Nova studia Euripidea

151쪽

ut iam verbo: γεροντες dem0nstratur in numero plurali non magis offendimus quam in eo, quod paulo ante t0tu chorus de se ips singulari digit numero Mutat autem numero verSU Sqq. aperte di8iunguntur: πε datρε, ελa, tot Qua re ilamo WitZius haec colligit. isdem personis versu tribui n0 p0sse manifeStum esse, nisi ultimos versus putet quispiam eidem dari posse ui primOS, i. e. Dryphae et ob eam rem de hemich0ri0rum ducibus loquatur. Sed eh0rum cum non in duas parte dividatur, sed diffugiat huc illuc, 0 habere duos coryphaeos. Immo perturbationem depinxisse poetam tribus ch0reutis, tres agere collegiumq; qui h0 versus pronuntiaverint aut cantaverint', neminem distere p0sse. In salsam viam deflexit vir doctus. Prim08 Versus locutus est 0ryptiaeus, ultimi quippe d0elim iaci i)anteposito ambo cantati sunt. Quare nemo e0s eidem tribuat. Etiam versus, qui antecedunt lues i. antati sunt trimetrus enim praeter primam nullam habet productam syllabam neque verba φυγ ῆ φυγὴ, i. e. unu iambus, in Sermone tolerantur. Quare tria Versuum paria coniungi non p0SSunt, et, quamquam allicit animum, quod vir doctissimus c0niecit, poetam tribus ch0reuti multitudinem dissipatam Voluisse depingere caveamu8, ne ineSeemur. Primi versus seiungendi sunt ut a cantico, quod antecedit, ita a Verbi S, quae Sequuntur. Quibus nuntiatur choro deas apparuisse verbis quidem excitatis, ut re flagitatur, tamen nullo ali modo quam quo Semper coryphaeus OVam perS0nam in eaenam pr0dire ch0ro et eis, qui audiunt 80let nuntiare. Dii demum verSuum paria, quae Sequuntur, chori animum depingunt perturbatum, n0nnumero eorum, qui loquuntur, sed metri inc0ncinnitate. Supra enim dem0nstravimus fieri solere, ut etiam tam breve partes astr0phicae aliquam in se ipsis responsionem habeant, hic autemp0eta consili, quodam vergus dissimiles utrique choreutae dedit.

y ἡC0rrector quidam Od Laur rei metricae imperitus trimetrum iambicum efficere studuit:

inepte quidem neque enim iste senarius potuit cantari.

152쪽

Here. 905. De v. 905 iam disputavimus p. 72. Quae m0d dixi de versibu8, quibu8 coryphaeus, rem OVam, quae Subito accidit, chor enuntiat, priuSquam ipse eam animadvertit, etiam h0 10c0 ptime perspiciuntur. Here. 1016. Simile est canticum inde a. v. 1016. Quod sacile intellegimus, dumm0d iterum Wilam0Wiigii egregiam sequamur interpretationem. De ipsis numeri iam dictum St, quare hie satis habe singulas peri0d0s seiungere Ineipit omnis par8lyriea a tribus peri0dis dochmia eis, quae e0dem modo compo8itae

sunt quo aliis locis h0ri antica, et pro stasim e0H0eatae Sunt. Qu08 verSus a t0t choro cantari ex ipSa re apparet. - Herculis insandum lacinus cum aliis c0mparatur parricidiis, finem sa-ciunt haec: Heu, quam querelam canam aut lamentum aut carmen erat aut ch0ream inferorum 3 Tum ecyclem evolvitur. Quae in eo onspiciantur, brevibus chori partibus describuntur. Hermannu singula peri0d08 ut iam antea singulis horeutis

tribui voluit. Cui echleinius assentitur. Sed eum adis 88 sqq. II, p. 190 Uil optime dem0nstravit id nusquam regie fieri, tum

maxime hoc l0eo multa alia ei opinioni repugnant. Primum novam rem non Singuli choreutae, Sed ipse coryphaeus nuntiare 80let, deinde unus choreula non l0quitur, Sed cantat, ut in V.

81 sqq. rimetriis mutem iambicus v. 10 34 non p0tuit cantari: Atque hanc unam periodum coryphae0, reliquas quibuslibet choreulis

tribuere ineptum est. Uno senari 10 34 commotus sum ut 0tum cantistum non choro, Sed coryphaeo tribuam. Praeterea eo Ver8us iam monui ex eis esse, quibus Subita re choro enuntiatur.

Quod etsi fieri solet ambiet trimetris aut anapaestis, tamen in-S0litis numeris pars c0Deitatissima excusationem assert. Senarium quamvi arte Sit coniunctu SenSu eum verbis ante in non Ohaerere cum reliquis versibus cantatis etiam ex partibus respondentibus intellegi 0test, de quibus amplius iam dictum est:

153쪽

qui Amphitryonem nuntiant in s aenam prodire 0bservandae sunt syllabae pr0ductae, dicendi rati pr0pe aecedit ad genus melicum). Conserantur etiam . 1086 Sq. quo idem c0ryphaeu l0quitur. Ion 676. Dissicillimum est anticum Ion 6764qq. qu0d disset re vix videtur ab aliis sta8imis. 0mperit chorus 10nem Xuthi esse filium et d0minae 80rtem excitatissimi c0nqueritur Verbis. Vide lagrimas et canius lugubres et lamenta, ubi d0mina mea Stirpem cognoverit esse marito, ipsa autem liber08 non habeat et careat stirpe, quale, o vates, Lat0nae sit, edidisti oraculum i Deinde quaerit, ex qua semina Xuth natus sit filius Antistrophus ab his verbis instipit: O carae, num meae

d0minae haec magna Voce in aures clamemus de marito, quocumc0niuncta erat eadem pei, iam autem hae procidit sortibus, ille beatus est quae senectutem oppetat 110 culta a liberis venerantibus. Metra sunt dochmiae praeter unum Vel Sum, quem

utroquo 1000 uneis inclusi. Cuius sententiam et in stropha et in antiStr0pho eandem sere esse animum percutit, praetera etiam digendi ratione trimetrus distat a reliquis versibus cf. λελειμμενοὶ τεκνων, ζ μεν . . O ε). Librarii pertinaciter sere vocalem tradiderunt: αυτλὶ λελειμ1μενη, Ha . Qu0rum auct0ritalem n0 multum, tamen non nihil valere vidimus praesertim cum in t0to antico ubique

Dymas Doricas inveniamus. 0mentum autem assert, qu0 in antistropho illo senari enuntiati compositio plane interrumpitur. Si mnia continua cantarentur, illud GnεGoυsa non haberet, qu reseratur, cum ange dat O 'ευτυχει, arte autem doniungendum it cum verbo i limi in v. 688. Quibus mnibus rebus Decessario adducimur, ut sermoni tribuamus trimetrum. Atque iam videamus eius Ormam:

154쪽

Quae res nondum ni fallor observata St. Otumne armen 0ry

El. II 65. Iam transeamus ad id lectrae canticum, cuius alteram partem Supra iractavimus, cum multum disserat, quamvi8 videatur similis, ab altera. Inde a Clytaemestrae XJamatione metra hoc mod decurunt 2 iamb., Clyt interi. trim iamb., 5 0elim. trimetri coryphaei, qui amicos in caenam prodire nuntiat. Dubitare possumus, qui eo VerSu decinerit, cum chori Stasimum antecedat. Tamen Verba κλυε ς πωροφον Οαν; c0ryphaeo tribuam ut trimetrum: quippe qui tot Syllabis productis omnem dubitationem t0llat. Verba, quae equuntur, totus choru Videtur cantaSSe. Dein ste canticum alternum indipit. Carmen iambicum gravibus lab0rat corruptelis, vix unus versus Ver8ui respondet. Emendati han Deilis est, cum in sensu praeter V I 192 Sq. non offendamuS. versu 1181 et metra sequuntur ambiga, quorum quinque in Stropha Xciderunt, in antisti Opho miro quodam caSu Sanaman Serunt. Electra habet senarium, de quo iusta dicendum, deinde tria, denique dii meira iambica Orestis primus VerSus corruptuS St, tum Septem leguntur metra Versus primus haud facile restituitur, cum in sensu non haereamus. Stropha hoc praebet metrum: antisti 0phus hoc Verba προ a Docti delevit in dorsus, iniuria quidem Nam mendum in stropha esse syllaba l0nga, quae S in ultimo metro, apparet. Qui versus certa rati0ne sanari non poteSt, consido tamen numero eosdem fuisse, quos antistrophi, ut ellius hane

155쪽

Libri li 0pliae ultimos versus Eleetrae c0ntinuant, eidlerus recte secundum antistrophum Oresti tribuit. irehh0mus et Cam- perus utrumque locum choro dederunt. Sed neget0, qu0m0d0 chorus Clytaemestram po8sit inv0care: O OIS, Or tua, mater, quae 3 me peperisti. Neque ultimus huius peri0di versus ch0r0 tribui potest, Sensus enim est: si Mater, tu p0enam dedisti merito caedis patri mei. Praeterea t0tius partis ratio ad unum Orestem

quadrat, imprimis illud antistrophi:

δειν δ'ειργά6ω, φίλα, astra 'ητον υ θέλονTQ. Ch0r tribuerunt viri d0cti hos versus reliquarum tr0pharum rati0ne c0mmoti, tamen in ea ipsa re erraverunt. Nam primum metrorum compositi0ne intellegitur eas seiungenda esse. Deinde ObServes velim trophis, quae Sequuntur caedem ipsam de8eribi, hane querelis expleri. Denique Electrae primus versus hanc habet formam Strophae versus 1l82 tardus et verbis graviter positis impeditus sine dubi serm0ni speciem praebet, quae syllaba producta etiam augetur. Quem praesertim cum hac in parte Electra nondum cantaverit, Deile ei ungimus, in antistropli autem haesitaverit quispiam. Quamquam lio ips0 0c optime cogn08ei 0test, quomodo sermo Seendat quasi ad genus melleum: primum

ieiunum illud Iro ' roo ειμι:ὶ, deinde iam clarius τίν' ἐς χορον - tum excitata lectra ad id esse elit, in quo vitae Speique Summa ei 08ita est: τίνα γάμον θ/ις τίς πούις με ερεται; H0 log etiam graviter ipse canius inicipit, a simili quidem VerSu Sed quis est, qui videat, quantum distet ab impedit illo

Senario PHel. 625. Helenae Menelaique canticum inde a. v. 625 iam pertractavimus. quare mihil clio 1000 nisi ipsam rem perquiram. V. 625 sq. non antisto, sed dialogo tribuendi sunt. Menelau8: o exoptate, inquit, dies, qui mihi dedit, ut te amplectari Helena respondet: ho cari8Sime virorum, longum erat spatium, iam

156쪽

ver laetitia adest. Tum demum ad chorum versa canere incipit, autem p0Stea quoque l0quitur. Trimetri enim abundant syllabis productis Helenae verba 63 2 a dialogi senariis numeros deducunt ad versus lyricos, iteratur graviter trimetru iamb. catalecticus, a quo eodem bis posit etiam Menelaus in v. 636 cantare incipit. Qui saepius ad sermonem redit. Quod mirum

non St, cum IIelenae naturam h00 carmine poeta oculi prop0nere

voluerit, non Menelai ubique Menelaus ab Helena quippe prima per80na, ut ita dieam, obseuratur. Etiam h0 logo Menelai verba nihil nisi landamentum praebent Helenae stantie et c0nsilio qu0dam poeta eius partem non eodem modo elaboravit quam Helenae. Non cantantur: v. 168q. 652 Sq. De Ielenae re890n80 dubit0, eum trimetri sorma momentum n0 asserat. Etsi hiatu et syllaba brevi graviter senarius dirimitur, canticum non interrumpam, etiam Menelai Versum, qui sequitur, cantu tribuam, clam Vix quisquam unum versum d isthmiacum 659 cantatum putet. Ceter0s cunct0 Menelai versus 663. 665. 669. 72 675. 679.683 688 69 l. pronuntiavit histri neque ullus versus syllaba caret producta praeter V. 663. Ph0en. 103. In Phoen. eichoscopia, mira illa pica caena medio in poemate ramatico, paedagogus ubique loquitur, Antigona cantat, habet autem n0nnullos Senari0s, qui adhuc n0 Satis accurate Seiunguntur a reliquis partibus. V. t 23 sq. indorsius recte delevit. Nam multa sunt, in quibus haesitemus necesse est. Antig0na quaesivit, qui ille e88et, qui IrρOAraρ

nem - ut solent duces progrederetur. Inepte igitur resp0ndet paedagogu8 λοχarός, ω δέσποινα cum Verba προπαρ ος αγεῖται τρaTo 80lut Sermone reddita plane idem significentqu0 λοχαγος. Qui hunc versum composuit, nescire v0luit Antigonam, quid Significaret lochagus, nam idem sine dubi iterum in V. 148. ante unum verbum ogaro paedagogi praefixit notam. Praeterea ex versibus 8qq. 133 et sim . apparet 08 0np0tuisse cantari, in Antigonae autem verbis h0 10eo productae

y δίοποινα etiam . 173. Reliqui QOeis semper Tεκνον, ω Παῖ, πι ρθενε et sim iuveniuntur.

157쪽

8yllabae non inveniuntur. Forma ab aso D, nisi librari0rum est error, demonstratur eum, qui h0 versu ingeruit n0 p0tuisse discernere inter utrumque VerSHum genu S.

158쪽

cantati C :Wilam0Wiigium ut totum eanti eum coryphaeo daturum SSe, equidem etiam h0e loe ei n011 8Sentirer. Nam aperte mihi videtur dividi 0ryphaei pars a chori. maxime iterata inuo statione a aρ. Or. 1246. Implieatus videtur cantus, quem alternis dicunt Electra et ch0rus in Or. v. 1246 sqq. tamen facile in duas partes dividitur, quarum altera ipsum canticum continet, altera de viis cust0diendis agit 0dem modo quo in Sermone aliquo. Quae cum cantata non sit, et in stropha et in antistropha differt a versibus cantatis, constat enim e duobus Electrae versibus 1251. 1252. et tribus chori 1258 sqq. qui libr0rum uet0ritate duorum hemi-

choriorum ducibus tribuuntur necessario quidem. Videmus Wilamo-Witgium recte animadvertisse ei locis, quibus pus 8 chorum dividi in duas partes, librorum memoriam n0n plane nos desistere. Ceteros ver8u equidem non iisdem coryphaeis, sed toti choro et in antisti . singulis hemich0riis tribuo, neque enim ulla re e0gimur de uno eli 0reuta cogitare. 0ryphae s et Electram illos versus pronuntiare, m0n cantare permultis affirmatur syllabis pr0duetis. Etiam in cantiuncula Strophica, quae equitur, deurate secernuntur ei versus, in quibus Electra et chorus de via cust0dienda, et ei, in quibus de lacinore in aedibus exsequendo dicunt. Eleetra nisi duos medio verSus: TΩχ τις ργείων χTI. Oncantat, vergus, qui et initium et finem sagiunt, serm0nis sunt, itidem vv. 1297 1298. Cui personae tribuenda sint verba e libris certe non per8pieitur. Dubitamus, utrum Dryphae nn Electrae enari0stribuamus. Nam ex ipsa re Electram clamorem prius studiisse verisimile est, cum aedibus prope adStet, cli 0rus autem remotis l0ci utramque iam, quae ad aede ducit, cuStodiat, ex p0etae autem Su eiusm0di versus coryphae tribui solent. Nequo hoc loco ideo eum usum omittam, quod Verba lyrista quae Sequuntur, Electrae videntur esse Hermanno autem, qui etiam hi de du0bus hemich0ri0rum ustibus cogitat, assentiri neque ei cauSi8 commotus, quas supra attuli Addam v. 130 2 sqq. Electrae

159쪽

tribui vix p0sse. N:im si ei h0 carmen tribuimus, nem intellegit, quid sibi velint oryphaei verba:

13ll. fraT GLIGT', quae n0 ad Electram pertinere possunt, sed ad cliorum lamantem. Quam rem eXplieare v0luit is, qui huic versu in cod. E archetypo ageripsit Verba io o Zoρoc, quae a librari ut per80nae n0ta praefixa sunt. Or. 1353. Eandem componendi rationem paulo post iterum invenimus in e cantico, quod Phrygis longam m0nodiam antecedit. Cui respondent postea v. 15 37 sqq. Etiam hi cui per80nae Sint tr0phae Versus, in c0ntrarias dis dedunt sententias. Nam Electrae n0tam a librariis praefixam Seidlerus mutavit ex antistrophi responsione in chori, vix suo iure, cum difficultates obstent int0lerabiles. Primum Electram verisimile est e0dem modo ad clamorem excitare cliorum, quo supra eum taeere HSSit, tum ante v. 136l incisio magna est, quae declarari Vix 0test, nisi nova per8Ona . . cli 0ru canere incipit. Caveamus, ne eiusmodi resp0nsi0nibus nimiam habeamus dem Saepe sallimur. Hoc loe praeterea trimetris singulari modo p08itis demonstratur uniperS0nae, Eleetrae, antici pri0rem partem tribuendam esse. SteXemplum Senari0rum n0 gantatorum, qui audaei88ime ut in loco

excitat versibus lyrici intermixti sunt. Ab antistropho velim multo dilucidiore incipiamus, quae certe chori sit c τέωρά μεν κτλ. Qiunque d0chmi excitati ab initio deeurrunt, deinde cum chorus cunetetur, quidnam saeiat, duo trimetri soluti interp0siti sunt

Qu08 aniat08 0n 8Se ex sorma niSi ex re apparet. Tum chorus, cum sumum animadverterit ex aedibus evolvi, iterum d0ehmiis, quae videat, exprimit. Cuius rei causam idem 0ryphaen indicat iisdem senariiS:

Quorum de genere ne quis dubitet, syllabis es scitur usque pr0- ductis Tum denuo chorus cantat idemque carminis sine facit. Omnia optime se habent.

160쪽

Iam Videamus, Nu0m0d str0pha resp0ndeat Trimetrorum Drma: et: omnem praecidit dubitationem. Attamen adm0diam e0haeret trimetrorum Sententia cum ei Suum eantat0rum, maxime in priore Senariorum pari. Quare cum lecti Sana videatur esse, laecv0luisse ut p0etam Electram excitatam primum nulla certa auSa commotam chorum admonere, ut de caede in aedibus saeta clamet, tum demum etiam id c0gitasse ea re laetum aliquamdiu p0sse celari et ad id dem0ustrandum subito a versibus cantatis deflexisse ad sermonem. - Di melle est, Sed negeSSarium. Neque enim philol0g0rum est ex facilibus exemplis ducere regulam, diffiditiora excipere.