장음표시 사용
251쪽
a a DE Ju RE, OFFIC. ET D Icr IT.s tracandata qua luis improbat,non si ciput. Io GUilta nuda obligant. H Perfidia cum pravaricatione coniuncI, in Metrodori consilio. ra i Mordisius, Saxonia Electoris Cancelgarim, cur in eus odiam misi fusa 13 Improba mandata non secipienda. I. Biseriam delinquit qui improba mandat Ucept astitu Boni legati eis, malis Papinianeam securam, quam mandatasita
rata excipere .is In liberis mandatis libere agit mandatarius.1 In mandatisprascriptis secundumpraesicr ιι normam agendum.1Ι sandaturivati es custodiendi. 3y trafandata excedens aliud quid facere videtur. ao insandatorumformast nisi)uris: beet actiosis bonafrii. ar Legationum mandata strictissime intelligenda. aa -andata mihiaria cum legationum mandatu ejusdem severit. dinica; -ilitaris disciplina antiquior Romanis,quam caritas liberorum. a. -antia se Posthumias erit cas Tarentini Romanorum legati usiam verbis mandata, quibus a ceperant,exposuere .aσ Homerin legationum mandata iisdem verbis, quibus accepta, em poni facit.
ar Cautissimi veteres, qui nes a verbis c Labis disecedere in mam
aδ Fori veterispraeseripta verborum formula, o aucupatio syllaba
252쪽
. LEGATI, LIB. IL CAP. VI. 2633a 'pendis se elassula restringime ad antecedens mandatum.
33 ndrea Galliae opinio xpecta. 3 Procurator reipravata nonpotes mutare ea. quas ciatim erant
. M L. 3oshominem of mandas. non illud, quod Dae vulgo volunt. infert. sc= L.d.vetus furis B. Gaιlfundamentum ex Ll nusium. ιδ Neglectores mandatorum non sequendi. o Principes eo plerums ingenio, ut mutata mandata indigneferant. o Georgius Dux Saxonia transiressionem mandatiferre non potuit. 1 Breidenbachim I. Doctor se Consiliarius mandatum Georgia D
a Ducis ad Breiambachium reston um. s Wilhelmus Sapiens, Princeps Hassae,mandat uafine observari voluit. EMutandi mandati qua via tutissima. ue Nihila repraestat,quam aliter quida re AEi holorum legati cum tibera missi, maluerunt domum reverti. quam tiberius agere . I Sua cuis commutereristum. δ t Arbiter se moderator aliena voluntatis esse legatus nonpote' o Veneto insenatu, quodnonnulli ob aliteraesosta negotia, quam
mandatum erat,iaudati,facti eis,non uris. so Facta ab eventu notari lent. sr Plus loquens aut faciens mandati fines egreditur. N Heldius mandatum Carati Vuno verbo egressus. N Carolus V. Heian excessum in loquendo quomodo corripuerit. s. Causa nusia alia,quam qua mandata, agenda. 33 Privatus negotia legatus agere non potuιt. 3σ Duabus rebus necessinis unumsi cere non credendum.
253쪽
a 4 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. 1 states nes fallire,ne algi debet.
s.f Fidelis legaιs sn Salomonis reverb. commendatio.
Ed ut illis, quae magis, quam εργα legationis sunt, su- persedeamus, non tam amplius attendemus, stansne vel isdens, priore aut posteriore loco, noster loquatur, quam, ne, , quemadmodum Salustius ait, Ciceroniq; hoc exprobravit, aliud stans,aliud sedens loquatur.Fundamentu enim omnium 1 actionum humanarum, mandatorumq; est fides, hoc est, di- . .L.F. chorum conventorumq; constantia & veritas, quae in Iegato. tanquam anima in animante, & calor in vita requiritur. Nihil, iraq; legato nostro prius, nihil potius sit, quam ut summa cum fide mandatum exponat,&fidelissime legationis provinciam obeat,non secus ac si mittens ipse praesens agat, ipse ex ejus ore loquatur,ipse ex ejus animo dcliberct,consultet,&cogiter. Fia. delis enim legatus, ut Sapiens Paraemiodes canit, est sanitas, ut μου. 11. Vetus Versio habet,hoc est, ipsa sidus reipubl. Αc ex eo potissi' mum fides legati perspicitur,si lingua eius cum ment mensq; cum Oratione perpetuo consentiat, sique, non aliter ac fidelis,1 .C.daiseris. probus & peritus archiater,qui omnem curam & diligentiam 4 aegroto adhibet, lcgationis concreditae negotiis, Omni, quam
maxime fieri potest,studio, vigilantia, industria, & labore incumbat. Non solum enim in legato eam fidem & diligentiamue requirimus , quae a depositario flagitatur, ut scilicet ad eun
Iquod Nama modum, quem natura hominum & propriarum rerum carti
tas ct cura desiderat, diligens & fidus sit. Sed quo & majore r 6 ligione mittenti obstrictus est, & quo major cause publica, quam privata habetur; eo & majorem legatus fidem praestare in legationis negotio debet. Caveatitaq; noster, ne quicquam
contra mente mittentis in Iegatione proferat, caveat, ne contra legationis suae postulata vel publicE vel privatim sentiat,ne 4 ipis
254쪽
' LEGATI, LIB. II. CAIν. ros ipse diversa contra se consilia&verba effutiat. Perfidia enim illa est, quae multis fraudi capitali fuit.Metrodorus Mithridati- scus orator ad regem Tigranem mimus erat,ut eundem persu sionibus, quibus maxime posset, ad arma socia Romanis ins renda abduccret. At quid ille Z Cum a Tigrane rogaretur :verene & ex animo cietatem istam suaderet; se, inquit, ut Ieg tum, quidem causam expositam suadere, at, ut consiliariunto, dissuadere. Improbe & perfide.Nec enim,ut Tigranis consilia- rius,sed ut legatus esset,missus erat; at neq; debuerat causatata eam agenda suscepisse,quam ipse suis consiliis improbabat.EGs autem caeteroquin nuda consiIta non obligCnt auctorem,tM Gr. μαLmen hoc cum perfidia coniunctum, turpissimae praevaricatio- Ionis genusest,longeq; acerbissimis suppliciis merito persequemdum. Idcirco justissimas poenas ille suo Pontico regi re pluS ptium racdedit, secundum illud Hesiodit ἡ-Su- I perioris aetatis memoria ob eandem causam ElectorisAugusti Ducis Saxonis consiliarius&Cancellarius,Utricus Mordisius, vir caetera clarissimus, dignitate & officio dejectus, mortem tria carcere oppetiit, cum eam, quam ad aulam Caesaris postulatum,missus emet,ipse suo consilio privatim emi mo, causam diLsuasimet. Cum Danicis enim Friderici IL Regis legatis una ad Maximilianum Caesarem II. nomine Augusti Electoris Saxoniae missius, ut armorum,commeatus,atque mercium Germanicam, ne in Sueciam exportarentur, evectiones Imperatorio mandato prohiberentur, mandati promulgationem ipse per amicos suos in aula Caesaris quos habebat, repressit. Disputabat enim cum Caesarianis privatim, bellum non esse necessiarium , quo Danus Sueciae regem Vexaret, neq; praeterea e re a dignitate imperii eme exterorum regum gratia, quos intera
morum contentiones versarcntur, negotiation S atque commercia suspendi. Quod cum Electorper Gorgiu Cracouium,
255쪽
2 6 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. qui eodem de negotio postea missus erat, rescivissctet, alteri resca cxtremae indignationi atque exitio, alteri gratiae, & ad sublimiorem dignitatis ac potcntiae gradum, qui tame postea cum antece re itidem hominem in Tarpeium saxum deduxit. chiui promotioni extitit. Quid si ergo adversiis pietatem, advorsus just itiam, inquis, postulata legationis fuerint, an illis peragen-
earon est. 3με- modi mandata neq; posse, neq; debere, neq; minus delinqueresuscipientem improba mandata, quam dantem. Quid vero si suscipiam, neque tamen peragam Z bifariam scelestus & perfidus In Deum, quod contra conscientiae justum, justa nefaria in te receperis; in principem & dominum, quod mandati suscepti fidem fefelleris: utrinq; reus: utrinq; supplicium meri-
, - tus. Boni enim, qui Deum & virtutem colit, viri est, cum Papi-iue niano malle securim pati,quam impiis & iniustis mandatis factisq; animum adjicere, aut operam iis condicere, nedum navare, a quibus dehortari,&omnibus viribus submovere mandantem principem fidelis consiliarius debebat. Sed quid si i
honestis limitibus versemur, licebitne, si e re mittentis esse vi. deatur , meta posthabita, fidem legationis utilitati ac fructui magis, quam j ussui & voluntati mandantis accommodare 3 Ia '16 absolutis & plane liberis mandatis, hoc verbo acceptis, ut, quicquid e re mittentis esse videatur, illud legatus agat, nihil 17 est,quod ambigamus. In aliis, etsi diversi diversa sentiant, neq; posse neque debere legatum praescriptos mandati fines transigredi, certe statuendum est, quandoquidem haec natura mandatorum omnium sit, quae etiam inter privatos frequentantur, ut eorum fines, quemadmodum Paulus loquitur,diligen-19 ter custodiantur. Nam qui excessit,aliud quid facere videtur.
Unde etsi bonae fidei mandati actio sit, ut expresse leges do-λο cent,idq; ratione praetoriae formulae: ipsa tamen mandatorum e forma
256쪽
. LEGATI, LIB. IL vlaa et fomla iuris stricti esto exeo apparet,quod praecisegnes eorum
sint servandi. Quanto vero magistegationum mandata ex stri4 a1cti juris observantia pendere dicemus cum nonminoris,imo azmajoris servitudinis,quam militaria mandatahabeantur,quo - rum ea ratio,ut si no praecise,& ad amussim servata sint,etiam- My. 11. δεν si res bene cesserit, nihilominus transgressionis poenam tra-m L iliant illeque militaris disciplinς rigor antiquior Romanis,qutin 23 caritas liberoru fuit, teste Paulo,id tumManlia,tum Posthu- a miasieveritas , in spectatissimae indolis filiis ostendit. Laudati itaque publice legati Romanorum fuere, quod Tarcntu missi, a non modo feliciter provinciam legationis obiissent,ied etiam, G Gi . quod, quibus verbis acceperant mandatum, iisdem exposuis. Via .1 sent. Atq; hoc ita debere fieri, vel Graecorum ille ccccus, cujus 26 animi acies nihil non perlustravit,clarissime vidit,cum hinc inde in fabulosis suis legationibus, iisdem verbis, quibus datΔmandata erant, reddita &cxposita faciat. Viden , quam cauti veteres; ut ne quidem a verborii formula, syllabarumq; con. aTtextu discedendum sibi fuisse existimarines Quod quidem tam scrupulose observandum esse oratori no statuimus tquorsium Menim eloquentiae usus, si nulla ex propriae disertitudinis penu elegantia,& ubertas legato permittatur I iit tanquam veteris fori actor necessario ex praescripta verborum somnia,syllabarumque aucupatione dependeat, sed . ut ne verbi quidem ullius inclinatione , mente &senta mandati deflectat. Nihil itaq; ex sese posse, neque debere in mandaris praescriptis vel corrigere legatum, etiam si occasio & res aliud suadeat, liquido constat: neque tum quidem,quando haec appendix instructiomadjuncta: Cateraprudentia det Grinudicio tuo commuttimvi. Nec enim illud verbum, ut multis prima fronte videtur, liberi alicujus mandati generalem potestatem in se continet, ut eo adsum,mam rei mandatae, stemdum arbitrium di placitum, Vel mu- tantam
257쪽
24s DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT.
tanda vel tollenda mandatarius abuti possit, sed hoc tantummodo permittit, ut cima omnes modi&articuli rei agendς tam exacte praescribi non possint, aut ii etiam meliores, quam praescripti lint, in manum forte ultro veniant, possit legatus occasionibus viisq; prudenter amplexis , eo omnibus viribus in-3- cumbere, quo mandati praescripti nactam assequatur. Restringi tenuri sese appendix perpetuo ad anteceden Spraeceptum,&-bii a d. modi. ad illud respicit, cui cstaniacxa. Specialis itaque cst, si speciali cavs 4 3 - mandato est apposita, non, quemadmodum Gaillius opinatur, 3 generalis, ut generalem negotii pro arbitrio tractandi, mutandiq; generatim ea, quae speciatim erant mandata, Vim& pote-
. i. 21. st)tςm permittat. Quod neque procurator rei privatae facerer .cia .si,-. potest. Contra quam sentit Franciscus Cremonensis, & Ant. Corsctus,aliiq; a Gaillio ibidem allegati,non recte intellecta il-4a Iuliani lege , quam singulariter hoc docere vulgo Gunt, quod j usta ex causa,quae dominum fugiebat, fines mandati excedere, dc mutare ea, quae speciatim mandata erant, procurator possit. Legis enim casus non hoc innuit. Nec enim procurator prohibendo justa ex cause manumissionem servi, quam alteri dominus mandarat, mandati sui fines cgreditur, sed p tius illud, quod cx generali procurationis mandato facere tenebatur, fideliter exequitur, ut nimirum,si animadverterit m numissionem j usta ex causia,quam dominus ignorabat, vel j utefieri non posse,uci propter incommodum domini,fieri non debere, impediat.Ncquit itaq; illius casus dccisio hanc regulam , cxstruere, quae, ut Gaillius ibidem ait, lcgatis, oratoribus,&commissariis principum sit observanda, ut ex noVa causa, quae committentem fugiebat,quandoq; ex tempore, pro re nata limites mandati pro utilitate,&in rem domini excedcre possint.
Neque velim nostrum imitari illos, quos vidisse se ibidem a ste-Verat, in gravissimis negotiis idipsum esse secutos. Et si enim
258쪽
Ι . G ATI , LI s.II. CAP. V . a s fortassis unius atq; alterius principis natura de ingenium hoc
ita tulerit, ut mandati sui oc voluntatis neglectum &transgressionem utilitate evidente compensiatam, aequiore animo tolerarit : ita tamen pleriq; omncs potentiores instituti, ita affecti sunt, ut maximum sui contemptum in eontempto & mutato tuo mandato positum esse arbitrentur, sentiantq; idem,
quod Georgium Saxoniae Ducem & sensisse & dixisse ferunt. Quid vero illud e Celebris ille nominis legatum, juris Docto
rem Breiden bachium, cuiuidam ardui negotii gratia ad alium quendam principem miserat, qui cum obortis melioribus rerum agendarum occasionibus,1 mandati finibus praescriptisq; modis discessistet, proarbitrio & captu suo feliciter& comm de negotium coniecisset, domumq; bene expedita legatione rediisset, remq; omnem, ut acta erat, retulisset, Princeps mandati sui fines non esse exacte custoditos intelligens, seq; silentio parumper preinens: Tandem bene sit, inquit,bone legat quod alea nostri negotii melius ceciderit: accipio exacti negotii felicitatem, at tu caveas in posterum, ne hoc iterum committas,ut a praescripto mandati mei discedas. Eodem ingenio erat laudatissimae memoriae Princeps Guilhelmus, Lands'-vius Hassae, quem sapientem jure omnes etiam cxteri cognominarunt,illustrissimi, & omnium, qui unquam fuerunt principum literatissimi principis Mauritii felicissime regnantis parens, ut observari sui mandati fines diligentissime vellet,neque suo iniussu vel minimum in illis emendari aut mutari pateretur. Illud autem remedium in hac re tutissimum, teste ipso Gaillio,ut si evidens vel utilitas vel melior ratio mutandi mandati causam suaserit, consilium prius mittentis, si interea loci fieri possit, exploretur, quam missus quicquam aliud suo arbitrio agat. Praestat enim nihil omnino agere, & re infecta domu
259쪽
aueo DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. quidem AEtholorum legatos olim fecisse,ctiamsi cum liberi ribus agondi habenis missi essent, Livius testatur. Nam cum sua cuique committere justum sit, certe moderator & arbiter alienae voluntatis legatus csse non debet, sed potius diligenter attendere illud, quod omnium bonarum artium, ut a Planio ι δενι- appellatur, magister Cato, Romanorum principum prudentillimus, praetcripsisse villicis legitur, his vcrbis: millicus, ne se plus sapere, quam dominumI.um censeat. Idem sibi dictum atque consultum csse legatus certo sibi pcrsuadcat. Quod aurem nonnulli cum laude, magis utilitatis ductum, quam mandati nutum sequuti fuerint,quodq; industria& prudentia quorun-ueo dam a scnatu Veneto probata,& ob eam causam praedicata,testante Magio, fuerit, id in speciali hominum facto, non in jure - cosistit.& calide potius ac audacter,quam callide & prudenter lactum esse existimandum: cum, si qua, ut eVentuS rerum a ceps est; adversi quippiam ex mutato mandato acciderit, factum ab cuciatu vulgo judicari soleat. Caeterum non sol amandati fines excedit,qui minus,sed oc qui plus quam manda- Ι ti orbita tenetur,loquitur aut facit. Ita merito correptus a Carolo V. Imp. procancellarius Heldius,cum in conventu quoda δ ad Augustanae confessionis principeς, Caesarem malle, diceret, univer potius Germaniaflammam, o interitum, quam Catholica religionis abolitionem videre e quod cum audiret Carolus rNon 33 hoc,inquit,jesse meo loqueris: Germania nostrapatria eis nobis caris Pressis o miti qua Διmmi imperii decus se ornamentum habemus. SedNeq;
de rc alia agerc lcgatum Oportet, quam de sola & unica, quae mandato tenetur. Nam &cotra fidem legationis agit,qui cum ob negotia publica missus sit, privata alia negotia intermi scet, quod cliam provincialibus legationibus intcrdictum. Multo minus vero in hoc nostro erit ferendum,ut privatarum rerum studiis publicae rei cura impediatur, cum etiam duabus rebus neces-
260쪽
LEGATI, LIB. II. CΑΡ. VII. auernecessariis unum sufficere non sit credendum. Sed ne dicturientcna longius remoremus, Optandum cst,legatum nostium It 3.i. Ocadem fide,industria,&dexteritate cit e,qua ZygostatemJulia- Inus Imperator per singulas civitates constitutum cile voluit, qui neq; lassat, neq; fallatur, cuiq; illud Sapientis accini hono- Prov. Is . I .ris gra tia posti t: Vt ros σtruina aestuoso mesis temporcita legatusfdus mitI IIbin animam oe salutem dominorum suorum restiuit.
r Optimum c pes um quid in legato.
2 L inguae thesaurus in homine optimus.s Lingua homini estis. Periclis Inore Suada. s Periclis laudabilis in perorando confῖ nudo. o Verba nonsolent iurepostliminii reverti. Thestis inepta oratist. S Legatus non loquentiam, sedeoquentiam asserat. s Samiorum legati a Cleomene irrisi. Io Brevitas oratIonisgratios. II Catonis succinctam brevitatem admirati Graeci. ia Γhetorum Icholasticorum declamationes in legationis campum
υ Ciceronis Apatica luxuria legato non convenit. I Oratio legati cum casta matrona comparata. rs CMulier optime olet, quae nih/ olet. 16 Claud a I estatu ob nimiam vestitus curam propudissecta. 17 Veritas expers cultin or leuo init.