장음표시 사용
71쪽
Hispani negant. Galli Absscure dιcunt, duro sibi
Luxemburgo, in hoc O reliquaseontroversias dimissuros
dardi Fanum Gallis adjudicaverat . Negantibus Hispanis, suaque opponentibus jura, arma illata Inec antea ab apertis oppidis capiendis diripiendiLque cessatum, quam victi malis Uirtovio concesserint. Flagitantibus deinde, ut si quid aliud ad se pertinere arbitrarentur , semel expromerent ; aliquod se pacis bono perpeti malum posse : intolerandam vero esse diuturnam eorumque mansuram
arbitrio solicitudinem imminentis quotidie mali; anceps responsum datum , quod statim de Chyniaco circumpositaque ora tradenda Metensium Iudicum pronuntiatio consequuta est. Et tradidere Hispani. Sed Alostum cum triginta circum o pidis deinceps postulatum fregit invictum patientiae robur, quo adhuc ad asperrimas plagas obduruerant. Illud Galli idcirco repetebant, quod, cum dudum a mis captum in potestate habuissent, nec ullus ejus restituendi fieret sermo in Noviomagensibus actis; sibi dimissum fuisse interpretabantur. Quamquam reponebant: Hispani, cautum ibi, ut immunita oppida s& erant hujusinodi, quae petebantur) adpriastinos redirent Dominos . Anceps Iudicium erat , & in alterutram partem dissicili verborum sensu , hominum favore distrahebatur . Interea mussitar Galli: se, dato sibi Luxemburgo, ea oppida, Mquicquid reliquum in controversiam venerat , diamillaros . Id ubi Hispanis cognitum, timor subiit ne quod desiderio praeceperant, re molIrentur . Ita que ad tanti momenti propulsandum periculum .
72쪽
conscribere milites , curare pecuniam , implorare Sociorum Finitimorumque fidem. Non unam pe
ti urbem , dicere , sed in hac una quidquid sibi reliquum Belgii sit; quod illinc, nemo ignoraret,
prope spiritum ac Vitam ducere. Non enim alium excipiendis ab Italia Germaniaque auxiliaribus C piis , quibus adhuc extremum provinciae casum vitaverant , patcre aditum. Prospicerent animo, communem rem agi ; nam Belgio in Gallorum diti nem adducto nullam Finitimis fore salutis spem. Se se, ut videant, eniti ad impediendam regionis olim feliciss1mae, nunc ad extremum miserae pr fligataeque servitutem ; verum aliena destitutos ope tanti non esse. Proinde colligerent se se, ac reputarent: Adversariorum protervitatem, auctam in dies impunitate violatae pacis, eo atrociorem in ipsos futuram , quo rerum prosperitas animos icvires additi Uerum Batavi Britannique, apud quos eae querelae deponebantur, seu non crederent vel par vi facerent, quae dicerentur ; seu omnia bello munora ducerent, nihil movebant; eaque negligemtia ab expediendo bellico apparatu retardabant Hispanos, gnaros , se alienis vacuos auxiliis coer
cendis Gallis impares fore ; seu hebescentibus animis in adversia fortuna. Quin & ossiciis Ludovicum aggressi segniter audiebantur ; quippe qui inique ferret, malle Hispanos turbas ciere, quam rem componere. Itaque legiones aliquot immise-xat, quae ipsorum agros late popularentur , ac
Flautinos ad arinina concitant. Britanni at B tavi a bello ab. borrent .
m bellicos appa ratus negle M.
73쪽
18 HIs TORIARUM 1681. Luxemburgo intercluderent iter ad commeatus, Luxembuetum quum id se posse , videri vellet . Et jam sepius t M p elusa paganorum industria, per ignota viarum quid piam alimenti submittentium, gravior in dies a nona efficiebatur , atque Oppidum prope interi-
Repente illiης, ' tum erat at illinc Copias decedere, & quid- nuper coeperant, quid per ea loca ab conlututa Noviomagi pace in
t e X , se M ditionem redegerat Ludovicus, audito a Tum Turcis petiis via cis bellum Caesari imminere , confestim dimitti jucturari possi iς. quod in sequenti anno contigit edixitque et
cotroversiras Bri. Britannici Regis arbitrio controversiis omnibus cum
medas divistitit. Hiipano ie nnem Impoliturum, ne moram, quin
Caesari opem daret, iniecisse videretur . Non defuere tamen qui proni ad omnem virtutis invidiam existimarent : veritum illum publicum odium ea deseruisse ; commodὰ , ubi vellet , repetiturum, eum flamma Turcici belli, vorando latius debaccata, non facile extingui potuisset. Interea Germani variis sermonibus agitaverant, quid facto opus Gemisi de re. foret ad cohibenda Iudicia Metis Milaeique insti- 'vana dis V dri tuta quorum sententiis tot iam a se se oppida
fretas liberati dolebant abjudicata; augebatque dolorem metus, Ala: armii nem ne noVis 1n posterum aerumnis conficerentur. Mul-
dum putant. ta in iisdem sermonibus de conscribendo exercitumentio facta; quin ejus inita comparandi ratio ex unaquaque provincia , dataequae singulis partes . Quippe e suae gentis dignitate rebantur esse, armis cum minus verbis valuissent) illatas , ut putabant , injurias ulcisci, atque in posterum prohibe
74쪽
re. Frequentior tamen, eaque Vicit, sententiaia 1681 invaluerat de controVersiis per Legatos finiendis Sed flat- ista. componendisque . Hanc Ludovicus ea conditione .pς Lega- proposuerat, acceperantque alii, si interim mane- In Id eum sistarent quae gesta forent. Dum Francfurtum ad Me-
num colloquii sedes uligitur , & post longas ambages inter Germanos convenit , ius Legationis in eo Conventu singulis Octovirorum, reliqum
rumque suae gentis Principum liberarumque Ur- tionibus dirarii.
bium, praeter Caesarem , fore; Rex , mora tem 2 --hiis, poris facta , plures silentio Copias dimiserat per Alfatiae loca , firmaveratque fiequentibus prae. diis atque omni re bellica Munitiones, quas , fablendo Vicinorum incuriam , ornandas instaura dasque diceret suscepisse ; simul in eos ex mentione ac spe concordiae induxerat securitatem, ne quid ho- et 'talis, stile interim suspicarentur; turpiter oblitos: nihil in Asaiamsub- cuiquam esse a potentioribus tutum, nisi caventi Ubi maturum visum est, nec posse rem longius traduci, quippe Legationes jam ad colloquium discesserant, ineunte autumno I egiones duodeci .n fuere tum militum millia e circumiacentibus piaesidiis in Argemtoratensium fines extemplo adducuntur . Duo c stella urbi proxima utramque Rheni ripam atque . Intrant σἔt interiacentem pontem complectebantur . Ea ut in ratensum ditione
pace , rebus pluribus amparata , Vixdum oppugna' eapiunt. ri coepta, voluntaria deditione in Gallorum potestatem concessere. Deinde milites Argentoratum admoventur , ferrum flammamque minitantes, ni-H a statim
75쪽
6o HIST ORIARUM 168 i. statim cedat. Cives improviso metu perculsi non .
arma expedire, non machinis instruere propugna- ὸcula, sed Legatos oratum mittere , quid sibi velleti hostilis impetus pacis tempore pacato in solo. Responsum: Urbem Alsatiae caput, Regi Ludovico Monasteriensi ac Noviomagensi federe debitan ejus nondum imperio subjici, iniquum videri . . re bonis auspiciis volentes lubentesque legitimum imperium facilesque conditiones, regiae in ipsos liberalitatis benevolentiaeque argumentum, accipiant, ac malint periclitari clementiam, quam iracundiam
Principis , cui nihil spreto beneficio durius , icaequior inde Leviendi ratio. Spatiuin ad delibera dum petentibus triduum datur, quo futurae potius deploratio servitutis, quam consultatio fuit. Nam 2 M' Velati ad declinandum fatale vulnus nec suae, nec in
praesens alienae vires improvidis suppeterent I pat cetque nihil fore medium inter excidium atquc ob - . . dientiamt pacti suas leges suamque religionem ia si ,. portas aperuere. Catholico solum Episcopo 1edes ac primarium Templum restitutum. Id enim Ludoviaco solemne fuit, aucto Imperio augere simul Veramini Religionem ε, qua pietate apud aequos rerum aestimatores lenivit sepius adversam ambitionis niamiaeque regnandi cupiditatis famam . Quae quidem tanta rei obtinendae securitate gella sunt, ut ReSRex is dissonis nondum allato deditae urbis nuntio iter ad obligan- .. , - ἡ dos secramento cives indixerit, ac statim arripue
ut ingenti pompa victoris in spectan; gratulatus
76쪽
fibi partam ingenio amni momenti praedam. Ger- IONI. mani, Postquam ea de re auditum est, variis ani- Germania ea de morum motibus impellebantur ; metu , ne lon FVR 'gius grassaretur eadem procella ; ira, ob nobilissimam Opportunamque urbem nullo negotio sibi ere-Ptam ; pa lore , quia minores fuerant inflicto vulneri declinando. Et haec omnia diverso quamvis consilio bellum suadebant. Attamen GenS na . . .
tura in furorem praeceps , de contra aliarum sagu tem spectat, σcitatem , qua se videat illusam superatamque, eo fe- MMD Ο ΡΗ
cior quo impar, suturauit se te, simulatoque pMcis desiderio Legatos Conventui, finiendis contrω versiis indicto, adeste jussit; eo usque rem disceptando productura, quoad ex Hungarici Concilii eventu consilium caperet, firmaretque dubiam , in Halislatur , quam inclinaret sententiam, mentem. Nam ς P seriisti adversus duos potentissimos Reges duplici simul im- rem est. plicari bello aeque grave ac periculosum Videretur; ut certa, ab alterutro abstinendum esse , sic utrum , sua magis interesset, gerere, pendebat animi , interim in Pannonicum tumultum intenta, quem d mum sedari posse, quamquam Turcae Dacique ei faces jam manisel o subjicerent , spe adhuc plurima tenebatur. Unde vero atrox seditio, & quibus a
Ctoribus inithum duxerit, ii longiu& repetam , ope rae me pretium facturum puto; quippe quam ce leberrima sortunae vicissitudo consequuta. se
rit 3 & rerum maximarum origo sibi saepius aperiente se fato posteris magna prudentiae
77쪽
6 1 HIs TORIARUM r 681. praebeat documenta . Pannoniae Reges latissiamis olim finibus imperitabant. Hungariae pro Ueteres η- is vinciae accedebat Dacia quae nunc in tres partes di viditur, adscito Moldaviae, Uallachiae, Transylvaniaeque nomine Servia, Bossina , Croatia, Mi Vonia , Dalmatia ; regnumque ab Carpatiis momtibus , quibus a Polonia Russiaque dirimitur, ad uΩque Adriaticum mare ; ab Styria, Austria , Moravia ad Thraciam Bulgariamque per amplissima terrarum spatia protendebatur. Gens ingenio, institutis, cor-
Gentis indoles. porum robore atque exercitatione bello apta dc ammis laeta, fastidit aeque libertatem ac servitutem,
utriusque artium ignara. Insita enim Procerum ac Potentiorum animis aemulatio aequatam auctorit
tem ferre nequit ; M unius imperium , si grave , respuunt ; si mite, negligunt. Hinc non rara apud eos defectio facilesque motus ,ut frequentioribus nuti tWH D la propemodum Natio fluctuaverit. Reipublicae sesema ad ipsorum mores accommodata. Nobiliores usebes suis legibus suisque Magistratibus parent. Orpidorum plurima in fiduciaria sunt Procerum potestate. Magna Concilii auctoritas 3 maxima Regis 3 qui tamen calatis Comitiis prisco gentis more cre ius populis moderabatur . Ab decimo reparati quib/νrau. Orbis seculo , quo Stephanus vir sanctissimus ac Superum deinceps honoribus decoratus, regia dignitatem Apostolicae Sedis munere in Familiam induxit, uni eidemque Domui per annos trecentos imperium commissum est vel benevolentia vel ob
78쪽
regnandi consuetudinem extincta aliorum invidia . Per duo deinde secula septem alias pervagatum F milias. postremo in augustam Austriorum Domum Q modo in
conces11t . Hausto enim altiS paludibus Ludovico Retus illat per Rege post acceptam Mohatiensem cladem, qua V Mi Hungarorum exercitus occidione deletus est, Fer- diuandus , quinti Caroli Imperatoris frater, cui Anna Regis soror ea nupserat conditione, ut e arescente penitus alterius stirpe, regnum in suam suae ve gentis ditionem concederet ; qua lege inimicitias acerbi il1masque pro imperio contentiones deposuerant; cum haereditatem adire vellet, obni- 'iacos Ioaηnestentem habuit Joannem Cepusianum Transylvaniae Regulum , Ualuodam vocant, quem magna Pr cerum pars Comitiis habitis mortuo Regi suffecerant. Quamobrem itum ad arma ; occupatae invi--εα η cem urbes ac munitiora loca ; divisisque popul rum studiis jacta discordiarum semina, quae non dum post duo fere secula exaruere. Vesvoda , cum Et fu rora
ad refraenandos Germanorum ImpetuS eum vires de- na.
ficerent, Solvmani Turcarum Principis imploravit Um da D-
opem . Ea confirmatus, Hungariae partem , quae ses opem im- sibi accesserat, pace sequestra retinuit. pactus ta- p φr t
men, iure bono ad Austriacos redituram se mor nando Austriata
xuQ, etiamsi liberos suscepisset, quos aliquo sollim ficit; conCQmitatu e Regis liberalitate donandos esse. Co ' 'njuge vita functo, Isabella, Sigismundi Poloniae r-ουε mortuo Regis filia, regnum pupillo suo Ioanni Sigismum Obella Frinum
79쪽
1 681. tia servare studuit. Is apertam sibi supetioribus amnis Pannoniam deseruisse dolens, datam iterum ejus
Is inducto er - occupandae occasionem tenuit ; fraudem, ut moris rem orizat Barbarorum est, meditatus . Inducto enim exerci-
P pilio p ης-- tu , praesidioque tutelae nomine validioribus oppi Data ipsi Transi dis imposito, Puerum in Transylvaniam, vix eivama jure M ' fiduciariam concessam , in Hungaria detrusit ; d/Austriati ob id tu barbaricae fidei documento . Austriaci , dyna- in Procem desim starum culpa, regni parte fraudati , severius in unde frequent i istos agere , hi exacuere domestici Regis desiderium. sedition . Hinc per intervalla temporum seditiones 3 relatisque perfidiae poenis aucta in Germanos odia , quubus recruduere animi ; paratoque a Turcis auxilio, sibi perniciem, Patriae servitutein , Regi molestias Fomentum addit peperere. Ad reliqua accessit Religionis dissidium; . ...' quo nullum avertendis a legitimo imperio me tibus praesentius venenum est. Falsis enim in Humgariam invectis Lutheri, Calvini, aliorumque placitis Cives in partes disicissi, repertique partiabus duces non tuendae Religionis causa sed dominandi cupiditate. Ita per varias ambages ad Leo poldum Caesarem perventum est, alternantibus, se s ue invicem provocantibus Germanorum severitate, Hungarorum seditione. In eum coniurave- νfimi, trep., Pyse rum potentissimi, clam primum Populariatam eo inclis. bus ad tumultus, Barbaris ad eos confovendos so-Mitatis 3 quod cum isti negarent, suspecta sibi plurium Conjuratorum fide , quorum familias u hementer ad hanc prope diem infestas habuissent s
80쪽
illi ad insidias se convertere, ferro, flammis, Veneno , qua commodius licuisset; mortem Caesari molituri. Sceleris patrandi causa non eadem omnibus , Petro virino repulsae dolor , quam tulerat Ilius Fr . sin Carolostadiensis Praesecturae petitione, uuamuuam Qq
haud vulgaria forent sua suorumque In rempublicam merita ; sed regionem Turcis finitimanta inquieto audacique homini credere, plenum peruculi, manente foedere, visum fuerat . Francisco Nadastio regni supremo Iudici augendae fortunae spes . Christophoro Frangipano, & Francisco R gotio magnae , quae ipsis cum Sdrino intercedebant , necessitudines, cujus ille Sororem, hic Filiam matrimonio sibi copulaverant. Unus tamen ab omnibus color obtendebatur, negata scilicet de rebus sacris opinandi libertas; arces externo mi- asis eau esto lite communitae ; sublata creando Regi, qualem--ερς ' cumque vellent , comitia , idque juris deletum ι ' 'quod vulnus Civium animis alte infixum nunquam profecto cicatricem duxit. Caesar , patefacta conia ramus, Nad juratione, auctores in vincula conjici iussit. C i. ιν tas'. pii Sdrinus, Nadastius, Frangipanus, crimenque fassi, capite poenas luerunt. Ragotius , aliique Procerum , quorum inter audaciores Stephanus x c., Tehelius Chermachi Comes, ejus Emerici pater, aliique Procere qui mox tantam Hungarici tumultus flammam, qua βpene regnum absumptum est, concitavit, fuga sibi consuluere. Singuli in suae ditionis oppida progressi, desperata venia serociorcs, populos ad ar-Ι omo I. I ma