Utriusque arithmetices epitome, ex variis authoribus concinnata ... / Nunc tertio omnia diligenter revisa et emendata

191쪽

A RINT METIc Es Pari uita Fractioni ina Astrono

L.ascaris aliae denomi snamur a numero.

quartain Impari ut

Porro radix Cubica,tito integras quaeritur Uerum inuenta denominanda est a tertia parte propositae fracstionis Pro inde Daetiones, quarum cubica radix milestigatur, ad eandem denominationem quae in res partes aequaliter diuidi pos sit, redigantur ut radica mi. est 3. nostiorum. Nam nouem sunt tertia pars, αγ.

Hac lenus de minutissimis Partibus, quibus Astronomi

192쪽

AB cus uulgo mensa dicitur calcus

latoria quibusda distincta lineis. in Abaco tria notanda sunt. Primo Q duplices in eo lineae sunt quaru aliae pasrallelae, alia dicuntur orthogonales.

Parallelae sunt quae a dextra sinistram versus protractae, ast aequaliter distant. Harum ossi cui est repr sentare zyphra rum loca hoc modo, infima hoc est, pra naa linea monadicum ostcndit secunda de cadicum, tertia hecatondadicu quax ta mille,ct c. Orthogonales sunt quae ab ima linea ad summa recta protendunt, undeo; p rallelas ad angulos recitos intersectatur. Has ob uarias monetaria appellationes ad distinguendos uiculoso euitanda cofusione inueneriit. Secundo notadum

in Abaco duplicia paci sunt queda .n paral

193쪽

ARITHMETICE sparallelis constringuntur, o vocantur domus. Quaedam vero intersecantibus distinguntur lineis e dicuntur viculi,

Tertio deni a notandum quod quarta linea ex parallelis miliarium significans stellula in intersectionis puncto signari

Habeta ista calculandi Latio, species quas supputatio figuralis.

DE NUMERATIONE.

NVmeratio, quae calculis sit, est cuiust numeri secudum lineas oc spa

194쪽

E 'scia conuenies dispositio, A numeri eius, dem sic dispositi debita expressio. Innumeratione consideratur Valor, linearum S spaciorum De linearum valore praecedenti cap. dictum est alcus lus autem in pacto positus quinquies plus significat, quam si idem in linea in descensu proxima poneretur Item prae terea calculus in spacio positus dimidiuostendit calculi in superiori linea politi,

Numero ut dictum est, per literas respacio deposito, maximus Primo eXprra

195쪽

Ili Additione duo calculorum ordines in duos proximos pontitur Uiculos. De inde oes calculi unius viculi transferunt meadem S si acies lineas alterius Viciali.Hac solia cautio seruata Ut proquin calculis in linea positis locetur unus in Proxi

196쪽

E PI TM M proxima superius pactu, pro uolnis uero calculis in spacio iacentibus, ponatrius inlineam in ascensu proximam, Vt,

Subtracstio est numera a numero subaductio. In subtractione quom duo calculoruordines sunt Superior, oc Subtrahedus, e quibus tertius relictus scilicer subti elide facta elicitur, Subtractio in infimis

197쪽

ARITHMET Ic Esut dixi, locis mitium sumit.

subtrahendus. Superior.

....

Si in linea subtrahere non possis, re solue calculum in superiore spacio post tum in quinci unitates, quas in tuam ponito lineam ct subtrahe. Si uero in spascio non possis subtrahere, resolue calculum insuperiore linea positu in duas unitates, quas in tuum pone spacium, ct subtrahe ut, EXEMPLUM DE Lilica,

199쪽

ΑRITHMETIc EIQuemadmodu eleuatio in Additio. ne ita resolutio in subtractione frequens est. DE vLTIPLlcATIONE. Multiplicatio est ex unius numeri duo eiu alicuius tertii inuentio. In Multiplicatione multiplicans non in Abacum poni tur, sed mente solet te.

In Multiplicatione multiplicans con sideradus est, an scilicet par uel impar siti Multiplicatio in summis locis incipit. Ad multiplicandum opus est digito qui lineis admoueatur ex ordine. Omnis linea, cui digitus admouetur, numerum digitrum repraesentat. Si summus calculus in spacio ponitur, digitus applicetur ad lineam superiore. His ita consideratis, pone multiplicandum, ad suas lineas resipacia, o digitum

summae lineae admoueto.

Si multiplicas est par ex quolibet cau

culo

200쪽

eulo multiplicandi in linea polito, totus regione eiusde lineae constituatur mulatiplicans. Ex quolibet aut calculo spacium occupante, medietas multiplicantis respe stirlineae superioris ponatur, unde digitus lineae adhaerens non deponatur, donec sub eiusdem lines pacto calculus, si quis adfuerit per multiplicationem absoluat. Si uero multiplicans est impar, digis tu ut prius ad lineam pone, Si ex singualis calculis in linea iacetibus, totum e resigione mulciplicantem ponito, deinde ex singulis in spacio sitis, medietate maximi paris, qui in impari multiplicante est, ponas e regiOecum dimidio unius quod sub eiusdem lineae locetur pacto

Absolutis ergo omnibus calculis in ID neaec eiusdem lineae inferiori spacio po/sitis, applica digitum in descensu sequeriti lines, ocul prius agas, itaec cum omnibus inferiorib operare lineis re pacijs.

EXEMPLUM PARIS.