Tractatus de irregularitatibus, et impedimentis ordinum, officiorum, et beneficiorum ecclesiasticorum, et censuris ecclesiasticis, & dispensationibus super eis. Paulo Borgasio Feltrense, ... autore

발행: 1574년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

Pari Sexta.

An excommunicatus a dele

gato ante diffinitivam, & post annum tulit dii finitivam ab eo possit absolui.

E c praetermittetur quotidiana ruaestio occurrens in iudiciis: lurit delegatus ante dissinitivi,

ex legi tima causa excommunicata durat iudicium coram eo per annum, Ac vltima antequam deueniatur ad dissini tuam nunquid ab eodem post annum absolui possitio: videtur casus, quod non, in dicid eret aliquaerenti, qui praefigit annum post sententiam ad exequendum. . in contrarium est veritas, ut dicit glo.in d. c. quaerenti, in verbo ante litem contest. α Tettio fulit, cum alicuit insta certum tempus causa committitur decidenda, quia, si interim excommunicat, post tempus praefixum non poterit absoluere, per ea, quae not. in ci de cauus, α in ciconsuluit, de om. deleg. Quarto sellit in eo, qui suspensus est a bos seijs conserendis per concilium prouinciale exeo,MM conser at indignis,nam huiusmodi suspensionis sententia non nisi proprii patriarenae, vel summi pontificis relaxari aut limritate potest, Vt no in c. graue nimis de praeia in fin.: Qilinto Allit in praelatot non sacerdote, qui

potest excommunicare, non tamen potestabsoluere absolutione sacramentali, nisi essiciatur sacerdos, ut incinuper, de senti excommum sed caue,quia non sacerdos delegatus, vel etiam ordinatius, vi sunt archidiaconi, de electi in episcopos, de confirmati diacones, & subdiacones excommunicant, 'absoluunt iudiciaIi ab lutione,non autem sacramentali, quae exigitur in absolutione , minori excommunicati ne, quae insertur a iure ex participatione cum excommunicatis: sed si iudex non sacerdos sententialiter suspenderet aliquem , participatione sacramelorum, ne uel eum absoluere:

haec Io.de Deo,sed nihil allegat. Sexto talit in excommunicato i quia no potest absoluere excommunicatus , sh s post e

communicationem fuit excommunicatus, Vt .

in c. i. de se n. nupta de idem desiispenso, ut in c. graue, de praeben .de idem dicas in dest dato ab episcopo,qui ab eo non potest restitui, α idem in sacerdote benedicente secundas nuptias, ut in d. c. te securi. nur. Septimo fulit in legato, it qui potest excommunicare, dum est in prouincia, qui postquam exivit eam, non potin absoluere.

Octauo sallit in incendialijs, t qui possunt

declarari excoicati perum, sed non absolui. Nono talit in sacerdotibus. tqui haereticis

ecclesiastica sacrameta ministrat, cic eis participant, qui possunt ab epo declarari excoicati, sed non absolui,ut in c. ex icamus, de haeret.

3 Decimo fallit in delegato, i qui potest exesicare, sed post annum finita iurisdictione non

potest absoluere, ut in csucren ti,de osF.deleg. 9 Undecimo fallit, cum excoicati l lata peri inseriorem confirmatur per superiorem, tunc enim a solo superiori relaxari potirit, ut not.inc.j. S: ii. de confirm. vii. vel inuti. quia omnia nostra Acimus, quibus authoritatem nostram in nrti muric cum apostolicae, de praeb. in vj. de C. de vel .iu.aenuc. . in omnibus, sed si Papa excommunicas leti inserior absoluere non pos sertivi in civenerabilem, de elec. in s. sunt enim notoria, ct in cipastoralis, de ossi.ord. in I.edoceri, & se alius iudex non poterit absoluere. sed contrarium videtur expressum in c. exstequentibus in fi. de instit .vbi ille,qiii tulit sententiam,absoluit, licet Papa illam c5firmas leti praeterea, ubi Papa sibi absolutionem no reseruat, ramaliis permittere, & relaxare videtur. G nuper, te sen. coni.& supra perdis ursum diximus, 'ubd in omnibus casibus episcopi possunt absoluere, & dispensare, in quibus Papa sibi insgnum superioritatis n5 reseruauit. Io Praeterea confirmati olnihil aliud est,quim

veteris, vel praecedentis iuris comprobatio, Mqui confirmat, nihil de nouo iacit. c. inter dilectas,de fide instrum.ergo, qui ante confirmarionem poterat absoluere, poterit&post,&potest. cum nihil noui est additum, arg.d. c. ex frequentibus, de instit. sed contra haec etiam odiponi pollet: quia si per confirmationem Papae

non alteratur res confirmata, talis confirmatio

est inutilis, & superuacua, cum nihil operetur, sed hoc non est verum, quia iudex,qui tuli t sententiam a Papa confirmarum,eam reuocare n5 potest.& sic confirmatio operatur effectum i reuocabilem, nisi in confirmatione Papa apposui siet clausillam, quam hodie cancellaria apostolica apponit in similibus, videlicet mandamus quatenus clericos,qui dictam sententiam damnabilem incurrerunt, nisi condigne satisi secerint, absoluere minime praesumatis . per quam Hausulam condigne sitissicientibus a solutio relaxatur excommunicatori: faciunt ad haec not in cap.j. & secundo, de confici uti. vel inuti. & in cicum in distribuendis, de tem- Poriordina.& de consecra.di .ij.c. fi.

Sed proveritate indaganda misset distingui.

ii tantaconi anteatio sit lata in modum constitutionis, an in modum sententiae. Primo casu credo elim non solum ab eo, qui tulit, vel conscmauit, sed etiam a quolibet cuiusu

352쪽

pars Sexta.

3 communicare es actus iurisdicti σn ordinis . o subnum. seq.' Vicarius Episcopi, licet non 'sacerdos res tu Mercommimicare absiluere.

Excommunicatus non potest

excommunicare.

municatus, i non possit ciccotrim

nicare quod idem intelligo defusi ε

ω, & interdicto. verificatur in c. diuimus. xxiiij. q.j.de, v ibi dicitur, te, & tuos bluendos, expono,& abiblutos esse ostendedos, dc no ligatos: similis expositio habetur in xij. C.deleg. haere. Haec repula unam habet mentiam, videsin

cet in eo,I qui etiam excommunicatus min ri excommunicatione, cum excommunicare 3 istactu, iurisdictionis,& non ordinis, ut in C. transmissa.deelec.oc in c. cum ab ecclesarum,& Doch.in cicum contingit. de sor. compet.&jo.in c. nonica. de sent. excom.& c. a nobis.

et primo. eo tit .vbi Host.& lo. And. post eum 4 dixit, v vicarius lepiscopi, licet non sit face

dos, potest octicare, de ab luere.& Barbatias in c. quoniam. de vita dc hone. eser. de in c. min ecclesjs.de maior de obed de glo. in cle. graui. in versi. erare. de celebri miissi de glo.in c. cum in cunctis.in s. inseriora.de elec. sed Host. in c. cum satis.de ossi. archid.videtur tenere catorium, cuius opinio in hoc communiter reprobatur. dc do.in cinemo episcopus.ij. q. t. deso. in cide person xi. q. . dicunt, φ excommunicare est actus iurisdictionis, de non ordinis, de idem dicit glo.in c. ex parte. de verbo. fgni. et tera de Cardinalis in c. cum ab ecclesar u . de ossi ordi.& in cinouit .de ossiciles. excomimunicatus autem minori excommunicatione potest exercere ea, quae sunt iurisdictionis, viditi sipra. de clario m.minist. per teran c. si celebrat. .lit .vbi patet,st potest excomunicore, ac consequenter absoluere, Ic haec regulariter plana sunt per tex.in d.c. verba Dei.de pio

nitidi .j.licet in quibusda castas aliquando aliter corrogat, ut latius dicam infra, ubi tractabo de ab tu tione a minori exesicatione, de ident sco de suspeso, de interdicto, ut etia latius dicam, ubi tractabo deessectibus suspensionis, ocide enectibus interdicti, ubi copios .

Nullus seipsum excommulab

i care potest.

Ex TA regula est, ' nullus seir

sum excomunicaret potest, quia alius esse debet, et illum excoicet . Ita st inter extat cantem,& excommunicatu disserat persona, sicut inter praese tantem, dc praesentatum, baptizantem, de baptizatum,ut de institi p. fin. Haec tamen regula fallere videtur,quia Pauci ius tApostolus videtur seipsum excolore ad Galath. ubis. ibi, si nos, aut angelus de coelo euangelizaverit vobis decimathemast. dcxj. quinii .iij. cisi quis praeest, ubi de hoc: ad idem videntur sinere canones, non liceat Papae. xij. quaest.ij. de c. nunc autem. xj.dist. Solutio.Nullus potest seipsiam anathematizare, quia nullus potest ligare, nisi minorem , t in inferior. xxj. dist. sed nullus est minor seipso, nec maior: nec par cum sit idemptitas in ., de in eodem non datur imperium in s mctipso. l. pen. si de arbit. ergo non potest migare, nec soluere. de ad illud Apostoli dicitur , v non est excommunicatus,vel excommunicatio, sed quaedam detestatio, vel imprecatio, vel ostendit se anathematizandum, si hoc faceret, de bene potest quis Acerris ostendere se esse exesimunicandum, qiiamuis non possit seipsum excommunicare. de secundum nunc modum loquendi loquitur illud. non liceat. nam Pa ra docet, vel potius excitat successorem suum. quid facere debeat. Ad cap. nunc autem dico, quod non loquitur.de sent. excommunicati vis, nec de sentidepositionis, quia non seruabatur ibi ordo iudiciarius: sed illi episcopi tantum monebant Papam ad renunciandum dic tes, tuo ore iudica cautam tuam, quando ex te iustificaberis, aut ore tuo codemnaberis.

ti is, an cumroaciens incidat in eandem pom .

353쪽

An Episcopus veniens contra

suam constitutionem ligetur poena in . sus constitutionis. E D quaero, pone, qu episcopus aliquid iust ἡ & necessario si tus

sub poena es tam unicationis,ital excomWnjςatio est iusta, &tenet: nunquia episcopus contransens suae constitutioni ligetur suo statiato, de constitutionei &Videtur. Qiliton, impio quhis quaestio sit f tua, &de casu indubitabili, qui statuens non ligatur suo statuto, & nemo sibi legem impo-hit. l.l. pen. ff. de arbit. Ideo dicunt Gram ma- atici , quod imperativus modus caret prima persona, ut supra dixi inter iudicantem, de ii dicatum. c. nullus. iii. quaest. iiij. & par in parem, M. c. innotuit. de eleel. ergo nec in se. Sed contra. quod quisque iuris in alterum sta tuit, eodem ipso iure utatur.iisquod qui ii iis in Rubro , & nigro, de in c. j. de inut. peti r& illud edictum locum habet inconstitutione. is quod qui'; iur. l. ij. in princip.S in sen tentia. ut in sine dictae legis.Sed eodem iure vii non recte diceretur, nisi incideret in sententia excommunicationis, sicut qui contras acii tyde dicit Aliis orentis, quod quidam dimis xunt hanc quaestionem insolutam, ipse aut enidicit, quod eius solutio potest elici ex eo, ma nullus poti est esse iudex t sui ipsius, ut iiij. q. iiii. c. i. &d.Lpen. is de arbit. de l. Iulianus. de iudi.& l.ille quo.*.tempestivum. Tad Trebas hoe soluto non videtur lassicere, ideo latius soluam infra, ubi tractabo, an excommanicans excommunicato , se sit excommunica.

rus, de de hac regula vide beatum Tho. in iiij tentiatum diuinctione xviis art. v. & si in c. qui merito. .quaest. iij. de glo. inc quotiens.j.quaest. vij.s V M M ME. .li tinctu φι modo non postem imicare. m. s. α potes laico committere excisi cum m. i3 Detiam cognitionem cuiusci causὰhurimis :4 Lucus potest ex commisso pan recipere purgo. tionem episeopi, siue ab episcopo.

s iudex saeculari in prohibere aliquem ab actu,

temporari.

Laicus n5 potest excomunicare.

EPTIMA regula est,m laicu inon possit excommunicare, verificatur in bene quidear eis maximo eph. Q scopus. vj.distinct. hi, licet dicatur, quia laico non licuit anathema dictare in ordine ecclesiastico, illud intelligo, si in laicum, ut e pressὰ dicitur de poenit. dist l. c. verbum Dei. i aere allegatum, ubi dicit Ambrosius quod ius soluendi, de ligandi iolis iacerdotibus permic)i inest, quibus authoritas, de vitis clauium

gradatim conceditur, iuxta text. in cap. in nouo. xxj. distinia.

Et in hac nullam inuenio sallentiam in cooz pore iuris, licet bene reperiam,quod Papalpotest laico committere excommunicationem,ut dicit glo. in c. praeter hoc. in . Verum.in verbo

ducibus.rixij.di.& idem dixit lo. And. in cap. ij. de praeben. in vj. in sua glo. in verbo laico. ecflo.inc.bene quidem. supra alleg. xvj. dist. ide sto. in taperuenit. vij. quaest. l. dc xxxv. q. v. s ad iisdem, & similiter cognitionem: cuiuscun ue causae spiritualis, ut not.in c.decernimus. eludi. de in caeum contingat. de arbit.&gi in cj xciis Alist.& in c. minam ij.quaestui ij. ubi 4 ex commissionempae laicus i recipit purgationem Episcopi, siue ab episcopo, S: idem dicit sto in d. c. praeter. I.verum. cxij.dist. Item res perio quod iudex t saecularis potest prohibere aliquem ab actu temporali, quam prohibiti

nem glo. in cad mensam. f.euidenter,in verbo esententia appellat excommunicationem,oc alia legai l. moris. si de poen. Videtur tame texapero ius probans, quod laici t possint excommutacare, de anathematizare. in c. si quis pecunia.

hcxic dist. de ibi glo.in verbo laicis in prima μsui parte, quam Abb. si L in suis repori

tis , quae compilauit, dum esset auditor Camerat Apostolicae antequam accederet ad Ccinctilium Basiliensemis I ab Eugenio Papa III Lxeportato decimo, incip.vide casum singulare. dicit ei te mirabilem probans, quod laici posta tanathematizare, & dicit ellie casum specialem in occupatione Papatus Do. Praepomus, alias Reuerendissimus Cardinalis Alexandrinus super d. glo. tenet, v tales sin t ipta iure e ccoinmunicati,& anathematizati, sed φ laici, α simplices clerici nullam habentes iurisdictio. nem pollunt tales denunciare,& declarare, seu publicare communicatos, & anathematizatus.& sic, qui declarat, nihil de nouo finiuAt

do intelligatur. a Sententiae nullitas nuta maior en , quam quapro- uenit ex defectu iurisdictio s. .

354쪽

Nemo potest excommunicari

non sibi subditum. REGvLA VIII.

,CT A V A , &vltima regula est, quod nemo possit ocona municare t non sibi subditum: veri sic tur per cij.xj.q. iii.sententia enima non suo iudice lata nulla est, Ma nulla maior est nullitastquam, quae prouenit ex desectu iurisdictionis,ut notitia escivi calu nnius. de re iud. de primo habetur I e. imprimis. ij. quaest j. vi peregrina.& quaest. viij.cap.j. dcxj. quail. j. in clericorum. Hanc regulam nullam exceptioneni pati in uemo, quia aut quis originaliter subest tuo iu- . dici, aut ratione domicilii, aut his cestiuitibus aut ratione delicti essicitur de iurisdictione tu .dicis, sub quo deliquit, ut in c. placuit . . Piij. iii. quaest. vj.& glo.iij. q. vj. in sum-3 , quae ponit casus, in quibus quis i meitur de iurisdictione alterius, & ponit tres versus. quos ibi vide. de C.vbi de crimi. agi opota aut h. qua in prouincia indirecte etiam incidit aliquando alterius dioeces anus. In sententiani non sui episcopi, sed alieni, puta si ego excom

munico citceces anum meum propter crimen ,

α parrochianus alterius ei communicat indulicio impartiendo sibi consilium, auxilium, vel tauorem, videtur in me delinquere, & e dem sententia tisatur, & non sententia can nis, quia tunc solum ab episcopo, vel proprio ius parrochiali sacerdote absoluetetur, ut in nuper.& c. si concubinat. de senti excommu hi cautem propter delimam ligatur sententia mea, & , me debet ab lui, Ac cum iuramen--. de parendo mandatis ecclesiae, iuxta c. nuper. de c. a nobis. .ut. ubi ratione delicti quis

appellatur subditus.

i Excommunicationissententi textrassitur ad alii hin chi uim in lindulgentis, et ratione. 2 Excom statis nos monacis,sed medicinalis.

Quare in indulgentia non fit

extensio sicut in excommunicatione.

Lx x Ri us hic quaero, cum sententia excoicationis textendatur ad alienum parrochianum, quare non similiter indulsentia, vel romissio, ut in c.quod aute. se pinu.

de remi dieit ibi glo. in verbo ut Prosint, quae est magistra, et hocideo est, quia utrobi ue c5sulitur animae,&ideo in indulgentiis illud obtinet, ut diutius quis amigatur pro peccatis, de

similiter in excommunicatione,nec commu

di nicatio test mortalis, sed medicinalis, ut ij. q. i. c. multi.&xxiij.q.iij. c. corripiantur, ut dicaliam rationem, videlicet indulgentia non trasit ad alienum parrochianum, quia episcopus in eum non habet iurisdictionem: unde sua indulgentia, vel remissio non potest illum s luere, ut dixi supra in pri ma regula: sed in senten--tia excommunicationis secus est,quia ibi ratione delicti esticitur quis de soro excommunicatis, ut in fin. de soro compet .vnde per hoc potest ipsum ligare, de soluere: unde incidit in sententia eius,& ab eo debet absolui , de quod ouidem prouisum fuit a lege ad poenam, non. debet trahi ad gratiam, ut in c. inter corpora lix de translati praelato. Hic consequenter quaero de tredecim quo stionibus, quae a praemissis dependere videtur, quae bene conueniunt materiae nostrae irregularitatis impedimentorum, S dispensationis,

de quibus tractare principalis intentio illa est. s V M M ARa Excomminicatio possit feria Praelato non exia

flente tunc in sua diares, des Mira in dioecesi existente, vel apriclareexistente in diores de subdito suo essente a sua dioecesi.

α subduusqvisse per dicitur quocimque ierit. s 'Paulus. Golus, quam iurisdictionem habuerit

excommunicandi.

Ephesus ciuitas gentilium.

Vbi Praelatus possit ligare,

RiMA itaque quaestito est, ubi pulatus possit ligate,& soluere, vis delicet an ubiq; existens, pone prilatus texistens in dioectit sua vult

excommunicare subditum suum extra dioecesim suam constitutum, nunquid potest Z vel econtra, Praelatus extra sitam dioec sim constitutus vult excommunicare subditusuum in dioecesi existentem, vel illum qui etiaest extra: de videtur dicendum in duobus vltimis casibus, quδd non: quia tamdiu episcopus in suos subditos iurisdictionem habet qua diu in sua dioecesi sunt. T de ossic. praesid. i. iij.& l. s. de iurisdict. om. iudi.& idem videtur di cundum in primo casu per eandem l .s. Sed contrarium videtur, videlicet quὀda liud si in sententia excommunicationis, qua

355쪽

3 set De Irregularit. dc Dispensat.

in alijs sentent ijs , quia illa quocunque modo

seratur seinper tenet , niti in casibus , quos initia dica, ubi tractabo,in quibus casibus excoicatio sit ipso iure nulla, in quibus nullus istorum videtur inprehendu ad idem facit in arg. rex. in c. episcopus sorte. xj. q. iij. item exemplum de Paulo,qui excomunicati it Corinthium ab sentem, vi iupra dixi,& transumptiuE. xj.q. iij. Solutio. Ad primum dico, quod praelatus intra suam dioecesim potest excommunicare sub .ditum suum, siue intra, siue extra illam existat:

et sussicit enim o, eius subditust sit quociinq; ie. rit, unde potest iurisdictione exercere. In alijs vero casibus dico,q, non potest, quia extra tetritorium ius dicentis non pariter impune, ut in c. primo,& secundo. de consi. in vj.& in c. nouit. de ossi.leg.& in l. fili. Ede iurisdici.om. iv. de bona glo. in c. suspicionis in verbo ad quos omnia.circa medium, leom. deleg. Et ad prininum ipsorum duorum casuum dico,q, illec

sus comprehenditur in illis, quod sentetitia a non suo iudice lata: quia in tali casu episcopus non est iudex,& c.ii episcopus sorte supra ait a. nihil sacit, quia intelligendum est de epicopo extilente intra suam dioecesim. Ad illud 3 autem de Paulo texcommunicante Corinthiuabsentem, dico, qu5d exemplum est salsum,

uia ipse non erat extra prouinciam suam, quao excommunicauit illum,&suser omnes ge-tiles extendebatur iurisdictio Pauli: unde in epistola ad Galat.c.ij. dixit,qui operatus est Petto in Apollolatii circuncisonis, operatus est& mihi inter gentes. ω in epistola ad IRomanos. j. c. quoniam diu quidem siue apostolus gentium ministerium meum honorificabo.&in epistola ad Timoth. ij.c. doctor gentium, in

fide, & veritate,* autem tunc, cum excomunicauit Corint bium est et inter gentes, arguitur per epistolam primam ad Corinthia in qua dicit se illum excommunicasse, ut in quinto cimi se

ab Epheso. sicut ibi dicit sto. Ephesus laute erat ciuitas gentilium: unde esi arg. quba inde omni unicauit: Cert E & si ponemur, quod

existens in Iudaea, ubi erat Petri iurisdictio e communicasset corinthium, sententia bile tenuisset, no enim erat localis iurisdictio eius , sed personalis,& super cunctas personas habebat iurisdictionem, super gentiles, non autem

super certum locum lantum : unde non vocat

se Apostolum Corinthium, vel Ephesianum, sed gentium. Praelati autem nostri temporis sunt certorum locorum, unde dicor ego de episcopis Nimosensis, licet Plinius appellet Nemetium,&extra locum nulla mihi competit iurisdictio contentiosa: locus ergo Paulo non

impediebat iurisdictionem suam, quonia ubique in personas habebat iurisdictionem. s V M N ME .i Iurisdictis contentios qua duatur. a Iudex non potest erigere tribunal, vel isdisialiter disponere mallem dioecesi. 3 iurisdictio voluntaria quae fit. Vrmon dicituis habere inrcesim. saevoluntariae iurisdietionis an delegarim t.

iurisdietio dicatur con

tentiosa, & quae voluntaria. Eo quia dixi supra,quia extra i

cum iurisdictionis non competit iurisdictio cotentiosa, quaeioquet dicatur contentiosa iurisdictio,& quae voluntaria,& quae ad utrar que pertinent. Potest di i m colentiosa ituris. dictio est,qua quis potest coenoscere,& iudinore inuitum , & ad hanc spectat citare, seu

vocare ad iudicium: excommunicare, contu maces punire, mulctare, testes recipere, dila

tiones dare, interloqui, disti ni re, de appellatione cognoscere, suspendere, deponere. Et si in cnouit .de ossi.deleg dicit,m ea omnia, qu*cognitionem iudiciariam desidera n i, sunt contentiose iurisdictionis: unde illa praelatus exercere non poteti extra sitam dioecesim, quia talis cognitio debet fieri iudice sedente pro tribunali .ii. q. iij. c.notandum.vers. si qui s. dc iiij. q. iij. spacium.vers. a iudice, sed in aliena dic a celiquis inon potest erigere tribunal, nec iudicilliter disponere, uti xcl. iij. c.episcopum, quia in sua tantum dioecesi habet iurisdicti nem, ut sipra. ar. xxij. diis. c. si quis episcopus. H. iiij. ii quis lita.& e de .aucto iud. pos

sid. l. cum una.*.pen. Cum ergo excommunicatio debeat fieri cum cauta cognitione, ut in cinen O.ij q.j. non poterit praelatus extra suam dioecesim excommunicare.

3 voluntaria vero iurisdictio idicitur, quae

tribuitur alicui a sua mera voluntate, ut m numittere, emancipare, adoptare, ut not. in

l. ij. U. de ossici praeto. Item legitimare, & om nia illa, quae causae cognitionem non deside rant, ut conferre beneficia, ut in cap. post electionem.de concess .praeben. licet aliqui dicat, re male, ' sallit in Rom. cur.in qua nullus p test conserre obreuerentiam praesentiae Papae, M sic hodie seruatur in is curia: ut vidi i nonullis Epis illiteratis, qui extra moenia urbis con- serunt: tum urbs inon habeat dioecesim, contra quos est deciso Innocenti j in cap. quia diuersitatem

356쪽

Pars Sexta.

diuersitatem. de concesspraeben. in fin. ubi expressὰ dicit, quδd etiam Romae, & in via benet scia conferri possunt.

quod sciquia, qui delegat imperat, ut deorucio delega. c.pastoralis, ct similiter dispensire: ct in hoc dicerem, quod dispensatio non fit sine cognitione cause, ut supra dixi in prima parte huius operis, & tamen est voluntariae iurisdictionis, ut supra dixi, ubi traelaui de dispensatione debita de permisia, & fit extra dioecesim dispensantis, &similiter confirmatio electi nis,arg.notiin c. ne pro defectu.de elecs V M M M. x Absolvereat excommunicatione an sit volunt et evele mitiose iuri imo nussistinguitivita a Pilationes euitania ubi periculi ades.

An ab luere ab excommuni- I

catione sit voluntariae, an contem

tiosae iurisdictionis.

, E D quaero, an a diuerelab oc municatione sit voluntariae , an contentiosae iurisdictionis, distinguo, an sit excommunicatus con- en tiose, aut non con tentios ἡ:ωtentioso, ut cum ex municatur in iudicio propter contumaciam, vel delictum, non contentiosὸ vero cum incurritur excommunicatio ipso itire.

Primo casti non fit extra dioecesim, secundis vero sic. Tarant a de mente fratris Q Remensis dicit, quod posset dici, quod utroq; casu posset

ficti absolutio extra dioecesim pericula excommunicationis, ut xvij. q.iiij. cisi quis su dente, & cinuper. se senten. com. dc c. sacro. . tit.& ad reprimendam. de ossi. ordi.& ubia cunq; periculum timetur,dilatior est vitanda, ut in c. Siracus xxxviij.dissi

suo iudice latam. Et de veritate. 1ium. F. O seq.α . doptio iniusta potest confirmari. ita essementia strui, vel faemina. 3 Nullum quod sper a pellaticiis cammari potest. 6 Ratum haberi non potes, quod meo inmmersum non Dit. ν uentia puta iuris habere quam Iacti. 6 TriMeps solus potes confirmare sententiam ouanusta est. fmnatiosam a Dico non nomine Di pi, an per

Vtrum per ratiliabitionem siui

i: iudicis Val Hi sentcntia excommunicationis a non suo imdice lata. ξ ' D A principalis quaestio est,

'uias. dixi, Psententia ansi suo iudice lata nulla est in utrum perratilia. - ς bitionem sui iudicis valeat sententia texcomunicationis i non suo iudice lata & videtur dicedum,st sic, arg. ix.q. ij. c. Lugd nensis,& iij.q. .c. hocquippe,& c. sonitanset ii .di. nam tactum falsi procuratoris ratu li dire possim.c. cum olim. leom.deleg. l. licet. n. le iudi.& electionem, quae nulla est possum a rata habere,c.φ sicut.de elec.& adoptio tiniussa potest confirmati. l. adoptio.is. de adopt. Ite sententia minae, α serui potest confirmari, licet nulla sit. iij.q. . ij. l. Barbarius. de ossic. praeto.& c.dilectus. de arbit.& per appellati a nem confirmari potest quodi nullum est. l. iij. s.filsus. sciem ratam haberi. Sed in cotrarium videtur tex. in c. ad n tam , de consue. ubi dicitur,m sententia a non suo iudice lata nullam obtinet firmitatem. Itemqdη meo nomine non est gestum, ratum haberetnsia ilium. l.si pupilli.= si ego. iis leneg. gest. & in regula ratum quis.in n.& instit. de autorita te tu in princ.dicitur, ' per ratibabitionem no consi rmantur actus, ubi praesentia desideratur. praeterea si per rati habitionem sententia oc municationis posset ratificari, sequeretur, φsbitentia nulla in odiosis reuiuisceret per rati- habitionem , di prius non suis let excommunicatus, quod est absurdum dicere. Solutio, dicas,quod sententia, qui nulla est. non potest rati habitione confirmari, quia se s tentiat plus iuris habet,quam facti, nee obstat illa lex iij. 3. fillius, quia ibi sententia lata sitit Isuo iudice, sed contra ius,&siasticit,qudd litigator credat se condemnatum ad hoc, ut teneat iudicium, ut in i putarem .ss.fam. ercisse.

O . t iamen iobis potest confirmare

sententiam,quae nulla est, ut iij.quaest. .c. hoc

quippe, qui di ipse mutat substantialia rei, ut in Lj.in princiC. de res ino. actio. alia autem , quae plus habent ficti,qu ni iuris, ut emptio , locatio,traditio, transactio, & similia possunt

confirmari, unde toti in cap. quoniam quin

quid. xvj . quest j. dicit, quod donationem

357쪽

3s4 De Irregularit &Dispensatio.

τ n factam 1 laico no nomine episcopi, test iai copus confirmare, & ibi glo.in verbo consensu dicit. φ ratiliabitio epit copi retrotrahitur, Atafirmat illud, piod perie inualidum erat, idem not. in c. cura pastoralis.de iur. patr.

aliena duris, peccare dicatur. Et ara ratificatio ad illa tuis. et Sistinguuntur aliqua capita ad hoc.

An liceat Episcopo exercere

Pontificalia in aliena dioecesi sine licentia dioeccsani.

ED quaero incidenter.quid in spia ritualibus dependentibus 1 merat voluntate, puta in ordinationibus

clericorum,dedicationibus eccle satum, benedictionibus,&rec ciliationibus cimiteriorum, confirmationibus puerorum, benedictionibus Abbatissarum ,: de monialium,&similibus, an ordinatist benedicens,& exercens talia in aliena dioecesi,&personis aliis subiectis peccet i de in illis siclocus ratificationi. , Distinguo, vauti talis exercens credit episcopum situm rarum habiturum, aut non dit. Primo casu postunt talia confirmari per rati habitionem,ut in d. c. Lugdunensis. ix. q. ij. Secundo vero casu, si non habet spem in rati habitione illius, secus, arg.l. si quis offerenti.sside solui.Sed vide glo. in clem. c. Archiepiscopo. de priuil in verbo, simili modo. . .

An sententia excommunicatio

nis nomine meo lata a non habet te iurisdictionem in subditos meos,possit per me r tisicari. Eo quid demum in sententia excommunicationis nomine meo lata 3di- cas,q, illam eam confirmare,&ratam habere secundum Tanaedum, sed Barth. Brix. tenet contrarium per rationem, quia sententia excommunicationis pure lata inconti nenti aut ligat, cum trahat secum executi nem, ut in cap. pastoralis. de appella. aut non

ligat , d tunc nimi est, visa pra dixi. . S V 2 1 2 1 Ag. I 'Mortui, an excommunicari possint. α 'ligio professus iuuenisspos mortem cum pe- , culio, non debet inter Dires,sed in serquilinio sepe . nec silario pro eis eri. 3 Haereticipoli mortem sunt inquiri, Creorum Usa exterminari. η Mortuus nissuli, armsi diuino examini. 3 Crimina C delicta morte extinguunsur, neque si

mortem accusantur.

6 Trurtui quo cais excommmmcari post in 7 Ecclesia non poteΠpeccan culpo abolere. 8 Excommunicasio ligat corpus, Mumam, qμ

modo.

9 Nortuus an baptiori st, sicut test ut ex m

ro Inuti rus angelii in illis verbis, quodUmq; EPueritis super terram, II Mortuus quomodo, quando , o quibus casi sposm excolymus cari, vel ster eius satu i

quiri. ax Es opinis auctoris circa hoc refertur,

Ain mortui possint excom- t

municari. Vccus si v E tertio principalia ter quaero Vtrum quis post mo tem t possit excommunicari:& vi detur dicendum,quod sic, cum cottariorum eadem sit disciplina, yt in c. hospiriolum tuum. xij. di .sed potest quis post mortem absolui, pariter quoque excommunicari, pro primo est tex. in c. a nobis. de sent. excom. α praeterea regula est,quod religiosus i professi, inuentus cum peculio post mortem no debet inter fratres, sed in sterquilinio sepeliri, nec oblatio pro eis fieri debet, ut in c. monachi. c. super quodam,&cicum ad monasterium. de statimona.& haec est excommunicatio,item in multis casibus post mortem interdicitur ecclesimo sepultura, quos dicam infra, ubi tradi, bo, in quibus casbus interdicatur ecclesiastica sepultura, & erit sub tertia parte rubrica: , ubi tractabo de ecclesiastico interdicto. Item post et mortem inquiritur de statu defuncti secundutus canonicum, licet secundum ius ciuile si tita bricane destam destinct. Qquia hetreiicii post emortem post uni accusari,& damnari, & eorusssa exterminari, si agnosci possunt, ut dixi s. de haereticis.β quoci inquiratur de statu desun .eti,habes t in c. omnis.qui fit. sint legit.& inclitetis. de rapi.& in c. si episcopum. xvj. q. , e

358쪽

sed contrarium videtur verius: nam ex quo quis mortuus est, diuino texamini reseruatus est, ut xxiis .diit.c.quorundam.& xj.q. iis . e. quicunque intra annis pacium, &xxiiij.q.ij. cap.j.

Item dixit Iesus Discipulis suis, Quodcunque

ligaueritis super tetram, de non sub terra, ut Matth. xvj. & . . Sed mortui sunt subterra, ergo non est data potestas ligandi mo tuos. unde Gelasius in c.segatur. xxiiij. q.ij.di- . cit, quM dominus indicto euangelio dixit soluendum, desunctum autem in tesatione numquam dixit alabluend. unde oll. ibi, in ve bo, de in coelis.& habetur de sepult. ex parte.&ς. san quod supra Riccardo filio Boreli. Itenis crimina t morte extinguutur.ff. de bo.eorum,

qui ante moriem . l. L nec accusatur quis post mortem, ut C. si reus, vel accusatus mortuus

mors interuenerit. Solutio.

Tanet edus dicit, quod post mortem potest

6 ouis excommunicati, & excommunicati ollis Det in eo virtutem sirum quantum ad hoc, ut ab aliis evitetur, sicut haereticus in vivente, de leguntur multi sanctorum patrum fecisse, pro quo est lex in c. sane. xxiiij. q. ij. et secundo. de ibi glo. j. Nec obstat, quod mortui diuinoi dicio reseruati sint, & illud euangelicii, QDdcunque ligaueritis super terram, & non dixit, a sub terra, quia primum intelligitur quantuni

ad discernendum, utrum sit eius peccatum remissum, an non, non autem quantum ad a,

solutionem, quia ecclesia bene potest reddere, quod abstulit, scilicet suam communionem, li-7 cet peccati culpaminon possit abolere, si in ipsa clecessisset. Praeterea iste talis, de cuius Pu nitentia quoquo modo constat, praesumitur esse in purgatorio , de sic est adhuc de ecclesia militante, quia adhuc viator est, dc ideo sub iudicio eccletiae militantis esse potest, de eius thesauro adiuuari . Praeterea excommunicatios i duo facit: ligat animam, dc corpus, ne tradatur ecclesiasticae sepulturae, animam verb, ne Oretur pro eo, licet ergo poneremus, quod noprodestiet absolutio quo ad animam, prodes.set saltem quo ad corpus, de hic surgit ratio , quare quis post mortem absolui possit ab e communicatione , non autem potest baptizari r post mortem: quia sententia ecclesiae ligat corpus, de animam,& licet sit iniusta, aufert sepultura. Baptismus verbest character animae, unde post mortem non est, quM valeat bapti et xl. G. xxxij. q.vij.caicet. dc ad illud, Quodcutique solueritis super terram, potest dici, quod non refertur ad id, quod dicitur siser terram ad homines tantum viventes, quasi post mor- item absolui non possint. Sed sensus est, vid io liceti quicquid solueris in ecclesa militante,

cuius magna pars est super terram, idest in coe .pore Vivente,unde nihilominus potest iurisdiactionem suam exercere super alteram partem, quae iam est , vel ei se praesumitur in purga

sed Tarantasi.concordando contraria hine

II inde deducta dicit, quod pro nullo i peccato

debet quis excommunicari post mortem, nec pro omni peccato, sed altius ei se dii tinguen- , dum. videlicet, aut agitur ciuiliter de statu dosinctorum, scilicet propter eorum bona, aut . agitur criminaliter: primo casu dicit, qubda potest de statu eorum, sicut gratia successionis filiorum, cum quaeritur de adulterio defuncti, ut in cicausam. aut M. sint legit.& gratia rerum restituendarum de usura, de rapina, ut in Ginliteris.de rapto.de de usur.c. tua nos. 5: hoc verum est generaliter, secundum canones, criminaliter vero ad poenam non agitur contra d sinetum secundum canones, quia reseruatur iudicio diuino. Fallit in tribus casibus in iure expressis, primus est in haeresi.xxiiij.q. ij. l rnationis.ε. his authoritatibus.de in d.α sanciet ij.ea. causa, de quaest.secundus in episcopo, vel quolibet alio, qui haereticos instituit hcredes, ut in c. si quis episcopus. de haeret. tertius ubi cunque in manifesto peccato mortali quis moritur, ut lxxxvii .dist. c. neque apud altare, videtur etiam, quod possit addi quartus casus, videlicet in religios b proprietario, ut supra dixi. de idem est etiam secundum leges: nam crimina cum mortuis, vel potius morte extingua . tuta sallit etiam hoc in tribus criminibus, scilicet laesae maiestatis, ut in l. s.C ad i.Iul. mairide apostasiae, ut in l. viii .C.de haeret.& Manichaeis,& repetundariam. Lex publicorum. iisderi accus. sed hoc nihil est: namilicet sit verum,q, in casibus his agatur contra destinctum etiam criminaliter, non tamen sic agitur, ut poena criminalis imponitur ips corpori, sed ciuilis, scilicet pecuniaria, vel bonorum amisso, unde eade ratione possemus excipere omnes casus, in quibus propter bona agitur, de erit verum quo ad hoc: in illis ergo primis quatuor casibus credo, quod possit agi criminaliter contra desinetum, dein illis tantum poterit excommunicari, de illo autem, quod pro contraria parte allegabatur ,i scilice cui communica mus viventi. Ecci latius dicam, ubi signanter tractabo, in quibus casibus saliunt illae regulae. cui communicamus vivo, de mortuo dis

mus communicare, dc contra.

359쪽

De Irregularit. & Dispensatio.

manifesta. 3 Moni: is legitima dicitar praecedere excommmitia

cationem, piae.

4 secundum tamen Par L post. bina videtur, fia

mtur tamen.

Imptarantes legem per verba legis haeret istudia

citur.

o Momtiones de uibra supra per quanti temporis

spatium pos t distori.

7 Dan et aperemptoria porta ursierim t. 8 Et qtiamum temporis coiitinerepotem.

Quo ordine, & quibus obser

uantijs cxcommunicatio, & anathema instigi debeat. T D quaero quarto , quo ordine, &inus quibus obseruant ijs excommunica- 1 tio, &t anathema infligi debeat, qd

omnino hodie non attenditur, sed censurae huiusmodi passim praecipitatur. Ideo vilescunt. Aduertendum est, quod iudex an

tequam aliquem excommunicet, aut anath

matizet , debet ipsum legitimE monere, etiam per nuncium, vel personam publicam,aut coram honestis personis, per quas si necelle se rit, possit eo mortuo comprobari, ut in sacro.de sent. communic.& xij. q. ij.c. indigne, α nec debet excommunicare 'sine manifesta, de rationabili causa, ut ibi Holl. idem dicitur. de repetitur in c.cum medicinalis. d. tit. in vj. Schulusinodi monitio, sue in specie, siue ingenere pro culpis praesentibus, vel praeteritis, aliter certum est excommunicationem iniustam est e. c. Rona na. . sed neque.eo. tit. 3 Est auteni egitimal monitio trina,vixVI. q. viij. c.omnes decimae. xvij. q. iij. dc probulerorum. xxiiij.q. iiij. c. de illicita. similiter haee forma a domino in euangelio traditur, ut Matth. xviij. c. licet e. s peccauerit in te frater tuus. corripe eum inter te, &ipsam solum: ecce prinnia monitio . si te non audierit, adhibe tecum unum, vel duos: ecce secunda monitio: quod non audierit, dic ecclesiae: ecce trina monitio. si autem non audierit, sit tibi, sicut ethnicus. dc publicanus : ecce excommunicatio. α de hac forma ha mus etiam tex. in cap. nouit.

deludi. Sed obiicitur,qubd Paulus videtur nos contra hanc formam docuis te in Epistola ad Titii, ubi duast tamen monitiones ponit, dicens, het reticum hominem post primam, & secundam correctionem de vita, quinimmo absq; omni admonitione videtur excommunicari posse: iam c. Romana. de appell. dicit micatorem absentem , & irrequis tum, vel raptorem ma- nisestum non esse vocandum, allegans dimini Apostoli. Sed soluitur, quia dominus loquitur de his, de quibus correctionis species haberi potest. Apostolus autem de incorrigibilibus, vel poteti dici, qubd Apostolus non loquitur deeritatione condemnati per sententiam, seu conuicti, sed de euitatione quantum ad disput tionem cum haeretico, de qua supra immedia-tὸ dixerat ibi stultas quaestiones, degeneol pias, & contentiones, de pugnas lesis deuita :lunt enim inutiles, de vanae. & ibi naereticum hominem &e. Dicit Ambrosius, quod haer licit sunt, qui per verba legis legem impugnat proprium enim sensum alituunt,& legis verba non intelligunt, qui euitandi sunt, quia se

quentius correcti exercitatiores sunt ad malit, ex quibus verbis innuitur, qu non expedit disputare cum infidelibus, ne accusatores redis dantur. ad illud autem c. Romana. dicendum est, quod non sitit requisitus per edictum periemptorium ad iudicium, quia crimen erat notorium, de sic regulariter est nccellaria trina monitio. sed quaero id, quod praetermittendum non 6 est, videlicet quantum temporis ierit inietv- nam monilionem, & aliam' dico per d. c. Romana, quod hoc tempus erit arbitrarium bono iudici, consideratis personarum, ac negocii circunilantiis, qui poterit vel piolixius, vel te-cisu, si aciuili moderni. 7 Sol nunquid una peremptoria i per tribus feri poterit ὶ dico, quod sic, pertex.in c. te illicii xxxiiij. quaeli. iij. & L contumacia. ff. de re iudici Sed iii aero quantium temporis illa unica cos tinebiti dicunt qitidam, quod tantum, qua tum illae tres canonicae monitiones, si singulatim fierent, ut in authen. qui semel. quo.&qua. iud. sed omnes credunt, de tenent hoc

elle arbitrarium iudici.s V 2, 1 M ME. a Excommunicatioqiustu verbis debeat fieri.

De sorma verborum excom

municationis. 'E forma autem verborum. &modo, ac instituto publico super excommunicationis prolatione neuandum hodie habemus t rex. iii c.cum medicinalis. hoc eo. tit. iii vj.dequo dixi supra, ubi tractaui, an in exco

municatione,

360쪽

Pars Sexta.

municatione, vel anathemate requiratur sera, & determinata serina verborum .

De sorma anathematis.

E Grina autem anathematisth bemus tex. in c.debent.xj.q. iij. dcxvj.q.iij. in fi.& Hossi in summa. hoc eo. titiin . quot sunt species.

Vbi ponit practicam.

I Excommumcam qua forma putaretur. a ' Mnemum excommunisationis i insciis et, quid continere debeas. 3 laterae soluti iuvi, an probent excommunica tum sectam. Scripturae tabellionis non creditur, dicenti de eo

communicatione, iis sit subscripta a test, i.

De publicatione excommum

cationis. 'ONfEQVENT 1ix quaero,& quinto principaliter de publicatione excommunicationis. videlicet, 'ux

rina sit seruanda in ipsi publica

I tionet. Mos erat antiquorum patrum, vi c. . communicator scriberet per parrochias epistolam continentem nomen excommunicati, Vt a fidelibus cautius euitarentur, pro quo est te in c. curae.& c.debent.xj.q.iis. hodie autem seruatur modus,de ordo traditus in J.c.cum me dicinalis. &de excommunicatione fit publicaa instrumentum t continens nomen iudicis ex- ommunicantis, nomen excommunicati, de nomen ad cuius instantiam excommunicatur Iccausam quare excommunicatur ,&hoc in strumentum roboratur testibus, de sigillo e

eommunicantis, & alligit ut in locis publicis, puta valuis ecclesiae parrochialis, siloqua excommunicatus degit, iuxta tex.d.c. curae. ibi, seribus ecclesia. In Ro. cur.autem assigitur in acie campi Florae, vel valuis audientiis, aut ad limina Apostolorum per publicum cursorem,& exinde fiunt

cedulae ab ipse originali, quae subscribuntu tiam per cursorem, & hae assiguntur in loci publicis arbitrio partis,nec fiunt alia epistolo Et haec obseruantia, & praetica successit in i co epistolae, & septa dixi testibus , & si illo , quia aliqui voluerunt, quod credatur uteris selius episcopi dicentis se excolumnicasse,

vel anathematitasse aliquem, per d. c. curae. u. , q. iij.& xvi j.dist. dcc. post cellionem. depro- i bat.& c.peruenit. de fideius L & ciij. de fide instrum. s. c. in nomine patris.xij. dist. Alii diacunt contra, quod verno, Episcopi, non cre ditur, ut vj. q. ij.c. placuit.& c. si tantum Epi- pus. de αquoniam contra. leprobat .multo 6. minus eius literis, immo nec scripturaeitabel. lionis creditur,nisi habeat testium subscriptionem, ut in auth. de haere. de Al. . sancimus. sed . circa hoc dicatur, qudd non creditur literis episcopi, de sito sigillo signatis in praeiudiciu tertii nisi habeat testium inscriptionem, denotarii inscriptionem, ita Rota in nouis decisi xxij. filii dubitatum .dc decis cccxlviij. incipiente, voluerunt, de ordinauerunt. vide sto. pri

mam ind. c. curae.

i Executio, an impediatur perappestationem inter positam. ernu. 8.1 Sententia excommunicati s natim ligat, vel Ilatim Ia est. 3 Error probabilis excusat. Vperam non dicitur damarus.1 a pellans, si in radebitum iuris tempus a pesta tionem suam non prosequitur, singitur, non ampestas sed valida remanet sentenria.

6 Et an hoc procedat in excommunicatione. 7 condemnatus pro furto, qui appellauit, si non pr I'uatur 'pellationem, notatur infamia. Declara tamen, ut ibidem in ra. 3 EJectus omnium sententiarum per appellationem suspend tur, non ita in sententia excom ni-

An appellatio praecedens, vel

municationem. V AE a. o sexto, quoniam excommunicatio, de appellatio adeo ad inuicem sibi praeiudiciales sant,

ut sequens, nullum impedimenium afferat praecedenti legitimae, quia nec atri pellatio impedit excommunicationem ttes tamam praecedentem,nec excommunicatio sitimam appellationem etiam praecedentem, ν bile time constat alteram praecessisse. viruexcommunicatus post appellationem probo bilem, do quae probata eii legitima repti tanda, erit excommunicatus; videtur liccndum, P. non, per to. in citer tu .de appel. Ed in tactilectus. de appel. sed videtur contrarium verius:

SEARCH

MENU NAVIGATION