De activa medicinae scientia commentarii duo. Quorum primus de salubritate non modo tuendae sanitatis, verumetiam producendae ad multos annos vitae rationem modumque docet. Alter vero universales, qui ad morborum curationes pertinent, canones explana

발행: 1557년

분량: 374페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

Iumptione Conueniunt etiam illis, quos ines Mindigentia pressit ted modice sunt

ropinanda,ex Pauli consilio. Et si vero se possit, inquit Galenus lib. de euch. utin- aegra valetudine semper filiantur homines ene temperati suCcorum amplas haben-: vias, modo ante cibum se satis exe reant,& quantum sat esse videtur dormiat,

ui requente crassi , lentiq: succi cibos, dant securissime tamen facient,si his par- Aant, praescrtim qui per aetatem ec consit udine se ante cibos exercere non possunt:

Q sola sanitate contenti, bonam corporisnabitudinem non quaerunt. Nam quo po- entior quaeque materia fuerit, eo dissici - ius concoquitur,5 nutrimentii cocta prae

et durabilius, minusq; dis spabile, quod

li ardius transit cum per ventrem, tum per renas ob id plenitudinis & obstructionis 'ericulum habet adiunci una Hinc liquet,auod ea, quae difficulter Cocoquuntur,ia deq; pcnetrant,& maxime nutriunt, ad lim astantia sunt reserenda. Talia enim a Laerere debent,& irmiter adiungi non am em prae tenuitate dimitere,ut docet Gai jusj.then Attenuantia crassa extenuant,

i viscosa

82쪽

DE ALUBRITAT Is

viscosa incidunt, abstergunt,meatus aperiunt longoq; usu sanguinem se sum,mo biliosum, deinde atra bilarium redduntadcirco assiduus eorum usus fugiendus mari me est,quibus biliosa suerit natura.Hi ve ro lummodo congruunt, quibus pituita & crudus humor cumulatus est, visent Galenus lib. de ait.vic di Taul lib. primoi H, autem pauci esse nutrimenti, nihil firmitudinis corporibus praebere,ex facili

alterari,atque cito penetrare constat. Quetiam celeriter penetrant,exiguam corpri alimoniam lasgiuntur, quae ex facili eualporatu ac discutitur , ut rursus alia haud multo post sit danda Appositio enim celetris non est diuturna, ut ait Galenus .de caeput.& secunda aph. cona. Ii,&48.His tamentvtedum,ut iubet Avicenna 4 primi, quumi vitalem virtutem deficientem subleuare, eamq; excitare desideramusci aut ubi ven itriculus, vel virtus non perficiunt coctionem cibi tardae coctionis. In illis quoque, quorum partes ob siccitate ad trahendum nutrimentum infirmae iunt, sequax alimentum Celerisci appositio utilitati existit,teste

Galeno lib. de marco Accedit quod Hip

pocrati

83쪽

bcrates lib. de alim sic scriptum reliquit. . Vicunque citissima adiectione indigcnt, iis humidum remedium ad recuperandas ures optimum est ubi adhuc citius per

Iam mediae materiae alimenta sunt exisibus anguis optimus, vel saltem notabi aut euidenti vitio carens gignitur. Huius nodi enim est non crassus lentus, ne i quis serosus, sed consistentia mediocris vitradunt Galenus lib. de euch.& Oribasus rimo Euporiston Vnde omnia mediae altinent materiae, boni succi csse videntur. ik item econuersio , cuncta boni succi

lint media. siquidem euchynaicorum quae t am sunt incrassantia, velut fiumentacea, astaneae suilla caro i lactea pleraque.

' amobrem si salubrium ciborti duo sunt

lapita videlicet non impedire vias, i fiosum succum non producere,ut est Gale sententia lib. de cuch.sequitur quod uni- aeria boni succi nutrimenta salubria nonum Attamen cuchymicis omnibus aet i libus,&naturis,omniq; tempore Utendum: luoniam succorum probitate nullum in

aptius* ad tuendam sanitatem adminia , culum

84쪽

culum inueniri potest,uel teste Galeno alim Cacochymicorum tres sunt specie, pituitosa biliosa, trabitaris, lib. de disibi coni.De quibus obiter dubitare contingit vitiosus ne succus sit in cibi, ut innuit Clenus, an in sumentis aut cibati natura,veluti autumat Trusianus et arI. Quando

quidem ex eodem melle in iuuene bilios blbilis generatur contra in sene pituit inon bilis, sed sanguis producitur bonus, fatetur Calenus primo de alim. Certe alii menta dapes ue, humores haud habent in natantes, sed in cosdem innati caloris transinutantur. Sed raro cacochymicis dimodice utendum est nempe ad eorun qui in aestate laborant squalore humectan.l dum, refrigerandum.Vbi etiam venti iculi os squalens calidum i est, pomis, pyris,lcerasis, moris, cponibus, jersicis isti scet sed modice tunc manducari debentit Alias perpetuo ab omnibus,quae malos succos gignunt,abstinendum. Etenim etsi talia quibus la coctu facilia sint,siq; concoquam

tur,minus offendant, laedunt tamen. Nam csus continuatione prauus succus ex ipsis

post longum tempus in venis colligitur,qui postea

85쪽

ostea exigi rati ad putredinem occasio nem nactus, sobres malignas accendit, ut rodidit Galenus 1.de alim.& lib. le euch. Iam vero praefata alimenta suauia sunt,

Ne ingrata.horii nullum corpori tile,quod apore, odore ingrato veniat, si Galeno edimus . de alim sic lingua agnosces re um naturas familiaria quidem eligit, alie

Aa vcro refugit Nec tamen statim utile ii, Quod sapore odoreq suaue existit,ut patet te pomis,pyxis melonibus, sungis,& bole-is,quae odore saporeq; iocunda, insalubria

sint, imo nonnunquam exitialia. crum de euchymicis certo constat, quod quanis Ito iocundius, suauiusq; suerit quod Com iditur, tanto fit magis nutriens: minoret Inegotio concoquitur. Quod etiam innuit Galenus is de .ses 2. de alim. Ventriculus enim quae amplexatur, facilius Concoquit. Amplexatur autem quae cum voluptate as

dumuntur, sicut qua displicent, refugit, laph. com 38. Ita I Hippocrates, parum e-rterior,inquit,potus ti cibus suavior,melio

1 ribus d minus suavibus estir serendus.Ex consuetudine nutrimet grata redduntur, si q minus nocere solent. Quod idem te

86쪽

statur inquiens, Quae ex longo tempor consueta,& si deteriora sint,insuctis nimii molestare selent, ibi. o. Ex praeparation letiam alimonia non tum in melius uitantur, sed, bauiores redduntur. Proin de quaeritur, An simplex cibus sit homini utilissimus quo de sic canit Horatius: ecipe nunc, Ius tenuis qu quanta si secum

Asserat. In primis valeat bene nam aria res Vt noceant homini credas, memον illius escae

Quae simplex olim tibi ederit in simul assi;

Miscue, i elixa, simul conchilia turdu. Dulcia se in bilem vertent Omachos tumultum Lenta seret pituita, vides is pallidus omnis Coena desurgat dubias Quin corpus nustum Hesternis Ῥitus, animum quos praegrauat una. ' a stitium diuinae particulam aurae. iter Ῥbi dicit citius curata sopori Mebra dedit, Cerus praescripta ad munia fur Hic tam ad melius poterit transcurrere quond4Siue diem festum rediens adduxerit annus,

Seu recreare olet tenuatam corpus, bique ccedent anni, o tracturi mollius aetas

Imbecilia volet Tibi quidnam accedet ad istam QVam puero,alidus praesumi miaiciem istu Dura

87쪽

plicem praeserendum esse multiplici a armant,ut qui sit digestu facilior Scicdum en quod simplex cibus pistoria vel corruinaria mutatus in melius, congeneri cuto non apparato est Utilior, quum V prae

ictum est, simplicium ciborii nullus praeter c, si salubris quodi ipsum citra aquae,

alis, mellis, sacchari ve mixturam potum,aagna ex parte in ventriculo cogitur. Et

a mihi historiae Philostrati derogare videtur implex Apolloni victus, qui vino parcens,lis fructibus, plantis, hisq; potius Hlucibibus quam satiuis vestens, sanus semper lxisse, E consenuisse sertur. Simplex igntur cibus non apparatus omnino repudiantius est. Conditus etiam per immodicam aporum arietatem, quae naturae non satis taciat,sed voluptati, damnatur,cum a praecitatis autoribus,tum a Celse lib.primo, C. 3.uiuscemodi enim cibus aegrius cocoqui- duplici noniine, tum quod eius varicaas concoctioni aduersatur, tum quod eius

1 plus

88쪽

plus assumitur propter suauitatem Propca Galenus cupedias,opiparosq; apparatanquam cruditatis causas vituperat .al. Etenim ut prosint cibi, non ut desectctu are debet Medicus: Voluptatem,

quando quaerit, sanitati eam cogit seruirQuoniam in nonnullis ut ait magnum cruditatem momentum ficiet edendi inlciauitas. Hinc collucet,quod varia cibori facilis, dissicilis concoctionis est ratio siquidem aegrius cocoqui possunt valide dlarata, quae dura, crassa, lenta, quae plus ilmum nutrientia, quae e Crementosa, qualingrata. diuersi, facilius coquuntur qualtemperata, quae mediae sunt consistentiae , alit mollia, vel si tabilia, non redundantia, quae parum nutriunt, suauia.

Concoctiones autem tres simi , dc mu lituo sese excipiunt.Proinde cruditas, quae inlprima accidit digestione, in secunda haudi corrigitur , quod notauit Damastenus in suis aph. Itaq si cruditatis magnas vis, ut Galenus scribit lib. de euch. cum ad malos succos tum ad mori os progignedos,sive calboni, siue mali succi cibis succedat qiuamuis quae ex malis cumulatur, deterior sit i

89쪽

mcoctionis maxima erit virtus ad bonos timores procreados, morbosq; arcendos.: vllum maius adminiculum ad tuenta sanitatem inueniri potest, si iccorum robitate. 3. de alim. Concoctionis demum lanta est utilitas,ut loco praecitato Galenus lilirmare non vereatur, illos nullum omni . o morbum sentire, qui prouidebui, ne in ruditatem unquam incidant. Providebunt tutem qui bigaliter ordinateq: viuunt,ac xercendi corporis curam habent,ut idem sit. Frugaliter vivere est in cibi cuiusque tensura non errare: siquidem in extenti his N imbecillibus sit quid minus quam pari it, nutriat, virtutem tabidam reddet. Si

lti quam nutrimento fuerit, illamq; penitus extinguet vi sufsecabit, ut Galenus docet lib. de phlebotom. coni. Erasist. Igitur non satiari cibis rectistime iussit Hippocrates 6.

'epi. maxime ver varijs,i male mansis. Etenim nihil magis concoctioni quana CL:boru varietas aduersatur,teste Galeno. pri-lmo r. a. com. l8.4 3. eiusdem cona. 34. Cibi

linquit dissimiles turbationem in stomacho patiunt, hoc est nauseam. com. in Polyb. Videlicet

90쪽

delicet si contrariae eorum sint facultat ut interpretatur Paulusci quoniam non prire eodem tempore confici possunt in turali calore quamuis valido , sed aliqui icruditate cum semidigestis remanetes,vetriculum turbant ac nerant. Quocirca vianda est una in mensa, multiplex serculrunt varietas. Est etiam in ciborum permixtione controuersia:propterea Avice na prohibet tertia primi, ne lac cum rebus: acetosis, iistes cum lacte ingerantur.Et Arnaldus, Vinii, inquit,& lac simul sumptat podagram generant. Caseus cum pisciust Cholicam pyra pomaue, cum ouis esitata bilios , flatus, leorum dolores , haemo Irhoidas i inducunt Insuper Avicenna,qui ivitam, ait, suam odit, cibos deglutiat sine masticatione, haud cnim concoqui non probe commans a possunt:sed cibi partici lae quo suerint minutiores, a nobis ut tionem eo accipiunt facilius,ut ait Galenus primo s Quod, Aristoteles 2 le par. animal pr notauerat inquiens,Cibi illa mini tatim diuisio facit, ut calor facilius conficiendo expediat Adde quod alteratio quae in ore per manducationem agitur, prima

concoctio

SEARCH

MENU NAVIGATION