Fr. Baconi de Verulamio Sermones fideles, ethici, politici, œconomici sive interiora rerum. Accedunt faber fortunæ, colores boni et mali, &c

221쪽

xo6 DE AE D I p I C II 4. Opus aliquod ex Statuis magni Mum: Pa-. vimentum autem simile sit areae illi ante dictae. Hujus areae adisseis, ex utroque latere, destinentur Camerin & Conclavom secretioribus: Latus autem trans ersum, Porticibus etiam secretioribus.Curandum vero, ut aliquae, tam ex Cameris & Conclavibus , quam ex Porticibus, designen- tu ad usim infirmorum t si sorte P seps, aut quivis e grandiorib- , aesrota verit. Habeant autem Portiones singulae

aegris destinatae ut moderni loquuntur

Ante-Cameram , Cameram ad Cubile, &R Cameram. Haec autem, quae diximus. supra secundum Solarium eollocemur. A tutus transversum Solatii inserioris, versus Hortum convertatur in Portieum speci sam, patentem, de columnis sellam. Rursus, supra Solarium tertium, ex omnibu tribus lateribus. sianaantur Porticus elegantes, columnares, &apertae, ad prospectum δe rinigerium Horis excipiendum. Verum ad angulo et duos lareris transsessi, in Solaris seeundo aeeo nodentur de

mento natente, aulaeis sumptuosis instruis

cta, vitro C ystallino fenestrata, cum Cu-pola elevante, in medio. Sint autem Coa τι via illa retrus euriosis omnigenis ,-N

222쪽

spectatu dignis. reserta. Io supremis quo que Porticibus: cii fieri. posset, optM'em collocari, juxta parietes, in locis diversis,

Fonticulos quosdam aquam emittentes: qui peti steretos tutas iterum transeant. Interimi autem pars , in Solario superior versus aream. Armetur In Porticus &Ambulacra . . m. munita & obducta, ad usum eonvalescentium, Atque hilienus

de Moduis Padatii ipsius: Nam de Bulminci pistinis, i iisn is bor. Dperist tamen,

in antequam ad frontam aedium. per e- Iaias, collocentur areae tres:: Area 'tridie,

gramine vestita. cum pariete in circuitu,& juxta parietem arboribus, ordine posutis satas area altera, ejusdem amplitudinis, sed a pariete cujus sint turriculae extru- έ i aut simile quid ejusmodi. eligantiae: area uem Iratia, i quae cum fronte ipsa adium, quadrangulum constituat ; quam certe aliquo circundatam nolo; neque Hirsita nudis parietibus cinctam: isdAmbulacris supra colum as . non arcus', erectis: in summipite vero plumbo,vel impide quadrato, coopertiat, & ad latera elegantibus Marais r patris. : aenei cc loris .

munitis selausima Quatenus. vero adjicia omnia)ὰ quiete istas familiaribus an- serviunt . iammoκeantur illa, ad aliquam distantianae , aera auisu M.

223쪽

xog DE H O R T r s. interponantur Porticus humiliores,& ob- ad Palatium tranthe

DEus ipse primus plantavit Hortum.

Atque revera . inter latia humana. ilhul horas est purissimum. Etenim spiritus hominum maxime reficit & oblectat: quo sine, AE eia de Palatia 'manus taesum sunt opera, nee sapiunt Naturam. Quia etiam notabis, Secula eum proficiunt in cultura & magnificentia, citius pervenire ad ad eiο- pulchritudinem, quam adhortorum elegantiam & amaenitatem: quasi elegantia illaHortor nn esset res persectioris i Statuo, in hinis Retaybus assignara oportere Honos pro singulis anni meo bus: in quibus, teparatim , Plantae, quae illo Mense florenv te vigent, producantur. Pro Decembri, Lanuario; & fine Noet ambris, eligendae sunt Planrae, quae per totam Hyemem virescunt ι Quales sunt: Αγi- soliar Hedera: Lauru r Iuniperus e Cu pressus : Taxus: Buxi s ei Pisust: Ab se Rosmarinus: Lavendula, Perxinea . Iealbo , purpureo, dc eaeruleor Chamataris: Itides quoad Alia: Aurantia .. Lim nes , . dc Myrtus, LCalid iis conserventus 3 Sciectae: intra quas

possis.

224쪽

satus. Se pruntur pro fine Ianaiams&

boarior Arbustum Chamaeleat Germania caesi Meetereonis; quae eo tempore floret i Crocus vernus, flore luteo, & gla eqn Primulae Veris; Anemones e Tulipa praecox: Hyaeinthus Orientalis r Chamaeitis: Fritellaria. Pro Martio : Omne genus Violarum, praecipue Purpureae sim- siet flore, quae sunt praeebeissimae e Pse donareissus luteus, Bellis, Amygdalus. quae tune floret: Malus Persiea. & Co nus, quae etiam tunc florente Rubus od ratus. Pro Aprili: Viola flore albo multiplice , Parietaria lutea , Leucoium, Her

ba paralysis; Irides, de Lilia omnisena e

Flores Roris marini, Tulipa, Paeonia; si re multiplici: Narcissus verusr Perielime- mim Sab disum: Cerasus, Be Pirus, de Prunus diversi generis in Eore: Aeanthus. quae tuci Alia emittit: Arbor Lelae. Proidasso & Iunio ι Cain earlophyllus iamnium generum . praecipue virgineus: Omne genus Ros-m, Moschata sola ex cepta, quae ferius floret: Perielemenum

eommune o Fraga , Bulossum , Columbina : Flog Africanus . simplex, & multiplex et Cerasus , quae tum fructum proserae

Ribes: Fieus in fructu: Baeeae Rubi Idaei: Vitis flores: Larendula fibrens: Satyrium

. . horia

225쪽

1ro Da HORTI s hortense flore albo: Helba Muscaria: LI-lium Convallium t Malus florens: Flos Cyaneus. Pro Iulio : Cariophyliata mannium generum : Rosa Moschata, Tilia florensi Pira . & Poma & Pruna, praecocta. Pro Ariusio ' Pruna omnium gene- Ium, Pira, Mala Armeniaca, Baccae Oxyaeanthae, Nuces Avellanae, Me Iones Moschatellini, & omnigeni Coloris Delphiis num, sive Consolida Regalis. Probri, Uvae, Poma, Papaver variorum colo- rum, Mala Persica, Melo cotonea,Nect rinae. Corna, Pira hyemalia Cydonea. Pro Octobri, Se principio Novembris,Soraba, Mespila, pruna sylvestria, Rosae serae.

Malvae arborescentes flore roseo, & similia. Hae vero, quas enumeravimus, Planistae, Climati Londinensi eonveniunt. Sed boe volo; ut sit alicubi quasi Ver peree pirum , prout fert loci conditio. . I Quoniam autem odoν Florum. spiram in aere, ubi undulat more modulationis Musica,) gratior multo est, quam si eos' decerpas manu, ideo nihil magis consert, ad delectationem illam, quae ex odore M percipitur, quam nosse eos Fum &Plantas, quae adhuc crescentes, nec avubsae maxime emittunt auras suaves , & aerem Odore perfundunt.Rosae tam pallidae. quam rubrae, dum crescunt, Odoris se sunt

226쪽

DE. H ORTI s. ara sunt tenaces, nec at rem tingemi vadeo ut juxta sepem earum ambulans, nihil odoris percipias, etiamsi hoc experiaris tempore roris matutini. Laurus iridem dum crescit, odoris parum emittit: neque etiam Rosmarinus, aut Amaracus. Id, quod ante

omnia suavissimo odore aerem serestens imbuit, est Violai praecipue alba flore multiplici: quae bis quotannis florete medio Aprilis, de sub finem Augusti. Ei proxime accedit Rosa Mostiatar tum folia Fragariae marcestantis, quae haliιum eis mittunt plane cardiareum: Tum Rotes Vutis . qui apparent in raeemis noviter protrusis,ad instar pulveris, qualis est in eaule Plantaginis: Tum Rubus odoratus: Tum Parietaria Iulea, quae gratissimum edit Odor aena juxta fenestras Conclavis,aut Cubieuli in imo Solatio sitii Tum Cario-phyliatae . tam minores, quam majorenzum flores Tiliae: Tum Periclymen I si regi eminui loeati: Tum flores Lavendu-Iae.De flori s Fabae non Ioquor.quoniam eampestres sunt. At ea, quae serem iucundissimo odore perfundunt, sed non nisi caleata, aut contusa , sint triat Pimpineula, Serpillum. 3e Mentha Aquatiea. Itaque Ambulaera integra his sint conserenda,

ut odorem eorum ealeando exprimas.

Horti Contentum loquor autem de

227쪽

α εἰ Da HORTI s. Bonis Regiis r sicut feci de AEdi scis in . haud minus triginta jugerum esse debet: Atque illud in ites partes dividi convenit:

Graminetum in introitu: Fruticuum sive Tremum in exitu: Et Eortum praecipuum in medio: Praeter Ambulacra ut IIndi

ad latera. Mihi quidem placet,quatuor jugera Gramineto assignari; Sex Frutieetor' Bis quatuor ad Ambulacra ad latera Et Bono praecipuo duodecim. Oblectamentum ex Gramineto duplax est: Primum quidem oculis, quibus nihiI jucundius est quam gramen subinde tonsam, & viretatem: Alterum, quoniam i Dedio orbita surganda est, qua iri possit versus frontispicium Suis magni ea, opum Hortum pra-cipuum includat. At quoniam orbita ista Ionga erit neque in magnis ardoribus,an ni, aut diei, umbra Horti emenda est,am bulatione per Graminetu exposito Sole; ideo Ambulacra obtecta,duodecim pedes alta, ex opere lignario , utrinque ad latera Gramineti extruenda sunt . per quae Hor tum introire possis, in umbra continua. Quantum 'autem ad Sehemata,& Figuras, ex varii coloris terra distinctas, quae se iaceant senestrisAEdificii, nugae plane sent. Saepius videas in placentis talia. Figura

quadrata Horto optime convenit; quam

undique sepi pulcherrimati arcuata claudi

228쪽

DE. Ilo Tric rursoportet. Areus extollantur supra Columnas ex opere lignario, pedes decem alti . uti sex:hatia autem intercolumias ejus dem dimetilionis sint eum Iatitudine A cus. Supra arcus sit Sepes continuata pe- des quatuor alta: exc re itidem lignario: & hane supra,sit Turricula in summitate arcus eurusque extructa, cujus interior capacitas suaeiat avicularum caveae excipiendae. Et supra interstitia arcuum collocentur aliae aliquae figurae inauratae, continentes lamellas vitri colorati.quibus varie ludant radii Solares. Hanc autem Sepem intelligo supraaggerem haud pra eipitem quidem sed mediocriter de li- vem, sex pedes altum,totum fioribus eonsitum , erigendam esse. Intelligo etiam, ut haec quadra Horti, non totam Soli latitudinem oceupet, sed satis spatii, variis Ambulaerisconficiendis, utrinque ad latera relinquauin quae, obtecta illa Gram nati Ambulacra de quibus diximus,deduincant.. Verum ad introitum & exitum Homri . hujusinodi Ambutiem eum sepibus omnino omittenda sunt: in introitu quidε, ne conspectum amaena illius 1epar, a G-minato impediat: in exitu autem, pr spectum Fruticeti per arcus intereipiat. t- Dispositionem soli intra claustrum S

pis, variandam ad placitum reli quom

229쪽

curiosas inventiones, areuandi aquas sine earum effasioner & eas essingendi in varias formas, plumarum, poculmum vitreorum , conopeorum , eam panarum, disimilium; in etiam rupes artificiosas, & hujusmodi. Sunt illa quide spectatu jucunda, sed nihil ad salubritatem , aut suavitatem.

Fruticetum autem, quod tertiam totius

Horti partem posuimus; velim ut ad similitudinem naturalis Deserti prope accedat. Arbores in illo plantari nolo, nisi quod in aliquibus locis erigi praecipio arborum se

ries, quae in vertice Ambulacra contineant ramis arborum cooperta, cum sene-- stris. Subjac t autem pars soli, fioribus odoris suavis abunde consita, qui auras insuperius exhalent; alias Fruticetum tum esse sine arboribus velim. Dumeta tamen spargi placet, ex Rubo odorato, Pe riclymeno, & Uite sylvestri: Terram au tem ubique consitam volo, Violis, Fragis praecipue, & Primulis Veris. Hae enim plantae iucundum spirant-& in umbra feliciter crescunt. Dumeta autem,& Ambulacra super arbores , spargi ves mas ad placitum , non ordine aliquo eoΙ-lacari.Probo etiam cumulos parvos,instaτeorum quos talpae erigunt, squales in Eri cetis campestribus esis selent,) alios Se

pilis, Garyophyllatis minoribus alios,alios

230쪽

Chamaedri quae gorem praebet puIclatum, alios Pervinea , alios violis, Frinis alios. Floribus Paralysis alios, Busidibus alios. alios Rosis rubris,alios Liliis convallium, alios Armeriis rubris,alios Helleboro fi re purpereo, & Floribus similibus, suaviabus, & bellis, consitos. Pars etiam cul in Iorum habeat in vertice Frutices. Eae sint: Rosa, Iuniperus, Aquisolia, Oxyacantha; Sed haec rarior propter odoris gra itatem floret: Ribellumineis cistis; Uea erisipa, Rosmarinus, Laurus.. Rubas od i. ratus:& id senus aliae. Frutices aute serro resecandae sunt, ne deformiter exerescanta. Iam Solum utrinque ad latera. , in Ame lacra privata,pro quavis diei parte unarebrosa.distribuendum est. Ex iis etiam quaedam ' a ventis asperioribus ita mualenta,nt,ut in iis spatiare possir quis, tanquam in porticu. QuInetiam, ob eandem eos. satu . videlicet ut venti areeantur, ad exitus claudenda sunt. Et haec clausa Ambulacra praeeipue sabulo substernenda sunt. absque gramine. ne in udo ambulatio sit. In plerisque horum Ambubinorum,ar res fluctuerae omnigenae colloeandae sint, tam ad parietes exteros, quam in cordiniabus interius. Et hoc in genere observata η, debet. ut terra elevata in qua arbores Diseeliserae puniant .sit lata, milia,& molis. Κ liter