uinccretur. Nam Industria in Iaγbore diligentiat cuncta perfecisse: nec extemporanea oratione nis p meditata quiri differebat : Nocturna lucubratione Hine Pythias orator dicebat: Demostenis argumenta lucernam olere: Potrociniumsextemporaneae orationis inmodis Athenienses sumebant . Hine ij Iud Senecae: nullus mihi per ocium dies exit: partem noctium studiis uendico: non uaco somno: sed succumbo: dg oculos uigilia fatigatos cadentem; in opere detineo . Nam gloriati octo iners ambitio est: use tam in odium ocium adducere solet: Nam pigritia est nutrix egest tis: omnel beneficii munus huic denegandum . Nam generosos animos labor nutrit . Dormio minimu ec breuissimo somno utor: satis est mihi uigilate desiisse aliquando non dormisse scio: aliquando si spicor . Hinc Demetrius ille: uitam ociosam: dc sine ullis fortunae o

cursionibus mare mortuum nuncupat: in octo inconcusso iacere: noest tranquillitas malitia est: malo ut me fortuna in castris suis: et in delitiis habeat . Hinc Crispus: etenimlinquienslignauia nemo imor talis factus est: neq; quisa parens liberis: ut aeterni fierent ignauiam optauit: magis ut boni de honesti uitam suam agerent . Nam sensemam lautitiam ait lasciuiam diuturna quies comparat . Vnde in

ro: quae tanta animis ignauia umit . Et Lucanus: tolle moras sempex nocuit differre paratis. Et Nase: cernis ut ignauum corrumpunt ocia corpus: Et uitium capiant ni moueantur aquae . Nam etia amor odit inertes: dc ignauis praecibus sortuna repugnat: dc sicut inertia omnia euertit: de indecora reddit . Ut Pallas apud Homerum Agamemnoe nem increpat: non oportere uirum cui pupuli sunt curae tota nocte quiescere . Et Lucanus: turpe duci totam somno consumere noctem .

Et ut Tranquillus memorat de Octauio: ' Capreas incolebat: splendidissimast aedes extruxerat: quibus pro honesto post magnam rerusatietatem: aliquando utebatur . At Tyberius his aedibus abusus αμ

172쪽

DECIMUS

titit . Ibidem linguit: & eum urbem inrederetur: edicto rauebat: nequis interpellaret: omnest ex itinere obuii arcebas . Ex ignauia insArmeniam a Parthis occupari: Mesiam a Dacis: ac Sarmatis: Gallisam a Germanis uastari I permist . Sic Demetrius Macedonum rex: ignauia oppressus ab Anicula quadam nacta: ipsumq; rogaret: ut se

placide audiret: tum rex comotior aliquantulum sibi non esse audiendi ocium: respondit: at illa defixis in eum oculis: non igitur reges exclamat si audire piget: q placido eloquio proinde exauditamid imisit. Siquidem desidioli non putant fieri quiri posse: quod facere no pos

sunt: ex infirmitate sua: de uirtute serunt sententiam: nam haec at imbecilles sumus: dura ac toltcranda credimus tormenta reputantes

uitio carere: aut prima luce excitare . Non ista dissicilia sunt: sed nos fluidi Menerues sumus: ut Stoico placuit . Hinc Naso:Non sum qui segnia ducam: Ocia mors nobis tempus habetur iners . Cu dedimus somno quas tempus postulat horas: Quo pona uigilans tempora Ionga modo . Et Horatius: Nam tua res agitur: paries dum proximus ardet: Et neglecta solent incendia summere uires . Vnde Tibullus At si tardus eris errabis transire aetas: Qua cito non segnis stat rem ait dies. Vidi nam iuuenem premeret cum serior aetas: M orem tardos praeteriisse dies . Hinc Homerus: Cyclopas inducit qui cessando per inertiam ducunt: Na agros habent qui omnia p se nullo admoto nascantur aratro: Non sera no causas non sancta senatus: Iura sed excelsis habitantes montibuslantra . Et puer ec magnis de rebus iudicat uxor . Et Herodotus: Lotophagos in pulos appellat: per ignauia solum ex toti bacchis victitant: ex quibus panem di reliqua quae esui potuit sunt necessaria conficiunt: α reliquas rerum omnium obliuiscuntur: ut Homerus etiam de Vlyssis sociis meminit . Sie & Sabaei: ut Strabo memorat: eos enim resto stelicissima habeturn denit enim inust myrrhat cynnamomultat mulcalamurac palmas colora tu ad omnes paene uitae usus gratissimas: ad quos quidem ultro mercatores ineant: quo fit ut illi ditissimi sint: ignauia torpeant: omni tamen lauta supellectile assiuant . At Nabathei: qui ab eis non multum a sunt: inopes sunt: sterilem enim regionem colunt: dc tamen solertes atre industrii sunt: dc rei rusticae omni studio ae diligentia dant oporam . Proinde apud eos qui rem familiarem minuit mulctatur: qui

uero augct honore asscitur. Hinc Valetius in desides et Homerus

173쪽

LIBER

quom t Inquit tecelestis uates non alius sensit uehementissimis Achivlis inanibus eanoras sdes aptando: ut earum militare robur leni pa eis studio relaxaret . Et Mcnander: multa mortalibus ocium facit mala. Et Comicus: quid credebas dormienti tibi constaturos deos. Et Catullus: dulce uiatori lasso in sudore leuamen: Cum grauis exustos aestus hiulcat agms. Et Stoicus: non dedit nobis natura tempus ut aliquid ex eo uacet perdere: nam qui est ubi non desidia sit: ec eum

ab aliis luditur: tu sancti aliquid honestim tractabis. Hinc Ouidius

Cernis ut ignauum corrumpunt ocia corpus: Et uitium capiunt ni moueantur aquae . Nam ocium industriae maxime contrarium uide /tur: sed fatigatis necessaria quies est: Nam ipse miserias Icnit: nam omnis laborans: ut Aristoteli placuit: quamuis Alexander: ut Quintus disseruit: omnia facilius ci moram perpeti poterat. Cum p di

tionum consilia per odium ex oportunitate loci capiuntur. Siquidcm inertia nemo illustris essicitur: ne parentes filiis: ut perennes se rent inertiam exoptarunt: sed magis ut pmbi dc honcsti uitam dege rent. Unde Stoicus: emollit ocium uires sicut rubigo ferrum: immota torpet: igne agitata restituitur . Hunc pudor subsequitur optimus cupiditatum moderator: quem sic Cicero appellat: qui recti honesti studio tenetur . Hinc Cato: ut Plutarchus meminit se desectari aie, batiqui minima quael errata metuentes etiam in recte factis erubescerent: non aurem illis quo pallescerent . Vnde Laertius inquit:*eu Diogenes Cynicus adolescentem quendam alloqueretur: cerneretq; eum rubore perfusum: confide ait: eolor enim hic uirtutis est indre .

Sed Aristoteli placuit; φ quando nimius est animum pcrturbat: Eese etiam uerecundia: quae nisi moderetur: rectas quoq; actiones per uertit . Hine accedit terror: dc ut Cicero disseruit: est metus concu intiens: ut pudore rubor: terrorem Nilor: & dcntium crepitus conse γquatur. Vnde Aristoteles ait: illum proprie sortem dici cui honesta mors nequaa te ri est: dc qui ad omnia: quae illam asserunt sine ictrore adest: dc eam in bello gloriosam esse ait: quae ostendunt trophaea ducibus constituta: dg his qui sorti animo pro re publica oppetunt . Se Isocrates ex Solonis instituto: qui legem tulerat: ut qui in bello occubuissent: pirumiis honoribusq; illustrarentur: eorumet filii publice alerentur instituerenturq; . Fortis siquidem uiri est mortem conγtemnere: non aute odisse uitam: ut Plutarchus memorat . Qui enim

174쪽

DECIMUS

belluarum more in perniciem non necessariam ruit: is temeratius de audax: non sortis aut magnanimus habendus est. Nempe non per terruit armato exercitu: quo curiam urbem obsederat: nec horribili uultu suo: quo omnibus mortem minabatur: Sylla Quintum Sc olam augurem: cum hostem iudicari Marium expostularet: non per

mittam inquiti studio long totis senectutis: ut Mariu patriae hostem

iudicem: a quo urbs nostra dc omnis Italia seruata est. Ea quidem mete erat Mutius qua ei ratio dc uirtus arctabat: ut nihil in uita nobis praestandumst praeter culpam: qua cum uacamus: nihil esse posse quod nos perterreat: aut quod pertimescendum sit . Iccirco ut inquit Patritius humana omnia placide ac moderate ab eo ferenda sunt: quia culpa alimus in . Virtus quot illorum: qui sorti animo in bello cocidunt: magnam laudems gloriami apud hostes quot ipsos habet.

ut Isocratcs edocuit. Ignavia uero etiam si fortuna si tamen ignomi

nia nuti l carere potest . Hinc illud Hannibalis in Quintum Fabium cum in Calatino Gallican et montibus Poenos exercitus: a Fabio obsessus: Hannibal oportuno noctis silentio aduci iubet duo millia bosi& cornibus singulorum circumponi sarmentos fasces facibusq; incendi ardentibus: ut Plutarchus memorat: boues ignis flammam aegre serentes ad nota montium evadunt cursu: quos instructos suo ordine Punicus exercitus: paulatim sequebatur . Fabius quo Punica taudem metuens: suos intra uallum continuit: Et sic Hannibal incolimis cum omni exercitu evasit: cum Romani nouae rei facie territi Io

cum delerunt . Haec quidem res cum illuxisset ludibrio fuit: ne parude Fabii illustri gloria obumbrauit. Huic perturbationi proximus est timor :quem dicunt Stoici: motum imminentis mali & appropinquatis . Sed ut Seneca disseruit: stultum esse ea timere quς uitare no pos sis: at conditio illa praeserenda est: quae comunis est omnibus. V de Cicero ait: mortem esse calcem aliquem: ad quem cum decursum sit: nihil aliud est extimescendum Sic dc Cleobis 8c Bithonis fiatrum qui matris iugum subierunt: dc in templum couerserunt: sacrificio peracto: mater deum ipsum pricata est pro tanta pietate: ut filiis de' ipse munus praeberet: quod mortalibus optimu esset . Postridie eius diei cum obdormissent in cubiculo: ambo mortui inuenti sunt . Sede Theseo Euripides Cicerooe: futuras mecum meditabar miserias aut mortem acerbam: aut exilii metam fugam: aut semper aliquam

175쪽

MBER.

molem meditabor mali: ut squa. inuenta irrata easti seret: ne me imperatum cura laceret repens . Hinc Homerus: appulit Ad Lemnum diuini te sta Tonantis: Et quemcunq; deum Lesbos domus alma re

condit: Hi patriam referunt: sed Echynades illi quae secra longinqua tenent maria ic Lyda contra . Et illis tribus praeterea uitis: ut inquit Plutarchus: clarissimu Aeolum: sapientissimu Vlystem: sertissimuAiacem:hospitalissimu Alcinoum: insulas incoluisse dicunt: nec timore obruti : P longe ab mortalium consuetudine uitam degerent . Et Zeno: cum eam quae sibi adhuc reliqua essct nauem cum oneribus

mari demersam accepisset: Bene inqui agis o sertuna quae nos ad pallium uitamq; philosophicam commilis . Hinc poeta: tenuem cupres sum dilige Cretamq; sylvae prodigam missam sece: mihi parum qui/dem terrae datum est: unde sine arboribus . at nec luctus sortitus sum nec seditiones: nec imperia principum in ciuilibus negociis: nec pubIici muneris impensas indepricabiles . Quod alicubi non imperite discere uidetur Callymachus ne metire coeno percisi sapietiam Cursenis uel Parrhasii immensa seelicitate lugendo ut intalices nos cruciare debemus ducentos stadiorum insulam: at non quattuor diem: quanta est Sicilia habitemus. Nam quid locos amplitudo ad timorem subleuandum: dc ad uitae tranquillitatem afferre potest. Non Tantalum an tragoedia dicere audis: bis sex dictu qua uia est Berecynthios agros nunc scipit imus . Hisce dictis me alloquens condisce modico hum na amore sequi . Et ut Ciceroni placuit: tres pestes sunt: quae omnes homines sollicitant: metus cupiditastic aegritudo . Satis enim fuerat dixisse: metum cupiditatem quoniam aegritudinem cum utral recoiunctam esse necesse est . Nam timiditas in Spiente esse non debet. Et ut Plautus disseruiti i homo timidus erit in rebus dubiis: is nauta non erit . Quis contentius timiditate tu dies noctest cruciaris: ut inquit Cicero: cui non sat est quod est: dc ipsum quod habes ne di turnu sit futurum times . Hinc Pannetius ait: sertis ac prudentis ui/ri consilia cogitationem; semper paratas esse debere cotra sertunae impetus: contraq; insidias inimicos: ut quasi brachia & manus praetendant: ncqua res aduersaeaut repentina incursio: nos imparatos inmiectost defendat . Et Cassiodoro placuit: cum audis inquit', domi/nus tuus dulcis est: attende quid diligas: cum audis correctus: attende quid timeas: ut amore dc timore dei excitatus: lege eius custodias.

176쪽

DECIMUS

Vnde Cicero: ci multos diuini supplicii metus a scelere reuocauit. de diuus Hieronymus: Timor dei hominum differt actionem: sed Moluntatem non auseri: sed auidiores reddit ac crimen: quos aliquando suspendit a crimine : dc illud Lucani audendo magnus tegitur ii μmor: multos in summa pericula misit . Venturi timor ipse mali sor γtis limus ille est: Qui promptus metuenda pati . Et Satyricus: Quid

enim ratione timemus: aut cupimus quid tam dixero pede conci Pis ut te conatus non poeniteat votiq; peracti . Sed praeclare diuus Gregorius: In via deit inquitia timore incipitur ut ad fortitudinem deueniatur . Nam sicuti in itinere humano audatia sortitudinem: ita in dei gressum audacia imbecillitatem parit: & ueluti in huius orbis gressu:: itincrct debilitatem . Sic des optimi maximi itinere timor fortitudincm gignit Siquidem spes ratio magis intentos uirtuti mortales officit: dc minus anxios timore imminentium malorum: ut PM tritio placuit: tolleretur cliam nobis omnis spes: quae ex futurorum

bonorum opinione pendet: quam quidem simonides reginam h minum esse putat plerii philosophi spem dicunt dulcissima esse omnium passionum. Et si Arithotelcs spem uigilantium insomnium esse existimat . Sed ut reor de uano iudicio hominum disseruit: de allucinatione quadam . Huic affectui pauor comes est: qui ut Cicero descruit: est subitus metus: quem sequitur stupor . Vnde Virgilius Obstupui steteruntqi comae: Sc vox faucibus haesit: At subitus mise/rae calor osti reliquit. Excussi manibus radii reuolutat penis . Sic &Apelles edocuit: imolanda Iphigenia: tristem enim pinxerat Calcantem: tristiorem Vlyssem: tristillimum Menelaum: Agamennonis caput Obuelauit: ut omnesu possent maximum merorem in uirginis morte cogitarent Sic Crainis: ut Appianus meminit t Plutarchus :re male gesta in Parthos: omni spe destitutus: postil filii caput con spexit ab hostibus circumferri: & exercitum omni ex parte turbatum passim trucidari: in abditum t obscurumi locum se deduxit: donec auaritiae tcmeritatis suae omni seditatis poenas lueret . Sic Brutus: ut Plutarchus memorat : despcratis Iamictis* rebus cum cerneret An/tonii exercitum : uictoria exultantem et solus medio quodam saxo aliquandiu consedit: illud Homeri assesens : sed mea Parca te nata: Latonaeq; horruit infans : mortem sibi demum contauit: id

propserens: iustos atq; optimos uiros iniqui perdui, Subsequie animi

177쪽

LIBER

eonturbatio: quae ut Stestis placet: esse conturbationem: metumiangustiorem animu facientem: ec difficultatem in rebus agendis prae/Itantem . Huius perturbationis duces exercituum uacare debent. de Epicrates disseruit: exercitus quasi animal quodam est homini per simile: cuius caput sit Imperator: acies instructa pectus: ac thorax pedites: manus equites: aurem pedes consequens autem erit: ut sicut conturbatio comoto capite: reliqua membra nullum inicium praestare queunt: sic perturbatio duce omnis fluctuat exercitus: periclitatur ac perit: expositus quoq; fortunae est: veluti nauis reflantibus uentis contrariis: Si gubernator ab ossicio suo cessat: nec clauu per fluctuumotum sorti animo huc atq; illuc impellit . Magnae quidem constam tiae est: ut Plutarchus memorat: aduersis non comoueri: dc animi aD sectum i subitumi motu ex uultu non prodere . Vnde Maro: Spem uultu simulat praemit altum corde dolorem . Et Cicero i itaq; inquisens nuna dimitebor multa me ad effectum bonorum consiliorum: de simulasse inuitum: & dissimulasse cum dolore . Sic & Darius: ut Curtius de Atius scripsere: cum bellum aduersus eum gereret Alexandere aduersa enim omnia sibi nunciari semper aequo animo pertulit: eg cia Eunuchus quidam transfuga: uxoris mortem: quam unice dilexerat pandere uellet: & facie ac sermone trepidaret: nel prae timore mustatare auderet: vultus tuuslinquiens nescio quid ingentis portessit -- Ii: sed caue miseri mortalis auribus parcas: est enim saepe calamitosis consolationis: solaminisi non modica portio paras: fortunam is . remi agnoscere suam

init liber Decimus.

178쪽

VNDECIMVST SI PLERIQUE PLACIDISSIMUM

genus uitae ut quod in re publica administranda vcrsene tur instituisse: in qua maxime perutiles sint: N priua tim etiam se facillimos praebent omnibus . Sed quia or/be ipm noxiis animalibus uacuum: qualem Cretam hi/storici tradunt: inuenire non liceat . Reip . administratio: quae odiuaut inuidiam: aut contentionem inimicitiarum scecundissimos esse eius non genuerit: ut inquit Plutarchus: hactenus non sit comperta

sed si aliud nihil ipse saltem aimicitiae inimicitiis nos inuoluut . Quod cu Chilo ille sapiens animaducetiisset: ut Diogenes disseruit: qui neminem sic inimicum habere dic. bat: interrogauit an nec amicum ha ret. Cum talem inquam rei Dublicae administrationem inuenire non ualemus: conuenire mortalibus: qui in re publica uersentur ranimi sortitudinem: tum etiam alia multa: quae ad ipsus animi magnitudinem Trtinent explorata habere: N a fortitudine se experres reddere . Siquidem: ut Cicero seribit: formidinem esse metum poma ncnrem . Sic Garamantcs qui habitant utina Nasamones: hi omnia formidant: di omnium comertium aspectumq; estu unt: ut Herodotus disteruit: Et cum arma habeant: nee alios Iacesicre: nec sibi illata vim propulsare: aut se ipsos defendere audent: SI in somnis cocutiuntur: N praelatim si aliquod sceleste facinus admiseriint: qualem Orestem poetae inducunt: maternis furiis inter quietem agitabatur. Sie etiam Nero: postq matrem: acerbius corrigentem petulantiam: libidinem luxuriamii itatem crudelitat visum peremit: uerbenis

materna specie:& accensis furia' facita urebae. Sic N Caius Caligula

noctu in somnis excitabat: nec ultra' tres noctumas horas quiesccbat:

N miris quida imasinibus vi abae: ut Suetonius comemorat . Hae opinione ductus Incodorus Bizantius: & pleri sensere simulachrata noctiimas apparitioncs: sapientibus num apparuisse: sed mulier/culis dc uecordibus atl aegrotis: qui per imbecillitatem animi: hae corporis assidua formidine quatiuntur: & inanestuanas ab omni ueritate alienas opiniones: entia quada sibi persuadentidc ea putant co spicere p allucinationis specie: quae no cospiciuia quae etia nusu sunt. Sed Vitelli' sanui Suetoni'autor estqui colentus hortosx umbra/culis:obliuiscebaἴ se Impatore esse hic aliqn rettulit: uisu sibi pquiete iuuene proces admodu: in coetu attolli: quas putam se post mortem

179쪽

LIBER

indigentem suturum: qui tamen unco tractas in Tyberis prolicitur. Vt cornelius differebat: ipsum dicere solitum: occisum hostem opti

me olere: optimum odorem hostibus suis praebere . Sie Galbae deliramenta: ut Plutarchus ecpier i scripsere: Thusculanam fortunam se conspexisse: minant i se erepturam sere quae dedisset: cum UOneri consecrasset monite: quod antea sibi uouerat: Nam mox ad Curtii Iaeum ab Ottonis militibus confossus iugulatust interiit . Et Tyberius Caesar conspexerat per quietem: ut Tranquillus meminite Apollinem mira: artis aduectum ei a Syracusis: quem in Bibliothoca noui templi consecrare destinauerat: non posse se ab eo dedicari. Sic Hannibal: cum Saguntum expugnasset: visum sta in somnis a

Ioue se in concilium deorum uocari: quo cum uenisset Iouemi, perasse: ut bellum Italiae inserret : ducemi unum ei e consilio da/tum: quo in exercitu uteretur: Tum ducem illum praecepisse: ne rospiceret: spreto monitu conspexisse: tum uisam belluam uastam: Mimmanem circumplicatam serpentibus omnia uastantem: percunctatus quid nam illud esset: Italiae uastitatem respondisse. Sic etiam ut Plutarchus refert: Marius secundum quietem hominem audire crebro dicentem solebat: dura sunt cubilia leonis . Sie N Cassius Parmensis qui Antonii partes secutus fuerat: ipsum inter dormi/endum: ab Octauio uictum esse: ut Plutarchus f Tranquillusq; mominit: eo ignauior factus Athenas aufugit: nocturnis etiam insomniis agitabatur: a militibus Octaui capite truncatur . Et Laertius de Theone Stoico meminit: q, inter quietem insomniis deambularet. Et de Periclis seruo Atheniensis: quem refert dormientem: per sum inum etiam rectum ascendere . Cicero asserit ad multa somnia falsa et immo obscura sertasse nobis: sed si sunt Elia quaedam: contra uero dicimus quae quidem multo plura euenirent: si ad quierem non onusti cibo: Muino perturbata&consese cernimus. At Plato: iubet ad somnum proficisci corporibus affectis: ut nihil sit quod errorem ani/mis perturbationem* asserat: cum ergo est somno seuocatus animus: ad facietatem de comestionem corporis: tum meminit pricteritop: prisentia cernit: futura prpridet . Iacet enim inquiticorpus dormientis: ut mortui: uiget autem de uiuit animus: quod multo magis siesct post mortem: cum omnino ex corpore cesserit . Homerus uero poetico more asseruit somnium a Ioue esse : omnius deos rex hominums

180쪽

VNDECIMUS

suauissimus morti proxime similis . Et Menander flammas mortis praemeditatio est: N omnibus ualitudo uitae dc corporis salus: & par/ua mysteria qui famem male sinis domat Et Comicus: qui dormiui litanter sine lucro dc cum malo quieseunt . Et Flaccus: somnus agrestium lenis uirorum no humiles domos fastidit: umbrosamq; ripam. Et Naso: Inscclix tota quicunq; quietare noeste: Sustinet & somnos prς mia magna putat . Stulte quid est somnus gelidae nisi mortis imago: Longa quiescendi tempora fata dabunt . Et Maro: Tum consengui neus laeti sepor pressiti iacentem: Dulcis 6c alta quies placidae simillima morti . Diuus quo Gregorius disseruit: ' cum semnia contin/gant: aut uentris repletione: aut inanitione: aut illusione: aut cogitatione: aut reuelatione . Cogitationes Enctiores coelestiorestuirtuosiorestsequunt semnia bladiora di delectabiliora.Hinc diuus Bernardus iturus in somnum aliquid tecum deser in memoria & cogitatione: in quo placide obdormias: quod etiam somniare iuvat: sic tibi nox de dies illuminabitur: dc nox illuminatio tua in deliciis tuis . Placite: in quiens obdormias in pace: quiestes Scite: uigilabilis t exurgens tacilis eris ad redeudum in diem: unde iam totus discessisti . Siquidem his ast,stibus aegritudo proxima est: quam Cicero nuncupat opinita

nem praesentem mali praesentis: in quo demittimontrahiq; animu roctum esse vidcatur . Secernit eam ab aegrotatione: ut Patritius inquit ne qua sit in uerbis ambiguitas: ut aegritudo animilucratiot aegrota ratio autem corporis . Aegritudinem/Stoici dolorem appellant: dc eis opponunt uoluptati: astoeunti dolorem esse irrationabilem animi eo tractionem: cuius species plures sunt: ut ipsi edocent . Nam & mis ricordiam animi aegritudinem Stoici dicunt: Et ut Cicero meminit: misericordiam esse aegritudinem ex alterius rebus aduerss suispiam: quae tibi non nocent . Vnde Athenienses misericordiam ipsam: non modo pro uirtute habuere : utrum etiam pro numine coluere: de templum ei erexerunt . Hinc Lactantius ipse non minus magnuiustitiae opus est: pupillos de uiduas destitutos:& auxilio indigentes: tueri atq; desendere: quod adeo uniuersis diuina illa Lx prae. scribit: quandoquidem boni quil iudices: ad ossicium suum iudi/cant ptinere: ut eos humanitate naturali seueranae messe nitaἴ . Na siegregiu est hoste abiicere: ut in t Valerius: no min' in laudabile instalices scire misereri Hinc Phocylides:enates mortale: di nautagium