Scientia Sinensis Latine exposita. ...

발행: 1687년

분량: 570페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

LIBER TERTIUS.

animorum motus sine motu strepituve illius qui movebat; non in ter fere, quam tacita occultaque coelorum Virtus, cum plurima petaficiat in terris, secretissima tamen est; & non oculos modb sedi

intellectam quoque mortalium fugit. His aliisque de causis nitomnino ipsius vara perquam gloriosias ejusdem vero mors perquam Iachrymosa, communi diuturnoque luctu, qui hanc conse tus est testante, fuisse ipsum civibus suis haud secus ac patrem suis liberis in. honore; nec aliter fere, quam blanda mater esse solet in deliciis α amore. Quae cum ita sint , quomodo tandem ad ipsum oueat pertingi ri Em non discessit procul a terris hyperbolis lavis ita 8 ρυῶ-catio, qua prima fronte suffer nubes ac sidera ebatur eferre Confu-

cium Naturae I ates excedere quidebatur', cum repriue -s, eximinue

popuἰι, quem is spleMter ac piaciae gubermuratam ceperat, aintistis ne termivis si a coiacissit. Itaque nihil his erit, opim , quod Lectorem -Europatio, utpote nou -πω candidum , quam bram Ium binondat.1. T. p. I. g- Ι. Hoc stes equentibus Paragraphis exponitis a in cipuli quod hi creberrime audiverant a Maget o suo , quibus maximὸ usi sine. artibus, in finirique primi Legsatores gentis Διασω, primique condito re nuru familiarum principum Hia, Xan , Cheu, quae tum voluerint

esse principia es qu si fundamenta pilisa δε- dum auri alii secedom.

tes, am issm res imperii non uno νιdem tempore a mrma tamen proste

usque ad annum hunc Is o. ia quippe simul vimura IF . annos numerant tres mera ilia aI .

Excerptae suns, sed compendio, plenaeque harum sntenti m exper- metum, princque auctoritatis codice Xa xim dictis , quod H i - citas , pr pria forum temporum fatu prodit. Xu Ri in pom breetis Priscorum quorumdam Regum huma est, praeciaris eorumdem documentis instruiti. Nos autem cla ritaιis aria exponemus ea, p- historici sunt e nens , aeter morem nostrum uberius aliquanao, quam colaus i , qui mreqvie mel praeterimit his tacitur, mel merbo tantiam attigit quia intel

geret Lectori si is esse notissima. Yao Stricae gentis Lensator de quo supra saepius meminimus UIN ' , si non primus , certe F dem celeberrimus , coepit amo ante orem aso. , imperimit annis r . His igitur nua timrum fluonum, domesticaeque gloriae labita nati e ,sed unius dumtaxat mirtutis a viem ttae, jam semor re resignaturus imperium in Xun, 'Uter excellantem prelaias, obedientiae, prudentiaeque laudem diu ante ab aratro , sit va, ad Imperιι socieratem quaario evocarat, hae seseum oratione cohontatus bic vit: O tu mi Xun, Coelum decrevit Imperii siuccessionem Diuitiam by Cooste

412쪽

existere in tua persona. Cum fide fac apprehendas teneasque ipsem medium. Quatuor maria/s laborent egestate.& inopia; coeli censius in perpetuum desinent. Macte ammis, verba sunt interpretis ὶ administer 1 s Dborari

meorum, curarum. Adest j- rempus, Mi in te unum curas omnes simuli, bisores resse eis. Ego hoc imperium a caelo quondam vi , , sium Wtioque Pristi Reges se per or. At nunc ejusdem istu tibi deferor caelos obsequendum : Favebit hoc tibi , si tuis sese faveris,si consilueris ,

inquam, saluti, commodis, g tranquillitari tu rum. Ponaeus Paete est, non inficior , res imperii ; curaeque sunt infinitae. Sua tamen singularum propria quadam ratio es con enientia est, quam messium vocamus, excessus omnis defectusque impatiens. Hoc igitur tene : Ad hujus trutinam expende exige res omnes ; si te iussique vis Oe beatos , florentes. quod si neglexeris consitium me- , , a media , quam dixi , via di esseris , iumens procul dubio calamitates alia ex atris s e, omnis haec regio, quae intra quatuor mama continetur, fame , inσια rerum dimexata , peccati tui poenas dabit. Verum jam nunc ego tibi denuntio , daturum te quoque,'quidem gravissimas s atque adeo dignitate caelitas etauia is perpetuum θυtiatum ari.

m. quoque verbis hujuscemodi ultima dedit praecepta ra , si ressori suo, in quem similiter resi vix Imperium, postquam id per annos quinquaginta felicitersius administrarat. Erat ρο stsi filius ι neglexist men exempla iscessens seu , , praecellenti sapientitae , maximissique meritis ipsius Yia, qui ingenus aquarum elumiones derim at in 'mare , IN

rium deberi censint. Υu poris tametsi messisti umborum insistens , neglem iliter filio, Imperium destinasset Regulo , sapientiae fama tunc celsbemmo : Omniaim tamen ad merira patris, minus quoque ipsius filii imperio remera digni accedebar. hunc, ubi vivere desiit pater, omnime opulus es proceres imperare miserunt: Ex γγ cum dignitas Imperatoria ad filios deiuri ae nepotes rem erit,ipsi Yu tribuitur conditoris nomen icondatoris, inquam , pnma famrlia Imperialium Hia dictae : quae spatio

a norum 3. numeravit Imperatores ιZ. ordine I ccedentes

Omnibus silentio praeteritis, agitur sequori paragrapho de Chim tam, conditore ae 'Principe familia Xam, Imperiatis inter miliassecundae. Sed antequam textum prosequamur juvat bis praemittere, quae de ultimo prae-redentis familia Imperatore Κie dicto in libro Regum seu Xu him rese-r--r:μ enim ea qua in textu ηομο asseruntur , melius intelligentur. Maxime illustris es Atiu de impio Κie Principe quem assere Imperii pinmas edi Vu vam Imperataris frater Cheu cum in oratione ad eundem habita ubi sie ait: Audivi Priscorum effatum quod sic habet : Supremus coeli imperator . dam dirigit immines placide & quiet. , non facie hoc Ppr Icceptionem alicujus corporeae vocis, sed cor hominis recipit quietam Duili bν Cooste

413쪽

LIBER TERTI Us.

quietam illam placidamque directionem, adeoque ferventer & line interruptione operatur : Atque haec supremi coeli Imperatoris inaterna directio, cum sit coetuus & aeo ualiter omnibus indita, quo pacto Rex Me ab ea excipi poterat 3. Sed enim Rex ne sepeliverat,s hoc est pessum dederat ὶ naturalem illam cordis bonitatem , neque ipsemet per se voluit sequi tacitam illam placidamque coelestis Imperatoris directionem, nihilominus suprcmus Imperator serio vereque illum dirigebat, sed Rex R e vcre constanterque illam subterfugiebat respuebatque t Attamen sirprcmus Imperator adhuc illum respiciebat & necdum illum a se rejiciebat penitus , sed in illum c a lamitates immittebat & prodigia, ut suum illi manifestaret consilium& intentionem, sic quidem ut fragore quodam & veluti tonitru percelleret Regem Dei. ut ita resipisceret sed Rex ne, nequaquam

noverat pertimescere aut percelli, neque voluit reverenter uti su premi Imperatoris voluntate ac favore, sed in scelera & luxus effrae nis ruebat: & quamvis subinde verba qυaedam insultantia & illusorias aut ut alii ) si mulata aut resipiscentis initar verba deprome ret; t eii coelum hujusmodi vel borum rationem nullam habuit,& audire, conlcmpsit tandemque magnum illius Imperium dc levit,& ex alto demisit commeritas poenas i atque ita Imperialis Hia ta 'milia finem accepit. Ita Clicu cum itina Ethnicormn interpretum praecipu/ςM 2Dn expositionem. Urgebatur tamen in dies a populo Regulis pius Princeps Tam octogenario major, ut se suosque tam ace=bo es diuturno feto impidsimi Regis Κie tandem exorieret : Ipse autem, ut erax timeas A svrcmum

Numen ejusique mandatum adeoque non audens non eid m obtemperare haerebat perplexus re incertus quid ageret. Auare Chum hoei, aliique qui Principi ὀ consiliis erant, eum de caesi moluntate securum reddunt a 2 caelo nimirum procreari populum cum aspectibus suis , quibus si non fila qui dominetur, fra ut ruinam sibi es Imperio per seditiones accersatrει ratio inandi quidem mim, necnon judicii es ingeπιι C latinia: in rei quis mortalibus a caeso esse: ab boe insuper ei gratatio is concessum animi fortitudinem ac prudentiam, qua tiberare possit Imperium periculo ruiaxa proxime jam imminentis o proinde obtemperet E co in moluntati: Misese equidem, eos, qui impie tractant iratus, F re crudeliter populum, a

caelo diu non conservari s eos mero qui venerantur G coeli Ieges , aeternum A Ego timeo supremum coeli impe

ratorem.

a Dumtaxat coelum creat populum cum passionibus suis. E Dumt Xat coelum creat ingenii ta

lenta.

D Coelum equidem impertitur Regibus fortitudinem & prudentiam.

a venerabundus obtempera coeli man dato ac voluntati.

ν Eum, qui indigne tractat spiritu, &crudeliter populum Regale, cinia

lum non conserVar.

o Qui adoraverit & coluerit coeli lea

414쪽

Uemare μορ-- erga se caeli moluntatem: cui equidem cum se u sis

ficere impius Κie detrectavem, adeoque seleribus scelera accumulaveris, per insignem vesaniam I molens fassere caelum, cujus erga se famarem non isse rum temere apud populum iactet; asseratque , se, tum demum cum Sol in coelo desinaret, desiturum , procul dato caeli minicis decreto , ω ψ-Fum jam nunc odi familiam ipsius K exitio adiactam videm Nec ignorabas scilicet, calum non ex privato L quodam erga familium Xam assctu dismore , 34sd mirtutis dumtaxat intuitu MeIuae Familiae Imperium contulisse r unica scilicet purissimamque mirtutem esse, qua coeli tam M propensam erga se attraheret moluntatem. Exinde eti/iei mindicique Fumiatiae de paria iam pace in accepta a caelo felicitate gratulantur omnes , sed sis micissim gratulaturi a domus Regia ; prorsus erim ut a matre Da infantulus ita es a caelo populus o benignis oculis G aspicitur γ pr tegitur 1 diu utique beandus nisi i emet per noma scelera P optutos ista annos sibi abrumpat, re accersat calamitates : quae non aliunde scilicet , quam ab hominum sceleribus solent existere; eas enim caelum infigit, ut Q manifestentur fetira et adeoque cum difficulter sugere quis possit ea mala quae per R scelera sibi ultro accersit, derimus nos mirtuti oporat, nee relabamur in peccata , praecipia cum, ut ita nos s geramus. crium i km. nomis idemidem prodigiis nos admoneat revocetque ad frugem.

gem, aeternum conseritabit c li vo- o Regale coelum amanter aspicit ac luntatem erga se ait uι alii ὶ coe- protegit eos qui sunt Familiae Xam. litus collatum Imperium. ν Omnino coelum contemplatur subit Supremum coelum fideliter juvat . di tum populum i ex iis quos indutistbditum populum di impius vero get, annis , alii sunt aeterni , alii homo ille Rex Ru excussit a se sunt non aeremi i at non est quod subiectionem. coelum abbreviaverit annos popu-x Familiae Ηia sunt multa scelera. Coe- lo , sed populum inter sunt quilum j libet ut extinguatur. per sua scilicet scelera abruperunt x Familiae Hia Rex Rie patravit sicea stibi viram. lera fraudulenter illudens supremo Q Coeli ratio ac lex est beare probos coelo. pessumdare improbos: ideo immi x Dumtaxat coe m non amat priva- sit calamitates in familiam Hiis , uelim i at eos qui coelum debite coa palam Orbi faceret ej is scelera. lunt, dumtaxat amat. R as centum infert ealamitates po-M Non est quod coelum privatim Δ- test quis effugere t ae, quas per sua

verit huic meae familiae mi dum- scelera sibi quis fabricat calamita taxat coelum adjuvat habentes pu- tes, non potest evadere. ram virtutem. s Si populus non sequatur virtutem, Μ Qui possident unicam dc puram vita nec subjiciat se correctioni scele tutem, possunt in se recipere coeli rum, Ccelum utique per portenta cor ac voluntatem , dc obtinere eum revera admonet ut rectifieee coeli perspicuum mandatum. suum animum.

Τam ergo Princeps postquam debellavit impium Κie , postremum Fa milia Hia Imperatorem profugum in Nanchao subi post triennium exut

415쪽

obiit nuximo o Usstud que puli, aparum coactus imperii fuer , .famque reriens ia aiatiran PO m Ho nan Pro tantas βα- , ibi 'quenissimis in remitus, maximeque celebribus Imperii totius in aeni mersepopulo orationem Tam cao dicitur J sequentem pronuntiavit, qua facti sui darus rationem coram supremo caelorum Imperatore, sic primum Osedior : O vos omnium terrarum incolae universi clarer audite, & in. telligite meum unius hominis monitum Ex quo tandem fonte purutatis profluxisse mortalium naturam quinque virtutibus, pietate, justitia, prudentia, fide, honestate instructam e A. principio nimirum solus ille augustus & supremus coeli J Imperator dum procreare coepit humanum genus de caelo contulit naturam istam, quae medii

rectissima norma est, in subditum sibi populum: quod si populus siue

naturae tot donis instructae pareat, fiet ut, quae omnibus eadem imdita est, perseveret immutabilis natura: ut autem possit populus placide pacificeque vitam institaere ex illa c. aelesti norma , dependet imprimis a persona regia quae suos assidue hortetur exemplo , doctrina, rectaque administratione ad illius normae observationem,

dic. Tandem coram caelo rationem facti sui reddens sic mosequitur : Ego parvulus Li submissionis ae modestiae gratiά infamem se dicit, annomm pum g octoginta senex ; ρο- humili domesticoque nomine suo , Li scialisee, utitur ὶ audeo adhibere nigri coloris hostiam taurum niger

color proprius erat Imperaurariae huius familiae in audeo etiam palam ac manifest e tionem dare facti mei coram ter maximo & augustissimo caelorum Rege & Imperatore. Sive, uti Colai sio re ductionaria Sinica exponunt coram augustissimi caeli & complectentis omnia tel iuris spiritu. Graviter, ac multis peccatum fuit contra caelum ab Imperatore familiae Hia r Non ausus fui ego condonare, seu non exi gere justas poenas. Viros sapientes Rc bene meritos; adeoque caelo. rum supremi Imperatoris cnaros subditos & clientes non ausim ego occulere, & non palam facere virtutes ipsorum ac merita' maximδ. quando ipsi singillatim conspicui sunt in Imperatoris supremi coris de s qua merba sit exponit Chu hi ) bona & mala caelum omnia novit, ac si ordine suo notata numerataque haberet singula peccata :Prorsus se videtur esse. Tu si quid habes boni, jam est hoc positum in supremi Imperatoris corde & animo : Ego si quid commis ro mali, hoc item residet in supremi Imperatoris corde & animo. Prosequitur textus seu orario Tam Regis y Quod si ego ipsemet, pro humana imbecillitate crimen aliquod commiserim , jam nunc sup-

lex obsecro & obtestor, ne fraudi sit damnove subditis; neque ha-

eant idcirco crimen omnes meae ditiones e Me unum scilicet, qui unus in culpa sum, supremus Imperator plectat. Quod si quicum. que ex omnibus meis ditionibus deliquerint aliquando, tum planὸ haec delicta imputentur meae peIsonae : Ea ego jam nunc unus exisDiuili od by Cooste

416쪽

11L SCIENTIAE SI NICAE

pianda suscipio : Nec recuso poenas ullas, ut qui unus Omnium maaxime sum reus, quando pravo cxemplo meo , & prava administratione ansam peccandi omnibus praebui. Et bactenus quidem Chim tam Rex sum Colai expianationem. an tum mero fuerit ejusdem Principis erga caelum seu se premum caeli Dominum restigionis studium cum insigni erga μοι pretate conjunctum , hoc imprimis quod Iubjicere hic liceat ex annalibus exemplo mirifice consim

mit, quod hodieque scriptis es Frmonibus omnιum celebrari solet, re nos quoque moce scriptis identidcm asserimus ad politice goti persuad-dum, non indignum fuisse dιvina o infinita majestate hominem fieri, ει --ἄtimam spontaneam pro humani generis state aeteres , Per septem annos inquit textus J praegrandis siccitas , extitit

scilicet. An seiri fames a Verica quam testantur acra litterae In unia. verso orbe praevaluisse i. Ironologis discutiendum relinqui syIs qui Astronomicae rei praefectus erat , significat Regi , non jam

vitulorum aut ovium tanguine ut moris erat sed humano dumtaxat placari caelum oportere , si quidem tantis malis remedium ultimum quaereretur. Cui Rex Ego , inquit, caelum deprecari volo pro meorum salute & vita r Quod si hanc ipsis adimens humanum effundam languinciri , utique jam mihi ipse adversabor : Quin potius , ut saluti meorum consulatur, ego unus sim victima. I lec mora i Sacrificium tui caelo facturus prius in secretiorem locum, de more, sese abdens per triduum jeiunat ; ac dein veneran km capitis sui canitiem nonagenario jam major, & una barbam radi tque --

gues praescindi iubet , summi scilicet luctus indicia r Ad currum deinde bigis albi coloris s lugentium is esὶ jungi imperate ipse ovinis indutus pellibus currum conscendit; totaque aula pari cum luctu comitante ad locum Sum tin hociest, mororum sylvam dictum J contendit : Hic pro salute siti populi & Imperii, coelo futurus victima, collem 1 3bit , subit autem, quo victimae videatur similior, manibus pedibusque reptans s ut aliqui fico tint) hinc sublatis in caelum oculis supplex idem precatur, ne ob suos unius in regendo defectus . populi totius salus & vita in discrimen veniat e Exinde sibi uni quid quid forte peccatum fuerit adscripturus, & ad quasvis paratus poenas , de sex rebus praecipue quae L . litteris continentur j ex caelo quaesivit. i. An forte sua gubernandi ratio careret debita modera tione & aequitate 3 1. An suo deessent ossicio subditi rh. An sumptus in Palatium & rerum ad hoc spectantium essent immo diei 3 . An faeminis gynecaei sui luxu vestium & modestiae neglectu peccaretur

s. An munera in judiciis , an item fraus & avaritia in commerciis regnarent λ. 6. An in Festis de Cantibus detractioni cuipiam aut mo.

rum corruptelae daretur ansa Memorant autem Scriptores omnes

rem lane dignam admiratione ; fari scilicet vix desiisse pium P xii cipem Diuitigoo by Corale

417쪽

opem, cum repente magnus coelo imber decidis; qui huid quia erat inici Soli per aliquot leucarum millia L Sinicarum intellige i largissimε rigarit: quam pluviam magna deinde fertilitas mox conse cuta sit. Porro de hoc tam memorabili & optato successu musicani inst1tuit ipse Rex dictam , quod idem sonat' ac magna pro- rectio, seii maplum quid a coelo videlicet obtentum.

ri cisti mi iac cycii ac anno 38. hoc est, anno ante christi ara, Innimperemtis Chim tam anno septimo, aetatis verasse anne obitainis septimo. Bina haec oratio tam clementis ac pii Frinapis , centum ammi W amplius ante Musin es legis tabulas ; tor eteia ante renui amis coram omm populo pronuntiata , conscripta , num param cti tisatin, quam miguerit tun temporis in hoc ultimo Oriente natura Daenotitia meneratioque supremi Numinis; de cujus justitia pn, identi, que delictorum quorumvis consciί ram praeclare sentit ac loquitur iste Prinops e fiant nunc, nihil imm agnovis dicant praeter inanem mutumaque Mnem aut in aum inanimem, aut caelum isiud quod eon diesonesia

Eiem noctemque in cit, qui putant tantum fidei tribuendum es Atheis quibus m D mere carcis ac insidis interpretibus , qω imperante familigSum ordF- decima nona, adeoque septingentis circiter de bis mulariuoms, quam νυπ-trata ista, fuerint , cn perunt impiissimis erroribus primis meritatem; e, luci tam candidae avemales tenebras uderunt. Sed ad textum, unde longius aegressi sumus redeamus p. i. f. i. A secunda tam ita deicendit ad tertiam dictam, cujus normam administrandi Imperii copiose depictam in libro maon, paucissimis lila verbis attingit. Fundator hujus familiae filii qui imperare coepit anno ante Christum tui. Non alia familiarum Imperialium florentior ista fuit, sive cultum spectes &majestatem, sive Principum S annorum numerum. Annos certe nu meravit 873. Imperatores vero 31. Princeps ergo , quem dixi, totius

familiae, Hu vam, postquam debellato limpio cheu i cum quo tandem oecidit secunda familia ὶ suscepit Imperium communibus populi procerumque suffrastis sibi delatum , item post vota , solemniaque sacrificia Imperatori coelorum, reliquisque spiritibus terrarum prae sidibus rite persoluta uti pluribus refertur in libro I im g. ν

mimum quidem arma omnia, machinasque bellicas collegit ac reclusit: tum custodias & carceres pandi jussit, ac reos criminum diamittit Omni denique studiora industria conatus fidit opitulari po puto, fame, inopia, variitque calamitatibus laboranti r Eos interliti quorum tia signia quaedam extiterunt merita, maximis augens honoribus opibusque s sic ut veristimer dici queat, quod domus haec Imperatoria obeu in exordio & fandatore suo habuit quidem, exercuit que erga omnes omnium suarum ditionum homines magnam & inusitatam liberalitatem & beneficentiam. At longὰ tamen maxuna Di iliroo by Cooste

418쪽

erga cos omnes, lai a fidς , probstate, sapientiaque maxime com mendabantur. Itaque optimis quisque tunc fuit diti vi , amplis simis, inquam , honoribus 4 iamplissimoque censu institietus &ot,

ς. . Verba sunt -Imperatoris : Quamvis, inquit, dent complures admossim propinqui familiae Xam; quibus adeo jure qumdam stirpis Regiae, primaeque nobilitatis deberi videntur praecipua

quaeque munera di dignitates: quoniam tamen pleriqueeorum non

Irunt Comparandi cum aliis, iisque plurimis e familia nostr1 criti spe ctatae fidei, probitatis , sapicntiaeque viris ; certum Mihi est hos

potius, quam illos adhibere consiliarios & administros rerum mea rum. Instructus autem praesidio tot optiniarem, si nihilominus in himetiple defuero . nec poenas expetivcro de impio cheu, nec in solentiam asseclarum ejus ,. licentiamque, uti par est, compresseim

Luna certe non unius tantum inertiae locordiaeque reus agar Sed de

multitudo subdito Mn meorum quicquid peccaverit ; tribuetur id uni mihi vel maxime; tabesque&damna totius corporis, in meum unius caput justissime recident. . L Ps. Is ergo cum teneretur adeo salubri cura & metu, nec rutarus esset, quantum vitii irrepsisset in I. empublicam ante omnia plurimum studii vigilantiaeque posuit in ponderibus ac mensuris adcequitatem normamque prsilinam revocandis. Examinavit item te ges amnes & constitutiones , tam, eas quibus ossicia , ritusque &jura civium, quam quibus res, artesque Musicae continebantur. Ad aulam quoque & dignitatem pristinam. revocavit erexitque dejectos& affictos sub impio cheu Praefectos Urbium & Provinciarum , a que ita renovatis & constitutiis praeclare rebus, quatuor regionum, id est, totius Imperii administratio optatis limum cursum habuit. 3. 4. Idem restauravit eXxinctas ao impio tam satrapias , legitimisque Dominis restituit. Revocavit ac perpetuare instituiti per vetustas ac nobiles , sed jam succisas ac prope deletas Priscorum Primcipum prosapias ex stirpe nobilissima mam ii conditoris Monarchiae Sinicae; nec non Legissatorum, T scilicet, Xunde , oc Prin-eipibus familiae Xam proxime praecedentis, oriundas. Qtarum misnium posteros dynastiis ornatos, amplo quoque censii locupletavit, revocatis etiam variis dignitatum titulis , , cum, Fe, si , Nam hoc imprimis agens, & vehementer optans ; ut tam illustris maxumorum hominum progenies non tantum ipsa quam diutissime s reret sed memoriam quoque majorum seorum maximo cum splendore, & usitatis cum ossiciis muneribusque parentalibus rite pieque conservaret; adeoque mortuis quoque parentibus , filiorum tamen pietas & observantia semper viveret ac perennaret. Erexit praererea admovitque gerendae Reipublicae jacentes ac latitantes viros virtute Disiligoo by Coosl

419쪽

μ sapientia insignes; sed qui ultro dignitati siuae renunciantes , ex si periore itu tempestate. perturbari Imperii, ad otium privatae vitae,

ceu portum , cauti perfugerant. Hune aurem in modum constitutis optime rebus Imperii totius, 'lutus subdidit sese ultro, & ex animo ; edque promptius voluntates suas ae studia cum stladiis optimi PLincipis Omucs conjunxere, quo felicius sibi cum illo jam com nire, ceu membris obsequentissimis cum dilecto capite, intellige

bant

f 8. p. a. s. t. Ad extremum quae circa populi sui gubernationem

valde cordi habuit memoratus Imperator , & magni ponderis ac momenti essio duxit, tria fuerunt: Subditorum annona , ut semper affarim esset earum rerum, quae vulgo sunt ad vitam sustentandam necessariae r funera & exequiae, ut debito ritu modoque peragerentur i Parentalia diique, seu honores funebres & solemnia quaedam sercula statis asini temporibus in memoriam defunctorum parentum ac majorum offerri solita; quibus admonerentur filii gratae pietatis& observantiae erga parentes etiamnum superstites , quando videbant eam erga progenitores jampridem demortuos tam accurate staliciteque exercCri.

. S. 2. Exposita Memater ea gubernandi methodo, quam tenueruAt Yaol - Mn d. gotis Lusatores, necnon Yu, Tam, Vu, amditores trium semitiarum Principum, penes quas per tot saecula θmmum jus Diis comesaiano tandem, eos pro ratione quidem temporum aliquantulum inter se istimo dissupas ; merumtamen in nudis rN ' arte tineis suos es consen

rudi amplificanssique Imperii, try in substantia i arum rerum , fuisse

quam simillimos. Compleruntur autem similitudinis hujus summam qua- tuis litteris, quibus totidem minutes Regia exprim-tur. Sic aiunt igitur: Princeps si munificus erga suos, si magno libernique animonerit, coeli instar protegens, & complectens omnes, & telluris instar sustentans, nihil interim faciens inclementer, avare, serdidEltum is obtinebit omnes; omnium scilicet admirationem , amores omnium, di studia, & voluntates. Si fidem servet ac veritatem, ab omni fuco, mendacio, fraude semper alienus; tum subditi sine ullo metu vel cunctatione innitentur ipsi, & se suaque incorruptae fidei Principis committent. Si vigilans, impiger, sedulusque fuerit in avertendis damnis publicis, & commodis tuorum procurandis; nec quidquam unquam negligat aut contemnat; tum habebit felicem exitum M persectionem rerum, quascumque tandem sescipiet; amamtissimis vicissim subditis, quidquid operis publici forte Imperatum fiterit, impigrὶ, sed uid , constanter perficientibus. In exigendis poranis ac praemiis conferendis, si rectus, si aequus omnibus tuerit, nec quidquam tribuat privato vel odio , vel amori, tum gaudebunt subditi, &aeqvisilino Principi omnibus in rebus alacriter ac promptὸ

420쪽

morem gerenti Et hae quidem dictorum quinque Principum fuerunt artes, hi nervi, haec firmamenta, quibus Imperii tanti molem tam filiciter ac diu sustentarunt. Quidquid autem a folio septimo hueus. que commemoratum est a discipulis consutii, eo potissimum fine est

commemoratum, ut posteris constaret , cio strinam magistri sui, quam

ipsi maxime propagatam volebant, a placitis & institutis priscorum Legissatorum T n & Regum minime discrepasse. g. 3. Discipulus quilani quaelavit ex si dicens, qua ratione quis: piam poterit recte administrare Rempublicam, Coincitur respondit: Qui magni facit quinque bona , & qui removet quatuor mala , is poterit recte feliciterque administrare Rcmpublicam. su cham rursus ait: Ecquae dicuntur illa quinque bona Consurius respondet: Guiabernator Reipublicae beneficus sit, & tamen nihil expendat, absit.

matve. Subditis oneri sit, di tamcn non sit odio : Desideret, & lx mcn haud expetat cupide : Sit magnus , sit beatus ac florens , α tamen non egeratur superbia & fastu : Scverus & gravis sis, M in men non sit asper & truculentus. p. 2. I. su ebam Laconico Magistro responsio non satis peree

pios inquit, ecquid, obsecro, significat illud, bencsicus sit, &niri hil expcndat. Conficius respondet et Constanter obsecundare , &s vere iis rebus & artibus quae subditis lucro sint , commerciis &Agriculturae scilicet, aliisque liu uscemodi, & sic eorum lucra procurare ; solerter tuendo & conservando communia illa coeli terrae que beneficia r quo tandem fiat, ut magna sit ubique annonae viliaras & rerum copia r Hoc nonne revera est esse beneficum & tamen

nihil expendere vel privatae rei vel publicae 3 Similiter si habeas de

lectum eorum qui pares sunt ferendo labori & oneri; oneres illos dumtaxao; si habeas , inquam , iustam & accuratam rationem loci, temporis, aetatis, & virium cujusque ac facultatum , quoties .cumque imperandum est aliquid oneris operisve publici , ecquis tunc oderit vel imperata vel imperantem Quae juris alieni sunt , appe tere . nefas ac turpe est : At vero si desideres expetasve veram virtutem , adeoque si tam laudabilitor expetitam , feliciter adipiscare veram illam virtutem expleasquc deinde numeros illius omnes quomodo vitiose cupidus sis, aut censeri talis queas Si Princeps inter satus illos tam secundos fortunae faventis constet sibi ipse, & non attendat magnopere ad frequentiam suorum , vel p.lucitatem , ut hanc scilicet aspernetur, illi deserat aliquid : Rurius si non atten dat magnopere gravisne sint momenti an parvi res eae quas habet perficiendas ; sed pari fer. cura res aeque . minimas atque maximas constanter tractet; nullusque sit, quamvis humilis & abjecta con

ditionis homo, quem audeat habere despectui; qui hoc modo sibi

imperet, seseque contineat, nonne quamvis multa pace, opulentia Disitiged by si

SEARCH

MENU NAVIGATION