장음표시 사용
31쪽
Cathagin Naitatis lis ιεν is debilitat- atque abactin, eonficien ria eonvιctin, reticuit. Introductud Statilim cognovis manum, O signum suum. Osandi tabelias Lentulo,, quasivi cognosceretnasignum. Annuis. st vero, inquam, ignum quidem notum imago aut ιm,clarissimi viri, qui amavit unice patriam, ct civesμos et qua quidem te a tanto Icelare etiam muιa remo νε
id sunt antecede tia, &consequentiat Resp. dicunis
tur a CIcerone ranc. c. a. ct Aristor. de ex. s. quae. eum re necessario sunt conjuncta , ut illa antecedant, haec consequantur. Sic vulnus cordis mortem antecedit, a ima bellum, culpa poenam: poena vero culpam sequitur, l-- lum arma,mors vulnus cordis. . - . Quanquam adverte quaedam dici etiam antecedentia, quae probabiliter tantum,& non neceuario cum re conjunguntur ; tuncque pariter consecutio est tantum probabilis. v. G. flores edicit haec arbor, igitur probabile est studus ha
Fac argumentum ab antecedentibus: Resp. tu natus es h mo ; igitur moriere. Ille magni sceleris est reus;graviter igitur a justo judice plectetur. Nemo fere saltat sobrius, nisi sorte insanis r sedi ille saltat. ergo vel non est sobrius, vel Insanit. Ita Cic.Pro Μuraenanum. it. nemo θνὶ saltat Fobrius en forte insianis: neque in
his vine, neque in convivio moderato,atque honeso. Ince e μυι convivii amoeni Dei, multa um delisiarum comes s m, remasatiatio. Tu mιhi arripis id, Cato quod necesse est omnium vitiorum esse ρ remum: retin uis illa, quib- remoris,hoc viatium omnιno esse nonpotes. Nullum turpe convivium . non mor non commessatio, non tibado . non su με ostenditur. Eti mea non reperiantur,qua voluptatis nomen habent, quaque mitiosa sunt, in quo ipsam luxuriam reperire non potes, meo tammbram luxuria reperturum putasZ
Idem pro Milone num. 24. callida narratione ostendit. probabilos Clodii insidias ab antecedentibus , I. transtulit Clodius praeturam , quam petebis, in sequerilem annum: a. . juvis
32쪽
3uvit eo etitores, Milonis, ne hic isto anno, se praetorsi esset Consul. 3. quando istud impedire non potuit, Ilitonem statuit occidere, id palam saepius professiis est. q. Coepit o casionem. itineris, cum multo comitatu servorum: s, L cum pugnae elegit aptum, ante fundum suum: atque a tergo Milon em adortus est. Fac argumentum a consequentibus ' Resp. dies est ' ergo ortus est sol. Est fructuum ccipia: igitur Fssorum I r Oc. pro RaeexmUm. 99. H- tabella vobis dabituri judices ,non da Elaeeo dabitur sanιm: dabitur de ducibin , auctorab quo eo servanda civitatis; dabitur dis omnibus bonis eivibur ι dabi-tiar da vobismetipsiti labitur de liberis vestris,da vita,da patria. vi salute eommuni. Non furieatis in hac causa de exteris nati nibus , non dasoriis : de vobis, ac vestra Rep. judicatis. Idem pro domo sua probans adoptioncm patrici1Clodii esse conistra jus sacrorum, affert mala quae sequerentur, si quivis e ' patricio plebeius seret, num. 3 7 Probate, Pontifices. genres adoptionis : jam omnium μι ra interierunt, quorum c orismos esse debetis :jam patriciuae nemo relinquetur: eων enim quisquam velut tribunum ρώbuso fieri non ticero ρ angustiorem sibi σὲ petitionem equiarus,rn sacerdotium chmpossit venire, quia patricio non sit Dein, non veniret ut cuique aliquid accideri quare commodius sit esse puberum, simiti ratione adoptabitur. Itaque popiam Romanuis brevi tempore, neque regam sacrorum,
qua flamines, nee salios habebiticte.
Ouid est eausa Z Resp. eausa est id, cujus vi aliquid se.
Quot sunt causa Resp. Aristoteles. Lib a. Phse.
. 3.quique secuti sunt eum, quatuor secerunt .'mate riam ex qua res est: formam per quam est: emcientem,a quasi: finem propterqdem sit. Tametsi finis in deliberando praes dat, primoque inutiniatur: Deinde forma, tum efficiens sequuntur; attamen inestectione operisque actione, materia prima est: tum efficiens & forma consequuntur 3 Itaque is extremus est.
Quid est materia Resp. jam dixi,est id, ex quo aliquidi fit aut componitur: ut marmor est materia statuae, argentum pater ,corpus hominis, '' . Quin
33쪽
Quomodo argumentamur a materia 'Resp. corpus mo
tale est; igitur ipsi mens inrisortalis dominetur. Multa signa gemmis & auro cηlata sustulit Venesi ergo gravia serta commisit. Vide haec passim In verrinis. Menalias Ecloga 3. Virgilii e pocula ponam fagina, calarum divini opus Alcidemontis. Contra similiter Damoetas: o, nobis idem Alcidemon duo poeula fecit. Ovidius 2. Metamorphoseos: Ret a solis erat sublimibus
Id est forma Resp. est causa, per quam res est id,
quod est, & a caeteris rebus distinguitur. ut animus est so ma hominis, est enim causa, cur homo sit homo, & a caeteris rebus disterat. Sic Domus,sic navis, sic terrae, sic ignis,caeterarumque rerum sua sorma est, vel naturalis, quae a natura; vel artific1alis, quae ab arte proficiscitur: haecque potata est in certa quadam figura externa. Quomodo argumentamur a forma Resp. mors non est timenda, quia animus nostre est immorta Is. Ita Cic. pro Sext. num. 47. An mihi ipsi, ut quidam putant, furi mors a quo animo oppetenda 8 quid tum' mortemne fugiebam ι an eraso ulla, quam mihi magis viandam putarem y nesciebam inser sapient imos hi mines hanc eontentionem fuisse, ut alii dicerent animos hominum sensusque moνte rosingui; alii autemst m maxιme mentes sapientum, ae fortium virorum, cum corpora excessissent, hentire ac vigere 3 quorum alterum fugiendum non est carare sensu ; alterum etiam optandum mebore esse sensu. Et i. ossic si considerare velimin, qua sis in hominis natura excellentia diguitas,inteogemvi,quam sit turpe diβωε- re moltitιe, deticate, ac molliter vivere, quamque honestum
sit parcὲ . continenter severὸ,βbriὲ Argum.pro sorma artifici li vide apud Ciceronem Uerrina 6 mim.ubi describitur Dianae statua apud Sagestanos posita ab Asricano, quam Sacrilegus Verres abstulit. Quid est effetens ' Resp. essiciens causa est, a qua res fit. Quomodo argumentamur ab emciente Resp. sicuti
multiplex est causa emciens, ita multiplex argdmentum. Alia eli procreans, ut Deus, parentes. Argum: mundus a Deo Parente rorum creatus est, igitur omnibus numoris absolu-C tum
34쪽
tum est opus. Virgil. lib. 4 AEneid. Non tibi riva parens
naris, nec Dardanus Author, perfide, sed duris genuit te cautiis ..hus horrens Caucasus, Hyrcanaque adnarrant ubera tigres. 2Alia est conservans, quae rem tuetur, ut lex civitatem. Et in officiis Cicero docet gloriam comparari amore, gratia, favore civium, & opinione virtutis: eandemquc rebus iliadem conservari. pro Cluentio : leges sunt vinculum hujus dignitatis, quastuimur in Rep. hoc fundamentum libertati hic fons aquitatu : mens oe, anim- ct consilium O sententia civitatis posita est in Ietibim : ut corpora nostra sine mente, siceiviim sine lege, fluis partibuου ut nervis ac sanguine uir non potest: letum minissri, magi ratus: legum interpretes, judices: legum denique iriirco omnes servi sum- , uo liberi esse possi
Alia est interimens, ut sebris, intemperantia, propina tio veneni &c. Cicero pro Flacco respondet Laelio, Phrygem ex intemperanti ossi ficorum este mortuum : facis i ia-ste, Lali, si putas periculo nosero vivera tuos contubernales'. prasertim quod tua negligentia factum arbitremur. Homini enim Phrygi, qui arborem fici nunqaam vidisset Alcinam morum obiecisti, cujus mous te ex aliqua parte relevavit; edacem anim hos'item amisiui. Pro Cluentio : Opransem uxori,a Cluentia cum ipsepoculum dedisset, subito ista in media potione exclamavit, se maximo cum dolore mori: nec diuisus vixit. quam locuta G; nam in ipso sermone hoa, ct vociferatione mortua est. Alia essessiciens,vel sola,vel cum aliis. Efficicns cum .aliis est princeps aut ininistra, aut adjuvans: ut in navi gubernator gubernationis est princeps, nautar&remiges sunt minittri.& adjuvant. Hos efficientis modos & solius,& principis,&adjuvantis Cicero pro M. Inarcello expressit,cum malitares Caesaris laudes, cum multis communicat , quia sit a multis adiutus: eique soli totam clementiar gloriam attribuit, quia solus ejus author sit & essestor Nam belΤιcas laudes flent quidem extenuare verbis, easque detrahere ducum, communicare cum militibin, ne propria sint imperatorum: ct eεγιe in armis m litum virtus, locorum opportunitas . auxilia sociorum, cisisses,commeatu3, multum juvant. Maxιmam vero partem
qua uo jure fortunasibi vindieat: O, quidquid est prospere
gestum id poene omne ducitHum. At v ro huj- gloria, C. G-ser, quam ei paulo ausi advius socium habes nemιnem. δε
35쪽
rum hoe,qua tumeumque est,inquam,tuum Nihil biax issa
laude centurio, nihiIprafectus,nihil ephora. nihil tu/ma decerpia. Ruin etiam ilia ina rerum humanarum domina Fortuna.
in sim se florietatem gloria non ossera : tibi cedit: tuam esse totam ct propriam faterum Alia est quae efficit aliquId suo motu , consilio, natura, ueconfessio estCiceronis pro Ligario: Sucepto bello, jar, gesso
etiam magna ex parte, nulla τι eqaRu , judicio meo ac volun
tale ad ea arma pro fritin sium, qua erant sumpta contra is . Sic Phaedria incontinentiam suam confitetur in Eunu Cho Te rentii : O indignum facinus i nunc ego o, istam scelestam esse. O me miserum sciens, ct radet, ct amore ardeo , , pruiuens, sentio,vivus vidensiquepereo, nec quid agam, scro. Alia est, quae emcitiinpulsu alterius, vel ex necessitate, vel ex casu fortuito. - Ad impulsum pertinet causa moralis, quae rem quidem non efficit, sed movet ad rem faciendam , ipsique tribuitureflectus : sic ille censetur causa moralis homicidii, qui homicidium persuasit. Ille dux causa victoriae, qui licet non pugnavit, tamen milites animavit , & instruxit ad pu
Necessitatis causa hoc modo sumItur, indefensione Lia uarii ad eos excusandum,quiPompejum secuta essent: O mi ἐν quidem ait Cicero si proprium . verum nomen nostrἡ mali quaraturinatalis quadam ealamitas incidisse videtur improvidas hominum mentes oecupavisse: ut nemo miraeri de bear,humana consilia divina necestate esse superata. Pro causa autem haec est deprecatio pro eodem Ligario: Ignosse pater, erravit, lapsu est, non putavit:si unquam posthac. Et paulo post: erravi, temere feci , poenitet, ad stimentiam tuam confugio delicti veniam peto, ut ignoscas oro.
Quis est finis Reip. sinis est, cujus gratia aliquid sit. ue domus finis est usus , belli pax, hominis beata vita. Quomodo argumentamur a fine t Resp.homo est fac iugad beatam vitam: non ergo ut gulam satiet, aut sese ad res humiles abjiciat. Cic. Plutip. 7.sipace volumuη frui, bellum gerendum est. si bellum omittim μου, pace nunquam fruemur. Rursus Philin. S. qua eau a justisr s bella gerendi, quam θν-vitutis jeρuso Z in qua etiamsi non sit molestu dominuw,tamεs posse si velit. Pro Ligario Tuberonem urget a fine armo rum, contra Caesarem susceptorum : Luia enim, Tubero, C A . tuus
36쪽
tuus illa distriam in aria Pharsalica gladius agabali Luis sa
sus erat armorum tuorum. qua tua mensi ocula Θ man- ar
animiZquid cupiebast quid optabas. cc ausae autem sinalis pronuntiata sunt tria. Palatium Eloquent. de inveni. tia i 3. Punc . Is. I. qualis est finis sive bonus, sive malus, talis est res, quae per se ad illum ordinatur; ut si honesta est scientIa, honestum erit & illius studium. a. Qui finem expetit, ea debet amplecti, vel rem vere media, quae ad illum conducunt vel obsunt:ut visRhetoricae praecepta assequi l tibi studendum est, vitandumque iners otium. 3, Ex negatione Causae finalis negatio Effectus
colligitur, hoc est, si possit ostendi nullum suisse homini, propositum finem aliquid faciendi, probabile est non fecisse. Contra ex fine dispe concluditur effectus: Ita Cic. probat Miloni insidias secisse Clodium , qui sperabat illo interfecto multa bona se habiturum. num. 32. Eusnam igitur pacto probari potes , insidim Miloni fui. Clidium t satis est quidem in
illa tam audaci tam nefaria bellua, docere. magnam et casε
sum, magnam θem in Milonis moras positam, magnas uralitates fuse. uaque .c. - l
Gid sunt Effecta ' Resp. sunt ea, quae sunt ona de sau
sis. Cicero in Top. Quot sunt Estectorum senerat Resp. totidem ut causarum, quatuor: est enim mus effectus finis, emcientis , S formae & materiae. Effectus finis est opus vel actio ad finem consequendum suscepta. Effectus formae est ipsa a Gio,quae procodit a sorma , vel est opus consequens sormam. . G.intelligere, ratiocinari,est effectus animae ration lis,seu formae hominis.
Effectus materiae est quod ex materia fit, ut gladius est es, sectus ferri, si sit ex ferro Emcientis denique efLctus est id quod ab illa sit : v. G. domus est effectus Architecti. Quomodo fieri potest argumentum a singulis effectIs causarum t Resp. colligendo ex effectis causas, earumque vim, aur praestantiam: Nam effecta,ipsis causis notiola sunt,
37쪽
ne propterea hic locus effectorum saepius usurpatur ab oratoribus,quam locus a causis.
Ergo argumentum ab effectis causae finalis est: Reai delectum habet militum, legiones conscribit, Duces co vocat; Rex igitur bellum meditatur. Socrates ad vesperam contentius ambulat ; igitur quot melius coenet, obsonat ambulando famem. Ab effectis causae emcientis Cic.lib. de senectute r aeri pite optιmi Adolescentes, veterem oratιonem Aristia Tarenri. magna imprimis, O praelari viri: qua mihi tradita es , cum assem adolescens Tarenti eum Maximo. Nullam eviraliorem pestem, quam corporis voluptatem homιnibus dicebat a natura datam, cujm voluptatis avida libidines semere , , effrenare adpotiundum incitarenrur. Hinc patria proditioves,hιnc rerumpub. eversiones, hinc cum hostibus Handestina colloquia nasci dicebat, nullum denique Icelud , nullum magnum facinus esse, ad quod fuscipiendum non libido voluptatis
impelleret ; adultfria vero, , omne otium nultis aliis ide-eebris excitars, nisi voluptate, eumque homini sive natura mma quis Deus nihil mente prastabilius dedisset. hine divino mu . nari,ae dono nihil tam esse inimicum quam voluptatem, nesonim libidine dominante te erantia locum esse omnιno, nec inmoluptata virtutem posse consistire. Ab Estectis causae materialis r Corruptioni sumus obnoxii ,ergo componimur ex corpore. 'Hinc Virgil. Georg. 3. inseri nihil nobis essca corpore, nisi diuturnam mutationem, S miseriam. rima quaquε
dies miseris mortalibus avi prima fugit, 'beunt morbi, tristisequesenectuου, Ab Effectis causae sermalis. Cic. lib. I. Tuscul. mentem
homini, quamvis eam non videm, ut Deum non vides, tamen ut Deum agnoscis ea operibu3 6-:sic ex memoria rerum, inventione , , eeleritate motus , omnique pulchritudinamιrtutis. vim vivina mentis agnoscito.
Et postea lib. s. sic enim Princeps ilis Philosophia disserebati quatis cujusque animi asse civi esset, talem uini esse hominem: qualia autem homo ipsa esset, ratem e vi esse orationem, orationi autemfacta simillima actis vitam,
38쪽
Loci extrinseci varie a variis appellantur. Cicero in Top., partu. testimonia vocavit, Aristotcles & itidem quandoque Cicero di Quintilianus probationes inartificia
les dixerunt. Agricola ι. I. c 2. mavult esse pronuntiata. Quia scilicet hi loci ratione Inventionis sunt extra oratoris artem probationes ab illis desumptae non ex visceribus causae , seii ex rebus ipsis, sed remote & ioris eruuntur: Quare authoritate niti debent. λQuid sunt praejudicia Resp. sunt cum in simili vcl ea dem causa aliquid aliquando judicatum est, aeuinti Lib. s.c. 2. ut pro Milone; Negant intueri lucem fines e ei, qui Mahominem occisium fateatur: in qua tandem urbe hoc homines stultissimi dissutant i nempe in ea, qua primum Iudicium ricapite vidit M. Hora. ii fortusimr vira. Et pro Cluent. Luid tum erat omnium, qui Scamnandro condemnato non jubicium de Oppianico factum esse arbitrare- ury quid est ilia damnatione iudicatum, nisi venenum, id. quod Habito daretur,esse quasitum, .c.
Ibid. pulcherrime commendat auctoritatem ac sententiam eorum, qui prius de Creverunt. num. I97. Ac ne ex
facto Iolismsapientes illos judicetis, hed etiam ex omnibuε ipsis quod ii sti . rint rectissime ac sapientsime factum probetis. Suis P. Octavio Balbo suenio prudent or ure peritior sis, religione, oscio diligantiον autμκ mor commemorari potes 3 is' Oppianicum non absolvit. Luis P. Considio constantior ne is quidem absolvit. Lualis Ῥιν Iuventius Pedo ρ qualia L.Cau-B-ZqualisM. Basibus quorum nullius senteniιά est Oppiamein absolui Q. ct c. Intellige cx Quintiliano praejudicia duobus confirmari, similitudine rerum de quibus quaeritur, & judicum auctoritate. Reselli vero dissimilitudine, aut actorum inciuando negligentiam, aut de infirmitate personarum querendo, . contra quas erit judicatum ; aut de gratia, quae testes, judicesve corruperit,aut de invidia', aut de ignorantia ; aut inveniendo quod causae postea accesserit. Quorum ex Cicerone exempla non subiicio, ne fusior fiam.
39쪽
Quid est fama seu rumores Resp. em testimonitam multitudinis , quae habet auctoritatem i nn adstia' ,rrenterE
vcl nimia credulitas: alioquin his ductus ramann infirma tur. Est enim, Inquit Quintilianus Lιb. s.c. 3. saepe sermo sino ullo certo authore dispersus, cui malignitas initium dederit. incrementum credulitas : quod nulli non etiam innocentissimo, possit accidere, fraude inimicorum salsa vulgantium.
Cic.pro Caelio: At fuit fama quot quisque issam est vera potes an tam maledica civitate 3 vicinum θω mulieris miraris male aurisse, cuju3frater germanin sermones introrum e gero non priuit ' 3. de . Es hominis ingenui . se tibem aliter educati, veste bene audire a parentibus, a propinquis, a bonis etiam viris; ct futura post mortem fama, etram detracto usu, consulendum s. 'Quid sunt tabula, Rese sunt scripturae; vel publicae,ut leges vel prquatRut testamenta NymRξMm inril. i. s.c. s. Argui festmerim Isimimi sui us Athyres. haereditatem
igiturladire potest. Cic. pro,Cluent. tabulis Rerru fidem abrogat propter tituras nu 92. Et Verr. . Negat eundem Verr. . quidquam e suo expendisse ad Cybeam navem aedificandam, quia id nusquam publicis tabulis proditur. num. 46. Jam 1 legibus valida argumenta sumuntur, ut pro Milone: Luod sduodecim tabula nocturnum furem quoquo modo , diuturnum autem si se telo defenderit intersei impune voluerunt: quis es qui quoquo modo quis interfectin sit puniendum putet, cum vi-Hat aliquando gladium nobis ad oecidendum hominem ab ipsis porrigi legibus 3 Et ibid. paulo post: Est enim, judiera non scri pia sed nata lex : quam non didicimus, accepimus, legimus: verum ex natura ipsa arripuimus. hausimus, exprosiimm: ad quam non d'msed facti: non insituri sis imbuiisumm : ut si vitans in aliquawinsidias, se in vim, in tela aut latronum, aut inimicorum incidissu, omnis hone ratio esset expedianda
Quid sunt tormental Reis sunt quaestiones quibus verita extorquetur. Arist.Rhet lib. i. e. is RuSt;ὶ Io. 's. 7.'zr Cic. pro Milone num. 6 o. quaestIoncs,servorum, refellit a pers na Appii qui deridetur, L a modo quaerendi non legitimo: Age vero.qua erat aut qualis quassio them ubi Ru οὶ ubi CasicaZClodius insidia, fecit Miloni ' fecit : certa crux,nultisfecit: sperata libertas .Et proCluent.num. I 6. Sassiam crudelitatis insimulat, quod iterata quaestione Nicostratu servum diu tor-
40쪽
serit: Itese inserius multa de quaestione habet, num. I 82Catecu periculola est&stepe sallax, quae tormentis exprimitur consumo vi enim doloris,aut cruciaruum metu quis adactus falsa dicet Idcirco hoc genus argumenti non satis. 6 mum, nisi post quaestionem rursus Interrogatus reus sibi co
stet in robus dictis. Quid est jusjurandum' Resp. est assirmatio religiosa, qua aliquid . quasi Deo teste, asseritur; proinde servari debet,
vel hosti. Aisot .Rhet. lib. I. Suintil. Lib. F c. 6. Sic. Cic. de fide & conitantia Reguli locutus 3. ossic. Num iam vineulum adstringendamsidem jurejurando majores arctim esse votae ut . id indicant tiges in duodecim tabulis, in Heant sacra, indicant foedera, quibus eriam cum hoste demnis eiιών sides: indicant rationes, animadversione que Censorum, qui nulla de re diligentius,quam dejuνejurando juricabant. in argumentis ab hoc loco maxime spectanda eit pei sonae ju- rantis vel probitas, vel impietas : veri limite namque est eum,qui in aliqua re semel sit improbus & mendax , etiam In aliis sceleratum & perjurum sarphis futurum. Deinde huc pertinent promissa', & pacta, quae inter aliquos conveniunt. Cic. 1. Philip. Audebo etiam obligare fidem meam, P. C. vobis populoque. Rom. quod profectὸl cum me nulla vis cogeret, Deere non auderem , pertimesceremque in re maxιme peraculos
opisionem temeritatis : promitto, reeipio, spondeo C arem iam semper fore civem . qualis hodie sit, qualemque eum maxime veste, es, optare debemu6. Pactum autem est apud Virgil. Eclog 3. Pis ergo internos quid possit urerque,vicissim experiamAr ego hanc vitulam, ne forte recuses, bis venit ad mulidiam, binos alit ubere faetus. dvono i tu dic mecum quo pignore certes. Quid sunt testes ' Resp. sunt qui de re , quae in controversiam vocatur, voce vel scripto testimonium scuunt. Ar . Lib. I .e. I s. Ruintit Lib s.c.7. Porro iis testibus fidem negatamus,in quos cadit perturbatio, ira,Odium,vindicta,pecuniae syes, audacia,vita.& mores impii: praetcrea non auditur te stis In sua cause,nec absens in alicna,nec in domini causa se vus, nec in amici amicus. Fidem Vero adhibemus sis, qui sunt probae vitae, vel testes oculati, vel auriti, vel jurata.