장음표시 사용
201쪽
Sivr FOENORRcuniae promo cedat. Illud autem Pro an-eon cullb tenendum . florere Rempubli eam inprimis, cum pecunia dispergantur, non coacerventur. Quintum, quod terraedi praediorum pretium deprimit: Etenim pecunia insumuntur , vel in mercaturam, vel in praediorum coemptiones; Faenus autem utrique obviare videtur. Sextum, quod omnes labores, molimina, & inventan Va quaecunque , enervat & hebetati in
quibus pecunia minime sibi deesset, nisi a torpedine ista impediretur. Postremum. quod linea est & teredo facultatum quamplurimorum hominum; id quod, tractu temporis, egestatem publicam parit.
- Econtrario, Commoda Faenoris haec sunt. Primo. quod utcunque Usura in aliquibus mercaturae noceant, in aliis nihi Iominus prosunt: Certissimum enim est, maximam mercaturae partem a junioribus Mercato xibus exerceri, faenore sumptis pecuniis; Undeu Foenerator pecunias suas, vel exigat , vel non emittat, secutura necessario est magna mercaturae clades. Secundum est, quod nili prompta haec a Foeneratoriis buου pecuniarum mutuatio hominum ne-eessitatibus subveniret, in extremas angustias cito redigerentur: quandoquidem cogerentur res suas sive bona mobilia sue-xint, sive praedia nimis vili pretio vendere:
202쪽
Ds Usua. A SO FOENORE. ipsItaque . ubi Foenm rodit tantum , distra. Qiones praeproperae penitus absorbeIen Nam quacrum ad Oppigneriaiones; aut ea quae a. Iureconsultis appellantur Mortua madia, huic certe malo remedium vix e hibebunt: Siquidem aut ea prorsus non aecipient homines sine Foenore : aut si accipiant,solutione ad diem minime praestita. iummo jure agent. Memini, Pecuniosum quendam,virum durum,rure agentem,qui solebat ὸicere a In malam crucem abeatissafoenerarator Impedimento est quo minis Pignorum ρο obligationum poenaι exagera possimus. Tertium & ultimum Me est: Nugas meras dico, siquis existimet, Mutuationem pecuniarum facilem , non admisso Foexore, fieri posse : Neque ruisus quis adimo comprehenderit, innumera quae sequentur mala, siContractus illi muis sui dati & accepti convellantur. Itaque dς abolendis prorsus Uuru sermones nee ipineptum Aret. Respub. omnes, pro dive
sa tamen ad Sortem ratione , eas tolerant;
adeo ut opinio illa in inopiam protinusaeleganda. Dicamus jam de Reformatione de Nomma Vsum m. Quibus nimirum modis.
Incommoda: earu optime evitentur, Comismoda retineantur. Patet jam , eonferendo later se-dc Incommoda u rumi
203쪽
eum, quod modo fecimus, du se quae
reconciliare oportet. Prius, ut restandanis tur dentes Menopu , ne himium mordeat: 'Secundum , ut viris pecuniosis aperiatur via, qua ad pecuinas Mercatoribus prata landum invitentur,ne Commercium inistereidat aut languescat. Hoc autem fieri non potest, nisi in Faenμου duas Proportiones introducas: Minorem &. Majorem. Si
enim Foenus ad unicam tantum Proportionem,eamque minorem,redigas;mutuo .
accipientem aliquantulum lavabis, sed Mercatorpecunim non facile reperiet. Atque insuper notandum est ι Mereaturam, eum sit omnium maxime lucrosa, Faemu ad proportionem bene magnam ferre pes se ; azios Contractus minime. Ut his duabus intentionibus sitisfiat. hae via insistere licet. Duae sinto Foenoris Proportiones ; Prior omnibus permitta tur, Posterior cum licentia, aliquibus tantum hominibus, & in aliquibus Reipubli . eae locis, ubi mercatura fervet, concedatur. Primo igitur, si nos audias reducatur Farnus ad partem vicesimam Sortis pro Mutuatione in annum : Ea proportio Edicto promulgetur,ut libera sit omnibus. Pro ea accipienda, Princeps siete Respublia ea , mulctae omni renunciet. Hoe ab obstructione aliqua generali, aut dissicultarc
204쪽
Dat VsvRA SI E Fo1NORE. Iurmalore ' Mutuationem conservabit. Hoc innumeris Mutuatoribus, ruri S: alibi de gentibus, solamini erit. Hoc magna ex parte praediorum pretia adaugebit. Quandoquidem annuus valor praediorum , hic . apud nos in I ,excetat illam mom, ad hane Proportionem redacti. quantum ' annuus valor sex librarum , excedit illum' 'quinque tantum. Hoc denique. industrias - lunninum , ad utilia Sc lucrosa inventa a- et & excitabit: eo quod plurimi hujusmodi inventis potius se dedent. quam luero tam exili,quale diximus,ex Vsuris,acquiescere ; praesertim cum lucro iampridem majori ex iisdem assuevissent. Secundo, eertis quibusdam hominibus,commodandi Mercatoribus notis,& non aliis quisbuscunque hominibus, Licentia concedatur: Hoe autem fiat, additis Cautionibus
quae sequuntur. Sit Proportio etiam haee de qua loquimur illa paulo remissior, qua
antea selvere solebant et Hoc pacto, universi . tam Mercatores, quam alii. re B
i matione hae recreabuntur. Princeps autem , sive Resp., exiguam aliquam Sum- mam percipiat,pro Gmrtiis singulis; reli- quum tueri, Haeneratin cedat. Si enim lucrum Faeneratoris leviter tantum mimaaiatur , eum nullo modo a foenore exercendo
deterrebit: Exempli gratia; siquis antea
205쪽
tyx DE UsvRA SrvE For Nostr. decem aut novem libras,pro Sorae centum librarum . quotannis accipere solebat: is etiam octo potius libris contentus erit, quam Foeneratorem exuet. aut certa cum incertis eommutabit.' Sint isti,quibus Liaeentia scilicet eonceditur, numero minime definiti; Sed tamen ad Urbes aliquas,& Oppida quae mereatura florent, restrinis garatur: Ita enim. praetextu Licentiamm, portunitatem non habebunt Pecunias aliorum pro suis commodandi: nee n vem aut octo librarum Proportio. Licentia munita, generalem illam quinque librarum absorbebit: Nemo siquidem pecu- nisu suas procul a se mittere,aut in manus ignotas concredere , praeoptabit. x L. Da Juva NTu TE ET SENECT PTE. IVvenis annis, poterit esse senex horis,si temporis jacturam non fecerit. Sed hoc raro contingit. Generaliter, Iuventus similis est primis cogitationibus, quae s eundis sapientia cedunt' Etenim inest eo-gitationibus juvenista quaedam, non minusquam aetatibus. Attamen inventio Iuvenum vivaciorest quam Senum; Atque ima. sinationes in mentes eoru illabuntur melius,& veluti divinius Ingenia praeservida, di quae cupiditatibus violentis ac pertur
206쪽
DadyvENTvTE de SENte Turll. Is 3 bationibus hue illuc impelluntur.non matura fiunt ad res gerendas, donec M--ἀem aetatis suae attigerint. Ut videre est in Iutio Casare. & Septimio Severo. De quo rum posteriore dictum est: Iumentutem' agis erroribus , imo furorib- plenam: Qui tamen, in serie Imperatorum universa, fuit propemodum celeberrimus. Sed in oenia sedata & composita, etiam in juventur florere possint. Cuius rei exempla cernuniatur, in Augusto Casare, Cosmo Duce Florentia, Gastino via Fois, & aliis nonnullis. Ex altera parte, calor & vivacitas, si in Senectute inveniantur, temperamentum optimum constituunt ad negotia. Iuventi ad
inveniendum magis idonei sunt, quam ad iudieandum; & executione potius quam eonsiliis validi: & ad negotia nova melius adhibentur,quam ad consueta. Etenim experientia Sentim, in iis quae sub experientia eorum cadunt eos dirigit: sed in rebus
novis eos seducit. Errores Iuvenum negotia sepenumero pessundant: verum errores Senum non ultra sere procedunt i nisi ut plus fieri potuisset, aut citius. Iuvenes, is rebus gerendis & tractivis,majora amplectuntur.quam comprehendere valeant;
plura movent, quam.componere. Tursus
seiunii ad fines advolant gradibus de mediis non bene pensitatis s. praecepta quae-
207쪽
ro Da Juva TvrE & Sε NEC IUTE.dam absurde, persequuntur, in quae easu inciderunt: extrema remedia a principio usque tentant: deniq; quod errores conduriplicat, errores agnoscere,aut revocare,deuectant: Similes equis male domitis, quae nee se sistere , nec vertere . volunt. Senes plus satis obiiciunt, in consultationibus nimium morantur: pericula,plusquam expedit, resormidant; poenitentia praepropera vacillant.atque negotia raro admodum ad periodum justam deducunt: ut putan es, mediocritate quadam successus frui. Bonum : certe fuerit, in negotiis mixturam adhibere,& Senum de Iuvenum: Illud enim in praesens utile erit, ut virtutes utriusquLaetatis, desectus earum corrigant; Utile etiam futuro, ut Iuvenes perdiscant, dum Senes moderentur; Postremo aeeidentia ex rna melius compescit, quia Senes auctoritate , Iuvenes gratia & popularitate, pollent. At in MoralibusImientin sortasse primas tenebit,utSenectata in Politieis. Ex Rabbinis quispiam, se per Textum illum: suo nes usu vides imi visiones, , Senes
dIi venes. propiore ad se aditu Demdignatur dyMim senes: Ouia Visio revelatio carior ει annusessior est, quam Soninuinis. EI sane. quanto quia magis de Mundo bi- vix, tanto plus toxico ejua inficitur: Tum
208쪽
- Da luvaNTura & SEN1c TVT1. In . Senectus, potius in faeultatibus intelle eius, quam in virtutibus voluntatis & an sectuum, profiMit.. Sunt qyi in Iuventura. admodum praecoces sunt, sed currentibus annis cito marceseumdc deutarunt evania dieTales sunt, Primoqui ingenia nacti sunt fragilia, 'quorumaeies facile mundituri qualis fuit Hermogeras Rhetis: eujus Libri
subtilissimi sunt; verum ipse paulo post
stupidus evasit. Secundum genuSeorum, quibus naturales quaedam 'iaeuuater in sunt, quae magis ventutem decend quam Seructutem: quastis est Oratio fluens,& Iuxuriosa: quae in Iuvene laudatut i in Sene. non item. ItaCisara loquitur de Hortensior Idem manebat, neque idem decebat. Teristium eorum, qui sub initiis nimium efferuntur, & magnanimit, repraediti sunt, sirpra quam aetas provectior serre valeat r
maesti sine ornamentit inserta. Αtque piosecto eadem . praestat ;: in eorpore duoro, licet non delicator quod Ne Ppectus dignitatem potius prae se serat, quam pultaritudinem. Neque , seret reperie exi-I 1 mie
209쪽
is ς D E P v L c H R I T V D I N T. mie formosos virtutibus pollere: ac si Na- . tura in hoc magis incubuisset,ut non tur-pirer erraret , quam ut aliquid excellens. produceret. Itaque conversationibus apti sunt, at excelssis spiritus non gerunt: Et urbanitati potius student, quam virtuti. Sed hoc in omnibus non tenet. Siquidem .
Augustivi Casar, Titus Vespasianm, Philippus Pulcher Rex Gallus , Edova m sertati Rex Anglia, Alcibiades Ath niensis, Ismael Persa, viri prorsus magnisuerunt, & nihilominus perpulchri.
In Pulchrituἁine praesertur venustas colori: dc decorus ac gratiosus oris Scorporis motus ipsi venustati. Ea praecipua Iulchritudinis portio quam pictura repraesentare non potest; Imo nec essgies ipsa viva trimo aspectu. Non reperitur
tuia aliqua excellans,cui non insit aliquid minus consorme in compagine. liaud facile . quis dixerit, utrum Apedes, aut A Lbertus Duperus nugator major fuerit: qu rum alter hominem secundum proportiones Geometricas essngere voluit; alter, ex
compluribus faeiebus , optimas quasque partes desumendo, unam satagebat depingere excellentem. Tales credo essigies vix ulli placebunt. praeterquam Pictori ipsi. Non quin existimem elegantiorem sa-
ciem depingi a Pictore posse qua unquam
210쪽
ia vivis suis:sed hoc eteontingere oportet felicitate quadam, & easu, veluti M sicis sui eantus 2 non autem ea Regulis artis. Videre est facies nonnullas, quarum partes singulae examini si subjieiantur, vix unam reperies qua separatim probes: quae tamen in consortio satis placent. Quod si verum sit, Pulchritudιnem praecipuam tatam esse in motu decoro, mirum sane non
est,si provectiores aetate aliquando videantur junioribus amabiliores: Secundum iulud Euripidis: Pulchronian autumn- puticher: Etenim fieri non potest . ut Iuvenis per omnia decus tueatur, nisi sorte iuventutem ipsam ad supplementum decoris as. sumas. Pulchrituis,est instar fructus hor ii, qui facile eorrumpitur; nec diu durat: atque saepe juventurem indueit dissolutam, senectutem autem sero poenitentem: attamen si bene collocetur. virtu es splenμdere facit, vitia erubescere. . . ' ' XLII. DE DEFORMITATA.DEformes Naturam sere ulciscunturr Sieut enim natura minus illis propitia suit. ita de illi Naturae vicissim adversircum sint plerique ipsorum ut loquitur
Scriptur sine assectione naturali.Est proculdubio consensus inter animam dc cor-