장음표시 사용
121쪽
nem culpae . ibi, m impleant peeeata sua Mmper. Ci ita priinum tria facit. quia priino eorum culpam ponit iii comi aratione ad Dei ministros; secillido ad linsum Deum; tertio ad totum genus humanum. Ministri Dei siuit praedicatores. Praedicatio autem princi-yaliter est a Christo , siguraliter a Prophetis, execurisve ab Apostolis. Contra hos tres insurrexerunt Iudaei. Et primo dicit ilo Christo, ibi. Oui eι Dominum
eiderunt Iesum: Matth. 21. 33. IIie est haerese retiite, Meuia mu8 eunti Nec obstat, si Gentiles occiderunt cum . quia i Irii suis vocibus petierunt cum occidi a Pilato: Hier. 12. 8. Faeta est haereditas mea mihi quasi leo in silea: dedit eontra me vocem. Secundo dieit de Prophetis , ibi. Et Prophetas r Aeι. 7.
52. Ouem Prophetarum non sunt perseculi patres v stri; et oeeiderunt eis qui praenuntiabanι de addentuetusti: euius vos nune proditores, et homiridas fuistis.
terito dieit de Apostolis : Eι nos, scilicet AI ostolos. perseeuti sunt : Matιh. 10. 17. Tradent vos in eo euiis , et in synagogis 3uis stasellabunt eos. Secundo ponit eulpam in comparatione ad Deum, ibi. Deo non placent: liret eroderent in hoc se obsequium praestare Deo , Ioann. 16. Sed quia zelum Dei habent nouaecundum scientiam , ideo Deo non placent, quia non laetunt meta fide ; et ιina fide impossibile est plueere Deo: Hebr. 11. 6. Dai. b. 25. Iratus esι suror Domini in populum suum, eι eatendit manum suam suis Ur eum, eι per Miι eum. Tertio ostendit eorum eulpam in comparatione ad totum genus humanum, cum dicit: Omnibus hominibus adrersantur: Gen. I 6. 12.
Manus eius eontra omnea , et mantis Omnium eontra
eum. Adversantur autem in hoc . quia prohibent, et impediunt praedicationem Gentilium, et conversionem: Ael. II. reprehenditur Petrus , quod ivit ad Cornelium. Item Lue. Id. filius maior . scilicet populus Iudaeorum . turbatur , quia filius minor , idest populus Gentilium , reeipitur a patro : Da. 4I. Io. Vas qui
dieiι patri, Quid generas ' Num. 11. 29. Quis det
ut omnia populuι propheteι ' Ratio autem huius culpae est ex divina permissione, qua vult ut impleant precata sua. Omnium enim quast fiunt, sive bona, sive mala . est quaedam certa mensura . quia nihil est i finitum: et omnium istorum mensura est in praesciemtia. Bonorum quidem in eius praeparatione: quia imi-
cuique nostrum data est gratia, εecundum mensuram
donasionis Christi, Ephes. s. 7. malorum vero in pedimissione : quia si aliqui sunt mali, non tamen quantum volunt, sed quantum Deus permittit. Et ideo tamdiu vivunt, quamdiu perveniant ad hoc quod Deus pedimittit: Matth. 23. 32. Implete meimuram patrum ve-aιrorum et eos. Et ideo dicit, Et impisant preevia sua semper. Deus enim dedit Iudaeis pyt passionem Christi spatium poenitentiae per quadrsginta annos; nec con- Versi sunt, sed addebant precata peccatis: et ideo DeusM0a plus permisit: unde dicit hic : -Perpenit ira Dei duper illos usque ad finem : 4. Reg. 22. 13. Ira Dei
Ggna sueeenω est eontra nos , quia non audierunt
putres nostri recta libri huius, ut saeerant omne quod aeriptum est nobis: Lue. 21 23. Erit enim pre3suram syna luper terram: et ira populo huis. Et non crindas quod liare ira sit per centum annos , sed uagus
in finem mundi, quando plenitudo Gentium intraverit,
et tunc omnis Israel salvus siet: Rom. 10. Lue. 19. et 21. et Mutth. 24. 2. non relinquetur lapis super lapidem . qui non desιruatur. Deinde cum dieit , nos autem , fraιrra . derelati a vobis ad tempus, ostendit remedium quod eis prolQ-suit adhibere, scilicet quod personaliter iret ad eos :et cirea hoc duo facit: quia primo ponit proIUsitu insuao visitationis et Meundo inu edimentum . ibi. Sed
impedi eis nos satanas; tertio causam quare volebat ire. ibi. Ovas est enim nostra spes . . . nonne vos' Dicit ergo : Ma autem , frusres . dc3olati a vobis . a quibus eramus separati, vel propter tribulationes vestras. ore . idest carentes collocutione . eι aspectu, idest carentes visione: propter haec enim duo necessaria estam iei praesentia , quia est consolativa: sed non eorde. quia cordo sumus praesentes: I. corinth. 5. 3. Ego obaera quidem eorpore, praesena autem spiritu. Abu dantius festinauimus faciem resιram videre tu .n multo desiderio ; ut sicut corde, sic et corporo praesens esset : Rom. 15. 23. cupiditatem habens veniendi adros ex multis iam praecedentibus annis. Festinarimus.
Dieit pluraliter . quia scribit ex persona trium, scilicet sui . Silvani . et Timothei. Ideo eliam voluimus renire ad eos, omnes sorte semel: sed ego Paulus semel eι iterum, idest bis, proposui; εω impedidiι nos autuma, idest procuravit imitedimenta: sorte IFer aeris tem-liestates: Ame. 7. 1. Isti sunt angeli, qui tenent ventos. Detudo eum dicit, Quae esι enim no3ιra spes' ostendit causam propositi, primo quantum ad suturum; Se cundo quantum ad praesens . ibi, Vos enim estis gloria nostra. Dicit ergo. Desidero videre vos . et gratias ago de bouis vestris , quae sunt spes nostra: nam pro his speramus a Deo praemia, quando reddero venerit unicuique secundum opera sua. Maxima enim est retributio praedicatori Ox his quos convertit. Aut gaudium : quia gaudium illorum est gaudium Λειν stoli. sicut bonum eorum est bonum Λpostoli: bonum enim essectus redueitur in bonum causae. Aut eorona glo riae : quia pro certaminibus eorum et iste, qui indi xit ad certandum . coronabitur : dux enim, qui induxit milites ad pugnam, eoronatura Eeeli. M. 2. Quid ρι filium . laudabitur ia illo , et in medio dome-3ιieorum in illo gloriabiιur. Haec, inquam, siaes quae est Nonne vos' Immo sic. In latum anta Dominum nostrum Iesum Christum in adventu eius ; sed etiam in praesenti : vos enim αι is apud omnes sideles θἱο-ria no3ιra: r. Corinth. 9. 15. Melius esι mihi mori quam ut gloriam meam quis etae uet: et gaudium, quo laetor de bonis vestris in praesenti.
Propter quod non sustinentes amplius, placuit
uobis remanere Λthenis, solis: et misimus Timotheum Dalrem nostrum, et ministrum Dei in Evangelio Christi, ad confirmandos vos, et exho tandos pro side vestra: ut numo moveatur in tri
bulationibus istis r ipsi enim sellis quod in hoc
positi sumus. Nam et cum apud vos eSSemuS, prae-
122쪽
dicebamus vobis: passuros nos tribulationes, sicut et factum est, et scitis. Propterea et ego amplius non sustinens , misi ad cognoscendum fidem vestram ne sorte tentaverit vos is qui tentat , et
inanis fiat labor noster. Nunc autem veniento Timotheo ad nos a vobis , ut annuntiante nobis li- dein , et caritatem veSiram , et quia memoriam nostri habetis bonam, Semper desiderantes nos videre, sicut et nos auoque vos: ideo consolati sumus, Dalros, in vobis in omni necessitate, et tribulatione nostra pDr fidem vestram: quoniam nunc vivimus, si vos flatis in Domino. Uuam enim gratiarum actionem l ossumus Deo retribuero pro vobis in omni gaudio quo gaudemus propter vos anie
Deum nostrum noctu ac dio , abundantius orantes ut videamus faciem ve iram , et compleamus
Oa iluae desunt fidei vestrae 3 Ipso autem Deus et Pater noster, et Dominus Iesus Christus dirigat viam nostram ad vos. Vos autem Dominus multiplicet, et abundare faciat caritalem vestram in invicem , ct in omnes , quela adiit tum et nos in vobis , ad conlirmanda corda veStra sine querela in sanctitate , ante Deum , et Patrona nostrum , in adventu Domini nostri Iesu Christi ,
cum omnibus sanctis eius. Amen.
Commemoravit tribulationes quas passi erant, et remedium quod proposuit eis impendere ; hic ostendit quomodo eis subvenit, se ilicet vigilando per Timotheum : et primo agit de missione nuntii ; seeum do de relatione facta per eum . ibi. Nune autem re niente Timotheo ad nos. et annuntiante fidem, et ea-ritatem restram; tertio de eis retii relationis in Ap
stolo, ibi , Ideo consolati sumus. Ilum prima in tres: quia primo priae mittit causam propter quam misit eum ; secundo qualem misit; tertio causam propter quam misit. Dicit ergo: Propter quod, idest quia impedivit nos satanas , tamen vos estis gloria nostra , ideo non sustinentes pondus amoris inclinantis ad vos: Isai. I. 14. Faeta sunt mihi molesta. laborari sustinens: Gen. 45. I. Non se poteraι ultra cohibere: pla-euit nobis, scilicet Paulo, et Silvano, remanere Athenis, solis: et misimus Timotheum, qui erat Apostolo convenientissimus: Philip . 2. 20. Neminem habeo tam unanimem , qui sineera asseetione pro vobis solieitus sit: 1. Corinth. 4. 17. Misi ad ros Timotheum, qui est filius meus earissimus, et fidelis Domino. Fratrem, Per caritatem adiuvantem: Prov. 18. 19. Frater qui iuvatur a fratre , quasi eiditas firma : et ministrum. Ecclesiae dignitas est : 2. Corinth. 11. 23. Minisses Christi sunt, et ego. Mittit autem ad confirmandos eos, et reserendum sibi.
Deirule cum dicit, Ad eonfirmandos ros , ostendit quini mittitur ad eonfirmandum e et primo laeti laec; Secundo ponitur ratio c0nfirmationis . ibi , Ipsi enim seisis quod in hoc positi sumus. Dicit ergo: Ad eonsimmandos ros , et exhortandos I pila ner Oxhortaliones animus hominis confirmatur: Iob 4. 4. Varillantes confirmaverun ι sermones tui: Lue. 22. 32. Et tu aliquando e rersus eonsirma fratres tuos. Et indigetis exhor-
tari pro fida restra, ut nemo moreatur in his tribulationibus: Gele. 10. . . Si spiritus potestatem habentis auenderit super te, Deum tuum ne dimiseris ritauium ratio duplex confirmans. Una ex ordinatione divina : ipsi enim Mitis quod in hoc positi sumus: quasi dieat: Ila v0luit Deus, ut per tribulationes in eaelum intraretis: Iet. 14. 21. Per mulius tribulationes oportet ros intrare in regnum Dei: et 2. Timol. 3.12. Omnes qui pie volunt virere in Christo Iesu, perseeutionem quatientur. Per hane viam ivit Christus rLue. ivit. 46. Oportebat Christum pati, et resutaere... et sis infra re in floriam suam. . lia ratio ost extorto praeminitationis: quia praevisa minus seriunt: undo dicit: Nam et eum apud vos essemus . praediaeebamus robis , passurus nos tribulationes . illest quia
ego praedixi vobis tribulati0nes quas estis passi in istis annis, misi ad eognoscendum fidem restrum 2 qualiter. selli det essotis sortes in sule : Prop. 27. 23. Ditiqenter agnosce vultum meoris tui, eι strestes tuos considera.
Is qui tentat, scilicet diabolus: Matth. 4. 3. Aeeedens
tentator. Glossa : Cuius ossicium est ten Iare. Sol contra. Teutat mirmius, et caro. Iae..1. 1s.
Unusquisque tentatur a concupiscentis sua abstraetus.
et sileetus. Ilam Genes. 28. 1. Tentarit Deus Abraham. Resivindeo. Tentare est experimentum de aliquo sumere. In hoc considerandum est ad quid velit sumere, et quomodo. Nam hoc est duplicitor : vol ut ipso cognoscat, vel ut alium cognoscere faciat. Primo modo Deus non tentat: ipse enim scit quid est in hominu . Dan. 11. Secundo modo sic: Deus enim tentavit Abraham. scilicet ut alii scirent fidem eius. Sed primo in do tentaro est luplieiter: scilicet ut promoveat ad bonum, sicut Episeopus promoVend0s examinat: vel aliquis toniat ut di et piat. et hoc est dialioli: quia sellicet inquirit conditionem hominum, ut secuini uni diversas eoiulitiones a i diversa vitia ad issiae proni sunt. inducat: 1. Peir. 5. S. Adversarius vester diabolus tamquam leo rugiens ei uiι quaerens quem deroret. Ostieitim ergo elis est tentare ad decipiendum. Mundus autem, et caro dicuntur tentare materialiter i quirulier ea ad quae ipsa inclinant. Sumitur ex Ileriinentii de homine, iitrii in firmus sit ad mandata Dei. et di-loelionem. Si enim vicerit coneu piscentia, non perseete
diligit Deum. Et similiter quando res mundi vel aedirent, vel asset iant. Et inanis siοι labor noster: quia si tentationi non rosistit, latior noster esset liuinis : Gul. σ. t I. Timeo
vos, ne forte sine eausa laborarerim in vobis: Ereeh. 18. 2s. Omnes iustitiae eius quas operatus est. nonreeordabuntur. Inanis autem dicitur respectu mercedis aeternae, tamen bona ante IV cattam commissa ad aliquid valent, quia Iκ si poenitentiam reviviscunt, et disponilur quis faciliter ad convertendum. Deirule eum dicit. Nune autem veniente Timotheo ad nos a vobis. ostendit quom o rei ulit 'riimotheus bona Porum perlinentia ad Deum, et Ali totum. Λd Doumsidem, et caritatem : Galat. 6. Io. In Christo' Iesu neque cireumcisio aliquid valet, neque praeputium, sed nora ereatura. Sed fidem etiam ad Aliostolum : unde dicit . Eι quia memnriam nos1ri habeιis bonam: E eli. 49. I. Memoria Iosiae in eompositionem odoris facta opus pigmentarii: Prov. 19. 7. Memoria iusti eum laudibus. Desideranses videre no3, sicut eι nos quotus
123쪽
σοι. Augustἰnus: Durus est animus qui dilectionem . etsi vim relit impendere, noliι rependera: I. a. os. LAttendite ad Abraham patrem vestrum, eι ad Mamquae peperit eos. Deinde eum dieit. Ideo eonaolusi sumus, stat res. inponitur effectus relationis triplex. scilicet spiritualis eoia solationis. gratiarum actionis. ibi, Quum enim Fratiarum actionem possumus Deo retribuere pro τοιιι ret orationis multiplicatae, ibi. Xoete se dis. Dieit e go : Quia talia audivimus de vobis, licet nixessitates lenii oralium immineant, et tribulationira coriviraliis, tamen consolati sumus : Hul. EM. N. Seeundum mutilitudinem dolorum meorum in eorde meo. conariatisne aruae laetificaverunt animam meam: 2. Corin I. I. Benedietur Deus. et Pater Domini noliri Iesu cvuli. Patim miseri ordiarum. et De ut totius eoiuolutionis, quie solaιur nos in omni tribulatione nostra. Et hoc per fidem et tram, idest audiens sarmitatem fidei vestrae:
si dieat: Tantum diligo statum vestrum quod retinis me per ipsum virere: Genes. 45. Sufeis miri
si adhue Ioseph filius meus riria Doride eum dicit. Ouum enim gratiarum aerionem possumus Deo retribuere pro vobis r l, itur ineuit lusellectus revelationis factae, scilicet gratiarum actio ;quasi dieat : Non susscio quod aliquam condignam gratiarum aetionem agam Iim pro vobis: Mieli. 6. 6. Ouid dignum os ram Domino ' Paul. II a. 12. Puta e tribuam Domino pro omnibus quae ressibulT mihi fneser indae sunt tamen gratiarum aetioni s in omni sui dis . quod omnino non est ex tertiis, sed quo gaudemus pror=ter ros in conscientia anta Dominum, qui xidet cani: vel ante Dominum, quia de proximo placet Deo: I. Corinth. IJ. 6. congaudet remititi.
De itide euta dieit. A le ae die, ponitur tortius PNDelus relationis : et primo proponit in illi ldieitatem Orationis; seeundo ostendit qui Onanilo oplet, ibi. Ipse
aute ιιι Deus et Palernoater. et Dominus Iesua Christus
dirigat riam nostram ad eos. Dicit Urgo: Gratias agimus de Praeterilis, nec tamen deficimus quin utemus pro ut uris : immo noera se die. idest ad orsis. Di prosperis : Psalm. 54. 18. Vespera et mane. ae meridie nurrabo, et anmuntiiu . Quae desunt fidei testrae: non quidem quas erant do nec Nsi talo fidei, sod aliqua so- Creta . iluae nocitum Aliostolus eis praodicavit in sua novitate : 1. Corinth. 3. f. non potui loqui vobis quasi spi,itus bus, sed mali ea tibus: Dan. 16. 12. Mutua haιeo vobis loqui, quae non pote/Iis portare mota. Detudo eum dicit. Ipse autem Deus .... diraqat viam atram ad ros, demonstrat quid optet eis : et eirea
hoc primo os inlidit quid puat. ibi, Ad eonfirmanda eo
da vestra. Petit auium duo. Unum ex parte sua, ut Posset ire ad eos: unde dieit: Ipse Deus et Pater noster, et Dominus Iesus christus dirigat rium nostramiad ros : Ioan . D. 17 .lseendo ad Patrem meum, et Patrem restrum TNeuti meum. et Deum vestrum Pro P. sc. 1. Hominia est praeparare animum, et Domini γ- Irinare linquum. Aliud ex parte remini r unde dicit: Vos autem militiplicet, sellio i in fide: I. Puralip. re L Adaugeat Doιninus populum suum stentuplum quam Gunt. Et ut augeantur merito: unde diei ι: Lι abundare saeiar euritatem restram, quae sempir in via e Scin re poleat : Co 3. S. I s. Super omnia earitatem habe-
te. quod est vinetuum perseetionis. Ei primo in ineleem ἰ secundo in omnes: Galat. 6. re operemur bonum ad Onitus, mam me autem ad domesticos fidei. Etllimit exi)mplum do seipso. dicens : Ouemadmodum et nos tu robis; quasi dicat : Sicut ot ego diligo vos : 2. Corinth. I, 1 In eontibus nostris estis ad eommorien eum. et ad eoncirendum. Sed ad quid petit Ad eo firmanda eorda vestra sine querela , idest ui nullus possit eonqueri do vobis : Lue. 1. 61 Ineedentes in omnibus mandatis. et iust eationiblua si querela : insanelituis ante Deum. Milicet qui cor videt : LM. I. IS. In sanetitate, et i lilia eorum ipso, omnibus die Fus nostris. Et h0e apparet in udeentu Domini nosιri Iesu Christi, ut vos inveniat sanctos: qui adventus orit eum omnibus sanetis eius, idest sitis in ton pectu eius, flaut sunt omnes saneti ante eum.
m celero ergo, fratres, rogamus vos, Et Obsecramus in Domino Iesu, ut quom id modum ac piastis a nobis quo do oporteat vos ambulare, et placero Deo, sic et ambuletis. ut abundetis mauis.
Scitis enim quao praeeopta dederim vobis p r D
minuiti Iesum. Haec ost enim voluntas De , san-cli si alio vestra, ut abstineatis vos a fornicationi , ut sciat unusquis illo ostrum vas suum poSSidere
in salieti si vitione, et honore, non in passione de- Siderii, sicut et milu's, quae ignorant Deum. Et De quis sui3ergrediatur, in que circumveniat in negotio fratrem suum: quoniam vindex est Dominus de Iiis omnibus. sicut pra diximus vobis, et testi- sicuti sumus. Non enim vocavit nos Deus in immunditiam, sod in sanctificali nom. Itaque qui haec spernit, non hominem speriit l, si'd Deum, qui Ptiam de lit Spiritum suum sanctum in no his. Docaritate autona fraternitatis noti necesse habemusseribere vobis: ipsi enim vos a Deo didicistis, ut diligatis iii ieem : etenim illud facitis in omnes
fratres in universa Macellunia. Rogamus autem vos fratres, ut abundetis m. xis , et operam detis ut qui oli silis, ei ut vostrum tingotium regalis, Pt operamini manibus vestris, Fieiit pra 'rei imus vobis.
ot ut honeste ambulselis ad eos qui loris simi, cinullius aliquid desiderelis.
Supra commendavit Apostolus siteles de tonstantia in tribulationibus. et aliis bonis; hic in stitutum mi Dei ad bone agendum : et primo proponit generalem
admonition m : secundo specificat. ibi. Et abstineatisens a fornicatione. i rea primum duo saeit: quia imimo proponit intentum : secundo rationem monitionis assignat. ibi. Uι ubundetis mugis. Dicit ergo: Audivit, a vestra praeterita. s M in sutii mim rogamus et cIndueit auu'm ms primo ex parte sua : et ideo dicit Rogamus: Psilui. 121. 6. It qate quae ad pacem siιηι
Bierusalem. Item ex parte christi ; et sic dieit: in .
124쪽
Meramus in Domino Iesu. Obsecrat at ilem. quia erantiaersecti : 1. Timoth. 5. I. Seniorem te ne inerepaveris. sed obseera ut patrem. Sed quid rogat l ι quemud- modum areepistis a nobis quomodo oporteat vos ambulare . et plucere Deo, sic et ambuletis. Docuerat eos Apostolus quomodo oporteret eos ambulare in via communi iustitiae , quae est litet mandala: unde dicit: Aecepistis a nobis quemadmodum oporteat vos ambulare: Hulm. HS. 52. Viam mandatorum tuorum cucurri.
Item quomodo placerent Deo in via eonsiliorum: Sarnent. a. 10. Placens Deo, faetus est dilectus. Vel qu modo ambuletis, se ilicet per rectam Olieralioudm: Ioan . I 2. o5. Ambulate dum lucem habetis: quomodo placeatis, scilicet. per rectam intentionem. Sic et ambuletis . idest ut servetis priman d trinam , Don recedendo ab ea: Gulat. I. S. Sed licet nos , aut angelus de eaelo erangelizet vobis praeterquam quod eronyelixa timus robis. anathema sit.
natio monii i0nis accipitur primo ex fructu serratae monitionis: secundo ex illsa monitione. ibi. Seliis enim quae praecepta dederim vobis. Dicit ergo : Lieet silis boni. tamen per exercilium mandatomim, et consili rum abundabilis, et proficietis: 2. Corin. 9. S. Potens est Deus omnem gratium abundare lucere in robis. Est enim caritas taui magna quod seu lier restat quo pro- sciendum sit. item quae ex monitione acestpistis. limnes la sunt, et utilia : Psului. III S. Lex Domini im- maeulata, eonvertens animus: Pror. 6. 2S. Mundatum lueerna est, et lata lua, eι via vitae. Ideo dieit. Quae praecepta, idest qualia ; et hoc per Dominum Iraum. ac illa ab eo : I. Corinth. H. 23. Ego enim acevia Domino quod et tradidi vobis: IIebr. 2.5. Ouue cumtii istum aecepissit enarrari per Dominum, ab his qui audierunt, in nos eoi sirmata est. Et llaec sunt ista. IIuce est voluntas Dei. sanet Ueatio restra: quasi dicat:
Omnia praecepta Dei sunt ad licc qimit silis sancti: sat clitas enitii dicit ut unditiam. et sirnilia leni : et omnia Dei praecepta induculit ad ista. ut quis nataridus si in malo, et firmus in bono: IRom. I 2. 2. Probetis quia erit voluntas Dei, Diliret explicata I er praecepta. Deinde cum dieiti Uι abstineatis. monet in speciali: et primo corripit eos do quibus iam iiiiirdinationi lius in . ter eos: Fecundo promovet ad ubwrvantiam bonorum, G. cap. ibi. De tem ribus autem, et momentis . μα- ιrra, non indigetis. Tres autem inorilinationes erant iu-ter eos, scilicet carnalium vitiorum quantum ad quosdam, item curiosi talis, item tristitiao de mortuis: oti leo de istis agit. Secunda ibi, De euritate sutem statere iistis non necesse hubemus seribere vobis. Tertia ibi. Nesumus vos Hilonrre, fratres, de dormientibus. Circa primum duo facit: quia primo pronet abstinero ab imili orato a plaetitia carnalium.seeundo IMitit rationom, ibi. Uuriam rindex est Dominus de his omnibus. Iterii in prima in duast: quia primo prohibet luxuriam rsui undo avarillam. Et conii ingit liaec semper . quia utrum illo est circa obiee uim corporale, licet limc compleatur in delectatione spirituali. Item primo it et cavere luxuriam quantum ad non suam, secundo quantum ad uxorem proliriam. iiii: O sciat unusquisque
vettrum vas suum possidere in sanctificatione, . et honore. Dieit orgo: t abstineatis a fornieatione: voluntiis enim Dei est abstinere a fornicatione. Ergo est precatum mortale, quia est c0ntra praeceptum, et volun-
latom Des: Tob. 4. 13. Attende to ἰ ab omni forniemtione. Sed et respeelu uxoris, abstitistatis honesto : ut sciat unusquisque ras suum, idest ux0rem , posside in sanet eatione, cessando ad tempus, et in honore , non in passione, ut scilicet passio praecellat, sicut et Gentes e quia hoc est Gentilium, quaerere delectationes praesentes. non autem suturae vitae. In saneti ratione, et honore, quia hic est debitus usus matrimonii, quia est ad lionum prulis, vel ad reddθndum debitum : et sic Iritest esse sine i 'colo. Sed aliquanto est veniale precalum, si non viseratur enneupiscenti. ultra limites matrimonii. scilicet quando tiret doneupiscentiam habeant, nyn lamen uteretur ea nisi esset ux0r sua. Sed trian lo est extra limitPs matrimonii, se- liliti ire moriale: el hoc quando si non esset sua ux0r, ad litin uteretur ea, et libentius cum alia: Hebri ult. 4. Sit hono rabile connubium. et thorus immaculatus. Fornieatores cutem. et adulteros iudicabit Deus: I. Petr G. 7. Viri similiter cohabitantes secundum seisimilam, quasi infirmiori roseulo muliebri impuretientes honorem, tumquam cohaeredibus gratiasse, et ellae; vinon impediuntur orationes veε irae.
Doludo cum dicit, Et tie suis supergrediutur, prohibes avaritiam inulo dicit: Et ne quis rupergrediatur, idest violouliam iiiserat auferendo aliena dier potentiam: Iae. 2. 6. Nonne dirites per potentiam vos opprimunt Ineque circumveniat, per i soluin e IIier. 5. 2 . Sieia decipula planu aribus, εχ domus eorum plenae dolo. Ddiniso cum diei L Quoniam vindex est Domi ins da his omnibus. ponitur ratio m0nitionis: quam I=rimo assignat ox divina ultione; sed up lo ostendit hanc ultionem esse iusta iii. ibi. Non enim rora it nos Deus in immundisium. Dieit ergo : Abstineamu ab his ii ita Dominus est vindex : lat. 5. N. Praedio vobis . risui praedi xii quoniam qui tu lis agunt. Nynum Dei
non consequentur. Nam certe iuste ilicishitur: cuius una es t ratio ex Dira voeaute ; Secunda ex contrari
tale doni. Si dominus vocat .ad unum, et tu agis contrarium : dignus os linena et otiideo dieit: Non enim vocarat nos Deus in immunditiam: Ephra. I. O. Elegit nos in ipso ante mundi eonstitutionem , ut simus saneli, et immaeulusi in eonspectu. eius M. earitate enoui. S. D. Quos eqstavit, hos et iust esuit. Ideo concludit: Itaque qui ha e syernit. non hominem spernit. sed Deum: quasi dicat: llaec est lina ratio specialis, quam dixi. Alia est ratio, quia eontrarias uir haec vitia Spiri liii ιiui datus est nubis. Uiide qui haec agit. iniuriam facit Spiritui saneto : ideo dicit : Oui etiam
dedit Spiritum suum suurium in nobis : Hebr. 10. PS. Irritam quis suriens degem Moii. sine ulla miseratio ne duobus. eel tribus telinit, moritur: quunto mayia pusulis deterIoris mereri suppilata qui Filium Dei eou- euleaderit. et sanguinem restumenti pollutum duxerit in quo sanet Mutus est, et Spiritui gratiae eontumetium fererit rDeindo eum dieit, De earitute autem fraternilutis
non necesse habemus scribere vobis . retrahit ab oti silale. Selendum est autem , quod , sicut dieit uteronymus, in Epist. ad Gulatus, Thessalus licenses erant lil rates , or erat consuetudo apud eos , divites dammultum : et ideo pauperes otiose inhaerebant heimsi. cio eorum . nou curaules labores , sed di Murrere per
domos. Et ideo primo commetitii liberalitatem datili-
125쪽
mn ; seeundo otium aeeipientium dissuadet. ibi, miseram deιia ut quisιi sitis. Dieit ergo primo . quod non indigent moneri ad caritatem: seeundo monet quod in ea proficiant. ibi . Rogamus autem vos. fratres , ut abundetis mastis. Dicit ergo: Da earitata autem si tarmutatis , idest quod diligalis fratres. n in εσι neee so serisere vobis: Rom. 12. 19. Caritata fraternitatisseis em diciqentes 2 mbr. uli. I. caritas 1 renitaιta manavi in vobis. Et ratio est . cuia ipsi didicistis a Deo . scilicet per praeceptum in itae. Leuit. 19. 18. Diliges anileum tuum neut teipsum. Item in Evange-no: Dan. 1J. 34. Mandalum nodum do vobis. ut di-ι galia inrteem , aleut dilexi eos. Vel didieistia interiori diseiplina: Dan. 6. σ5. Omnis qui audit a Patra . et didicis, venit ad uia. Et hoe addiscit per Spiritum sanctum.
Deinde eum dieit . Rogamus autem vos. fratre . ut abundetis magis . hortatur eos ad proficien him in ta-ritate , direns : Et quia habetis caritatem ad omnes . ideo rogamus ut prpliciatis. Et linet alii abutantur. vos tamen insistatis: Proxen. Io. 5. In abundanti iu/ι
Deinde eum dieit . Eι operam delis ut quieti sitis,
arguit otiosos: et primo eorum inquietitudinem: seeuu-do obtendit quomodo eam reprimant: btrito quare. Dieit ergo: Operam detis ut quieti silis: Prorere. 7. 10. Gar tu . et roga . quistis impatiens. nec valem pedibuι suis in domo eonMιIere: 2. Thessal. 3. 7. non inquieιι fuimus inter ina, neque gratia panem manduineam mus tib aliquo. sed in labore, eι fatigatione. 'noeis
Dicit autem vestrum. Dd num lilia non alienum neutium est age ulum Et videtur quod sie: Rom. ιιι.A. Assistatis ei in quocumque Reputo. Respondeo. Dicendum est, quod. Omnia POMunt ino
dinato fieri , si fiant praeter ordinem rationis . tune Milicet quando aliquis se improta ingerit; et ordinate. Milicet quando servatur ordo rationis. et in umes.sitato et et hia est eommendabile.
Eo operemini manibus uestris: Meli. 33. 29. 3Iυι- a mala d Meuiι otiositas: Meeh. 16. ό9. mee fuit iniquum Sodomae sororis tuae , suminis . saturitas panis . et abundantia . et otium ipsiua , et filiarum ει ua: eι manum egeno, et pauperi non porrigebant. Et hoe est in praecepto omnibus illis qui non. liabent alia unde lieito vivere possunt: quia de praecepto naturao est quod homo corpus sustentet: 2. Th/υσι. 3.10. Oui non ruti operari . nee mandueel. Huius est duplex ratio. Prima propter exemplum aliorum: undo dieit : Et ut honeste ambulatis ad eos qui soris aurit. Infideles enim videntes conversationem vestram sic otio- lsam, detestantur vos: 1. Timoth. I. I. orieι aiι- ltein illum testimonium habere bonum ab his qui foris i sunt . ut non in opprobrium ineidaι . et in laqueum ldiaboli. Secunda ratio, ut non desideretis ea quae sunt
aliorum : undo dicitiar: Ει nullius aliquid desideretis: Proo: 21. 2J. Desideria oeeidunt pigrum: Ephea. 4. 23. Qui ριrabatur . im non furetur, magis autem laboret. Et ideo hace inquieuludo si reprimatur. eι in bonum exemplum, ει tu repressae in desiderii.
lumus autem vos ignorare, fratres, do do mi enlibus , ut non contristemini , sicut et emisi qui spem non habent. Si enim credimus quod Im.
fius mortuus est, et resurrexit: ita et Deus e
qui dormierunt per Iesum, addueet cum eo. Hoc enim vobis dieimus in verbo Domini , quia maqui vivimus, qui residui sumus in adventum D mini , non praeveniemus eos qui dormierunt. Θωniam ipso Dominus in iussu. et in voco Archam geli, in in tuba Dei descendet de Gelo: et mortui qui iii Christo sunt, resurgent primi. Dein nos qui vivimus , qui relinquimur , simul rapi mur eum illis in nubibus obviam Christo in aera;
et sic semper cum Domino erimus. Itaque cons lamini invicem in verbis istis. Supra induxit ad eootinentiam a cupiditatibus. et
tomposeuit ab otiositato et hie eompeseit ab inordinata tristitia: primo praemittens mouit, nem; secundo M- signans rationem . ibi. Sisut et eereri qui spem -- habent. Prohibentur ergo ne inordinale tristentiar: undo dieit: Ut non eontristemini. Videtur autom Apostolua
bene concedere tristari pro mortuis, aliquid tamen pe hibere . no Milinet inordinato tristentur : uode elait: Stetit et eeteri ..inod enim aliquis instetur . selliat de mortuis . habet piolaium. Primo propaer desectum eo oris delicientis: debemus enim eos diligere. et cor pus tuopter animam : Eeeli. 41. I. O mora . quain
amara e/ι inemoi a tua homini paeem hahenti in au stantiis εuia I Secundo propter diserasum . let separationem , quae dolorosa amicis : 1. Reye 13. 32. Sterino separas amaria mors' Tertio quia per mortem sit commemoratio peccati: Rom. 6. 23. Nipendia motati mors. Quarto quia fit commemoratio mortis D strae r Eeeti. 7. d. In illa enim finia euneto -- nonetur Aominum, et viseria eo laι quid futurum eis. Sic ergo tristandum , sed modorate. Unde Eeeli. 22. I. Moseum plora supra mortuum, quoniam requis eis. Et ideo dicit: Sieul et Gieri qui vem non Labent: Mitieet quia uti credunt huiusmodi desectus perinpetuos . sed nos nou : Philip. I. 29. Saleviorem -- peetam ua Dominum nostrum Iesum Christum, qui ρο- sormabu eorpus humilitaria nostraa, eon muratum eo pori elaritalia in . Undo signantor dicit, Da dormisentibus: Ioan. II. 11. Lazarus amicus noster dormit. Dormiens enim tria facit. C.ubat in spe sumendi: Psal. 40. s. Numquid qui dormit non adiisset vi ra- surgaιr Sic et qui moritur in sido. item in dormienis anima vigilat: Cant. 5. 2. Ego aormis. ει eis metimetyuat. Iaem postea homo resurgit magis resectus , et vegetus. Sic Mileti resurgent incor ptibilis. I. c rinιh. 15. Deinde cum dicit, Si enim eredimus . ponitur ratio monitionis: et primo adflniit resurrectio em οῦ secundo exeludiι dilationis suspicionem, ibi, me enim robis dirimus in temo Domini: iunio ponit resurrectionis ordinem. ibi, Ouoniam ipse Dominus Maondet daeaeis. Sciendum est avium, quod Apostolus s. Grins h.
126쪽
u. ex resurreetione Christi adfirmit nostram. quia illa
est eausa nostrae: unde arguit por locum a pausa. Et resurrectio Christi non est causa solum , sed Pliain exemplar : quia verbum eam laetum suscitat eoπο-ra . Verbum vero simplieiter animas : etenim in eo quod Christus Meepit tarnem, et in ea resurrexit, est exemplar nostrae resurrectionis. Nee solum hoc est. sed et eausa Melans: pila quae humanitato Christi sta sunt, non solum sunt si a secundum virtutem humanitalis, sed virtute divinitatis sibi unitae. Unde sieut tactus suus curabat leprosum. inquantum instri mentum divinitatis; sic resurrectio Christi causa est nostrae resurrectionis, non inquantum corporis . sed inquantum resurrectio eorporis uniti verbo vitae. Et ideo Apostolus hoc limiter supponens sic arguit: Si enim eredimus quod Christus Gaurrexit: ita et Delusos qui dormierunt per Iesum, addueet eum eo. Illi dormierunt me Iesum qui laeti sunt eonformes morti eius per baptismum, Iesum. quia eum eo ad- dueet. Milicet eum ipso. christo: Zaeh. νή. 5. D rem et Dominus Deus meus , Omnesque 3 aneli eιus eum eo: Da. 3. 1ή. Dominus ad tu merum veniet eum senibus populi mi, et principibus eius. Minde eum elait, me enim vobis disimus in recto Domini. exeludit dilationem resurreetionis: quasi dicit: Mimus quini resurgent. Di venient eum i hristo: ideo non debemus tantum dolere. Non enim illi qui vive. ni vir vixi. prius consequentur resurrectionis gloriam quam mortui. Et ideo Menim xobis disimus. non exeoniectura hominis, sed in verbo Domini. cuius verba non deficient. quia nos qui ririmus. idest illi qui sunt
vivi, non prius sortient ir consolationem ex ad votitia Christi. quam mortui: et ideo dicit: με qui eieimus. qui residuι sumus in a Irensum Domini, non reuere- hiemus eos qui dormierunt. Ex quo videtur non intelligetiti litis. qilol Apostolus hie dicat. quod adhue Ap xsuo vivente hoc iteret: et hoc ei iam Thessalonicem sibus videbatur: et ideo seribit eis aliam Epistolam in qua dieit 2. Thesaul. 2. 2. Non moreaurini a veis
tro sensu. neque terreamini, neque per spiritum, ne-
γε per sermonem neque per e; esum tamquam per nos missam, quasi instes dies Domini. Sod non liniuitur ex persona sua, et tune existeniliam. sed eorum qui tutic vivi reperientur. Oui residui sumus. idest erunt residui post perseeutionem Antichristi. non pra .eniemus eos, idest non prius reeipient con tionem :I. Corinth. i5. 51. In momento, in letu Muti, in m missima tuba. Deinde cum dicit. Quoniam ipse Domitura. . . deseen dat de ea to, ostendit in ilinem resurrectivis, et modum: et primo proponit resurrectionis causam ; seeundo eius ordinem. et modum. ibi, Et mortui qui in Christo sunt. resurgenι primi; tertio concludit eorum consolationem, ibi. Itaque e solamini ini irent in verbis istis. Primum lostendit. dicens , Dre Dominus. Ubi notandum est. lquod, sicut dictum est. causa eommunis resurrectionis
est resurreetio Christi. Sed si dicas , quod iam sitit.
quare ergo non sequitur est tus eius f respondeo. Dicendum est. quod est causa resurrectionis n0strae s eutulum quod operatur in virtute divina. Deus autem operatur per ordinem suae sapientiae. Tunc ergo erit nostra resurrectio quando liine disposuit ordo divinis
plantiae. bt auium Ostendat quod Christus sit eausa. ostendit quod ad praesentiam christi omnea mort ii r
su Noni. Ad resurreetionem autem comm tinem laetendant trifilex causa coneurrit. Una principalis. Miliret virtus divinitatis; secunda instrume italis. Miliret virtus humanitatis Christi; tertia quasi ministerialis. Milicet virtus angelorum, qui habebunt aliquem esseelum in remiTectione. Aligustiniis enim probat quod ea quaesiunt nune per erreaturas cori orales , fiunt a Deo eis mediantibus. In resurrectione vero aliqua per eos suntariata, sicut collectio pulveris ; sed mintegralia eo porum. et unio animae ad corpus, orit immeisiate per Christum. Has ergo tres causas ponit. Primo humani. talem Christi gloriosam. diems, Ipsa Dominus : ael. 1. II. me maia modum seristis eum ascendentem in euetum . ita reniel. In tiosa. In Primo adventu venit ut olκ diens: Phil. 2. S. Fa tua est obediena usiue ad
mortem e et hoc quia ille fuit adventus humilitati, ised isto erit gloriae: Lueaε D. 27. Veniet eum potestate magna. et maiestate. Secundo virtutem anget rum. curn diei . In roes Arehangeti ' non quod operetur in voce eius, sed ministerio eius. Et dieit, Ast. e nyeli, quia omne8 angeli Rub uno archangelo ministrant Delesiae: Apoeas. I 2. me est Myhael Pri eeps Melesiae. Vel in rora are hangeli, idest Christii irinei his angelorum : Isu. 9. 6. Magni eonsilii aur/lus. Et in vore eius eorporali. vel spirituali, erit resurrectio : Dan. 5. 24. Audient eoeem Filii Dei, sei-liret. Surgite mortui. et x ullo ad iudieium 1 et illi voci corporali obedient. Tertio virtutem divinitatis. eum dieit. In tuba Dei. Ilaec est virtus divina, quae diei
tur vox archangeli. imIuanti im liet ministerio archa Dc 'lorum. et tuba Dei. 4nquantum virtute divina set. Et dieitur tuba propter eius son talem, quae provenit a Deo, stiscitans mortuos. Item luini e gruit ad ostieia, euius usus suit multiplex in veteri testamento, ut ad bellum : et tune pugnuit Ima eo orsis terrisum' Sap n. 5. 2t. Item siebat usus eius ad solemnitates: Me ista ad caelestem Hierusalis . Item ad movendum eastra : et tune sancti movebunt castra. Unde si sit vox eo Malis. dicitur tuba propior has rationes. Vel non erit vox eorporalis, sed virius divina Lbristi Prae-Mas, et inanifesta toti mundo. Deinde euin didit. Et mortu in Christo tunt. resument primi, ponitur ordo rosurreetionis : et ei rea hoc tria Deit: quia primo ponit resurrectionem mortuorum : seeundo oecursum vivorum, ibi , Deinde nos qui ricimus. qui relinquimur. 3imul rapiemur eum tIDs obeiam christo; tertio beatitudinem sanctorum utrinrumque. ibi, Et sis semper eum Domino erimus. Oeeasione horum verboriim crediderimi aliqui quod suturi in sitis numquam morerelitur, ut dieit I roii nuta in epistola, propter hoc quos dieit: Deinde nos qui vicimus ... simul rapiemur. Alias enim frustra distingueret viventes a morientibus.' Sed contra. 1. corinth. 14. 5 I. omnes quidem reis utaemus. Item rem. 22. Sicut in Adam omnes moriuntur, ita et in Christo omnes viriti buntur: et habetur Rom. 5. D. Erro mors ad omne3 perirami. t.
Dimidum est ergo, quod aliqui invenientur vivi iutempore illo quo Christus veniet ad iudieium, sed in illo momento temiviris ni entur, et Elatim resurgent: et ideo propter miat eam tuter lationem re tautur viventes.
127쪽
Sed tune est quia dieitur hie : Κι mortui
qui in Christo sunt resurssent primi. et dein e nos qui inermus. Ergo prius resti rgent mortui quam vivi ei irrant Christo ; et in hoe oestiirsu inurientur. Ergo prius aliqui resurgeiit; et sie noli orit omnium resurrectio sit nul : est contra illud L Io.ο2. In momento, in ictu De uti, in noris ima tuba. Respondeo. Dice dum est, quod duplex t hie opinio. Uuidain pni in dicunt . quod resurrectio non erit simul : sed primo mortui ven id cum Christo, et tune in adventu diruti vixi rapiaentur in nubiluas. et in illo raptu inorientur. ει resurgi ni. Et ideo quod dieitur se in iii omenta, tutelligitur il aia in modico tem Imro siet. Et si dicatur. quod erit in instanti . lune nou Est hoc reseremimu ad totam re Sirrreclinoeni Omnium, sed adre,urroelio in singulorum . quia singulus resurget in instanti. Alii velo dierint, quod omnes simul, Pt in in Statili risurgent. Utioil ergo dicit. Resurgenι primi, denotat ori lim in dignitatis, uoti temporis.
Seli vidi tur hoe dillieite . quia de vivis imissi erat ut probati in i Ursecutione Antichristi. qui dignitato praecelle ut uitilios prius destinctos. Et ideo xidetur aliter
casu dice talii in . quod munes morientur, et omnes r
surgent, et quod simul. N. Ap mlolus dieit hie . quo lini prius m sitim, ut quam isti: sed quini illi priui res δε-
pent, quam isti occurrant. Apostolus enim non nit oris diu in re turr lioui ad res in retioli in; si ii ordi in in aui aptum. et ad Di eur miliam. Nam primo , citieulo Domi-io molitii tur qui inv nientur xivi. et tunc statim eum illis qui pilus morun fuerant. resurgei tes rastientur innub bus obviam Christo, ut Apostidus hie dicit.
Ε, t autum liatur iliter lotos ei malos disterentia. quia mali re in Luiit in terra quam dilexerunt. Nisi rapientur ad Christum quem qua Meruiit : Muιιh. 23. L bi fueris eoi pus, ibi eonorestabuntur et uetuitae. In re, urrctiione etiam sancti consorinabuntur Christo. non wlum quantum ad gloriam corporis . Philipp. 3. sed etiam quantum ad silum : quia Christus erit in
nube : Aet. 1. 9. Eι nubra eum: ut re . 1 . Quem ad in ratu in ridι uis eum euntem in caelum eveniet: si e et sancti a nubibus rapientur. Et quare hoc d o, lenit dum eorum deiformitatem. In vel ri enim testamento gloria Domini apparuit per modum nubis : o. Leg. S. Dominus renit in nebula. Haee nubes cruot praeparatae virtuto divina ad ostensionem gloriae salie loruin . Vel ipsa fulgentia corpora glori
sorum videbuntur inaus quaedam nubes, qui erunt in terra: Mutil. eo. 6. Eeed spoimus penit, ea ιte obtiam ei. Dei niti .eum dieit. Et εie semper eum Domιno er anus. Glendit Naii ludii uiti satu lorinn , quia fiem pererunt eum Domino, eo fruentes : Dan. I. . 3. Iterum veniari'. si aceis 'in vos ad meipsum: ut ubi mo sum,eι ros silis. 1 hic sancti Osideraut: I. 23. De si Ieriuin habens dissolet, et esse cum Christo.
I inlido eum dieit . Itaque eonsolamini inrteem in rectis istis , colu ludit consolialon uti habondam esse de mortuis . iliceim:. Ex quo sancti rSurgunt. et nul lum detrimentum tonsequutitur, erga de mortuis con solamini: Ina. 40. t. consolamini petriae meus, die ιι
De temporibus autem , et momentis , fratres , non indigetis ut scribamus vobis. Ipsi enim di liuoluer scilis quia dies Domini sicut fur in no
cle , ita veniet: cum enim dix Print. Pax, ut sincurit3g , tune milentinus pis sui inrupti tui interiistus , sicut dolor in utero halintili , et non essu-gient. Vos stilem. fratres , non m lis in tenebris, ut vos dies ille tamquam sur comprehendat: --
in s enim vos lilii lucis os iis , et filii diei : non
Sumus noctis, nequo tenebrarum. I ritur non do
mi auius , sicut ci colori; sed vigilemus , et Sobrii stimis. Qui hini in dormiunt, noclo dormiunt: et qui ebrii sunt , noelo ebrii sunt. Nos autem. iii diei sumus , s d rii simus , induit lorieam fi
et , et raritalis , et paleam , SItem salutis: qu niam non ii suit nos Deus in iram, sed in aequisitionem salutis per Dominum no frum Iesum Chri-Stum ., qui Inortitus est pro nobis ; ut sive vigialcinus, Sivo dormiamus, stimul cum illo vivamus. Prolder quoil consolamini in com , et aedificate alierutrum, sicut et Deitis. Rogamus autem vos, fratres , ut novo rilis pos qui la, runt inter vos , et prae uni vobis in Domino, et monent vos; ut
bal ali illos aliut id litis in caritate: propter
opus illorum , palem habese cum eis. Supra correxit in pis eorrigenda : lue monet eos insuturum : et primo Itonit monitum m ἰ sim uilito Dr lionom, ibi. Ipse autem Deus paeis au neu laet eos per Omnia. Ilaec autem duo sunt nobis meossaria. Nam
quia bona quae saeimus, sunt ox libero arbitrio. ideo indiget homo monilione : et quoniam sunt etiam ex gratia . ideo ora lunio. irea primum duo facit: quia primo hortatur ut praeparent so ad suturum iudicium: seeundo obliuidit praeparandi modum . ibi , Propter quod δ' solamini. Iterum prima in duas: i quia primo ostendit qualis sit eonditio suturi iudieii; secundo qualiter praeparent se ad illud , ibi, Iqitur non dormia mus. Item prima in duas : quia primo praemittit tondi ionditi sui uri iudicii; seeumlo exponit. illi, cum em md erant, Pu . et seeuritas, tune repentinus eis sum
veniet interisus. lu m primo quietat di mim solicitudinem ei rea seientiam Iuturi a lxeii lus et Meundo ostendit quid circa illum seiunt. ibi. θή enim se itis. Dieit e go : Necesso erat quod seriberem do praemissis. quia itidi guistis: sed de temporit,us, Milinet aestate. hieme. v l Iκ3lius quae tempora sutura sint. non orat necesse 2 quia quaedam de his su ut soli ditiivio cientiae reSer ata: .Malth. 2ί. et Mure. 1 . 32. Da die illa. uel
hora nemo seu . neque angeli in eario, ne γε Filius . niri Paser: Iet. I. T. Abn est restrum nosse tempora. res momenta. quae Pater posuit in sua potestate: Ε ore. 7. I. Ouid nee s1e est homini maiora se quaere ,
128쪽
rum νουσι ' Et i leo hoe non efit neees e seritero. quia illini quod se tendiam e fit. τοι scidis, qui' scilichidi ι bomini sieut fur in mere . ita tentet. Sunt auiatem omnes ilies Domini: Psalm. IIS. 91. Onii nationatua I ersererat dies: sed iste specialitor est Ihimini. quia facit in omnibus suam voluntatem : qilao imis tur in bonis. qui perdueitutur ad iii,em praestitum a I scilicet salutem : 1. Timoth. 2. 4. Vult omnes Ammius satros feri. et ad aynitionem reritatis renire: in malis. quia punientur : Imuim. τό. 3. Dum aerein pero tempus, ego iustitias udi M. I lo reniri a ut fur. idest ex irnprai modi lain: Lueas 12. M. Si se .ret paterfamilius qua hora fur reniret, ris iuret utique e P. Pet. β. m. Ad reniet dies Domini sisut sum Apoe. 3. J. Veniam tibi tumqinum fur. Uimmodo au-lom dies dieitur venire in nocio Sia scientium . quod uirumitio est: quia in die vertit im pler manifestati noni eordium : I. cli rinth. o. 3. Quoadusiue centui Do- manus, qui et illuminabit abseolus ita tenebrarum , et νη unisest ibit eoii ut a esmitum : sed in nocte Propteri neertitudinem: Mutth. s. Media nocte elumor sarius est. ecea sponsus renit, eatio obesam ei. Ineertum enim est qua hora erit. tu inde euiu dicit. Cum enim distrint, Pirae, et se- euritas, tune repentinua eis superveniet interitus, Oxponit qua ' dixerat : et primo quantum ad malos; secundo quanimn ad b mos, ibi. hos autem, fratres, nonealia tu tenebris. Cin a Primum duo laeti. Primo it scribit praesumption in maloriim : scenndo I 'rieulum morae. Dicit ergo: Veniet ais ut fur, quia ex improviso : eum enuo diserint, Pax, quantum ad praes tia. Id si dum trami uillo vivunt, si docipiuntur: Sapient. 14. 22. In magno virentes insesentitia bello. tot M tam mastna mala paceim appellante et Meuritas. quantum ad sutura e Lueas 12. 19. Anima mea. multa habes bona reposita in annos plurimos 2 regulesce, eomede. bibe, et epulare. Sed contra. Lueae 21. 26. Areseentibus hominibus
prae timore. et ea pectatione, quaa superrente ι unicem so orbi. Ergo nulla secti ritas.
Iulio est dulilex. Una quae est Augustini , quae alis est. In tempore illo alii tui omni tmni. et hi a I. sligentur. iugo hunt. et expectabunt: ei de lioe dicitur
dantia malorum. Sed in mali fi erit pax, et securitas. Alia datur sol ulici tu lossa. t ei tute eum dieit. Tune repentinua eis au erreniet interitu . describit p riculum a quatuor i l riino quia subitum. ibi, B pentinus: Da. D. 13. Subito aum
non speratur. veniel eontritio eius. Si undo quia mortiferum. ibi, Interitus: Db 1y. Iό. Culcet super eum. quia ι nex . interitus. Iertio amielivum . ibi, Dolor: Psatin. 47. S Ibi dolores . ul parsurientis. Quarto ine, ita bilo . ibi . Et Mon effuVieul: Iob 11. 2o. Vu-sium peribit ab eis. Ab ira Dei nuite est est ligere ad eius miserieordiam : ibi vero non est tempus inis ri-eordiae . sed iustitiae. Deinde eum disit . Vos autem , fratres , non est, in tenebris, exponit quae dixerat qui ait bonos. et duo facit liuia primo exeipit honos a consortio malor lim: Fecundo ratisinem assignat . ibi, Omnes euian vos filii taeis es Iis. Dieit mrii: Aon estis in tenebria. quia ilium si estis per Christum do illo die, ideo xota nou
est improvisus t Dan ' 8. 12. Qui se7uimur me. no ambulat in tenebris , sed huheiat lumen Miae. IIuius ratio ost ibi. Omnes enim eos silii Iuris estis. Adstri it mini quot sunt silit lueis. et is i. Filii aut in ali ius rei in Striptura diei uitiir ali sit prepler abundan-liam in re illa : Isu. 5. I. In eornu sirio Mei , idosthabuito multum oleum. Si ergo partieinant multum do die . et luce , dii untur eorum filii. tiare lux est sules Christi: Ioann. 8. 12. Εὐο sum ruae mundi: D. 12. 36. Credite in tu em , ut filii. tueis suis. tonidi i r si ut enim ex lues sit dises e ita ex Vndo chri. Mi sit dies, Milicet honos laA rumoruin operum: m. . I. . 12. Noae praeeessit, dies sulem appro aliquariti Et ideo non e iis sisti noctis, idest iusidelitatis. ne a tenebrarum. idest i 'eraiorum : Rom. ι3. 12. Ab isti
mus ergo a nobis opera tenebrarum, et isti amur a
Deinde eum d it, Ditur non do hamu3. Ostenditqtialiter se praei om t ad illim a tu utimI: et primo qualiter per vitation in malorum; sociando P r Orior valitiam bonorum, ibi, Induti loricam psi. circa primum duo sauit : mila primo imuit monilionem ; Menn- do eius rationem, ibi. Oui enim dormiutitia noeta dommiunt. Dicit igitur: Ex quo illos Domini est stetit sur: Lue. 12. D. Si seiret paιeucrumilius qua hora fur e niret. rHilureι utique : onro vos. quia scilis, viuileii Undis dieit : Isitur non uormiamus. goinno P ceati :Eph. o. 1ύ. Surge qui dormis. et e. me a mori ui .: item n e pigritiae r Prore . 6. 9. iisquequo piger dominis Z Uuundo eunsumes e sommo tuo ' Sol rigitemus. per solle audinem: Matth. 2s. G. Vigilate iι aqua. quia neuitia qua hora dominus rester renturus sit. Mad hoe est noeessarium quod sobrii simus. ut si e pn'. et mens fit ut sobria, idest non oecupata voluptatibus, et euris mundi: Geuε 21. 24. Atιendite diobis. ne sorte grarentuρ eorda vestra era 'ula, et ebrieιate e I. Ριι r. I. 3. Sobrii estote . et . utile. llatio a iton huius mi ex temporis Pongruitate: quia qui dormiunt,ves ebrii sunt, aliquid faciunt iu noelo. sed nos non minus in nocto : resto nem dormisimis. Dicit Prgo: Oui enim dormiunt , noete dormiunt. tempus noctis deputant quieti. diem vero oliorationi: Ps. 103. 22. Ortus est avi. ei eon restasi sunt. N in euialibus suis eouiu ab inntur: et rursum ibi : Exibu homo ad opus
uum , et ad operatio m suam usque ad uesperum.
Item a b. tinent aliqui a vino in die prolitor in Ulia exercenda ; sed de nocto tantum non curant : Ab 2έ. M.
Oetilus adulieri olivereat ealtyinem. Minuus ergo elobrietas est nocti conveniens: eo quod nocte insitis et, latis, et tenebris iv eratorum oecupati . sunt obrii per amorem Praesonliuin. non halamitos spem Iuturorum: Ephes. 4. 19. Desperunte1 ι radiderunι se impii initiae. in operationem immundiIiae omnis . tu ararit im. Nos auteni qui disi sumus, idest pertinentes ait di m h nestatis, ei sidet, si mira sobmi ; Rom. 13. II. IIbmoto ambulemus in die.
Deinde eum diere. Induti tormeam fidei, ostendit qui modo se pra 'parent per bona : et primo lonit motutionein gemetalem; secundo sp cialam. ibi, Proi er quod eonsciamini inulae m. Iunia prima ita duas : quia primo p init ipsam monili eun ; secundo rationem eius, ibi.
Quoniam non posuit nos Deus in iram. Sunt aut dii,
tu homine duo princi lia membra, quao usust eru
129쪽
in belli, protegi: inlicet eor, quod est principium viatae. et catust. Milicet principiti in motus exterioris . a quo sunt sensus. et aliquo modo nervi : et protegitureor Iorica . eaput galea. Spiritualis vita in nobis est Christ is, per quem anima vivit. et Dominus in nobis
per fidem habitat: Ephel. o. 17. Habitare Christum de fidem in eordibus vesιris. Habitat etiam per cari
tem: I. Iomm. 4. Iss. Qua munet in earitate. in Deo manet. et Detra in eo: quae conformat fidem. Et ideo debemus liaboro fidem, es earitatem : unda dieit: L risam fidei, et earitasis. quia tirotegit vitalia . et sta-Dam. spem 1alutis quae est principium motus spiritualis, quod est ex iiii ei iti e sinis quem speramus assequi. Deinde eum dici l. Ouonium non posuit nos Deus inoam, ostendit rationem quomodo in nobis operatur: et Primo ex praeordinatione divina; Meundo ex gratia Christi; tertio ostendit modum consevuen salutis. Dicit er- Ouoniam non posuit nos, ideat In ordinavit: Dan. o. 16. Posuἐ eoa. Milicet sanctos. υι εαι is, et fruetum σμseratis: Deus in iram, idest ad hia ut consequamur eius iram: Manent. I. 13. Deva mortem non serit: Exee. u. 23. uid voluntatis mem est mora 1 ii, in Do minus De . et non uι eonrertatur a viis avia, et visast Sed in aequisitionem. idest ut aequiramus saltitem: Masth. 1 f. 12. Remum eaetorum vim pati ur. ει ri lanti rupiunt illud: 1. Petr. 2. 9. Uos ratia nenus eis elum. regati saeerdotium. stens sancta, populus aequisitionis. Et hoc per gratiam Christi : ideo dieitt Hrmini mori nos man Iesum Christum: de . ό. Mnera aliud nomen avb eaeis datum hominibus in quo oporteat nos sale ieri: qui mortuus est pro noιia, idest salvavit nos morietuli, pro nobis: I. pose. 5. IS. Mortuus est iustus pro iniuasia, ut offerret nos Deo. morti iratos quidem eam. . viritieatos autem spiritu. Et modus perveniendi est, quia Christus docuit nos, operando salutem nostram ; et hoc ' moriendo, et resurgendo : Rom. 4. 25. Traditus est propter delietamostra, et resurreris propter iu3tificationem n iram res ideo dieit : Stea vigilemvs. sive dormiamus, simul eum illo vivamuε : Rom. Is. 8. Sire Tirimus. fixa m rimur. Domini ε-u3. Deinde eum diuit, Propter quod eonsolamini intiaeem, d et nos quomodo Prael arenius nos , quantum ad speciales conditi Ps personarum ; et circa hoc tria
Dest: quia primo ostendit quomodo se de ant hahere ad aequales.secundo quomodo puli tui se habeant ad
praelatum. ibi. Rogamus autem ro . fratre , ut nor M lis eos qui laborant inter ro/ἰ inrtio quomodo pra uu ad subditos, ibi. RGamus autem vos, fratre , ωρον rite inquietos. Debemus autem aequalibus e solati nem in adversifi : utiae diei ιζ consolamini inrisem.
Item aediseationem in exemplis : unde dieit: Et M-di lavia r Rom. I.. 19. Quaa aed atinnia sunt. ln-rseem eustodiam . Subditi autem ad praelatos primo debent Moeseiorum reeognitionem; secundo caritatem; tertio Neem. O noeeritis, idest ut recognoscalis beneficia eorum: Beb. uti. 7. Mementote Praepositorum vestrorum, ini vobis loeuti aunt verbum Dei. Noverilis. inquam. primo ex parie eorum . quia maximum laborem ferunt pro vobis : unde dicit : Eos qui laborant inter eos, pro hono vestro: 2. Tim. 2. S. Ob ra sisut bonus miles Christi Irau. Secundo ex parto
pes i et ideo est habenda re etentia ad eos, sieut ad Deum: iando dieit: praesunt vobis in Domi . ideat
vico Domini : P. Corinth. 2. 10. Esto si quid do mi vobis. in pereona chriasi. Tertio ex parte vestra. quia sunt vobis utiles: unde disit: Eι monenti tit habeatis illos abundantius in earitate. Ideo secundo de iis eis caritatem abundantius, idest prae aliis et tertio pa-eem yrmer opua illarum. Sed malin hoc quidam avnt: Amos Λ. 10. Odis habuerunt in porta eorronemem. et loquentem perfreta abominali sunte meli. 19. o. Qui odiι eorreetionem. minuetur tua. Sed vos habete paeem propter opus eorrectionis. quod proprio spectat ad eorum ometiim: Hal. 119. 6. Dum loqu/bar illis. impugnes ani md gratis.
1togamns autem vos, fratres, eorripito inquietos. consolamini pluillanimes , suseipito infirmos , patientes estote ad omnes. Videle ne quis malum pro malo alicui reddat; sed semper quod honum est seciatuini in inτicem, et in onmes. Semper ga dete ; sine intermissione orate ; in omnibus gratias agile: haec est enim voluntas Dei in Christo I su in omnibus vobis. Spiritum nolite extinguere; prophetias nolite spernere. Omnia autem probate;
quod bonum est tenete. Ab omni specie mala a stincte vos. Ipse autem Deus pacis sanctificet vos per omnia, ut integer spiritus vener, et anima , Et coetus sine querela tu adventu Domini nostri
Iesu Christi servetur. Fidelis est qui vocavit vos, sui etiam societ. Fratres orate pro nobis. Salutato
intres omnes in osculo sancto. Adiuro vos per Dominum ut legatur Epistola haec omnibus sanctis
fratribus . Gratia Domini nostri Iesu Christi robi
Suprae ostendit quomodo subditi debent se hab re ad praelatos ἰ hic ostendit e converso et et eire hoe duo saeit: quia primo docet quomodo praelati ad
saeerdotes subditos so debeant habere; seeundo generaliter quomodo se debeant habere ad onmes. ibi, ri. dete ne quia malum pro malo alicui reddat. Sciendum est autem, quod cura praelatorum ad duo debet tei dem. sei licet ad retrahendum alios a pereatis. et adeustodiendum sei iis . Oumtum ad primum tria Ap stolus dieit: tripliciter enim subditi tuismut pati d lacuam :, primo in actu: sociando in voluntate: tertio in virtute. In actu autem. qilat,do promimpunt in actum
precati ; et tune sunt corrigendi. Et quamvis de omni peceato, specialiter tamen corrigendi sunt do poeealoinquietitudinis: et ideo dieit: Corripite inquieιos i 2. Iraessaι. 3. T. Non inquieti fuimus inter eos: Meli.
I9. ι7. corripe proximum antequam eommineris . et da locum tι mori. In voluntate vero , quando non Ἀ-greditur magna. quia deiicitur propter adversa. et y eata prae edentia ; unde didit: Consolamini pusillanimes. Pusillanimis est non habens animum ais magna, umens no defietat : Da. 35. 4. Dieita pustuan mis: Confortamini. et noliιε timere: Iob 4. 4. Varillantes conti in erunt munus tuae. Ia virtute autem, quando
130쪽
vel ex infirmitato pereant: debilitantur in bono
actu : et isti sunt Iovendit unde dieit: Mibliret in visceribus raritatis lavendo. intimos. quorum est virtus debilis . vel ad resistendum malis . vel ad faei dum bona : Rom. 15. I. Debemus nos firmioresimb esui tales infimorum sustinere. Praelaius aulam debet εο eustodire a desectu et liuscumque nunti, et maximo ab imi alientia : quia ipse portat tolum pondus
militi tui tutis: A um. 11. Iό. Non possum solus sualiseramnem hune multitudinem . quia graria est mihi. Et ideo dieit: Palienses estote ad omiure Proeen. 19. D. Doctrina rim: per patientiam noscitur: Psalm. 9I. 15. Bene parientis erunt, ut annuntient.
Deinde eum dieit. Videte ne quis malum pro malo alieni reddat , ostendit generaliter quomodo in habeant ad omnes ; et e ea hoc duo laeti: quia primo malendit qualiter ad omnes in quibusdam delis ant se habere et secundo qualiter in omnibus . ibi, Omnia autem pri bate. Circa Primum tria saeit ε quia primo ostendit quomodo se do ant habere ad proximum; s eundo quomodo in habeatit in his quas ad Dinam sunt, ibi . Semper Dudeta : tertio quomodo so liabeant ad eius dona. ibi. Spiritum nolite extinguere. Duantum ad proximum' deiant so habere . ut non inserant ei mala . et . ut studeant ei benesaeere: undo dieii: Diii sui, ra in speetali, sed nunc in generali di eo: Ne quis malum pro malo ineui reddaι: Hal. 7. 5. Si reddidi retribuentitus mihi mala. Sed contra. Muliolios vindicta petitur emm iudire. Bospondeo. Sicut actus moralis sumitur Meundum mistentionem finis , sic ad duo potest esse intentio : volad malum illius. ita quod quiestat ibi; et hoe est illicitum . quia ex livore vindictae: vel ad bonum eo rectionis . seu iustitiae, et e servationis reipublieae: et si e non reddit malum pro malo, sed bonum, Mil.
Quantum ad secundum dicit: sed semper quod b
num est se elamini. Et dieit: Seetam ni non. Faciatis : quia tu ex te debes sumere oecastimem benefaetendi ad proximum tuum. et non expectare quod ipse det tibi octasionem benesaeiendi sibi. Unde Pini m. os L . Inquire meem, et persequere eam: Rom. 12. 21. Λ oli einei a malo , ut se iliret sis iraetus ab eo ad malefaciendum . sed rinee in bono malum, retrahet do eum ad binium: Galat . uti. I9. Dum tempuε
semus . operemur bonum ad omnes.
Deinde eum dieit , Semper ςaudeιe . ostendit quo- Mo Q ilebeant habere quoad Deum: ad quem tria oportet habere. Primo gaudere de ipso : undo dicit: Semper gaud/te, scilicet de Deo: quia qn id iii id malum proveniat. est incomparabito bom quod est Deus. Et ideo nullum malum illud interrumpat: undo dicit: Se in per staudete . Secundo orare pro senesciis suscipiendis . ibi . Sino inιermissione ora/e: Ge. 13. 1. γportet semper orare . et numquam deficere.
Sed quomodo pol rit hoc esses Respondeo. Dicendum
est, quia hoe potest esse triplieiter. Primo quod ille
semper orat qui statutas horas non intermittit. simile habetur 2. Req. 9. 7. Tu comedes panem in me a mea semper. eundo sic. Semper, idost eontinuo, orato. Sed iune oratio sumitur pro tollac tu orationis. Est enim oratio. interpretati. seu explicatio desiderii et quia quando desidero aliquid , tum illud orando
poto : unde et oratio est petitio Deentium a Deo: et ideo deuiterium habet vim orationis : Psalm. 9. II. Desiderium pauperum Maudirit Dominus. Omnia ergo quae saeimus . ex desiderio proveniunt: ergo oratio in bonis quae uel mus. manet in virtute: quia bona quassaeimus, ex desiderio bono proveniunt: Glossa: Non erasa ι orare qui non eis sat benefacere. Tertio quoad causam orationis , scilicet laesenta cistem 1 nam. Invitis Patrum : ne semper orat, qui eleemosynas date quia qui eleemosynam Melpis . orat ρου te. etiam is dormiente. Item tertio orare pro Mnesiciis sustudio dis . et gratias agere pro susceptis: id i dicit: In omnibus. Milicet bonis. et adversis, gratias astite: som. 3. 2S. Diligentibus Deum innia eoopera Mur in bonum i Coloss. 2. 7. Mundantes in illo in gratiarum aeuona: Philipp. 4. o. Cum g iurum actione. Hare est enim diuuntas Det in Christo Iesu, in omnibus embis: I. Timosh. 2. 4. Oui ruti omnes homines sala fieri. et ad agnitionem reritatis venire. Deinde eum dieit, Spiriιum noliis extinguere, oslam dit quomodo se habeant ad dona Dei: et primo quod ea non impediant: secundo quod ea non contemnata. ibi. Prophetias nolito spernere. Spiritus autem sanctuaret presona divina ineorruptibilis, et aeterna: unde instia substantia extingui non potest. Sed tamen dicitur quis extinguere Spiritum. uno modo servorem elus ex tinguendo . vel in se, vel in alio: Rom..12. 1 f. Spiritu ferrentes. Cum enim aliquis aliquid boni ex lar vom Spiritus sancti vult laeere, vel etiam eum aliquis bonus motus surgit, et ipse impedit, extinguit Diti. tum sanetum: Ael. 7. 5I. roa semper Spiritui sam eis restitistis. Alio modo mortaliter peccan . Spiritus enim sanetus in se semper visit ἰ sed in nobis vivit, quando fuit nos in so vivere. O quando quis precat mortaliter, non vivit in ipso Spiritus sanetus: sap. 1. 5. Spiritus enim sanetus diseiplinae ei se serum. et auferet se a eostitutionibus quae sunt bina intel&etu . et eorripietur a superieniense iniquitate. Tertis modo oeeultando; quasi uicat: Si donum Spiritus sanis eli habetis. utimini eo ad utilitatem proximortim: Geli. 29. J2. Sapientia ab eonsa, et i taurus inrisus: quae utilitas in utris lues Ma th. o. 15. Nemo aera dit lueemum. et ponis eam sub modio, sed super eum delabrum . ut lueeri omnibus qui in domo sunt. Prophetias nolite spernere. Aliqui enim apud istos spiritu prophetiae erant llentes, qui ab istis reputa tantur insani: 1. Corinia. 1s. I. aemulamini spiriaturiis. magis autem ut prophetetis. Vel prophetias. idest divinam doetrinam : exponentes enim divinam do-etrinam di euntur Prophelao : quasi dimi r Non spe natis verba Dei. et praedicationes et merem. 2o. S. eius est sermo Domini in opprobrium, et in deriatim tota die. Deindo eum dicit. Omnia autem probate . ostendit qualiter in habeant ad omnia : et uniim est quod in omnibus utantur discretione: Rom. 12. 1. Rationabiis obsequium restrum. In hac materia de et esse dilige examinatio. boni electio. mali abiectio. Quatitum ad primum dieit: Prophetiai nolite vernere : tamen om nia probate. Milicet quae sunt dubia : manifesta miniexaminatione non indirent: 1. Dan. 4. 1. Omni Q ritui nolita eredere : Iob 12. 1 f. Nonne auris recta